intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài: “GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUI TRÌNH NHẬP KHẨU THIẾT BỊ TOÀN BỘ Ở CÔNG TY XNK THIẾT BỊ TOÀN BỘ VÀ KỸ THUẬT.”

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:69

65
lượt xem
10
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: “giải pháp hoàn thiện qui trình nhập khẩu thiết bị toàn bộ ở công ty xnk thiết bị toàn bộ và kỹ thuật.”', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài: “GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUI TRÌNH NHẬP KHẨU THIẾT BỊ TOÀN BỘ Ở CÔNG TY XNK THIẾT BỊ TOÀN BỘ VÀ KỸ THUẬT.”

  1. Đề tài: “GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUI TRÌNH NHẬP KHẨU THIẾT BỊ TOÀN BỘ Ở CÔNG TY XNK THIẾT BỊ TOÀN BỘ VÀ KỸ THUẬT”
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i Lêi Nãi §Çu Hoµ cïng víi xu thÕ khu vùc ho¸ vµ toµn cÇu ho¸ vÒ hîp t¸c kinh tÕ ®ang næi tréi, víi sù ph¸t triÓn m¹nh cña kinh tÕ thÞ tr­êng, víi tÝnh phô thuéc lÉn nhau vÒ kinh tÕ vµ th­¬ng m¹i gi÷a c¸c quèc gia ®ang ngµy cµng s©u s¾c, ViÖt nam ®· vµ ®ang kh«ng ngõng cè g¾ng ®Èy m¹nh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc ®­a nÒn kinh tÕ hoµ nhËp vµo sù n¨ng ®éng cña khu vùc §«ng Nam ¸, hay nãi réng h¬n lµ vµnh ®ai Ch©u ¸-Th¸i B×nh D­¬ng. Víi xuÊt ph¸t ®iÓm tõ mét n­íc n«ng nghiÖp nghÌo nµn l¹c hËu, cßn h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é khoa häc kü thuËt th× con ®­êng nhanh nhÊt ®Ó tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ lµ cÇn nhanh chãng tiÕp cËn nh÷ng c«ng nghÖ vµ kü thuËt tiªn tiÕn cña n­íc ngoµi ®Ó tiÕn hµnh nhËp khÈu thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phôc vô cho sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ vµ x©y dùng ®Êt n­íc. Bèi c¶nh ®ã ®· ®Æt cho ngµnh Th­¬ng m¹i nãi chung vµ c«ng ty XNK thiÕt bÞ toµn bé nãi riªng nhiÒu nh÷ng c¬ héi vµ thö th¸ch lín lao. §ã lµ lµm thÕ nµo ®Ó cã ®­îc nh÷ng c«ng nghÖ tèt nhÊt, hiÖn ®¹i nhÊt víi thêi gian vµ chi phÝ Ýt nhÊt, cho hiÖu qu¶ cao nhÊt. Trong mét thêi gian ng¾n thùc tËp t¹i phßng XNK-5, c«ng ty XNK thiÕt bÞ toµn bé vµ kü thuËt, trªn c¬ së nh÷ng kiÕn thøc vÒ kinh tÕ vµ nghiÖp vô XNK ®· ®­îc truyÒn ®¹t t¹i nhµ tr­êng vµ mét sè kinh nghiÖp thùc tÕ thu ®­îc, víi môc ®Ých t×m hiÓu thªm vÒ qui tr×nh nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé ë c«ng ty XNK thiÕt bÞ toµn bé vµ kü thuËt. T«i quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi nghiªn cøu cña m×nh lµ: Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn qui tr×nh nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé ë C«ng ty XNK thiÕt bÞ toµn bé vµ kü thuËt.Víi hy väng r»ng nã sÏ gãp mét phÇn nhá vµo c«ng cuéc hoµn thiÖn vµ ®æi míi qui tr×nh nhËp khÈu ë n­íc ta hiÖn nay. Trªn c¬ së môc ®Ých cña ®Ò tµi, chuyªn ®Ò thùc tËp gåm nh÷ng phÇn chÝnh sau:  Ch­¬ng I: Ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé trong c¬ chÕ thÞ tr­êng.  Ch­¬ng II: Ph©n tÝch quy tr×nh nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé ë C«ng ty xuÊt nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé vµ kü thuËt.  Ch­¬ng III: Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn quy tr×nh nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé ë C«ng ty xuÊt nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé vµ kü thuËt. Qua ®©y, t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n PGS.TS. Hoµng Minh §­êng-ThÇy trùc tiÕp h­íng dÉn t«i, c¸c thÇy c« trong khoa Th­¬ng m¹i, tËp thÓ c¸n bé C«ng ty Technoimport, c¸c c« chó vµ anh chÞ trong phßng XNK-5 ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì t«i hoµn thµnh viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi nµy. Do tr×nh ®é vµ thêi gian cã h¹n nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt rÊt mong cã ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i Ch­¬ng I ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. I. C¸c kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé. 1. ThiÕt bÞ toµn bé lµ g×? C«ng tr×nh thiÕt bÞ toµn bé-víi t­ c¸ch lµ ®èi t­îng cña hîp ®ång th­¬ng m¹i-®· tån t¹i tõ nhiÒu n¨m nh­ng cho ®Õn nay vÉn ch­a cã mét ®Þnh nghÜa ®Çy ®ñ vµ ng¾n gän nµo ®­îc tÊt c¶ c¸c quèc gia vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ chÊp nhËn ®èi víi lo¹i hµng ho¸ ®Æc thï nµy. ë Liªn x« tr­íc ®©y vµ Nga hiÖn nay, ng­êi ta coi c«ng tr×nh thiÕt bÞ toµn bé lµ tËp hîp thiÕt bÞ m¸y mãc, vËt t­ x©y l¾p dïng ®Ó x©y dùng toµn bé mét c«ng tr×nh theo thiÕt kÕ, ®­îc vËn hµnh theo mét qui tr×nh c«ng nghÖ cô thÓ vµ ®¹t ®­îc nh÷ng th«ng sè s¶n xuÊt ®Ò ra. Theo ®Þnh nghÜa nµy, c«ng tr×nh thiÕt bÞ toµn bé bao gåm c¸c thµnh phÇn nh­:  Kh¶o s¸t kü thuËt vµ nghiªn cøu khoa häc kü thuËt.  LËp luËn chøng kinh tÕ kü thuËt.  LËp thiÕt kÕ kü thuËt vµ b¶n vÏ thi c«ng.  Giao thiÕt bÞ toµn bé vµ vËt liÖu.  X©y dùng, l¾p r¸p vµ hiÖu chØnh vËn hµnh.  Thùc hiÖn c¸c dÞch vô cã liªn quan. Uû ban kinh tÕ cña Liªn Hîp Quèc trªn c¬ së tæng kÕt c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i thùc tiÔn trong lÜnh vùc bu«n b¸n vµ l¾p r¸p thiÕt bÞ, m¸y mãc ®· so¹n th¶o ra “§iÒu kiÖn chung giao hµng vµ l¾p r¸p nhµ m¸y vµ m¸y mãc xuÊt nhËp khÈu” sè 188A. §iÒu kiÖn chung nµy ®­îc ®a sè c¸c quèc gia vµ c¸c tæ chøc th­¬ng m¹i quèc tÕ chÊp nhËn vµ ¸p dông víi c¸c söa ®æi tuú theo tõng hoµn c¶nh, tõng tr­êng hîp cô thÓ. Trong b¶n" §iÒu kiÖn chung” nµy ®· ®­a ra mét ®Þnh nghÜa gÇn víi kh¸i niÖm c«ng tr×nh thiÕt bÞ toµn bé mµ chóng ta vÉn th­êng hiÓu nh­ng kh¸i qu¸t h¬n ®ã lµ: “C«ng tr×nh” cã nghÜa lµ toµn bé Nhµ m¸y do Ng­êi b¸n (Contractor) giao vµ c¸c c«ng viÖc ®­îc ng­êi b¸n tiÕn hµnh theo hîp ®ång. “Nhµ m¸y” cã nghÜa lµ toµn bé m¸y mãc thiÕt bÞ, dông cô ®o ®¹c, ®iÒu khiÓn, vËt liÖu vµ c¸c danh môc ®­îc giao theo hîp ®ång. §èi víi ViÖt Nam, kh¸i niÖm"thiÕt bÞ toµn bé” lÇn ®Çu tiªn ®­îc ®­a ra trong §iÒu 2 “B¶n thÓ lÖ t¹m thêi vÒ viÖc ®Æt hµng gi÷a Bé ngo¹i th­¬ng vµ c¸c Bé trong c¶ n­íc” ban hµnh kÌm th«ng t­ 07/TTg ngµy 7/1/1961 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ: "ThiÕt bÞ toµn bé lµ nhµ m¸y, c¬ së s¶n xuÊt n«ng, l©m, ng­ nghiÖp, c¬ së khoa häc hay thÝ nghiÖm, bÖnh viªn, tr­êng häc, c«ng tr×nh kiÕn tróc, c«ng tr×nh thuû lîi, giao th«ng, b­u ®iÖn,...nhê n­íc ngoµi thiÕt kÕ hoÆc gióp thiÕt kÕ, do 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i n­íc ngoµi cung cÊp thiÕt bÞ, nguyªn liÖu s¶n xuÊt thö, h­íng dÉn x©y l¾p m¸y vµ s¶n xuÊt thö. Ngoµi ra c¨n cø vµo t×nh h×nh ®Æc biÖt, cã thÓ cã mét sè thiÕt bÞ tuy kh«ng ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn trªn nh­ng ®­îc Uû Ban KÕ ho¹ch Nhµ n­íc duyÖt lµ thiÕt bÞ toµn bé th× còng ®­îc quy ®Þnh lµ thiÕt bÞ toµn bé." Nh­ vËy, trõ tr­êng hîp ®Æc biÖt, theo ®Þnh nghÜa nµy, mét hÖ thèng thiÕt bÞ ®­îc coi lµ thiÕt bÞ toµn bé ph¶i cã 3 ®iÒu kiÖn c¬ b¶n:  §ã lµ c¸c c«ng tr×nh do n­íc ngoµi thiÕt kÕ hoÆc gióp ta thiÕt kÕ.  Do n­íc ngoµi cung cÊp thiÕt bÞ, nguyªn liÖu s¶n xuÊt thö.  Do n­íc ngoµi h­íng dÉn x©y l¾p vµ s¶n xuÊt thö. Tuy nhiªn, cïng víi sù ph¸t triÓn vµ thay ®æi c¬ cÊu cña nÒn kinh tÕ ViÖt nam, c¸c kh¸i niÖm vµ ®Þnh nghÜa nµy còng ®­îc bæ sung vµ ph¸t triÓn. Ngµy 13/11/1992 Thñ t­íng ChÝnh Phñ ®· ra quyÕt ®Þnh sè 91/TTg ban hµnh” Quy ®Þnh vÒ qu¶n lý nhËp khÈu m¸y mãc, thiÕt bÞ b»ng nguån vèn ng©n s¸ch Nhµ n­íc”, trong ®ã ®­a ra ®Þnh nghÜa ThiÕt bÞ toµn bé nh­ sau: ThiÕt bÞ toµn bé lµ tËp hîp m¸y mãc thiÕt bÞ, vËt t­ dïng riªng cho mét dù ¸n cã trang bÞ c«ng nghÖ cô thÓ cã c¸c th«ng sè kinh tÕ-kü thuËt ®­îc m« t¶ vµ qui ®Þnh trong thiÕt kÕ cña dù ¸n. Nh­ vËy, néi dung cña hµng ho¸ thiÕt bÞ toµn bé bao gåm:  Kh¶o s¸t kü thuËt.  LuËn chøng kinh tÕ- kü thuËt hoÆc nghiªn cøu kh¶ thi c«ng viÖc thiÕt kÕ.  ThiÕt bÞ , m¸y mãc, vËt t­... cho x©y dùng dù ¸n.  C¸c c«ng t¸c x©y dùng, l¾p r¸p, hiÖu chØnh, h­íng dÉn vËn hµnh.  C¸c dÞch vô kh¸c cã liªn quan ®Õn dù ¸n nh­ chuyÓn giao c«ng nghÖ, ®µo t¹o... ViÖc nhËp khÈu ®­îc tiÕn hµnh th«ng qua mét hîp ®ång(theo h×nh thøc trän gãi) víi toµn bé néi dung hµng ho¸ nªu trªn, hoÆc thùc hiÖn tõng phÇn tuú theo yªu cÇu. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ khi nhËp khÈu mét c«ng tr×nh thiÕt bÞ toµn bé nh­ mét nhµ m¸y s¶n xuÊt xi m¨ng, th× ngoµi c¸c thiÕt bÞ lÎ còng nh­ ph¹m vi nhËp khÈu cña c¸c lo¹i h×nh nµy bao gåm h×nh thøc nhËp khÈu hµng ho¸ vËt chÊt vµ hµng ho¸ phi vËt chÊt. Tuy r»ng ra ®êi h¬i chËm vµ cßn cã nh÷ng khiÕm khuyÕt nhÊt ®Þnh nh­ng cã thÓ nãi QuyÕt ®Þnh 91/TTg cña Thñ t­íng ChÝnh Phñ ®· ®­a ra ®Þnh nghÜa râ rµng vµ chÝnh x¸c vÒ thiÕt bÞ toµn bé vµ thiÕt bÞ lÎ còng nh­ ph¹m vi cña chóng, gãp phÇn râ rÖt vµo viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ cña viÖc nhËp khÈu m¸y mãc, thiÕt bÞ, x¸c ®Þnh chøc n¨ng nhiÖm vô cña c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc còng nh­ ph­¬ng thøc vµ tr×nh tù ®Ó tiÕn hµnh viÖc nhËp khÈu thiÕt bÞ, m¸y mãc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng phï hîp víi xu h­íng më cöa, héi nhËp víi nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi còng nh­ chñ tr­¬ng ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh cña Nhµ n­íc. 2. Ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé ë ViÖt Nam hiÖn nay. 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i 2.1. §èi t­îng ®­îc phÐp nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé. Kinh doanh nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé lµ qu¸ tr×nh giao dÞch, ký kÕt thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu thiÕt bÞ(bao gåm thiÕt bÞ toµn bé vµ thiÕt bÞ lÎ) vµ dÞch vô cã liªn quan ®Õn thiÕt bÞ trong quan hÖ víi b¹n hµng n­íc ngoµi. C«ng tr×nh thiÕt bÞ toµn bé th«ng th­êng cã tæng vèn ®Çu t­ rÊt lín, nguån vèn sö dông ®Ó nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé th­êng lµ vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc hoÆc tõ c¸c nguån tµi trî cña n­íc ngoµi th«ng qua ChÝnh Phñ hay c¸c nguån vay n­íc ngoµi cã sù b¶o l·nh cña Nhµ n­íc, c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam, v.v., v× vËy mét doanh nghiÖp chØ cã thÓ ®­îc phÐp nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé sau khi ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c thñ tôc cã liªn quan theo qui ®Þnh cô thÓ cña ph¸p luËt. Tr­íc kia, theo qui ®Þnh cña th«ng t­ 04/TM- §T ngµy 30/7/1993 cña Bé th­¬ng m¹i, muèn kinh doanh xuÊt nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé, doanh nghiÖp ph¶i ®­îc Bé th­¬ng m¹i cÊp giÊy phÐp kinh doanh phï hîp víi §iÒu 5 NghÞ ®Þnh sè 144/H§BT ngµy 7/7/1992 trong ®ã ë phÇn nhËp khÈu cã ghi ngµnh hµng thiÕt bÞ, m¸y mãc. Ngoµi ra, doanh nghiÖp cÇn ph¶i ®¸p øng c¸c yªu cÇu nh­: - Doanh nghiÖp cã bé m¸y tæ chøc, ®éi ngò c¸n bé cã ®ñ n¨ng lùc chuyªn m«n kü thuËt, nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng, gi¸ c¶, ph¸p lý quèc tÕ trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé. - Doanh nghiÖp ®· kinh doanh nhËp khÈu ngµnh hµng m¸y mãc thiÕt bÞ lÎ tèi thiÓu 5 n¨m vµ cã møc doanh sè nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ trong n¨m kh«ng d­íi 5 triÖu USD. - Doanh nghiÖp cã vèn l­u ®éng do nhµ n­íc giao tù bæ sung b»ng tiÒn ViÖt nam vµ tiÒn n­íc ngoµi tèi thiÓu t­¬ng ®­¬ng víi 500.000USD t¹i thêi ®iÓm ®¨ng ký kinh doanh nhËp khÈu thiÕt bÞ. Do ®ã, doanh nghiÖp cÇn ph¶i xin ®¨ng ký kinh doanh nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé víi Bé th­¬ng m¹i b»ng c¸ch göi bé hå s¬ ®¨ng ký kinh doanh, bao gåm:  §¬n xin kinh doanh nhËp khÈu thiÕt bÞ .  GiÊy phÐp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu.  Hå s¬ hîp lÖ x¸c nhËn vèn l­u ®éng(bao gåm vèn Nhµ n­íc giao vµ vèn tù bæ sung).  B¶ng tæng kÕt tµi s¶n 5 n¨m cuèi cïng(BiÓu tæng hîp).  S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kinh doanh vµ c¸n bé cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o ®ñ n¨ng lùc kinh doanh thiÕt bÞ. Tuy nhiªn, sau nµy theo néi dung cña nghÞ ®Þnh 33/CP ngµy19/4/1994 vÒ Qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, nhËp khÈu vµ tiÕp ®ã lµ NghÞ ®Þnh 57/1998/N§-CP ngµy 31/7/1998 qui ®Þnh chi tiÕt thi hµnh luËt Th­¬ng m¹i vÒ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, gia c«ng, ®¹i lý mua b¸n hµng ho¸ víi n­íc ngoµi; ®Ó ®­îc phÐp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu(kÓ c¶ hµng ho¸ thiÕt bÞ toµn bé), doanh nghiÖp ph¶i ®­îc thµnh lËp theo qui ®Þnh ph¸p luËt, ®­îc phÐp xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ theo ngµnh nghÒ ®· ®¨ng ký kinh doanh, ®· ®¨ng ký m· sè kinh doanh víi Côc H¶i Quan tØnh, thµnh vµ hµng ho¸ ®ã kh«ng thuéc danh môc hµng 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i ho¸ cÊm xuÊt nhËp khÈu. Víi c¬ chÕ míi, ®Ó më réng s¶n xuÊt, doanh nghiÖp cã thÓ trùc tiÕp nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé th«ng qua ®Êu thÇu; hoÆc doanh nghiÖp cã thÓ uû th¸c cho doanh nghiÖp kh¸c ®­îc phÐp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé. Tuy nhiªn, ®iÒu ®¸ng l­u ý ë ®©y lµ ®èi víi mét doanh nghiÖp muèn ®­îc phÐp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu mÆt hµng nµy th× trong nh÷ng v¨n b¶n ban hµnh sau th«ng t­ 04/TM-§T nh­ ®· kÓ trªn l¹i ch­a ®­îc qui ®Þnh cô thÓ, trong c¸c danh môc ngµnh hµng mµ doanh nghiÖp ®¨ng ký kinh doanh xuÊt nhËp khÈu l¹i kh«ng cã tªn cña ngµnh hµng" thiÕt bÞ toµn bé”. Do vËy, trong thùc tÕ, hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp muèn kinh doanh xuÊt nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé vÉn ¸p dông c¸c qui ®Þnh cña th«ng t­ 04/TM-§T. B¶n th©n giÊy phÐp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty xuÊt nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé vµ kü thuËt còng ®­îc cÊp dùa theo giÊy phÐp cò mµ Bé th­¬ng m¹i ®· cÊp cho tiÒn th©n lµ Tæng c«ng ty xuÊt nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé vµ kü thuËt tr­íc ®ã, chø cßn nÕu ¸p dông theo c¸c qui ®Þnh cña NghÞ ®Þnh 33-CP hay NghÞ ®Þnh 57/1998/N§-CP th× khã cã thÓ cÊp giÊy phÐp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®èi víi ngµnh hµng thiÕt bÞ toµn bé cho c«ng ty. 2.2. C¸c ph­¬ng thøc nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé. NÕu nh­ thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu thiÕt bÞ lÎ kh«ng gÆp nhiÒu v­íng m¾c vµ chØ mÊt mét kho¶ng thêi gian t­¬ng ®èi ng¾n th× viÖc thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé th­êng kÐo dµi h¬n nhiÒu víi mét khèi l­îng c«ng viÖc ®å sé vµ phøc t¹p liªn quan tíi c¸c c«ng ®o¹n x©y xùng nhµ x­ëng, nhËp khÈu hµng ho¸, l¾p ®Æt, vËn hµnh, ®µo t¹o vËn hµnh... ChÝnh v× vËy mµ vÊn ®Ò ®Æt ra lµ nªn tiÕn hµnh nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc nµo lµ tèi ­u nhÊt ®¶m b¶o an toµn cho ®Çu t­ trong khi chóng ta ch­a ®ñ kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é ®Ó cã thÓ hoµn toµn an t©m vÒ quyÕt ®Þnh nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé vµ c«ng nghÖ cña m×nh. HiÖn nay, cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i c¸c ph­¬ng thøc nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé, nÕu theo c¸ch ph©n lo¹i cña FIDIC (HiÖp héi quèc tÕ c¸c kü s­ t­ vÊn), trªn thÕ giíi cã bèn ph­¬ng thøc nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé chñ yÕu(ë ViÖt nam c¸c ph­¬ng thøc nµy kh«ng ®­îc gäi lµ c¸c ph­¬ng thøc nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé mµ ®­îc gäi lµ c ¸c h×nh thøc tæ chøc qu¶n lý thùc hiÖn c«ng tr×nh thiÕt bÞ toµn bé-®­îc ®Þnh nghÜa trong Quy ChÕ Qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng ra ngµy (8/7/1999 ) bao gåm: 2.2.1. Ph­¬ng thøc qui ­íc(Conventional method): §©y lµ ph­¬ng thøc ®­îc sö dông rÊt phæ biÕn, trong ®ã ®Çu t­ hay chñ c«ng tr×nh th«ng qua mét ®¬n vÞ t­ vÊn chÞu tr¸ch nhiÖm lËp dù ¸n, thiÕt kÕ vµ so¹n hå s¬ ®Êu thÇu, gióp chñ ®Çu t­ tæ chøc viÖc ®Êu thÇu vµ gi¸m s¸t ®­îc gäi lµ ph­¬ng thøc chñ ®Çu t­ trùc tiÕp qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n. 2.2.2. Ph­¬ng thøc tù qu¶n( In-house method): Trong ph­¬ng thøc tù qu¶n, chñ ®Çu t­ kh«ng sö dông ®¬n vÞ t­ vÊn bªn ngoµi mµ sö dông lùc l­îng néi bé thuéc ®¬n vÞ m×nh ®Ó tiÕn hµnh mäi viÖc liªn quan ®Õn viÖc x©y l¾p c«ng tr×nh tõ kh©u lËp dù ¸n, thiÕt kÕ, thi c«ng ®Õn vËn hµnh thö vµ b¶o hµnh...Trªn thÕ giíi, ng­êi ta ¸p dông ph­¬ng thøc nµy chñ yÕu ®èi víi c¸c c«ng tr×nh chuyªn dông ®Æc biÖt nh­ c¸c c«ng tr×nh thuéc lÜnh vùc dÇu khÝ, n¨ng l­îng nguyªn tö... 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i Cßn ®èi víi ViÖt nam, ®©y chØ lµ ph­¬ng thøc tù lµm vµ chØ ¸p dông ®èi víi c¸c c«ng tr×nh söa ch÷a, c¶i t¹o quy m« nhá, c¸c c«ng tr×nh chuyªn ngµnh kh«ng ®ßi hái tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt cao nh­ x©y dùng n«ng, l©m nghiÖp vµ c¸c c«ng tr×nh tù ®Çu t­ x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña c¸c doanh nghiÖp x©y dùng... 2.2.3. Ph­¬ng thøc qu¶n lý dù ¸n(Management method): Trong ph­¬ng thøc nµy, chñ ®Çu t­ sÏ thuª mét c«ng ty t­ vÊn ®øng ra chÞu tr¸ch nhiÖm hoµn toµn ®èi víi viÖc giao dÞch víi c¸c ®¬n vÞ thiÕt kÕ, cung øng vËt t­ vµ ®¬n vÞ nhËn thÇu thi c«ng. C«ng ty t­ vÊn chÞu tr¸ch nhiÖm gi¸m s¸t mäi mÆt nh­ng kh«ng ®ång nhÊt víi vai trß tæng thÇu x©y dùng theo kiÓu ch×a kho¸ trao tay. ë ViÖt nam, ph­¬ng thøc nµy ®­îc gäi lµ Ph­¬ng thøc chñ nhiÖm ®iÒu hµnh dù ¸n. §èi víi ph­¬ng thøc nµy, sau khi tæ chøc tuyÓn chän, chñ ®Çu t­ sÏ tr×nh lªn cÊp cã thÈm quyÒn ®Ó quyÕt ®Þnh tæ chøc t­ vÊn ®øng ra thay mÆt ký kÕt c¸c hîp ®ång nãi trªn vµ chÞu tr¸ch nhiÖm gi¸m s¸t qu¶n lý toµn bé qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n. Theo ®ã th× ph­¬ng thøc nµy chØ ¸p dông ®èi víi c¸c dù ¸n cã qui m« lín, cã kü thuËt phøc t¹p vµ thêi gian x©y dùng dµi. 2.2.4. Ph­¬ng thøc ch×a kho¸ trao tay(turn -key method): Mét c¸ch ®¬n gi¶n, ng­êi ta th­êng quan niÖm nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ lµ nhËp khÈu c«ng nghÖ vµ kü thuËt. NhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé hoÆc nhµ m¸y theo h×nh thøc" ch×a kho¸ trao tay” ®­îc coi lµ nh÷ng h×nh thøc phï hîp ®Ó tranh thñ ®­îc c«ng nghÖ vµ kü thuËt cña n­íc ngoµi. NÕu tiÕn hµnh nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc nµy, chñ ®Çu t­ chØ quan hÖ víi mét ng­êi b¸n, nhµ cung cÊp hoÆc tæng thÇu chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi qu¸ tr×nh lËp dù ¸n, thiÕt kÕ thi c«ng, mua s¾m vËt t­ vµ x©y l¾p hoµn chØnh ®Ó giao cho chñ ®Çu t­ vËn hµnh. Chñ ®Çu t­ chØ ®øng ra duyÖt thiÕt kÕ kü thuËt, nghiÖm thu vµ nhËn bµn giao khi dù ¸n ®· hoµn thµnh ®ñ ®iÒu kiÖn ®­a vµo sö dông. Ng­êi b¸n cã thÓ giao thÇu l¹i cho c¸c nhµ thÇu phô, nh­ng vÉn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp vµ toµn bé tr­íc chñ ®Çu t­. Tuú theo møc ®é dÞch vô mµ ng­êi b¸n cung cÊp, ph­¬ng thøc ch×a kho¸ trao tay cã thÓ ®­îc ph©n ra lµm mét sè d¹ng nh­: 2.2.4.1. Ch×a kho¸ trao tay thuÇn tuý( Light turn –key): Ng­êi b¸n chÞu tr¸ch nhiÖm toµn bé qu¸ tr×nh lËp dù ¸n, thiÕt kÕ thi c«ng, mua s¾m vËt t­, x©y l¾p hoµn chØnh, sau ®ã bµn giao c«ng tr×nh vµ cung cÊp cho ng­êi mua mét sè tµi liÖu h­íng dÉn vËn hµnh. 2.2.4.2. Ch×a kho¸ kü thuËt trao tay( Heay turn-key): Ng­êi b¸n gióp ng­êi mua vÒ dÞch vô kü thuËt nh­ng kh«ng ®¶m b¶o kÕt qu¶ vËn hµnh ®¹t ®óng c¸c chØ tiªu thiÕt kÕ cña c«ng tr×nh. 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i 2.2.4.3. S¶n phÈm trao tay(Product-in-hand turn-key): Ng­êi b¸n ®¶m b¶o nhËn thªm nhiÖm vô ®µo t¹o cho ng­êi mua mét ®éi ngò c«ng nh©n vËn hµnh vµ cung cÊp vËt liÖu s¶n xuÊt thö. §Õn khi nµo s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®¹t tiªu chuÈn vÒ qui c¸ch phÈm chÊt vµ c¸c chØ tiªu thiÕt kÕ th× míi bµn giao c«ng tr×nh cho ng­êi mua qu¶n lý. 2.2.4.4. ThÞ tr­êng trao tay( Market-in hand turn-key): Sau khi ®· hoµn thµnh c«ng tr×nh, ng­êi b¸n gióp ng­êi mua mét sè ho¹t ®éng marketing vµ ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý kinh doanh cho ng­êi mua. ë ViÖt Nam, ph­¬ng thøc nµy còng ®­îc gäi lµ ph­¬ng thøc ch×a kho¸ trao tay, tuy nhiªn kh«ng ¸p dông ph­¬ng thøc qu¶n lý vµ triÓn khai hoµn toµn nh­ c¸ch ph©n lo¹i ph­¬ng thøc ch×a kho¸ trao tay ë trªn mµ ¸p dông pha trén gi÷a ph­¬ng thøc ch×a kho¸ kü thuËt trao tay vµ s¶n phÈm trao tay. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ khi nhËp khÈu c«ng tr×nh thiÕt bÞ toµn bé theo ph­¬ng thøc nµy, ng­êi b¸n gióp ng­êi mua mét sè dÞch vô vÒ kü thuËt, chÞu tr¸ch nhiÖm ®µo t¹o cho ng­êi mua mét ®éi ngò c«ng nh©n ®¶m b¶o vËn hµnh c«ng tr×nh cho ®Õn khi ®¹t kÕt qu¶ vËn hµnh, ®¹t c¸c chØ tiªu thiÕt kÕ th× míi bµn giao c«ng tr×nh cho ng­êi mua qu¶n lý. Tuy nhiªn, ng­êi b¸n kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm cung cÊp nguyªn liÖu s¶n xuÊt thö nh­ tr¸ch nhiÖm quy ®Þnh cña ng­êi mua theo ph­¬ng thøc s¶n phÈm trao tay. Nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng thøc" Ch×a kho¸ trao tay” vÒ c¬ b¶n chÝnh lµ ë chç nã kh«ng n©ng cao tr×nh ®é kü thuËt cña bªn tiÕp nhËn nhµ m¸y, v× ph­¬ng thøc nµy hÇu nh­ kh«ng cã chuyÓn giao c«ng nghÖ. Ng­êi b¸n(nhµ thÇu) bµn giao nhµ m¸y ®· x©y l¾p, kÌm theo phÇn kiÕn thøc kü thuËt ®Ó vËn hµnh vµ b¶o d­ìng c«ng tr×nh thiÕt bÞ toµn bé ®ã. PhÇn thiÕt kÕ chÕ t¹o chi tiÕt vµ bÝ quyÕt kü thuËt(know-how) nhµ m¸y kh«ng ®­îc chuyÓn giao hoÆc chuyÓn giao kh«ng cã hÖ thèng vµ ®Çy ®ñ. Víi kiÕn thøc Ýt ái nhËn ®­îc, ng­êi mua nhiÒu khi kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tù m×nh lµm chñ ®­îc c«ng nghÖ cña c¸c nhµ m¸y míi ®­îc x©y l¾p, v× thÕ nªn th­êng thÊy sù cã mÆt cña c¸c chuyªn gia n­íc ngoµi tiÕp tôc ë l¹i sau khi c«ng tr×nh ®· bµn giao. Nh­ ë Malaysia, hÇu hÕt c¸c nhµ m¸y c«ng nghiÖp ho¸ dÇu ®· ®­îc bµn giao cho ng­êi mua Malaysia tõ ®Çu nh÷ng n¨m 1980, nh­ng sau ®ã nhiÒu n¨m vÉn do nhµ thÇu n­íc ngoµi vËn hµnh vµ b¶o d­ìng. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ, nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc nµy, ng­êi mua míi chØ mua ®­îc"S¶n phÈm cña c«ng nghÖ” mµ ch­a mua ®­îc"C«ng nghÖ”, tøc lµ c¸c kiÕn thøc khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ ®· sö dông ®Ó t¹o ra s¶n phÈm ®ã. Cã thÓ h×nh dung viÖc nµy nh­ mét ng­êi mua mét chiÕc «t« míi, ®­îc ng­êi b¸n chØ dÉn chu ®¸o ®Ó ®iÒu khiÓn vµ l¸i ®­îc mét chiÕc xe ®ã, nh­ng ®Õn khi nã háng hãc th× l¹i kh«ng hiÓu t¹i sao vµ l¹i ph¶i mêi kü thuËt viªn ®Õn gióp söa ch÷a. Ngµy nay, ë ViÖt nam còng ®· xuÊt hiÖn nhiÒu hîp ®ång nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé ®­îc ký kÕt theo ph­¬ng thøc BOT(Build+Operate+Transfer) hoÆc BT(Build+Transfer). 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i Theo ph­¬ng thøc BOT, chñ ®Çu t­ ph¶i tù bá vèn ra x©y dùng c«ng tr×nh, kinh doanh khai th¸c trong mét thêi gian vµ sau chuyÓn giao kh«ng båi hoµn l¹i cho ChÝnh Phñ ViÖt Nam. Ph­¬ng thøc nµy th­êng ®­îc ¸p dông ®èi víi viÖc ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng lµ mét lÜnh vùc ®ang ®­îc khuyÕn khÝch. Nh­ vËy, ph­¬ng thøc nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé lµ hÕt søc ®a d¹ng, song viÖc ¸p dông ph­¬ng thøc nµo cßn tuú thuéc ®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng vÒ nhiÒu mÆt cña mçi quèc gia nãi chung vµ mçi doanh nghiÖp nãi riªng. VÊn ®Ò bøc thiÕt ®Æt ra lµ ph¶i nghiªn cøu, lùa chän ®­îc ph­¬ng thøc nhËp khÈu nµo phï hîp, gióp gi¶m thiÓu thêi gian vµ kinh phÝ cña chñ ®Çu t­ nh­ng vÉn ®¹t ®­îc yªu cÇu ®· ®Þnh, cã nh­ vËy míi gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé trong giai ®o¹n hiÖn nay. 2.3. Khung ph¸p lý hiÖn nay cho ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé ë ViÖt Nam. Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm ®· tr×nh bµy ë trªn, cã thÓ thÊy râ rµng, kh«ng gièng nh­ thùc hiÖn mét Hîp ®ång mua b¸n thiÕt bÞ lÎ th«ng th­êng, c«ng t¸c nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé ®ßi hái c¶ mét kho¶ng thêi gian rÊt dµi ®Ó cã thÓ hoµn tÊt c¸c kh©u, tõ chuÈn bÞ nguån vèn, chuÈn bÞ dù ¸n, lùa chän ph­¬ng thøc thùc hiÖn ®Õn phª duyÖt, ®µm ph¸n, ký kÕt, tæ chøc thùc hiÖn, vµ vËn hµnh c«ng tr×nh. Trong suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn, c¸c kh©u nµy l¹i chÞu sù qu¶n lý chÆt chÏ cña nhµ n­íc th«ng qua hÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt, ®iÒu chØnh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu nãi chung vµ nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé nãi riªng. YÕu tè ph¸p luËt cã ý nghÜa hÕt søc quan träng ®èi víi mäi quèc gia trong c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ, x©y dùng ®Êt n­íc. Kh«ng chØ cã vËy, trong ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i ngµy cµng phong phó vµ më réng hiÖn nay, viÖc x©y dùng hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt phï hîp víi ®iÒu kiÖn ®Êt n­íc vµ kh«ng tr¸i ng­îc víi c¸c th«ng lÖ quèc tÕ sÏ gãp phÇn quan träng kÝch thÝch søc s¶n xuÊt x· héi, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, t¹o ®µ ph¸t triÓn kinh tÕ. Ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé lµ mét c«ng t¸c phøc t¹p, nã kh«ng chØ ®ßi hái sù hiÓu biÕt vÒ chuyªn m«n s©u s¾c mµ cßn ®ßi hái sù am hiÓu ph¸p luËt cã liªn quan ¶nh h­ëng trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp tíi hiÖu qu¶ nhËp khÈu thiÕt bÞ, ®ßi hái ph¶i cã hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p quy t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thùc hiÖn phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c ngµnh, c¸c cÊp cã liªn quan trong c¸c giai ®o¹n nhËp khÈu c«ng tr×nh, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c c«ng tr×nh ®­îc nhËp khÈu b»ng nguån vèn vay cña n­íc ngoµi. 2.3.1. QuyÕt ®Þnh 91/TTg ngµy 13/11/1992 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ QuyÕt ®Þnh nµy ban hµnh Quy ®Þnh vÒ qu¶n lý nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ b»ng nguån vèn ng©n s¸ch Nhµ n­íc, trong ®ã nªu ®Þnh nghÜa vµ x¸c ®Þnh râ ph¹m vi hµng ho¸ ThiÕt bÞ toµn bé vµ thiÕt bÞ lÎ kh«ng chØ bao gåm phÇn hµng ho¸ h÷u h×nh(m¸y mãc, thiÕt bÞ, vËt liÖu...) mµ cßn bao gåm c¶ phÇn hµng ho¸ v« h×nh(thiÕt kÕ, gi¸m s¸t, ®µo t¹o, chuyÓn giao c«ng nghÖ...). §©y còng lµ ®iÓm chi tiÕt h¬n so víi"§iÒu kiÖn chung giao hµng vµ l¾p r¸p nhµ m¸y vµ m¸y mãc xuÊt nhËp khÈu” sè 188A cña Uû ban kinh tÕ Liªn Hîp Quèc còng nh­ ®Þnh nghÜa thiÕt bÞ toµn bé trong Th«ng t­ 07/TT ngµy7/1/1961 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i Theo quyÕt ®Þnh nµy th× Bé th­¬ng m¹i gi÷ vai trß chÝnh thay nhµ n­íc qu¶n lý viÖc nhËp khÈu, cô thÓ trong c¸c mÆt sau: - QuyÕt ®Þnh cô thÓ doanh nghiÖp thùc hiÖn viÖc nhËp khÈu; - Cïng c¸c ngµnh qu¶n lý h÷u quan vµ chñ ®Çu t­ xö lý cô thÓ khi ph¶i nhËp khÈu thiÕt bÞ ®· qua sö dông; - Quy ®Þnh cô thÓ tr×nh tù vµ ph­¬ng thøc nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ; - Phª duyÖt hîp ®ång nhËp khÈu cá trÞ gi¸ nhá h¬n 5 triÖu USD, lµ chñ tÞch Héi ®ång thÈm ®Þnh nhµ n­íc phª duyÖt dù ¸n cã vèn ®Çu t­ tõ 5-10 triÖu USD, hoÆc ®Ò nghÞ Thñ t­íng ChÝnh phñ phª duyÖt ®èi víi c¸c hîp ®ång nhËp khÈu lín h¬n; - CÊp giÊy phÐp nhËp khÈu cho tõng chuyÕn giao hµng. ViÖc ®­a ra ®Þnh nghÜa thèng nhÊt vµ t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ vÒ thiÕt bÞ toµn bé vµ thiÕt bÞ lÎ ®· gãp phÇn lµm nÒn t¶ng x©y dùng hÖ thèng c¸c v¨n b¶n tiÕp sau ®ã ®iÒu chØnh viÖc nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ, QuyÕt ®Þnh 91/TTG ngµy 13/11/1992 cïng víi Th«ng t­ 04/TM-§T ngµy 30/7/1993 sau nµy ®· gãp phÇn thÓ chÕ ho¸ qu¸ tr×nh nhËp khÈu vµ n©ng cao hiÖu qu¶ nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé. 2.3.2. NghÞ ®Þnh 52/1992/N§-CP ngµy 8/7/1999 cña ChÝnh phñ. NghÞ ®Þnh ban hµnh Quy chÕ Qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng, ®­îc ra ®êi thay thÕ cho nghÞ ®Þnh 42/CP ngµy 16/7/1996 vµ NghÞ ®Þnh 92/CP ngµy 23/8/1997, víi môc ®Ých khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Çu t­ s¶n xuÊt, kinh doanh phï hîp víi chiÕn l­îc vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc trong tõng thêi kú ®Ó chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiªp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n; sö dông hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn huy ®éng ®­îc do nhµ n­íc qu¶n lý; ®ång thêi ®¶m b¶o quy ho¹ch x©y dùng, ¸p dông hiÖu qu¶ c«ng nghÖ vµ kü thuËt tiªn tiÕn trªn thÕ giíi. Quy chÕ ®· quy ®Þnh viÖc ph©n lo¹i dù ¸n ®Çu t­ theo 3 nhãm A, B, C cïng víi ph©n cÊp tr¸ch nhiÖm qu¶n lý ®Çu t­, qu¶n lý vèn, thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­, phª duyÖt thiÕt kÕ kü thuËt vµ tæng dù to¸n cña dù ¸n ®Çu t­, phª duyÖt quyÕt to¸n vèn ®Çu t­... cña c¸c Bé ngµnh liªn quan t­¬ng øng víi tõng nhãm. Nh»m ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt cña c«ng t¸c qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng, Quy chÕ ®· quy ®Þnh tr¸ch nhiÖm quyÒn h¹n cña chñ ®Çu t­, tæ chøc t­ vÊn ®Çu t­, nhµ thÇu x©y dùng, tr×nh tù lËp dù ¸n ®Çu t­, néi dung chñ yÕu cña B¸o c¸o nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi vµ B¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi, néi dung c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ vµ thùc hiÖn ®Çu t­, nguyªn t¾c qu¶n lý ®Êu thÇu vµ chØ ®Þnh thÇu trong x©y dùng, t­ vÊn mua s¾m thiÕt bÞ vµ x©y l¾p. Quy chÕ qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng míi nµy ®· ®­îc bæ sung ®Çy ®ñ h¬n, cè g¾ng ®­a ra c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt cô thÓ vµ chÆt chÏ h¬n, v× thÕ cã ý nghÜa quan träng trong c«ng viÖc x©y dùng ®Êt n­íc trong giai ®o¹n hiÖn nay. Ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé vèn lµ mét ho¹t ®éng phøc t¹p, kh«ng chØ lµ nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ lÎ th«ng th­êng mµ lµ c¶ mét phÇn quan träng trong toµn bé qu¸ tr×nh ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n chÞu sù qu¶n lý chÆt chÏ cña Nhµ n­íc. V× vËy, ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé phôc 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh hîp lý nh»m n©ng cao hiÖu qña nhËp khÈu. 2.3.3. NghÞ ®Þnh 88/1999/ N§-CP ngµy 4/9/1999 cña ChÝnh Phñ. NghÞ ®Þnh ban hµnh Quy chÕ ®Êu thÇu, thay thÕ cho Quy chÕ ®Êu thÇu ®· ban hµnh kÌm NghÞ ®Þnh 43/CP ngµy 16/7/1996 vµ NghÞ ®Þnh 93/CP ngµy 23/8/1997 cña ChÝnh Phñ, nh»m môc ®Ých thèng nhÊt qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng ®Êu thÇu tuyÓn chän t­ vÊn, mua s¾m hµng ho¸, x©y l¾p vµ lùa chän ®èi t¸c ®Ó thùc hiÖn dù ¸n hoÆc tõng phÇn dù ¸n trªn l·nh thæ ViÖt nam. Quy chÕ ®Êu thÇu ®· ®­îc ®­a ra ®Þnh nghÜa cho c¸c chuyªn dïng trong ®Êu thÇu nh­ “®Êu thÇu”, "®Êu thÇu trong n­íc”, "®Êu thÇu quèc tÕ “, "xÐt thÇu”, "dù ¸n”, "bªn mêi thÇu”, “ng­êi cã thÈm quyÒn”, “nhµ thÇu”, “cÊp cã thÈm quyÒn”, “t­ vÊn”, "x©y l¾p”... Quy chÕ míi ban hµnh nµy cã nhiÒu ®iÓm tiÕn bé so víi Quy chÕ ®· ban hµnh tr­íc ®ã, vÝ dô nh­ trong quy ®Þnh vÒ h×nh thøc lùa chän nhµ thÇu kh«ng chØ bao gåm ®Êu thÇu réng r·i, ®Êu thÇu h¹n chÕ, chØ ®Þnh thÇu mµ cßn ®­a thªm c¶ h×nh thøc chµo hµng c¹nh tranh, mua s¾m trùc tiÕp, tù thùc hiÖn, mua s¾m ®Æc biÖt. ThuËt ng÷ “Ph­¬ng thøc ®Êu thÇu” còng ®· ®­îc sö dông thay thÕ cho côm tõ tèi nghÜa “Ph­¬ng thøc ¸p dông”... - Nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña c«ng t¸c ®Êu thÇu vµ tæ chøc ®Êu thÇu ®· ®­îc bæ sung thªm, ®­a ra nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ h¬n, hÖ thèng h¬n, ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c qu¶n lý nhµ n­íc vÒ ®Êu thÇu trong viÖc: - So¹n th¶o, ban hµnh hoÆc tr×nh ban hµnh c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh ph¸p luËt vÒ ®Êu thÇu; - Tæ chøc h­íng dÉn thùc hiÖn; - Tæ chøc thÈm ®Þnh kÕ ho¹ch ®Êu thÇu cña dù ¸n thÈm ®Þnh kÕt qu¶ ®Êu thÇu; - Phª duyÖt kÕ ho¹ch ®Êu thÇu cña dù ¸n vµ kÕt qu¶ ®Êu thÇu; - Tæ chøc kiÓm tra c«ng t¸c ®Êu thÇu; - Tæng kÕt, ®¸nh gi¸, b¸o c¸o t×nh h×nh ®Êu thÇu vµ thùc hiÖn Quy chÕ ®Êu thÇu; - Gi¶i quyÕt c¸c v­íng m¾c, khiÕu n¹i vÒ ®Êu thÇu. Ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé cho ®Õn nay vÉn lu«n g¾n liÒn víi ho¹t ®éng ®Êu thÇu do thiÕt bÞ toµn bé ®­îc ®­a vÒ ViÖt nam hÇu nh­ hoµn toµn th«ng qua ph­¬ng thøc ®Êu thÇu. 2.3.4. Th«ng t­ 04/TM-§T ngµy 30/7/1993 cña Bé Th­¬ng m¹i Th«ng t­ h­íng dÉn thùc hiÖn quy ®Þnh vÒ qu¶n lý nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ b»ng nguån vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc. §ång thêi víi viÖc ®­a ra c¸c ®Þnh nghÜa vÒ “ ThiÕt bÞ ", " Chñ ®Çu t­”, "Doanh nghiÖp kinh doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu thiÕt bÞ”, " C¬ quan chñ qu¶n”, Th«ng t­ ®· quy ®Þnh râ c¸c tiªu chuÈn cña doanh nghiÖp kinh doanh nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé, thiÕt bÞ lÎ vµ quyÒn cÊp giÊy phÐp kinh doanh nhËp khÈu thiÕt bÞ cña Bé Th­¬ng m¹i. Trong Th«ng t­ ®· quy ®Þnh cô thÓ vÒ tr×nh tù nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé, nªu râ vai trß vµ quyÒn h¹n cña Bé Th­¬ng m¹i trong c«ng t¸c qu¶n lý ®iÒu hµnh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé, cô thÓ nh­: Bé Th­¬ng m¹i cã quyÒn 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i chØ ®Þnh doanh nghiÖp nhËp khÈu thiÕt bÞ; Bé Th­¬ng m¹i quy ®Þnh h×nh thøc nhËp khÈu thiÕt bÞ qua ®Êu thÇu hoÆc mua s¾m trùc tiÕp... Th«ng t­ ®· nªu râ viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ lµ mét phÇn cña Hîp ®ång nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé, ®ång thêi ®­a ra ®iÒu kho¶n phª duyÖt Hîp ®ång nhËp khÈu thiÕt bÞ cña c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn; quy ®Þnh tr×nh tù vµ v¨n b¶n cÇn thiÕt ®Ó phª duyÖt Hîp ®ång nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé. Cïng víi QuyÕt ®Þnh 91/TTg cña Thñ t­íng ChÝnh Phñ, ®©y cã thÓ coi lµ mét v¨n b¶n ph¸p quy lµm nÒn cho c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt ®iÒu chØnh ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé sau nµy, sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé. 2.3.5.Mét sè v¨n b¶n ph¸p luËt cña Bé Khoa häc C«ng nghÖ vµ M«i tr­êng. HÖ thèng nh÷ng v¨n b¶n cña Bé Khoa häc C«ng nghÖ vµ M«i tr­êng ®· ra ®êi nh»m gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ nh­ Th«ng t­ 28/TT-QLKH cña cao Bé Khoa häc C«ng nghÖ vµ M«i tr­êng ngµy 22/1/1994 h­íng dÉn chuyÓn giao c«ng nghÖ n­íc ngoµi t¹i ViÖt nam, Th«ng t­ sè 1254/1999/TT-BKHCNMT ngµy 12/7/1999 h­íng dÉn thùc hiÖn NghÞ ®Þnh sè 45/1998/N§-CP ngµy 1/7/1998 cña ChÝnh Phñ quy ®Þnh chi tiÕt vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ, QuyÕt ®Þnh sè 2578/Q§-T§C ngµy 28/10/1996 cña Bé Khoa häc C«ng nghÖ vµ M«i tr­êng ban hµnh quy ®Þnh kiÓm tra Nhµ n­íc vÒ chÊt l­îng hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu, QuyÕt ®Þnh 1091/1999/Q§-BKHCNMT. 2.3.6. Mét sè v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ thuÕ, tµi chÝnh vµ h¶i quan: HÖ thèng v¨n b¶n qu¶n lý vÒ thuÕ vµ thñ tôc h¶i quan còng lÇn l­ît ra ®êi, thay ®æi theo hoµn c¶nh vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ, ®· gãp phÇn kh«ng nhá vµo viÖc ®iÒu chØnh ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé theo qu¶n lý cña Nhµ n­íc, th«ng qua c¸c v¨n b¶n chÝnh nh­: - Th«ng t­ sè 132/1998/TT-BTC ngµy 1/10/1998 quy ®Þnh vµ h­íng dÉn viÖc ¸p dông thuÕ nhËp khÈu thiÕt bÞ ®ång bé cña d©y chuyÒn s¶n xuÊt. - Th«ng t­ sè 37/1999/TT-BTC ngµy 7/4/1999 h­íng dÉn c¸ch ph©n lo¹i hµng ho¸ theo Danh môc biÓu thøc nhËp khÈu n¨m 1999. - NghÞ ®Þnh 16/1999/N§-CP ngµy 27/03/1999 ban hµnh Quy ®Þnh vÒ thñ tôc h¶i quan, gi¸m h¶i quan vµ lÖ phÝ h¶i quan. - Th«ng t­ 01/1999/TT-TCHQ ngµy 10/5/1999 h­íng dÉn vÒ thñ tôc h¶i quan quy ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh sè16/1999/N§-CP ngµy 27/3/1999 cña ChÝnh Phñ. - QuyÕt ®Þnh 197/1999/Q§-TCHQ ngµy 3/6/1999 ban hµnh Quy chÕ qu¶n lý h¶i quan ®èi víi ®Þa ®iÓm lµm thñ tôc h¶i quan ngoµi cöa khÈu vµ hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu chuyÓn tiÕp... II. Quy tr×nh nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé. Ngµy nay theo quy ®Þnh ë ViÖt Nam, ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé bao gåm c¸c b­íc c¬ b¶n sau: 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i - Nghiªn cøu thÞ tr­êng(market study) - LËp dù ¸n (b¸o c¸o) tiÒn kh¶ thi (pre-feasbility study) - LËp dù ¸n (b¸o c¸o) kh¶ thi (feasbility study) - ThiÕt kÕ (engineering) (trong thùc tÕ ë ViÖt Nam, phÇn thiÕt kÕ th­êng kh«ng n»m ë c¸c giai ®o¹n chuÈn bÞ ký kÕt hîp ®ång mµ n»m trong giai ®o¹n sau khi ký kÕt hîp ®ång). - Cung cÊp thiÕt bÞ vµ x©y l¾p c«ng tr×nh (supply equipmnet and erection installion). - Ch¹y thö vµ nghiÖm thu (test run and acceptance). 1. Nghiªn cøu thÞ tr­êng. Còng nh­ c¸c lo¹i hµng ho¸ th«ng th­êng kh¸c, tr­íc khi tiÕn hµnh nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé cÇn thiÕt ph¶i nghiªn cøu thÞ tr­êng thiÕt bÞ toµn bé. Thùc chÊt cña thÞ tr­êng thiÕt bÞ toµn bé lµ thÞ tr­êng m¸y mãc, thiÕt bÞ vµ nã còng lu«n lu«n theo quy luËt cung cÇu hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng. Khi nghiªn cøu thÞ tr­êng nµy cÇn chó ý mét sè ®Æc ®iÓm sau: - Cung cÇu hµng ho¸ trong ng¾n h¹n thay ®æi chËm, søc û lín, kh«ng nh¹y bÐn linh ho¹t nh­ nh÷ng hµng ho¸ kh¸c. - Cung hµng ho¸ mang tÝnh ®éc quyÒn kinh tÕ. - Thêi kú mua b¸n, chuyÓn giao, l¾p ®Æt... th­êng ph¶i dµi. - HiÖu qu¶ kinh tÕ cña thiÕt bÞ toµn bé ph¶i tr¶i qua mét thêi gian dµi míi béc lé hÕt. Cßn néi dung cña nghiªn cøu thÞ tr­êng thiÕt bÞ toµn bé còng gièng nh­ néi dung nghiªn cøu thÞ tr­êng cña mét sè lo¹i hµng ho¸ nhËp khÈu kh¸c. 2. B¸o c¸o tiÒn kh¶ thi. B¸o c¸o tiÒn kh¶ thi lµ c¬ së ®Ó c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn thÈm ®Þnh vµ ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­ vµ cÊp giÊy phÐp ®Çu t­. Theo NghÞ ®Þnh 52/1999/N§-CP ngµy 08/07/1999 cña ChÝnh Phñ ban hµnh Quy chÕ Qu¶n lý §Çu t­ vµ x©y dùng th× néi dung chñ yÕu cña b¸o c¸o tiÒn kh¶ thi bao gåm: - Nghiªn cøu s¬ bé vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t­, c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ khã kh¨n. - Dù kiÕn qui m« ®Çu t­, h×nh thøc ®Çu t­. - Chän khu vùc ®Þa ®iÓm x©y dùng vµ dù kiÕn nhu cÇu diÖn tÝch sö dông ®Êt trªn c¬ së gi¶m tíi møc tèi ®a viÖc sö dông ®Êt vµ nh÷ng ¶nh h­ëng vÒ m«i tr­êng, x· héi vµ t¸i ®Þnh c­(cã ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ cô thÓ). - Ph©n tÝch, lùa chän s¬ bé vÒ c«ng nghÖ, kü thuËt, c¸c ®iÒu kiÖn vÒ cung cÊp vËt t­ thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu n¨ng l­îng, dÞch vô, h¹ tÇng . - Ph©n tÝch, lùa chän ph­¬ng ¸n x©y dùng. - X¸c ®Þnh s¬ bé tæng møc ®Çu t­, ph­¬ng ¸n huy ®éng c¸c nguån vèn, kh¶ n¨ng hoµn vèn vµ tr¶ nî, thu l·i. - TÝnh to¸n s¬ bé hiÖu qu¶ ®Çu t­ vÒ mÆt kinh tÕ, x· héi cña dù ¸n. - X¸c ®Þnh tÝnh ®éc lËp khi vËn hµnh, khai th¸c cña c¸c dù ¸n thµnh phÇn hoÆc tiÓu dù ¸n (nÕu cã). 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i 3. B¸o c¸o kh¶ thi. Sau khi thÈm ®Þnh b¸o c¸o tiÒn kh¶ thi, ng­êi ta sÏ tiÕn hµnh lËp luËn chøng kinh tÕ kü thuËt(b¸o c¸o kh¶ thi). VÒ c¬ b¶n, néi dung cña b¸o c¸o kh¶ thi t­¬ng tù nh­ b¸o c¸o tiÒn kh¶ thi nh­ng møc ®é chi tiÕt cao h¬n nhiÒu. §©y thùc chÊt lµ sù cô thÓ ho¸ b¸o c¸o tiÒn kh¶ thi. Còng theo NghÞ ®Þnh 52/1999/N§-CP, b¸o c¸o kh¶ thi cã c¸c néi dung c¬ b¶n sau: - Nh÷ng c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t­. - Lùa chän h×nh thøc ®Çu t­. - Ch­¬ng tr×nh s¶n xuÊt vµ c¸c yÕu tè ph¶i ®¸p øng. - C¸c ph­¬ng ¸n ®Þa ®iÓm cô thÓ (hoÆc tuyÕn c«ng tr×nh). - C¸c ph­¬ng ¸n gi¶i phãng mÆt b»ng. - Ph©n tÝch lùa chän ph­¬ng ¸n kü thuËt, c«ng nghÖ - Ph­¬ng ¸n kiÕn tróc, gi¶i ph¸p x©y dùng, thiÕt kÕ s¬ bé. - X¸c ®Þnh râ nguån vèn vµ ph­¬ng ¸n hoµn tr¶ vèn ®Çu t­. - Ph­¬ng ¸n tæ chøc qu¶n lý khai th¸c, sö dông lao ®éng. - Ph©n tÝch hiÖu qu¶ ®Çu t­. - C¸c mèc thêi gian chÝnh thùc hiÖn ®Çu t­ vµ kiÕn nghÞ h×nh thøc qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n. §èi víi c¸c dù ¸n th«ng th­êng th× chØ cÇn lËp b¸o c¸o kh¶ thi lµ ®ñ. §èi víi c¸c c«ng tr×nh phøc t¹p vµ quan träng th× ng­êi ta cã thÓ tiÕn hµnh ®ñ c¶ hai b­íc b¸o c¸o tiÒn kh¶ thi vµ b¸o c¸o kh¶ thi. NÕu viÖc lËp b¸o c¸o tiÒn kh¶ thi cho thÊy viÖc ®Çu t­ x©y dùng c«ng tr×nh nµy lµ hoµn toµn hîp lý th× sÏ b¾t ®Çu lËp b¸o c¸o kh¶ thi. Së dÜ nh­ vËy v× mét khi b¸o c¸o kh¶ thi ®· ®­îc thÈm ®Þnh vµ th«ng qua th× sÏ b¾t ®Çu tiÕn hµnh c«ng viÖc thiÕt kÕ. MÆc dï cã kh¸c nhau vÒ tªn gäi vµ c¸ch ph©n ®Þnh c¸c phÇn cô thÓ bªn trong nh­ng luËt chøng kinh tÕ kü thuËt vµ b¸o c¸o kh¶ thi cã thÓ coi t­¬ng tù nh­ nhau. §©y chØ lµ c¸ch gäi kh¸c nhau cho c«ng viÖc t×m hiÓu tÝnh hîp lý vµ c¸c gi¶i ph¸p cña viÖc x©y dùng mét c«ng tr×nh thiÕt bÞ toµn bé. 4. ThiÕt kÕ. VÒ c¬ b¶n, c«ng viÖc thiÕt kÕ theo qui ®Þnh cña c¸c n­íc ph¸t triÓn phi x· héi chñ nghÜa còng gièng nh­ qui ®Þnh cña Liªn X« cò (nh­ng kh«ng cã thiÕt kÕ s¬ bé), nghÜa lµ c«ng viÖc engineering ®­îc chia lµm hai phÇn: thiÕt kÕ c«ng nghÖ (Techno logical engineering) vµ thiÕt kÕ x©y dùng (Civil construction engineering). PhÇn thiÕt kÕ c«ng nghÖ ®­îc chia lµm 2 b­íc: ThiÕt kÕ kü thuËt (Technical engineering) vµ ThiÕt kÕ thi c«ng (Drawing). Néi dung cña ThiÕt kÕ kü thuËt, theo qui ®Þnh cña c¸c n­íc t­ b¶n cho biÕt khèi l­îng x©y l¾p cã liªn quan trùc tiÕp tíi toµn bé d©y chuyÒn céng nghÖ cña c«ng tr×nh vµ th«ng qua ®ã cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ c«ng tr×nh, cßn thiÕt kÕ kü thuËt theo qui ®Þnh cña Liªn X« cò ch­a nãi lªn khèi l­îng x©y l¾p nµy, do ®ã ng­êi ta ph¶i dùa vµo c¸c th«ng sè kh¸c ®Ó ­íc l­îng gi¸ c«ng tr×nh. ThiÕt kÕ x©y dùng ë ®©y thùc chÊt chØ lµ thiÕt kÕ cho phÇn kiÕn tróc bao che c«ng tr×nh (External construction), vËy nã cã thÓ cã hoÆc kh«ng tuú thuéc vµo 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i yªu cÇu b¶o vÖ vµ thÈm mü ®èi víi tõng c«ng tr×nh vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña chñ ®Çu t­. C«ng tr×nh chuÈn bÞ cho mäi dù ¸n dï lín hay nhá còng ®Òu ph¶i tr¶i qua nh÷ng c«ng ®o¹n ®· nãi trªn. ViÖc chuÈn bÞ dù ¸n cã thÓ vÝ nh­ ®Æt nh÷ng viªn g¹ch ®Çu tiªn x©y mãng cho mét c«ng tr×nh, c«ng tr×nh Êy sÏ ®øng v÷ng nÕu Ýt ra lµ c¸i mãng ch¾c vµ ng­îc l¹i. Tuy thÕ, nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé vèn lµ mét c«ng viÖc rÊt phøc t¹p, v× thÕ mµ trong kh©u chuÈn bÞ cho dù ¸n, chñ ®Çu t­ gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n v­íng m¾c, nhÊt lµ trong hoµn c¶nh ®Êt n­íc hiÖn nay. 5. Cung cÊp thiÕt bÞ vµ x©y l¾p c«ng tr×nh. §©y lµ giai ®o¹n cùc kú khã kh¨n vµ quan träng ®èi víi bÊt kú mét c«ng tr×nh nµo. Trªn c¬ së nh÷ng tÝnh to¸n vÒ tr×nh tù, tiÕn bé, thêi h¹n thi c«ng, l¾p r¸p m¸y mãc thiÕt bÞ, ®¹i diÖn cña hai bªn mua vµ b¸n thiÕt bÞ toµn bé ph¶i th¶o luËt thèng nhÊt vÒ lo¹i vµ thêi h¹n cung cÊp thiÕt bÞ toµn bé. Trong giai ®o¹n nµy bÊt cø sù trôc trÆc nµo vÒ sù cung øng thiÕt bÞ toµn bé ®Òu ¶nh h­ëng ®Õn thêi h¹n vµ tiÕn ®é thi c«ng cña c«ng tr×nh. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy(lµ vÊn ®Ò th­êng x¶y ra trªn c«ng tr×nh) ng­êi ta th­êng thµnh lËp mét bé phËn trªn thi tr­êng. Bé phËn nµy cã nhiÖm vô b¶o ®¶m: - Hoµn thµnh thi c«ng ®óng thêi gian quy ®Þnh víi chÊt l­îng kü thuËt tèt vµ vèn sö dông trong ph¹m vi ®· ®­îc phª duyÖt. - Ph¶n ¸nh kÞp thêi ®Ó bµn b¹c gi¶i quyÕt nh÷ng trôc trÆc ®· x¶y ra. - Cã ph­¬ng ¸n thi c«ng linh ho¹t trong tr­êng hîp m¸y mãc thiÕt bÞ giao chËm hoÆc kh«ng ®ång bé. - ... 6. Ch¹y thö vµ nghiÖm thu. C«ng tr×nh sau khi ®· ®­îc x©y l¾p cÇn ®­îc nghiÖm thu vµ ch¹y thö. NhiÖm vô cña tõng giai ®o¹n nµy lµ kiÓm tra sù ho¹t ®éng cña tõng m¸y mãc thiÕt bÞ, tõng c«ng ®o¹n vµ cuèi cïng lµ toµn bé d©y chuyÒn s¶n xuÊt b»ng c¸ch ch¹y kh«ng t¶i råi cã t¶i. Giai ®o¹n nµy th­êng béc lé nh÷ng trôc trÆc nÕu cã cña thiÕt bÞ toµn bé v× thÕ trong khi ch¹y thö cÇn cho ch¹y thö hÕt tÝnh n¨ng thiÕt kÕ cho phÐp trong thêi gian nhÊt ®Þnh. Giai ®o¹n nµy lµ thêi kú tèt nhÊt cho viÖc thùc tËp cña c¸n bé c«ng nh©n vËn hµnh d­íi sù h­íng dÉn cña chuyªn gia ë c¸c h·ng b¸n thiÕt bÞ toµn bé vµ c¸c chuyªn gia ®µo t¹o. Sau giai ®o¹n ch¹y thö lµ giai ®o¹n nghiÖm thu. Giai ®o¹n nµy thiÕt bÞ toµn bé ®­îc ®­a vµo s¶n xuÊt nªn cÇn theo dâi chÆt chÏ ho¹t ®éng cña thiÕt bÞ toµn bé ®Ó kÞp thêi ph¸t hiÖn háng hãc vµ söa ch÷a hiÖu chØnh. Th«ng th­êng giai ®o¹n ®Çu cña vËn hµnh s¶n xuÊt cÇn tranh thñ kinh nghiÖm cña c¸c chuyªn gia. Cuèi giai ®o¹n nµy ng­êi ta tiÕn hµnh kiÓm tra, kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc ®· ®­îc cung cÊp. C¸c quy tr×nh s¶n xuÊt còng ®­îc hoµn tÊt trong giai nµy. 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i Iii. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé vµ nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé ë ViÖt nam. 1. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé. 1.1. ChØ tiªu hiÖu qu¶ tæng hîp. H =XxkFxk+ nnkc H: HiÖu qu¶ tæng hîp cña mét doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Xxk: ChØ tiªu hiÖu qu¶ xuÊt khÈu. Fxk: ChØ tiªu ®Çy ®ñ trong n­íc ®èi víi xuÊt khÈu(quy ra ngo¹i tÖ). C: Chi phÝ b»ng ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu hµng ho¸. Mét doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hai chiÒu cã thÓ kh«ng cã l·i ë xuÊt khÈu nh­ng l¹i cã l·i ë nhËp khÈu hoÆc ng­îc l¹i, miÔn sao H>0 lµ kinh doanh cã l·i. 1.2. ChØ tiªu hiÖu qu¶ t­¬ng ®èi cña nhËp khÈu. F nk xC N x 100  nk C Nnk: ChØ tiªu hiÖu qu¶ nhËp khÈu. Fnk: Chi phÝ s¶n xuÊt hµng hãa t­¬ng tù hµng ho¸ nhËp khÈu quy ra ngo¹i tÖ. C: Chi phÝ vµ ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu hµng hãa. ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh % lîi nhuËn trªn vèn ngo¹i tÖ bá ra ®Ó nhËp khÈu l« hµng. 1.2.1. Tû suÊt ngoai tÖ ®èi víi hµng hãa nhËp khÈu: P .Q K nk  Tn Lµ l­îng néi tÖ thu ®­îc khi ph¶i chi ra mét ®¬n vÞ ngo¹i tÖ. Knk: Tû suÊt ngo¹i tÖ ®èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu. Q: Khèi l­îng l« hµng nhËp khÈu. P: Gi¸ c¶ hµng ho¸ ë trong n­íc tÝnh b»ng néi tÖ. Tn:Sè ngo¹i tÖ ph¶i chi ra ®Ó nhËp khÈu l« hµng. Ho¹t ®éng nhËp khÈu ®¹t hiÖu qu¶ khi: P R K nk R: Tû gi¸ hèi ®o¸i gi÷a ngo¹i tÖ víi néi tÖ. 1.2.2. Sè vßng quay cña vèn l­u ®éng. Doanh thu b¸n hµng( trõ thuÕ doanh thu) H3= Vèn l­u ®éng b×nh qu©n 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i Sè ngµy cña mét lÇn lu©n chuyÓn: T .VL T N  H3 DT H3: BiÓu thÞ mçi ®¬n vÞ vèn l­u ®éng bá vµo kinh doanh cã kh¶ n¨ng mang l¹i bao nhiªu vèn doanh thu. 1.2.3. Møc doanh lîi cña vèn l­u ®éng: P Lîi nhuËn hoÆc l·i thùc hiÖn H4 = = VL Vèn l­u ®éng b×nh qu©n Møc doanh lîi cña vèn l­u ®éng biÓu thÞ mçi ®¬n vÞ vèn l­u ®éng bá vµo kinh doanh mang l¹i bao nhiªu lîi nhuËn. 2. C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé. Trªn thùc tÕ, viÖc x¸c ®Þnh ®­îc chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ tÊt c¶ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng nµo ®ã trong nÒn kinh tÕ sÏ t¹o ra nh÷ng thuËn lîi nhÊt ®Þnh trong viÖc ®em l¹i hiÖu qu¶ cho ho¹t ®éng ®ã. Tuy nhiªn, viÖc x¸c ®Þnh nµy phøc t¹p vµ chØ thùc hiÖn ®­îc b»ng c¸ch chän läc ra nh÷ng nh©n tè c¬ b¶n ®Ó nghiªn cøu. Trong ph¹m vi bµi luËn nµy, t«i còng chØ ®­a ra mét sè nh÷ng nh©n tè c¬ b¶n ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé nh­ sau: 2.1. Tr×nh ®é khoa häc- c«ng nghÖ cña ViÖt nam. Trong thêi ®¹i khoa häc kü thuËt cao, trong dßng th¸c lín kinh tÕ toµn cÇu ho¸, khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ ®· trë thµnh th­íc ®o vµ nguån gèc ®¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng ph¸t triÓn cña mçi quèc gia. BÊt kú mét chÕ ®é kinh tÕ nµo tr­íc hÕt ®Òu do sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt, quy m«, ph¹m vi vµ hiÖu qu¶ cña thµnh tùu khoa häc kü thuËt vËn dông vµo ho¹t ®éng kinh tÕ quyÕt ®Þnh. ¦u thÕ c¹nh tranh cña mét n­íc lµ dùa trªn gi¸ trÞ t¨ng thªm cña lao ®éng n­íc ®ã, khai th¸c nguån søc ng­êi lµ biÖn quan träng n©ng cao søc c¹nh tranh. TiÕn bé khoa häc kü thuËt, kinh tÕ t¨ng tr­ëng vµ x· héi ph¸t triÓn hay kh«ng cuèi cïng lµ do chÊt l­îng tµi nguyªn søc ng­êi cña mçi quèc gia quyÕt ®Þnh. ChØ b»ng con ®­êng ®Èy nhanh tèc ®é t¨ng thªm tri thøc vµ kü n¨ng cña ng­êi lao ®éng th× míi t¨ng nhanh viÖc khai th¸c vµ tËn dông hiÖu qu¶ thµnh qu¶ khoa häc kü thuËt. ViÖt nam hiÖn nay ®ang cè g¾ng kh¾c phôc mét sè t×nh tr¹ng lµ rÊt nhiÒu c¸c c«ng tr×nh thiÕt bÞ toµn bé nhËp khÈu vÒ chØ ®¹t tõ 30-35% c«ng suÊt, mét sè c«ng tr×nh kh«ng sö dông ®­îc, nhiÒu liªn doanh ®· bÞ biÕn thµnh mét n¬i tiªu thô hµng ho¸ tån kho ø ®äng cña c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ cò ®· qua sö dông hoÆc ®· l¹c hËu cña phÝa n­íc ngoµi. Hµm l­îng c«ng nghÖ cña nhiÒu nhµ m¸y thÓ hiÖn trong gi¸ trÞ gia t¨ng cña s¶n phÈm chÕ biÕn cßn thÊp kho¶ng 20%, ng­îc l¹i chi phÝ vËt t­ nguyªn vËt liÖu nhËp ngo¹i cßn cao h¬n 70%. §ã lµ trong khi x©y dùng nhµ m¸y, nhiÒu nhµ ®Çu t­ do tr×nh ®é kÐm, kh«ng hiÓu biÕt vµ quan t©m tíi lîi Ých x· héi nªn ®· cè t×nh c¾t gi¶m nhiÒu h¹ng môc xö lý chÊt th¶i, m¸y mãc thiÕt bÞ b¶o vÖ ng­êi lao ®éng vµ m«i tr­êng. C¸c yÕu tè cã h¹i trong 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i m«i tr­êng lao ®éng kh«ng chØ g©y « nhiÔm t¹i n¬i lµm viÖc mµ cßn ¶nh h­ëng xÊu ®Õn c¶ m«i tr­êng sèng cña d©n c­ xung quanh. Theo thèng kª ch­a ®Çy ®ñ, hiÖn cã 1,69% tæng sè ng­êi lao ®éng ph¶i lµm viÖc víi m¸y mãc thiÕt bÞ cã yªu cÇu nghiªm ngÆt vÒ an toµn, vÖ sinh lao ®éng nh­ng ch­a ®­îc cÊp giÊy phÐp hoÆc giÊy phÐp ®· hÕt sö dông cÇn ph¶i ®­îc ®¨ng kiÓm l¹i; 7,33% tæng sè ng­êi lao ®éng ph¶i lµm viÖc víi m¸y mãc thiÕt bÞ mµ bé phËn che ch¾n c¸c yÕu tè nguy hiÓm kh«ng cã hoÆc kh«ng ®¶m b¶o; 2,35% m¸y mãc thiÕt bÞ ®ang ë trong t×nh tr¹ng cò, háng, rß rØ c¸c chÊt ®éc h¹i ra m«i tr­êng. Râ rµng lµ hiÖu qu¶ cña nh÷ng c«ng tr×nh thiÕt bÞ toµn bé ë ViÖt nam ®· kh«ng ®¹t ®­îc nh­ ý muèn, ch­a ph¸t huy ®­îc hÕt vai trß to lín cña m×nh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n quan träng cña t×nh tr¹ng yÕu kÐm vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ, víi nh÷ng nhµ m¸y, c«ng tr×nh thiÕt bÞ toµn bé nhËp khÈu vÒ chÊt l­îng kh«ng cao, chÊt l­îng s¶n phÈm ch­a thùc sù ®¸p øng yªu cÇu cña thÞ tr­êng thÕ giíi, hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi thÊp... chÝnh lµ do chÊt l­îng " Tµi nguyªn søc ng­êi" cña ViÖt nam kh«ng cao. Tµi nguyªn søc ng­êi lµ mét kh¸i niÖm hoµn chØnh, bao gåm ng­êi lao ®éng trÝ ãc, ng­êi lao ®éng ch©n tay, lµ tæng hoµ toµn thÓ c¸n bé nh©n viªn c¸c ngµnh, c¸c nghÒ, c¸c tÇng líp, c¸c lo¹i h×nh trong x· héi. ViÖc nhËp khÈu mét c«ng tr×nh thiÕt bÞ toµn bé kh«ng chØ do mét doanh nghiÖp, mét nhãm ng­êi nµo ®ã ®øng ra quyÕt ®Þnh mµ ®ßi hái cã sù phª duyÖt cña c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn cña ChÝnh Phñ, nh÷ng c¬ quan nµy, th­êng kh«ng cã ®ñ c¸n bé chuyªn m«n ®Ó thÈm ®Þnh mét dù ¸n ®Çu t­, mét dù ¸n xin vay vèn, thÈm ®Þnh c«ng nghÖ cña mét c«ng tr×nh còng nh­ tÝnh to¸n ®Çy ®ñ hiÖu qu¶ kinh tÕ-x· héi mµ c«ng tr×nh ®ã cã kh¶ n¨ng mang l¹i... Theo nh­ "B¸o c¸o ®¸nh gi¸ ChÝnh s¸ch c«ng nghÖ vµ ®æi míi cña ViÖt nam" cña nhãm chuyªn gia quèc tÕ IDRC th× c¬ së h¹ tÇng c«ng nghÖ cña ViÖt nam cßn thiÕu hiÖu qu¶, tuy r»ng con ng­êi ViÖt nam vèn cÇn cï chÞu khã vµ ham häc hái, nh­ng hÖ thèng nghiªn cøu vµ triÓn khai(Research and Deverlopmemt-R&D) cña ViÖt nam cßn ch­a phï hîp, nÕu kh«ng ph¸t huy ®­îc thÕ m¹nh vÒ tri thøc khoa häc. NhËp khÈu c«ng nghÖ nãi chung vµ m¸y mãc thiÕt bÞ nãi riªng lµ lîi thÕ cña n­íc c«ng nghiÖp ho¸ muén trong viÖc tËn dông thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ cña n­íc nhµ trong viÖc tiÕp nhËn vµ qu¶n lý c«ng nghÖ th× lîi thÕ sÏ trë thµnh yÕu thÕ, thËm chÝ biÕn ®Êt n­íc thµnh b·i r¸c th¶i c«ng nghÖ cña c¸c n­íc ph¸t triÓn. 2.2. HÖ thèng chÝnh s¸ch vµ khung ph¸p lý cña ViÖt nam. Hoµn c¶nh ®Êt n­íc trong tõng giai ®o¹n cô thÓ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch phï hîp t­¬ng øng vÒ x©y dùng ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung vµ nhËp khÈu m¸y mãc c«ng nghÖ nãi riªng. Nh÷ng chÝnh s¸ch nµy cã thÓ cã t¸c dông thóc ®Èy hoÆc k×m h·m sù ph¸t triÓn kinh tÕ. Trong thêi kú bao cÊp, khi nÒn kinh tÕ ViÖt nam cßn qu¸ thiÕu thèn, th­êng xuyªn x¶y ra t×nh tr¹ng nhËp khÈu å ¹t vµ trµn lan, qu¸ l¹m dông nguån vèn vay ­u ®·i vµ viÖn trî kh«ng hoµn l¹i mµ c¸c n­íc b¹n dµnh cho, ®Ó thùc hiÖn cho môc tiªu x©y dùng mét nÒn c«ng nghiÖp nÆng phôc vô cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Nguån vèn vay n­íc ngoµi cã thÓ ®· ®¹t ®­îc tËn dông hiÖu qu¶ h¬n nÕu cã 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i chÝnh s¸ch nhËp khÈu ®óng ®¾n vµ phï hîp cïng víi chÝnh s¸ch x©y dùng ph¸t triÓn kinh tÕ ®óng h­íng. HËu qu¶ lµ ®· ®Ó l¹i cho c«ng cuéc hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc cho ®Õn c¶ nh÷ng n¨m sau nµy nhiÒu "vÕt th­¬ng", g©y c¶n trë cho c«ng cuéc ®Èy m¹nh ph¸t triÓn kinh tÕ. KÓ tõ sau khi tiÕn hµnh ®æi míi vµ më cöa, ChÝnh Phñ ViÖt nam ®· rÊt cè g¾ng ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch vÜ m« cã t¸c dông tÝch cùc trong ®Þnh h­íng vµ ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ nãi chung, còng nh­ x©y dùng vµ hoµn thiÖn khung ph¸p lý phï hîp víi bèi c¶nh trong n­íc vµ th«ng lÖ quèc tÕ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, thu hót ®Çu t­, ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ®Æc biÖt lµ tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸... Kh«ng thÓ phñ nhËn nh÷ng thµnh tùu cña nh÷ng chÝnh s¸ch nµy trong c«ng cuéc c¶i tæ l¹i nÒn kinh tÕ, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ quan liªu bao cÊp tr­íc kia sang nÒn kinh tÕ víi c¬ chÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc, ®­a ViÖt nam lªn mét vÞ thÕ míi trªn tr­êng quèc tÕ, ®­îc t«n träng vµ ®­îc quan t©m h¬n. ViÖt nam ®· tr¸nh khái sù sôp ®æ hoµn toµn vÒ thÓ chÕ nh­ ®· x¶y ra ë Liªn X« vµ nhiÒu n­íc §«ng ¢u tr­íc ®©y, ®iÒu nµy cho phÐp nÒn kinh tÕ ViÖt nam ph¶n øng nhanh h¬n tr­íc nh÷ng biÕn ®æi vÒ chÝnh s¸ch ®­îc ¸p dông vµo cuèi thËp kû 1980 nh­ lo¹i bá kiÓm so¸t gi¸ c¶, thùc hiÖn kho¸n trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, cñng cè l¹i nhiÒu xÝ nghiÖp quèc doanh...Tuy nhiªn, sù song song tån t¹i cña nh÷ng chÝnh s¸ch theo h­íng thÞ tr­êng vµ nh÷ng tæ chøc thÓ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung(c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh) ®· t¹o khu«n khæ cho sù thiÕu nhÊt qu¸n vÒ chÝnh s¸ch, dÉn ®Õn tÝnh kh¶ thi thÊp vµ chÝnh s¸ch hay thay ®æi, kÌm theo mÊt m¸t lín vÒ c¬ héi. §iÒu nµy ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi ho¹t ®éng nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé vèn lµ mét ho¹t ®éng hÕt søc phøc t¹p. Theo thèng kª ch­a ®Çy ®ñ, hiÖn nay cã tíi gÇn 4500 quy ®Þnh riªng biÖt d­íi nhiÒu h×nh thøc cã liªn quan tíi viÖc ®Çu t­, tiÕp cËn c«ng nghÖ, nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ, chuyÓn giao vµ ¸p dông c«ng nghÖ. C¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi ®· ph¶i nhËn xÐt r»ng: "C¸c quy ®Þnh ®ã lµm cho kh«ng thÓ c¹nh tranh ®­îc vµ hËu qu¶ cña nã lµ sù lóng tóng, m©u thuÉn vµ hèi lé". Theo lêi cña Tham t¸n §¹i Sø qu¸n NhËt B¶n t¹i ViÖt Nam ph¸t biÓu trªn truyÒn h×nh ViÖt Nam ngµy 15/10/1999: "Trong qóa tr×nh theo dâi c«ng t¸c ®Çu t­ vµ xóc tiÕn th­¬ng m¹i t¹i ViÖt nam, cßn mét sè h¹n chÕ g©y khã kh¨n cho chóng t«i nh­: thñ tôc cßn r­êm rµ; ch­a cã h­íng dÉn chi tiÕt vµ thèng nhÊt vÒ thùc hiÖn thuÕ VAT ®èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu; quy ®Þnh cña Quy chÕ ®Êu thÇu cßn nhiÒu ®iÒu ch­a minh b¹ch, mµ ®iÒu nµy sÏ dÉn tíi tÝnh c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh, kh«ng c«ng b»ng vµ tham nhòng; thªm vµo ®ã, tr×nh ®é tiÕp nhËn vµ qu¶n lý dù ¸n cña ViÖt nam cßn kÐm, c«ng t¸c di d©n, ®Òn bï vµ gi¶i phãng mÆt b»ng cho c«ng tr×nh cßn qu¸ khã kh¨n...". ThËt vËy, ngay c¸c chÝnh s¸ch nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ vµ khoa häc c«ng nghÖ trùc tiÕp cña ViÖt nam ®· ®­îc x©y dùng nh»m khuyÕn khÝch vµ hç trî mua c«ng nghÖ míi, song chÝnh luËt thuÕ vµ hÖ thèng thu thuÕ l¹i ®· ®Æt ra h¹n chÕ cho qu¸ tr×nh mua c«ng nghÖ ®èi víi c¸c nhµ m¸y. Thñ tôc nhËp khÈu khã kh¨n do sù thiÕu ®ång bé vµ nhÊt qu¸n trong c¸c v¨n b¶n ph¸p quy còng nh­ nh÷ng quy ®Þnh chång chÐo vÒ nhËp khÈu thËm chÝ ®èi víi t­ liÖu s¶n xuÊt, dÞch 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa Th­¬ng m¹i vô c«ng nghÖ ®· lµm h¹n chÕ bít viÖc tiÕp cËn kÞp thêi ®Ó cã thÓ lµm chñ c¸c nguån c«ng nghÖ cao cña n­íc ngoµi nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho mét sè ngµnh c«ng nghiÖp ho¹t ®éng thuËn lîi, g©y mÊt lßng tin cña ®èi t¸c n­íc ngoµi còng nh­ gi¶m kh¶ n¨ng thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi. §iÒu râ rµng lµ ViÖt nam ®· ®Æt ra nh÷ng ­u tiªn chung cho ®æi míi c«ng nghÖ cña m×nh t­¬ng tù nh­ ë c¸c n­íc l¸ng giÒng lín(gièng nh­ hÇu hÕt c¸c quèc gia c«ng nghiÖp). TÇm nh×n cña ViÖt nam vÒ ch­¬ng tr×nh c«ng nghÖ cao nhÊn m¹nh tíi c¸c ph­¬ng thøc tiÕp cËn vµ thu nhËn c«ng nghÖ cao tõ n­íc ngoµi, vÒ c¸ch thøc lµm thÕ nµo ®Ó øng dông vµ thÝch nghi c¸c c«ng nghÖ ®ã trong c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c tæ chøc trªn ph¹m vi toµn quèc. Cßn viÖc tù t¹o c«ng nghÖ cao ë ViÖt Nam th× rÊt Ýt ®­îc nhÊn m¹nh tíi, Ýt nhÊt trong b­íc ®i ban ®Çu, mÆc dï viÖc triÓn khai thö nghiÖm ®èi víi c«ng nghÖ cao ®ang ®­îc khuyÕn khÝch. VÊn ®Ò ®Æt ra ë ®©y cã lÏ lµ cÇn ®Õn mét sù râ rµng vµ thèng nhÊt h¬n gi÷a c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch kh¸c nhau vµ quan träng nhÊt lµ ¸p dông nhÊt qu¸n c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch ®ã. Ngoµi ra, kh«ng thÓ phñ nhËn mét ®iÒu r»ng, viÖc nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé sÏ kh«ng thÓ thùc hiÖn nÕu thiÕu vèn, mµ mét phÇn cña nguån vèn ®ã kh«ng tõ ®©u kh¸c mµ chÝnh lµ tõ lîi nhuËn thu tõ xuÊt khÈu. Mèi quan hÖ gi÷a xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu lµ mèi quan hÖ h÷u c¬ kh«ng thÓ t¸ch rêi. XuÊt khÈu ®Ó t¹o vèn cho nhËp khÈu vµ nhËp khÈu nh»m gãp phÇn n©ng cao tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt, hç trî vµ ®Èy m¹nh cho xuÊt khÈu. V× thÕ, nÕu thiÕt bÞ toµn bé ®­îc nhËp khÈu vÒ kh«ng ®­îc ®¸nh gi¸ ®óng vµ sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ th× sÏ k×m h·m sù ph¸t triÓn vµ g©y l·ng phÝ cho nÒn kinh tÕ. Do vËy, viÖc cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®ång bé vµ ®óng ®¾n ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu còng lµ yÕu tè rÊt quan träng cã ¶nh h­ëng tÝch cùc tíi nhËp khÈu nãi chung vµ nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé nãi riªng, sao cho trong mét t­¬ng lai kh«ng xa, ViÖt nam sÏ kh«ng cÇn ph¶i vay vèn n­íc ngoµi còng nh­ tr«ng vµo viÖn trî n­íc ngoµi ®Ó nhËp kh©ñ thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. 2.3. ChÝnh s¸ch xuÊt khÈu cña n­íc ng­êi b¸n. Xu thÕ toµn cÇu ho¸ t¹o ra tÝnh phô thuéc lÉn nhau ngµy cµng s©u s¾c, do ®ã h×nh thµnh sù ®an xen lîi Ých còng nh­ ®an xen m©u thuÉn gi÷a c¸c khu vùc, c¸c trung t©m kinh tÕ, c¸c quèc gia, ®an xen c¹nh tranh víi hîp t¸c theo xu thÕ c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t vµ hîp t¸c ngµy cµng s©u réng h¬n. Toµn cÇu ho¸ vµ khu vùc ho¸ ®· trë thµnh xu thÕ tÊt yÕu thóc ®Èy hÇu hÕt c¸c quèc gia më réng thÞ tr­êng b»ng c¸ch gi¶m bít, thËm chÝ xo¸ bá hµng rµo thuÕ quan vµ phi thuÕ quan; chuyÓn dÞch mét c¸ch th«ng tho¸ng hµng ho¸, vèn ®Çu t­, tiÒn tÖ, dÞch vô, lao ®éng gi÷a c¸c quèc gia víi quy m« ngµy cµng lín; h×nh thµnh v« sè tæ chøc kinh tÕ tµi chÝnh mang tÝnh toµn cÇu vµ khu vùc; ký kÕt hµng v¹n HiÖp ®Þnh song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng...Nh÷ng ®Æc ®iÓm nµy kh«ng nhiÒu th× Ýt ¶nh h­ëng tíi toµn bé hÖ thèng chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i, xuÊt nhËp khÈu nãi chung vµ nhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé cña ViÖt nam nãi riªng. ThËt vËy, nÕu ViÖt Nam cã c¬ héi vµ kh¶ n¨ng xuÊt khÈu nhiÒu mÆt hµng víi kim ng¹ch cao sang c¸c n­íc b¹n, s¶n phÈm cña ViÖt nam ®­îc ­a chuéng 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2