Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng lý luận nền kinh tế thị trường theo công nghệ p9

Chia sẻ: Dsfwe Trewyer | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

73
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'giáo trình phân tích quy trình ứng dụng lý luận nền kinh tế thị trường theo công nghệ p9', kinh tế - quản lý, kinh tế học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng lý luận nền kinh tế thị trường theo công nghệ p9

§ång SH gi÷a NN víi t b¶n t nh©n SH cña c¸c chñ ®Çu t níc ngoµi c- Quan hÖ gi÷a c¸c lo¹i h×nh SH: _ SH c«ng céng vµ SH t nh©n ®Òu lµ nh÷ng yÕu tè cÊu thµnh, c¬ cÊu SH ®a d¹ng trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn KTTT ®Þnh híng XHCN ë VN. NghÜa lµ ta kh«ng nªn xem xÐt chia t¸ch rêi gi÷a SHCC vµ SH t nh©n. _ Trong c¬ cÊu së h÷u ®ã th× SHCC gi÷ vai trß nÒn t¶ng. §©y lµ vÊn ®Ò cã tÝnh nguyªn t¾c v× CNXH cña VN lµ CNXH theo quan ®iÓm M¸c-Lªnin. _ Së h÷u t nh©n lµ mét trong nh÷ng ®éng lùc kinh tÕ quan träng cña nÒn KTTT. SH t nh©n chÝnh lµ c¸i chung cña KTTT. Thõa nhËn SH t nh©n trong nÒn kinh tÕ nhng thõa nhËn trong kÕt cÊu SH ®a d¹ng, chÝnh v× thÕ hä ®· xö lý, kÕt hîp 1 c¸ch hµi hoµ gi÷a SH t nh©n vµ SHCC. §iÓm cèt lâi ë ®©y lµ gi¶i ph¸p 1 c¸ch hîp lý mèi quan hÖ gi· SHCC vµ SH t nh©n. _ Sù ph¸t triÓn cña SH cæ phÇn: chÝnh lµ c¬ chÕ ®Ó cho SH t nh©n dÇn dÇn tiÕp cËn víi SHCC. ë VN ph¶i tiÕp tôc ®Èy m¹nh sù ph¸t triÓn cña SH cæ phÇn. ii. nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn ë viÖt nam trong giai ®o¹n hiÖn nay. 8
2.1 TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan dÉn ®Õn viÖc tån t¹i vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn ë ViÖt Nam. Sù tån t¹i kh¸ch quan cña c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn lµ ®Æc trng kinh tÕ mang tÝnh phæ biÕn ë c¸c níc vµ ë ViÖt Nam trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi. ë ViÖt Nam c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn tån t¹i kh¸ch quan lµ v× khi bíc vµo thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ®iÓm xuÊt ph¸t vÒ lùc lîng s¶n xuÊt vÒ ph©n c«ng lao ®éng, n¨ng xu¸t lao ®éng, tr×nh ®é ph¸t triÓn thÊp, kh«ng ®Òu qi÷a c¸c xÝ nghiÖp c¸c ngµnh... ViÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hµng hãa cã sù qu¶n lý vÜ m« cña nhµ níc thùc hiÖn sù c«ng nghiÖp hãa hiÖn ®¹i hãa nh»m x©y dùng c¬ së vËt chÊt cho chñ nghÜa x· héi. ChØ cã ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn chóng ta míi gi¶i quyÕt ®îc nh÷ng vÊn ®Ò viÖc lµm trªn ®Êt níc VN lµ cã lao ®éng thÆng d. Lý luËn vÒ quèc h÷u hãa cña chñ nghÜa M¸c – Lª Nin kh¼ng ®Þnh kh«ng nªn quèc h÷u hãa ngay mét lóc mµ ph¶i tiÕn hµnh tõ tõ theo tõng giao ®o¹n vµ b»ng h×nh thøc ph¬ng ph¸p ®iÒu kiÖn phï hîp víi doanh nghiÖp thuéc thµnh phÇn kinh tÕ t b¶n chñ nghÜa cßn tån t¹i. §èi víi t h÷u nhá th× chØ cã th«ng qua con ®êng hîp t¸c hãa theo c¸c nguyªn t¾c mµ Lª Nin ®· v¹ch ra lµ tù nguyÖn, d©n chñ cïng cã lîi ®ång thêi tu©n theo c¸c quy luËt kh¸ch quan. Qua ®ã ta thÊy sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ VN. §Ó thÊy ®îc vai trß quan träng cña vÊn ®Ò ®ã ta ®i s©u nghiªn cøu tõng thµnh phÇn kinh tÕ. 2.2 VÞ trÝ vai trß cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. 9
C¸c thµnh phÇn kinh tÕ ë VN cã sù kh¸c nhau râ nÐt vÒ h×nh thøc së h÷u, c¸ch thøc thu nhËp. Tuy nhiªn chóng ®Òu xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu ph¸t triÓn kh¸ch quan v× vËy mçi thµnh phÇn kinh tÕ lµ mét bé phËn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Chóng cã vÞ trÝ vai trß nhÊt ®Þnh trong hÖ thèng kinh tÕ cã sù qu¶n lý cña nhµ níc. 2.2.1 Kinh tÕ nhµ níc: Thµnh phÇn kinh tÕ nhµ níc lµ nh÷ng ®¬n vÞ tæ chøc trùc tiÕp s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc phôc vô s¶n xuÊt mµ toµn bé nguån lùc thuéc së h÷u cña nhµ níc hoÆc bÞ nhµ níc khèng chÕ. Kinh tÕ nhµ níc gåm c¸c doanh nghiÖp nhµ níc c¸c tµi s¶n nh ®Êt ®ai, tµi nguyªn, kÕt cÊu h¹ tÇng. MÆt kh¸c nã cßn cung øng nh÷ng hµng hãa dÞch vô quan träng nh giao th«ng, th«ng tin liªn l¹c, an ninh. MÊy n¨m qua khu vùc kinh tÕ nhµ níc cã nhiÒu chuyÓn biÕn s¶n phÈm trong níc t¨ng tõ 36% n¨m 1991 lªn 43% n¨m 1994. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng. VÊn ®Ò cÊp thiÕt nhÊt ®Æt ra cho khu vùc kinh tÕ nhµ níc lµ t¹o ra ®éng lùc, lîi Ých trùc tiÕp cho ngêi lao ®éng. ViÖc ®æi míi ph¶i coi träng ®Çu t nh»m thùc hiÖn tèt vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ quèc d©n nh»m ®¶m b¶o môc tiªu ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. 2.2.2 Kinh tÕ tËp thÓ: 10
Kinh tÕ hîp t¸c dùa trªn c¬ së liªn kÕt tù nguyÖn cña ngêi lao ®éng kÕt hîp víi nhau ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh. Kinh tÕ hîp t¸c mµ nßng cèt lµ hîp t¸c x· hiÖn nay, mét sè thùc tÕ ®Æt ra nÕu kh«ng ph¸t triÓn vµ cñng cè hîp t¸c x· ®Ó nã cïng víi kinh tÕ nhµ níc t¹o thµnh nÒn t¶ng cña x· héi th× môc tiªu ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn lµ rÊt khã kh¨n. V× vËy ®¹i héi toµn quèc lÇn thø VIII cña §¶ng ®· nªu nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ hîp t¸c x· víi mét h×nh thøc ®a d¹ng tõ thÊp ®Õn cao theo nguyªn t¾c cïng cã lîi. 2.2.3 Kinh tÕ t b¶n nhµ níc: Kinh tÕ t b¶n nhµ níc lµ cã sù can thiÖp cña nhµ níc vµo c¸c ho¹t ®éng tæ chøc, ®¬n vÞ kinh tÕ t b¶n trong vµ ngoµi níc. Kinh tÕ t b¶n nhµ níc ë ViÖt Nam ®a sè lµ nh÷ng doanh nghiÖp nhá võa. ViÖt Nam kh«ng thÓ nhanh chãng rót ng¾n qu¸ tr×nh ®¹t tíi tr×nh ®é cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Do ®ã ®Ó thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi ViÖt Nam cÇn t¹o m«i trêng ®Çu t thuËn lîi, hÊp ®·n b»ng c¸ch ®¬n gi¶n hãa c¸c thñ tôc ®Çu t, x©y dùng ®éi ngò cã chuyªn m«n, x©y dùng hÖ thèng ph¸p luËt æn ®Þnh t¹o lßng tin vµ d÷ v÷ng ch÷ tÝn víi c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi. 2.2.4 Kinh tÕ c¸ thÓ tiÓu chñ. Kinh tÕ c¸ thÓ tiÓu chñ lµ thµnh phÇn kinh tÕ ho¹t ®éng cña b¶n th©n. Së h÷u c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nµy lµ së h÷u t nh©n. ThÕ m¹nh cña thµnh phÇn 11
kinh tÕ nµy lµ ph¸t huy nhanh cã hiÖu qu¶ tiÒn vèn, søc lao ®éng tay nghÒ. V× thÕ nã gi÷ vai trß quan träng, l©u dµi trong thêi kú qu¸ ®é vµ ®ang ®îc sù gióp ®ì vÒ vèn còng nh khoa häc c«ng nghÖ. Tuy vËy nã vÉn cã nh÷ng h¹n chÕ kh«ng phï hî víi chñ nghÜa x· héi. Do ®ã cÇn ph¶i híng ®i vµo con ®êng hîp t¸c tù nguyÖn. Nã cã thÓ tån t¹i ®éc lËp hoÆc tham gia víi c¸c doanh nghiÖp nhµ níc vµ hîp t¸c x· ®ã lµ c¸ch tèt nhÊt ®Ó nã hßa nhËp víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c trong c«ng cuéc ®æi míi kinh tÕ. 2.2.5 Kinh tÕ t b¶n t nh©n. Lµ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ mµ vèn do mét hoÆc mét sè nhµ níc t b¶n trong vµ ngoµi níc ®Çu t ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô. §©y lµ thµnh phÇn dùa trªn së h÷u t nh©n hoÆc së h÷u hçn hîp vÒ t liÖu s¶n xuÊt vµ bãc lét søc lao ®éng thêng ®Çu t vµo nh÷ng ngµnh vèn Ýt l·i cao. Tõ n¨m 1991, sau khi cã luËt doanh nghiÖp t nh©n ë ViÖt Nam kinh tÕ t b¶n nhµ níc ph¸t triÓn rÊt m¹nh vµ sÏ trë thµnh mét lùc lîng ®¸ng kÓ trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc. Kinh tÕ t b¶n t nh©n do tõ chÕ ®é cò chuyÓn sang vµ sù khuyÕn khÝch lµm giÇu chÝnh ®¸ng tù do trao ®æi hµng hãa ®a sè lµ c¸c doanh nghiÖp nhá võa, t¹o m«it trêng thuËn lîi cho c¸c nhµ ®Çu t bá vèn ra kinh doanh cÇn ®îc b¶n vÖ b»ng ph¸p luËt vµ chÝnh s¸ch. Nh÷ng nhµ ®Çu t t nh©n ph¶i ®îc b×nh ®¼ng trong kinh doanh tríc ph¸p luËt, ®îc t«n träng trong x· héi bëi hiÖn nay nhiÒu nhµ doanh nghiÖp t nh©n vÉn bÞ coi lµ kÎ bãc lét, so víi c¸c doanh nghiÖp nhµ níc hä cßn bÞ thua kÐm nhiÒu bÒ. 12
§Ó ph¸t huy vai trß cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn ë ViÖt Nam hiÖn nay theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, viÖc ®Èy m¹nh hiÖn ®¹i hãa cÇn ph¶i qu¸n triÖt quan ®iÓm c¬ b¶n cña ®¹i héi ®¹i biÓu lÇn thø VIII gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ ®i ®«i víi hîp t¸c quèc tÕ ®a ph¬ng hãa ®a d¹ng hãa quan hÖ ®èi ngo¹i hßa nhËp vµ kh«ng hoµn toµn ph¶i coi träng c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa lµ sù nghiÖp cña toµn d©n mäi thµnh phÇn kinh tÕ, trong ®ã kinh tÕ nhµ níc lµ chñ ®¹o lÊy viÖc ph¸t huy nguån lùc con ngêi lµ yÕu tè c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn nhanh bÒn v÷ng. 2.2.6 Thµnh phÇn kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc ngoµi. Thµnh phÇn kinh tÕ nµy míi t¸ch ra tõ sau §¹i héi IX khái kinh tÕ t b¶n Nha níc. Ly do t¸ch ra : - Trong thêi kú tíi Nhµ níc chñ tr¬ng khuyÕn khÝch ®Çu t níc ngoµi, cho nªn ®ßi hái ph¶i cã hÖ thèng chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ riªng ®Ó võa khuyÕn khÝch võa qu¶n lý. - Trong sè c¸c chñ ®Çu t níc ngoµi cã chñ ®Çu t lµ Nhµ níc cña quèc gia cã cïng chÕ ®é chÝnh trÞ, c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ, nh©n ®¹o cho nªn kh«ng xÕp tÊt vµo t b¶n Nhµ níc ®îc. - Nhµ níc coi ®ã lµ thµnh phÇn cÊu thµnh nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. Nhµ níc cã chÝnh s¸ch u ®·i th«ng tho¸ng ®Ó khuyÕn khÝch c¸c chñ ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc 13
ngoµi sÏ lµ gi¶i ph¸p ®Ó tranh thñ lîi thÕ bªn ngoµi, ph¸t huy lîi thÕ bªn trong ®Ó thóc ®Èy t¨ng trëng, ph¸t triÓn kinh tÕ vµ thóc ®Èy qu¸ tr×nh héi nhËp cña ViÖt Nam vµo khu vùc vµ thÕ giíi. 2.3 Mèi liªn hÖ biÖn chøng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong thêi kú qu¸ ®é ë ViÖt Nam. NÒn kinh tÕ hµng hãa trong thêi kú qu¸ ®é tån t¹i nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ víi nh÷ng kiÓu s¶n xuÊt hµng hãa kh«ng cïng b¶n chÊt võa thèng nhÊt cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh«ng biÖt lËp g¾n bã ®an xen x©m nhËp thèng nhÊt qua c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu ph¸t triÓn kh¸ch quan. Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ë ViÖt Nam hiÖn nay do nhiÒu h¹n chÕ cña nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp cña ViÖt Nam sau ngµy MiÒn nam hoµn toµn gi¶i phãng ®· gÆp nhiÒu khã kh¨n. VËn hµnh trong c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ võa cã tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi l¹i võa t¸c ®éng qua l¹i víi nhau t¹o thµnh mét nÒn kinh tÕ thèng nhÊt gãp phÇn ®a ®Êt níc ta tho¸t khái cuéc khñng ho¶ng vµ ra khái t×nh tr¹ng l¹m ph¸t gi¶i phãng mäi n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh më réng thÞ trêng t¹o c«ng ¨n viÖc lµm vµ n©ng cao ®êi sèng. 2.4 Nh÷ng thµnh qu¶ ®¹t ®îc vµ nh÷ng mÆt h¹n chÕ. 14