intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình hình thành đường lối ứng dụng quan điểm xã hội chủ nghĩa sở hữu chủ yếu là quốc doanh p1

Chia sẻ: Sdsdg Thyrty | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

61
lượt xem
4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Số lượng kinh doanh thương nghiệp những năm 1980 cũng ở mức 60 vạn. Năm 1980: 63,7 vạn; năm 1985: 63,7 vạn; năm 1986: 56,8 vạn. Số người kinh doanh thương nghiệp những năm 1980 cũng ở mức 60 vạn. Năm 1980: 63,7 vạn; năm 1985: 63,7 vạn; năm 1986: 56,8 vạn. Những số liệu trên cho thấy sức sống của kinh tế cá thể rất bền bỉ, sự hiện diện của thành phần kinh tế này trong suốt thời gian dài như một tất yếu khách quan, cần phải biết sử dụng mặt tích cực của nó làm cho...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình hình thành đường lối ứng dụng quan điểm xã hội chủ nghĩa sở hữu chủ yếu là quốc doanh p1

  1. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o Giáo trình hình thành đường lối ứng dụng quan .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k điểm xã hội chủ nghĩa sở hữu chủ yếu là quốc Lêi nãi ®Çu doanh Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, thùc hiÖn ®­êng lèi ®æi míi, kinh tÕ t­ nh©n gåm kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ vµ kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®· ph¸t triÓn réng kh¾p c¶ n­íc gãp phÇn quan träng vµo ph¸t triÓn kinh tÕ, huy ®éng c¸c nguån lùc vµo s¶n xuÊt kinh doanh, t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n t¨ng tÝch luü, gãp phÇn gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ - x· héi. Tuy vËy, kinh tÕ t­ nh©n hiÖn nay ë n­íc ta cßn nhiÒu h¹n chÕ, yÕu kÐm: quy m«, vèn Ýt, c«ng nghÖ l¹c hËu, tr×nh ®é qu¶n lý thÊp, søc c¹nh tranh yÕu… NghÞ quyÕt §¹i héi IX cña §¶ng ®· x¸c ®Þnh: "Thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ kinh doanh theo ph¸p luËt ®Òu lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, cïng ph¸t triÓn l©u dµi, hîp t¸c vµ c¹nh tranh lµnh m¹nh, trong ®ã kinh tÕ nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o, kinh tÕ nhµ n­íc cïng víi kinh tÕ tËp thÓ ngµy cµng trë thµnh nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cña nÒn kinh tÕ quèc d©n". 1
  2. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k PhÇn I . Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n ë ViÖt Nam ®Õn nh÷ng n¨m ®Çu cña thêi kú ®æi míi I. Kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n ViÖt Nam Kinh tÕ t­ nh©n trªn thùc tÕ cã søc sèng m·nh liÖt vµ ®· cã nhiÒu ®ãng gãp cho ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n­íc, nh­ng cã thêi kú do nhËn thøc sai lÇm, nãng véi ®· coi kinh tÕ t­ nh©n lµ ®èi t­îng ph¶i c¶i t¹o kh«ng ®­îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn, kh«ng ®­îc ph¸p luËt b¶o vÖ. Nh÷ng ng­êi ho¹t ®éng trong thµnh phÇn kinh tÕ nµy cã ®Þa vÞ chÝnh trÞ thÊp kÐm. S¶n xuÊt kinh doanh cña hä bÞ trãi buéc, k×m h·m, chÌn Ðp. Ngay trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®ã, kinh tÕ t­ nh©n c¸ thÓ vÉn tån t¹i vµ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh thÕ ®øng cña m×nh. N«ng nghiÖp lµ n¬i cã phong trµo hîp t¸c ho¸ m¹nh nhÊt, triÖt ®Ó nhÊt, nh­ng lu«n lu«n tån t¹i kinh tÕ c¸ thÓ. Trong c«ng nghiÖp, lao ®éng trong thµnh phÇn kinh tÕ t­ nh©n ë miÒn B¾c tr­íc ngµy gi¶i phãng miÒn Nam vÉn th­êng 3
  3. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k xuyªn chiÕm mét tû träng lao ®éng trªn 15% víi kho¶ng 50- 80 ngh×n ng­êi. Khi gi¶i phãng miÒn Nam sè ng­êi ho¹t ®éng trong thµnh phÇn kinh tÕ nµy rÊt lín. 1. Kinh tÕ t­ nh©n thêi kú phôc håi kinh tÕ 1955-1957 Sau 9 n¨m kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p, th¸ng 7- 1954 hoµ b×nh lËp l¹i trªn miÒn B¾c, nÒn kinh tÕ ®øng tr­íc nh÷ng hËu qu¶ nÆng nÒ do chiÕn tranh ®Ó l¹i, Bé ChÝnh trÞ Ban ChÊp hµnh Trung ­¬ng ®· häp vµo th¸ng 9-1954 ®Ò ra kÕ ho¹ch 3 n¨m (1955-1957) tËp trung kh«i phôc kinh tÕ, hµn g¾n vÕt th­¬ng chiÕn tranh, tiÕp tôc hoµn thµnh c¶i c¸ch ruéng ®Êt, t¹o c¬ së v÷ng ch¾c ®­a miÒn B¾c tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi. Th¾ng lîi cña cuéc c¶i c¸ch ruéng ®Êt lµ ®· chia 81 v¹n ha ruéng vµ 74 ngh×n con tr©u bß cho 2,1 triÖu hé n«ng d©n. Thñ tiªu chÕ ®é së h÷u phong kiÕn vÒ ruéng ®Êt, xo¸ bá ph­¬ng thøc bãc lét ®Þa t« vµ quan hÖ chñ ®Êt vµ t¸ ®iÒn. N«ng d©n thùc hiÖn ®­îc m¬ ­íc vÒ lµm chñ ruéng ®Êt, ®· tÝch cùc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trªn m¶nh ruéng cña m×nh ®em l¹i hiÖu qu¶ sö dông ®Êt ®ai tèt. 4
  4. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Song song víi viÖc chia ruéng ®Êt cho n«ng d©n , th¸ng 5-1955 ChÝnh phñ ®· ban hµnh 8 chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch s¶n xuÊt bao gåm: (1) B¶o ®¶m quyÒn së h÷u ruéng ®Êt (2) B¶o hé tµi s¶n n«ng d©n vµ c¸c tÇng líp kh¸c. (3) KhuyÕn khÝch khai hoang, phôc ho¸ b»ng miÔn gi¶m thuÕ 3 n¨m cho ruéng ®Êt khai hoang. Kh«ng ph¶i ®ãng thuÕ phÇn t¨ng vô, t¨ng n¨ng suÊt. (4) Tù do thuª m­ín nh©n c«ng, thuª m­ín tr©u bß, vay vµ cho vay; (5) KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn tæ ®æi c«ng; (6) KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn nghÒ phô vµ nghÒ thñ c«ng trong n«ng d©n vµ n«ng th«n; (7) B¶o hé vµ khuyÕn khÝch, khen th­ëng nh÷ng hé n«ng d©n lµm ¨n giái; (8) Nghiªm cÊm ph¸ ho¹i s¶n xuÊt; 5
  5. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Thêi kú nµy lùc l­îng kinh tÕ ngoµi quèc doanh cßn nhá, kinh tÕ hîp t¸c ch­a ph¸t triÓn, tham gia lùc l­îng s¶n xuÊt, ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi chñ yÕu lµ kinh tÕ t­ nh©n, kinh tÕ c¸ thÓ. Nhê cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®óng ®¾n, sau ba n¨m kh«i phôc vµ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp nhÑ, ®ång thêi cñng cè vµ kh«i phôc c¸c c¬ së c«ng nghiÖp nÆng cÇn thiÕt , c¸c ngµnh vµ c¸c lÜnh vùc kinh tÕ - x· héi miÒn B¾c ®Òu ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ quan träng. N«ng nghiÖp: 85% diÖn tÝch hoang ho¸ ®­îc ®­a vµo sö dông; gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng n«ng nghiÖp n¨m 1957 t¨ng 16,7% so víi n¨m 1955; trong ®ã trång trät t¨ng 14,7%, ch¨n nu«i t¨ng 27,7%. S¶n l­îng l­¬ng thùc quy thãc tõ 3.759 ngh×n tÊn n¨m 1955 lªn 4.293 ngh×n tÊn, n¨m 1957. S¶n l­îng hÇu hÕt c¸c lo¹i c©y c«ng nghiÖp ®Òu t¨ng kh¸ so víi n¨m 1955. B«ng ®¹t 5,6 ngh×n tÊn, t¨ng 0,6%; chÌ bóp kh« 2,9 ngh×n tÊn, t¨ng 11,5%; §Ëu t­¬ng 7,6 ngh×n tÊn, t¨ng 40,7%; l¹c 21,1 ngh×n Ên, t¨ng 75,8%; mÝa 422 ngh×n tÊn, t¨ng gÊp 2,4 lÇn; thuèc lµ 1,4 ngh×n tÊn, t¨ng gÊp 2,3 lÇn; ®ay 4,9 ngh×n tÊn t¨ng gÊp 5,4 lÇn. §µn tr©u tõ 1.052 ngh×n con t¨ng lªn 1.237 ngh×n con. 6
  6. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k C«ng nghiÖp ®¹t tèc ®é t¨ng b×nh qu©n n¨m lµ 64,1%. Trong ®ã c«ng nghiÖp trung ­¬ng t¨ng 171,2%; c«ng nghiÖp ®Þa ph­¬ng t¨ng 50,4%; c«ng nghiÖp s¶n xuÊt t­ liÖu s¶n xuÊt t¨ng 53,4%, c«ng nghiÖp s¶n xuÊt t­ liÖu tiªu dïng t¨ng 67,7%. Thµnh c«ng cña thêi kú kh«i phôc kinh tÕ (1955 - 1957) kh«ng nh÷ng ®em l¹i nhiÒu biÕn ®æi s©u s¾c trong ®êi sèng kinh tÕ x· héi miÒn B¾c mµ cßn ®Ó l¹i nhiÒu bµi häc quý gi¸ ®ã lµ: - §Æt n«ng nghiÖp, n«ng th«n vµo ®óng vÞ trÝ, g¾n ®­îc søc lao ®éng víi t­ liÖu s¶n xuÊt c¬ b¶n cña n«ng d©n lµ ruéng ®Êt. - Ph¸t huy ®­îc søc m¹nh tæng hîp cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Lóc nµy kinh tÕ quèc doanh chiÕm tû träng nhá bÐ, nh­ng nh¬ ph¸t triÓn ®­îc vai trß cña kinh tÕ t­ nh©n trªn c¬ së chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc nªn nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn ®óng h­íng v¬Ý tèc ®é cao. 2. Kinh tÕ t­ nh©n thêi kú c¶i t¹o x· héi nÒn kinh tÕ (1958 - 1960) vµ tíi n¨m 1976. 7
  7. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Trªn cã së th¾ng lîi cña kú kh«i phôc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ (1955 - 1957), miÒn B¾c b­íc vµo thùc hiÖn kÕ ho¹ch 3 n¨m c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoai quèc doanh. Th¸ng 4 - 1958 Quèc héi th«ng qua kÕ ho¹ch 3 n¨m ph¸t triÓn vµ c¶i t¹o kinh tÕ, ph¸t triÓn v¨n ho¸ (1958 - 1960). Néi dung chñ yÕu cña c«ng cuéc c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa ®Æt ra trong thêi kú nµy lµ biÕn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn thµnh nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa. Nªn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa gåm hai h×nh thøc së h÷u chñ yÕu lµ quèc doanh vµ tËp thÓ. Kinh tÕ c¸ thÓ vµ kinh tÕ t­ b¶n t­ doanh lµ ®èi t­îng trùc tiÕp cña c«ng cuéc c¶i t¹o nµy. Néi dung ®­a n«ng d©n vµo hîp t¸c x· coi lµ kh©u chÝnh. C¶i t¹o ®èi víi c¸c hé c¸ thÓ trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, th­¬ng nghiÖp, giao th«ng vËn t¶i, x©y dùng vµ c¸c ngµnh kh¸c còng rÊt khÈn tr­¬ng. §èi víi c«ng th­¬ng nghiÖp t­ b¶n t­ doanh víi môc tiªu nhanh chãng xo¸ bá thµnh phÇn kinh tÕ nµy ®­îc tiÕn hµnh b»ng chÝnh s¸ch chuéc l¹i (tr¶ dÇn) vµ ¸p dông h×nh thøc c«ng t­ hîp doanh. 8
  8. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k KÕt qu¶ ®Õn n¨m 1960 ®· cã: 40,4 ngh×n hîp t¸c x· n«ng nghiÖp, chiÕm 85,5% tæng sè hé n«ng d©n vµ 68,1% tæng dienÑ tÝch canh t¸c; 2.760 hîp t¸c x· tiÓu thñ c«ng nghiÖp, 267 tæ s¶n xuÊt vµ 285 hîp t¸c x· nghÒ muèi. TÝnh chung ®Õn n¨m 1960 sè x· viªn hîp t¸c x· chuyªn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp lªn 72 ngh×n ng­êi. VÒ th­¬ng nghiÖp ®· cã 65% trong sè 185 ngh×n tiÓu th­¬ng tham gia hîp t¸c x·. Hîp t¸c x· mua b¸n ®· ®­îc thµnh lËp ë hÇu hÕt c¸c x· ph­êng miÒn B¾c. §Õn cuèi n¨m 1960 ®· c¶i t¹o xong toµn bé 729 hé t­ b¶n c«ng nghiÖp, trong ®ã 661 hé theo h×nh thøc c«ng t­ hîp doanh vµ 68 hé theo h×nh thøc xÝ nghiÖp hîp t¸c x·. Toµn bé lùc l­îng vËn t¶i c¬ giíi t­ nh©n gåm 1.602 «t« vµ 132 ph­¬ng tiÖn vËn t¶i thuû ®· chuyÓn thµnh 31 xÝ nghiÖp c«ng t­ hîp doanh víi tæng são 2.610 c«ng nh©n. Nh­ vËy miÒn B¾c ®Õn cuèi n¨m 1960 ®· hoµn thµnh c¶i t¹o kinh tÕ ngoµi quèc doanh d­íi h×nh thøc hîp t¸c x· vµ c«ng t­ hîp doanh, hoÆc c¸c ®¹i lý, kinh tiªu cña kinh tÕ nhµ n­íc. 9
  9. Tuy nhiªn kinh tÕ t­ nh©n vÉn tån t¹i d­íi h×nh thøc kinh tÕ c¸ thÓ. Tû träng lao ®éng trong khu vùc kinh tÕ t­ nh©n tuy ®· gi¶m nhiÒu nh­ng vÉn cßn chiÕm gi÷ mét tû lÖ ®¸ng kÓ. N¨m 1960: 28,7%; n¨m 1970: 16,4%; n¨m 1975: 14,8%. Th­êng xuyªn cã kho¶ng 50 -80 ngh×n ng­êi lao ®éng trong khu vùc nµy. N¨m 1971: 71,5 ngh×n ng­êi; n¨m 1974: 66,4 ngh×n ng­êi; n¨m 1975: 64,3 ngh×n ng­êi. Còng trong thêi gian nµy sè ng­êi bu«n b¸n nhá vµ kinh doanh dÞch vô còng th­êng xuyªn ë møc trªn d­íi 20 v¹n ng­êi. N¨m 1960 : 20 v¹n ng­êi; n¨m 1965: 16,2 v¹n ng­êi; n¨m 1973: 19,4 v¹n ng­êi; n¨m 1974: 20 v¹n ng­êi; n¨m 1975: 19 v¹n ng­êi. ë miÒn Nam, n¨m 1976 riªng ngµnh c«ng nghiÖp cã tíi 94.857 hé t­ nh©n, c¸ thÓ. Trong ®ã ngµnh chÕ biÕn l­¬ng thùc vµ thùc phÈm 29.530 hé; dÖt 17.035 hé; vËt liÖu x©y dùng 5.964 hé; ho¸ chÊt 2.413 hé; c¬ khÝ 23.312 hé… Mét sè ®Þa ph­¬ng cã sè hé t­ nh­ c¸ thÓ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp lín nh­ thµnh phè Hå ChÝ Minh 31.922 hé; Qu¶ng Nam - §µ N½ng 10.466 hé; Phó yªn vµ Kh¸nh Hoµ 7.147 hé; Ninh ThuËn vµ B×nh ThuËn 7.904 hé; §ång Nai 6.142 hé; Qu¶ng Ng·i vµ B×nh §Þnh 5.925 hé. 3. Kinh tÕ t­ nh©n thêi kú 1976 - 1985 10
  10. §Êt n­íc thèng nhÊt, c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ vµ c¶i t¹o quan hÖ s¶n xuÊt ®­îc thùc hiÖn trªn ph¹m vi c¶ n­íc. KÕ ho¹ch 5 n¨m 1976 - 1980 ngoµi nhiÖm vô kh¾c phôc hËu qu¶ chiÕn tranh, tiÕn hµnh c¶i t¹o kinh tÕ miÒn Nam theo m« h×nh kinh tÕ miÒn B¾c. TiÕp tôc c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa ®èi víi nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt ná ë miÒm B¾c, ®ång thêi triÓn khai m¹nh mÏ ë miÒn Nam. Nh­ng kinh tÕ t­ nh©n vÉn tån t¹i, trong c«ng nhgiÖp vÉn cã trªn d­íi 60 v¹n ng­êi s¶n xuÊt c¸ thÓ n¨m 1980: 50,3 v¹n; n¨m 1981: 55,1 v¹n; n¨m 1982: 60,8 v¹n; n¨m 1983: 66,6 v¹n; n¨m 1984: 64 v¹n; n¨m 1985: 59,3 v¹n. Sè lao ®éng ho¹t ®éng táng kinh tÕ t­ nh©n hµng n¨m vÉn chiÕm trªn 20% tæng sè lao ®éng ngµnh c«ng nghiÖp; n¨m 1980: 22,3%; n¨m 1984: 26%; n¨m 1985: 23%; n¨m 1986: 23,2%. Gi¸ trÞ s¶n l­îng c«ng nghiÖp do khu vùc kinh tÕ t­ nh©n t¹o ra hµng n¨m chiÕm trªn d­íi 15% gi¸ trÞ s¶n l­îng toµn ngµnh c«ng nghiÖp. 11
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1