Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007<br />
<br />
DUØNG SAN HOÂ SINH HOÏC ÑEÅ LAÁP HOÁ MOÅ CHUÕM<br />
Trieäu Theá Duõng*, Huyønh Khaéc Cöôøng**, Nguyeãn Höõu Khoâi**<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Muïc tieâu: Ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa san hoâ sinh hoïc Vieät Nam (Bioporites) trong phaãu thuaät laáp hoá moå chuõm.<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu: moâ taû haøng loaït ca.<br />
Keát quaû: 22 ca: 13 ca laáp toaøn phaàn vaø 09 ca laáp baûn phaàn. Hoá moå ñöôïc thu nhoû, giaûm caùc trieäu chöùng,<br />
tyû leä khoâ tai laø 77,27%, tyû leä dung naïp laø 86,36%.<br />
Keát luaän: Laáp hoá moå chuõm baèng san hoâ coù phuû vaït caân cô laø moät kyõ thuaät ñôn giaûn, deã laøm, ít tai bieán.<br />
Töø khoaù: San hoâ sinh hoïc, Laáp hoá moå chuõm<br />
<br />
SUMMARY<br />
USING BIOPORITES FOR MASTOID CAVITY OBLITERATION<br />
Trieu The Dung, Huynh Khac Cuong, Nguyen Huu Khoi<br />
Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 11 – Supplement of No 1 - 2007: 124 – 126<br />
Objectives: to evaluate the effect of the Vietnamese biocoral (bioporites) for mastoid cavity obliteration<br />
procedure.<br />
Study design: the descriptive study as case series.<br />
Results: 22 cases: 13 cases of total mastoid cavity obliteration and 09 cases of partial mastoid cavity<br />
obliteration. Narrowing cavity volume, decreasing symptoms, rate of dried ear:77.27%, acceptant rate: 86.36%.<br />
Conclusion:. Mastoid cavity obliteration procedure by the Vietnamese biocoral and Palva flap is easier<br />
in technique and low morbidity.<br />
Key words: Bioporites, Obliteration.<br />
<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
<br />
PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU<br />
<br />
Phaãu thuaät KRÑC toaøn phaàn laø phaãu thuaät caên<br />
baûn trong ñieàu trò vieâm tai xöông chuõm coù<br />
cholesteatom. Vieät Nam laø moät nöôùc ñang phaùt<br />
trieån, tyû leä maéc beänh VTXC coù cholesteatoma<br />
coøn cao vaø nhieàu beänh nhaân phaûi thöïc hieän kyõ<br />
thuaät naøy. Phaãu thuaät laáp hoá moå chuõm laø yeâu caàu<br />
trong phaãu thuaät KRÑC toaøn phaàn hay ñeå chænh<br />
söûa laïi hoá moå chuõm lôùn. Coù nhieàu kyõ thuaät vaø vaät<br />
lieäu ñaõ ñöôïc söû duïng nhö: vaät lieäu töï thaân, vaät lieäu<br />
ñoàng loaïi vaø vaät lieäu sinh hoïc Ñöôïc söï giuùp ñôõ<br />
cuûa laboâ nghieân cöùu vaät lieäu sinh hoïc thuoäc trung<br />
taâm ñaøo taïo vaø boài döôõng caùn boä y teá thaønh phoá<br />
Hoà Chí Minh. Chuùng toâi nghieân cöùu öùng duïng san<br />
hoâ sinh hoïc ñeå laáp hoá moå chuõm. Muïc tieâu: Ñaùnh<br />
giaù hieäu quaû cuûa san hoâ sinh hoïc Vieät Nam<br />
(Bioporites) trong phaãu thuaät laáp hoá moå chuõm.<br />
<br />
Ñoái töôïng nghieân cöùu<br />
Beänh nhaân trong ñoä tuoåi töø 18 ñeán 55, söùc<br />
khoûe bình thöôøng. Coù hoá moå xöông chuõm cuõ, coøn<br />
chaûy nöôùc tai, chaûy muû, hoá moå coøn toå chöùc haït,<br />
chöa ñöôïc bieåu bì hoaù heát.<br />
<br />
Vaät lieäu nghieân cöùu<br />
Vaät lieäu ñöôïc söû duïng trong nghieân cöùu laø san<br />
hoâ loaøi Porites Lutea soáng taïi vuøng bieån Nha<br />
Trang Vieät Nam. Ñöôïc xöû lyù taïi Laboâ nghieân cöùu<br />
vaät lieäu sinh hoïc thuoäc Trung taâm Ñaøo taïo vaø Boài<br />
döôõng caùn boä Y teá - Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Coù<br />
2 daïng:<br />
Daïng boät coù ñöôøng kính khoaûng 105-500aøm,<br />
ñoùng trong loï nhöïa, hai lôùp nylon huùt chaân khoâng,<br />
troïng löôïng 2 gam.<br />
<br />
ÑOÁI TÖÔÏNG, VAÄT LIEÄU VAØ PHÖÔNG<br />
<br />
Daïng thanh coù kích thöôùc (1cm x 1cm x 2cm)<br />
<br />
* Khoa TMH Beänh vieän 175 Tp. Hoà Chí Minh<br />
** Boä moân Tai Mũi Họng - Ñaïi hoïc Y Döôïc Tp. Hoà Chí Minh<br />
<br />
Tai Muõi Hoïng<br />
<br />
125<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007<br />
Keát quaû phaãu thaät<br />
<br />
ñoùng goùi 2 lôùp nylon huùt chaân khoâng.<br />
<br />
Phöông phaùp voâ caûm<br />
<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu<br />
Nghieân cöùu tieàn cöùu, can thieäp laâm saøng<br />
Caùc beänh nhaân ñöôïc phaãu thuaät vaø theo doõi<br />
taïi caùc cô sôû chuyeân khoa Tai -Muõi-Hoïng<br />
Heïn taùi khaùm theo ñònh kyø 3, 6, 12, 15 thaùng.<br />
Ghi caùc keát quaû kieåm tra vaøo phieáu theo doõi.<br />
<br />
Töø 10/ 2004 ñeán 6/2006 chuùng toâi ñaõ tieán<br />
haønh laáp hoá moå chuõm baèng san hoâ sinh hoïc cho<br />
22 beänh nhaân. Thôøi gian theo doõi töø 6-15 thaùng<br />
(trung bình 8,95 2,34).<br />
Nhoùm tuoåi 18- 30<br />
<br />
31-40 41-50<br />
<br />
50-55<br />
<br />
Toång soá<br />
<br />
Giôùi<br />
<br />
(%)<br />
9<br />
<br />
3<br />
<br />
1<br />
<br />
1<br />
<br />
14<br />
<br />
40,91<br />
<br />
13,63<br />
<br />
4,54<br />
<br />
4,54<br />
<br />
63,64<br />
<br />
2<br />
<br />
2<br />
<br />
3<br />
<br />
1<br />
<br />
8<br />
<br />
9,09<br />
<br />
9,09<br />
<br />
13,63<br />
<br />
4,54<br />
<br />
36,36<br />
<br />
Toång soá<br />
<br />
11<br />
<br />
5<br />
<br />
4<br />
<br />
2<br />
<br />
22<br />
<br />
(%)<br />
<br />
50,00<br />
<br />
22,73<br />
<br />
18,18<br />
<br />
9,09<br />
<br />
100,00<br />
<br />
Tyû leä cao gaëp ôû löùa tuoåi treû vaø ñoä tuoåi lao<br />
ñoäng<br />
25<br />
naêm<br />
<br />
1, 01±0,82<br />
<br />
- Theå tích nhoû nhaát: 0 ml<br />
- Theå tích lôùn nhaát: 3,20 ml<br />
Keát quaû khoâ tai<br />
Soá BN<br />
<br />
%<br />
<br />
Khoâ tai<br />
<br />
17<br />
<br />
77,27<br />
<br />
Coøn chaûy tai<br />
<br />
5<br />
<br />
22,73<br />
<br />
Toång soá<br />
<br />
22<br />
<br />
100,00<br />
<br />
Möùc ñoä dung naïp<br />
Caùc daáu hieäu ñaùnh giaù söï dung naïp<br />
<br />
Thôøi gian maéc beänh<br />
naêm<br />
<br />
%<br />
<br />
4<br />
<br />
Toång soá Nhoû nhaát Lôùn nhaát Trung bình<br />
<br />
Tuoåi vaø giôùi<br />
<br />
Thôøi<br />
gian<br />
<br />
Soá BN<br />
<br />
Meâ noäi khí quaûn<br />
<br />
Laáp hoá moå chuõm<br />
<br />
KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU<br />
<br />
Nöõ ( % )<br />
<br />
Phöông phaùp voâ caûm<br />
<br />
Caùch thöùc laáp hoá moå chuõm<br />
<br />
Xöû lyù soá lieäu nghieân cöùu theo SPSS 10.0<br />
<br />
Nam ( % )<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Möùc ñoä dung naïp<br />
Toát<br />
<br />
Khoâng toát<br />
<br />
Phaûn öùng vieâm sau moå<br />
<br />
17<br />
<br />
5<br />
<br />
Phaûn öùng moâ meàm theo thôøi gian<br />
<br />
19<br />
<br />
3<br />
<br />
1<br />
<br />
2<br />
<br />
22<br />
<br />
Hình aûnh x - quang sau moå<br />
<br />
19<br />
<br />
3<br />
<br />
4,55<br />
<br />
9,09<br />
<br />
100,00<br />
<br />
Hình aûnh noäi soi sau moå<br />
<br />
19<br />
<br />
3<br />
<br />
Ñaùnh giaù phí toån<br />
<br />
Soá laàn ñaõ phaãu thuaät tröôùc<br />
Soá laàn PT<br />
<br />
1 laàn<br />
<br />
2 laàn<br />
<br />
3 laàn<br />
<br />
Coäng<br />
<br />
Loaïi vaät lieäu<br />
<br />
Giaù tieàn<br />
<br />
Öu ñieåm<br />
<br />
BN<br />
<br />
19<br />
<br />
2<br />
<br />
1<br />
<br />
22<br />
<br />
RTR Phaùp<br />
<br />
80 USD<br />
<br />
Taïo xöông toát<br />
<br />
%<br />
<br />
86,36<br />
<br />
9,09<br />
<br />
4,55<br />
<br />
100,00<br />
<br />
Biocoralñ - Phaùp<br />
<br />
40 USD<br />
<br />
Taïo xöông töông ñoái toát<br />
<br />
San hoâ Vieät Nam<br />
<br />
50.000 VND<br />
<br />
Taïo xöông töông ñoái toát<br />
<br />
Moät soá BN ñaõ ñöôïc phaãu thuaät nhieàu laàn<br />
<br />
Theå tích trung bình hoá moå chuõm cuõ T<br />
Toång soá Nhoû nhaát Lôùn nhaát Trung bình<br />
Theå tích (ml)<br />
<br />
22<br />
<br />
1,20<br />
<br />
Theå tích nhoû nhaát: 1,20 ml,<br />
Theå tích lôùn nhaát: 5,50 ml<br />
<br />
126<br />
<br />
5,50<br />
<br />
2,51±1,29<br />
<br />
BAØN LUAÄN<br />
Vaät lieäu gheùp coù nguoàn goác töø san hoâ thuoäc<br />
moâ gheùp dò loaïi, ñöôïc nghieân cöùu vaø söû duïng töø<br />
1970. San hoâ laø loaøi ñoäng vaät khoâng xöông soáng<br />
(nghaønh Cnidaria), soáng thaønh nhöõng taäp ñoaøn ôû<br />
bieån, coù 2 phaàn: thaân meàm (poâlyùp) vaø moät boä<br />
khung xöông xoáp raén chaéc. ÔÛ Vieät Nam loaøi san<br />
<br />
Chuyeân Ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007<br />
<br />
hoâ Porites coù nhieàu ôû vuøng bieån Nha Trang.<br />
Khung xöông xoáp cuûa san hoâ töï nhieân sau khi loaïi<br />
boû heát thaønh phaàn höõu cô thì chæ coøn chöùa can-xi<br />
cacbonat daïng tinh theå Aragonite vaø moät ít<br />
khoaùng chaát khaùc ñeàu laø nhöõng thaønh phaàn coù<br />
trong xöông ngöôøi vaø ñoäng vaät coù vuù.<br />
<br />
KEÁT LUAÄN<br />
<br />
Veà caáu truùc vi theå khung xöông san hoâ beân<br />
trong coù raát nhieàu oáng nhoû song song, ñöôøng kính<br />
trung bình khoaûng 230aøm, lieân thoâng ña chieàu bôûi<br />
caùc loã nhoû ñöôøng kính trung bình 190aøm ñaõ taïo<br />
cho vaät lieäu coù tính xoáp cao gioáng nhö heä thoáng<br />
Havers cuûa xöông ngöôøi.<br />
<br />
- Vaät lieäu voâ truøng ñöôïc, deã söû duïng, giaù<br />
thaønh reû, saûn xuaát ñöôïc trong nöôùc.<br />
<br />
Can-xi cacbonat daïng aragonit laø moät chaát voâ<br />
cô trô khoâng coù tính khaùng nguyeân, coù tính töông<br />
hôïp sinh hoïc khoâng kích thích heä mieãn dòch cuûa<br />
cô theå. Vaät lieäu naøy ñaõ ñöôïc söû duïng trong caùc<br />
chuyeân nghaønh: maét, raêng haøm maët, chaán thöông<br />
chænh hình, phaãu thuaät soï maët treân theá giôùi vaø<br />
Vieät Nam.<br />
<br />
3.<br />
<br />
Nghieân cöùu cho thaáy quaù trình taùi taïo bieåu moâ<br />
khoâng theå xaûy ra treân beà maët san hoâ neân caàn ñöôïc<br />
bao phuû bôûi moät vaït caân cô daøy coù cuoáng nuoâi<br />
döôõng ñeå kích thích söï bì hoaù, ngaên ngöøa söï troài<br />
ra cuûa san hoâ, noù cuõng laøm phaúng beà maët. Coù theå<br />
söû duïng vaït caân cô coù cuoáng nuoâi döôõng ôû phía<br />
döôùi hay sau tai (vaït Palva).<br />
<br />
Tai Muõi Hoïng<br />
<br />
- Laáp hoá moå chuõm baèng san hoâ coù phuû vaït caân<br />
cô laø moät kyõ thuaät ñôn giaûn, deã laøm, ít tai bieán.<br />
- Tyû leä dung naïp (khoâng bò ñaøo thaûi) laø 86,36%.<br />
- Tyû leä khoâ tai laø 77,27 %<br />
<br />
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br />
1.<br />
2.<br />
<br />
4.<br />
<br />
5.<br />
<br />
6.<br />
<br />
7.<br />
<br />
8.<br />
<br />
Black B (1995): “Mastoidectomy elimination. Larygoscope<br />
105 (suppl 176), pp 1-30.<br />
Cao Thaønh Quyù (2004): “Söû duïng Bioporites ñoän vaøo voû cuûnggiaùc maïc trong muùc noäi nhaõn ñeå laép maét giaû. Luaän aùn CK caáp II.<br />
Guillemin G, et al (1987): “The use of coral as bone graft<br />
substitute. J Biomed Mater Res. 21, No 5, pp 557- 567.<br />
Munjal M, et al (2005): “Hydroxyapatite granules for mastoid<br />
cavity obliteration: A study of 25 cases. The internet jounal of<br />
otorhinolaryngology 2005, vol 3, N2.<br />
Traàn Baéc Haûi (1993): “Tình hình nghieân cöùu vaø söû duïng moâ<br />
gheùp treân theá giôùi vaø trong nöôùc. Taïp chí Y hoïc, soá 4, taäp 1, tr<br />
234-239.<br />
Toâ Vuõ Phöông, Traàn Coâng Toaïi, Ñoaøn Bình (1995): “Khaûo saùt<br />
ñaëc tính lyù - hoaù cuûa caùc thoûi san hoâ vuøng bieån Vieät Nam laøm<br />
vaät lieäu sinh hoïc gheùp thay xöông. Taøi lieäu nghieân cöùu. TTÑT<br />
vaø BDCBYT thaønh phoá Hoà Chí Minh.<br />
Vuõ Ngoïc Huy, Nguyeãn Doanh, Traàn Baéc Haûi (1999): “Khaûo<br />
saùt quaù trình lieàn xöông qua maûnh gheùp san hoâ Porites Lutea<br />
ôû ñaàu döôùi xöông ñuøi thoû. Taäp san hình thaùi hoïc, soá 2, taäp 9, tr<br />
80-85.<br />
Yung MW (1996): “The use of hydroxyapatite granules in<br />
mastoid obliteration. Clin Otolaryngol 21, pp 480-484.<br />
<br />
127<br />
<br />