Giáo trình phân tích khả năng quan sát những yếu tố trong sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p1
lượt xem 3
download
Tham khảo tài liệu 'giáo trình phân tích khả năng quan sát những yếu tố trong sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p1', kinh tế - quản lý, kinh tế học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giáo trình phân tích khả năng quan sát những yếu tố trong sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p1
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y Giáo trình phân tích khả năng quan sát những bu bu to to k k lic lic C C w w m m yếu tố trong sự chuyển đổi nền kinh tế thị w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k trường Lêi më ®Çu Sù chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ thÞ trêng (KTTT) theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc lµ xu híng tÊt yÕu cña mäi x· héi. §Æc biÖt trong giai ®o¹n hiÖn nay khi mµ nÒn kinh tÕ c¸c níc ph¸t triÓn trªn thÕ giíi ®· ®¹t tíi ®Ønh cao vµ xu híng vËn ®éng ph¸t triÓn cña thÕ giíi ®ang tiÕn vµo thÕ kû v¨n minh trÝ tuÖ th× sù chuyÓn ®æi KTTT theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc lµ tÊt yÕu kh¸ch quan cña bÊt kú mét quèc gia nµo muèn v¬n tíi vµ hoµ nhËp víi xu híng ph¸t triÓn chung cña nh©n lo¹i. Sù ph¸t triÓn thÇn kú cña c¸c níc Ch©u ¸ mµ ®Æc biÖt lµ c¸c níc §«ng Nam ¸ lµ mét minh chøng cho sù thµnh c«ng cña qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi. Sù ph¸t triÓn thÇn kú nh vò b·o cña §«ng Nam ¸, sù bïng næ khoa häc kü thuËt víi tèc ®é chãng mÆt, quan hÖ thÕ giíi ®· bíc sang ®èi tho¹i hîp t¸c cïng nhau ph¸t triÓn ®· t¸c ®éng rÊt lín tíi ViÖt Nam. VÒ mÆt kinh tÕ hiÖn nay ViÖt Nam vÉn lµ mét trong nh÷ng quèc gia kÐm ph¸t triÓn. §Ó cã thÓ v¬n lªn ®¹t tr×nh ®é ph¸t triÓn ngang hµng víi c¸c quèc gia kh¸c, ViÖt Nam cÇn ph¶i t×m cho m×nh con ®êng ph¸t triÓn phï hîp víi t×nh 1
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k h×nh kinh tÕ x· héi trong níc võa ®¶m b¶o xu thÕ ph¸t triÓn chung cña thÕ giíi. §ã chÝnh lµ viÖc chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn KTTT ®Þnh híng XHCN cã sù qu¶n lý cña nhµ níc. ChÝnh v× vËy §¶ng ®· x¸c ®Þnh "viÖc chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ sang KTTT ®Þnh híng XHCN" lµ rÊt cÇn thiÕt vµ §¶ng còng nhÊn m¹nh vai trß kinh tÕ cña Nhµ níc lµ v« cïng quan träng. Kinh nghiÖm c¸c níc c«ng nghiÖp míi vµ NhËt B¶n cho thÊy vai trß kinh tÕ cña Nhµ níc lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn cña ®Êt níc. Nãi ®Õn sù ph¸t triÓn thÇn kú cña NhËt B¶n lµ nãi tíi "hiÖu n¨ng NhËt B¶n" lµ sù t¸c ®éng quyÕt ®Þnh do cã sù qu¶n lý nÒn kinh tÕ cña Nhµ níc. Tõ gi÷a nh÷ng n¨m 80 khi b¾t ®Çu sù nghiÖp ®æi míi, chóng ta ®· nhËn râ vai trß ®éng lùc t lín cña Nhµ níc tíi nÒn KTTT. Nhµ níc kh«ng nh÷ng lµ chñ thÓ mµ cßn lµ kh¸ch thÓ. Nhµ níc tham gia vµo c¸c lo¹i quan hÖ kh¸c nhau trong nÒn kinh tÕ. V× vËy vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i lµm râ ®îc vai trß kinh tÕ cña Nhµ níc vµ sö dông nã mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh vËn ®éng nÒn KTTT theo ®Þnh híng XHCN theo híng cã lîi nhÊt võa ph¸t huy t¸c dông tÝch cùc vµ h¹n chÕ ®îc nhiÒu khiÕm khuyÕt cña nÒn 2
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Néi dung I/ C¸c lý thuyÕt vÒ vai trß kinh tÕ cña Nhµ níc 1. Lý luËn cña Chñ nghÜa M¸c Lªnin vÒ vai trß kinh tÕ cña Nhµ níc Chñ nghÜa M¸c Lª nin xem xÐt nÒn kinh tÕ díi gãc ®é vÜ m« tõ hiÖn tîng ®Õn b¶n chÊt. Chñ nghÜa M¸c Lª nin cho r»ng trong mét nÒn kinh tÕ th× cÇn ph¶i cã sù can thiÖp cña Nhµ níc. Mét nÒn kinh tÕ khi chuyÓn ®æi sang c¬ chÕ thÞ trêng cã rÊt nhiÒu khuyÕt tËt. Nhµ níc can thiÖp vµo nÒn kinh tÕ nh»m h¹n chÕ tèi ®a nh÷ng khuyÕt tËt vµ ph¸t huy cao ®é nh÷ng mÆt tÝch cùc cña kinh tÕ ph¸t triÓn. Theo M¸c nÕu kh«ng cã sù can thiÖp cña Nhµ níc th× nÒn kinh tÕ kh«ng ho¹t ®éng b×nh thêng ®îc, nã sÏ trë nªn rèi ren mÊt c©n ®èi mét c¸ch nghiªm träng. Díi chñ nghÜa M¸c, Nhµ níc kh«ng nh÷ng chØ cã vai trß qu¶n lý kinh tÕ mµ cßn cã vai trß ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ ë tÇm vÜ m« ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn æn ®Þnh vÒ nÒn kinh tÕ, chèng l¹m ph¸t vµ khuynh híng t¹o ra sù c©n ®èi gi÷a c¸c ngµnh nghÒ vµ duy tr× sù c©n b»ng ®ã Nhµ níc kÕt nèi gi÷a 4
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k hai ngµnh nghÒ, c©n ®èi gi÷a cung vµ cÇu, ®iÒu tiÕt sù lu th«ng hµng ho¸ vµ tiÒn tÖ. Nhµ níc ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ cho sù ph¸t triÓn, Nhµ níc dïng c¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, tµi chÝnh, tµi kho¸... vµ c¸c biÖn ph¸p ®a Khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ vµo nÒn kinh tÕ thóc ®Èy sù nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh chãng. Víi c«ng cô lµ hÖ thèng luËt ph¸p, Nhµ níc sö dông nh»m ®iÒu chØnh nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn ®óng híng, b¶o ®¶m sù æn ®Þnh ng¨n chÆn nh÷ng hiÖn tîng xÊu kh«ng ®¸ng cã. Nh vËy, quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c - Lª nin lµ ®óng ®¾n nhÊt.Trong bÊt kú mét quèc gia nµo ®Òu nhÊt thiÕt ph¶i cã sù tham gia ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc. Nhµ níc ®iÒu chØnh vµ duy tr× x· héi thÝch nghi víi nh÷ng ®iÒu kiÖn míi vµ t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nÒn kinh tÕ. ViÖt Nam ta theo quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®· vµ ®ang x©y dùng cñng cè vai trß Nhµ níc CHXHCNVN trong nÒn kinh tÕ. 2. Lý luËn cña trêng ph¸i cæ ®iÓn Kh¸c víi chñ nghÜa M¸c - Lªnin, quan ®iÓm cña trêng ph¸i cæ ®iÓn cho r»ng Nhµ nø¬c kh«ng nªn can thiÖp vµo nÒn kinh tÕ. Hä cho r»ng thõa nhËn sù tån t¹i cña qui luËt kinh 5
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k tÕ lµ kh¸ch quan kh«ng phô thuéc vµo ý chÝ cña con ngêi. Nh÷ng quy luËt ®ã cã kh¶ n¨ng ®¶m b¶o sù c«ng b»ng tù nhiªn trong hÖ thèng kinh tÕ. V× vËy trêng ph¸i cæ ®iÓn t¸n thµnh h¹n chÕ b»ng mäi c¸ch sù can thiÖp cña Nhµ níc vµo nÒn kinh tÕ cø ®Ó cho c¸c trêng ph¸i kinh tÕ ho¹t ®éng tù do nÒn kinh tÕ sÏ tiÕn tíi toµn dông nh©n c«ng do t¸c dông cña hai lùc cung cÇu. Trêng ph¸i cæ ®iÓn ra ®êi khi chÕ ®é phong kiÕn vÉn cßn tån t¹i vµ do ®ã ®· ¶nh hëng phÇn nµo tíi quan ®iÓm cña hä. Sù ph¸t sinh c¸c qu¶n ®iÓm cña trêng ph¸i cæ ®iÓn vÒ Nhµ níc b¾t nguån tõ c¸c häc thuyÕt cña trêng ph¸i träng n«ng mµ ®iÓn h×nh häc thuyÕt "luËt tù nhiªn" cña F. Quesnay. §©y lµ t tëng trung t©m trong häc thuyÕt cña Quesnay. ¤ng cho r»ng trong x· héi tÝnh ngÉu nhiªn kh«ng chiÕm vÞ trÝ thèng trÞ mµ tÝnh tÊt yÕu tÝnh quy luËt míi chiÕm vÞ trÝ thèng trÞ. Trong lý thuyÕt vÒ "luËt tù nhiªn" «ng thõa nhËn vai trß tù do c¸ nh©n coi ®ã lµ luËt tù nhiªn cña con ngêi ¤ng ®ßi cã sù c¹nh tranh tù do gi÷a nh÷ng ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸. Theo «ng yÕu tè kh«ng thÓ thiªu ®îc cña "luËt tù nhiªn" lµ thõa nhËn quyÒn bÊt kh¶ x©m ph¹m ®èi víi së h÷u c¸ nh©n. 6
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Nhng néi dung ®ã nãi lªn r»ng "luËt tù nhiªn" cña Quesnay ph¶n ¸nh yªu cÇu ph¸t triÓn cña t b¶n víi nh÷ng yÕu tè bªn trong mµ Nhµ níc kh«ng nªn can thiÖp vµo kinh tÕ. ¤ng cho r»ng chÝnh s¸ch tù do kinh tÕ lµ ®óng ®¾n nhÊt. Sù ph¸t triÓn c¸c quan ®iÓm cña trêng ph¸i cæ ®iÓn ph¶i nh¾c tíi AdamSmith (1723 - 1790) ¤ng lµ nhµ kinh tÕ chÝnh trÞ häc cæ ®iÓn næi tiÕng ë Anh vµ trªn thÕ giíi, ¤ng lµ con ngêi tµi n¨ng 14 tuæi ®· vµo ®¹i häc. T tëng cña «ng thÊm nhuÇn nguyªn lý triÕt häc cña Scotlen. A.Smith lµ nhµ t tëng tiªn tiÕn cña giai cÊp t s¶n «ng muèn thñ tiªu ph©n tÝch phong kiÕn më ®êng cho CNTB ph¸t triÓn vµ xem chÕ ®é TBCN lµ hîp lý duy nhÊt. ThÕ giíi quan cña A.Smith chñ yÕu lµ duy vËt nhng chñ nghÜa duy vËt ë «ng cßn mang tÝnh chÊt tù ph¸t m¸y mãc cha biÕt phÐp biÖn chøng duy vËt «ng thõa nhËn c¸c quy luËt kinh tÕ kh¸ch quan vµ t tëng tù do kinh tÕ. ¤ng ®a ra lý thuyÕt "Bµn tay v« h×nh" vµ nguyªn lý "nhµ níc kh«ng can thiÖp" vµo ho¹t ®éng nÒn kinh tÕ. Theo «ng "Bµn tay v« h×nh" chÝnh lµ quy luËt kinh tÕ kh¸ch quan tù ph¸t ho¹t ®éng chi phèi ho¹t ®éng cña con ngêi. HÖ thèng c¸c quy luËt kinh tÕ kh¸ch quan ®ã cßn gäi lµ "TrËt tù tù nhiªn". Theo «ng nÒn kinh tÕ ph¶i ph¸t triÓn trªn c¬ së tù do kinh tÕ sù vËn ®éng cña thÞ trêng do quan hÖ cung cÇu vµ sù biÕn ®æi tù ph¸t cña gi¸ c¶ hµng ho¸ trªn thÞ trêng. 7
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Smith cho r»ng chÕ ®é x· héi mµ trong ®ã tån t¹i s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸ lµ mét chÕ ®é b×nh thêng, nÒn kinh tÕ b×nh thêng lµ nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn trªn c¬ së tù do c¹nh tranh. Theo «ng chÕ ®é b×nh thêng ®îc x©y dùng trªn c¬ së "trËt t tù nhiªn". ChÕ ®é kh«ng b×nh thêng lµ s¶n phÈm cña sù dèt n¸t. NÕu Quesnay cho r»ng "luËt tù nhiªn" chØ trë thµnh hiÖn thùc trong nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi th× A.Smith cho r»ng "TrËt tù tù nhiªn" ®îc thÓ hiÖn trong mäi x· héi kh«ng phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn nµo. Theo «ng qui luËt kinh tÕ lµ v« ®Þnh. MÆc dï chÝnh s¸ch kinh tÕ cã thÓ k×m h·m hoÆc thóc ®Èy sù t¸c ®éng cña qui luËt kinh tÕ nhng Smith cho r»ng sù ph¸t triÓn b×nh thêng lµ sù tù ®iÒu tiÕt kh«ng cÇn cã sù can thiÖp cña Nhµ níc vµo kinh tÕ. Theo ¤ng Nhµ níc cã nh÷ng chøc n¨ng sau: - B¶o vÖ x· héi chèng l¹i b¹o lùc vµ bÊt c«ng cña c¸c d©n téc kh¸c. - B¶o vÖ mäi thµnh viªn trong x· héi tr¸nh khái bÊt c«ng vµ ¸p lùc cña thµnh viªn kh¸c. - §«i khi Nhµ níc còng thÓ hiÖn mét vµo chøc n¨ng kinh tÕ khi nh÷ng nhiÖm vô nµy vît qu¸ kh¶ n¨ng cña 8
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k nh÷ng nghiÖp riªng biÖt nh x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng, c«ng tr×nh c«ng céng lín... Nh vËy Smith cho r»ng sù ho¹t ®éng cña "bµn tay v« h×nh" sÏ ®a nÒn kinh tÕ ®Õn sù c©n b»ng mµ kh«ng cÇn sù can thiÖp cña Nhµ níc vµ chÝnh phñ còng kh«ng nªn can thiÖp lµm g×. Nhng c¸c nhµ kinh tÕ häc t s¶n cæ ®iÓn ®· m¾c ph¶i sai lÇm khi cho r»ng kh«ng cÇn Nhµ níc can thiÖp vµo nÒn kinh tÕ. Tõ nh÷ng n¨m 30 cña TK 19, c¸ch m¹ng chñ nghÜa ë Anh hoµn thµnh, vµ tõ 1825 trë ®i c¸c cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ lÆp l¹i liªn tôc vµ cã chu kú vµ gÇn ®©y nhÊt lµ khñng ho¶ng kinh tÕ Th¸i Lan sang Hµn Quèc, In®«nªsia.... Nh÷ng hiÖn tîng kinh tÕ míi n¶y sinh nh khñng ho¶ng thÊt nghiÖp, sù ph¸ s¶n cña nh÷ng ngêi s¶n xuÊt nhá... Sù sai lÇm cña hä lµ hä ®· xa rêi ph¬ng ph¸p tr×u tîng ho¸ khoa häc mµ chØ xem xÐt hÖ thèng ho¸ c¸c hiÖn tîng bÒ ngoµi mµ kh«ng ®i s©u ph©n tÝch c¸c b¶n chÊt bªn trong cña qu¸ tr×nh kinh tÕ. §iÒu ®ã chøng tá "bµn tay v« h×nh" kh«ng thÓ ®¶m b¶o cho nh÷ng ®iÒu kiÖn æn ®Þnh cho nÒn kinh tÕ thÞ trêng ph¸t triÓn". 3. Lý luËn cña trêng ph¸i t©n cæ ®iÓn. 9
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo trình phân tích khả năng quan sát những yếu tố trong sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p3
9 p | 70 | 5
-
Giáo trình phân tích khả năng lập luận một số vấn đề về nhập khẩu tư bản p4
9 p | 63 | 5
-
Giáo trình phân tích khả năng hình thành vị trí tuyến đường chức năng và nhiệm vụ của nó p8
5 p | 75 | 5
-
Giáo trình phân tích khả năng lập luận một số vấn đề về nhập khẩu tư bản p7
9 p | 59 | 5
-
Giáo trình phân tích khả năng hình thành vị trí tuyến đường chức năng và nhiệm vụ của nó p4
5 p | 91 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng hình thành vị trí tuyến đường chức năng và nhiệm vụ của nó p3
5 p | 79 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng quan sát những yếu tố trong sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p2
9 p | 69 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng lập luận một số vấn đề về nhập khẩu tư bản p8
9 p | 64 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng hình thành vị trí tuyến đường chức năng và nhiệm vụ của nó p9
5 p | 62 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng lập luận một số vấn đề về nhập khẩu tư bản p5
9 p | 85 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng lập luận một số vấn đề về nhập khẩu tư bản p2
9 p | 69 | 4
-
Giáo trình phân tích khả năng hình thành vị trí tuyến đường chức năng và nhiệm vụ của nó p7
5 p | 69 | 3
-
Giáo trình phân tích khả năng hình thành vị trí tuyến đường chức năng và nhiệm vụ của nó p6
5 p | 78 | 3
-
Giáo trình phân tích khả năng hình thành vị trí tuyến đường chức năng và nhiệm vụ của nó p5
5 p | 69 | 3
-
Giáo trình phân tích khả năng lập luận một số vấn đề về nhập khẩu tư bản p1
9 p | 96 | 3
-
Giáo trình phân tích khả năng lập luận một số vấn đề về nhập khẩu tư bản p6
9 p | 87 | 3
-
Giáo trình phân tích khả năng hình thành vị trí tuyến đường chức năng và nhiệm vụ của nó p10
5 p | 65 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn