intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình Cơ sở kỹ thuật bờ biển - ĐH Thủy lợi

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:288

261
lượt xem
70
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cùng nắm kiến thức trong giáo trình "Cơ sở kỹ thuật bờ biển" thông qua việc tìm hiểu nội dung các chương sau: chương 1 mở đầu, chương 2 từ sự ra đời của vũ trụ tới việc hình thành đường bờ biển, chương 3 khí hậu biển, chương 4 hải dương học, chương 5 thủy triều, chương 6 sóng ngắn, chương 7 cửa sông và cửa vịnh triều, chương 8 các kiểu bờ biển, chương 9 vấn đề ô nhiễm và dòng mật độ, chương 10 hình thái học bờ biển, chương 11 quản lý dải ven bờ, chương 12 các bài toán thực tế và các giải pháp bảo vệ.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Cơ sở kỹ thuật bờ biển - ĐH Thủy lợi

  1. Tr êng ®¹i häc thñy lîi Gi¸o tr×nh C¬ së kü thuËt bê biÓn Biªn so¹n: PGS. TS. Vò Minh C¸t HiÖu ®Ýnh: PGS. TS. Vò Thanh Ca Hμ néi, th¸ng 5 n¨m 2005
  2. Lêi nãi ®Çu Víi sù t¨ng nhanh nhu cÇu sö dông ®a môc tiªu vïng ven biÓn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, viÖc hiÓu s©u s¾c dßng ch¶y vïng ven bê, sãng, chuyÓn vËn bïn c¸t vμ t¸c ®éng t ¬ng hç cña c¸c nh©n tè nμy víi c¸c c«ng tr×nh lμ rÊt quan träng. MÆt kh¸c cã thÓ thÊy r»ng c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi quan träng nhÊt ®ang diÔn ra trªn d¶i bê biÓn. ViÖt nam cã trªn 3200 km bê biÓn, hiÓu biÕt qui luËt mét c¸ch cÆn kÏ, khai th¸c vμ ph¸t triÓn bÒn v÷ng d¶i ven biÓn sÏ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn ®Êt n íc trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa. Cho ®Õn nay, viÖc nghiªn cøu d¶i bê biÓn cña n íc ta ch a ® îc nhiÒu, cã rÊt nhiÒu t¸c ®éng xÊu do c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi ®ang diÔn ra ë d¶i bê biÓn. Chóng ta ch a cã nguån nh©n lùc cã ®Çy ®ñ kiÕn thøc ®Ó phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng ®ang diÔn ra trªn d¶i bê biÓn. TËp bμi gi¶ng ”NhËp m«n kü thuËt bê biÓn” ® îc viÕt lμ mét ho¹t ®éng n»m trong khu«n khæ dù ¸n :”N©ng cao n¨ng lùc ®μo t¹o ngμnh kü thuËt bê biÓn” víi môc tiªu cung cÊp kiÕn thøc cho ng êi häc nh»m khai th¸c vμ ph¸t triÓn bÒn v÷ng d¶i ven biÓn n íc ta. TËp bμi gi¶ng gåm 12 ch ¬ng ® îc chia lμm 2 phÇn, phÇn I cung cÊp cho ng êi häc nh÷ng kiÕn thøc c¬ së vÒ d¶i bê biÓn nh qu¸ tr×nh h×nh thμnh, ph¸t triÓn cña ® êng bê biÓn vμ c¸c thμnh t¹o cña nã, khÝ t îng biÓn, h¶i d ¬ng häc, thñy triÒu, sãng v.v... PhÇn 2 sÏ tr×nh bμy s©u h¬n vÒ h×nh th¸i, ®Þa m¹o, nhiÔm bÉn vïng ven biÓn, dßng ch¶y vμ t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè nμy ®Õn m«i tr êng vμ c¸c gi¶i ph¸p nh»m qu¶n lý bÒn v÷ng d¶i ven biÓn. Tμi liÖu tham kh¶o chÝnh ®Ó x©y dùng tËp bμi gi¶ng nμy lμ cuèn :”NhËp m«n kü thuËt bê biÓn” cña c¸c Gi¸o s vμ c¸n bé gi¶ng d¹y khoa Kü thuËt D©n dông vμ §Þa kü thuËt, Tr êng §¹i häc c«ng nghÖ Delft (Hμ lan) viÕt lÇn ®Çu n¨m 1982, ®· ® îc n©ng cÊp, söa ch÷a, cËp nhËt nhiÒu lÇn, lμ gi¸o tr×nh chÝnh thøc gi¶ng d¹y t¹i §¹i häc c«ng nghÖ Delft . T¸c gi¶ xin ch©n thμnh c¶m ¬n GS. TS. Marcel Stive, GS. K. d’Angremond, PGS. H.J. Verhagen ®· ®äc vμ cho c¸c ý kiÕn ®ãng gãp quý b¸u cho tËp bμi gi¶ng nμy. T¸c gi¶ còng xin ch©n thμnh c¶m ¬n nhμ khoa häc Krystian Pilarczyk, ViÖn Qu¶n lý n íc vμ c¬ së h¹ tÇng, Bé Giao th«ng c«ng chÝnh Hμ Lan; TS. Randa Hassan, Gi¶ng viªn kü thuËt bê biÓn, tr êng quèc tÕ vÒ c¬ së h¹ tÇng, qu¶n lý n íc vμ kü thuËt m«i tr êng, TS. Ad J.F. van der Spek, ViÖn Khoa häc ®Þa chÊt øng dông Hμ lan ®· cung cÊp tμi liÖu vμ cã nhiÒu ý kiÕn ®ãng gãp quÝ b¸u. Cuèi cïng, xin c¶m ¬n c¸c c¸n bé thuéc Phßng Hîp t¸c quèc tÕ, §¹i häc c«ng nghÖ Delft (CICAT) ®· gióp ®ì mét c¸ch hiÖu qu¶ ®Ó t¸c gi¶ hoμn thμnh tËp bμi gi¶ng nμy. 1 http://www.ebook.edu.vn
  3. Môc lôc C¬ së kü thuËt bê biÓn Ch ¬ng 1: më ®Çu 1.1 Kh¸i qu¸t chung vÒ kü thuËt bê biÓn 06 1.1.1 §Þnh nghÜa 06 1.1.2 C¸c nghiªn cøu c¬ b¶n 07 1.2 C¸c thuËt ng÷ chuyªn m«n 09 1.3 C¸c ký hiÖu 40 1.4 §¬n vÞ theo hÖ SI 49 ch ¬ng 2: Tõ sù ra ®êi cña vò trô tíi viÖc h×nh thμnh ® êng bê biÓn 2.1 Më ®Çu 51 2.2 Sù h×nh thμnh cña vò trô, tr¸i ®Êt, ®¹i d ¬ng vμ khÝ quyÓn 51 2.3 CÊu t¹o ®Þa chÊt cña tr¸i ®Êt 52 2.4 Ph©n lo¹i ® êng bê theo quan ®iÓm ®Þa chÊt kiÕn t¹o 59 2.5 § êng bê biÓn ViÖt Nam 64 Ch ¬ng 3: khÝ hËu biÓn 3.1 Më ®Çu 74 3.2 HÖ thèng khÝ t îng 74 3.3 Tõ khÝ t îng ®Õn khÝ hËu 75 3.4 Chu tr×nh tuÇn hoμn n íc 75 3.5 Bøc x¹ mÆt trêi vμ sù ph©n bè cña nhiÖt ®é 77 3.6 Hoμn l u khÝ quyÓn - giã 82 3.7 B¶ng giã Beafort 85 ch ¬ng 4: h¶i d ¬ng häc 4.1 Më ®Çu 88 4.2 HÖ thèng giã 89 4.3 Vμi nÐt vÒ ®¹i d ¬ng 90 4.4 Dßng ch¶y do giã 92 4.5 §éng lùc cña dßng biÓn 93 4.6 TÝnh chÊt cña n íc biÓn 95 4.7 Dßng mËt ®é 97 ch ¬ng 5: Thuû triÒu 5.1 Më ®Çu 98 5.2 Nguån gèc cña thuû triÒu 99 5.3 N íc d©ng 104 5.4 Sãng thÇn 108 5.5 Dao ®éng mùc n íc trong hå do sù thay ®æi cña ¸p suÊt kh«ng khÝ 109 5.6 BiÓu diÔn to¸n häc vÒ thuû triÒu 110 2http://www.ebook.edu.vn
  4. 5.7 ChÕ ®é triÒu däc bê biÓn ViÖt Nam 117 5.8 §Þnh nghÜa c¸c mùc n íc triÒu 119 ch ¬ng 6: Sãng ng¾n 6.1 Sãng vμ ph©n lo¹i sãng 123 6.2 Sãng ®Òu 125 6.2.1 C¬ häc sãng 125 6.2.2 Tèc ®é truyÒn sãng 130 6.3 Sãng ven bê 133 6.3.1 Më ®Çu 133 6.3.2 HiÖu øng n íc n«ng 133 6.3.3 Sãng khóc x¹ 134 6.3.4 Sãng vì 136 6.3.5 Sãng ph¶n x¹ 139 6.3.6 Sãng nhiÔu x¹ 140 6.3.7 HiÖn t îng n íc d©ng do sãng 141 6.3.8 Sãng leo 141 6.4 Ph©n bè sãng ng¾n vμ dμi h¹n (Ph©n bè sãng theo mÉu vμ tæng thÓ) 142 6.4.1 Ph©n bè sãng ng¾n h¹n (theo mÉu) 143 6.4.2 Ph©n bè sãng dμi h¹n (tæng thÓ) 146 6.4.3 C¸c øng dông cña ph©n bè sãng dμi h¹n 147 6.5 Quan tr¾c sãng 154 6.6 Dù b¸o sãng tõ tμi liÖu giã 155 6.7 Sö dông tμi liÖu ®o ®¹c sãng toμn cÇu 155 6.8 Phæ sãng 159 6.8.1 Phæ chiÒu cao sãng 159 6.8.2 Phæ h íng sãng 160 Ch ¬ng 7: Cöa s«ng vμ cöa vÞnh triÒu 7.1 Sù kh¸c nhau gi÷a cöa vÞnh triÒu vμ cöa s«ng 161 7.2 §Æc tÝnh cöa vÞnh triÒu 161 7.3 ChuyÓn vËn bïn c¸t/ båi l¾ng ë cöa vÞnh triÒu 164 7.4 §Èy nhanh qu¸ tr×nh båi tô 165 7.5 Cöa s«ng vïng triÒu 165 7.6 ChuyÓn ®éng cña dßng bïn 168 7.7 L¹ch triÒu lªn vμ triÒu rót 170 7.8 C¸c cöa s«ng siªu mÆn 171 Ch ¬ng 8: C¸c kiÓu bê biÓn 8.1 Më ®Çu 173 8.2 §Æc ®iÓm bê biÓn c¸t 176 8.2.1 Vïng cöa s«ng 176 8.2.2 B·i triÒu 179 8.2.3 §ång b»ng ven biÓn 180 8.2.4 B·i biÓn 188 8.2.5 Cån c¸t, ®ôn c¸t 190 3http://www.ebook.edu.vn
  5. 8.2.6 §Çm ph¸ 193 8.2.7 Bê biÓn ® îc che ch¾n 194 8.2.8 Cöa l¹ch triÒu, vÞnh triÒu 195 8.3 § êng bê biÓn chÞu h ëng tréi cña c¸c hÖ sinh th¸i biÓn 196 8.3.1 C¸c ®Çm n íc mÆn 196 8.3.2 Rõng ngËp mÆn 198 8.3.3 HÖ thùc vËt sèng trªn c¸t 200 8.3.4 D¶i san h« 201 8.4 Bê biÓn ®¸ 204 8.4.1 Nguån gèc cña bê biÓn ®¸ 204 8.4.2 Bê ®¸ x©m thùc 206 8.5 C¸c d¹ng bê biÓn cña ViÖt Nam 209 8.5.1 Bê ®¸ vμ san h« 209 8.5.2 D¹ng b·i vïng cöa s«ng 209 8.5.3 D¹ng ®ång b»ng ch©u thæ 209 8.5.4 § êng bê vïng ®Çm ph¸ 209 8.5.5 Cöa vμo vÞnh triÒu 210 8.5.6 §Çm lÇy, rõng ngËp mÆn vμ c¸c loμi cá biÓn 210 Ch ¬ng 9: vÊn ®Ò ¤ nhiÔm vμ dßng mËt ®é 9.1 Më ®Çu 212 9.2 ¤ nhiÔm 212 9.2.1 C¸c lo¹i « nhiÔm 212 9.2.2 C¸c gi¶i ph¸p kiÓm so¸t « nhiÔm 214 9.3 Dßng mËt ®é vïng cöa s«ng 215 9.3.1 Sù thay ®æi ®é mÆn theo thuû triÒu 215 9.3.2 Nªm mÆn 217 9.3.3 HiÖn t îng ph©n tÇng theo ph ¬ng ngang 219 9.3.4 Båi l¾ng trong s«ng 221 9.3.5 Mét sè biÖn ph¸p kiÓm so¸t dßng mËt ®é trong s«ng 222 9.4 Dßng mËt ®é trong c¶ng 224 9.4.1 Båi l¾ng trong c¶ng 232 9.4.2 Bμi to¸n thùc tÕ 232 9.4.3 Gi¶i ph¸p gi¶m ¶nh h ëng dßng mËt ®é trong c¶ng 236 Ch ¬ng 10: H×nh th¸i häc bê biÓn 10.1 Më ®Çu 238 10.2 C¸c qu¸ tr×nh trong vïng sãng vì 240 10.3 ChuyÓn vËn bïn c¸t 241 10.4 Sù thay ®æi vμ tr¹ng th¸i c©n b»ng cña ® êng bê 244 10.5 TÝnh to¸n l îng bïn c¸t ven bê 248 Ch ¬ng 11: Qu¶n lý d¶i ven bê 11.1 Më ®Çu 250 11.2 Nh÷ng thay ®æi mang tÝnh toμn cÇu 251 11.2.1 T¨ng tr ëng d©n sè thÕ giíi 251 4http://www.ebook.edu.vn
  6. 11.2.2 Sù thay ®æi khÝ hËu vμ mùc n íc biÓn t¨ng 253 11.2.3 NhiÔm bÈn 254 11.3 C¸c hÖ thèng kinh tÕ - x· héi 255 11.4 Sù cÇn thiÕt cña bμi to¸n qu¶n lý 257 11.5 C¸c c«ng cô qu¶n lý 262 11.5.1 Träng sè c¸c quan t©m 262 11.5.2 Bμi to¸n qu¶n lý thùc tÕ 264 11.6 Chung sèng víi tù nhiªn 265 Ch ¬ng 12: C¸c bμi to¸n thùc tÕ vμ c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ 12.1 Më ®Çu 267 12.2 C¸c d¹ng xãi 267 12.2.1 Xãi do c«ng tr×nh 267 12.2.2 Xãi bê biÓn vμ ®ôn c¸t trong b·o cã n íc d©ng 269 12.2.3 Xãi c¸c vïng ®Êt míi 270 12.2.4 Xãi cöa vÞnh triÒu 271 12.3 Gi¶i ph¸p c«ng tr×nh b¶o vÖ bê biÓn 271 12.3.1 B¶o vÖ khu vùc bÞ xãi do c«ng tr×nh 274 12.3.2 B¶o vÖ b·i biÓn vμ ®ôn c¸t khi b·o n íc d©ng cao 276 12.3.3 B¶o vÖ c¸c vïng ®Êt míi 276 277 12.3.4 æn ®Þnh cöa vÞnh triÒu 12.4 Gi¶i ph¸p phi c«ng tr×nh 277 12.4.1 Nu«i b·i 277 12.4.2 Trång rõng ngËp mÆn 280 Tμi liÖu tham kh¶o 287 5http://www.ebook.edu.vn
  7. I. Giíi thiÖu chung 1.1 Kh¸i qu¸t chung vÒ kü thuËt bê biÓn 1.1.1 §Þnh nghÜa Kh«ng cã mét ®Þnh nghÜa chÝnh x¸c vÒ bê biÓn vμ vïng ven biÓn. Vïng ven biÓn phô thuéc vμo c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ - x· héi vμ ® îc qui ®Þnh tïy thuéc vμo mçi n íc. Ch¼ng h¹n vïng cöa s«ng cã ® îc xem lμ vïng ven biÓn hay kh«ng?, m«i tr êng tù nhiªn vμ x· héi trong vïng ven biÓn mang nÐt ®Æc tr ng g×?v.v... V× vËy, trong mçi tr êng hîp cô thÓ, sÏ cã mét ®Þnh nghÜa phï hîp nhÊt vÒ vïng ven biÓn. ë mét sè n íc, vïng ven biÓn ® îc x¸c ®Þnh kh¸ hÑp n»m gi÷a vïng giíi h¹n thuû triÒu lín nhÊt vμ nhá nhÊt. Tuy nhiªn, mét sè n íc qui ®Þnh vïng ven biÓn réng h¬n, ch¼ng h¹n ®ã lμ vïng sãng ¶nh h ëng ®Õn ®¸y biÓn ë phÝa biÓn vμ giíi h¹n xa nhÊt cña thuû triÒu biÓn vμo hÖ thèng s«ng ngßi. Mét sè n íc kh¸c l¹i lÊy giíi h¹n vïng nμy n»m gi÷a cao ®é + 10 vμ - 10 m trªn mùc n íc biÓn trung b×nh. §Æc ®iÓm c¬ b¶n nhÊt cña vïng ven biÓn lμ sù ¶nh h ëng hçn hîp gi÷a m«i tr êng biÓn vμ lôc ®Þa, gi÷a n íc ngät vμ n íc mÆn, bïn c¸t s«ng vμ bïn c¸t biÓn. §iÒu nμy t¹o nªn mét vïng víi mét hÖ sinh th¸i ®a d¹ng vμ lμ c¬ héi tèt cho con ng êi. Nãi tãm l¹i, ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi vïng ven biÓn kh¸ ®a d¹ng, ®«i khi tr¸i ng îc nhau, trong ®ã quan träng nhÊt lμ sinh ho¹t lμng x·, nu«i trång ®¸nh b¾t thuû s¶n, n«ng nghiÖp, cÊp n íc, vËn t¶i thñy, b¶o tån c¸c hÖ sinh th¸i tù nhiªn vμ vui ch¬i, gi¶i trÝ. ë Hμ Lan, vai trß quan träng nhÊt cña c¸c d¶i c¸t lμ b¶o vÖ c¸c vïng ®Êt phÝa trong kh«ng bÞ ngËp n íc. Thªm vμo ®ã viÖc x©y dùng c¸c d¶i bê biÓn phôc vô nghØ m¸t còng kh«ng kÐm phÇn quan träng. Tuy nhiªn, hai ho¹t ®éng nμy th êng m©u thuÉn víi nhau. Khi cã nhiÒu ho¹t ®éng cïng diÔn ra ®ång thêi th× tÝnh phøc t¹p sÏ t¨ng lªn. NÕu ®i s©u nghiªn cøu vïng ven biÓn th× cã thÓ s¬ ®å ho¸ theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau. C¸c thμnh phÇn trong hÖ thèng cã thÓ ph©n chia thμnh hai nhãm chÝnh: Tù nhiªn vμ nh©n t¹o. Nhãm nh©n t¹o chÞu sù t¸c ®éng cña con ng êi ® îc ®Æc tr ng bëi c¸c hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng, c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ - x· héi. Cã thÓ thÊy r»ng hai hÖ thèng ®ã cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi nhau vμ v× vËy ®ßi hái c¸c kü s kü thuËt bê biÓn ph¶i cã kiÕn thøc vÒ hÖ thèng tù nhiªn vïng ven biÓn. Còng cÇn nhÊn m¹nh r»ng viÖc qu¶n lý bÒn v÷ng vïng bê lμ rÊt cÇn thiÕt. Theo dù b¸o sÏ cã h¬n 50% d©n sè sèng ë vïng ven biÓn (Vïng ven biÓn trong tr êng hîp nμy ® îc më réng h¬n). HÇu hÕt c¸c siªu ®« thÞ ®Òu ® îc x©y dùng ven biÓn, ch¼ng h¹n Tokyo, Jakarta, Th îng H¶i, Hong Kong, Bangkok, Calcutta, Bombay, New York, Buenos Aires, Los Angeles. Khi thiÕu sù c©n b»ng gi÷a c¸c qu¸ tr×nh tù nhiªn vμ x· héi ë vïng ven biÓn sÏ dÉn tíi c¸c vÊn ®Ò nh ®ãi nghÌo, « nhiÔm vμ c¸c vÊn ®Ò x· héi kh¸c. Nãi tãm l¹i, t ¬ng lai cña thÕ giíi phÇn lín phô thuéc vμo t ¬ng lai cña vïng ven biÓn. 6 http://www.ebook.edu.vn
  8. Tãm l¹i, kü thuËt bê biÓn lμ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ kü thuËt liªn quan tíi vïng ven biÓn. C¸c ho¹t ®éng ®ã bao gåm: C¸c hÖ thèng, c¸c qu¸ tr×nh vμ ph©n tÝch c¸c vÊn ®Ò Qu¶n lý th«ng tin vμ c¸c d÷ liÖu HÖ thèng ho¸ vμ m« h×nh ho¸ Qui ho¹ch, thiÕt kÕ, x©y dùng, vËn hμnh vμ qu¶n lý hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng HÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ hÖ sinh th¸i tù nhiªn. X¸c ®Þnh c¸c ho¹t ®éng kü thuËt nμo trong nh÷ng t×nh huèng cô thÓ thuéc hÖ thèng bê biÓn ph¶i ® îc nghiªn cøu lμ vÊn ®Ò rÊt quan träng. C¸c qu¸ tr×nh vïng bê biÓn ® îc chia thμnh c¸c qu¸ tr×nh tù nhiªn ch¼ng h¹n chuyÓn ®éng cña bïn c¸t vμ c¸c qu¸ tr×nh kinh tÕ - x· héi vÝ dô qui ho¹ch vμ ph¸t triÓn kinh tÕ vïng ven biÓn. §èi víi kü s lμm viÖc vïng ven biÓn th× viÖc nghiªn cøu c¸c qu¸ tr×nh tù nhiªn lμ träng t©m. ViÖc nghiªn cøu c¸c qu¸ tr×nh kinh tÕ – x· héi cã xu h íng ® îc bao gåm trong nghiªn cøu qu¶n lý tæng hîp vïng bê. §©y lμ c¸c ho¹t ®éng ®a môc tiªu, trong ®ã vai trß chñ ®éng cña kü s bê biÓn lμ rÊt quan träng. Nh ®· tr×nh bμy ë trªn, rÊt khã ph©n chia ranh giíi cña vïng ven biÓn. Kh«ng ph¶i ® êng bê lμ ranh giíi ®ã. Tuy nhiªn, vËy vïng bê sÏ lμ ë ®©u? ph¶i ch¨ng ®ã lμ giíi h¹n ngoμi cña vïng thÒm lôc ®Þa? hay nã ® îc x¸c ®Þnh phô thuéc vμo sù ph¸t triÓn cña kü thuËt?. ThËm chÝ ranh giíi trong ®Êt liÒn cßn khã x¸c ®Þnh h¬n. Mét con s«ng chi phèi bê biÓn th«ng qua l îng bïn c¸t vËn chuyÓn ra biÓn. Sù thay ®æi chÕ ®é s«ng ngßi sÏ t¸c ®éng lËp tøc ®Õn bê biÓn. Do vËy viÖc nghiªn cøu qu¸ tr×nh bê biÓn ph¶i g¾n víi viÖc nghiªn cøu toμn bé hoÆc phÇn chñ yÕu cña l u vùc s«ng. Hay nãi mét c¸ch kh¸c, nh÷ng lÜnh vùc mμ ng êi kü s bê biÓn ph¶i quan t©m rÊt réng. C¸c ho¹t ®éng kü thuËt t¸c ®éng ngμy cμng lín ®Õn bê biÓn v× c«ng nghÖ t¸c ®éng vμo c¸c qu¸ tr×nh bê biÓn ngμy cμng hiÖn ®¹i (ch¼ng h¹n dïng gi¶i ph¸p n¹o vÐt lμm thay ®æi l îng bïn c¸t ë c¸c ®o¹n bê kh¸c nhau). §iÒu ®ã cÇn cã kiÕn thøc ngμy cμng ®Çy ®ñ vÒ qu¶n lý tæng hîp vïng bê. C¸c kh¸i niÖm vμ c¸c tõ kho¸ vÒ kü thuËt bê biÓn ch¼ng h¹n nh ®Æt vÊn ®Ò, th«ng tin, ®o ®¹c, m« pháng, c¸c gi¶i ph¸p c«ng tr×nh nh©n t¹o vμ c¸c c¸c gi¶i ph¸p kh¸c v.v... cÇn ® îc th¶o luËn trong mét ph¹m vi réng lín h¬n. 1.1.2 C¸c nghiªn cøu c¬ b¶n Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n mμ c¸c kü s bê biÓn ph¶i nghiªn cøu lμ chuyÓn ®éng cña n íc däc bê biÓn, t¸c ®éng t ¬ng hç gi÷a dßng n íc vμ xãi båi bê vμ b·i biÓn, c¸c lùc t¹o ra do sãng, giã vμ dßng ch¶y t¸c ®éng lªn c«ng tr×nh. Mét sè vÝ dô ®¬n gi¶n sÏ tr×nh bμy trong phÇn nμy, nh÷ng vÝ dô kh¸c sÏ tr×nh bμy trong c¸c phÇn sau. Kh¶o s¸t nh÷ng nh©n tè ®ã h×nh thμnh c¬ së nghiªn cøu kü thuËt bê biÓn. Kü thuËt bê biÓn ® îc chia thμnh hai phÇn vμ néi dung c¬ b¶n cña mçi phÇn ® îc tr×nh bμy ë phÇn d íi. 7 http://www.ebook.edu.vn
  9. C¶ng C¶ng ® îc con ng êi x©y dùng ®Ó dïng tμu thuyÒn vËn chuyÓn hμng ho¸. Khi x©y dùng c¶ng th× tÝnh thuËn tiÖn vμ kinh tÕ lμ nh÷ng vÊn ®Ò ® îc quan t©m. Hai vÊn ®Ò nμy cÇn ® îc xem xÐt ®ång thêi vμ sù hîp t¸c cña c¸c kiÕn tróc sù hμng h¶i vμ nh÷ng ng êi lμm c«ng t¸c ë c¶ng sÏ gióp cho viÖc lùa chän nh÷ng vÊn ®Ò tèi u nhÊt. § êng vμo c¶ng th êng ® îc b¶o vÖ b»ng c¸c ®ª ch¾n sãng. ThiÕt kÕ lo¹i c«ng tr×nh nμy ® îc tr×nh bμy trong m«n häc:” ThiÕt kÕ ®ª ch¾n sãng”. Còng cã rÊt nhiÒu c¶ng ® îc x©y dùng ë cöa s«ng nªn sù h×nh thμnh b·i ngÇm vμ luång tμu vïng cöa s«ng ® îc nghiªn cøu trong c¸c m«n kü thuËt bê biÓn vμ râ rμng m«n häc nμy cã quan hÖ mËt thiÕt víi kü thuËt trong s«ng. VÊn ®Ò ¶nh h ëng cña dßng mËt ®é vμ sù thay ®æi nång ®é muèi theo thêi gian ¶nh h ëng tíi qu¸ tr×nh båi l¾ng khu vùc c¶ng. ë ®©y, Dßng mËt ®é sÏ ® îc xem xÐt trªn quan ®iÓm kü thuËt; lý thuyÕt c¬ b¶n cña dßng mËt ®é ® îc häc kü h¬n trong m«n häc dßng mËt ®é. §Æc tÝnh cña bïn c¸t trong c¶ng vμ vïng cöa s«ng lμ vÊn ®Ò rÊt quan träng v× liªn quan tíi vÊn ®Ò n¹o vÐt vμ ¶nh h ëng tíi h×nh th¸i ®Þa m¹o ngoμi cöa s«ng kh¸ xa. ViÖc x©y dùng c¶ng cã quan hÖ rÊt chÆt chÏ víi c¸c vÊn ®Ò h×nh th¸i bê biÓn vμ kh«ng thÓ t¸ch rêi viÖc xem xÐt mét trong hai vÊn ®Ò nμy. Mét vÊn ®Ò quan träng nhÊt cña h×nh th¸i ®Þa m¹o liªn quan tíi c¶ng lμ vÊn ®Ò båi l¾ng luång tμu vμ ¶nh h ëng cña ®ª ch¾n sãng tíi qu¸ tr×nh thay ®æi ® êng bê. H×nh th¸i bê biÓn Nghiªn cøu h×nh th¸i bê biÓn lμ nghiªn cøu t ¬ng t¸c gi÷a sãng, dßng ch¶y víi ® êng bê. PhÇn lín bê biÓn lμ c¸c bê c¸t vμ nã thay ®æi rÊt lín d íi t¸c ®éng cña sãng giã. Bê ®¸ Ýt chÞu ¶nh h ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn sãng giã vμ d êng nh liªn quan tíi c¸c nhμ ®Þa chÊt nhiÒu h¬n lμ c¸c kü s bê biÓn. Sù biÕn ®æi cña ® êng bê cã thμnh t¹o vËt chÊt mÞn (bïn, phï sa) còng sÏ ® îc tr×nh bμy trong phÇn cuèi cña m«n häc nμy. PhÇn lín c¸c bê biÓn ® îc thμnh t¹o bëi c¸t, nªn cã thÓ dù b¸o ® îc sù thay ®æi cña ® êng bê b»ng c¸c m« h×nh to¸n häc. Nh÷ng m« h×nh nμy sÏ ® îc giíi thiÖu trong m«n häc. Nghiªn cøu s©u h¬n vÒ m« h×nh ® îc tr×nh bμy trong c¸c gi¸o tr×nh vμ s¸ch liªn quan tíi vËn chuyÓn bïn c¸t ven bê. Mét c¸ch râ rμng r»ng, muèn ®¸nh gi¸ ® îc sù thay ®æi cña ® êng bê th× chóng ta cÇn ph¶i hiÓu c¬ chÕ chuyÓn ®éng cña n íc biÓn d íi t¸c ®éng cña sãng vμ c¸c ngo¹i lùc kh¸c. Do vËy, nh÷ng kiÕn thøc vÒ c¬ häc chÊt láng, thuû lùc rÊt cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh häc. Nh÷ng kiÕn thøc kh¸c còng cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu m«n häc nμy. Dßng ch¶y vïng ven biÓn chÞu ¶nh h ëng cña thuû triÒu mμ thuû triÒu lμ mét d¹ng sãng dμi. Sãng do giã lμ lo¹i sãng ng¾n. Do vËy trong thuû lùc biÓn, cÇn ph¶i ph©n biÖt râ sãng dμi vμ sãng ng¾n. 8 http://www.ebook.edu.vn
  10. Cho ®Õn nay, hiÓu biÕt cña con ng êi vÒ t¸c ®éng cña sãng ng¾n lªn bê c¸t còng ch a hoμn toμn râ rμng. ChuyÓn ®éng cña bïn c¸t ven bê vμ ngoμi kh¬i lμ nh÷ng nghiªn cøu hÕt søc quan träng khi nghiªn cøu sù thay ®æi cña bê biÓn. RÊt nhiÒu kÕt qu¶ ®· vμ ®ang nghiªn cøu nh»m c¶i thiÖn c¸c m« h×nh to¸n m« pháng vμ dù b¸o sù thay ®æi cña ® êng bê. V× rÊt nhiÒu thay ®æi cña ® êng bê ngoμi ý muèn cña con ng êi, nªn c¸c c«ng tr×nh b¶o vÖ bê lμ rÊt cÇn thiÕt. C¸c c«ng tr×nh nμy, vÒ nguyªn t¾c, lμm chËm t¸c ®éng xÊu tíi bê biÓn hoÆc lμ gi÷ bê biÓn ë tr¹ng th¸i c©n b»ng. Ch¼ng h¹n, x©y dùng má hμn vu«ng gãc hoÆc song song víi ® êng bê sÏ lμm gi¶m qu¸ tr×nh xãi lë. Mét gi¶i ph¸p kh¸c lμ chuyÓn c¸t ë nh÷ng ®o¹n bê båi ®Õn c¸c ®o¹n bê xãi. C¸c lo¹i c«ng tr×nh b¶o vÖ bê biÓn sÏ ® îc nghiªn cøu trong c¸c m«n häc sau. Ngoμi ra, hÖ thèng ®ª ch¾n sãng, ® êng vμo c¶ng vμ dßng ch¶y ra biÓn tõ c¸c s«ng trong néi ®Þa lμ nh÷ng nh©n tè g©y nªn sù thay ®æi cña ® êng bê 1.2 C¸c thuËt ng÷ chuyªn m«n C¸c thuËt ng÷ nμy ® îc dïng th êng xuyªn trong c¸c m«n häc kü thuËt bê biÓn. Còng cÇn nhÊn m¹nh r»ng, nghÜa cña c¸c thuËt ng÷ nμy cã thÓ kh¸c víi c¸c thuËt ng÷ th êng dïng trong cuéc sèng. Tuy nhiªn, c¸c kü s bê biÓn còng cÇn biÕt c¸c biÖt ng÷ (ng«n ng÷ ®Þa ph ¬ng) cña c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau thuéc kü thuËt bê biÓn. C¸c thuËt ng÷ chuyªn m«n cã thÓ t×m trªn Website: www.minvenw.nl/projects/netcoast/address/glossary.htm Frictional erosion by material transported by wind and waves Abrasion Sù xãi mßn ma s¸t cña c¸c vËt chÊt do sãng vμ giã Sù mμi mßn A rock or clay platform which has been worn by the processes of abrasion Abrasion platform ThÒm ®¸ hoÆc ®Êt sÐt h×nh thμnh trong qu¸ tr×nh mμi mßn ThÒm mμi mßn That part of the valley side against which the dam is constructed, or the approach Abutment embankment in case of bridges which may intrude some distance into the waterway Hai ®Çu thung lòng n¬i ®Æt ®Ëp (cßn gäi lμ vai ®Ëp), hoÆc lμ trô ®Çu cÇu n¬i cã Trô chèng, t êng bªn ® êng dÉn lªn cÇu The accumulation of (beach) sediment, deposited by natural fluid flow processes Accretion Qu¸ tr×nh tÝch tô bïn c¸t do dßng ch¶y Båi l¾ng A build-up or raising of the river/sea bed due to sediment deposition Aggradation Sù n©ng lªn cña ®¸y s«ng do qu¸ tr×nh båi l¾ng bïn c¸t Båi tô The course along which the centre line of a channel, canal or drain is located Alignment Lμ ® êng trung t©m (tim) s«ng, kªnh t íi, tiªu § êng tuyÕn see longshore Alongshore Xem tõ longshore Däc bê biÓn A plain bordering a river, formed by the deposition of material eroded from areas of Alluvial plane higher elevation Vïng ®ång b»ng h×nh thμnh do c¸c vËt chÊt mμi mßn tõ vïng cao h¬n ch¶y xuèng Vïng ®Êt båi tÝch 9 http://www.ebook.edu.vn
  11. Vertical height of a ground or water surface above a reference level (datum) Altitude §é cao theo ph ¬ng th¼ng ®øng so víi mÆt chuÈn Cao ®é Half of the peak-to-trough range (or height) Amplitude Mét nöa kho¶ng c¸ch gi÷a ch©n vμ ®Ønh liªn tiÕp Biªn ®é The maximum slope (measured from the horizon) at which soils and loose Angle of repose materials on the banks of canals, rivers or embankments stay stable Gãc nghiªng lín nhÊt theo ®ã ®Êt ®¸ vμ c¸c vËt chÊt cã thÓ n»m æn ®Þnh trªn m¸i Gãc nghØ Having properties that change with changing directions Anisotropic Cã tÝnh chÊt thay ®æi khi thay ®æi h íng trong mét m«i tr êng Kh«ng ®¼ng h íng Bed forms that occur in trains and that are in phase with and strongly interact with Antidunes water-surface waves Mét d¹ng h×nh th¸i ®¸y s«ng cã d¹ng h×nh sin cïng pha víi sãng trªn mÆt Sãng c¸t Layer of stone, concrete or other material to protect the toe of a seawall Apron TÊm ®¸, tÊm bª t«ng hoÆc vËt liÖu kh¸c b¶o vÖ ch©n kÌ hoÆc t êng ®øng TÊm ch¾n Protective layer on a breakwater or sea wall composed or Armour units Armour layer Líp b¶o vÖ ngoμi ®ª ch¾n sãng hoÆc t êng ®øng Líp b¶o vÖ Large quarried stone or specially shaped concrete block used as primary protection Armour unit against wave action Mét viªn ®¸ tù nhiªn hoÆc 1 khèi bª t«ng cã h×nh d¹ng ®Æc biÖt ® îc sö dông nh lμ TÊm b¶o vÖ líp chèng sãng ngoμi cïng. Supplementing the natural supply of beach material to a beach, using imported Artificial material. nourishment, beach replenishment, recharge, beach feeding Bæ sung l îng c¸t mÊt ®i t¹i mét ®o¹n bê biÓn Nu«i b·i The three-dimensional irregularities forming the surface of an irregular stone (or Asperities rock) subject to wear and rounding during attraction MÊu cÊu t¹o trªn bÒ mÆt viªn ®¸ hoÆc khèi bª t«ng vμ bÞ mμi nh½n dÇn khi bÞ sãng MÊu gi¶m sãng ®¸nh The tidal levels and character which would result from gravitational effects, e.g. of Astronomical tide the Earth, Sun and Moon, without any atmospheric influences Mùc n íc vμ c¸c ®Æc tr ng triÒu do t¸c dông cña lùc träng tr êng cña tr¸i ®Êt, mÆt TriÒu thiªn v¨n trêi vμ mÆt tr¨ng bá qua ¶nh h ëng cña khÝ quyÓn. A ring-shaped coral reef, often carrying low sand islands, enclosing a lagoon Atoll D¶i san h« ngÇm cã h×nh vßng cung, th«ng th êng ph¸t triÓn ë ®¶o Ýt c¸t vμ qu©y §¶o san h« vßng quanh c¸c ®Çm ph¸ A lessening of the amplitude of a wave with distance from the origin Attenuation The decrease of water particle motion with increasing depth; particle motion resulting from surface oscillatory waves attenuates rapidly with depth, and practically disappears at a depth equal to a surface wavelength Sù gi¶m dÇn biªn ®é sãng theo h íng sãng tiÕn hay sù gi¶m chuyÓn ®éng cña h¹t Sù t¾t dÇn n íc khi ®é s©u t¨ng dÇn; ChuyÓn ®éng cña h¹t n íc t¹o ra do dao ®éng cña sãng bÒ mÆt gi¶m nhanh theo ®é s©u vμ hÇu nh t¾t h¼n ë ®é s©u b»ng chiÒu dμi sãng trªn mÆt 10 http://www.ebook.edu.vn
  12. The seaward return of water following the up-rush of a wave Back-rush Dßng ch¶y ng îc ra biÓn sau khi sãng leo lªn bê Dån ng îc The upper part of the active beach above the normal reach of the tides (high water), Back-shore but affected by large waves occurring during a high tide PhÇn phÝa trªn b·i biÓn cao h¬n mùc n íc triÒu c êng b×nh th êng, nh ng chÞu ¶nh PhÇn trªn bê biÓn h ëng cña sãng lín trong kú triÒu c êng The longitudinal profile of the water surface in an open channel where the depth of Backwater curve flow has been increased by an obstruction as a weir or a dam across the channel, by increase in channel roughness, by decrease in channel width or by a decrease of the bed gradient § êng mÆt n íc däc theo kªnh cã ®é s©u t¨ng dÇn khi dßng ch¶y ch¶y qua ®Ëp do § êng cong n íc vËt t¨ng ®é nh¸m hay gi¶m ®é réng s«ng hay gi¶m ®é dèc ®¸y s«ng (1) The rising grounds bordering a lake, river or sea; of a river or channel, Bank designated as right or left as it would appear facing downstream B (1) Gê ®Êt cao bao quanh hå, s«ng, biÓn (2) An elevation of the sea floor of large area, located on a continental (or island) shelf and over which the depth is relatively shallow but sufficient for safe navigation; a group of shoals (2) Mét vïng ®¸y biÓn réng hoÆc thÒm lôc ®Þa cã cao tr×nh cao h¬n xung quanh (3) A shallow area consisting of shifting forms of silt, sand, mud, and gravel; in this case usually used with a qualifying word such as “sandbank”, “mudbank” (4) Vïng n«ng tÝch tô bïn, c¸t, hoÆc sái; Trong tr êng hîp nμy th êng dïng kh¸i niÖm d¶i c¸t hoÆc d¶i bïn A submerged or emerged embankment of sand, gravel, or other unconsolidated Bar material built on the sea floor in shallow water by waves and currents in front of a river entrance or and estuary D¶i c¸t, sái hoÆc c¸c vËt chÊt ch a cè kÕt hoμn toμn n»m ngÇm d íi ®¸y biÓn tÝch tô C n, doi l¹i (® îc dån l¹i) do sãng vμ dßng ch¶y tr íc cöa s«ng vμ vÞnh triÒu A barrage built across a river, comprising a series of gates which when fully open Barrage allow the flood to pass without appreciably increasing the flood level upstream of the barrage C«ng tr×nh x©y dùng trªn s«ng bao gåm mét lo¹t cèng mμ khi më hoμn toμn cã thÓ TiÕng ViÖt gäi lμ Ba th¸o ® îc n íc lò kh«ng lμm t¨ng mùc n íc th îng l u Ra The function of a barrier is to control the water level. It consists of a combination of Barrier concrete or a steel structure with or without adjacent rockfill Chøc n¨ng cña vËt ch¾n lμ kiÓm so¸t mùc n íc, cã thÓ lμ c«ng tr×nh bª t«ng hoÆc V t ch n c«ng tr×nh thÐp cã ®æ ®¸ hoÆc kh«ng ®æ ®¸ A bar, essentially parallel to the shore, the crest of which is above normal high Barrier beach water level; also called offshore barrier and barrier island D¶i ®Êt mμ cao tr×nh cña nã th êng cao h¬n mùc n íc triÒu c êng b×nh th êng n»m VËt ch¾n ngoμi biÓn song song víi bê biÓn; mét sè tμi liÖu gäi lμ ®¶o ch¾n hoÆc nói ch¾n ngoμi kh¬i Long island, parallel to the shore, mainly consisting of sand, on which sometimes Barrier island dunes are formed, behind which intertidal flats exists §¶o n»m song song bê biÓn chñ yÕu lμ c¸t mμ phÝa trong ®ã lμ b·i triÒu. §¶o ch¾n A coral reef parallel to an separated from the coast by a lagoon that is too deep for Barrier reef coral growth; generally, barrier reefs follow the coast for long distances, and are cut through at irregular intervals by channels or passes 11 http://www.ebook.edu.vn
  13. D¶i san h« n»m song song víi bê biÓn mμ gi÷a chóng lμ vÞnh triÒu kh¸ s©u. Th«ng §¶o san h« th êng d¶i san h« ph¸t triÓn kh¸ dμi däc theo bê biÓn vμ bÞ chia c¾t t¹i nh÷ng kho¶ng c¸ch kh«ng ®Òu bëi c¸c l¹ch s©u. A massive groyne, or projecting section of seawall normally constructed with its Bastion crest above water level. Lμ má hμn vu«ng gãc víi t êng ®øng víi cao tr×nh ®Ønh cao h¬n mùc n íc Má hμn Refers to the spatial variability of levels on the seabed Bathymetry Liªn quan tíi sù thay ®æi cao ®é ®¸y biÓn §é s©u cña biÓn A recess in the shore or an inlet of the sea between two capes or headlands, not as Bay large as a gulf but larger than a cove; see also bight and embayment VÞnh Chç hâm vμo ë bê biÓn hoÆc cöa biÓn gi÷a 2 mòi ®Êt nh« ra, nhá h¬n gulf, nh ng lín h¬n cove A minor sluggish waterway or estuarial creek, tributary to, or connecting other Bayou streams or bodies of water; its course is usually through lowlands or swamps, sometimes called slough Mét nh¸nh s«ng nhá hoÆc con l¹ch nèi víi c¸c s«ng suèi hoÆc hå kh¸c trong vïng Con l¹ch ®Êt thÊp h¬n hoÆc vïng ®Êt ngËp n íc, ®«i khi gäi lμ ®Çm lÇy A deposit of non-cohesive material (e.g. sand, gravel) situated on the interface Beach between dry land and the sea (or other large expanse of water) and actively "worked" by present-day hydrodynamics processes (i.e. waves, tides and currents) and sometimes by winds Vïng cÊu t¹o bëi vËt liÖu kh«ng dÝnh kÕt víi nhau (C¸t hoÆc sái) n»m gi÷a biÓn vμ B·i biÓn ®Êt liÒn vμ chÞu t¸c ®éng m¹nh cña c¸c qu¸ tr×nh ®éng lùc biÓn (sãng, triÒu vμ dßng ch¶y) vμ giã The point representing the limit of high tide storm wave run-up (see Fig. 1.1) Beach crest §iÓm ®¸nh dÊu giíi h¹n cao nhÊt sãng leo khi triÒu cao gÆp b·o §Ønh b·i From the beach crest owl to the limit of sediment movement (see Fig. 1.1) Beach face Kho¶ng c¸ch theo chiÒu ngang tõ ®Ønh b·i tíi vïng n íc kh«ng cßn bïn c¸t chuyÓn §é réng b·i ®éng d íi t¸c ®éng cña sãng n÷a (® êng sãng vì) The cliff, dune or sea wall looming the land ward limit of the active beach (see Fig. Beach head 1.1) Mòi b·i Mám ®¸, doi c¸t nh« ra biÓn Granular sediments, usually sand or shingle moved by the sea Beach material H¹t c¸t chuyÓn ®éng d íi t¸c ®éng c¸c nh©n tè biÓn vμ giã VËt chÊt b·i biÓn The shape of the beach in plan; usually shown as a contour line, combination of Beach plan shape contour lines or recognizably features such as beach crest and/or still water line H×nh d¹ng cña b·i ® îc thÓ hiÖn b»ng c¸c ® êng ®ång møc th«ng qua ®ã mμ ph©n MÆt b»ng b·i biÖt ® îc ®Ønh b·i, mùc n íc lÆng... A cross-section taken perpendicular to a given beach contour; the profile may Beach profile include the face of a dune or sea wall, extend over the backshore, across the foreshore, and seaward underwater into the nearshore zone MÆt c¾t vu«ng gãc víi bê biÓn cã thÓ bao gåm mÆt b·i hoÆc t êng ®øng ® îc tÝnh MÆt c¾t ngang b·i c¶ phÇn trong cïng cña b·i + b·i + Vïng n íc n«ng Supplementing the natural volume of sediment on a beach, using material from Beach recharge elsewhere - also known as beach replenishment / nourishment / feeding Bæ sung thªm c¸t vμo b·i tõ n¬i kh¸c Nu«i b·i 12 http://www.ebook.edu.vn
  14. An almost vertical slope along the beach caused by erosion by wave action; it may Beach scarp vary in height from a few inches to several feet, depending on wave action and the nature and composition of the beach PhÇn bê ®øng bÞ xãi do sãng. Theo chiÒu cao nã thay ®æi tõ vμi cm ®Õn hμng mÐt Bê dèc b·i phô thuéc vμo c êng ®é sãng, thμnh phÇn vμ cÊu t¹o cña vËt chÊt b·i A (mostly vertical) structure of masonry or concrete to protect the backshore from Beach wall erosion T êng bª t«ng hoÆc tre b¶o vÖ bê biÓn T êng ®øng Features on a seabed (e.g. ripples and sand waves) resulting from the movement of Bed forms sediment over it H×nh th¸i cña ®¸y biÓn (gîn sãng hoÆc sãng c¸t) khi c¸c vËt chÊt ®¸y chuyÓn ®«ng H×nh th¸i ®¸y d íi t¸c ®éng cña sãng, giã t¹o ra Sediment transport mode in which individual particles either roll or slide along the Bed load bed as a shallow, mobile layer a few particle diameters deep. H×nh thøc chuyÓn ®éng cña bïn c¸t. C¸c h¹t vËt chÊt hoÆc l¨n, nh¶y hoÆc tr ît Bïn c¸t ®¸y A (rock) structure on the bed in order to protect the underlying bed against erosion Bed protection due to current and/or wave action Líp b¶o vÖ tr¸nh xãi ®¸y d íi t¸c ®éng cña sãng vμ dßng ch¶y Líp b¶o vÖ ®¸y The way in which waves (or currents) transfer energy to the sea bed Bed shear stress C¸ch mμ sãng hoÆc dßng ch¶y truyÒn n¨ng l îng vμo ®¸y biÓn øng suÊt c¾t ®¸y The economic value of a scheme, usually measured in terms of the cost of damages Benefits avoided by the scheme, or the valuation of perceived amenity or environmental improvements Gi¸ trÞ kinh tÕ ® îc ®o b»ng lîi Ých mang l¹i cña hÖ thèng (cã thÓ b»ng vËt chÊt cô Lîi Ých thÓ hoÆc gi¸ trÞ mang l¹i do c¶i thiÖn m«i tr êng) A permanently fixed point of known elevation; a primary bench mark is one close Bench marks to a tide station to which the tide staff and tidal datum originally are referenced Mét ®iÓm cè ®Þnh ® îc g¾n cao ®é ®Æt gÇn tr¹m triÒu §iÓm chuÈn On a beach: a nearly horizontal plateau on the beach face or backshore, formed by Berm the deposition of beach material by wave action or by means of a mechanical plant as part of a beach recharge scheme On a structure: a nearly horizontal area, often built to support or key-in an armour layer Lμ ®o¹n n»m ngang trªn mÆt b»ng do tù nhiªn t¹o ra (sãng, giã) hoÆc mÆt ph¼ng C¬ trªn c«ng tr×nh ®Ó ®Æt líp b¶o vÖ. Rubble mound with horizontal berm of armour stones at about sea-side water level, Berm breakwater which is allowed to be (re)shaped by the waves. Lμ c«ng tr×nh ®¸ cã c¬ n»m ngang phÝa biÓn. H×nh d¹ng cña nã cã thÓ bÞ biÕn d¹ng §ª ph¸ sãng cã c¬ do t¸c ®éng cña sãng. Location where a river separates in two or more reaches or branches (the opposite Bifurcation of a confluence) N¬i s«ng ph©n nh¸nh (ng îc víi hîp l u) Ph©n l u A bend in a coastline forming an open bay; a bay formed by such a bend Bight Chç cong vμo h×nh thμnh vÞnh hë. Chç lâm vμo A layer or layers of graded fine stones underlying a breakwater, groyne or rock Blanket embankment to prevent the natural bed material being washed away. Mét líp hoÆc nhiÒu líp ®¸ ® îc xÕp cÊp phèi trong ®ª ph¸ sãng, kÌ hoÆc má hμn Líp b¶o vÖ gi÷ kh«ng cho vËt chÊt trong c«ng tr×nh tr«i ra ngoμi 13 http://www.ebook.edu.vn
  15. A high steep bank or cliff Bluff Bê rÊt dèc Dèc ®øng A very rapid rise of the tide in which the advancing water presents an abrupt front of considerable height; in shallow estuaries where the range of tide is large, the high water is propagated inward faster that the low water because of the greater Bore depth at high water; if the high water overtakes the low water, an abrupt front is presented with the high water crest finally falling forward as the tide continues to advance; sometimes called eager Th y tri u Bo Qu¸ tr×nh triÒu lªn rÊt nhanh t¹o ra mÆt tr íc cã chiÒu cao ®¸ng kÓ. ë nh÷ng vïng cöa s«ng n«ng khi gÆp triÒu cã biªn ®é lín, sãng thuû triÒu d©ng tiÕn vμo bê nhanh h¬n ë vïng biÓn cã ®é s©u lín h¬n, gÆp vïng n íc n«ng t¹i ch©n triÒu lμm ®é dèc sãng t¨ng dÇn cho tíi khi sãng ®æ trªn ® êng tiÕn. A rounded rock on a beach, greater than 250 mm in diameter, larger than a cobble - Boulder see also gravel, shingle §¸ cã kÝch th íc lín h¬n 250 mm bÞ mμi trßn do sãng vμ dßng ch¶y §¸ cuéi lín Environmental conditions, e.g. waves, currents, drifts, etc. used as boundary input Boundary conditions to physical or numerical models C¸c th«ng sè nh sãng, dßng ch¶y, dßng tr«i v.v... ® îc sö dông nh ®Çu vμo cña §iÒu kiÖn biªn c¸c m« h×nh vËt lý vμ m« h×nh sè Long wave directly due to the variation in set-down at the breaker line due to wave Bound long wave groups Sãng dμi ® îc t¹o ra do thay ®æi trong qu¸ tr×nh dao ®éng t¹i ® êng sãng vì Sãng dμi giíi h¹n A river type with multiple channels separated by shoals, bars and islands Braided river Mét d¹ng s«ng nhiÒu nh¸nh ph©n c¸ch víi nhau b»ng c¸c ®¶o, b·i c¸t S«ng d¹ng d¶i lôa Failure of the beach head or a dike allowing flooding by tidal action Breaching HiÖn t îng vì ®ª hoÆc c¸c c¸c ®ôn c¸t vμ n íc biÓn trμn vμo Vì A wave breaking on a shore, over a reef, etc.; breakers may classified into four Breaker types: Spilling breaker; bubbles and turbulent water spill down front face of the wave; the upper 25 percent of the front face may become vertical before breaking; breaking generally across over quite a distance; HiÖn t îng sãng vì Punging breaker; crest curls over air pocket; breaking is usually with a crash; smooth splash-up usually follows; Collapsing breaker; breaking occurs over lower half of wave; minimal air pocket and usually no splash-up; bubbles and foam present; Surging breaker; Wave peaks up, but bottom rushes forward from under wave, and wave slides up beach face with little or no bubble production; water surface remains almost plane except where ripples may be produced on the beachface during runback Sãng vì ë bê biÓn hoÆc trªn c¸c d¶i ®¸ ngÇm. HiÖn t îng vì ®uîc chia thμnh 4 lo¹i HiÖn t îng vì nh trªn Depth of water, relative to still water level at which waves break; also known as Breaker depth breaking depth or limiting depth §é s©u n íc tÝnh tõ ®¸y tíi mùc n íc thiÕt kÕ, t¹i ®ã sãng vì; cßn gäi lμ ®é s©u §é s©u vì sãng vì hay ®é s©u giíi h¹n Maximum ratio of wave height to water depth in the surf zone Breaker index TØ sè lín nhÊt gi÷a chiÒu cao sãng vμ ®é s©u n íc t¹i ®iÓm sãng vì ChØ sè vì The zone within which waves approaching the coastline commence breaking, Breaker zone typically in water depths of between 5 and 10 metres (see Figure 1.1) Vïng khi sãng tiÕn vμo bê bÞ vì t¹i khu vùc nμy b¾t ®Çu vì, th«ng th êng ë ®é s©u Vïng sãng vì tõ 5 m ®Õn 10m (xem h×nh 1.1) 14 http://www.ebook.edu.vn
  16. Reduction in wave energy and height in the surf zone due to limited water depth Breaking ViÖc gi¶m n¨ng l îng vμ chiÒu cao sãng trong vïng sãng vì do ®é s©u nhá HiÖn t îng vì A structure protecting a harbour entrance, anchorage or shore area from waves Breakwater C«ng tr×nh b¶o vÖ ® êng vμo c¶ng, n¬i neo ®Ëu cña tμu thuyÒn hoÆc vïng bê biÓn §ª ph¸ sãng khi chÞu t¸c ®éng cña sãng Vertically-faced or steeply inclined structure usually built with timber and parallel Breastwork to the shoreline, at or near the beach crest, to resist erosion or mitigate against flooding C«ng tr×nh th¼ng ®øng hoÆc gÇn thÈng ®øng th êng lμm b»ng gç, song song víi C«ng tr×nh b¶o vÖ ® êng bê t¹i ® êng sèng cao trªn bê chèng xãi vμ gi¶m n íc trμn A structure or partition to retain or prevent sliding of the land; a secondary purpose Bulkhead is to protect the upland against damage from wave action C«ng tr×nh chèng tr ît ®Êt vμ b¶o vÖ phÇn ®Êt trªn cao kh«ng bÞ ph¸ huû do sãng V¸ch ng¨n Substantial lip or protuberance at the top of the seaward face of a wall, to deflect Bull nose waves seaward PhÇn nh« ra t¹i ®Ønh vÒ phÝa biÓn cña t êng ®øng cã t¸c dông hÊt sãng vÒ phÝa biÓn Mòi hÊt sãng A loat; especially a floating object moored to the bottom, to mark a channel, Buoy anchor, shoal, rock, etc. VËt næi ® îc neo xuèng ®¸y ®¸nh dÊu ® êng ®i, c¸c d¶i ®¸ ngÇm, vïng n«ng Phao Moving beach material from the up drift to the down drift side or an obstruction to Bypassing longshore-drift VËn chuyÓn c¸t tõ phÝa ® îc båi xuèng phÝa bÞ xãi cña c«ng tr×nh c¾t ngang bê biÓn The area which drains naturally to a particular point on a river, thus contributing to Catchment area its natural discharge Vïng høng n íc m a h×nh thμnh dßng ch¶y cña mét con s«ng DiÖn tÝch l u vùc Concrete box-type structure Caisson Lo¹i c«ng tr×nh d¹ng hép b»ng bª t«ng Thùng chìm The level to which both tidal levels and water depths are reduced- on most Nautical Chart datum charts, this level is that of the predicted lowest astronomical tide level (LAT) Cao ®é ® îc chän b»ng mùc n íc triÒu thiªn v¨n thÊp nhÊt tÝnh to¸n. Cao ®é hμng h¶i A fine grained, plastic, sediment with a typical grain size less than 0.004 mm. Clay Possesses electromagnetic properties which bind the grains together to give a bulk strength or cohesion H¹t mÞn, dÎo víi cì h¹t th êng nhá h¬n 0.004 mm, cã tÝnh chÊt ®iÖn tõ lμm cho c¸c §Êt sÐt h¹t kÕt hîp l¹i víi nhau Refers to any long-term trend in mean sea level, wave height, wind speed, drift rate Climate change etc. VÊn ®Ò liªn quan tíi xu thÕ t¨ng cña mùc n íc biÓn, chiÒu cao sãng, tèc ®é giã vμ Thay ®æi khÝ hËu tèc ®é vËn chuyÓn cña dßng tr«i The depth at the offshore limit of discernible bathymetric change between surveys. Closure depth Practically this is the limit of the cross-shore sediment transport. Lμ ®é s©u phÝa ngoμi kh¬i cho thÊy sù thay ®æi cña ®Þa h×nh ®¸y biÓn qua c¸c kú §é s©u lÊp dßng kh¶o s¸t. Trong thùc tÕ ®©y lμ khu vùc cã vËn chuyÓn bïn c¸t theo h íng vu«ng gãc víi bê. General term used to encompass both coast protection against erosion and sea Coastal defence defence against flooding §©y lμ thuËt ng÷ chung chØ c¸c c«ng tr×nh chèng xãi bê vμ n íc trμn C«ng tr×nh b¶o vÖ bê 15 http://www.ebook.edu.vn
  17. The natural processes which drive coastal hydro- and morphodynamics (e.g. winds, Coastal forcing waves, tides, etc) C¸c qu¸ tr×nh tù nhiªn chi phèi c¸c qu¸ tr×nh ®éng lùc vμ h×nh th¸i biÓn (Giã, sãng, C¸c t¶i träng vïng bê thuû triÒu v.v...) Collective term covering the action of natural forces on the shoreline, and near Coastal processes shore seabed Thu t ng t ng h p v tác ng t nhiên lên ng b và áy bi n g n b C¸c qu¸ tr×nh bê biÓn Some combination of land and sea area, delimited by taking account of one or more Coastal zone elements Sù kÕt hîp gi÷a biÓn vμ ®Êt liÒn víi c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi trong ®ã Vïng bê The development of a strategic, long-term and sustainable coastal defence policy, Coastline sometimes also called ‘shoreline management' management Ph¸t triÓn c¸c chiÕn l îc b¶o vÖ bÒn v÷ng d¶i ven bê Qu¶n lý vïng bê Protection of the land from erosion and encroachment by the sea Coast protection B¶o vÖ ®Êt chèng xãi mßn vμ sù tÊn c«ng cña biÓn B¶o vÖ bê A rounded rock on a beach, with diameter ranging from about 75 to 250 mm - see Cobble also boulder, gravel, shingle §¸ trßn trªn bê biÓn cã ® êng kÝnh tõ 75 ®Õn 250mm. Cuéi, sái A temporary structure enclosing all or part of the construction area so that Coffer dam construction can proceed in the dry C«ng tr×nh t¹m ® îc qu©y kÝn vμ lμm kh« ®Ó x©y dùng c«ng tr×nh chÝnh §ª quai xanh Sediment containing significant proportion of clays, the electromagnetic properties Cohesive sediment of which cause the sediment to bind together Bïn c¸t cã tØ lÖ h¹t sÐt cao. Víi tÝnh ®iÖn tõ cao c¸c h¹t nμy cã thÓ liªn kÕt víi nhau. Bïn c¸t dÝnh kÕt Construction of a dam by means of partly the horizontal closure method and partly Combined closure the vertical closure method method The junction of two or more river reaches or branches (the opposite of a Confluence bifurcation) §iÓm héi tô cña 2 hay nhiÒu nh¸nh s«ng (ng îc nghÜa víi ph©n l u) Hîp l u The protection of an area, or particular element within an area, whilst accepting the Conservation dynamic nature of the environment and therefore allowing change B¶o vÖ mét vïng, mét c¸ thÓ trong vïng trong khi thõa nhËn b¶n chÊt n¨ng ®éng B¶o toμn, b¶o vÖ cña tù nhiªn víi sù thay ®æi cña nã. The gradual, slow compression of a cohesive soil due to weight acting on it, which Consolidation occurs as water is driven out of the voids in the soil. Consolidation only occurs in clays or other soils of low permeability Qu¸ tr×nh nÐn chÆt c¸c h¹t kÕt dÝnh diÔn ra chËm ch¹p do träng lùc b¶n th©n. N íc Cè kÕt, hîp nhÊt tho¸t ra trong qu¸ tr×nh nμy. Cè kÕt x¶y ra ®èi víi ®Êt sÐt vμ c¸c ®Êt cã kh¶ n¨ng thÊm n íc yÕu A cylindrical sample extracted from a beach or seabed to investigate the types and Core depths of sediment layers An inner, often much less permeable portion of a breakwater, or barrier beach MÉu h×nh trô lÊy tõ b·i hoÆc ®¸y biÓn ®Ó x¸c ®Þnh lo¹i ®Êt vμ ®é s©u t ¬ng øng Lâi Lâi lμ phÇn cã hÖ sè thÊm nhá nhÊt trong ®ª ch¾n sãng vμ c¸c c«ng tr×nh b¶o vÖ bê Force due to the Earth's rotation, capable of generating currents Coriolis Lùc ph¸t sinh do tr¸i ®Êt quay cã kh¶ n¨ng t¹o dßng ch¶y Lùc Coriolis 16 http://www.ebook.edu.vn
  18. The outer layer used in a revetment system as protection against external hydraulic Cover layer loads Líp ngoμi cïng cña kÌ chèng l¹i t¶i träng sãng giã Líp b¶o vÖ An indented or wavy shoreline beach form, with the regular seaward- pointing parts Crenulate rounded rather than sharp, as in the cuspate type § êng bê r¨ng c a låi Mét d¹ng ® êng bê h×nh gîn sãng (r¨ng c a) víi phÇn ®Ønh låi trßn Highest point on a beach lace, breakwater or sea wall Crest §iÓm cao nhÊt trªn bê biÓn, ®ª ph¸ sãng hay t êng ch¾n sãng §Ønh Perpendicular to the shoreline Cross-shore Vu«ng gãc víi ® êng bê MÆt c¾t ngang Concrete superstructure on a rubble mound Crown wall C«ng tr×nh bª t«ng n»m trªn ®ª ch¾n sãng cã ch©n b»ng ®¸ héc T êng ®Ønh Flow of water Current Dßng ch¶y Dßng ch¶y Process by which wave velocity is affected by a current Current-refraction Qu¸ tr×nh mμ vËn tèc sãng bÞ ¶nh h ëng do dßng ch¶y Khóc x¹ do dßng ch¶y Seaward bulge, approximately parabolic in shape, in the beach contours. May occur Cusp singly, in the lee of an offshore bulk or island, or as one of a number of similar, approximately regularly- spaced features on a long straight beach Chç låi ra phÝa biÓn h×nh parabol, cã thÓ lμ 1 c¸i ë phÝa khuÊt sãng hoÆc nhiÒu c¸i §Ønh, chám gÇn t ¬ng tù nhau trªn bê biÓn th¼ng Form of beach shoreline involving sharp seaward-pointing cusps (normally at Cuspate regular intervals) between which the shoreline follows a smooth arc. Mét d¹ng ® êng bê cã nh÷ng ®iÓm nhän n»m gi÷a c¸c ®o¹n bê h×nh cung ch¬n §Ønh nhän Structure built in rivers or estuaries, basically to separate water at both sides and/or Dam to retain water at one side C«ng tr×nh x©y ch¾n ngang s«ng, gi÷ n íc §Ëp Any permanent line, plane or surface used as a reference datum to which elevations Datum are referred C¸c ®èi t îng trªn mÆt ®Êt sö dông ®iÓm nμy nh møc so s¸nh Mèc, mùc chuÈn Water too deep for waves to be affected by the seabed; typically taken as half the Deep water wavelength, or greater N íc s©u nªn sãng kh«ng bÞ ¶nh h ëng bëi ®¸y. Th«ng th êng lín h¬n hoÆc b»ng N íc s©u nöa b íc sãng. Erosion of dunes by wind action Deflation Xãi c¸c ®ôn c¸t do giã Xãi do giã see erosion Degradation Xem xãi mßn Suy gi¶m, suy tho¸i mass (in kg) per unit of volume of a substance;kg/m3 Density Khèi l îng riªng, mËt ®é. Dung träng Phenomenon of relative flow within water due to difference in density; the salt- Density current water wedge is a density current when stratification occurs between identifiable flow masses Dßng ch¶y trong n íc do cã sù kh¸c nhau vÒ mËt ®é; nªm mÆn lμ dßng mËt ®é khi Dßng mËt ®é sù ph©n tÇng x¶y ra gi÷a c¸c khèi n íc cã mËt ®é kh¸c nhau 17 http://www.ebook.edu.vn
  19. Situation in which wave generation (or wave height)is limited by water depth Depth-limited §é s©u t¹i ®ã viÖc t¹o sãng bÞ h¹n chÕ bëi ®é s©u n íc §é s©u giíi h¹n Seawalls will often be designed to withstand wave attack by the extreme design Design storm storm. The severity of the storm (i.e. return period) is chosen in view of the acceptable level of risk of damage or failure. A design storm consist of a design wave condition, a design water level and a duration. T êng ®øng th êng ® îc thiÕt kÕ chèng chÞu ® îc søc ph¸ ho¹i cña b·o thiÕt kÕ . B·o thiÕt kÕ Chu kú lÆp l¹i ® îc chän dùa trªn quan ®iÓm thõa nhËn møc rñi ro x¸c ®Þnh. B·o thiÕt kÕ bao gåm sãng thiÕt kÕ, mùc n íc vμ thêi ®o¹n thiÕt kÕ. Usually an extreme wave condition with a specified return period used in the design Design wave of coastal works condition Th«ng th êng ®iÒu kiÖn sãng cùc h¹n víi chu kú lÆp l¹i x¸c ®Þnh ® îc sö dông §iÒu kiÖn sãng thiÕt trong thiÕt kÕ c«ng tr×nh bê biÓn kÕ A breakwater without any constructed connection to the shore Detached breakwater C«ng tr×nh ph¸ sãng t¸ch rêi khái bê biÓn §ª ph¸ sãng t¸ch rêi Process affecting wave propagation, by which wave energy is radiated normal to Diffraction the direction of wave propagation into the lee of an island or breakwater Qu¸ tr×nh t¸c ®éng lªn sù truyÒn sãng theo ®ã n¨ng l îng sãng bÞ ph¸t x¹ vu«ng NhiÔu x¹ gãc víi h íng truyÒn sãng vμo phÝa khuÊt sãng cña ®¶o hoÆc ®ª ph¸ sãng. Ratio of diffracted wave height to deep water wave height Diffraction coefficient TØ sè gi÷a chiÒu cao sãng nhiÔu x¹ so víi chiÒu cao sãng n íc s©u HÖ sè nhiÔu x¹ Sometimes written as dyke; earth structure along sea or river in order to protect Dike littoral lands from flooding by high water; dikes along rivers are sometimes called levees Cã thÓ viÕt Dyke lμ c«ng tr×nh ®Êt däc theo s«ng hoÆc bê biÓn ®Ó b¶o vÖ c¸c vïng §ª ®Êt duyªn h¶i bÞ n íc trμn. §ª däc s«ng cßn gäi lμ levees The volume of water per unit of time flowing along a pipe or channel Discharge ThÓ tÝch n íc trªn mét ®¬n vÞ thêi gian ch¶y qua mÆt c¾t ngang s«ng hay èng L u l îng A long and small channel to convey water for irrigation or drainage Ditch Lμ kªnh nhá, dμi chuyÓn n íc t íi hoÆc tiªu R·nh A waterway used to divert water from its natural course. The term is generally Diversion channel applied to a temporary arrangement e.g. to by-pass water around a dam site during construction Kªnh sö dông chuyÓn n íc sang l u vùc kh¸c. Kh¸i niÖm nμy còng ® îc dïng nh Kªnh chuyÓn n íc lμ c«ng tr×nh t¹m chuyÓn n íc ra h íng kh¸c ®Ó thi c«ng Literally ‘of the day’, but here meaning having a period or a ‘tidal day’, i.e. about Diurnal 24.8 hours Mét ngμy ®ªm NghÜa thËt lμ ngμy. ë ®©y cã nghÜa chØ nhËt triÒu víi t=24.8 giê In the direction of the next long shore transport of beach material Downdrift Theo h íng chuyÓn ®éng cña vËt chÊt ®¸y däc theo bê biÓn Tr«i xu«i see sub-critical flow Drowned flow Dßng ch¶y d íi ph©n giíi Ch¶y ªm That part of the beach which is uncovered by water (e.g. at low tide). Sometimes Drying beach referred to as 'sub-aerial' beach PhÇn b·i kh«ng cã n íc, cßn gäi lμ 'sub-aerial' beach B·i biÓn kh« 18 http://www.ebook.edu.vn
  20. Accumulations of windblown sand on the backshore, usually in the form of small Dunes hills or ridges, stabilized by vegetation or control structure A type of bed form indicating significant sediment transport over a sandy seabed C¸t tÝch tô do giã phÝa trong mÐp n íc. tån t¹i d íi d¹ng c¸c nói c¸t nhá ® îc cè §ôn c¸t ®Þnh bëi líp c©y cèi hoÆc c«ng tr×nh khèng chÕ The ability of a rock to retain its physical and mechanical properties (i.e. resist Durability degradation) in engineering service. Kh¶ n¨ng b¶o tån c¸c tÝnh chÊt c¬ lý cña ®Êt ®¸ (chèng l¹i ph¸ huû) trong kü thuËt TÝnh bÒn, l©u bÒn The length of time a wind blows at a particular speed and from the same direction Duration during the generation of storm waves Kho¶ng thêi gian giã thæi víi tèc ®é x¸c ®Þnh theo 1 h íng x¸c ®Þnh trong qu¸ tr×nh Thêi kho¶ng t¹o sãng see dike Dyke Short term morphological changes that do not affect the morphology over a long Dynamic equilibrium period Sù thay ®æi h×nh th¸i tøc thêi kh«ng ¶nh h ëng tíi ®Þa m¹o trong thêi kho¶ng dμi C©n b»ng ®éng In fluid dynamics, the ratio between the shear stress acting along any plane between Dynamic viscosity neighbouring fluid elements and the rate of deformation of the velocity gradient perpendicular to this plane Trong ®éng lùc häc chÊt láng, tØ sè gi÷a lùc c¾t t¸c ®éng lªn mét mÆt bÊt kú gi÷a §é nhít ®éng lùc c¸c phÇn tö chÊt láng vμ tèc ®é biÕn d¹ng cña gradient vËn tèc theo h íng vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng ®ã Period when tide level is falling; often taken to mean the ebb current which occurs Ebb during this period Thêi kú n íc triÒu xuèng thÊp víi sù xuÊt hiÖn dßng triÒu rót N íc rót Seaward movement of water along a tidal channel Ebb current ChuyÓn ®éng h íng ra biÓn cña dßng n íc däc theo l¹ch triÒu Dßng rót A vortex type motion of water flowing partly opposite to the main current Eddy ChuyÓn ®éng xo¸y cña n íc víi 1 phÇn ng îc víi h íng cña dßng ch¶y chÝnh Xo¸y Waves which mainly exist shoreward of the breaker line, and propagate along the Edge waves shore. They are generated by the incident waves, their amplitude is a maximum at the shoreline and diminishes rapidly in a seaward direction Sãng tån t¹i chñ yÕu phÝa trong ® êng sãng vì vμ truyÒn däc theo ® êng bê. Nã Sãng biªn ® îc t¹o ra do sãng tíi, biªn ®é cña nã lín nhÊt t¹i ® êng mÐp n íc vμ gi¶m nhanh ra phÝa ngoμi Fill material, usually earth or rock, placed with sloping sides and with a length Embankment greater than its height. Usually an embankment is wider than a dike C«ng tr×nh ®Êt hoÆc ®¸ cã m¸i nghiªng, th êng cã ch©n réng h¬n ®ª th«ng th êng §ª ch©n réng Animals living in the sediment surface or on the surface of other plants or animals Epifauna §éng vËt sèng trªn c¸t, trªn c¬ thÓ ®éng vËt, thùc vËt kh¸c HÖ ®éng vËt mÆt ®¸y The wearing away of material by the action of natural forces. Erosion Xãi mßn Röa tr«i vËt chÊt bëi c¸c t¸c nh©n tù nhiªn. An occurrence meeting specified conditions, e.g. damage, a threshold wave height Event or a threshold water level ViÖc x¶y ra trong ®iÒu kiÖn cô thÓ. VÝ dô tæn thÊt, chiÒu cao sãng, mùc n íc tíi h¹n Tr êng hîp, kh¶ n¨ng, sù kiÖn 19 http://www.ebook.edu.vn
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2