Giá trị của xét nghiệm kháng nguyên HP trong phân trong chẩn đoán nhiễm helicobacter pylori có triệu chứng ở trẻ em

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 12 * Phụ bản Số 1 * 2008<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> GIÁ TRỊ CỦA XÉT NGHIỆM KHÁNG NGUYÊN HP TRONG PHÂN<br /> TRONG CHẨN ĐOÁN NHIỄM HELICOBACTER PYLORI<br /> CÓ TRIỆU CHỨNG Ở TRẺ EM<br /> Trần Thị Thanh Tâm*, Phạm Thị Ngọc Tuyết**, Nguyễn Thị Thu Hương**,<br /> Nguyễn Thúc Bội Ngọc**, Mai Văn Bôn*<br /> <br /> Tóm tắt<br /> Mục tiêu: Để xác định giá trị của xét nghiệm tìm kháng nguyên Hp trong phân (HpSA) trong chẩn<br /> đoán nhiễm Helicobacter pylori (Hp) ở trẻ em nhiễm Hp có triệu chứng<br /> Phương pháp: Các bệnh nhi < 15 tuổi có triệu chứng tiêu hóa và có chỉ định nội soi tiêu hóa trên được<br /> nhập viện vào khoa tiêu hóa bệnh viện Nhi đồng 2. Phân được thu thập một ngày trước khi tiến hành nội soi<br /> sinh thiết để xét nghiệm CLO test và mô học. Nhiễm Hp được xác định khi mô học và CLO test cùng dương<br /> tính. Sự hiện diện của Hp trong phân được xác định bằng phương pháp miễn dịch men (ELISA) sử dụng kit<br /> kháng thể đơn dòng. Kết quả HpSA được so sánh với kết quả mô học và CLO test<br /> Kết quả: chín mươi bảy trẻ tham gia vào nghiên cứu với tuổi trung bình là 8,5 ± 2,7 tuổi. Mô học và<br /> CLO test đồng bộ trên 90 trẻ (92,7%). HpSA có độ nhạy, chuyên, giá trị dự đoán âm và dương và độ chính<br /> xác lần lượt là 95%, 98%, 96%, 97%, 96%.<br /> Kết luận: HpSA, một phương pháp miễn dịch men, có giá trị chính xác để xác định nhiễm Hp ở trẻ có<br /> triệu chứng tiêu hóa.<br /> <br /> Abstract<br /> THE ACCURACY OF STOOL ANTIGEN TEST FOR DIAGNOSIS OF HELICOBACTER PYLORI<br /> INFECTION IN CHILDREN WITH SYMPTOMATIC DISEASE<br /> Tran Thi Thanh Tam, Pham Thi Ngoc Tuyet, Nguyen Thi Thu Huong, Nguyen Thuc Boi Ngoc,<br /> Mai Van Bon * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 12 – Supplement of No 1 - 2008: 109 - 113<br /> Objective: To evaluate the accuracy of HpSA for the detection of Hp infection in children with<br /> symtomatic disease.<br /> Methods: Children younger than 15 years old with digestive symtoms and having the indication of<br /> upper endoscopic procedure admitted to Children Hospital N2. Stool samples were collected from each<br /> participant. Endoscopy procedure gave three samples: one for CLO-test, other two for histologic<br /> examination. The presence of Hp infection was determined by positive histologic findings and positive CLOtest. The presence of Hp organisms in stool was determined by an enzyme-linked immunosorbent assay<br /> using a commercially available monoclonal antibody kit. Results of the stool antigen test were compared with<br /> histology findings and CLO-test results.<br /> Results: Ninety seven children (mean age, 8.5 ± 2.7 years) participated in the study. Histologic<br /> findings and RUT results were concordant in 90 children (92,7% of the children). Per study protocol, HpSA<br /> had a sensitivity, specificity, negative and positive predictive value, and accuracy rate of 95%, 98%, 96%,<br /> 97%, 96%, respectively.<br /> * Bộ môn Nhi - Đại học Y Dược TP. HCM.<br /> ** Khoa tiêu hóa - BV Nhi Đồng 1 TP.HCM<br /> <br /> Nhi Khoa<br /> <br /> 1<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 12 * Phụ bản Số 1 * 2008<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Conclusion: HpSA, a ELISA test, had an accurate value for the detection of infection in children with<br /> digestive symtoms.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> <br /> Phương pháp<br /> <br /> Nhiễm Hp là một trong những nhiễm trùng<br /> mạn tính thường gặp nhất ở con người. Người ta<br /> ước tính có khọảng 50% dân số thế giới nhiễm<br /> Hp, nhưng xuất độ nhiễm thay đổi theo tuổi,<br /> quốc gia, chủng tộc và tình trạng kinh tế xã hội(1).<br /> Theo quốc gia, xuất độ thay đổi từ 20% đến ><br /> 80%, thấp nhất ở các nước Bắc Mỹ và Tây Âu,<br /> cao nhất ở các nước Động Âu, Châu Á, và nhiều<br /> nước đang phát triển.<br /> Nhiễm Hp thường mắc phải nhiều nhất<br /> trong thời kỳ trẻ em, có đến 70% trẻ em ở các<br /> nước đang phát triển nhiễm Hp trước tuổi<br /> 15(8).Qua nghiên cứu của Huang j-Q có mối liên<br /> quan giữa nhễm Hp mạn tính lúc tuổi nhỏ với sự<br /> phát triển ung thư dạ dày(7).<br /> Hạn chế quan trọng trong việc xử trí H pylori<br /> ở trẻ em là thiếu một xét nghiệm không xâm lấn<br /> nhưng chính xác để phát hiện vi trùng ở trẻ em.<br /> Test Urea hơi thở dù mang nhiều hứa hẹn<br /> nhưng chưa được nghiên cứu đầy đủ, khó áp<br /> dụng cho trẻ nhỏ vì chưa hợp tác, và tỷ lệ dương<br /> tính giả cao ở trẻ nhỏ do trẻ giữ thuốc trong<br /> miệng nơi có nhiều vi khuẩn sinh urease. Thử<br /> nghiệm kháng nguyên Hp trong phân (HpSA)<br /> theo các nghiên cứu có độ nhạy tốt (93%-100%)<br /> và độ đặc hiệu hợp lý (70%-100%), giá trị tiên<br /> đoán âm tốt (100%) nhưng giá trị tiên đoán<br /> dương thấp (54%) (8,14,8). Trước khi có thêm các<br /> xét nghiệm không xâm lấn tin cậy hơn, thử<br /> nghiệm Hp trong phân giúp ích rất nhiều trong<br /> phát hiện Hp và theo dõi điều trị các nhiễm<br /> trùng Hp ở trẻ em.Các xét nghiệm xâm lấn: nội<br /> soi, sinh thiết (xét nghiệm mô học hay nuôi cấy)<br /> vẫn có giá trị vàng trong chẩn đóan Hp ở trẻ em.<br /> Bảng 1: Độ nhạy và đặc hiệu của các phương pháp<br /> phát hiện Hp<br /> Phương pháp<br /> <br /> Độ nhạy (%)<br /> <br /> Độ đặc hiệu<br /> (%)<br /> <br /> Phương pháp xâm lấn<br /> Mô học của mẫu sinh thiết<br /> Cấy mẫu sinh thiết<br /> Test urease nhanh<br /> <br /> 95-99<br /> 70-90<br /> 90-95<br /> <br /> 95-99<br /> 100<br /> 95-98<br /> <br /> Nhi<br /> Khoa<br /> 2<br /> <br /> Độ nhạy (%)<br /> <br /> Độ đặc hiệu<br /> (%)<br /> <br /> 95<br /> <br /> 100<br /> <br /> 95<br /> 95-98<br /> 30-50<br /> 89-94<br /> <br /> 95<br /> 95-98<br /> 100<br /> 91-95<br /> <br /> (Clotest)<br /> PCR mẫu sinh thiết<br /> Phương pháp không xâm<br /> lấn<br /> Huyết thanh học<br /> Thử nghiệm urea hơi thở<br /> Cấy phân<br /> HpSA<br /> <br /> Ở nước ta hiện nay, xét nghiệm xâm lấn như<br /> nội soi sinh thiết làm CLO test, mô học và nuôi<br /> cấy còn nhiều hạn chế, nhiều cơ sở y tế chưa<br /> thực hiện rộng rãi ở trẻ em, xét nghiệm Urea hơi<br /> thở chỉ thực hiện ở một vài cơ sở y tế tại thành<br /> phố lớn. Do đó, một xét nghiệm không xâm lấn,<br /> có tính chính xác cao là mối quan tâm lớn của<br /> các nhà nhi khoa lâm sàng.<br /> Đề tài này thực hiện nhằm xác định giá trị<br /> xét nghiệm HpSA trong chẩn đoán nhiễm Hp ở<br /> trẻ em. Từ đó có thể đề xuất sử dụng HpSA thay<br /> thế cho xét nghiệm xâm lấn trong chẩn đoán<br /> nhiễm Hp ở trẻ em, nhất là ở những cơ sở y tế<br /> không thực hiện được nội soi tiêu hóa cho trẻ<br /> em. Cụ thể mục tiêu nghiên cứu là (1) xác định<br /> độ chuyên và độ nhạy của xét nghiệm HpSA (2)<br /> xác định giá trị tiên đoán dương và âm của xét<br /> nghiệm.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Thiết kế nghiên cứu<br /> cắt ngang mô tả và phân tích<br /> <br /> Đối tương nghiên cứu<br /> Bệnh nhi nhập viện khoa tiêu hóa từ tháng<br /> 10-2005 đến tháng 10-2006 có triệu chứng tiêu<br /> hóa được chỉ định nội soi tiêu hóa trên<br /> <br /> Các chì định nội soi bao gồm:<br /> - Đau bụng kéo dài > 1 tháng<br /> - Hội chứng dạ dày: đau bụng vùng thượng<br /> vị, đau bụng liên quan đến bữa ăn, trước hoặc<br /> sau ăn, ợ hơi, ợ chua.<br /> - Ói tái diễn chưa rõ nguyên nhân.<br /> - Ói máu nghi do viêm loét dạ dày – tá tràng<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 12 * Phụ bản Số 1 * 2008<br /> Tiêu chí loại ra<br /> Bệnh nhi có bệnh tim mạch, hô hấp nặng,<br /> hoặc đã uống thuốc kháng sinh, kháng acid, ức<br /> chế bơm proton 4 tuần trước khi nhập viện.<br /> Cỡ mẫu<br /> Lấy theo công thức:<br /> <br /> Z12−α / 2 P(1 − P )<br /> n=<br /> ,<br /> d2<br /> <br /> P = 0,97 và p=0,98 (độ nhạy và độ chuyên dựa<br /> vào nghiên cứu trước đây) (1,1); n (nhóm nhiễm<br /> Hp) = 44, n (nhóm không nhiễm Hp) = 44;<br /> tổng=44+31=75 bệnh nhân<br /> <br /> Thu thập thông tin và xử lý số liệu<br /> Bệnh nhi được thăm khám lâm sàng, sau đó<br /> được thực hiện nội soi tại bệnh viện Nhi đồng II,<br /> đọc kết quả đại thể và thử CLO-test, 2 mẫu sinh<br /> thiết được gửi đến khoa Giải phẫu bệnh lý bệnh<br /> viện Chợ Rẫy. Nhóm nhiễm Hp được xác định<br /> khi có kết quả mô học Hp dương tính và CLO<br /> test dương tính(15,16). Nhóm không nhiễm Hp khi<br /> cả mô học và CLO test cùng âm tính. Trường<br /> hợp chỉ có một trong hai xét nghiệm:mô học<br /> hoặc CLO test dương tính thì loại bỏ ra khỏi<br /> phần phân tích kết quả..<br /> - Trước khi nội soi tiêu hóa, bệnh nhân được<br /> cho xét nghiệm HpSA: mẫu phân của bệnh nhân<br /> được chứa trong một lọ kín và chuyển đến<br /> phòng miễn dịch học của Trung tâm Hòa Hảo<br /> ngay sau khi bệnh nhân đi tiêu trễ nhất là 3 giờ<br /> sau. Xét nghiệm phân được tiến hành bằng cách<br /> dùng kit định lượng để tìm kháng nguyên Hp<br /> với phương pháp ELISA (Genesis Diagnostics,<br /> UK). Kết quả dương tính âm tính được hướng<br /> dẫn đọc bởi nhà sản xuất.<br /> Xử lý số liệu và phân tích số liệu bằng<br /> chương trình SPSS phiên bản 11.5.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Bảng 1: Đặc điểm của mẫu nghiên cứu (N=90)<br /> Tần số<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> <br /> 2 – 5 tuổi<br /> 6 tuổi – 10 tuổi<br /> <br /> 16<br /> 44<br /> <br /> 17,8<br /> 48,9<br /> <br /> >10 tuổi<br /> <br /> 30<br /> <br /> 33,3<br /> <br /> Đặc điểm<br /> Trung bình: 8,5 ± 2,7<br /> Tuổi<br /> <br /> Nhi Khoa<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> Nam<br /> Nữ<br /> <br /> Giới<br /> <br /> 41<br /> 49<br /> <br /> 45,6<br /> 54,4<br /> <br /> Viêm dạ dày dạng nốt gặp ở 22 trẻ trong đó<br /> tất cả trẻ này đều nhiễm Hp. Loét tá tràng gặp ở<br /> 10 trẻ, tất cả trẻ này đều nhiễm Hp. Các dạng<br /> viêm khác như phù nề, xuất tiết, chợt, xuất huyết<br /> dạng chấm gặp trên 42 trẻ, phân bố cho nhóm<br /> nhiễm Hp và không nhiễm Hp (viêm dạ dày do<br /> nguyên nhân khác) theo tỉ lệ 12 /30.<br /> Có 97 bệnh nhân vào lô nghiên cứu. Xét<br /> nghiệm mô học và CLO test đồng bộ với nhau<br /> trên 90 trường hợp (92,7%) và 7 bệnh nhân<br /> (7,3%) có kết quả không đồng nhất giữa mô học<br /> và CLO test nên chúng tôi loại ra khỏi phân tích<br /> tính toán độ chuyên hoặc nhạy.<br /> Trong 90 bệnh nhân có kết quả đồng bộ giữa<br /> mô học và CLO test có 42 bệnh nhân bị nhiễm<br /> Hp (46,7%) theo tiêu chuẩn xác định của nghiên<br /> cứu này tức là có cùng lúc mô học dương tính và<br /> CLO test dương tính. Có 48 bệnh nhi (53,3%)<br /> không nhiễm Hp tức là mô học và CLO test cùng<br /> âm tính.<br /> <br /> Tỉ lệ nhiễm Hp theo các phương pháp<br /> riêng biệt<br /> Mô học: 44/97 (45,3%)<br /> CLO test: 47/97 (48,5%)<br /> HpSA: 46/97 (47,4%)<br /> Bảng 2: So sánh giữa HpSA và tiêu chuản vàng (mô<br /> học + CLO test (n= 90)<br /> Mô học + CLO test Tổng cộng<br /> Nhiễm Hp Không<br /> nhiễm Hp<br /> <br /> Phân loại<br /> <br /> HpSA<br /> <br /> Döông tính<br /> AÂm tính<br /> Tổng cộng<br /> <br /> 40<br /> 2<br /> <br /> 1<br /> 47<br /> <br /> 41<br /> 49<br /> <br /> 42<br /> <br /> 48<br /> <br /> 90<br /> <br /> Độ nhạy, độ chuyên, giá trị tiên đoán, độ<br /> chính xác chung của HpSA trong chẩn đoán<br /> nhiễm Hp:<br /> Độ nhạy<br /> <br /> : 95%<br /> <br /> Độ chuyên : 98%<br /> Giá trị tiên đoán dương<br /> <br /> : 97%<br /> <br /> Giá trị tiên đoán âm<br /> <br /> : 96%<br /> <br /> Độ chính xác chung<br /> <br /> : 96%<br /> <br /> 3<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 12 * Phụ bản Số 1 * 2008<br /> BÀN LUẬN<br /> Đối với bệnh nhi, phương pháp xâm lấn như<br /> nội soi có các bất lợi như nguy cơ gây mê, sư lo<br /> âu và sợ hãi của trẻ và cha mẹ. Hơn nữa, chỉ một<br /> số ít cơ sở y tế mới trang bị máy nội soi tiêu hóa<br /> cho trẻ em. Do đó, HpSA, phương pháp không<br /> xâm lấn để xác định sự có mặt của Hp, từ khi<br /> được giới thiệu, đã thu hút nhiều sự quan tâm<br /> của các bác sỹ chăm sóc trẻ em. Tế bào thượng bì<br /> đổi mới mỗi 1-3 ngày một lần và Hp theo đó<br /> được thải ra trong phân, và được phát hiện bởi<br /> kháng thể kháng Hp bên ngoài đưa vào. Xét<br /> nghiệm miễn dịch men HpSA, không xâm lấn,<br /> không tốn nhiều thời gian thực hiện (phân tích<br /> mất khoảng 90 phút) và rẻ tiền hơn phương<br /> pháp đo urea qua hơi thở và nội soi – CLO test.<br /> Kỹ thuật phân tích của xét nghiệm miễn dịch có<br /> thể thực hiện dễ dàng ở bất kỳ phòng xét<br /> nghiệm nào.<br /> Các nghiên cứu ở người lớn sử dụng mô học<br /> là tiêu chuẩn vàng để xác nhận nhiễm Hp đã<br /> chứng minh được HpSA là công cụ chẩn đoán<br /> Hp nhạy cảm(4,11,9) và là phương tiện tốt chứng<br /> minh đáp ứng điều trị. Thật vậy, nghiên cứu của<br /> chúng tôi cho kết quả độ nhạy cảm và chuyên<br /> biệt của xét nghiệm HpSA khá cao 95% và 98%.<br /> Giá trị tiên đoán dương và âm cũng cao (97% và<br /> 96%) có giúp ích cho các nhà lâm sàng trong việc<br /> xác định hoặc bác bỏ sự hiện diện của Hp trên<br /> các bệnh nhi có triệu chứng tiêu hóa. Nghiên<br /> cứu của chúng tôi cùng đồng bộ với kết quả của<br /> các tác giả thực hiện ở trẻ em. Koletzko và cs,<br /> năm 2003 từ nghiên cứu của mình đã công bố độ<br /> nhạy, chuyên, giá trị tiên đoán dương và âm lần<br /> lượt là 98%, 99%, 98%, and 99%(11). Nhưng theo<br /> tác giả Elitsur(1) HpSA có độ nhạy và giá trị tiên<br /> đoán âm thấp lần lượt là 67% và 86% trong khi<br /> độ chuyên và giá trị tiên đoán dương cao bằng<br /> các tác giả khác. Tương tự, Megraud và cs(11)<br /> cũng báo cáo giá trị độ nhạy thấp ở trẻ em làm<br /> cho các nhà nhi khoa lâm sàng ngần ngại trong<br /> sử dụng HpSA để tầm soát Hp. Tác giả Dondi(1)<br /> thực hiện ở trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, vẫn cho kết quả<br /> độ nhạy và chuyên cao (93%, 99%). Để đánh giá<br /> <br /> Nhi<br /> Khoa<br /> 4<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> chính xác giá trị của HpSA, Gisbert và cs(5) đã<br /> tiến hành nghiên cứu gộp 22 nghiên cứu về giá<br /> trị của HpSA cả người lớn trẻ em. Kết quả cho<br /> thấy độ nhạy chung là 94%, độ chuyên là 97%.<br /> Đồng thời tác giả cũng chỉ ra HpSA theo phương<br /> pháp ELISA với kháng thể đa dòng (polyclonal)<br /> cho kết quả âm tính giả nhiều hơn test với kháng<br /> thể đơn dòng (monoclonal). Vì thế, các nghiên<br /> cứu sử dụng kháng thể đa dòng cho độ nhạy<br /> thấp hơn so với đơn dòng, Điều này giải thích<br /> kết quả thấp của tác giả Elitsur. Ngoài ra, dự trữ<br /> và vận chuyển mẫu phân không đúng qui cách<br /> cũng làm giảm độ nhạy của xét nghiệm này.<br /> Mẫu phân giữ trong phòng xét nghiệm ở -200 C -700 C nhiều ngày trước khi được phân tích. Nếu<br /> nhiệt độ không đảm bảo hoặc bệnh nhân giữ<br /> phân nhiều giờ ở nhà trước khi đưa đến phòng<br /> xét nghiệm cũng làm giảm số mẫu phân thật sự<br /> dương tính. Nghiên cứu chúng tôi có kết quả<br /> giống với các nghiên cứu khác là do phương<br /> pháp xét nghiệm là ELISA đơn dòng và phân<br /> không dự trữ nhiều ngày, phân chuyển đến<br /> phòng thí nghiệm trong vòng tối đa là 3 giờ, và<br /> sau đó được phân tích ngay tại phòng xét<br /> nghiệm mà không dự trữ đông lạnh như tại các<br /> nước Châu Âu.<br /> Tóm lại, HpSA có độ chính xác khá cao trong<br /> phát hiện nhiễm Hp trên lâm sàng dựa vào giá<br /> trị tiên đoán dương và âm cao. HpSA có thể thay<br /> thế xét nghiệm xâm lấn như nội soi sinh thiết<br /> trong điều kiện những nơi không sẵn có trang<br /> thiết bị để chẩn đoán nhiễm Hp ở trẻ có triệu<br /> chứng và để xác định sự sạch trùng sau điều trị,<br /> tránh cho bệnh nhân một cuộc nội soi lập lại sau<br /> khi hoàn thành điều trị.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> Doni E, Boldorini R, Rapa A, Fonio P, et al. High accuracy<br /> of noninvasive tests to diagnose Helicobacter pylori<br /> infection in very young children. J Pediatr 2006;149:817-21)<br /> Dore MP, Negrini R, Tadeu V, Marras L et al. Novel<br /> Monoclonal Antibody-Based Helicobacter pylori Stool<br /> Antigen Test. Helicobacter 2004;9: 228-232.<br /> Elitsur Y, Lawrence Z, Hill I. Stool Antigen Test for<br /> Diagnosis of Helicobacter pylori Infection in Children With<br /> Symptomatic Disease:A Prospective Study. Journal of<br /> Pediatric Gastroenterology and Nutrition.2004;39:64-67.<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 12 * Phụ bản Số 1 * 2008<br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> 7.<br /> <br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> 10.<br /> <br /> 11.<br /> <br /> 12.<br /> 13.<br /> <br /> 14.<br /> <br /> 15.<br /> <br /> 16.<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Gisbert JP, Pajares JM. Diagnosis of Helicobacter pylori<br /> infection by stool antigen determination: a systematic<br /> review. Am J Gastroenterol 2001;96:2829–38.<br /> Gisbert P, Morena F, Abraira V. Accuracy of Monoclonal Stool<br /> Antigen Test for the Diagnosis of H. pylori Infection: A<br /> Systematic Review and Meta-Analysis. Am J Gastroenterol<br /> 2006;101:1921–1930<br /> Go MF. Review article: Natural history and epidemiology<br /> of Helicobacter pylori infection. Aliment Pharmacol Ther.<br /> 2002;16(Suppl 1):3-15.<br /> Huang J-Q, Sridhars CY, Hunt RH. Meta-anlysis of the<br /> relationship between Helicobacter pylori seropositivity and<br /> gastric cancer. Gastroenterology. 1998;114:1169-79<br /> Kabir S. Review article: clinic-based testing for Helicobacter<br /> pylori infection by enzyme immunoassay of faeces, urine and<br /> saliva<br /> Koletzko S, Konstantopoulos N, Bosman D, et al.<br /> Evaluation of a novel monoclonal enzyme immunoassay<br /> for detection of Helicobacter pylori antigen in stool from<br /> children. Gut 2003;52:804–6.<br /> Logan RF, Walker MM, ABC of the upper gastrointestinal<br /> tract:epidemiology and diagnosis of Helicobacter pylori<br /> infection. BMJ. 2001;323:920-922.<br /> Megraud F, on behalf of the European Pediatric Task<br /> Force on Helicobacter pylori. Comparison of noninvasive<br /> tests to detect Helicobacter pylori infection in children and<br /> adolescents: results of a multicenter European study. J<br /> Pediatr 2005;146:198-203.<br /> Monteiro L, de Mascarel A, Sarrasqueta AM, et al.<br /> Diagnosis of Helicobacter pylori<br /> Roggero P, Bonfiglio A, LUzzani S, et al. Heliobacter pylori<br /> stool antigen test: a method to confirm eradication in children. J<br /> Pediatr. 2002;140:775-777.<br /> Sheu BS, Yang HB, Wang YL, et al. Stool antigen assay to<br /> screen H pylori infection and to assess the success of 3-day and<br /> 7-day eradication therapy in the patients with partial<br /> gastrectomy. Helicobacter 2002;7:199-204.<br /> Working Party of the European Helicobacter pylori Study<br /> Group. Guidelines for clinical trials in Helicobacter pylori<br /> infection. Gut 1997;41:S1–9.<br /> Working Party of the European Helicobacter pylori Study<br /> Group. Technical annex: tests used to assess Helicobacter<br /> pylori infection. Gut 1997;41:S10–18.<br /> <br /> Nhi Khoa<br /> <br /> 5<br /> <br />