intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình An toàn lao động và môi trường công nghiệp - Chương 14

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

137
lượt xem
31
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

CHƯƠNG XIV PHƯƠNG PHÁP LỌC BỤI , LÀM SẠCH KHÍ XIV.1. LỌ C BỤI THEO PHƯƠNG PHÁ P TRỌNG LỰC Phương pháp này chủ yếu thu hồ i cá c hạ t bụi có kích thướ c lớn trong buồn lắng trọng lực . Trong buồn lắng , dòng khí chuyển động vớ i tốc độ nhỏ (

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình An toàn lao động và môi trường công nghiệp - Chương 14

  1. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp CHÖÔNG XIV PHÖÔNG PHAÙP LOÏC BUÏI , LAØM SAÏCH KHÍ XIV.1. LOÏ C BUÏI THEO PHÖÔNG PHAÙ P TROÏNG LÖÏC Phöông phaùp naøy chuû yeáu thu hoà i caù c haï t buïi coù kích thöôù c lôùn trong buoàn laéng troïng löïc . Trong buoàn laéng , doøng khí chuyeån ñoäng vôù i toác ñoä nhoû ( < 1  2 m / s ) . Buoàn ñöôï c xaây baèng gaïch hoaëc beâtoâ ng coù kích thöôù c lôù n ( chieà u daø i haøng truï c meù t ) . Treân tuôøng buoàn laén g coù cöû a veä sinh hoaë c laáy buïi ra ngoaøi . Keá t caáu cöû a phaûi kín ñeå traùnh khoâng khí töø moâ i tröôøng ngoaøi bò huù t vaø o . Nhö ñaõ bieát , caù c haït buï i coù hình caà u coù kích thöôùc 5  10 µm , nghóa laø naèm trong giôùi haï n kích thöôù c thöôøn g gaëp , toá c ñoä rôi cuû a nhöõn g haït naøy tuaân theo ñònh luaä t stoá c , do vaäy toá c ñoä laéng (rôi ) coù theà tính theo coâng thöù c : d2  g r = M 18 µ . HC T TP Trong ñoù : SPK g ÑH d : ñöôøng kính haït buïi , m ôøn à Trö äc ve khoái löôïng ri6eng cuû a haït uo g : gia toác trong tröôùng , m /us2eàn th y q µ : heä soá nhôù t ñoäng hoï c ûn a khí , N. s / m2 Ba cuû Caùc haït buï i trong buoàn laéng chòu aû nh höôûng cuû a troïn g löïc vaø trôû löïc moâi tröôøng seõ chuyeån ñoäng xuoá ng vôù i toá c ñoä 1 vaø chuyeån ñoän g ngang vôùi toác ñoä baèng toá c ñoä khí ( k ) . Ñeå haït rôi xuoáng ñaùy buoà ng thì thôø i gian laéng cuû a haït phaû i nhoû hôn thôø i gian cuû a haï t chuyeån ñoäng qua buoàng . caùc haït baé t ñaàu vaøo buoàn g laéng seõ chuyeån ñoäng qua buoàng vôù i quaõng ñöôøng xa nhaát , do vaäy thôøi gian lôùn nhaá t . a khi chieàu cao cuû a buoàn laø a caù c haït naèm phía treân nhaát seõ rôi vôù i thôø i gian r = cuõng thôøi r gian ñoù haït chuyeån ñoäng theo chieà u daø i laø L vôù i toá c ñoä K , do vaäy thôø i gian chuyeån ñoä ng cuûa haï t L theo chieà u daøi  = K Ñeå ñaõm baûo haït rôi trong buoàng laéng thì phaû i coù ñieà u kieän : a L = ( 4 .1 ) r K Neáu kí hieäu : V – theå tích khí ( m 3 ) qua buoàng trong 1 giaây . B – chieàu roäng buoàng laéng .Vaäy toá c ñoä buoàng laéng baèn g : V K = a.b Thay giaù trò K vaøo coâng thöùc ( 4.1 ) coù ñöôïc : L . ab a = V K Trang 125 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  2. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp Thay l. b = F , do ñoù : V = F r (4. 2) Nhö ñaõ bieát : d2 g = r 18 µ 18µ V Vaäy d= (4.3) Fg Caùc haï t buïi coù kích thöôùc baèng d tính theo phöông trình ( 4 .3) seõ bò laéng maëc duø môùi voâ buoàng laé ng ôû phía treân . Nhöõ ng haït naèm phía döôù i coù khaû naên g laéng vôù i kích thöôù c nhoû hôn . Kích thöôù c cuû a chuùng ñöôï c xaùc ñònh theo coâ ng thöù c : 18µ V h M (4.4) d= . HC Fga T TP K Trong ñoù h – Khoaûn g caù ch töø haït ñeán ñaùy buoà ng ôû thôø iÑH SP haï t môù i vaøo buoàng laéng . g ñieåm øn Tröô Töø coân g thöù c ( 4 .3 ) .coù theå ruùt ra nhaän xeùt :veà äc thuo uu eàn o trong buoàng laéng thì caàn taêng tieá t dieä n ñaùy . Vì vaäy trong y vaø g ûn q  Ñeå laén g buï i caønBanhieà khoâng gian buoàn ñaë t nhieàu saøn naèm nghieä n hoaëc ngang coù khoaûng caùch giöõa chuùng 100  300 mm . Ñeå laáy buïi ra coù theå duøng cô caáu quay hoaëc nghieân saøn ñònh kyø  Vôùi caù c haït buï i coù kích thöôù c < 5 µm vaøo buoàn g laéng buï i troïng löï c thì hoaøn toaøn khoâng bò laé ng . Möù c thu buïi trong buoàng laéng troï ng löï c coù kích thöôù c lôùn khoaûng 30  40% Nguyeâ n taé c tính toaùn buoàng laéng troïn g löïc :  Xaùc ñònh beà maët laéng nghóa laø dieän tích ñaùy buoàng laéng hoaë c saøn laéng theo kích thöôù c haï t ñöôïc taù ch ra khoûi doøng khí .  Thöø a nhaä n moät soá ñieà u kieän giaûn öôù c :  Haït buï i ñöôïc phaân boá ñeàu trong khoâng gian buoàng laéng  Haït buï i coù daïng khoá i caà u , khi chuyeån ñoäng tuaân theo ñònh luaä t stoác . toác ñoä khí buïi coù giaù trò ñoàng nhaát theo tieát dieän ngang buoàn g laéng löï c taù c duï ng cuûa doøng do chuyeån ñoän g ñoá i löu vaø chuyeån ñoâng roá i leân haï t buïi baèng khoâ ng Caùc haït buï i laéng khoân g bò doøn g cuoán ra khoûi buoàn g laéng Chieàu cao vaø chieàu roäng buoàng laéng thöôøng ñöôïc choïn coù giaù trò khoâng ñoå i theo chieàu daøi buoàng . Ñeà tính buoà ng laéng buï i theo phöông phaùp troïng löï c coù theå söû duïn g caùc ñoà bieåu . Caùc ñoà bieåu naøy ñöôï c xaây döïng treân cô sôû caùc coâng thöù c neâ u treâ n vôùi heä soá nhôùt cuûa khí buï i baèng heä soá nhôù t cuû a khoâng khí . Tröôøng hôïp neáu coù söï sai khaùc veà heä soá nhôù t thì caàn nhaân beà maë t laéng tìm ñöôï c treân ñoà thò vôù i giaù trò µK / µKk . Trong ñoù : µK – heä soá nhôù t cuû a khí buïi nhö ñaõ bieá t µkk – heä soá nhôù t cuûa khoâng khí cuõng ôû nhieät ñoä treân Trang 126 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  3. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp XIV.2 PHÖÔNG PHAÙ P LAØM SAÏ CH KHÍ XIV.2.1. Laøm Saïc h Anhidrit Sunfurô ( So2 ) Trong nhieà u nhaø maùy saûn xuaát ñoàng , keõm , niken , chì ngoaøi saøn phaàm chính laø caùc kim loaïi treân coøn thu hoà i caùc saûn phaåm khí SO2 . Khi noà ng ñoä khí SO2  3,5 % Trong khí , coù theå thu hoài noù ñeå cheá taïo axit sunfuric ( H2SO4 ) baèn g phöông phaùp tieáp xuùc hoaëc phöông phaùp röû a . Khi noàng ñoä SO2 giaûm giaù thaønh H2SO4 taê ng leâ n . Khi noàng ñoä SO2 quaù nhoû khoâng neâ n duøng SO2 ñeà cheá taï o H2SO4 . Ñeå laøm saïch khí naøy coù theå duøn g moät soá phöông phaùp . Tuy nhieân trong ñieàu kieä n saûn phaåm thì caù c phöông phaùp naøy chöa ñöôïc aùp duïng phoå bieán : Phöông phaùp laøm saïch SO2 baèng söõ a voâ i Khí SO2 ñöôï c thu hoài trong thaùp röûa baèng söõ a voâi , söõ a voâ i taùc duïng vôù i SO 2 theo phaû n öùng SO2 + CA( OH)2 = CACO3 + H2O Öu ñieåm cuû a phöông phaùp naøy laø cho möù c laøm saïch cao khoâng toån thaá t löôï ng söûa voâi lôùn . Ñeå thöï c hieän quaù trình laøm saïch khí trong thaùp röû a coù oâ ñeäm HCM n phun dòch theå vaøo thaùp TP. thì caà PKT n öùng CaSO3 vaø thaï ch cao ( CaSO4 vôùi löôïng lôùn ñeå loaïi tröø söï taéc baån trong lôùp oâ ñeämH S phaû do gÑ 2H2O) vì vaäy duøng phöông phaùp tuaàn hoaø nröôøn nhaõo nhieàu laàn treâ n sô ñoà laøm saï ch SO 2 b aèng veà T buøn thaù äc söõa voâi , löôïng dòch theå caáp vaøothuop laø soá m3 öùng vôù i 1000m3 khí caà n laøm saï ch khi noà ng ñoä eàn SO2 baè ng 0,5% . Khi noàûn g uy SO2 trong khí thay ñoå i , löôïn g dòch theå caá p vaøo thaùp tyû leä thuaän a n q ñoä B vôùi noàng ñoâ SO2 trong khí . Ñoâi khi thay theá söõ a voâi baèn g CaCO3 , khi ñoù laøm giaûm ñaù ng keå möùc laøm saï ch khí vaø giaûm löôïng voâi thì kích thöôù c cuû a noù phaû i nhoû . Tröôø ng hôïp naøy phaûn öùng : CaCO3 + SO 2 = CaSO3 + C O2 XIV.2.2. Laøm saï ch Clo Moät trong caùc phöông phaùp nghieân cöùu vaø ñöôï c öù ng duïng phoå bieán laø laø laøm saï ch khí CL trong thaùp röû a baèng söõ a voâ i hoaëc Oâxit magieâ Phöông trình phaûn öùng giöõ a Cl vôù i caùc chaát treân coù daïng sau : 2CI2 + 2Ca(OH)2 = C a(OCL)2 + C aCL2 + 2H2O 2CL2 + 2Mg(OH)2 = Mg(OCl )2 + MgCL2 + 2H 2O Caùc phöông trình phaûn öùng treân ñöôï c tieán haønh theo chieàu thuaän khi trong dòch theå haáp thuï coù dö moät löôïng oâx ít ngaäm nöôù c . Neáu toaøn boä oâxit ngaäm nöôù c ñaõ phaûn öù ng thì phaûn öù ng ñöôïc tieán haønh theo sô ñoà sau : CL2 + H2O = HCL + HCLO Caùc axít taïo thaønh taù c duïn g vôù i axít nhaän ñöôïc ban ñaàu laø Ca(OCL)2 hoaë c Mg( OCL)2 do vaäy toån thaát caùc oâx it ngaäm nöôùc vaø möù c laøm saïch HCL hoaøn toaøn giaûm . Ñeå haáp thuï cl ñöôï c toá t thì haøm löôïng voâi (CaO) trong dòch theå khoâng nhoû hôn 10  20g / m3 . Trang 127 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  4. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp Dung dòch nhaän ñöôï c chöù a Ca( Ocl)2 tröôùc khi thaû i ra ngoaøi phaûi xöû lyù dung dòch naøy ñeå phaân hoaù söï lieân keá t ñoù . Tieán haønh phaân hoaù naøy baèng dung dòch HCL hoaëc nung noù ng ñoàn g thôøi cho theâm chaá t bieán tính : muoá i ñoàng , muoái niken ñoáng thôø i taùc duïng töông hoå vôùi maït cöa . Haáp thuï HCl baèng söõ a voâi thöôøng tieá n haønh trong thaùp coù oâ ñeäm , nhöng coù nhöôï c ñieåm deå gaây baån laøm taéc lôùp oâ ñeäm . Gaàn ñaây laøm saï ch khí Cl thaøn h coâng trong thaùp röû a roãng coù toá c ñoä doøng lôùn . Ñeå baûo veä caù c chi tieát cuû a thieá t bò khoû i taù c duï ng caù c axít coù trong khí , neân beà maët caùc chi tieát ñöôïc phuû beà maë t choán g gó XIV.2.3. L aøm Saïch Oâxít Nitô Trong nhieà u nhaø maùy hoaû – luyeän kim thaû i ra moä t löôï ng khí chöù a nitô oâxit , chuû yeáu do quaù trình thoaùt khí nitô oâ xit töø nguyeâ n lieäu hoaëc noù hoaø tan trong moät soá hôïp chaát trung gian Phaàn lôùn caù c tröôø ng hôïp khí naøy coù löôïng khoâng lôùn , nhöng noàng ñoä nitô oâxit thöôøng laø > 1% , thöôøng trong khí chöù a caû O2. HCM Trong quaù trình hoùa luyeän cuûa luyeän kim coù noàng ñoä nitô oâxit .khoân g lôùn , phaàn lôùn caùc tröôùng T TP SPK hôïp , theå tích caù c khí naøy taêng ñaùng keå khi löôï ng O 2 c aøng nhieàu g ÑH ôøn Thöôøng trong khí khoâng chæ chöù a NO veà Trö 2 . Caù c khí chöùa lôùn hôn 50% NO 2 (so vôù i haøm vaø NO äc löông cuû a nitô oâx it ) coù theå laøm saïeàn baèuo phöông phaùp röûa baèng dung dòch keàm ngay caû baè ng nöôùc ch th ng quy t ra theo phaûn öùng : duy nhaát , khi ñoù moät phaàn aûn thoaù Bnitô 3NO2 + H2O 2 HNO3 + NO  Nitô oâxit (NO ) seõ bò oâxy hoaù cuû a oâxy trong khoâng khí , toá c ñoä oâxy hoaù giaûm theo möù c ñoä giaûm noàng ñoä NO vaø O2 vaø neáu taêng nhieä t ñoä .Vì phöông phaùp laøm saïch naøy ñaõ hoaøn laïi 1/3 NO . neân söï laøm saïch nitô oâxit khoâng hoaøn toaøn . Phöông phaùp laøm saïch naøy chæ öùng duïng khi haøm löôïng nitô oâxit > 1% ñeå saûn xuaát axit nitric (HNO3). Ñeå laøm saï ch niyô oâ xit , khí chöù a nitô oâxit ñöôï c röûa baèng dung dòch caùc chaát oâxy hoaù : KbrO3 , KMnO4 , H2O 2 cho keá t quaû laøm saïch toát nhöng caùc chaá t phaûn öùng naøy ñaé t , coøn caùc phaûn öùn g khaùc cho hieä u quaû laøm saïch thaáp hôn . Moät phöông phaùp khaùc laø phaân hoaù nhieä t nitô thí duï trong plazmatron khi coù maë t caù c chaát hoaøn nguyeân theå khí : H2 , khí thieâ n nhieân hoaë c dòch theå hoaøn nguyaân nhö : daà u hoaû , Benzen .. Söï phaân hoaù nhieät thöïc hieän ôû nhieät ñoä < 1000oC ñoà ng thôø i laøm thoaù t ra O 2 , N2 . Thöïc teá phaûn öùng tieán haønh khoâng hoaø n toaøn . Keát quaû toá t hôn ñaï t ñöôï c laø söû duïng caùc chaá t hoaøn nguyeân theå raén , thí vuï nhö coá c . Khi ôû nhieät ñoä 8000C söï phaân hoaù NO xaûy ra  95  96 % vaø khi ôû nhieä t ñoä 1000o C ñ aï t 100% . Ngoaøi ra , söï phaân hoaù nhieä t nitô oâxit khi hoå n hôïp khí vôù i NH3 ôû nhieä t ñoä töông ñoá i thaáp ( < 250oC ) vaø duø ng chaát xuùc taùc laø caù c oâx it vacadi , mangan . Löôï ng dö NH3 coù trong khí hoån hôïp sau khi xaûy ra phaûn öùng ñöôïc haáp thuï baèng nöôù c , axit sunfuxit ( H2SO4 ) hoaëc dung dòch coù noà ng ñoä NO yeáu . NO2 , NO coù theå phaân hoaù baèng nung noùng chuùng khi coù maët caùc khí hoaøn nguyeân khí coù chaát xuùc taùc laø platin . Trang 128 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  5. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp ÔÛ caù c nöôù c SNG söû duïn g caùc chaát xuù c taùc reõ tieàn , chuû yeáu laø caù c oâxit vanadi , magan .Phöông phaùp naøy öùng duïng ñoá i vôù i khí chöù a 0,5% O2 nhöng hoaøn toaøn khoâng coù maë t caù c khí SO2 , H2S , Vì caùc chaát naøy laøm hoûng chaá t xuù c taù c . Do vaäy thaáy roõ caùc phöông phaùp laøm saïch caùc khí ñeàu coàng keành vaø ñaét . CHÖÔNG XV C AÙC NGUOÀN NAÊNG LÖÔÏN G MÔÙI XV.1 TOÅNG QUAN: Naên g löôïng laø moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng trong söï toàn taïi vaø phaùt trieå n cuû a moät quoác gia. Moät xaõ hoäi caøng phaùt trieån thì möù c tieâu thuï naêng löôïn g caøng cao, naêng löôïng bình quaân treân moãi ñaà u ngöôø i caøng taên g leân. Vaø ñieän naê ng laø nguoàn naêng löôïng phoå CMn nhaá t noù ñöôï c duøng trong H bieá TP. vuï cho ñeán nhu caàu sinh hoaït taá t caû caù c lónh vöïc töø coâ ng nghieäp , noâng nghieä p, thöông maïiTdòch PK, ÑH S öôøng haøng ngaøy. eà Tr v ÔÛ nöôù c ta nguoàn naêng löôïng ñöôï c äctaäp trung vaø o söû duïn g nhieàu ôû caùc thaønh phoá lôùn, nhö huo eàn t uy TPHCM laø trung taâm vaê n hoaùqvaø kinh teá cuûa caû ñaát nöôù c. Nhaát laø ñieän duøng trong sinh hoaït chuû Baûn yeáu taäp trung vaøo giôø cao ñieåm ( töø 18 giôø ñeán 22 giôø ) ñaã n ñeá n vieäc suy giaûm, thieá u huï t nguoàn ñieän heá t söù c nghieâm troïn g. Vì vaäy vieäc tìm ra caù c bieän phaùp tieát kieäm ñöôï c duø ng trong sinh hoaït coù vai troø heá t söù c quan troïn g cuûa thaøn h phoá noùi rieâng vaø cuû a toaø n quoá c noùi chung. Tuy nhieân vôù i ñôø i soán g ngöôøi daân ngaøy caøng taêng, nhu caà u söû duïng caù c thieát bò phuïc vuï sinh hoaï t ngaø y caøng nhieàu. Tình traïng di cö vaøo thaø nh phoá ngaøy moät ñoâng neân nguoàn ñieän duø coù tieát kieäm cuõng khoâ ng theå ñaùp öùng ñöôïc nhöõng nhu caàu caá p thieá t ñoù, daãn ñeán tình traïng thieáu huï t nguoàn naêng löôï ng saûn xuaát ñieän ngoaøi vieäc söû duïng caùc nguoàn naêng löôïng thieân nhieân “khoâ ng oån ñònh” ñeå saûn xuaát (daàu, khí ñoát, than ñaù … ) thì löôù i ñieän söû duïng ôû Vieä t Nam ta vaãn naèm trong tình traïng thieáu huï t, moä t soá daân cö vuøng saâu, vuøng xa khoâ ng coù ñieä n caû nhöõng vuøn g trong thaønh phoá cuõng chòu nhöõng caûnh maá t ñieän thöôøng xuyeân maø haà u nhö caùc nhaø chöù c traùch chöa tìm ra caùc giaû i phaùp toá i öu nhaát vaø ñaây cuõng laø nhöõng vaán ñeà coøn nan giaûi, noù coù nhöõng vai troø voâ cuøng quan troïn g trong vieä c söû duïng caù c nguoàn naêng löôïng saïch ñeå ñaù p öøng nhu caàu sinh hoaï t cuû a thaønh phoá cuõng nhö cuûa toaøn quoác. Vieä t Nam laø moä t nöôù c naèm trong vuøn g nhieä t ñôù i coù nhieàu nguoàn naên g löôïn g môù i vaø taùi taïo. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây naêng löôïng maët trôø i, naêng löôïng gioù, khí sinh hoï c, caùc nguoàn naêng löôïng sinh khoá i, naê ng löôïn g ñieän nhieä t… ñaõ ñöôï c nghieâ n cöùu vaø trieån khai söû duïn g ôû nhieàu vuøng. Caùc daïng naêng löôïn g thöông maïi nhö than, daàu ñieän chuû yeáu phuï c vuï cho saûn xuaát vaø cung caáp cho caùc vuøng ñoâ thò. Caù c nguoà n naêng löôïng naøy coø n chöa ñuû ñeå thoû a maõ n nhu caàu cuû a noâng thoân trong toaøn quoác. Vì vaäy caàn phaû i khai thaùc caùc daïng naêng löôïng môùi phuïc vuï cho töôù i tieâu, vaän chuyeån, cheá bieán saûn phaåm, cô khí nhoû vaø nhu caàu chaát ñoát sinh hoaï t ôû noâng thoâ n. Sau ñaây chuùng ta ñieåm qua tình hình söû duïng moä t soá daïng naêng löôïng môùi ôû nöôù c ta. XV.2 KHÍ SINH HOÏ C: Trang 129 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
12=>0