Giáo trình hình thành ứng dụng khảo sát sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p6

Chia sẻ: Dsadf Fasfas | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

56
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhưng quản lý trở thành một khoa học thì khởi đầu phải nói là phương Tây. ở thế kỷ này, nhất là trước thập kỷ 70, quản lý học phát triển nhanh chóng, các học phái mọc ra như nấm, một cảnh tượng phát triển rực rỡ. Cần phải nói rằng, về mặt khoa học hoá, định lượng hoá về quản lý thì quản lý phương Tây có công đầu. Tóm lại: Quản lý doanh nghiệp kiểu Trung Quốc và Nhật Bản cần phải có nét khái quát lớn. Song nó không phải là trạng thái tĩnh, mà là trạng...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình hình thành ứng dụng khảo sát sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p6

Tµi liÖu tham kh¶o 1.Vèn hiÖn §¹i héi §¶ng 6,7,8 2. Gi¸o tr×nh kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c Lª nin tËp 2 - NXBGD 3. Gi¸o tr×nh LÞch sö häc thuyÕt kinh tÕ - NXBGD 1995 4. C¬ chÕ thÞ trêng vµ vai trß kinh tÕ cña nhµ níc ë ViÖt Nam NXB thèng kª 1994 5. §æi míi vµ hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý ë níc ta 6. Qu¶n lý Nhµ níc vÒ kinh tÕ 7. TÝnh chñ ®¹o cña doanh nghiÖp nhµ níc trong nÒn KTTT ë níc ta hiÖn nay. 8. Kinh tÕ häc cña Samuelson - NXBGD 9. Kinh tÕ häc cña David Begg - NXBGD 52
10. T¹p chÝ: - Kinh tÕ vµ dù b¸o 3/98 - Kinh tÕ ph¸t triÓn 68/98; 88/98; 97/98 - Th«ng tin lý luËn 7/98 - T¹p chÝ luËt 3/98 53
Lêi më ®Çu Kinh tÕ lµ mét thÕ giíi ®éng lu«n ph¸t triÓn vµ kh«ng ngõng thay ®æi, nhÊt lµ vµo thêi ®¹i ngµy nay khi ch¹m ngâ thÕ kû XXI, trªn thÕ giíi chu tr×nh toµn cÇu ho¸ lµ tÊt yÕu kh¸ch quan cña t¨ng trëng, nã t¹o ra nh÷ng khã kh¨n vµ th¸ch thøc míi cho c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt Nam nãi riªng vµ thÕ giíi nãi chung. ViÖc qu¶n lý tèt hay kh«ng, lu«n lµ vÊn ®Ò cã ¶nh hëng ®Õn sù tån vong cña mét doanh nghiÖp. Nhng ®Ó qu¶n lý tèt cÇn ph¶i cã nh÷ng yÕu tè nµo? yÕu tè kinh doanh hiÖn ®¹i hay yÕu tè qu¶n lý truyÒn thèng. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¸c häc thuyÕt qu¶n lý tr¶i qua hµng ngh×n n¨m nh÷ng g× tÝch luü cña qu¸ khø lµ cña c¶i cho t¬ng lai. §Æc biÖt víi phong th¸i qu¶n lý ph¬ng §«ng - mét phong th¸i gÇn gòi víi ViÖt Nam vÉn ®øng trong kinh doanh thêi ®¹i “viÔn th«ng - tªn löa”. Næi bËt nhÊt lµ chÝnh s¸ch, vÞ ®øc, trung dung trong §øc trÞ - Khæng Tö. Ngêi viÕt quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi: "T tëng §øc TrÞ cña Khæng Tö vµ vËn dông trong qu¶n lý doanh nghiÖp hiÖn nay" nh»m môc ®Ých gi¶i thÝch, giíi thiÖu t×m hiÓu liÖu trong giai ®o¹n nµy nã cßn ®óng ®¾n hay kh«ng hay ®· lçi thêi. 1
Nh÷ng khã kh¨n chång chÊt do t liÖu Ýt, Ýt ngêi ®Ò cËp hay quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nµy. §Ò tµi qu¸ réng ngêi viÕt kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng kh¸i qu¸t hoÆc ®a ra nhËn xÐt hîp lý khi kinh nghiÖm thùc tiÔn kh«ng nhiÒu. MÆt kh¸c do thêi gian gÊp rót ®· lµm cho ngêi viÕt lóng tóng khi trong nhËn ®Þnh ph©n gi¶i. Vît qua khã kh¨n, ngêi viÕt quyÕt t©m theo ®uæi ®Ò tµi nµy, nh÷ng mong cã thÓ gãp mét phÇn nhá cña m×nh vµo viÖc nghiªn cøu. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n. 2
Ch¬ng I T tëng “§øc trÞ” cña Khæng Tö I. T tëng §øc TrÞ cña Khæng Tö 1. Khæng Tö - Nhµ qu¶n lý xuÊt s¾c Khæng Tö lµ mét nh©n vËt lín cã ¶nh hëng tíi diÖn m¹o vµ sù ph¸t triÓn cña mét sè d©n téc. ë tæ quèc «ng, Khæng häc cã lóc bÞ ®¸nh gi¸ lµ hÖ t tëng b¶o thñ cña (nh÷ng ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm rÊt nhiÒu vÒ sù tr× trÖ vÒ mÆt x· héi cña Trung Quèc”. ë nh÷ng níc kh¸c trong khu vùc nh NhËt B¶n, Hµn Quèc, Singapor... Khæng Gi¸o l¹i ®îc xem xÐt nh mét nÒn t¶ng v¨n ho¸ tinh thÇn t¹o ra m«i trêng thuËn lîi cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ c¸c quèc gia theo m« h×nh x· héi “æn ®Þnh, kû c¬ng vµ ph¸t triÓn”. Sù ®¸nh gi¸ vÒ Khæng Tö rÊt kh¸c nhau, tríc hÕt lµ v× nh÷ng mËp mê cña lÞch sö. ¤ng sèng c¸ch chóng ta h¬n 2 3
ngh×n n¨m tr¨m n¨m vµ sau «ng cã rÊt nhiÒu häc trß, m«n ph¸i ph¸t triÓn hÖ t tëng nho gi¸o theo nhiÒu híng kh¸c nhau. Cã khi tr¸i ngîc víi t tëng cña thÇy. ë Trung Quèc vai trß cña «ng ®· nhiÒu lÇn th¨ng gi¸ng theo quan ®iÓm vµ xu híng chÝnh trÞ, song ®Õn nay, «ng vÉn l¹i ®îc ®¸nh gi¸ cao, UNESCO ®· thõa nhËn «ng lµ mét “danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi”. ViÖc t¸ch riªng tõng khÝa c¹nh trong c¸i tµi n¨ng ®a d¹ng vµ thèng nhÊt cña «ng ®· t×m ra mét Khæng Tö lµ nhµ t tëng lín vÒ TriÕt häc, chÝnh trÞ häc, ®¹o ®øc häc vµ gi¸o dôc häc. Trong c¸c lÜnh vùc ®ã thËt khã x¸c ®Þnh ®©u lµ ®ãng gãp lín nhÊt cña «ng. Cã thÓ nhËn ®Þnh r»ng, tÇm vãc cña Khæng Tö lín h¬n khÝa c¹nh ®ã céng l¹i, vµ sÏ lµ khiÕm khuyÕt nÕu kh«ng nghiªn cøu «ng nh mét nhµ qu¶n lý. NÕu thèng nhÊt víi quan niÖm nhµ qu¶n lý lµ nhµ l·nh ®¹o cña mét tæ chøc, lµ ngêi “thùc hiÖn c«ng viÖc cña m×nh th«ng qua nh÷ng ngêi kh¸c th× Khæng Tö ®óng lµ ngêi nh vËy. 2. Khæng Tö - nhµ t tëng qu¶n lý cña thuyÕt §øc trÞ 4
Sèng trong mét x· héi n«ng nghiÖp, s¶n xuÊt kÐm ph¸t triÓn vµo cuèi ®êi Xu©n Thu, ®Çy c¶nh “®¹i lo¹n” vµ “v« ®¹o”, b¶n th©n ®· tõng lµm nhiÒu nghÒ “bØ lËu” råi lµm quan cai trÞ, Khæng Tö nhËn thøc ®îc nhu cÇu vÒ hoµ b×nh, æn ®Þnh, trËt tù vµ thÞnh vîng cña x· héi vµ mäi thµnh viªn. Kh¸c víi Trang Tö coi ®êi nh méng, kiÕp ngêi phï du chØ cèt “toµn sinh” cho b¶n th©n, Khæng Tö lµ mét ngêi “nhËp thÓ” vµ lu«n tr¨n trë víi chuyÖn qu¶n lý cña x· héi theo c¸ch tèt nhÊt. Song, «ng kh«ng ph¶i lµ mét nhµ c¸ch m¹ng tõ díi lªn, «ng chØ muèn thùc hiÖn nh÷ng c¶i c¸ch x· héi tõ trªn xuèng, b»ng con ®êng “§øc trÞ”. X· héi lý tëng mµ Khæng Tö muèn x©y dùng lµ mét x· héi phong kiÕn cã t«n ti, trËt tù. Tõ Thiªn Tö tíi c¸c ch hÇu lín nhá, tõ quý téc tíi b×nh d©n, ai cã phËn nÊy, ®Òu cã quyÒn lîi vµ nhiÖm vô sèng hoµ h¶o víi nhau, gióp ®ì nhau, nhÊt lµ h¹ng vua chóa, hä ph¶i cã bæn phËn dìng d©n- lo cho d©n ®ñ ¨n ®ñ mÆc, vµ bæn phËn gi¸o d©n b»ng c¸ch nªu g¬ng vµ dËy lÔ, nh¹c, v¨n, ®øc, bÊt ®¾c dÜ míi dïng h×nh ph¸p. X· héi ®ã lÊy gia ®×nh lµm c¬ së vµ h×nh mÉu, träng hiÕu ®Ô, yªu trÎ, kÝnh gi¸. Mäi ngêi ®Òu träng t×nh c¶m vµ 5
c«ng b»ng, kh«ng cã ngêi qu¸ nghÌo hoÆc qu¸ giµu; ngêi giµu th× khiªm tèn, gi÷ lÔ, ngêi nghÌo th× “l¹c ®¹o”. Dï sao th× ý tëng trªn còng ®îc c¶ hai giai cÊp bãc lét vµ bÞ bãc lét thêi ®ã dÔ chÊp nhËn h¬n, dÔ thùc hiÖn h¬n so víi h×nh mÉu x· héi v« chÝnh phñ “ngu si hëng th¸i b×nh” cña L·o Tö vµ mÉu “quèc cêng qu©n t«n” b»ng h×nh ph¹t hµ kh¾c vµ l¹m dông b¹o lùc cña ph¸i ph¸p gia. C¸i “cèt” lý luËn ®Ó x©y dùng x· héi trªn, c¸i gióp cho c¸c nhµ cai tr× lËp l¹i trËt tù tõ x· héi v« ®¹o chÝnh lµ ®¹o Nho - ®¹o Nh©n cña Khæng Tö. Cho nªn, dï cã nãi vÒ chÝnh trÞ, gi¸o dôc hay ®¹o ®øc th× Khæng Tö ®Òu xuÊt ph¸t tõ vÊn ®Ò nh©n sù vµ môc ®Ých cña «ng chÝnh lµ xaay dùng mét x· héi nh©n b¶n. 2.1. §¹o nh©n vÒ qu¶n lý Víi vò trô quan “thiªn, ®Þa, nh©n - v¹n vËt nhÊt thÓ”, trêi vµ ngêi t¬ng hîp, Khæng Tö nhËn thÊy c¸c sù vËt cña v¹n vËt tu©n theo mét quy luËt kh¸ch quan mµ «ng gäi lµ trêi “mÖnh trêi”. Con ngêi theo Nho häc “lµ c¸i ®øc cña trêi, sù giao hîp ©m d¬ng, sù héi tô cña quû thÇn, c¸i khÝ tinh tó 6
cña ngò hµnh”. Con ngêi sinh ra ®Òu cã b¶n chÊt Ngêi (®øc - nh©n) nhng do trêi phó kh¸c nhau vÒ n¨ng lùc, tµi n¨ng vµ hoµn c¶nh sèng (m«i trêng) kh¸c nhau cho nªn ®· trë thµnh nh÷ng nh©n c¸ch kh«ng gièng nhau. B»ng sù häc tËp, tu dìng kh«ng ngõng, con ngêi dÇn dÇn hoµn thiÖn b¶n chÊt ngêi cña m×nh - trë thµnh ngêi Nh©n. Vµ nh÷ng ngêi hiÒn nµy cã xø mÖnh gi¸o ho¸ x· héi, thùc hiÖn nh©n ho¸ mäi tÇng líp. Nhê vËy, x· héi trë nªn cã nh©n nghÜa vµ thÞnh trÞ. Häc thuyÕt Nh©n trÞ cña Khæng Tö còng lµ mét häc thuyÕt qu¶n lý x· héi nh»m ph¸t triÓn nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp cña con ngêi, l·nh ®¹o - cai trÞ hä theo nguyªn t¾c ®øc trÞ: ngêi trªn noi g¬ng, kÎ díi tù gi¸c tu©n theo. - VÒ ®¹o Nh©n: “Nh©n lµ yªu ngêi” (Nh©n lµ ¸i nh©n). Nh©n lµ gióp ®ì ngêi kh¸c thµnh c«ng “Ngêi th©n, m×nh muèn thµnh c«ng th× còng gióp ngêi kh¸c thµnh c«ng, ®ã lµ ph¬ng ph¸p thùc hµnh cña ngêi nh©n”. Nhng Khæng Tö kh«ng nãi ®Õn tÝnh nh©n chung chung «ng coi nã nh ®øc tÝnh c¬ b¶n cña nhµ qu¶n lý. Nãi c¸ch kh¸c, ngêi cã nh©n lu«n t×m mäi c¸ch ®ñ thu lîi vÒ m×nh, nh©n lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n cña ho¹t ®éng qu¶n lý (trong quan hÖ nhµ qu¶n lý víi ®èi tîng bÞ 7
qu¶n lý) vµ lµ ®¹o ®øc vµ hµnh vi cña c¸c chñ thÓ qu¶n lý. Khæng Tö n©ng t tëng nh©n lªn thµnh ®¹o (nguyªn t¾c sèng chung cho x· héi) v× lµ mét nhµ t tëng qu¶n lý s©u s¾c, «ng thÊy ®ã lµ nguyªn t¾c chung g¾n kÕt gi÷a chñ thÓ vµ kh¸ch thÓ qu¶n lý ®¹t hiÖu qu¶ x· héi cao: “ngêi qu©n tö häc ®¹o th× yªu ngêi, kÎ tiÓu nh©n häc ®¹o th× dÔ sai khiÕn” (D¬ng ho¸). - Nh©n vµ lÔ: Nh©n cã thÓ ®¹t ®îc qua LÔ, LÔ lµ h×nh thøc biÓu hiÖn cña Nh©n, thiÕu Nh©n th× LÔ chØ lµ h×nh thøc gi¶ dèi: “Ngêi kh«ng cã ®øc Nh©n th× LÔ mµ lµm chi”. - Nh©n vµ NghÜa: §óng lÔ còng lµ lµm ®óng nghÜa råi. Nh©n g¾n liÒn víi NghÜa v× theo NghÜa lµ thÊy viÖc g× ®¸ng lµm th× ph¶i lµm, kh«ng mu tÝnh lîi cña c¸ nh©n m×nh. “C¸ch xö sù cña ngêi qu©n tö, kh«ng nhÊt ®Þnh ph¶i nh vËy míi ®îc, kh«ng nhÊt ®Þnh nh kia lµ ®îc, cø hîp nghÜa th× lµm”, lµm hÕt m×nh kh«ng thµnh th× th«i. 8