Nhằm giúp các bạn làm tốt các bài tập, đồng thời các bạn sẽ không bị bỡ ngỡ với các dạng bài tập chưa từng gặp, hãy tham khảo “Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 11 năm 2024-2025 có đáp án - Trường THPT Nguyễn Văn Cừ, Quảng Nam" dưới đây để tích lũy kinh nghiệm giải bài tập trước kì thi nhé!
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 11 năm 2024-2025 có đáp án - Trường THPT Nguyễn Văn Cừ, Quảng Nam
- SỞ GD & ĐT QUẢNG NAM KIỂM TRA CUỐI KỲ I NĂM HỌC 2024 - 2025
TRƯỜNG THPT NGUYỄN MÔN: NGỮ VĂN – Lớp 11
VĂN CỪ Thời gian : 90 phút, không kể thời gian phát đề
(Đề gồm có 02 trang)
I. ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)
Đọc đoạn trích và thực hiện theo các yêu cầu:
Em gái tôi tên là Kiều Phương, nhưng tôi quen gọi nó là Mèo bởi vì mặt nó luôn bị
chính nó bôi bẩn. Nó vui vẻ chấp nhận cái tên tôi tặng cho và hơn thế, còn dùng để xưng hô với
bạn bè. Mèo rất hay lục lọi các đồ vật với một sự thích thú đến khó chịu.
- Này, em không để chúng nó yên được à?
Nó vênh mặt:
- Mèo mà lại! Em không phá là được…
Một hôm, tôi bắt gặp nó nhào một thứ bột gì đó đen sì, trông rất sợ, thỉnh thoảng lại bôi
ra cổ tay. Trời ạ, thì ra nó chế thuốc vẽ. Thảo nào các đít xoong chảo bị nó cạo trắng cả. Tôi
quyết định bí mật theo dõi em gái tôi. Sau khi có vẻ đã hài lòng, nó lôi trong túi ra bốn lọ nhỏ,
cái màu đỏ, cái màu vàng, cái màu xanh lục… đều do nó tự chế. Nó đưa mắt canh chừng rồi lại
nhét tất cả vào túi sau khi cho màu đen nhọ nồi vào một cái lọ còn bỏ không. Xong, nó vui vẻ
chạy đi làm những việc bố mẹ tôi phân công, vừa làm vừa hát, có vẻ vui lắm.
Nhưng mọi bí mật của Mèo cuối cùng cũng bị bại lộ. Hôm đó chú Tiến Lê - hoạ sĩ, bạn
thân của bố tôi - đưa theo bé Quỳnh đến chơi. Vớ được bạn gái, nó mừng quýnh lên. Hai đứa
lôi nhau ra vườn. Tại đây, Mèo đưa toàn bộ những bức tranh nó vẽ giấu ra cho bé Quỳnh xem.
Chỉ thấy bé Quỳnh thỉnh thoảng lại reo lên khe khẽ. Lát sau, bé Quỳnh chạy vào thì thầm gì đó
với chú Tiến Lê khiến chú phải xin phép bố tôi theo bé Quỳnh ra vườn. Lúc đó, tôi đang mải mê
với chiếc diều nên không biết có chuyện gì xảy ra. Chỉ thấy từ ngoài vườn trở vào, mặt chú Tiến
Lê rạng rỡ lắm:
- Anh chị có phúc lớn rồi. Anh có biết con gái anh là một thiên tài hội hoạ không?
Chú trải sáu bức tranh do Mèo vẽ ra trước mặt bố tôi. Đến lượt bố tôi ngây người ra như
không tin vào mắt mình.
- Con gái tôi vẽ đây ư? Chả lẽ lại đúng là nó, cái con Mèo hay lục lọi ấy!
Và ông không kìm được, ôm thốc Mèo lên:
- Ôi, con đã cho bố một bất ngờ quá lớn.
Mẹ tôi vừa về, kịp nghe và kịp chứng kiến tất cả, cũng không kìm được xúc động.
[…] Kể từ hôm đó, mặc dù mọi chuyện vẫn như cũ trong căn nhà của chúng tôi, nhưng
tôi luôn luôn cảm thấy mình bất tài nên bị đẩy ra ngoài. Những lúc ngồi bên bàn học, tôi chỉ
muốn gục xuống khóc.
Tôi chẳng tìm thấy ở tôi một năng khiếu gì. Và không hiểu vì sao tôi không thể thân với
Mèo như trước kia được nữa. Chỉ cần một lỗi nhỏ ở nó là tôi gắt um lên.
Bố mẹ tôi hào hứng mua sắm cho em gái tôi tất cả những gì cần cho công việc vẽ. Chú
Tiến Lê tặng “đồng nghiệp” hẳn một hộp màu ngoại xịn. Chỉ có mặt Mèo là không thay đổi.
Lúc nào cũng lem nhem, bị tôi quát thì xìu xuống, miệng dẩu ra. Tôi từng thấy nó rất ngộ với vẻ
mặt ấy. Nhưng đấy là trước kia. Bây giờ tôi cảm thấy nó như chọc tức tôi…
Rồi cả nhà – trừ tôi – vui như tết khi bé Phương, qua giới thiệu của chú Tiến Lê, được
mời tham gia trại thi vẽ quốc tế. Luật của cuộc thi là thí sinh phải vẽ một bức tranh theo đề tài
tự chọn ngay trước mắt ban giám khảo. Trước khi đi thi, nó có vẻ cứ hay xét nét tôi, khiến tôi
rất khó chịu. Nó nhập tâm lời dạy của chú Tiến Lê: “Cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất với
cháu”.
Một tuần sau em gái tôi trở về trong vòng tay dang sẵn của cả bố và mẹ tôi: Bức tranh
- của nó được trao giải nhất. Nó lao vào ôm cổ tôi, nhưng tôi viện cớ đang dở việc đẩy nhẹ nó
ra. Tuy thế, nó vẫn kịp thì thầm vào tai tôi: “Em muốn cả anh cùng đi nhận giải”.
Trong gian phòng lớn tràn ngập ánh sáng, những bức tranh của thí sinh treo kín bốn
bức tường. Bố, mẹ tôi kéo tôi chen qua đám đông để xem bức tranh của Kiều Phương đã được
đóng khung, lồng kính. Trong tranh, một chú bé đang ngồi nhìn ra ngoài cửa sổ, nơi bầu trời
trong xanh. Mặt chú bé như tỏa ra một thứ ánh sáng rất lạ. Toát lên từ cặp mắt, tư thế ngồi của
chú không chỉ sự suy tư mà còn rất mơ mộng nữa. Mẹ hồi hộp thì thầm vào tai tôi:
- Con có nhận ra con không?
Tôi giật sững người. Chẳng hiểu sao tôi phải bám chặt lấy tay mẹ. Thoạt tiên là sự ngỡ ngàng,
rồi đến hãnh diện, sau đó là xấu hổ. Dưới mắt em tôi, tôi hoàn hảo đến thế kia ư? Tôi nhìn như
thôi miên vào dòng chữ đề trên bức tranh: “Anh trai tôi”. Vậy mà dưới mắt tôi thì…
- Con đã nhận ra con chưa? – Mẹ vẫn hồi hộp.
Tôi không trả lời mẹ vì tôi muốn khóc quá. Bởi nếu nói được với mẹ, tôi sẽ nói rằng: “Không
phải con đâu. Đây là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy”.
(Trích Bức tranh của em gái tôi, Tạ Duy Anh, vietnamthuquan.net)
Câu 1 (0,5điểm). Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên.
Câu 2 (0,5điểm). Theo đoạn trích, vì sao nhân vật “tôi” gọi em gái là “Mèo”?
Câu 3 (0,5điểm). Dựa vào đoạn văn sau, hãy tìm ra những từ ngữ chỉ tâm trạng của nhân vật
“tôi” khi nhìn thấy bức tranh của em gái mình: Tôi giật sững người. Chẳng hiểu sao tôi phải
bám chặt lấy tay mẹ. Thoạt tiên là sự ngỡ ngàng, rồi đến hãnh diện, sau đó là xấu hổ. Dưới mắt
em tôi, tôi hoàn hảo đến thế kia ư?
Câu 4 (1,0điểm). Trong văn bản trên, người kể chuyện là ai? Xuất hiện ở ngôi thứ mấy?
Câu 5 (1,0điểm). Nhân vật Kiều Phương hiện lên trong đoạn trích với những nét đáng chú ý
nào?
Câu 6 (1,0điểm). Hãy lí giải tâm trạng xấu hổ của nhân vật người anh ở cuối truyện.
Câu 7 (1,0điểm). Chi tiết nào trong văn bản để lại ấn tượng sâu sắc nhất với anh/chị? Vì sao?
Câu 8 (0,5điểm). Truyện ngắn “Bức tranh của em gái tôi” gợi cho anh/chị suy nghĩ gì về tác hại
của thói ganh ghét, đố kị? Trả lời bằng một đoạn văn ngắn khoảng 5-7 dòng.
II. VIẾT (4,0 điểm)
Từ thực tế sử dụng mạng xã hội của bản thân và bạn bè, anh/chị hãy viết bài văn nghị
luận (khoảng 600 chữ) bàn về tác động hai mặt của nó đến giới trẻ hiện nay.
* Lưu ý: Chữ viết cần rõ ràng, trình bày sạch sẽ.
--------Hết-------
- SỞ GD&ĐT QUẢNG NAM ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ I NĂM HỌC 2024-
2025 TRƯỜNG THPT NGUYỄN VĂN CỪ MÔN: NGỮ VĂN 11
Thời gian: 90 phút (không kể thời gian phát đề)
ĐÁP ÁN, BIỂU ĐIỂM VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM
Phần Câu Nội dung Điểm
I ĐỌC HIỂU 6,0
1 Phương thức biểu đạt chính: Tự sự 0,5
2 “Tôi” gọi em gái là “Mèo” vì: vì mặt nó luôn bị chính nó bôi bẩn; rất hay lục lọi 0,5
các đồ vật.
3 Những từ ngữ thể hiện tâm trạng của người anh khi nhìn thấy bức tranh em gái vẽ: 0,5
sững người, ngỡ ngàng, hãnh diện, xấu hổ.
Hướng dẫn chấm: 3-4 từ: 0,5đ; 1-2 từ:0,25đ
4 - Điểm nhìn của nhân vật “tôi”: 0,5 đ 1,0
- Ngôi kể thứ nhất. 0,5đ
5 - Nhân vật Kiều Phương: 1,0
+ Là cô bé thích tò mò, khám phá, có tài vẽ tranh;
+ Có trách nhiệm với công việc gia đình được giao; Giàu tình cảm - với gia đình,
đặc biệt với anh trai.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án hoặc tương đương đáp án: 1,0 điểm.
- Học sinh trả lời có ý nhưng chung chung: 0,5-0,75đ
- Học sinh trả lời sơ sài, qua loa hoặc không đúng ý: 0-0,25đ
6 - Lí giải cho sự xấu hổ của nhân vật “tôi” ở cuối truyện: 1,0
+ “Tôi” xấu hổ vì: thấy bản thân nhỏ mọn, ích kỉ, ganh tị với chính em mình;
+ Sự yêu quý, tình anh em lớn lao của em gái dành cho “tôi”.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án hoặc tương đương đáp án: 1,0 điểm.
- Học sinh trả lời có ý nhưng chung chung: 0,5-0,75đ
- Học sinh trả lời sơ sài, qua loa hoặc không đúng ý: 0-0,25đ
- 7 Chi tiết tiêu biểu và giải thích: 1,0
Học sinh tự chọn chi tiết. Gợi ý một số chi tiết tiêu biểu:
+ Chi tiết “Mèo” rất hay lục lọi, tự chế màu vẽ - tài năng, tìm tòi, sáng tạo.
+ Chi tiết khi người anh xem trộm tranh em gái vẽ và phát hiện điều thú vị: những
gì em gái vẽ đều là những thứ thân thuộc trong gia đình – em gái rất tinh tế, yêu gia
đình và yêu mọi thứ thuộc về gia đình mình.
+ Chi tiết “tôi” nhìn thấy bức tranh đạt giải nhất của em gái rồi tự thấy xấu hổ,…-
người em gái tài năng, giàu tình cảm và tâm trạng ăn năn, day dứt, xấu hổ của người
anh.
…
Hướng dẫn chấm:
-Học sinh nêu chi tiết đúng và giải thích sâu sắc, thuyết phục: 1,0 điểm.
-Học sinh nêu chi tiết đúng và giải thích có ý nhưng chung chung: 0,5-0,75đ
-Học sinh nêu và giải thích chi tiết sơ sài, qua loa hoặc không đúng: 0,0-0,25đ
8 Viết đoạn văn bàn về tác hại của thói ganh ghét, đố kị: Thói ganh ghét, đố 0,5
kị là một tính cách tiêu cực có thể gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng đối với
cá nhân, tập thể, xã hội.
- Đối với cá nhân: nó sẽ hủy hoại tâm hồn, nhân cách; mất đi các mối quan
hệ, làm mất niềm tin và sự tôn trọng từ bạn bè, đồng nghiệp, …
- Đối với tập thể, xã hội: chia rẽ nội bộ, kìm hãm sự phát triển chung, làm
suy yếu các giá trị nhân văn, …
Hướng dẫn chấm: HS có thể có cách diễn đạt tương đương, miễn sao hướng đến
được các yêu cầu cơ bản trên thì vẫn cho điểm tối đa. Giám khảo linh hoạt khi
cho điểm câu này.
II VIẾT 4,0
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bàn về tác động hai mặt của mạng xã
hội đối với giới trẻ.
a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài: nghị luận xã hội. 0,25
Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài khái quát được
vấn đề
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: tác động hai mặt của mạng xã hội đến 0,5
giới trẻ.
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài viết. Sau đây là một 2,5
số định hướng:
- Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau: Triển khai được ít nhất hai luận điểm để
làm rõ quan điểm cá nhân. Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức
biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. Lập luận chặt chẽ, thuyết phục:
lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận.
* Giới thiệu vấn đề nghị luận.
* Triển khai vấn đề nghị luận:
- Giải thích vấn đề nghị luận: Mạng xã hội là nền tảng trực tuyến giúp mọi
người chia sẻ, cập nhật tin tức, dễ dàng kết nối với nhau.
- Thể hiện quan điểm của người viết, có thể theo một số gợi ý sau:
+ Tác động tích cực:
++ Kết nối và giao lưu: Mạng xã hội giúp giới trẻ dễ dàng kết nối với bạn bè,
gia đình và cộng đồng toàn cầu, mở rộng mối quan hệ và giao lưu văn hóa.
++ Cơ hội học tập: Các nền tảng trực tuyến học tập đa dạng, từ sách, video
giảng dạy đến các khóa học trực tuyến, giúp các bạn trẻ nâng cao kiến thức và kỹ
năng.
++ Phát triển bản thân: Mạng xã hội cũng là một kênh thể hiện bản thân, phát
- triển bản thân và có thể khởi nghiệp.
++Truyền cảm hứng: Nhiều nội dung tích cực và câu chuyện truyền cảm hứng
trên mạng xã hội khuyến khích giới trẻ sống tốt hơn, sáng tạo hơn.
…
+ Tác động tiêu cực:
++ Dành quá nhiều thời gian cho mạng xã hội dẫn đến giảm hiệu quả học tập
và làm việc.
++ Thiếu sự kết nối với mọi người xung quanh trong cuộc sống đời thực.
++ Tiếp xúc với nội dung tiêu cực, dành quá nhiều thời gian trên mạng có thể
dẫn đến trầm cảm, sa sút sức khỏe, tinh thần.
++ Nhiều thông tin không chính xác hoặc tin giả trên mạng có thể làm lệch lạc
nhận thức, giá trị đạo đức và hành vi của giới trẻ.
…
- Phản đề, bàn luận mở rộng:
+ Chê trách một bộ phận giới trẻ, trong đó đa phần là học sinh dành quá nhiều
thời gian cho mạng xã hội, cho thế giới ảo mà thiếu tập trung vào đời thực.
+ Sử dụng mạng không xấu, hãy là người sử dụng thông minh, tận dụng và khai
thác hiệu quả mặt tích cực của nó mang lại, …
* Khẳng định lại quan điểm cá nhân đã trình bày và rút ra bài học.
Mạng xã hội vừa là cơ hội vừa là thách thức. Giới trẻ cần trang bị kỹ năng sử
dụng mạng xã hội một cách thông minh, đồng thời cần sự hướng dẫn từ gia đình
và nhà trường để biến công cụ này thành nguồn lực phát triển tích cực.
d. Chính tả, ngữ pháp 0,25
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới 0,5
mẻ. Học sinh biết vận dụng thực tiễn đời sống để làm nổi bật vấn đề nghị luận; văn
viết giàu hình ảnh, cảm xúc.
I + II 10,0
Lưu ý: Học sinh thiếu kỹ năng làm bài nghị luận xã hội, làm qua loa, sơ sài, bàn
luận chung chung thì giám khảo không cho quá nửa số điểm.
--------- Hết--------
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
