intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Định hướng áp dụng kế toán môi trường trong các doanh nghiệp Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

33
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày thông tin kế toán môi trường trong doanh nghiệp; những thách thức khi áp dụng; định hướng áp dụng kế toán môi trường trong dn ở Việt Nam.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Định hướng áp dụng kế toán môi trường trong các doanh nghiệp Việt Nam

  1. Nghiên cứu trao đổi Định hướng áp dụng kế toán môi trường trong các doanh nghiệp Việt Nam TS. Nguyễn Thị Thanh Hòa* Nhận: 07/6/2019 Biên tập: 05/7/2019 Duyệt đăng: 15/7/2019 Các nhà quản lý điều hành DN Ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu đang là một vấn nạn đe dọa chất có nghĩa vụ và quyền lợi trực tiếp lượng sống của con người cũng như ảnh hưởng trực tiếp tới lợi ích kinh tế tại DN, chịu trách nhiệm trước của các doanh nghiệp, quốc gia. Trong những năm qua, Đảng và Nhà pháp luật về tuân thủ các quy định nước ta rất quan tâm tới việc bảo vệ môi trường, với việc xây dựng Chiến về bảo vệ môi trường, do vậy, họ lược bảo vệ môi trường quốc gia được Thủ tướng Chính phủ ban hành cần nắm được thông tin về đầu tư vào năm 2012. Theo đó, các doanh nghiệp ngoài quá trình sản xuất ra môi trường, chi phí môi trường, các sản phẩm để thỏa mãn nhu cầu thị trường, còn phải tạo ra các sản khoản chi phí môi trường tiết kiệm phẩm thân thiện với môi trường và đảm bảo quá trình xử lý các đầu ra được và lợi ích từ hoạt động môi khác bao gồm các chất thải theo đúng quy định. Để thực hiện các quy trường... của DN, nhằm thực hiện định pháp lý về môi trường và thể hiện trách nhiệm xã hội, doanh nghiệp quản lý và kiểm soát hoạt động phát sinh nhiều loại chi phí liên quan đến bảo vệ môi trường như xử lý môi trường. chất thải, xử lý ô nhiễm không khí... Thực tiễn này đòi hỏi các nhà quản Nhà đầu tư (các cổ đông) - trị doanh nghiệp phải có thông tin kế toán về hoạt động bảo vệ môi người cấp vốn cho đơn vị hoạt trường phát sinh tại doanh nghiệp kịp thời, đầy đủ, tin cậy và có hệ động dưới hình thức đầu tư và thống, nhằm quản lý hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. chịu rủi ro cao nhất, bởi vì lợi ích Từ khóa: Kế toán môi trường, bảo vệ môi trường, thông tin kế toán môi của họ phụ thuộc vào kết quả hoạt trường. động của DN, các rủi ro về môi trường ảnh hưởng đáng kể đến lợi Thông tin kế toán môi trường vụ cho sự phát triển kinh tế - xã ích của các nhà đầu tư. Như vậy, trong doanh nghiệp (DN) hội, đồng thời hạn chế tối đa các những thông tin môi trường nhà Sự khan hiếm các nguồn tài hành vi vi phạm, hủy hoại môi đầu tư quan tâm gồm: Thông tin nguyên thiên nhiên và ô nhiễm môi trường, gây ô nhiễm môi trường. về tình hình tài sản môi trường, nợ trường đã trở thành đối tượng của Để thực hiện các quy định pháp lý phải trả môi trường, chi phí môi các cuộc tranh luận về kinh tế, xã đó, tất yếu sẽ phát sinh thêm trường, thu nhập môi trường và hội và chính trị trên toàn thế giới. nhiều chi phí liên quan đến môi các thông tin khác về hoạt động Các quốc gia, trong đó có Việt trường, bảo vệ môi trường, xử lý môi trường. Nam đang từng bước xây dựng các tác động đến môi trường và Người cho vay, nhà cung cấp chiến lược môi trường và ưu tiên nâng cao chất lượng môi trường quan tâm đến khả năng thanh toán trong hợp đồng kinh doanh của của DN, khả năng thanh khoản trong công tác bảo vệ môi trường các DN và trong triển khai các dự của tài sản (khả năng chuyển đổi nhằm giảm thiểu, ngăn chặn các án đầu tư. Do đó, các nhà quản lý thành tiền); sự ổn định về tài chính tác động của ô nhiễm môi trường. cần phải có nhiều thông tin hơn về của DN trong dài hạn. Các vấn đề Nhà nước đã ban hành một số chi phí liên quan đến môi trường về rủi ro môi trường trong đơn vị quy định pháp lý hạn chế sự khai phát sinh. có ảnh hưởng lớn đến khả năng thác quá mức nguồn tài nguyên thiên nhiên nhằm mục tiêu phục * Khoa Kinh tế- Đại học Vinh 26 T¹p chÝ KÕ to¸n & KiÓm to¸n sè th¸ng 7/2019
  2. Nghiên cứu trao đổi thanh toán. Họ cần các thông tin kế toán trong DN, liên quan đến vững. Nếu thực hiện tốt kế toán tài chính để thực hiện quyết định các thông tin về hoạt động môi môi trường sẽ hạn chế được yếu tố có nên mở rộng quan hệ tín dụng trường trong phạm vi DN, nhằm đầu vào như nguyên vật liệu, năng hay không,có nên tiếp tục cho vay thu thập, xử lý, phân tích và cung lượng, nhân công bị tiêu hao trong hoặc cho DN mua trả chậm hàng cấp thông tin về môi trường cho quá trình tạo ra ô nhiễm, làm tăng hoá, dịch vụ hay không? Để phát đối tượng trong và ngoài DN sử hiệu quả sử dụng tài nguyên, tăng hiện và đánh giá rủi ro về tín dụng, dụng để ra quyết định. Hơn nữa, lợi thế cạnh tranh do giảm được các chủ nợ thường quan tâm đến kế toán môi trường nhằm mục tiêu giá thành sản xuất. Từ đó, giúp các thông tin: chi phí nợ phải trả đạt tới sự phát triển bền vững, duy nhà quản trị có thể đưa ra những môi trường, chính sách môi trường trì quan hệ tốt đẹp tới cộng đồng, quyết định quan trọng như giảm của DN... nâng cao hiệu quả của các hoạt chi phí sản xuất, tăng năng suất, Về phía Chính phủ, Chính phủ động bảo vệ môi trường. đầu tư máy móc thiết bị để sản thông qua các cơ quan đại diện Kế toán môi trường có hai chức xuất tốt hơn, sạch hơn, đem lại như cơ quan thuế, thống kê, tài năng cơ bản, đó là chức năng phục những sản phẩm có chất lượng, nguyên môi trường, kế hoạch đầu vụ cho quản trị nội bộ và chức dẫn đến làm giảm giá thành. Điều tư... để thực hiện vai trò và chức năng báo cáo ra bên ngoài. Thực này sẽ giúp DN có lợi thế cạnh năng quản lý kinh tế của mình. hiện chức năng này, kế toán môi tranh về giá bán và lợi nhuận cao Vấn đề về bảo vệ môi trường của trường có ảnh hưởng đáng kể tới hơn, cải thiện hình ảnh DN và mối các DN luôn được các nước quan quyết định của người sử dụng quan hệ với cộng đồng, giảm thiểu tâm vì nó ảnh hưởng đáng kể đến thông tin kế toán ngoài DN như rủi ro pháp lý (tiền phạt, chi phí chất lượng môi trường quốc gia. khách hàng, nhà đầu tư, chính khắc phục...). Thông tin về hoạt động môi quyền, dân chúng địa phương... Những thách thức khi áp trường tại các DN có ý nghĩa trong Kế toán môi trường đem lại dụng việc thống kê dữ liệu môi trường, nhiều lợi ích không chỉ cho bản Trong những năm gần đây, kế đánh giá hoạt động bảo vệ môi thân DN, mà còn góp phần bảo vệ toán môi trường đã được quan tâm trường tại quốc gia góp phần quản môi trường cho xã hội, con người, nhiều hơn tại Việt Nam. Tuy lý hiệu quả hoạt động môi trường. giúp nền kinh tế phát triển bền nhiên, thực tế cũng cho thấy, việc Thông tin kế toán môi trường các vững. Việc áp dụng kế toán môi áp dụng kế toán môi trường ở Việt DN cung cấp chủ yếu tập trung trường trong DN có tác dụng đáng Nam hiện đang gặp phải không ít vào các khoản đầu tư cho hoạt kể, cụ thể: khó khăn. động môi trường, chi phí môi Thứ nhất, kế toán truyền thống Cụ thể, hệ thống pháp lý về kế trường trong DN. chưa cung cấp được các thông tin toán môi trường chưa hoàn thiện. Bên cạnh đó các đối tượng khác về thiệt hại liên quan đến môi Vấn đề bảo vệ môi trường và phát như công chúng, người lao động, trường của DN một cách cụ thể, triển bền vững đã được Việt Nam kiểm toán... cũng quan tâm đến tách biệt, các thông tin về chi phí quan tâm và chú trọng triển khai. thông tin kế toán môi trường để môi trường thường bị tiềm ẩn Cụ thể, Quốc hội đã ban hành Luật biết được điều kiện môi trường trong tài khoản chi phí chung, do Môi trường lần đầu vào năm 1993 làm việc cũng như kiểm tra tính đó, nhà quản lý khó có thể nắm bắt và Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi tuân thủ pháp lý, khách quan, trung được thông tin về chi phí môi vào năm 2005. Luật Thuế bảo vệ thực và độ tin cậy về thông tin kế trường khi cần thiết. Khác với kế môi trường (Luật số toán môi trường trước khi được toán truyền thống, kế toán môi 57/2010/QH12). Chính phủ ban công bố cho các bên có liên quan. trường quan tâm rõ ràng tới tác hành Nghị định 67/2011/NĐ-CP Kế toán môi trường là công cụ động môi trường do hoạt động của quy định về đối tượng chịu thuế, không thể thiếu trong hệ thống DN gây ra, từ đó có ảnh hưởng căn cứ tính thuế, khai thuế, tính công cụ quản lý của DN, kế toán đáng kể tới quyết định của người thuế, nộp thuế và hoàn thuế bảo vệ môi trường là khoa học thu nhận, sử dụng thông tin kế toán ngoài môi trường; Bộ Tài chính ban xử lý và cung cấp thông tin về tài DN như khách hàng, nhà đầu tư, hành Thông tư 152/2011/TT-BTC sản, nợ phải trả, chi phí, thu nhập chính quyền, người dân... hướng dẫn thi hành Nghị định môi trường trong DN nhằm kiểm Thứ hai, việc vận dụng và phát 67/2011... Mặc dù vậy, tới nay, chế tra, giám sát toàn bộ hoạt động triển kế toán môi trường góp phần độ kế toán có liên quan đến việc tổ kinh tế liên quan đến môi trường quản lý chi phí, gia tăng lợi nhuận chức kế toán môi trường trong DN của DN. Đây là một bộ phận của hướng tới mục tiêu phát triển bền vẫn chưa được ban hành. T¹p chÝ KÕ to¸n & KiÓm to¸n sè th¸ng 7/2019 27
  3. Nghiên cứu trao đổi Chế độ hiện hành chưa có các Công tác đào tạo các chuyên Các cơ sở đào tạo cần đẩy văn bản hướng dẫn DN trong việc gia hoặc kế toán viên có kiến thức mạnh việc đưa môn học kế toán bóc tách và theo dõi chi phí sản về kế toán môi trường còn rất hạn môi trường vào hệ thống giáo dục xuất - kinh doanh, chưa có các tài chế. Do đó chưa xây dựng được nghề nghiệp. Kế toán môi trường khoản cần thiết để hạch toán các một đội ngũ kế toán viên chuyên cần được xem xét đưa vào chương khoản chi phí môi trường. Thực tế nghiệp về lĩnh vực môi trường. trình đào tạo tại các trường kinh hiện nay, yếu tố chi phí môi Định hướng áp dụng kế toán tế, đặc biệt là chuyên ngành kế trường và lợi ích môi trường chưa môi trường trong DN ở Việt toán - kiểm toán ở các bậc đại học, có tài khoản riêng để theo dõi và Nam cao học, từ đó giúp chúng ta xây hạch toán. Rất nhiều chi phí môi Trong xu thế Việt Nam đang dựng được một đội ngũ nguồn trường đang được phản ánh chung đẩy mạnh xây dựng nền kinh tế trong các tài khoản liên quan đến xanh, Việt Nam cần có cách nhìn, nhân lực chất lượng cao. chi phí quản lý. Vì phản ánh chung tư duy mới trong lộ trình phát triển Các hiệp hội nghề nghiệp và như vậy nên các nhà quản lý khó kinh tế đảm bảo tăng trưởng kinh hiệp hội DN cần thông qua việc có thể phát hiện được, khó nhận tế nhanh, ổn định và thân thiện với tăng cường tuyên truyền về vai thấy quy mô và tính chất của các môi trường. Việc áp dụng kế toán trò, tầm quan trọng của kế toán chi phí môi trường nói chung và môi trường vào kế toán Việt Nam môi trường nhằm nâng cao nhận từng khoản chi phí môi trường nói là rất cần thiết, có vai trò quan thức và trình độ của các nhà quản riêng. Trong các tài khoản kế toán trọng trong sự phát triển bền vững lý trong DN về kế toán môi chưa ghi nhận các chi phí đáng kể đối với các DN nói riêng và nền trường. Đồng thời, tổ chức đào liên quan đến môi trường như chi kinh tế nói chung. tạo, bồi dưỡng tập huấn nghiệp vụ phí sửa chữa, đền bù, chi phí khắc Nhằm từng bước đưa kế toán và cập nhật kiến thức cho đội ngũ phục sự cố và chi phí dọn dẹp, xử môi trường ngày càng phổ biến cán bộ kế toán, soạn thảo các tài lý trong các tai nạn, huỷ hoại môi trong hoạt động của DN, trong liệu, các quy định hướng dẫn trường sinh thái, môi trường sống. thời gian tới, các cơ quan quản lý nghiệp vụ liên quan đến kế toán Mặt khác, các công cụ trong nhà nước cần bổ sung, hoàn thiện môi trường cho các DN. quản lý môi trường như thuế tài các văn bản pháp lý hướng dẫn về nguyên, phí ô nhiễm; các văn bản lĩnh vực môi trường trong DN. pháp lý và các tiêu chuẩn về môi Kế toán môi trường là một lĩnh trường trong hoạt động của DN vực mới. Để đảm bảo tính thống còn thiếu và chưa đồng bộ; các nhất khi thực hiện kế toán môi quy định về việc DN, tổ chức, cá trường trong các DN, Bộ Tài Tài liệu tham khảo nhân gây ô nhiễm buộc phải chi nguyên và Môi trường cần phối 1. Quốc hội (2010), Luật Thuế Bảo vệ trả theo nguyên tắc người gây ô hợp với Bộ Tài chính ban hành các nhiễm phải trả chi phí nhưng việc văn bản pháp lý hướng dẫn về lĩnh môi trường (Luật số 57/2010/ QH12) ngày triển khai thực hiện không mấy vực kế toán môi trường trong DN. 15/11/2010 dễ dàng... Đối với các DN, cần thay đổi 2. Chính phủ, (2011), Nghị định Nhận thức và tầm nhìn của các nhận thức và trách nhiệm xã hội 67/2011/NĐ-CP ngày 8/8/2011 quy định chi DN về công tác bảo vệ môi trường của mình đối với vấn đề môi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của còn xem nhẹ, thiên về lợi ích kinh trường. Các nhà quản trị DN cần Luật Thuế Bảo vệ môi trường; tế trước mắt, chưa coi trọng phát thường xuyên quan tâm cập nhật 3. PGS.TS. Phạm Đức Hiếu và PGS.TS. triển bền vững DN. Điều này và thực hiện kế toán môi trường, Trần Thị Hồng Mai (2012) Kế toán môi khiến cho rất nhiều chi phí liên nhất là đối với các DN sản xuất; trường trong DN, NXB Giáo dục Việt Nam. quan đến môi trường đang phản chú trọng đầu tư nguồn lực tài 4. PGS., TS. Ngô Thị Thu Hồng (2013), ánh chung trong các tài khoản chi chính và nhân lực cho bộ máy kế Học viện Tài chính, Sự cần thiết áp dụng Kế phí quản lý, khiến các nhà quản lý toán, trong đó có kế toán môi toán Môi trường trong Kế toán Việt Nam, Tạp khó phát hiện quy mô và tính chất trường; xây dựng chiến lược kinh chí Kế toán & Kiểm toán; của chi phí môi trường nói chung doanh dài hạn có tính đến các tác 5. Th.s Phạm Hoài Nam (2015), Kế toán và từng khoản chi phí môi trường động của các tiêu chuẩn và quy Môi trường tại Việt Nam trong xu thế hội nói riêng. định môi trường của sản phẩm. nhập kinh tế, Tạp chí Kế toán & Kiểm toán. 28 T¹p chÝ KÕ to¸n & KiÓm to¸n sè th¸ng 7/2019
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2