Đề thi học sinh giỏi lớp 12 Địa lý - Sở GD&ĐT Thanh Hóa

Chia sẻ: Phung Tuyet | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

122
lượt xem 30
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo đề thi học sinh giỏi môn Địa lí lớp 12 của sở giáo dục av2 đào tạo Thanh Hóadành cho các em học sinh đang chuẩn bị cho kỳ kiểm tra, qua đó các em sẽ được làm quen với cấu trúc đề thi và củng cố lại kiến thức căn bản nhất.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề thi học sinh giỏi lớp 12 Địa lý - Sở GD&ĐT Thanh Hóa

Së Gi¸o Dôc vµ §µo T¹o kú thi häc sinh giái cÊp tØnh THANH ho¸ N¨m häc: 2010-2011 §Ò chÝnh thøc M«n thi: §Þa Lý Sè b¸o danh Líp 12 - thpt ........................ Ngµy thi 24/03/2011 Thêi gian 180 phót (Kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò) §Ò thi cã 04 c©u, gåm 01 trang C©u 1. (4,0 ®iÓm) a. H·y nªu biÓu hiÖn cña thiªn nhiªn nhiÖt ®íi Èm giã mïa qua thµnh phÇn ®Þa h×nh. b. CÊu tróc ®Þa h×nh ¶nh h−ëng ®Õn s«ng ngßi ViÖt Nam nh− thÕ nµo? C©u 2. (4,0 ®iÓm) a. C¬ cÊu lao ®éng n−íc ta hiÖn nay ®ang chuyÓn dÞch theo xu h−íng nµo? T¹i sao? b. Ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ víi qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ë n−íc ta. C©u 3. (6,0 ®iÓm) Cho b¶ng sè liÖu sau: gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu cña n−íc ta giai ®o¹n 1990-2005 (§¬n vÞ: TØ USD) N¨m 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2005 XuÊt khÈu 2,4 2,6 4,1 7,3 9,4 14,5 32,4 NhËp khÈu 2,8 2,5 5,8 11,1 11,5 15,6 36,8 a. H·y tÝnh c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu cña n−íc ta giai ®o¹n 1990-2005. b. VÏ biÓu ®å thÝch hîp nhÊt thÓ hiÖn sù thay ®æi gi¸ trÞ xuÊt, nhËp khÈu vµ c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu cña n−íc ta giai ®o¹n 1990-2005. c. NhËn xÐt vµ gi¶i thÝch sù thay ®æi ®ã. C©u 4. (6,0 ®iÓm) a. Chøng minh r»ng §ång b»ng s«ng Hång vµ vïng phô cËn lµ khu vùc cã møc ®é tËp trung c«ng nghiÖp vµo lo¹i cao nhÊt c¶ n−íc? Gi¶i thÝch nguyªn nh©n. b. Tr×nh bµy mét sè ®Æc ®iÓm næi bËt cña vïng n«ng nghiÖp Trung du vµ miÒn nói B¾c Bé. .......................... HÕt.......................... - ThÝ sinh kh«ng sö dông tµi liÖu - Gi¸m thÞ coi thi kh«ng gi¶i thÝch g× thªm - ThÝ sinh ®−îc sö dông ¸t l¸t ®Þa lý ViÖt Nam
Së Gi¸o Dôc vµ §µo T¹o kú thi häc sinh giái cÊp tØnh THANH ho¸ N¨m häc: 2010-2011 M«n thi: §Þa Lý H−íng dÉn chÊm Líp 12 - thpt §Ò chÝnh thøc Ngµy thi 24/03/2011 Thêi gian 180 phót H−íng dÉn chÊm cã 04 c©u, gåm 04 trang C©u ý Néi dung §iÓm 1 4,0 a BiÓu hiÖn cña thiªn nhiªn nhiÖt ®íi Èm giã mïa qua thµnh phÇn 2,5 ®Þa h×nh: - X©m thùc m¹nh ë miÒn ®åi nói: 0,25 + Trªn c¸c s−ên dèc mÊt líp phñ thùc vËt, bÒ mÆt ®Þa h×nh bÞ c¾t xÎ, 0,5 ®Êt bÞ xãi mßn röa tr«i. + M−a lín x¶y ra hiÖn t−îng ®Êt tr−ît, ®¸ lë. 0,25 + ë vïng nói ®¸ v«i h×nh thµnh ®Þa h×nh cacxt¬ víi c¸c hang ®éng, 0,25 suèi c¹n, thung kh«. + T¹i c¸c vïng thÒm phï sa cæ, ®Þa h×nh bÞ chia c¾t thµnh c¸c ®åi 0,25 thÊp xen thung lòng réng. - Båi tô nhanh ë ®ång b»ng h¹ l−u s«ng: 0,25 + HÖ qu¶ cña qu¸ tr×nh x©m thùc, bµo mßn m¹nh bÒ mÆt ®Þa h×nh ë 0,5 vïng ®åi nói lµ sù båi tô, më mang nhanh chãng ®ång b»ng h¹ l−u s«ng.... - Qu¸ tr×nh x©m thùc, båi tô lµ qu¸ tr×nh chÝnh trong sù h×nh thµnh 0,25 vµ biÕn ®æi ®Þa h×nh ViÖt Nam hiÖn t¹i. b CÊu tróc ®Þa h×nh ¶nh h−ëng ®Õn s«ng ngßi ViÖt nam: 1,5 - §Þa h×nh ®åi nói chiÕm 3/4 diÖn tÝch l·nh thæ nªn s«ng ngßi n−íc 0,25 ta phÇn lín ch¶y qua ®Þa h×nh miÒn nói. - Theo h−íng cÊu tróc ®Þa h×nh s«ng ngßi n−íc ta cã h−íng chÝnh lµ 0,5 T©y B¾c - §«ng Nam vµ h−íng vßng cung. - §Þa h×nh n−íc ta lµ ®Þa h×nh giµ ®−îc trÎ l¹i nªn trªn cïng mét 0,5 dßng s«ng cã khóc s«ng ch¶y ªm ®Òm, cã khóc nhiÒu th¸c ghÒnh, s«ng ®µo lßng d÷ déi. Trong vïng nói cã c¶ c¸c s«ng trÎ ®ang ®µo lßng d÷ déi ®ång thêi cã nh÷ng thung lòng giµ, cã b·i båi, thÒm ®Êt. - §Þa h×nh cã sù t−¬ng ph¶n gi÷a ®ång b»ng vµ miÒn nói nªn s«ng 0,25 ngßi cã sù thay ®æi ®ét ngét khi ®i tõ th−îng l−u xuèng h¹ l−u. 2 4,0 a Xu h−íng chuyÓn dịch c¬ cÊu lao ®éng n−íc ta trong giai ®o¹n 2,0 hiÖn nay. - ChuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng theo ngµnh kinh tÕ: + PhÇn lín lao ®éng tËp trung ë khu vùc N«ng-L©m-Ng− nghiÖp vµ 0,25 ®ang cã xu h−íng gi¶m (d/c) + Lao ®éng trong khu vùc CN -XD vµ DV chiÕm tØ träng thÊp vµ 0,25 ®ang cã xu h−íng t¨ng (d/c) + §©y lµ xu h−íng tÝch cùc do qu¸ tr×nh CNH - H§H. 0,25 - ChuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng theo thµnh phÇn kinh tÕ: 1
+ GÇn ®©y, tØ träng lao ®éng trong khu vùc nhµ n−íc gi¶m nhÑ. §¹i 0,25 bé phËn lao ®éng lµm viÖc trong khu vùc kinh tÕ ngoµi Nhµ n−íc vµ tØ träng t¨ng (d/c). + T¨ng tØ träng lao ®éng ë khu vùc cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi (d/c). 0,25 + Sù chuyÓn dÞch trªn lµ do t¸c ®éng cña qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nÒn 0,25 kinh tÕ thÞ tr−êng. - ChuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng theo thµnh thÞ vµ n«ng th«n: + PhÇn lín lao ®éng tËp trung ë n«ng th«n vµ tØ träng gi¶m (d/c); 0,25 Lao ®éng thµnh thÞ t¨ng t−¬ng øng. + Sù chuyÓn dÞch trªn lµ do t¸c ®éng cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, 0,25 thay ®æi quy m« ®« thÞ vµ sù di c− tõ n«ng th«n ra c¸c thµnh phè lín. b Mèi quan hÖ gi÷a qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa víi qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch 2,0 c¬ cÊu kinh tÕ ë n−íc ta. * §« thÞ ho¸ cã t¸c ®éng m¹nh tíi qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña n−íc ta - C¸c ®« thÞ cã ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi cña 0,25 c¸c ®Þa ph−¬ng, c¸c vïng trong n−íc. N¨m 2005 khu vùc ®« thÞ ®ãng gãp 70,4% GDP c¶ n−íc, 84% GDP c«ng nghiÖp-x©y dùng, 87% GDP dÞch vô vµ 80% ng©n s¸ch nhµ n−íc. - C¸c thµnh phè, thÞ x· lµ c¸c thÞ tr−êng tiªu thô s¶n phÈm hµng hãa 0,5 lín vµ ®a d¹ng, lµ n¬i sö dông ®«ng ®¶o lùc l−îng lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n kÜ thuËt, cã c¬ së vËt chÊt-kÜ thuËt hiÖn ®¹i, cã søc thu hót ®èi víi ®Çu t− trong vµ ngoµi n−íc, t¹o ®éng lùc cho sù t¨ng tr−ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ - C¸c ®« thÞ cã kh¶ n¨ng t¹o ra nhiÒu viÖc lµm vµ thu nhËp cho ng−êi 0,25 lao ®éng - Tuy nhiªn qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa còng g©y nh÷ng hËu qu¶ nh−: vÊn 0,25 ®Ò « nhiÔm m«i tr−êng, an ninh trËt tù x· héi... * Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu nÒn kinh tÕ gãp phÇn thóc ®Èy m¹nh mÏ qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ - Lao ®éng n«ng nghiÖp gi¶m dÇn vµ chuyÓn sang c¸c ngµnh cã 0,25 n¨ng suÊt cao, kü thuËt tiªn tiÕn lµm c¬ së cña kinh tÕ ®« thÞ. - C¬ cÊu nÒn kinh tÕ ®ang chuyÓn dÞch theo h−íng gi¶m dÇn tØ träng 0,25 cña ngµnh N«ng - L©m - Ng− nghiÖp, t¨ng dÇn tØ träng cña ngµnh C«ng nghiÖp vµ DÞch vô. Nh− vËy ho¹t ®éng C«ng nghiÖp, DÞch vô ph¸t triÓn t¹o søc thu hót ®èi víi d©n c−, n©ng cao vai trß cña ®« thÞ. - Sù n©ng cÊp hiÖn ®¹i ho¸ c¸c ngµnh thuéc kÕt cÊu h¹ tÇng c¬ së cã 0,25 ®iÒu kiÖn thóc ®Èy qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸. 3 6,0 a TÝnh c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu: 0,5 C¸n c©n XNK = Gi¸ trÞ xuÊt khÈu - Gi¸ trÞ nhËp khÈu. c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu cña n−íc ta giai ®o¹n 1990-2005 (§¬n vÞ: TØ USD) N¨m 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2005 C¸nc©n XNK - 0,4 + 0.1 - 1,7 - 3,8 - 2,1 - 1,1 - 4,4 2
b VÏ biÓu ®å: 2,5 - Hai ®−êng biÓu diÔn gi¸ trÞ xuÊt khÈu, nhËp khÈu, ë gi÷a lµ c¸n c©n. - VÏ d¹ng biÓu ®å kh¸c kh«ng cho ®iÓm - Yªu cÇu: + Cã tªn biÓu ®å, chia tØ lÖ chÝnh x¸c trªn trôc tung, trôc hoµnh, ghi sè liÖu, cã ký hiÖu, chó gi¶i... + ThiÕu mçi yªu cÇu trõ 0,25 ®iÓm c NhËn xÐt vµ gi¶i thÝch: 3,0 * Gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu: - Tæng gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu t¨ng (d/c). 0,25 - Gi¸ trÞ xuÊt khÈu t¨ng (d/c). 0,25 - Gi¸ trÞ nhËp khÈu t¨ng vµ kh«ng æn ®Þnh (d/c). 0,25 - Tèc ®é t¨ng gi¸ trÞ xuÊt khÈu nhanh h¬n so víi nhËp khÈu (d/c) 0,25 - Nguyªn nh©n: + §æi míi vÒ c¬ chÕ qu¶n lý... 0,25 + Më réng thÞ tr−êng, cñng cè thÞ tr−êng truyÒn thèng, x©y dùng thÞ 0,25 tr−êng träng ®iÓm. + T¨ng mÆt hµng xuÊt khÈu ®· qua chÕ biÕn, t¹o mÆt hµng xuÊt khÈu 0,25 chñ lùc. + ViÖt Nam tham gia c¸c tæ chøc kinh tÕ lín trªn thÕ giíi (WTO ...) 0,25 + §Èy m¹nh qu¸ tr×nh CNH- H§H nªn nhu cÇu nhËp khÈu m¸y 0,25 mãc, nguyªn nhiªn vËt liÖu lín. + NhËp khÈu hµng tiªu dïng nh»m c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, t¹o 0,25 m«i tr−êng c¹nh tranh víi c¸c c¬ së trong n−íc. * C¸n c©n XNK: - Lu«n nhËp siªu (trõ n¨m 1992) do nhËp khÈu t− liÖu s¶n xuÊt (gi¸ 0,25 ®¾t), xuÊt khÈu n«ng l©m thuû s¶n, hµng c«ng nghiÖp nhÑ... (gi¸ rÎ) - C¸n c©n XNK ®ang tiÕn dÇn tíi sù c©n ®èi, hiÖn nay vÉn nhËp siªu 0,25 nh−ng b¶n chÊt kh¸c víi thêi kú tr−íc ®ã. 4 6,0 a Chøng minh §ång b»ng s«ng Hång vµ vïng phô cËn cã møc ®é 4,0 tËp trung c«ng nghiÖp vµo lo¹i cao nhÊt c¶ n−íc. Nguyªn nh©n. * Chøng minh: - Tõ Hµ Néi ho¹t ®éng c«ng nghiÖp víi chuyªn m«n ho¸ kh¸c nhau 0,25 lan to¶ theo nhiÒu h−íng däc theo c¸c tuyÕn giao th«ng huyÕt m¹ch: + H¶i Phßng – H¹ Long – CÈm Ph¶ (C«ng nghiÖp c¬ khÝ, khai th¸c 0,25 than, v©t liÖu x©y dùng) + §¸p CÇu – B¾c Giang (CN VËt liÖu x©y dùng, ph©n ho¸ häc) 0,25 + §«ng Anh – Th¸i Nguyªn (CN c¬ khÝ, luyÖn kim) 0,25 + ViÖt Tr× - L©m Thao ( CN ho¸ chÊt, giÊy) 0,25 + Hoµ B×nh – S¬n La (CN thuû ®iÖn) 0,25 + Nam §Þnh – Ninh B×nh – Thanh Ho¸ (CN dÖt – may, ®iÖn, vËt liÖu 0,25 x©y dùng). * §ång b»ng s«ng Hång vµ phô cËn cã møc ®é tËp trung c«ng nghiÖp theo l·nh thæ vµo lo¹i cao nhÊt c¶ n−íc v×: - Vïng cã vÞ trÝ ®Þa lÝ thuËn lîi: 0,5 + Gi¸p Trung du miÒn nói B¾c Bé, B¾c Trung Bé, BiÓn §«ng. 3
+ N»m trong vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa B¾c, cã tam gi¸c c«ng nghiÖp Hµ Néi - H¶i Phßng - Qu¶ng Ninh. - Tµi nguyªn thiªn nhiªn: 0,5 + Tµi nguyªn kho¸ng s¶n tËp trung ë vïng phô cËn phong phó (nhÊt lµ than) + §BSH lµ vïng träng ®iÓm l−¬ng thùc, thùc phÈm lín thø 2 c¶ n−íc, cung cÊp nguån nguyªn liÖu dåi dµo cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn. - D©n c− ®«ng ®óc, nguån lao ®«ng dåi dµo, chÊt l−îng lao ®éng 0,25 cao, lµ n¬i tËp trung ®«ng ®¶o lùc l−îng lao ®«ng cã tr×nh ®é chuyªn m«n kÜ thuËt. - C¬ së vËt chÊt kÜ thuËt m¹nh, c¬ së h¹ tÇng tèt (d/c). 0,25 - Cã Hµ Néi lµ thñ ®«, lµ trung t©m kinh tÕ, chÝnh trÞ v¨n ho¸ lín 0,25 hµng ®Çu c¶ n−íc. - Cã søc thu hót ®Çu t− trong vµ ngoµi n−íc. 0,25 - Cã lÞch sö ph¸t triÓn c«ng nghiÖp l©u ®êi 0,25 b Mét sè ®Æc ®iÓm næi bËt cña vïng n«ng nghiÖp Trung du vµ miÒn 2,0 nói B¾c Bé: * §iÒu kiÖn sinh th¸i n«ng nghiÖp: 0,5 - Nói, cao nguyªn ,®åi thÊp. - §Êt feralit ®á vµng, ®Êt phï sa cæ b¹c mµu... - KhÝ hËu cËn nhiÖt ®íi, «n ®íi trªn nói, cã mïa ®«ng l¹nh. * §iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi: 0,5 - MËt ®é d©n sè t−¬ng ®èi thÊp, d©n c− cã kinh nghiÖm s¶n xuÊt l©m nghiÖp, trång c©y c«ng nghiÖp. - ë vïng trung du cã c¸c c¬ së c«ng nghiÖp chÕ biÕn, ®iÒu kiÖn giao th«ng t−¬ng ®èi thuËn lîi. ë vïng nói cßn nhiÒu khã kh¨n. * Tr×nh ®é th©m canh: nh×n chung cßn thÊp, s¶n xuÊt theo kiÓu 0,5 qu¶ng canh, ®Çu t− Ýt lao ®éng vµ vËt t− n«ng nghiÖp. ë vïng trung du tr×nh ®é th©m canh ®ang ®−îc n©ng cao. * Chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt: 0,5 - c©y c«ng nghiÖp cã nguån gèc cËn nhiÖt vµ «n ®íi (chÌ, trÈu...) - §Ëu t−¬ng, l¹c, thuèc l¸. - C©y ¨n qu¶, c©y d−îc liÖu. - Tr©u, bß (thÞt, s÷a) lîn. Tæng sè 04 c©u, 20 ®iÓm. 4
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH THANH HÓA Năm học: 2011-2012 ĐỀ THI CHÍNH THỨC Môn thi: ĐỊA LÍ Số báo danh Lớp 12 THPT Ngày thi: 23 tháng 3 năm 2012 …...............…… Thời gian: 180 phút (Không kể thời gian giao đề) Đề này có 01 trang, gồm 03 câu. Câu I: (6,0 điểm) 1. Thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa là một trong những đặc điểm quan trọng của tự nhiên Việt Nam. a. Phân tích những biểu hiện của thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa qua thành phần sông ngòi nước ta. b. Nguyên nhân của những biểu hiện đó? 2. Tại sao việc làm là một vấn đề kinh tế - xã hội lớn ở nước ta hiện nay? Ảnh hưởng của sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành và theo lãnh thổ đến vấn đề việc làm ở nước ta như thế nào? Câu II: (8,0 điểm) 1. Nông nghiệp vẫn là một ngành quan trọng trong nền kinh tế nước ta hiện nay. a. Giải thích tại sao ở nước ta lại tồn tại song song nền nông nghiệp cổ truyền và nền nông nghiệp sản xuất hàng hoá? b. So sánh sự khác nhau trong hướng chuyên môn hoá sản xuất nông nghiệp giữa Đồng bằng sông Hồng với Đồng bằng sông Cửu Long. Nguyên nhân của sự khác biệt giữa các hướng chuyên môn hoá đó? 2. Công nghiệp là ngành có vai trò to lớn đối với việc phát triển kinh tế của đất nước. a. Giải thích tại sao các khu công nghiệp tập trung, khu chế xuất được phân bố chủ yếu ở Đông Nam Bộ? b. Giải thích tại sao công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm là ngành công nghiệp trọng điểm của nước ta hiện nay? Câu III: (6,0 điểm) Cho bảng số liệu sau đây: Sản lượng thịt gia súc, gia cầm của nước ta (Đơn vị: nghìn tấn) Năm Tổng số Thịt trâu Thịt bò Thịt lợn Thịt gia cầm 1996 1412,3 49,3 70,1 1080,0 212,9 2000 1853,2 48,4 93,8 1418,1 292,9 2005 2812,2 59,8 142,2 2288,3 321,9 1. Hãy vẽ biểu đồ thích hợp nhất thể hiện cơ cấu sản lượng thịt các năm 1996, 2000 và 2005. 2. Từ bảng số liệu và biểu đồ đã vẽ, rút ra nhận xét và giải thích. …………………………….HẾT……………………………. Lưu ý: Học sinh được sử dụng Atlát địa lý Việt Nam, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam từ năm 2009 trở lại đây.
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNH THANH HÓA Năm học: 2011-2012 HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN ĐỊA LÍ (Đề chính thức) Lớp 12 THPT Ngày thi: 23 tháng 3 năm 2012 (Hướng dẫn gồm 04 trang) Câu Ý Nội dung Điểm I 6,0 1 Thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa 3,0 a Biểu hiện qua thành phần sông ngòi - Mạng lưới sông ngòi dày đặc 0,25 + Cả nước 2360 con sông có chiều dài từ 10km trở lên 0,25 + Cứ 20km dọc bờ biển, có một cửa sông 0,25 + Phần lớn là sông nhỏ 0,25 - Sông nhiều nước, giàu phù sa (d/c) 0,5 - Chế độ nước theo mùa (d/c) 0,5 b Nguyên nhân - Do tác động của khí hậu, mưa nhiều trên địa hình đồi núi chiếm phần lớn diện tích và bị cắt xẻ mạnh, sườn dốc lớn nên mạng lưới sông ngòi nước dày 0,5 đặc, sông ngòi nhiều nước, giàu phù sa - Do mưa mùa, tính thất thường của chế độ mưa nên thuỷ chế sông theo mùa 0,5 2 Việc làm, ảnh hưởng của sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành và 3,0 theo lãnh thổ đến vấn đề việc làm a Việc làm là một vấn đề kinh tế - xã hội lớn ở nước ta hiện nay, vì: - Năm 2005, trung bình của cả nước tỉ lệ thất nghiệp là 2,1%, tỉ lệ thiếu việc 0,5 làm là 8,1% và có sự khác nhau giữa thành thị và nông thôn, giữa các vùng lãnh thổ 0,5 - Mỗi năm phải giải quyết việc làm cho 1 triệu lao động mới b Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành và theo lãnh thổ đến vấn đề việc làm - Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành và theo lãnh thổ 0,5 + Theo ngành: đẩy nhanh sự phát triển CN-XD và các ngành dịch vụ (thể hiện rõ trong sự chuyển dịch cơ cấu GDP). Đa dạng hoá sản xuất trong các ngành kinh tế. + Theo lãnh thổ: Hình thành các vùng chuyên canh, các khu CN tập trung, 0,5 các KCX, các trung tâm CN mới. Hình thành các vùng kinh tế năng động và các vùng kinh tế trọng điểm. - Ảnh hưởng đến việc làm + Đa dạng hoá kinh tế nông thôn đưa nông nghiệp từ tự cung tự cấp lên sản xuất hàng hoá, phát triển ngành nghề và dịch vụ nông thôn. Góp phần giải 0,25 quyết việc làm ở nông thôn vững chắc hơn. + Phát triển CN và DV, nhất là các ngành cần nhiều lao động ở thành thị, tạo 0,25 nên nhiều việc làm mới cho thanh niên. + Chuyển dịch cơ cấu lãnh thổ song song với việc phân bố lại dân cư và lao động giữa các vùng, góp phần tạo việc làm và nâng cao năng suất lao động 0,5 1
xã hội. II 8,0 1 Nông nghiệp 3,0 a. Nguyên nhân tồn tại song song nền nông nghiệp cổ truyền và sản xuất hàng hoá - Nền kinh tế nước ta có điểm xuất phát từ một nền nông nghiệp mang tính tự 0,5 cấp tự túc phụ thuộc nhiều vào tự nhiên - Đường lối đổi mới của Đảng và Nhà nước 0,25 - Các điều kiện thuận lợi để phát triển nền nông nghiệp sản xuất hàng hoá (tự nhiên, kinh tế - xã hội) 0,25 b. Sự khác nhau trong hướng chuyên môn hoá sản xuất nông nghiệp giữa ĐB sông Hồng với ĐB sông Cửu Long. Nguyên nhân - Sự khác nhau: + ĐB sông Hồng có ưu thế về tập đoàn cây trồng đặc biệt là rau, cây thực 0,5 phẩm có nguồn gốc cận nhiệt và ôn đới (d/c), chăn nuôi lợn, gia cầm… + ĐB sông Cửu Long chủ yếu là cây trồng có nguồn gốc nhiệt đới, chiếm ưu 0,5 thế về chăn nuôi thuỷ sản nước mặn, nước lợ, nước ngọt, chăn nuôi vịt. + Trồng lúa và nuôi trồng thuỷ sản cả hai vùng đều sản xuất nhưng quy mô 0,5 của ĐB sông Cửu Long lớn hơn rất nhiều so với ĐB sông Hồng. - Nguyên nhân Do sự khác biệt về điều kiện sinh thái nông nghiệp (địa hình, đất trồng… đặc 0,5 biệt là sự phân hoá của khi hậu), trình độ thâm canh… 2 Các khu công nghiệp tập trung, khu chế xuất được phân bố chủ yếu ở 1,5 Đông Nam Bộ, vì: - Vùng có vị trí thuận lợi cho việc phát triển sản xuất, cho việc xuất và nhập 0,25 hàng hoá, máy móc thiết bị - Nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam 0,25 - Kết cấu hạ tầng tốt, đặc biệt là mạng lưới giao thông vận tai, thông tin liên 0,25 lạc, khả năng cung cấp điện. - Nguồn lao động dồi dào với chất lượng tốt 0,25 - Thị trường tiêu thụ rộng lớn cả trong và ngoài nước, kinh tế phát triển cao hơn các vùng khác 0,25 - Các nguyên nhân khác: Cơ chế quản lí có nhiều đổi mới, năng động thích hợp với cơ chế thị trường. 0,25 3 Công nghiệp chế biến LTTP là ngành CN trọng điểm của nước ta hiện 3,5 nay, vì: a. Có thế mạnh lâu dài - Có nguồn nguyên liệu phong phú dồi dào tại chỗ (d/c) 0,5 - Có thị trường tiêu thụ rộng lớn (trong nước, thị trường xuất khẩu) 0,5 - Cơ sở vật chất – kĩ thuật khá phát triển… 0,5 b. Đem lại hiệu quả cao - Về kinh tế + Vốn đầu tư ít, thời gian xây dựng nhanh, thu hồi vốn nhanh, sử dụng nhiều 0,5 lao động, hiệu quả kinh tế cao + Hiện nay là ngành chiếm tỉ trọng vào loại lớn nhất trong cơ cấu giá trị sản 0,25 xuất công nghiệp cả nước. + Đóng góp nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực, đem lại nguồn thu ngoại tệ 0,25 2
quan trọng (d/c) - Về mặt xã hội + Góp phần giải quyết việc làm, nâng cao đời sống nhân dân 0,25 + Tạo điều kiện công nghiệp hoá nông thôn 0,25 c. Có tác động mạnh mẽ đến các ngành kinh tế khác - Thúc đẩy sự hình thành các vùng chuyên canh cây CN, chăn nuôi gia súc 0,25 lớn - Đẩy mạnh sự phát triển các ngành công nghiệp khác, giao thông vận tải… 0,25 III 6,0 1 Vẽ biểu đồ 3,0 a. Xử lý số liệu 0,5 Cơ cấu sản lượng thịt các loại các năm 1996, 2000 và 2005. (Đơn vị: %) Tổng số Thịt trâu Thịt bò Thịt lợn Thịt gia cầm 1996 100,0 3,5 5,0 76,5 15,1 2000 100,0 2,6 5,1 76,5 15,8 2005 100,0 2,1 5,1 81,4 11,4 b. So sánh quy mô và bán kính 0,5 1996 2000 2005 So sánh quy mô 1,0 1,3 1,99 So sánh bán kính 1,0 1,15 1,41 R2000 = 1,15. R1996 ; R2005 = 1, 41 . R1996 c. Biểu đồ Chú giải 3,5 5,0 2.6 5.1 2,.1 5,1 2,0 15,.8 11,4 Thịt trâu 15.1 Thịt bò 76,5 76,5 81,4 Thịt lợn 1996 2000 Thịt gia cầm 2005 Biểu đồ: Cơ cấu sản lượng thịt các loại ở nước ta qua các năm 1996, 2000, 2005 Lưu ý: Biểu đồ phải đảm bảo các yêu cầu: - Đúng dạng biểu đồ, chính xác, có tên biểu đồ, đơn vị, chú giải, số liệu ghi trên biểu đồ. - Nếu thiếu 1 trong các yêu cầu trên, thì trừ đi 0,25 điểm 3
2 Nhận xét và giải thích 3,0 a. Nhận xét 2,0 * Nhận xét chung: Tổng sản lượng thịt các loại tăng lên, cơ cấu sản lượng 0,25 thịt có sự thay đổi * Tình hình tăng sản lượng - Tổng sản lượng thịt các loại tăng nhanh, năm 2005 gấp 2 lần năm 1996. 0,25 Càng về sau sản lượng thịt tăng càng nhanh. - Sản lượng thịt các loại đều tăng nhưng tốc độ tăng có sự khác nhau: 0,25 Tăng nhanh nhất là thịt lợn (2,1 lần), thứ hai là thịt bò (2,0 lần), tiếp đến là 0,25 thịt gia cầm (1,5 lần) và cuối cùng là thịt trâu (1,2 lần) - Sản lượng thịt bò và thịt lợn tăng khá ổn định, thịt trâu và gia cầm tăng 0,25 không đều * Thay đổi cơ cấu 0,25 - Thịt lợn chiểm tỉ trọng cao nhất và có xu hướng tăng lên từ 76,4% (năm 1986) lên 81,4% (năm 2005) 0,25 - Thịt bò có tỉ trọng thấp và khá ổn định. Tỉ trọng của thịt trâu nhỏ và ngày càng giảm 0,25 - Tỉ trọng của thịt gia cầm khá cao, chỉ đứng sau thịt lợn nhưng lại diễn biến không ổn định (d/c). b. Giải thích 1,0 - Thịt lợn chiếm tỉ trọng cao nhất và có xu hướng tăng do cơ sở thức ăn được 0,5 đảm bảo và đây là loại thực phẩm chủ yếu trong bữa ăn hằng ngày hiện nay. - Thịt gia cầm tăng và chiếm tỉ trọng khá cao nhưng không ổn định do chu kỳ chăn nuôi ngắn, vốn đầu tư ít, hiệu quả kinh tế cao và ảnh hưởng của dịch 0,25 cúm gia cầm - Mục đích chăn nuôi trâu, bò có sự thay đổi, hiện nay chủ yếu chăn nuôi lấy 0,25 thịt và sữa vì vậy sản lượng thịt bò tăng nhanh hơn so với thịt trâu. Tổng điểm toàn bài: câu I + câu II + câu III 20,0 điểm 4