N g h i § n ciiu<br />
Gia dinh va Gi6i<br />
S^ 5 - 2 0 1 1<br />
<br />
Di dong viec lam trong nhdm lao flgng<br />
m 25 flen 34 tuoi 6 noi thanh Ha Noi<br />
•<br />
<br />
m<br />
<br />
Nghien ciifli trirdng hcfp tai quan Thanh Xuan, Ha Noi<br />
<br />
Le Thuy Hing<br />
Vien Xa hoi hpc, Hoc vi§n Chinh trj - Hanh chfnh Quoc gia Ho Chi Minh<br />
<br />
Torn tat: Di dong viec lam la va'n de con bo ngo trong linh vUc<br />
nghien cGu ve lao dong viec lam hien nay. Nhdm gop phan lam<br />
ro bGc t r a n h di dong viec lam trong boi canh hoi nhap quoc te cl<br />
Viet Nam, bai viet nay phan tich thUc trang di dong viec lam cua<br />
lao dong tre cl do tudi 25-34 cl noi thanh Ha Noi. Ke't qua nghien<br />
cGu cho tha'y lao dong tre dang tham gia tich cUc vao thi trUdng<br />
lao dong. Mac du phan dong trong so' ho co thay ddi viec lam<br />
nhUng chi co mot bo phan co thay ddi ve vi tri nghe nghiep, linh<br />
vUc hoat dong va vi tri cong viec. Dang chu y la trong so'lao dong<br />
tre CO thay ddi vi tri nghe nghidp thi hau he't deu djch chuyen len<br />
vi tri nghe nghiep cao hdn. ChUa co nhieu bang chGng cho tha'y<br />
viec thay ddi linh vitc hoat dong lam tang them thu nhap va co<br />
g i n vdi sU thang tie'n nghe nghiep, vi vay sU chuyen ddi viec lam<br />
cua ngUdi lao dong cl cac nganh vdn tiem an nhieu ba't ldi. Tac<br />
gia cung cho rang cung vdi qua trinh toan cau hoa, di dong viec<br />
lam se ngay cang tang, lao dong tre co the se gap nhieu kho khan<br />
hdn, va vi vay can c6 cac nghien cGu sau hdn ve di dong viec lam<br />
va CO chinh sach hd trd cho lUc lUdng lao dong nay.<br />
T ^ k h o a : Lao dong - Viec lam; Lao dong tre; Di dong viec lam.<br />
<br />
72 Nghien cGu Gia dinh va Gidi. Quyd'n 21, so 5, tr. 71-81<br />
1. Ldi gidi thieu<br />
Di ddng vide lam la mdt khai niem chi nhumg thay ddi vide lam cua cac<br />
ca nhdn. (Yic nghidn cGu cho thdy di ddng vice lam cd ngudn gd'c tG nhung<br />
thay ddi trong cdu true ciia nen kinh tdva cung vdi qua trinh toan cdu hda,<br />
di ddng vice lam cd xu hudng ngay cang tang. Dieu dang chii y la di ddng<br />
vide lam khdng chi don gian la kd't qua ciia qua trinh phat tridn xa hdi ma<br />
nd cdn cd nhGng tac ddng trd lai dd'i vdi su phat trien. Di ddng vide lam<br />
trdn thuc td cd quan hd chat che vdi nhGng thay ddi vd thu nhap va vj thd<br />
xa hdi cua cac cd nhan va cdc nhdm xa hdi, do dd, nd cd md'i lien hd vdi<br />
hang loat vdn dd nhu chdt lugng cudc sd'ng, bdt binh ddng vd tid'n bd xa<br />
hdi. Di ddng vide lam vi thd la mdt ndi dung nghidn ciiu quan trgng giiip<br />
nhan bid't va ly giai each thGc ma bdt binh ddng dugc tao ra va dugc duy<br />
tri trong xa hdi.<br />
Tun hidu ve di ddng vide lam trong bdi canh hdi nhap qud'c te hidn nay<br />
rdt cdn ehu y tdi nhdm lao ddng tre. Nhdm xa hdi nay chie'm mdt ti Id ldn<br />
trong luc lugng lao ddng va cd vai trd quan trgng ddi vdi su phat Gidn xa<br />
hdi. Song, hg cung la nhdm dang phai dd'i mat vdi nhidu khd khan, thdch<br />
thGc nha't trong qua trinh tim kidm vide lam va phat tridn nghe nghidp. Do<br />
do tudi nam trong giai doan qua do tG nha trudng sang mdi trudng lam vide<br />
ndn lao ddng tre thudng bj han chd'vd trinh dd chuyen mdn va kinh nghidm<br />
lam vide, didu cd the xay ra ngay ca dd'i vdi nhirng ngudi cd Ginh do hge<br />
vdn cao. Khi tham gia vao thj hudng lao ddng, hg cd phdn yd'u thd' hon va<br />
cd xu hudng chdp nhan nhumg cdng vide khdng dn djnh, tidn luang thap va<br />
cd it CO hdi phat tridn hon. Nhdt la trudc nhGng bdt dn cua thj trudng hidn<br />
nay, trong cac chucmg trinh cdt giam lao ddng dd didu chinh hoat ddng san<br />
xudt kinh doanh cua cac doanh nghidp, thi lao ddng he la nhGng ngudi ddu<br />
tidn bj cat giam thdi gian lam vide hoac thdm chi bj cho thdi vide.<br />
O Viet Nam, di ddng vide lam la vdn dd mdi xudt hidn va ft dugc quan<br />
tam. Trong thdi ky kinh tdkd hoach tap h-ung, do sGc lao ddng khdng dugc<br />
thGa nhan la hang hda, nha nudc can thidp hue tid'p vao qua trinh phan<br />
cdng va su dung lao ddng ndn djch chuydn lao ddng giua cac dom vj kinh<br />
td' rdt han chd' va hdu nhu khdng tdn tai. Chi dd'n khi Viet Nam thuc hidn<br />
dudng ldi Ddi mdi, thj trudng lao ddng mdi ddn dugc hinh thanh, van hanh<br />
theo quy luat cua nd, va cung vdi qua trinh cai each doanh nghidp nha<br />
nudc, phat tridn kinh td tu nhan va cdu true lai ndn kinh td' thi chuydn ddi<br />
viec lam mdi trd ndn dd dang hom va phd bid'n hom. Cho de'n nay, vdn de<br />
lao ddng, viec lam va thj trudng lao ddng da thu hut dugc rat nhieu su quan<br />
<br />
Le Thuy Hang<br />
<br />
73<br />
<br />
tam cua cac nha nghien ciiu cung nhu cdc nha hoach djnh chfnh sach, tuy<br />
nhidn, di ddng vide lam ndi ehung va di ddng vide lam cua lao ddng tre<br />
ndi ridng vdn cdn la vdn dd bj bd ngd. Nhdm gdp phdn lam rd bGc tranh di<br />
ddng viec lam trong bdi canh hdi nhap qud'c td d Vidt Nam, bai vid't nay<br />
se hudmg de'n md ta thuc Gang va phan tfch cac yd'u td anh hudng dd'n di<br />
ddng vide lam trong nhdm lao ddng tre d ndi thanh Ha Ndi.<br />
Sd lidu su dung hong bai vid't nay dugc ldy tG cudc didu tra: Vide lam<br />
cua lao ddng tre Gong dd tudi tG 25 dd'n 34 d quan Thanh Xuan, Ha Ndi,<br />
do Vidn Xa hdi hge. Hge vidn Chfnh trj Hanh chi'nh qud'c gia Hd Chf<br />
Minh phd'i hgp vdi Cue Thdng kd Ha Ndi tid'n hanh thang 10/2009. Trong<br />
cudc didu tra nay, cd 300 Gudng horp tham gia Ga ldi bang hdi va cd 30<br />
trudng hgp tham gia Ga ldi phdng vdn sau.<br />
2. Ket qua nghien ciiru<br />
<br />
2.1. Thuc trang di dong viec lam<br />
Tinh trgng chuyen ddi viec ldm<br />
So Ueu trong Bang 1 cho bid't ti Id di ddng vide lam trong mdu nghidn<br />
Cliu hong khoang thdi gian 7 nam, tG 2003 - 2009. Theo kd't qua nghidn<br />
cGu, vide chuydn ddi vide lam didn ra tuong dd'i phd bid'n. Nd'u khdng tfnh<br />
cac trudng hgp chuydn tG tinh trang thdt nghidp sang cd vide lam, hay tG<br />
cd vide lam sang that nghidp la cd di ddng vide lam thi trong mdu nghidn<br />
cGu ti Id chuydn ddi vide lam da d mGc dang kd la 42,7%.<br />
Trong mdu nghien ciiu, mGc thay ddi vide lam cua nhdm lao ddng tre<br />
la tG mdt dd'n ba ldn nhung phd bid'n nhdt d mGc mdt ldn. Ti Id cd mdt ldn<br />
chuyen doi vide lam la cao nhdt va dat 35,3%. Tuy khoang thdi gian trung<br />
binh cho mdt lan chuydn ddi vide lam la xdp xi 6 nam, nhung khdc bidt ve<br />
thdi gian cho mdt ldn chuyen ddi vide lam la rdt ldn, dao ddng tG 1 cho<br />
dd'n 19 nam.<br />
Bang 1. Dl dong viec lam trong nhom lao dpng 25-34 tudi<br />
a Thanh Xuan, Ha Ndi<br />
Di dong viec lam<br />
Chung<br />
Co thay ddi viec lam<br />
KhOng thay ddi viec lam<br />
Thay ddi viec lam lien quan de'n thdt nghiep<br />
<br />
Tile(%)<br />
100<br />
42,7<br />
43,0<br />
14,3<br />
<br />
74 Nghien ciiru Gia dinh va Gidi. Quy§'n 21, so 5, tr. 71-81<br />
Nhdm lao ddng tic khdng thay ddi vide lam tuy chid'm ti Id thdp hon so<br />
vdi ti Id cd thay ddi vice lam nhung khdng dang kd (43% so 43,7%). Tim<br />
hidu li do khdng thay ddi vide ldm trong nhdm ndy thdy rdng cd mdt phan<br />
khdng nhd lao ddng tre cdn thid'u sir nang ddng trong nghd nghidp, hoac<br />
hg dang gap khd khan trong vide tim kid'm vide lam tdt hon. Trong sd<br />
nhGng ngudi chua tGng thay ddi vide ldm, cd tdi 19,1% cho bi^t hg "chua<br />
hai long vdi cdng vide nhung ngai thay ddi" vd trdn 10% tra ldi "chua hai<br />
Idng nhung khdng cd kha nang tim dugc cdng vide td't hon",<br />
cau tra ldi danh gia vd kha nang tim kid'm vide lam mdi cang khdng<br />
djnh thdm phat hidn trdn. Mac dG trong mdu nghidn ciiru trinh dd hge vdn<br />
cua lao ddng tre la kha cao va tuong dd'i ddng ddu, cu thd cd tdi 74,7% d<br />
trinh do tG cao ddng trd ldn, 10% dat trinh dd trung cdp va chi cd 15% 6<br />
trinh do tG trung hge phd thdng trd xudng, nhung chi cd 29% sd lao ddng<br />
dugc hdi cho rdng "tim kid'm vide lam mdi la khdng khd" Sd ngudi cho<br />
rdng "tim kid'm vide lam mdi la tuong dd'i khd" chid'm ti Id kha ldn la 32%.<br />
Va vdi trdn 60% y kid'n cho rdng tim kid'm vide lam mdi cd thd rdt khd tuy<br />
theo cdng vide, cd thd dd dang nhan thdy rdng dd'i vdi phdn ddng lao ddng<br />
tre tham gia phdng vdn dd tim dugc mdt cdng viec td't han se cdn khd khan<br />
hon rdt nhidu.<br />
Ngoai ra, trong mdu nghidn cGu cdn mdt nhdm dang chuyen ddi vide<br />
lam theo hudng tG tinh trang thdt nghidp sang cd vide lam, hoac tG cd vide<br />
lam chuydn sang that nghidp. Ddng chuydn ddi nay didn ra theo hudng<br />
tich cue. Sd ngudi khdng cd vide lam tim dugc vide lam cao hon so vdi sd<br />
ngudi cd vide lam nhung bj roi vao that nghidp, nhd dd, so vdi trudc khi<br />
chuydn ddi, ti Id thdt nghidp sau chuyen ddi giam nhe b mGc 5,3%.<br />
Ve dpng ca chuyen ddi viec ldm<br />
Kd't qua nghidn ciiru cho thdy vice chuydn ddi vide lam trong nhdm lao<br />
ddng tre chu yd'u xudt phat tG nhu cdu theo dudi va phat hidn nghe nghidp.<br />
Hon mdt nua sd trudng hgp thay ddi vide lam la vi mud'n cd vide lam mdi<br />
phu hgp vdi kha nang va co hdi phat tridn nghd nghidp (56,1%). Sd trudng<br />
hgp chuydn ddi vide lam vi cac If do khac nhu mud'n cd "thu nhdp cao hon"<br />
hay mud'n cd cdng vide "6n djnh va phu hgp vdi nhu cdu cua gia dinh"<br />
hoac do "su phan cdng" khdng nhidu, chi chid'm ti Id la 25,4%, 6,9% va<br />
5,4% (xem Bidu 1).<br />
Ve su thay doi thu nhdp<br />
Mae du d hdu hd't cdc trudng hgp chuydn ddi vide lam khdng xudt phat<br />
<br />
Le Thiiy Hang<br />
<br />
75<br />
<br />
Bleu 1. Li do ddn den viec chuyen ddi viec lam<br />
<br />
On dinh hon va<br />
phd hgp nhu cSu<br />
gia dinh ( 6.9%;<br />
<br />
Thu nhap cao hon<br />
(26,4
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
