Giáo trình Tế bào học: Phần 1

NGUYÊN NHƯ HlỂN - TRỊNH XUÂN HẬU<br /> <br /> TÊ BÀO HỌC<br /> M<br /> <br /> (In l ầ n t h ứ 4)<br /> <br /> NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC QUÓC GIA HÀ NỘI<br /> <br /> LỜI NÓI ĐẦU<br /> Gio trình Tế bào học được giảng dạy tại khoa sinh học trư ờ n g<br /> Đại học 'ổng hợp Hà Nội trẽn 30 năm. Hiện nay Giáo trĩnh té bào học<br /> đang dưc giảng cho sinh viên n ă m t h ứ 2 khoa sinh học Trương Đại<br /> học Khoaiọc Tự nhiên thuộc Đại học Quốc gia Hà nội.<br /> Cua sách " T ế bào học” được biên soạn nhằm mục đích giới thiệu<br /> nhữ ng kin thức cơ bản và hiện đại vể cấu trúc và chức năng của tế bào<br /> - đơji vị 5 chức cơ bản của tất cả các cơ thể sông. Trên cơ sở kiến thức<br /> về to chủ phân tử và siêu cấu trúc của các bào quan, về các quá trình<br /> hoạt độn sông của các tê bào n h ư trao đổi chất, trao đôi năng lượng,<br /> tích và tryền thòng tin di truyền, sinh trưởng và sinh sản. Qua đó sinh<br /> viên có tẽ tiếp thu được cac giáo trình cơ bản vể sinh học như mô học,<br /> phôi sinhiọc, di truyền học, sinh lý học, sinh hoá học..v.v. củng như các<br /> môn cônfiighệ sinh học n h ư cóng nghệ tế bào, còng nghệ gen w ..<br /> Sán có thể dùng làm tài liệu học tập cho sinh viên các trường đại<br /> học, cao ẳng, đống thời sách cũng bô ích đối với học viên cao học,<br /> nghiên cu sinh và các giáo viên như là tài liệu tham khảo về cấu trúc<br /> và chức nng của tế bào.<br /> Tu sách được biên soạn với kinh nghiệm hơn 30 năm giảng dạy<br /> môn T ế ÌLO học của tác giả, nhưng cũng không thể trá n h khỏi một số<br /> sai sót C'c tác giả chân th à n h cám ơn ý kiến đóng góp của độc giả.<br /> TÁC GIÀ<br /> <br /> Mục lục<br /> •<br /> <br /> m<br /> <br /> Lởi nói đầu<br /> Mục lục<br /> Chương 1. Đại cương về c ấ u tr ú c và c h ứ c n ă n g của tê bào<br /> 1.1. Tê bào - Đơn vị tổ chức cơ bản của cơ thê sòng<br /> 1.2. Các dạng tổn tại cúa tê bào<br /> 1.3. Hình thải đại cương của t ế bào<br /> C h ư ơ n g 2. M à n g s i n h c h ấ t ( P l a s m a m e m b r a n e )<br /> 2.1. Khái niệm về hệ thống m àng sinh học<br /> 2.2. Cấu tạo màng sinh c h ất<br /> 2.3. Chức nàng của màng sinh chất<br /> 2.4. Sự phản hoả của màng sinh chất<br /> 2.5. Lớp vỏ bao ngoài - Lớp Glucocaiix<br /> C hư ơng 3. T ế bào c h ấ t v à m ạ n g lưới nội s in h ch ấ t<br /> 3.1. T ế bào chất (Cytoplasma)<br /> 3.2. M ạng lưới nội sinh c h ấ t (Endoplasmic reticulum)<br /> 3.3. Riboxom (Ribosome)<br /> Chương 4. Ty th ế (M ito ch o n d ria )<br /> 4.1. Cấu trúc ty thê<br /> 4.2. Thành phán sinh hoả và cấu trúc siêu vi của ty thể<br /> 4.3. Chức nàng của ty thể<br /> 4.4. S ư phát sinh của ty th ể<br /> <br /> I V Bièn dổi bệnh ly của ty thể<br /> C h ư ơ n g 5. L a p t h ê ( P l a s t i d e )<br /> <br /> 85<br /> 90<br /> <br /> :>. I. Bạch lạp<br /> <br /> 91<br /> <br /> 5.2. Lục lạp<br /> <br /> 94<br /> <br /> 5.3. s á c lạp<br /> <br /> i00<br /> <br /> C h ư ơ n g 0. C â e b à o q u a n k h á c<br /> <br /> 102<br /> <br /> 6 1. Phức hệ Golgi (Golgi complex)<br /> <br /> 102<br /> <br /> 6 2. Lizoxom (Lisosome)<br /> <br /> 108<br /> <br /> 6.3. Peroxyxom (Peroxysome)<br /> <br /> 113<br /> <br /> 6.4. Bộ xương tẻ bào - Vi sợi và vi ống<br /> <br /> 114<br /> <br /> 6.5. Trung thể (centrosome)<br /> <br /> 122<br /> <br /> 6.6. Lỏng và roi.<br /> <br /> 124<br /> <br /> C hư ơng 7. N hân t ế bào (n u c le u s )<br /> <br /> 131<br /> <br /> 7.1. Cấu trúc n h ản gian kỳ<br /> <br /> 131<br /> <br /> 7.2. M àng nhân<br /> <br /> 136<br /> <br /> 7.3. Chất nhiễm sác (chromatine)<br /> <br /> 140<br /> <br /> 7.4. Hạch n h ản (Nucleolus)<br /> <br /> 151<br /> <br /> 7.5. Dịch nhân<br /> <br /> 154<br /> <br /> 7 6. Giá trị chức n ăn g của nhân<br /> <br /> 155<br /> <br /> C h ư ơ n g 8. S ự s i n h t r ư ở n g v ả s i n h s ả n c ủ a tê b à o<br /> <br /> 164<br /> <br /> 8.1. Chu kỳ sông của tẻ bào<br /> <br /> 164<br /> <br /> 8.2. Gian kỳ<br /> <br /> 165<br /> <br /> 8.3. Phán bào<br /> <br /> 176<br /> <br /> C hư ơng 9. P h â n bào n g u y ê n n h iễm<br /> <br /> 183<br /> <br /> 9.1. Dặc điểm cua p h ân bào nguyên nhiểm<br /> <br /> 184<br /> <br /> 9.2. Các kỳ phân bào nguyên nhiễm<br /> <br /> 184<br /> <br /> 5<br /> <br />