Giáo trình Phát triển ứng dụng web: Phần 1 - Trường ĐH Công nghiệp Quảng Ninh

Chia sẻ: Dương Hàn Thiên Băng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:95

Thêm vào BST

Báo xấu

40
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 1 của giáo trình "Phát triển ứng dụng web" cung cấp cho học viên những nội dung về: giới thiệu cơ bản website động; cách làm việc của PHP; download và cài đặt WAMP; ngôn ngữ lập trình PHP; cơ sở dữ liệu MySQL;... Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Phát triển ứng dụng web: Phần 1 - Trường ĐH Công nghiệp Quảng Ninh

BỘ CÔNG THƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP QUẢNG NINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP QUẢNG NINH KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN BỘ MÔN MẠNG & CÔNG NGHỆ PHẦN MỀM GIÁO TRÌNH PHÁT TRIỂN ỨNG DỤNG WEB DÙNG CHO TRÌNH ĐỘ ĐẠI HỌC BÀI GIẢNG PHÁT TRIỂN ỨNG DỤNG WEB QUẢNG NINH - 2019
MỤC LỤC CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU .......................................................................................... 7 1.1. Giới thiệu cơ bản ............................................................................................... 7 1.2. Website động là gì? ........................................................................................... 7 1.3. PHP là gì?.......................................................................................................... 7 1.4. Tại sao cần dùng PHP? ...................................................................................... 8 1.5. Cách làm việc của PHP...................................................................................... 8 1.6. MySQL là gì? .................................................................................................... 9 1.7. Bạn cần những gì để xây dựng một Website viết bằng PHP & MySQL ........... 10 1.8. Ứng dụng máy chủ Web Server WAMP làm môi trường để xây dựng Website viết bằng PHP & MySQL ....................................................................................... 10 1.8.1. WAMP là gì? ................................................................................................ 10 1.8.2. Các đặc điểm nổi trội của WAMP................................................................. 11 1.8.3. Download bản cài đặt WAMP ...................................................................... 11 1.8.4. Các bước cài đặt WAMP .............................................................................. 11 1.8.5. Hoàn tất việc cài đặt và chạy thử .................................................................. 15 Câu hỏi ôn tập chương 1 ...................................................................................... 18 CHƯƠNG 2: NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH PHP ................................................... 19 2.1. Nhúng PHP vào trang HTML .......................................................................... 19 2.1.1. Nhúng mã PHP trong HTML ........................................................................ 19 2.1.2. Ghi chú trong PHP........................................................................................ 21 2.2. Khái niệm về cú pháp PHP .............................................................................. 21 2.3. Biến là gì? ....................................................................................................... 21 2.3.1. Khái niệm và cú pháp khai báo ..................................................................... 22 2.3.2. Tầm hoạt động của biến ................................................................................ 23 2.3.3. Các biến đã được định nghĩa trước................................................................ 24 2.3.4. Chuyển đổi kiểu dữ liệu của biến .................................................................. 24 2.4. Các kiểu dữ liệu trong PHP ............................................................................. 25 2.4.1. Kiểu boolean ................................................................................................ 25 2.4.2. Kiểu integer .................................................................................................. 26 2.4.3. Kiểu số thực (floats, doubles hay real numbers) ............................................ 26 2.4.4. Kiểu string .................................................................................................... 27 2.4.5. Kiểu mảng .................................................................................................... 31 2.4.6. Kiểu object ................................................................................................... 33 2.4.7. Kiểu resource................................................................................................ 34 2.4.8. Kiểu NULL .................................................................................................. 34 2.5. Hằng trong PHP .............................................................................................. 34 2.6. Toán tử trong PHP ........................................................................................... 35 2.6.1. Phép gán (assignment) .................................................................................. 35 2.6.2. Các phép toán số học .................................................................................... 36 2.6.3. Các phép toán về chuỗi ................................................................................. 36 2.6.4. Phép toán gán kết hợp ................................................................................... 37 2.6.5. Tham chiếu ................................................................................................... 37 2.6.6. Phép toán so sánh ......................................................................................... 38 2.7. Kiểu Date-Time ............................................................................................... 39 2.8. Cấu trúc điều khiển trong PHP ........................................................................ 41 2
2.8.1. Cấu trúc if…elseif…else .............................................................................. 41 2.8.2. Cấu trúc switch ............................................................................................. 43 2.8.3. Vòng lặp for ................................................................................................. 45 2.8.4. Vòng lặp while ............................................................................................. 46 2.8.5. Vòng lặp do…while...................................................................................... 47 2.8.6. Thoát khỏi cấu trúc điều khiển ...................................................................... 48 2.9. Hàm................................................................................................................. 49 2.10. Tương tác với Server bằng Form ................................................................... 53 2.10.1. Tạo Form .................................................................................................... 53 2.10.2. Lấy dữ liệu từ form khi click nút submit với phương thức post ................... 54 2.10.3. Lấy dữ liệu từ form khi click nút submit với phương thức get ..................... 57 2.11. Đối tượng session và cookie .......................................................................... 61 2.11.1. Đối tượng session ....................................................................................... 61 2.11.2. Đối tượng cookie ........................................................................................ 68 2.12. Tận dụng mã nguồn có sẵn bằng cách include file ......................................... 69 2.13. Một số ví dụ minh họa ................................................................................... 70 Câu hỏi ôn tập chương 2 ...................................................................................... 79 CHƯƠNG 3: CƠ SỞ DỮ LIỆU MySQL ............................................................ 84 3.1. Giới thiệu cơ sở dữ liệu MySQL ...................................................................... 84 3.2. Kiểu dữ liệu trong MySQL .............................................................................. 84 3.2.1. Kiểu dữ liệu Numeric ................................................................................... 84 3.2.2. Kiểu dữ liệu Date and Time .......................................................................... 84 3.2.3. Kiểu dữ liệu String ....................................................................................... 85 3.3. Các phát biểu SQL........................................................................................... 86 3.4. Sử dụng phpMyAdmin để quản trị MySQL ..................................................... 86 3.4.1. Tổng quan về phpMyAdmin ......................................................................... 86 3.4.2. Cài đặt phpMyAdmin ................................................................................... 87 3.4.3. Khởi động phpMyAdmin .............................................................................. 87 3.4.4. Phân quyền và nhóm người sử dụng ............................................................. 88 3.4.5. Làm việc với Cơ sở dữ liệu ........................................................................... 88 3.4.6. Làm việc với bảng (Table) ............................................................................ 92 Câu hỏi ôn tập chương 3 ......................................................................................... 94 CHƯƠNG 4: KẾT HỢP PHP VÀ MySQL ......................................................... 96 4.1. Kết nối cơ sở dữ liệu........................................................................................ 96 4.2. Truy vấn và hiển thị dữ liệu trong các bảng ..................................................... 96 4.2.1. Hiển thị dạng lưới (table) .............................................................................. 96 4.2.2. Hiển thị dạng lưới định dạng......................................................................... 99 4.2.3. Hiển thị dạng lưới có phân trang ................................................................. 102 4.2.4. Hiển thị dưới dạng list đơn giản .................................................................. 107 4.2.5. Hiển thị list dạng cột ................................................................................... 109 4.2.6. Hiển thị list dạng cột có link ....................................................................... 111 4.2.7. Hiển thị list chi tiết có phân trang ............................................................... 115 4.3. Tìm kiếm dữ liệu ........................................................................................... 120 4.3.1. Tìm kiếm đơn giản ..................................................................................... 120 4.3.2. Tìm kiếm nâng cao ..................................................................................... 123 4.4. Thêm mới dữ liệu .......................................................................................... 127 4.5. Cập nhật và xóa dữ liệu ................................................................................. 132 4.6. Một số ví dụ minh họa ................................................................................... 141 3
Câu hỏi ôn tập chương 4 .................................................................................... 178 CHƯƠNG 5: HỆ QUẢN TRỊ NỘI DUNG MÃ NGUỒN MỞ JOOMLA ....... 179 5.1. Tổng quan về hệ quản trị nội dung mã nguồn mở (CMS) ............................... 179 5.2. Giới thiệu về Joomla ...................................................................................... 179 5.2.1. Khái niệm Joomla ....................................................................................... 179 5.2.2. Vài nét về lịch sử phát triển Joomla ............................................................ 179 5.2.3. Các dòng phiên bản của Joomla .................................................................. 180 5.2.4. Kiến trúc của Joomla .................................................................................. 180 5.2.5. Đối với người sử dụng cuối ........................................................................ 180 5.2.6. Ứng dụng của Joomla ................................................................................. 180 5.3. Một số khái niệm trong Joomla ...................................................................... 181 5.3.1. Front-end và Back-end ............................................................................... 181 5.3.2. Các thành phần mở rộng (Extension) .......................................................... 181 5.3.3. Quản lý nội dung Site ................................................................................. 183 5.3.4. Template..................................................................................................... 184 5.4. Cài đặt Joomla ............................................................................................... 185 5.4.1. Các bước cài đặt ......................................................................................... 185 5.4.2. Mở ứng dụng Website trên trình duyệt........................................................ 190 5.4.3. Đăng nhập vào trang quản trị ứng dụng Website ......................................... 191 5.5. Quản trị Joomla ............................................................................................. 192 5.5.1. Cấu hình tổng thể (Global Configuration) ................................................... 192 5.5.2. Quản lý người dùng .................................................................................... 196 5.5.3. Việt hóa Joomla bằng cách cài đặt gói ngôn ngữ tiếng Việt ........................ 197 5.5.4. Thay đổi Template cho Website.................................................................. 201 5.5.5. Tạo nội dung cho Website (Section, Category, Content Item) ..................... 204 5.5.6. Cài đặt Component, Module, Plugin ........................................................... 210 5.5.7. Một số thao tác với Main Menu .................................................................. 211 5.6. Bảo mật trong Joomla .................................................................................... 217 5.6.1. Khái niệm về bảo mật ................................................................................. 217 5.6.2. Tại sao phải bảo mật? ................................................................................. 218 5.6.3. Các phương pháp bảo mật .......................................................................... 218 Câu hỏi ôn tập chương 5 ....................................................................................... 220 PHỤ LỤC............................................................................................................ 221 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. 222 4
LỜI NÓI ĐẦU Ngày nay, ứng dụng công nghệ thông tin và việc tin học hóa được xem là một trong những yếu tố mang tính quyết định trong hoạt động của các chính phủ, tổ chức, cũng như của các công ty; nó đóng vai trò hết sức quan trọng, có thể tạo ra những bước đột phá mạnh mẽ. Đối với các chính phủ và các công ty thì việc xây dựng các Website riêng càng ngày càng trở nên cấp thiết. Thông qua những Website này, thông tin về họ cũng như các công văn, thông báo, quyết định của chính phủ hay các sản phẩm, dịch vụ mới của công ty sẽ đến với những người quan tâm, đến với khách hàng của họ một cách nhanh chóng kịp thời, tránh những phiền hà mà phương thức giao tiếp truyền thống thường gặp phải. Việc xây dựng các trang Web để phục vụ cho các nhu cầu riêng của các tổ chức, công ty thậm chí các cá nhân, ngày nay, không lấy gì làm xa lạ. Với một vài thao tác đơn giản, một người bất kì có thể trở thành chủ của một Website giới thiệu về bất cứ gì anh ta quan tâm: một Website giới thiệu về bản thân và gia đình anh ta, hay là một Website trình bày các bộ sưu tập hình ảnh các loại xe hơi mà anh ta thích chẳng hạn. Ngày nay, các Website tĩnh với các trang HTML đơn giản không còn đáp ứng được nhu cầu của người dùng. Các Website động kết hợp với cơ sở dữ liệu đã trở thành xu thế phát triển Web. Nếu nội dung trang Web của bạn ngày một nhiều, bạn cần phải tạo Web động, bạn thử hình dung nếu bạn có một cửa hàng điện tử trên Web có 1.000 sản phẩm. Bạn phải tạo 1.000 trang Web cho mỗi sản phẩm và khi mọi thứ thay đổi, bạn phải sửa đổi lại tất cả những trang đó. Đó là một việc không hứng thú và tốn thời gian, vậy bạn phải cần Web động, bạn chỉ việc tạo một trang hiển thị, và nội dung từng sản phẩm lưu trữ trong cơ sở dữ liệu, thông tin hiển thị sẽ tuỳ thuộc vào sự truy cập của người truy cập. Môn học Xây dựng ứng dụng Web với PHP & MySQL sẽ giới thiệu với các bạn 2 công nghệ phổ biến nhất được dùng để tạo các Website động: Ngôn ngữ kịch bản PHP và chương trình quản lý cơ sở dữ liệu MySQL. Môn học cũng giới thiệu Hệ quản trị nội dung mã nguồn mở Joomla giúp xây dựng một Website nhanh chóng, dù là web cá nhân hay là một Website ngân hàng, một đại công ty, một hệ thống bán hàng trực tuyến, một hệ thống viễn thông, một trường học online,... Giáo trình “Xây dựng ứng dụng Web với PHP & MySQL” được biên soạn nhằm phục vụ công tác đào tạo và học tập trong trường Đại học Công nghiệp Quảng Ninh, nhưng cũng là một tư liệu tham khảo tốt cho tất cả những ai quan tâm đến Lập trình Web, đặc biệt là những sinh viên các ngành Toán-Tin, Tin học, Công nghệ Thông tin. Giáo trình bao gồm 4 chương: Chương 1: Cung cấp các khái niệm mở đầu về lập trình Web. Chương 2: Cung cấp những kiến thức cơ bản về ngôn ngữ lập trình PHP. Chương 3: Các kiến thức cơ bản về cơ sở dữ liệu MySQL. Chương 4: Trình bày cách khai thác thông tin: Hiển thị, thêm, xóa, cập nhật thông tin trong cơ sở dữ liệu sử dụng PHP & MySQL. Chương 5: Cung cấp các kiến thức cơ bản về CMS Joomla để xây dựng một ứng dụng Website. Phụ lục là danh sách các từ viết tắt sử dụng trong giáo trình này hoặc liên quan. 5
Sau mỗi chương đều có câu hỏi ôn tập nhằm giúp sinh viên nắm vững những nội dung chính của từng chương và tự kiểm tra trình độ của chính mình qua việc trả lời các câu hỏi ôn tập chương. Do trình độ và thời gian có hạn, nên giáo trình không thể tránh khỏi những khiếm khuyết. Rất mong nhận được những ý kiến đóng góp quý báu của bạn đọc. Nhân đây tôi cũng xin trân trọng gửi lời cảm ơn tới các Thầy, Cô giáo trường Đại học Công nghiệp Quảng Ninh đã nhiệt tình giúp đỡ tôi và dành nhiều thời gian đọc kĩ và có những ý kiến sâu sắc trong thời gian xây dựng giáo trình. Quảng Ninh, tháng 02 năm 2013 TÁC GIẢ 6
CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU 1.1. Giới thiệu cơ bản Một trong các công việc đầu tiên của chuyên gia thiết kế Web đó là phải biết về: - Web Programming Language (ngôn ngữ lập trình Web). - Web Server (Máy phục vụ Web). - Database Server (máy phục vụ cơ sở dữ liệu). * Web Programming Language là gì? Web Programming Language (ngôn ngữ lập trình Web): Ngôn ngữ được viết theo phong cách lập trình (khác so với HTML-ngôn ngữ đánh dấu) để hỗ trợ và tăng cường các khả năng của Web. Cho phép điều khiển các phần tử của trang Web dễ dàng hơn. Chúng ta có một số ngôn ngữ lập trình Web như là: ASP, ASP.NET, PHP, JSP,… * Web Server là gì? Web Server (Máy phục vụ Web): máy tính mà trên đó cài đặt phần mềm phục vụ Web, đôi khi người ta cũng gọi chính phần mềm đó là Web Server. Tất cả các Web Server đều hiểu và chạy được các file: *.htm và *.html, tuy nhiên mỗi Web Server lại phục vụ một số kiểu file chuyên biệt chẳng hạn như IIS của Microsoft dành cho *.asp, *.aspx,... ; Apache dành cho *.php,… ; Sun Java System Web Server của SUN dành cho *.jsp,… * Database là gì? Database Server (máy phục vụ cơ sở dữ liệu): máy tính mà trên đó có cài đặt phần mềm Hệ quản trị cơ sở dữ liệu. Chúng ta có một số Hệ quản trị cơ sở dữ liệu như: SQL Server, MySQL, Oracle,… 1.2. Website động là gì? Các Website động là những thực thể mạnh và linh hoạt, thường được thể hiện dưới dạng các ứng dụng hơn là các Website đơn thuần. Các ưu điểm của Website động: - Đáp ứng nhiều tham số khác nhau (ví dụ như thời gian của ngày hoặc phiên bản trình duyệt của người dùng). - Thường có các giao diện cho phép người quản trị có thể quản lý nội dung của site. - Có “bộ nhớ”, cho phép người dùng đăng ký và đăng nhập, thực hiện thương mại điện tử và các quá trình tương tự. - Dễ dàng duy trì, cập nhật và phát triển. Có nhiều công nghệ để tạo ra Website động. Các công nghệ thường được sử dụng là ASP (Active Server Pages, sản phẩm của Microsoft), JSP (Java Server Pages), ColdFusion và PHP. Website động không nhất thiết phải phụ thuộc vào cơ sở dữ liệu, nhưng càng ngày sự phụ thuộc đó càng nhiều, đặc biệt khi các ứng dụng cơ sở dữ liệu có sẵn như MySQL… với chi phí rất thấp hoặc miễn phí. 1.3. PHP là gì? 7
PHP là chữ viết tắt của “Personal Home Page” do Rasmus Lerdorf tạo ra năm 1994, để theo dõi người dùng truy cập lý lịch trực tuyến của ông. Vì tính hữu dụng, khả năng phát triển, PHP đã bắt đầu được sử dụng trong môi trường chuyên nghiệp và nó đã trở thành “PHP: Hypertext Preprocessor”. Theo Website chính thức của PHP ở địa chỉ www.php.net thì PHP là “một ngôn ngữ kịch bản nhúng trong HTML”. “PHP nhúng trong HTML” có nghĩa là PHP có thể được đặt rải rác trong HTML, giúp cho việc phát triển các Website động được dễ dàng. PHP là một ngôn ngữ kịch bản (scripting language). Khác với ngôn ngữ lập trình, PHP được thiết kế để chỉ thực hiện điều gì đó sau khi một sự kiện xảy ra (ví dụ, khi người dùng gửi một biểu mẫu hoặc chuyển tới một URL). PHP là một công nghệ phía máy chủ (server-side) và không phụ thuộc môi trường (cross-platform). Cả hai yếu tố này đều rất quan trọng. Khái niệm công nghệ phía máy chủ nói đến việc mọi thứ trong PHP đều xảy ra trên máy chủ (ngược với máy khách là máy của người dùng). Tính chất không phụ thuộc môi trường cho phép PHP chạy trên hầu hết các hệ điều hành như Windows, Unix (và nhiều biến thể của nó), Macintosh,… Một điều cũng rất quan trọng là các mã kịch bản PHP viết trên máy chủ này sẽ làm việc bình thường trên các máy chủ khác mà không cần chỉnh sửa hoặc chỉnh sửa rất ít. 1.4. Tại sao cần dùng PHP? PHP được sử dụng để phát triển Website động vì nó tốt, nhanh và dễ dàng nghiên cứu hơn các giải pháp khác. PHP có khả năng thực hiện và tích hợp chặt chẽ với hầu hết các cơ sở dữ liệu có sẵn, tính bền vững, linh động và khả năng phát triển không giới hạn. Tất cả các đặc tính trên đều miễn phí vì PHP là mã nguồn mở. PHP vừa dễ với người mới sử dụng và vừa có khả năng làm được mọi thứ, đáp ứng được yêu cầu của lập trình viên chuyên nghiệp. PHP được sử dụng càng ngày càng nhiều và mới đây đã bắt kịp ASP (vốn được xem là ngôn ngữ kịch bản phổ biến nhất hiện nay). PHP là môđun thông dụng cho Apache (máy chủ Web phổ biến nhất) và nó đã có mặt trên 12 triệu Website. 1.5. Cách làm việc của PHP Hình 1.1: Cách làm việc của PHP phù hợp với môi trường khác-chủ khi người dùng yêu cầu một trang Web Như đã giới thiệu, PHP là một ngôn ngữ máy chủ, mã lệnh PHP sẽ tập trung trên máy chủ để phục vụ các trang Web theo yêu cầu của người dùng thông qua trình duyệt. Khi người dùng truy cập Website viết bằng PHP, máy chủ đọc mã lệnh PHP và xử lý chúng theo các hướng dẫn đã được mã hóa. Trong ví dụ ở hình 1.1, mã lệnh PHP 8
yêu cầu máy chủ gửi một dữ liệu thích hợp (mã lệnh HTML) đến trình duyệt Web. Trình duyệt sẽ xem nó như một trang HTML tiêu chuẩn. Hình 1.2: Quá trình xử lý yêu cầu đối với một trang HTML tĩnh Điều này khác với site HTML tĩnh ở chỗ: Khi có một yêu cầu, máy chủ chỉ đơn thuần gửi dữ liệu HTML đến trình duyệt Web và không xảy ra một sự biên dịch nào từ phía máy chủ (xem hình 1.2). Đối với người dùng cuối và trên trình duyệt Web, các trang home.htm và home.php trông cũng tương tự nhau, nhưng thực chất nội dung của trang được tạo ra theo cách khác nhau. 1.6. MySQL là gì? MySQL (www.mysql.com) là cơ sở dữ liệu phổ biến nhất thế giới, một số người còn cho rằng đây là cơ sở dữ liệu mã nguồn mở tốt nhất. Thật vậy, từ khi phiên bản 4 bổ sung thêm một vài đặc điểm mới thì MySQL đã trở thành đối thủ của những người khổng lồ đắt giá như Oracle và SQL Server của Microsoft, giống như PHP, MySQL có một khả năng thực thi hoàn hảo, rất linh động, đáng tin cậy, dễ nắm bắt và ít chi phí hoặc miễn phí. MySQL được phát triển và hỗ trợ bởi công ty MySQL AB của Thụy Điển. Nó là hệ thống quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS) cho các cơ sở dữ liệu quan hệ (vì vậy, MySQL là một RDBMS). Cơ sở dữ liệu là một tập hợp các dữ liệu có liên quan với nhau, có thể là văn bản, số hoặc các tập tin nhị phân được lưu trữ có tổ chức bởi DBMS. Có nhiều loại cơ sở dữ liệu, từ các tập tin đơn giản đến các tập tin quan hệ và hướng đối tượng. Một cơ sở dữ liệu quan hệ sử dụng nhiều bảng để lưu trữ thông tin trong những phần riêng biệt. Trước 1970, cơ sở dữ liệu trông giống như các bảng tính lớn, đơn giản và lưu trữ mọi thứ. Các cơ sở dữ liệu quan hệ đòi hỏi phải tập trung suy nghĩ nhiều hơn trong giai đoạn thiết kế và lập trình, nhưng chúng có độ tin cậy và tính toàn vẹn dữ liệu tốt hơn. Ngoài ra, các cơ sở dữ liệu quan hệ có thể thực hiện việc tìm kiếm và cho phép nhiều người sử dụng cùng một lúc. Với việc kết hợp một cơ sở dữ liệu vào ứng dụng Web, nhiều dữ liệu do PHP sinh ra có thể được lấy từ MySQL. Điều này sẽ chuyển nội dung của site từ trạng thái tĩnh (mã hóa cứng) sang trạng thái động và độ linh hoạt chính là chìa khóa cho website động. Hình 1.3: Cách hoạt động của phần lớn các ứng dụng Web động sử dụng PHP và MySQL 9
MySQL là một ứng dụng mã nguồn mở giống như PHP hoặc giống như một vài biến thể của Unix… Nó được dùng miễn phí hoặc có thể sửa đổi (có thể tải mã nguồn). Tuy nhiên, có trường hợp phải trả phí bản quyền MySQL, đặc biệt nếu bạn kiếm tiềm từ việc buôn bán hoặc kết hợp với sản phẩm MySQL. Phần mềm MySQL có nhiều phần, trong đó có máy chủ MySQL (mysql để chạy và quản lý các cơ sở dữ liệu), máy khác MySQL (mysql cung cấp giao diện với máy chủ), các tiện ích để duy trì và dùng cho các mục đích khác. PHP luôn luôn hỗ trợ tốt cho MySQL và điều này càng đúng cho các phiên bản gần đây nhất. MySQL có thể xử lý những cơ sở dữ liệu rất lớn gần 60.000 bảng với hơn 5 tỷ mẩu tin, làm việc với những bảng lớn đến 8 triệu terabytes (từ phiên bản 3.23) trên một số hệ điều hành. Nói chung, nó thường làm việc với những bảng có kích thước 4GB. 1.7. Bạn cần những gì để xây dựng một Website viết bằng PHP & MySQL Để xây dựng một Website viết bằng PHP & MySQL, bạn cần những công cụ sau: - Một ứng dụng máy chủ Web (ví dụ: Apache, Xitami hoặc IIS). - PHP Script Language - MySQL Database - Chương trình quản lý bằng giao diện đồ họa cơ sở dữ liệu MySQL là: phpMyAdmin. - Trình duyệt Web (như Internet Explorer của Microsoft, Navigator của Netscape, Safari của Apple, Mozilla, Opera,…). - Trình soạn thảo văn bản, ứng dụng WYSIWYG có hỗ trợ PHP (Dreamweaver của Macromedia) hoặc IDE (Integrated Development Enviroment: môi trường phát triển tích hợp). - Ứng dụng FTP nếu dùng máy chủ ở xa. Điều hấp dẫn của việc phát triển các Website động dùng PHP và MySQL là tất cả các yêu cầu có thể được đáp ứng mà không tốn tiền, bất kể hệ điều hành đang sử dụng. Apache, PHP và MySQL là những mã nguồn mở, một số trình duyệt Web là ứng dụng thương mại và rất nhiều trình soạn thảo văn bản tốt, có sẵn, miễn phí. 1.8. Ứng dụng máy chủ Web Server WAMP làm môi trường để xây dựng Website viết bằng PHP & MySQL 1.8.1. WAMP là gì? Một trong những khó khăn ban đầu của người mới thiết kế Web đó là cài đặt Web Server. Đa phần cảm thấy rất chật vật trong việc cài đặt Apache (Web Server) + MySQL (Database Server) + PHP và cấu hình sao cho chúng làm việc tốt với nhau. Tuy nhiên có một giải pháp khá đơn giản và tiện lợi, đó là sử dụng gói cài đặt tích hợp gồm Apache + MySQL + PHP + PHPMyAdmin (một công cụ quản trị CSDL MySQL). Mọi việc cần làm chỉ còn là download bản cài đặt và tiến hành cài đặt từng bước theo chỉ dẫn. Chúng ta có 2 sản phẩm rất nổi tiếng là XAMPP và WAMP. Tuy nhiên với mục đích cài đặt trên localhost để chạy thử thì WAMP chính là lựa chọn đầu tiên và dễ dàng. WAMP: Một gói phần mềm Web Server tất cả trong một (All-in-One) gồm: Apache, MySQL, PHP, PHPMyAdmin chạy trên nền Windows. 10
1.8.2. Các đặc điểm nổi trội của WAMP - Có thể cài đặt WAMP dễ dàng. - WAMP được cập nhật đều đặn. - Cho phép lựa chọn các phiên bản PHP, MySQL khác nhau. - Rất tốt cho việc tạo máy chủ Web để chạy thử, thiết kế Website bằng PHP. - Hỗ trợ phiên bản PHP5 mới nhất. - Tương thích Windows XP / Windows Vista / Windows 7 - Hoàn toàn miễn phí. 1.8.3. Download bản cài đặt WAMP Download WAMP tại địa chỉ: http://www.wampserver.com/en/download.php 1.8.4. Các bước cài đặt WAMP Phiên bản chúng ta sẽ cài ở đây là WAMP5 1.7.2, cài trên hệ điều hành Windows. Trong phiên bản WAMP5 1.7.2 hỗ trợ: - Apache 2.2.4 - PHP 5.2.3 - MySQL 5.0.41 - phpMyAdmin 2.10.1 Chú ý: trước khi chạy file cài đặt WAMP5 1.7.2.exe, hãy gỡ bỏ Web server IIS trong hệ điều hành Windows. Các bước cài đặt chương trình Bước 1: Chạy file WAMP5 1.7.2.exe để tiến hành cài đặt. Cửa sổ Welcome của màn hình Setup hiện ra (hình dưới). Click Next để tiếp tục. Bước 2: Xuất hiện cửa sổ “chấp nhận bản quyền” như hình dưới, click “I accept the agreement”, Click Next để tiếp tục. 11
Bước 3: Chọn thư mục cài đặt. Bạn giữ nguyên mặc định và Click Next để tiếp tục (xem hình dưới). Bước 4: Chọn thư mục được tạo trong Start Menu. Bạn giữ nguyên mặc định và Click Next để tiếp tục (xem hình dưới). Bước 5: Chọn Auto Start WAMP5 khi startup. Click Next để tiếp tục (xem hình dưới). 12
Bước 6: Để tiến hành cài đặt, Click Install (xem hình dưới). Bước 7: Quá trình cài đặt (xem hình dưới). Bước 8: Hộp thoại “Browse For Folder” cho phép lựa chọn thư mục đặt Website để chạy, chọn thư mục mặc định là www, Click OK. 13
Bước 9: Tiếp theo chọn Server SMTP, lựa chọn mặc định, Click Next. Bước 10: Chọn địa chỉ Email cho Server, lựa chọn mặc định, Click Next. Bước 11: Chọn trình duyệt sử dụng mặc định cho Server WAMP5 là Firefox, Click Yes. 14
Bước 12: Hoàn thành quá trình cài đặt, Click Finish. 1.8.5. Hoàn tất việc cài đặt và chạy thử  Sau khi cài đặt thành công, bạn sẽ thấy biểu tượng của WAMP ở góc màn hình như dưới đây: 15
 Để chạy thử: - Nhấn vào mục “Localhost” - Hoặc mở trình duyệt và gõ địa chỉ: http://localhost (hoặc http://127.0.0.1) 16
 Để quản lý cơ sở dữ liệu (database): - Nhấn vào mục “phpMyAdmin” - Hoặc mở trình duyệt và gõ địa chỉ: http://localhost/phpMyAdmin (hoặc http://127.0.0.1/phpMyAdmin)  Thư mục đặt Website theo mặc định của bạn là: C:\wamp\www Để thay đổi Website mặc định, bạn cần phải sửa file cấu hình của Apache, file này có tên là httpd.conf. Mở file này (Click chuột trái vào biểu tượng của chương trình WAMP trên khai hệ thống, chọn config files\httpd.conf), tìm đến dòng lệnh chứa lệnh DocumentRoot, hãy thay đường dẫn C:/wamp/www bằng thư mục sẽ chứa Website của bạn. Ví dụ: DocumentRoot “C:/myweb”. Chú ý: Đối với các đường dẫn trong Apache bạn nên dùng dấu “/”, còn nếu bạn muốn dùng dấu “\” thì phải gõ dấu này hai lần, ví dụ C:\\myweb.  Để có thể truy cập từ máy tính khác nhấn vào mục: Put Online 17
Câu hỏi ôn tập chương 1 Câu hỏi ôn tập chương 1 1. Hãy kể ra một số công nghệ thường được dùng để thiết kế Website động. 2. PHP là gì? 3. MySQL là gì? 4. Để tạo một ứng dụng Website bằng PHP & MySQL bạn cần những công cụ gì? 18
Chương 2: Ngôn ngữ lập trình PHP CHƯƠNG 2: NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH PHP 2.1. Nhúng PHP vào trang HTML 2.1.1. Nhúng mã PHP trong HTML Một file PHP thường bao gồm các thẻ Html, giống như một file Html, và thêm một số mã kịch bản PHP. * Thẻ PHP Có 4 loại khác nhau của thẻ PHP bạn có thể sử dụng khi thiết kế trang PHP. Muốn sử dụng thẻ nào bạn phải cấu hình trong tập tin php.ini nằm trong thư mục có đường dẫn là C:\Windows. - Kiểu định dạng XML: Thẻ này có thể sử dụng với văn bản định dạng XML, nếu bạn lập trình PHP có ý định sử dụng với XML trong Web site, bạn cần phải khai báo thẻ PHP trong trang PHP như: Để sử dụng cặp thẻ , bạn cần phải cấu hình phát biểu short_open_tag=Off trong file php.ini. Cấu hình này là mặc định trong file php.ini khi cài đặt Server WAMP. Ví dụ 2.1: Chúng ta sẽ hiển thị một dòng văn bản “Welcome to PHP” trên trình duyệt bằng một file PHP (first.php là file được định dạng theo kiểu XML) đơn giản sau: Welcome to PHP Server Script - Đặt tập tin first.php vào máy chủ Web (C:\wamp\www) - Mở trình duyệt, gõ vào địa chỉ sau: http://localhost/first.php, kết quả hiển thị như hình 2.1: 19
Chương 2: Ngôn ngữ lập trình PHP Hình 2.1: Hiển thị dòng văn bản bằng cặp thẻ Chú ý: i) Có thể sử dụng dấu nháy đơn, hoặc dấu nháy kép trong dòng lệnh echo "Welcome to PHP" đều được. ii) PHP là ngôn ngữ không phân biệt chữ hoa và chữ thường, nên sử dụng mã lệnh ECHO(), echo(), hoặc Echo(),… đều được. iii) Mỗi dòng lệnh trong PHP đều phải được kết thúc bởi dấu chấm phẩy (;) iv) Có thể sử dụng hàm echo() để gửi mã lệnh HTML đến trình duyệt Web. Ví dụ: echo ‘Hello world’ - Kiểu Short: Thẻ này được sử dụng với văn bản không theo định dạng XML, khai báo như sau: Để sử dụng cặp thẻ , bạn cần phải cấu hình phát biểu short_open_tag=On trong file php.ini. Ví dụ 2.2: Chúng ta sẽ hiển thị một dòng văn bản “Welcome to PHP” trên trình duyệt bằng một file PHP (second.php là file không được định dạng theo kiểu XML) đơn giản sau: Welcome to PHP Server Script - Đặt tập tin first.php vào máy chủ Web (C:\wamp\www) - Mở trình duyệt, gõ vào địa chỉ sau: http://localhost/first.php, kết quả hiển thị như hình 2.1: Hình 2.2: Hiển thị dòng văn bản bằng cặp thẻ - Kiểu Script: Trong trường hợp bạn sử dụng PHP như một script tương tự như khai báo JavaScript hay VBScript, bạn có thể khai báo như sau: 20