Giải pháp nâng cao chất lượng chính trị của lực lượng dân quân tự vệ ở tỉnh Hải Dương hiện nay

NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> <br /> GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHÍNH TRỊ CỦA LỰC<br /> LƯỢNG DÂN QUÂN TỰ VỆ Ở TỈNH HẢI DƯƠNG HIỆN NAY<br /> SOLUTIONS TO IMPROVE THE POLITICAL QUALITY FOR<br /> THE SELF-DEFENSE MILITIA FORCE IN HAI DUONG<br /> PROVINCE AT PRESENT<br /> Nguyễn Thị Tình<br /> Email: ntinhhn@gmail.com<br /> Trường Đại học Sao Đỏ<br /> Ngày nhận bài: 8/5/2017<br /> Ngày nhận bài sửa sau phản biện: 12/7/2017<br /> Ngày chấp nhận đăng: 26/9/2017<br /> <br /> <br /> Tóm tắt<br /> <br /> Xây dựng lực lượng dân quân tự vệ tỉnh Hải Dương vững mạnh về chính trị, làm cơ sở nâng cao chất<br /> lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu là quan điểm nhất quán của Đảng bộ tỉnh. Vì vậy, việc nâng cao<br /> chất lượng chính trị của lực lượng dân quân tự vệ luôn là vấn đề trung tâm, then chốt trong xây dựng<br /> lực lượng dân quân tự vệ của tỉnh. Bài báo đã nêu ra các cơ sở lý luận về nâng cao chất lượng dân<br /> quân tự vệ, thực trạng và một số giải pháp chủ yếu để nâng cao chất lượng chính trị cho lực lượng dân<br /> quân tự vệ tỉnh Hải Dương.<br /> Từ khóa: Chính trị; chất lượng chính trị; lực lượng dân quân tự vệ; nâng cao chất lượng chính trị; lực<br /> lượng dân quân tự vệ tỉnh Hải Dương.<br /> Abstract<br /> <br /> Building a strong militia self-defence force in Hai Duong province, as the basis for improving the overal<br /> quality and fighting strength, is the consistent viewpoint of the provincal Party Committee. Therefore, the<br /> improvement of the political quality of the self-defence militia force has always been a central issue in the<br /> building of the province’ self-defence militia force. The article outlined the theoretical basis for improving<br /> the militia self-defence quality, current status and a number of solutions to improve the political quality<br /> of the militia self-defence force in Hai Duong province.<br /> Keywords: Politics; political quality; self-defence militia force; improving the political quality of the<br /> self-defence militia force in Hai Duong province.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 1. ĐẶT VẤN ĐỀ trị của lực lượng dân quân tự vệ tỉnh Hải Dương<br /> đã có những chuyển biến tích cực trong công tác<br /> Hải Dương là tỉnh trực thuộc Quân khu 3, có vị trí<br /> lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện, góp phần<br /> quan trọng về kinh tế, quốc phòng, an ninh. Do<br /> vào tăng cường sự lãnh đạo của Đảng bộ, giữ<br /> đó, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh đã<br /> vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa<br /> tích cực tham mưu cho tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân<br /> phương. Tuy nhiên, chất lượng chính trị của lực<br /> tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng vũ trang<br /> lượng dân quân tự vệ tỉnh chưa thực sự đáp ứng<br /> vững mạnh toàn diện, trong đó có lực lượng dân<br /> được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, hiệu<br /> quân tự vệ.<br /> quả hoạt động chưa cao nhất là khi xảy ra tình<br /> Quán triệt các quan điểm, chủ trương của Đảng, huống phức tạp. Vì vậy cần phải tập trung nâng<br /> Luật Dân quân tự vệ và các văn bản chỉ đạo của cao chất lượng chính trị cho lực lượng dân quân<br /> cấp trên, hoạt động xây dựng và chất lượng chính tự vệ tỉnh Hải Dương hiện nay.<br /> <br /> <br /> 112 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017<br />  LIÊN NGÀNH TRIẾT HỌC - XÃ HỘI HỌC - CHÍNH TRỊ HỌC<br /> <br /> 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO CHẤT tộc, là một lực lượng vô địch, là một bức tường sắt<br /> LƯỢNG CHÍNH TRỊ CỦA LỰC LƯỢNG DÂN của Tổ quốc. Vô luận địch nhân hung bạo thế nào,<br /> QUÂN TỰ VỆ hễ đụng vào lực lượng đó, bức tường đó thì địch<br /> nào cũng phải tan rã” [7].<br /> 2.1. Lực lượng dân quân tự vệ<br /> Nhiệm vụ của lực lượng dân quân tự vệ<br /> Khái niệm dân quân tự vệ<br /> <br /> Dân quân tự vệ là lực lượng vũ trang quần chúng Một là, sẵn sàng chiến đấu, phục vụ chiến đấu để<br /> không thoát ly sản xuất, công tác; là thành phần bảo vệ địa phương, cơ sở, phối hợp với bộ đội<br /> của lực lượng vũ trang nhân dân nước Cộng hòa biên phòng, hải quân, cảnh sát biển và lực lượng<br /> xã hội chủ nghĩa Việt Nam; là lực lượng bảo vệ khác bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, quốc<br /> Đảng, bảo vệ chính quyền, bảo vệ tính mạng, tài gia và chủ quyền, quyền chủ quyền trên các vùng<br /> sản của nhân dân, tài sản của Nhà nước, làm biển Việt Nam.<br /> nòng cốt cùng toàn dân đánh giặc ở địa phương,<br /> Hai là, phối hợp với các đơn vị Quân đội nhân dân,<br /> cơ sở khi có chiến tranh. Lực lượng này được tổ<br /> Công an nhân dân và các lực lượng khác trên địa<br /> chức ở xã, phường, thị trấn gọi là dân quân; được<br /> bàn tham gia xây dựng nền quốc phòng toàn dân,<br /> tổ chức ở cơ quan của Nhà nước, tổ chức chính<br /> khu vực phòng thủ; giữ gìn an ninh chính trị, trật<br /> trị, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị sự nghiệp, tổ<br /> tự, an toàn xã hội, bảo vệ Đảng, chính quyền, bảo<br /> chức kinh tế (gọi chung là cơ quan, tổ chức) gọi<br /> vệ tính mạng, tài sản của nhân dân, tài sản của<br /> là tự vệ [9].<br /> Nhà nước.<br /> Vai trò của lực lượng dân quân tự vệ<br /> , thực hiện nhiệm vụ phòng, chống, khắc<br /> Dân quân tự vệ là một lực lượng chiến lược trong<br /> phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm, cứu<br /> sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, là lực lượng<br /> nạn, bảo vệ và phòng, chống cháy rừng, bảo vệ<br /> nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân.<br /> môi trường và nhiệm vụ phòng thủ dân sự khác.<br /> Hiện nay, chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn<br /> lật đổ diễn biến phức tạp nên vai trò của lực lượng Bốn là, tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện<br /> dân quân tự vệ càng được chú trọng. chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp<br /> luật của Nhà nước về quốc phòng, an ninh; tham<br /> Thứ nhất, dân quân tự vệ là lực lượng quan trọng<br /> gia xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện, xây<br /> để bảo vệ hậu phương.<br /> dựng và phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương,<br /> Thứ hai, dân quân tự vệ là công cụ bạo lực cách<br /> cơ sở.<br /> mạng ở cơ sở, là một trong những lực lượng<br /> chuyên chính của chính quyền nhân dân cơ sở. Năm là, học tập chính trị, pháp luật, huấn luyện<br /> quân sự và diễn tập.<br /> Thứ ba, dân quân tự vệ là lực lượng cơ bản của<br /> lực lượng vũ trang nhân dân, là nguồn bổ sung Sáu là, thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định<br /> vào lực lượng hậu bị của quân đội. của pháp luật.<br /> <br /> Thứ tư, dân quân tự vệ là lực lượng xung kích Những nhiệm vụ trên được quy định tại Điều 8<br /> trong lao động sản xuất ở cơ sở, xây dựng kinh tế của Luật Dân quân tự vệ, đó là những nhiệm vụ<br /> ở địa phương. cơ bản, thường xuyên trong mọi giai đoạn cách<br /> <br /> Như vậy, lực lượng dân quân tự vệ là một trong mạng, đối với mọi tổ chức dân quân tự vệ. Ngày<br /> những công cụ chủ yếu để bảo vệ chủ quyền, toàn nay, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc và xây dựng đất<br /> vẹn lãnh thổ đất nước; bảo vệ Đảng, bảo vệ chính nước có nhiều yêu cầu mới, nên công tác dân<br /> quyền, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân, tài quân tự vệ phải có sự đổi mới hơn nữa, đặc biệt<br /> sản của Nhà nước ở cơ sở. Đánh giá vai trò của nâng cao chất lượng chính trị cho lực lượng dân<br /> dân quân tự vệ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Dân quân tự vệ tạo sự chuyển biến mạnh mẽ ngang<br /> quân, tự vệ và du kích là lực lượng của toàn dân tầm nhiệm vụ trên.<br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017 113<br />  NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> 2.2. Chất lượng chính trị của lực lượng dân Ba là, sự rõ ràng, trong sạch, chuẩn mực trong các<br /> quân tự vệ và sự cần thiết nâng cao chất quan hệ chính trị của lực lượng dân quân tự vệ<br /> lượng chính trị của lực lượng dân quân tự vệ bao gồm các mối quan hệ chính trị - xã hội được<br /> biểu hiện ở lai lịch chính trị, nguồn gốc xuất thân<br /> Chất lượng chính trị của lực lượng dân quân<br /> và truyền thống gia đình; ở sự tham gia các tổ<br /> tự vệ<br /> chức Đảng đoàn thể như: Công đoàn, Đoàn Thanh<br /> Để có quan niệm khoa học về chất lượng chính niên,... và xử lý các quan hệ đó theo đúng chuẩn<br /> trị, trước hết cần nhận thức khoa học về chính trị mực đạo đức và quy định của Luật Dân quân tự vệ.<br /> của lực lượng dân quân tự vệ. Chính trị của lực<br /> Bốn là, chất lượng hoạt động thực tiễn thể hiện<br /> lượng dân quân tự vệ là chính trị của lực lượng vũ ở kết quả thực hiện chức năng, nhiệm vụ của lực<br /> trang nhân dân Việt Nam vì dân quân tự vệ là một lượng dân quân tự vệ.<br /> bộ phận của lực lượng vũ trang nhân dân nước<br /> Các yếu tố cấu thành chất lượng chính trị có mối<br /> Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Chính trị<br /> quan hệ biện chứng với nhau. Các yếu tố đó chịu<br /> được biểu hiện ở mục tiêu, lý tưởng, hệ tư tưởng<br /> sự tác động của: Môi trường chính trị, kinh tế - xã<br /> chính trị, quan hệ chính trị, thể chế tổ chức chính<br /> hội, an ninh của thế giới, khu vực và trong nước;<br /> trị, chức năng, nhiệm vụ chính trị, các nguyên tắc<br /> Nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và bảo vệ Tổ<br /> tổ chức, hoạt động theo quan điểm, đường lối của<br /> quốc. Sự tác động đó có thể tạo điều kiện thuận<br /> Đảng Cộng sản Việt Nam và Hiến pháp, pháp luật<br /> lợi hoặc gây ra những cản trở khó khăn, thách<br /> của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.<br /> thức đến việc nâng cao chất lượng chính trị của<br /> Nói về vai trò của chính trị, Chủ tịch Hồ Chí Minh lực lượng dân quân tự vệ. Vì vậy, nâng cao chất<br /> đã viết: “Trong xây dựng lực lượng vũ trang phải lượng chính trị cho lực lượng dân quân tự vệ là<br /> lấy chính trị làm gốc” [8]. Vì vậy, giáo dục chính việc làm cần thiết.<br /> trị cho lực lượng dân quân tự vệ là một nội dung Sự cần thiết nâng cao chất lượng chính trị của<br /> quan trọng hàng đầu, nhằm làm cho dân quân tự lực lượng dân quân tự vệ<br /> vệ nâng cao nhận thức về chính trị, lập trường tư<br /> Hiện nay, việc bảo đảm chất lượng chính trị của<br /> tưởng vững vàng, đạo đức cách mạng trong sáng.<br /> dân quân tự vệ có nhiều thuận lợi, nhưng cũng<br /> Trên cơ sở đó phát huy tinh thần trách nhiệm, sẵn<br /> đang đứng trước những khó khăn, thách thức:<br /> sàng hoàn thành nhiệm vụ, bảo vệ quê hương,<br /> Những tiêu cực từ mặt trái của kinh tế thị trường<br /> làng xóm, địa phương, đơn vị. đã và đang tác động đến mọi lĩnh vực của đời<br /> Chất lượng chính trị của lực lượng dân quân tự vệ sống xã hội, làm cho một bộ phận bị suy thoái về<br /> chính là tổng hòa của ý thức, hệ tư tưởng chính chính trị, đạo đức, lối sống, trong đó có lực lượng<br /> trị, phẩm chất chính trị, quan hệ chính trị, năng lực dân quân tự vệ; Các thế lực thù địch dùng mọi thủ<br /> chính trị của từng cán bộ, chiến sỹ, được thể hiện đoạn phá hoại sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý<br /> ra ở các hoạt động chính trị thực tiễn thực hiện của Nhà nước đối với lực lượng vũ trang nhân<br /> chức năng, nhiệm vụ chính trị. Chất lượng chính dân, chia rẽ lực lượng vũ trang với nhân dân, phá<br /> trị của lực lượng dân quân tự vệ bao gồm các yếu hoại tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của các<br /> lực lượng vũ trang nhân dân nói chung và lực<br /> tố sau:<br /> lượng dân quân tự vệ nói riêng.<br /> Một là, phẩm chất chính trị của cán bộ, chiến sỹ<br /> Chất lượng chính trị của lực lượng dân quân tự<br /> dân quân tự vệ bao gồm tình cảm, niềm tin chính<br /> vệ có vai trò rất quan trọng đối với việc phát triển<br /> trị và bản lĩnh chính trị.<br /> phẩm chất năng lực của lực lượng dân quân tự<br /> Hai là, năng lực chính trị của lực lượng dân quân vệ, vai trò đó được thể hiện ở những vấn đề sau:<br /> tự vệ bao gồm năng lực nhận thức chính trị, trình Chất lượng chính trị giữ vai trò định hướng đúng<br /> độ đào tạo về lý luận chính trị và năng lực hoạt cho mọi hoạt động thể hiện ở chức năng, nhiệm vụ<br /> động thực tiễn chính trị. huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu, công<br /> <br /> <br /> 114 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017<br />  LIÊN NGÀNH TRIẾT HỌC - XÃ HỘI HỌC - CHÍNH TRỊ HỌC<br /> <br /> tác của lực lượng dân quân tự vệ; Chất lượng cho cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững<br /> chính trị là nhân tố cơ bản, giữ vai trò chủ đạo, vàng, thống nhất cao về nhận thức, hành động.<br /> định hướng sự phát triển các phẩm chất, nhân Để nâng cao hiệu quả giáo dục, tỉnh làm tốt việc<br /> cách cán bộ, chiến sỹ lực lượng dân quân tự vệ. bồi dưỡng, tập huấn cho đội ngũ báo cáo viên; chỉ<br /> Chất lượng chính trị của lực lượng dân quân tự đạo các đơn vị đổi mới phương pháp, hình thức<br /> vệ là nhân tố góp phần quan trọng xây dựng đơn giáo dục theo hướng “thiết thực, hiệu quả”; kết<br /> vị dân quân tự vệ vững mạnh về chính trị, hoàn hợp hài hòa giữa giáo dục nhiệm vụ với giáo dục<br /> thành mọi nhiệm vụ được giao. truyền thống của địa phương, của lực lượng dân<br /> quân tự vệ tỉnh. Từ đó, cán bộ, chiến sĩ dân quân<br /> Vì vậy, xây dựng lực lượng dân quân tự vệ vững<br /> tự vệ tỉnh có được bản lĩnh chính trị vững vàng và<br /> mạnh về chính trị có ý nghĩa hết sức quan trọng,<br /> khả năng hoàn thành nhiệm vụ cao.<br /> trong đó việc nâng cao chất lượng chính trị của<br /> lực lượng dân quân tự vệ là vấn đề then chốt. Để xây dựng lực lượng mạnh trước hết phải có đội<br /> ngũ cán bộ đủ mạnh. Nhận thức như vậy nên từ<br /> 3. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CHÍNH TRỊ VÀ<br /> năm 2011 đến 2015, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh đã<br /> CÔNG TÁC GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ CỦA LỰC<br /> tổ chức 10 lớp tập huấn, bồi dưỡng cho hơn 900<br /> LƯỢNG DÂN QUÂN TỰ VỆ TỈNH HẢI DƯƠNG<br /> lượt cán bộ cơ quan quân sự cấp xã, bồi dưỡng<br /> HIỆN NAY<br /> cho hơn 8.000 lượt cán bộ, giáo viên quân sự cơ<br /> 3.1. Thực trạng chất lượng chính trị và công sở [1]. Thời gian qua, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh đã<br /> tác giáo dục chính trị của lực lượng dân quân chỉ đạo cơ quan quân sự các cấp tham mưu cho<br /> tự vệ cấp ủy, chính quyền địa phương tạo nguồn, quy<br /> hoạch, đưa đi đào tạo được gần 350 cán bộ Ban<br /> Hiện nay, lực lượng dân quân tự vệ tỉnh Hải<br /> Chỉ huy quân sự xã (phường, thị trấn) theo các<br /> Dương chiếm hơn 1,5% so với số dân, đoàn viên,<br /> chương trình trung cấp, cao đẳng, đại học chuyên<br /> thanh niên chiếm khoảng 60%, nữ chiếm khoảng<br /> nghiệp quân sự cơ sở. Mặt khác, tỉnh còn tổ chức<br /> 9% [1]. Cùng với xây dựng lực lượng dân quân tự<br /> tập huấn, bồi dưỡng cho gần 1.500 thôn, khu đội<br /> vệ đủ về cơ cấu, số lượng, cấp ủy, chính quyền<br /> trưởng tại Trường Quân sự tỉnh. Kết quả đó đã<br /> địa phương, các cơ quan, đơn vị còn chú trọng<br /> góp phần tích cực vào việc chuẩn hóa đội ngũ cán<br /> nâng cao chất lượng chính trị của lực lượng dân<br /> bộ quân sự ở cơ sở. Đến năm 2015, tỉnh đã xây<br /> quân tự vệ.<br /> dựng được 577 cơ sở dân quân tự vệ, trong đó có<br /> Xây dựng lực lượng dân quân tự vệ tỉnh vững 312 cơ sở tự vệ; kiện toàn đủ biên chế Ban Chỉ<br /> mạnh về chính trị được Đảng ủy Quân sự, Bộ huy quân sự của 265/265 xã (phường, thị trấn) và<br /> Chỉ huy quân sự tỉnh xác định là nội dung quan 92 cơ quan, tổ chức. Qua đó đã nâng cao trình độ,<br /> trọng hàng đầu. Vì đây là cơ sở để nâng cao chất năng lực, phương pháp, tác phong công tác của<br /> lượng tổng hợp của lực lượng dân quân tự vệ, và đội ngũ cán bộ cơ sở nói riêng và chất lượng lực<br /> là nhân tố đảm bảo cho lực lượng vũ trang thực lượng dân quân tự vệ nói chung.<br /> sự là lực lượng trung thành, tin cậy của cấp ủy,<br /> Xuyên suốt quá trình xây dựng lực lượng dân quân<br /> chính quyền, nhân dân địa phương, cơ sở. Cơ<br /> tự vệ, tỉnh luôn coi trọng nâng cao năng lực lãnh<br /> quan, đơn vị các cấp đã thực hiện chương trình,<br /> đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng các cấp,<br /> nội dung giáo dục chính trị hằng năm cho lực<br /> nhất là ở cấp cơ sở. Bằng nhiều biện pháp đồng<br /> lượng dân quân tự vệ theo quy định. Lựa chọn<br /> bộ, tỉnh đã xây dựng và phát huy tốt vai trò của<br /> các chuyên đề bổ sung có nội dung sát với chức<br /> 257 chi bộ dân quân cơ động ở các xã, phường,<br /> năng, nhiệm vụ dân quân tự vệ, phù hợp với đặc<br /> thị trấn. Từ năm 2009 đến 2015, các cơ sở đã<br /> điểm địa bàn.<br /> kết nạp khoảng 140 đồng chí dân quân tự vệ vào<br /> Từ nhận thức đó, Đảng ủy Quân sự tỉnh đã chỉ Đảng, nâng tỷ lệ đảng viên trong dân quân tự vệ<br /> đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương đẩy mạnh lên trên 17% [1]. Hiện nay, tỉnh đang triển khai xây<br /> công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, xây dựng dựng điểm 08 chi bộ quân sự xã (phường, thị trấn)<br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017 115<br />  NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> của 04 huyện và thành phố Hải Dương, làm cơ sở ngũ cán bộ trong việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiệc<br /> rút kinh nghiệm, nhân rộng. Nhiều năm qua, Đảng các nhiệm vụ của lực lượng dân quân tự vệ nơi<br /> bộ Quân sự tỉnh luôn có trên 95% tổ chức đảng mình phụ trách.<br /> đạt trong sạch, vững mạnh, không có tổ chức Do đặc điểm của lực lượng dân quân tự vệ là<br /> đảng yếu kém; 100% đảng viên đủ tư cách; trong không thoát ly khỏi sản xuất, có vai trò gương mẫu<br /> đó, gần 90% đảng viên đủ tư cách hoàn thành tốt xung kích trong lao động sản xuất, những nơi khó<br /> và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ [1]. Từ đó cho khăn nguy hiểm, nơi bị thiên tai, nên dân quân tự<br /> thấy sự trong sạch, sự chuẩn mực trong các quan vệ phải thực hiện hai nhiệm vụ: công tác và học<br /> hệ chính trị của lực lượng dân quân tự vệ đã đáp tập. Do đó, việc học tập lý luận chính trị bị ảnh<br /> ứng được yêu cầu đề ra. hưởng chi phối rất nhiều bởi công việc. Kết quả<br /> học tập không cao, kiến thức lý luận và thực tiễn<br /> Tuy nhiên, các cấp ủy đảng, chính quyền, cơ lĩnh hội không nhiều.<br /> quan, đơn vị của tỉnh chưa quan tâm đúng mức<br /> Bên cạnh đó, thời lượng huấn luyện của lực lượng<br /> về tuyên truyền, giáo dục nâng cao trình độ chính<br /> dân quân tự vệ chưa hợp lý. Với thời gian trung<br /> trị, kiến thức quốc phòng, quân sự địa phương<br /> bình 7 - 15 ngày mỗi năm, chương trình phải<br /> và quản lý nhà nước về quốc phòng cho cán bộ,<br /> chuyển tải một nội dung rộng lớn bao gồm cả hai<br /> đảng viên và nhân dân. Chưa thường xuyên làm<br /> lĩnh vực: chính trị và huấn luyện quân sự. Do đó,<br /> tốt việc kết hợp chặt chẽ hai nhiệm vụ chiến lược việc giáo dục chính trị không được đảm bảo, nội<br /> phát triển kinh tế với củng cố quốc phòng, an dung chương trình không truyền tải hết đến người<br /> ninh trong công tác của mỗi cấp, mỗi ngành và học, chất lượng học tập bị hạn chế. Các bài giảng<br /> địa phương, đơn vị. Bên cạnh đó, lực lượng dân còn mang nặng tính lý luận, chưa sát với yêu cầu<br /> quân tự vệ vừa tham gia sản xuất vừa tham gia thực tiễn, không có các quá trình trải nghiệm thực<br /> học tập chính trị nên chất lượng chính trị còn một tế. Vì vậy, chương trình giáo dục lý luận chính trị<br /> số hạn chế. chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu của nhiệm vụ<br /> đào tạo, dẫn đến chất lượng hoạt động thực tiễn<br /> Một số chiến sĩ dân quân tự vệ có nhận thức chưa của lực lượng dân quân tự vệ tỉnh còn hạn chế.<br /> đầy đủ về vai trò của lực lượng dân quân tự vệ<br /> Cơ cấu độ tuổi, trình độ của lực lượng dân quân<br /> nên khi tham gia lớp học về chính trị không tập<br /> tự vệ không đồng đều ở một số địa phương, cơ<br /> trung, ngại học tập, nghiên cứu lý luận. Chính điều<br /> sở. Theo quy định của Luật Dân quân tự vệ năm<br /> này đã dẫn đến tâm lý xem nhẹ hoặc không quan<br /> 2009, công dân trong độ tuổi tham gia lực lượng<br /> tâm đến việc nâng cao chất lượng, đặc biệt chất dân quân tự vệ từ đủ 18 đến 40 tuổi đối với nữ, từ<br /> lượng chính trị trong lực lượng dân quân tự vệ. Từ đủ 18 đến 45 tuổi đối với nam. Nhưng lực lượng<br /> đó, họ thực hiện vai trò, nhiệm vụ của lực lượng này đang trong độ tuổi lao động, là trụ cột chính<br /> dân quân tự vệ chưa đầy đủ. để nuôi sống gia đình nên thường hay đi làm ăn<br /> xa, dài ngày. Vì vậy, cơ cấu độ tuổi dân quân tự<br /> Trong xây dựng lực lượng vũ trang quần chúng, đi<br /> vệ, trình độ không đồng đều ở mỗi địa phương,<br /> đôi với việc tăng cường sự lãnh đạo của các cấp<br /> đơn vị, cũng như giữa các địa phương, đơn vị.<br /> ủy Đảng, thì khâu then chốt có ý nghĩa quyết định<br /> Điều này gây khó khăn trong quá trình giáo dục<br /> đến nâng cao chất lượng tổng hợp nói chung, chính trị và tập huấn về quân sự nên việc thực<br /> chất lượng chính trị nói riêng là xây dựng đội ngũ hiện chức năng, nhiệm vụ của lực lượng dân quân<br /> cán bộ dân quân tự vệ. Cùng với phẩm chất chính tư vệ chưa đạt hiệu quả tối đa.<br /> trị, cán bộ dân quân tự vệ phải có năng lực tương<br /> Như vậy, thực trạng chất lượng chính trị của lực<br /> đối toàn diện cả về quân sự, quốc phòng, an ninh<br /> lượng dân quân tự vệ ở tỉnh Hải Dương hiện nay<br /> và kinh tế, chính trị, xã hội ở địa phương, đơn vị<br /> có những ưu điểm và hạn chế nhất định.<br /> mình. Tuy nhiên, hiện nay cán bộ dân quân tự vệ<br /> ở các cơ sở chủ yếu là được điều chuyển trong 3.2. Đánh giá thực trạng<br /> địa phương, đơn vị, không qua đào tạo chính quy. Những ưu điểm về chất lượng chính trị của lực<br /> Chính điều này đã gây không ít khó khăn cho đội lượng dân quân tự vệ tỉnh Hải Dương<br /> <br /> <br /> 116 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017<br />  LIÊN NGÀNH TRIẾT HỌC - XÃ HỘI HỌC - CHÍNH TRỊ HỌC<br /> <br /> <br /> Một là, phẩm chất chính trị của cán bộ, chiến sĩ Sự hạn chế về chất lượng chính trị đã khiến cho<br /> dân quân tự vệ luôn vững vàng, đạo đức cách một bộ phận lực lượng dân quân tự vệ ở tỉnh Hải<br /> mạng trong sáng, có khả năng hoàn thành mọi Dương hiện nay không nhận thức rõ vai trò, nhiệm<br /> nhiệm vụ khi có tình huống xảy ra. vụ của mình khi thực hiện các nhiệm vụ được<br /> giao. Do sự phá hoại về chính trị tư tưởng của các<br /> Hai là, năng lực chính trị của cán bộ dân quân<br /> thế lực thù địch và những tác động từ mặt trái cơ<br /> tự vệ ngày càng được nâng cao. Ban Chỉ huy<br /> chế kinh tế thị trường, các tệ nạn và tiêu cực xã<br /> Quân sự tỉnh kết hợp giáo dục chính trị với quán<br /> hội, nên việc giáo dục chính trị cho lực lượng này<br /> triệt tình hình chính trị, nâng cao ý thức cảnh giác<br /> là vấn đề hết sức quan trọng, cần có những giải<br /> trước âm mưu, thủ đoạn của chiến lược “diễn biến<br /> pháp phù hợp.<br /> hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch.<br /> 4. CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM NÂNG CAO<br /> Ba là, sự chuẩn mực trong các quan hệ chính trị<br /> CHẤT LƯỢNG CHÍNH TRỊ CỦA LỰC LƯỢNG<br /> của lực lượng dân quân tự vệ và việc thực hiện<br /> DÂN QUÂN TỰ VỆ Ở TỈNH HẢI DƯƠNG<br /> chức năng, nhiệm vụ của lực lượng dân quân tự<br /> HIỆN NAY<br /> vệ được đảm bảo về cơ bản.<br /> Một là, nâng cao nhận thức về vai trò, nhiệm<br /> Những ưu điểm trên đây đã góp phần nâng cao<br /> vụ của lực lượng dân quân tự vệ ở địa phương,<br /> chất lượng chính trị của lực lượng dân quân tự<br /> cơ sở<br /> vệ tỉnh, giúp họ hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ theo<br /> quy định của Luật Dân quân tự vệ và nhiệm vụ Khi nói đến chiến tranh nhân dân thì không thể<br /> chính trị được giao. Tuy nhiên, bên cạnh những không nói đến vai trò chiến lược của dân quân<br /> ưu điểm trong việc nâng cao chất lượng chính trị tự vệ. Do đó, các địa phương, đơn vị cần tiếp tục<br /> của lực lượng dân quân tự vệ tỉnh Hải Dương, thì quán triệt sâu sắc Nghị quyết Đại hội Đảng toàn<br /> vẫn còn những hạn chế làm ảnh hưởng một phần quốc lần thứ XII, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân<br /> nào đó đến chất lượng chính trị của lực lượng dân đội lần thứ X và các nghị quyết, chỉ thị, văn bản<br /> quân tự vệ. pháp luật của Đảng, Chính phủ về dân quân tự<br /> vệ. Trong đó coi trọng quán triệt Nghị quyết Trung<br /> Những hạn chế về chất lượng chính trị của lực<br /> ương 8 (Khóa XI) về "Chiến lược bảo vệ Tổ quốc<br /> lượng dân quân tự vệ tỉnh Hải Dương<br /> trong tình hình mới"; Chỉ thị số 16-CT/TW của<br /> Một là, nhận thức về vị trí, vai trò của một bộ phận Ban Bí thư Trung ương Đảng (Khóa IX) về "Tăng<br /> lực lượng dân quân tự vệ chưa đầy đủ, dẫn đến cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng<br /> năng lực chính trị chưa cao. dân quân tự vệ và lực lượng dự bị động viên trong<br /> tình hình mới". Cơ quan quân sự các cấp cần làm<br /> Hai là, năng lực chính trị của cán bộ lực lượng<br /> tốt công tác tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền<br /> dân quân tự vệ tỉnh vẫn còn hạn chế. Thời gian<br /> lãnh đạo, chỉ đạo công tác quân sự, quốc phòng,<br /> cán bộ, chiến sĩ dân quân tự vệ tham gia những<br /> công tác dân quân tự vệ phù hợp tình hình thực<br /> buổi tập huấn chưa được đầy đủ vì còn phải thực<br /> tế. Ủy ban nhân dân các tỉnh (thành phố) cần tăng<br /> hiện nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị và tham gia lao<br /> cường hiệu lực quản lý nhà nước đối với công tác<br /> động sản xuất.<br /> dân quân tự vệ. Đồng thời, tuyên truyền, phổ biến<br /> Ba là, chất lượng hoạt động thực tiễn của lực giáo dục pháp luật dân quân tự vệ cho mọi người<br /> lượng dân quân tự vệ tỉnh chưa được đồng bộ. dân, kể cả ở nông thôn về vị trí, vai trò và tầm<br /> Vai trò chủ trì phối hợp trung tâm hiệp đồng của quan trọng của lực lượng dân quân tự vệ trong<br /> cơ quan, Ban Chỉ huy quân sự tỉnh tham mưu cho điều kiện thời bình. Từ đó, tạo sự chuyển biến<br /> Đảng ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh còn hạn chế, chưa mạnh mẽ về trách nhiệm, nhất là của đội ngũ cán<br /> nắm bắt kịp thời tình hình và biến động của lực bộ lãnh đạo, chủ trì các cấp đối với nhiệm vụ xây<br /> lượng dân quân tự vệ trên địa bàn tỉnh. dựng dân quân tự vệ.<br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017 117<br />  NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> <br /> Bên cạnh đó, cán bộ các cấp phối hợp chặt chẽ Dân quân tự vệ; chức trách, nhiệm vụ của người<br /> với các lực lượng tăng cường kiểm tra việc thực cán bộ; các Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng ủy quân<br /> hiện xây dựng lực lượng dân quân tự vệ trên địa sự các cấp, mệnh lệnh của chỉ huy của cơ quan<br /> bàn, kịp thời nắm bắt những khó khăn, vướng chính trị cấp trên, nắm vững nhiệm vụ và tình<br /> mắc, đề xuất, tham mưu cấp ủy, chính quyền địa hình mọi mặt của Dân quân tự vệ, tình hình quốc<br /> phương trong lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý nhà nước phòng - an ninh ở địa phương, lập kế hoach phân<br /> về xây dựng lực lượng dân quân tự vệ đáp ứng công khoa học các nhiệm vụ; Đồng thời có năng<br /> yêu cầu trước mắt, lâu dài. Nhận thức đúng đắn lực chỉ huy, tổ chức tốt các nhiệm vụ xây dựng,<br /> vai trò của dân quân tự vệ có ý nghĩa rất quan chiến đấu, phục vụ chiến đấu, tuyên truyền phục<br /> trọng đối với công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ vụ quốc phòng và giáo dục quốc phòng, thực hiện<br /> quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. chính sách hậu phương quân đội… Đây vừa là<br /> Hai là, đổi mới phương pháp giáo dục chính trị phù yêu cầu, vừa là mục tiêu phấn đấu trong những<br /> hợp với trình độ cán bộ và điều kiện thực tế của năm tới nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ dân quân<br /> địa phương tự vệ, đặc biệt là cán bộ chỉ huy quân sự cơ sở<br /> là cán bộ bố trí chuyên trách, qua rèn luyện trong<br /> Để thực hiện giải pháp này, một mặt phải căn cứ<br /> quân đội và thực tiễn công tác.<br /> vào yêu cầu thực tiễn của địa phương và quan<br /> điểm chỉ đạo chung của Đảng; mặt khác, phải Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng đã<br /> tranh thủ sự đóng góp rộng rãi của các học viên, chỉ rõ “Tăng cường nghiên cứu lý luận, tổng kết<br /> đồng nghiệp, lãnh đạo, các chuyên gia, các nhà thực tiễn làm sáng tỏ một số vấn đề về đảng cầm<br /> khoa học để xây dựng chương trình ngày càng quyền, về chủ nghĩa xã hội, con đường đi lên chủ<br /> hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu đổi mới, nâng cao nghĩa xã hội ở nước ta và những vấn đề mới nảy<br /> chất lượng và hiệu quả của công tác giáo dục sinh trong quá trình đổi mới, không ngừng phát<br /> chính trị cho lực lượng dân quân tự vệ. triển lý luận, đề ra đường lối và chủ trương đáp<br /> ứng yêu cầu phát triển của đất nước” [5]. Để nâng<br /> Cùng với việc đổi mới nội dung chương trình, giáo<br /> cao chất lượng chính trị gắn với tăng cường công<br /> trình, việc đổi mới phương pháp giáo dục tăng<br /> tác tổng kết thực tiễn, người cán bộ dân quân tự<br /> cường nêu vấn đề, gợi mở nhằm phát huy tính<br /> tích cực, sáng tạo của người học cũng được coi vệ cấp cơ sở phải thường xuyên đi sâu, đi sát vào<br /> là giải pháp vô cùng cần thiết. Có thể bắt đầu từ trong thực tiễn để phát hiện ra những nhân tố mới,<br /> những vấn đề chính trị bức xúc hiện nay đang tác những điển hình tiên tiến, những thành công cũng<br /> động trực tiếp đến đời sống hàng ngày của người như thất bại trong hoạt động thực tiễn để kiểm tra<br /> học mà giải quyết những vấn đề đó bắt buộc phải kiến thức lý luận chính trị của mình và từ đó có<br /> tư duy qua việc nhận thức, hiểu biết về đường lối biện pháp hoàn thiện bản thân. Có như vậy họ<br /> đổi mới của Đảng, Nhà nước ta. Khi giảng viên có mới nâng cao được chất lượng chính trị của mình<br /> phương pháp giảng dạy tốt thì hiệu quả bài giảng và đáp ứng tốt hơn yêu cầu của sự nghiệp công<br /> sẽ được nâng lên. Ngược lại, nếu giảng viên giảng nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn<br /> dạy không tốt sẽ làm cho tiết giảng trở nên nặng ở địa phương.<br /> nề và ảnh hưởng lớn đến tâm lý của người học. Việc bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quân sự cơ sở<br /> Ba là, nâng cao trách nhiệm và năng lực, trình độ cần được tiến hành một cách cơ bản, hệ thống ở<br /> cho đội ngũ cán bộ dân quân tự vệ ở địa phương, các trường quân sự địa phương tỉnh, thành phố<br /> cơ sở, gắn nâng cao chất lượng chính trị với tăng theo nội dung chương trình quy định cho từng đối<br /> cường công tác tổng kết thực tiễn tượng, nhất là cán bộ mới được bổ nhiệm.<br /> <br /> Để thực hiện giải pháp này đòi hỏi mỗi cán bộ dân Bốn là, bổ sung ngân sách sự nghiệp quốc phòng<br /> quân tự vệ phải là những người hiểu biết sâu sắc: địa phương và chính sách đối với dân quân tự vệ,<br /> Điều lệ Đảng, đường lối, chính sách, chủ trương tạo thêm việc làm và phát triển kinh tế ở các địa<br /> của Đảng, pháp luật của Nhà nước, Pháp lệnh phương, cơ sở<br /> <br /> <br /> 118 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017<br />  LIÊN NGÀNH TRIẾT HỌC - XÃ HỘI HỌC - CHÍNH TRỊ HỌC<br /> <br /> Khi đất nước có chiến tranh, dân quân tự vệ vừa dựng những giải pháp mang tính tham khảo, góp<br /> là dân, vừa là quân, hoạt động của dân quân tự phần nâng cao chất lượng chính trị cho lực lượng<br /> vệ chủ yếu dựa vào tinh thần tự nguyện, tự giác dân quân tự vệ tỉnh Hải Dương hiện nay, giúp lực<br /> của quần chúng. Nhưng trong thời bình hiện nay lượng này nhận thức đúng vai trò, nhiệm vụ của<br /> thì khác, cần quan tâm đến các chính sách vật mình và tích cực rèn luyện nâng cao chất lượng<br /> chất, đãi ngộ phù hợp cho lực lượng này. Hoạt chính trị, góp phần xây dựng tỉnh Hải Dương ngày<br /> động của dân quân tự vệ mạnh hay yếu phụ thuộc càng phát triển.<br /> một phần vào ngân sách và chính sách bảo đảm<br /> cho lực lượng dân quân tự vệ hoạt động ở địa<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> phương, cơ sở. Tất nhiên, vật chất không phải là<br /> yếu tố quyết định, phải coi trọng giáo dục chính [1]. Báo cáo tình hình cán bộ, chiến sĩ dân quân tự vệ<br /> trị, nâng cao nhận thức trách nhiệm, quán triệt tư tỉnh Hải Dương (2015). Ủy ban nhân dân tỉnh Hải<br /> tưởng cho dân quân tự vệ. Dương.<br /> <br /> Việc huy động ngân sách và thực hiện chính sách [2]. Chỉ thị số 16-CT/TW về "Tăng cường sự lãnh đạo<br /> đảm bảo cho dân quân tự vệ cần phải đa dạng, của Đảng đối với lực lượng dân quân tự vệ và lực<br /> phù hợp với từng điều kiện cụ thể của từng cơ sở lượng dự bị động viên trong tình hình mới". Ban Bí<br /> địa phương, khéo kết hợp và phát huy các nguồn thư Trung ương Đảng, Khóa IX.<br /> vật chất bảo đảm như: Nhà nước, địa phương, [3]. Nguyễn Tiến Chung (2013). Nâng cao chất lượng<br /> nhân dân bảo trợ, tự sản xuất. chính trị của lực lượng dân quân tự vệ Khu vực I<br /> 5. KẾT LUẬN giai đoạn hiện nay. Luận án tiến sĩ Chính trị học,<br /> Học viện Chính trị.<br /> Như vậy, lực lượng dân quân tự vệ là một trong<br /> những lực lượng quan trọng cùng với các thành [4]. Dân quân tự vệ làm công tác dân vận (2013). NXB<br /> <br /> phần khác trong lực lượng vũ trang tỉnh Hải Dương Quân đội nhân dân.<br /> <br /> có nhiệm vụ chống mọi âm mưu thủ đoạn “diễn [5]. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011). Văn kiện Đại hội<br /> biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù đại biểu toàn quốc lần thứ XI. NXB Chính trị quốc<br /> địch để bảo vệ địa phương, cơ sở. Để hoàn thành gia, Hà Nội.<br /> được nhiệm vụ này, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh đã [6]. Điều lệ công tác tham mưu tác chiến Dân quân tự vệ<br /> chú trọng nâng cao chất lượng dân quân tự vệ. (2013). NXB Quân đội nhân dân.<br /> Từ lý luận và những thành tích đạt được cũng<br /> [7]. Hồ Chí Minh (2002). Toàn tập, tập 5, tr.132. NXB<br /> như những tồn tại về chất lượng chính trị của dân<br /> Chính trị quốc gia.<br /> quân tự vệ tỉnh Hải Dương trong những năm qua,<br /> tác giả đã tham khảo, nghiên cứu và đưa những [8]. Hồ Chí Minh (2002). Toàn tập, sđd, tập 7, tr. 389.<br /> <br /> vấn đề đang được đặt ra cần giải quyết để xây [9]. Luật Dân quân tự vệ (2009). Số: 43/2009/QH12.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017 119<br />