intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình Thực tập Tiện (Ngành: Cắt gọt kim loại) - CĐ Kinh tế Kỹ thuật TP.HCM

Chia sẻ: Solua999 Solua999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:80

50
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình Thực tập Tiện với mục tiêu giúp các học viên có thể trình bày được khả năng công nghệ của máy tiện. Xây dựng được quy trình công nghệ gia công các chi tiết trụ ngoài (trụ trơn, trụ bậc, rãnh, ren tam giác lắp ghép….). Xây dựng được quy trình công nghệ gia công các chi tiết dạng lỗ (lỗ suốt, lỗ bậc, ren tam giác…).

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Thực tập Tiện (Ngành: Cắt gọt kim loại) - CĐ Kinh tế Kỹ thuật TP.HCM

  1. ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG CAO ĐẲNG KINH TẾ KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH  GIÁO TRÌNH MÔN HỌC/MÔ ĐUN: THỰC TẬP TIỆN NGÀNH/NGHỀ: CẮT GỌT KIM LOẠI TRÌNH ĐỘ: TRUNG CẤP Tháng 12 , năm 2017
  2. ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG CAO ĐẲNG KINH TẾ KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH  GIÁO TRÌNH MÔN HỌC/MÔ ĐUN: THỰC TẬP TIỆN NGÀNH/NGHỀ: CẮT GỌT KIM LOẠI TRÌNH ĐỘ: TRUNG CẤP THÔNG TIN CHỦ NHIỆM ĐỀ TÀI Họ tên: LÊ NGUYỄN ANH TUẤN Học vị: THẠC SỸ CƠ KHÍ CHẾ TẠO MÁY Đơn vị: KHOA CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ Email: lenguyenanhtuan@hotec.edu.vn TRƯỞNG KHOA TỔ TRƯỞNG CHỦ NHIỆM BỘ MÔN ĐỀ TÀI HIỆU TRƯỞNG DUYỆT Tháng 12, năm 2017
  3. TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
  4. LỜI GIỚI THIỆU Nâng cao chất lượng đào tạo ở các bậc học hiện nay là việc làm hết sức cần thiết và quan trọng. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến những người được đào tào, để phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Nâng cao chất lượng đào tạo là cung cấp cho người học những giáo trình chuyên môn theo ngành, nghề, lĩnh vực đào tạo. Giáo trình Thực tập Tiện được biên soạn với nội dung ngắn gọn, dễ hiểu. Khi biên soạn giáo trình này, tác giả đã kế thừa những kiến thức ở trong và ngoài nước, cập nhật nhiều kiến thức về công nghệ gia công trên máy Tiện, các loại dụng cụ cắt tiên tiến về vật liệu và thông số hình học nhằm đổi mới công nghệ ngày càng hiện đại. Giáo trình được biên soạn bám sát với chương trình môn học và điều kiện máy móc nhà xưởng tại trường Cao Đẳng Kinh Tế Kỹ Thuật Tp. Hồ Chí Minh TP.Hồ Chí Minh, ngày……tháng 12 năm 2017 Tác giả Lê Nguyễn Anh Tuấn
  5. MỤC LỤC TRANG Lời giới thiệu Bài 1. Máy tiện và phụ tùng máy Tiện 1 Bài 2. Mài dụng cụ cắt 12 Bài 3. Tiện trụ trơn (ngắn) 19 Bài 4. Tiện vạt mặt đầu và khoan lỗ tâm 27 Bài 5. Tiện trụ bậc ngắn 32 Bài 6. Tiện trụ dài 39 Bài 7. Tiện rãnh và tiện cắt đứt 46 Bài 8. Tiện côn ngoài 50 Bài 9. Tiện ren tam giác ngoài 54 Bài 10. Khoan và tiện lỗ suốt 61 Bài 11. Tiện lỗ bậc 66 Bài 12. Tiện ren tam giác trong 69 Tài liệu tham khảo
  6. GIÁO TRÌNH MÔN HỌC/MÔ ĐUN Tên môn học/mô đun: THỰC TẬP TIỆN Mã môn học/mô đun: 2103582 Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của môn học/mô đun: - Vị trí: Thực tập Tiên được bố trí sau sau khi học xong môn học An toàn lao động, Vẽ kỹ thuật, Vật liêu cơ khí, Dung sai đo lường kỹ thuật, Công nghệ chế tạo máy - Tính chất: là môn học thực tập chuyên ngành, thuộc môn học đào tạo nghề bắt buộc - Ý nghĩa và vai trò của môn học/mô đun: Mục tiêu của môn học/mô đun: - Về kiến thức: + Trình bày được khả năng công nghệ của máy tiện +Xây dựng được quy trình công nghệ gia công các chi tiết trụ ngoài (trụ trơn, trụ bậc, rãnh, ren tam giác lắp ghép….) +Xây dựng được quy trình công nghệ gia công các chi tiết dạng lỗ (lỗ suốt, lỗ bậc, ren tam giác…) - Về kỹ năng: + Mài được dụng cụ cắt phù hợp + Gia công được chi tiết dạng trụ (trụ trơn, trụ bậc, rãnh…) đạt yêu cầu độ chính xác cấp 9 – 7, cấp độ nhám đạt cấp 6 – 8. + Gia công được chi tiết dạng lỗ (lỗ trơn, lỗ bậc…) đạt yêu cầu độ chính xác cấp 8 – 7, cấp độ nhám đạt cấp 6 – 8. + Gia công được ren tam giác lắp ghép + Vận hành máy an toàn, chính xác - Về năng lực tự chủ và trách nhiệm: + Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động và tích cực sáng tạo trong học tập. + Yêu thích học phần, yêu thích ngành nghề Nội dung của môn học/mô đun:
  7. BÀI 1. MÁY TIỆN VÀ PHỤ TÙNG MÁY TIỆN BÀI 1: MÁY TIỆN VÀ PHỤ TÙNG MÁY TIỆN Giới thiệu: Mục tiêu: + Trình bày được tính năng, cấu tạo của máy tiện, các bộ phận máy và các phụ tùng kèm theo máy + Trình bày được quy trình thao tác vận hành máy tiện. + Phân tích được quy trình bảo dưỡng máy tiện + Vận hành thành thạo máy tiện đúng quy trình, quy phạm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người và máy. + Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động và tích cực sáng tạo trong học tập. Nội dung chính: 1. Giới thiệu về máy tiện 1.1. Thực chất của gia công tiện Trong số những phương pháp chế tạo chi tiết máy cho các loại máy móc, cơ cấu, khí cụ, cũng như cho các sản phẩm khác thì phương pháp cắt gọt là phương pháp được sử dụng rộng rãi nhất. Đó là các phương pháp như tiện, phay, khoan, bào, mài,… Thực chất của phương pháp cắt gọt là tạo nên những bề mặt mới bằng cách làm biến dạng, bóc tách những lớp vật liệu bề mặt để tạo thành phoi. Các chi tiết là chi tiết tròn xoay như trục, puli, các bánh răng, mặt bích,…đều được gia công trên máy tiện. Hình thức gia công này được gọi là gia công tiện. Hình 1.1 Các chi tiết trục và bánh răng trong hộp số KHOA CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ 1
  8. BÀI 1. MÁY TIỆN VÀ PHỤ TÙNG MÁY TIỆN 1.2. Cấu tạo của máy tiện ren vít vạn năng Hình 1.2 là hình dáng bên ngoài của máy tiện ren vít vạn năng. Máy gồm các bộ phận cơ bản sau: Hình 1.2. Máy tiện ren vít vạn năng Thân máy 4 là một thân lớn bằng gang trên lắp các bộ phận chính của máy. Mặt trên của thân máy có 2 băng trượt phẳng và 2 băng trượt lăng trụ dung để dẫn hướng cho xa dao và ụ sau. Thân máy được đặt trên bệ máy (màu xanh dương) Ụ trước 1 là một hộp đúc bằng gang, bên trong có lắp các bộ phận làm việc chủ yếu của máy, đó là hộp trục chính và hộp tốc độ máy tiện. Trục chính là một trục rỗng, đầu bên phải lắp mâm cặp để gá đặt phôi. Trục chính nhận truyền động tự động cơ đặt ở bệ bên trái cảu máy, qua đai truyền và cơ cấu bánh răng đặt trong hộp tốc độ. Xa dao gồm có bàn trượt di chuyển dọc theo băng trượt của thân máy, hộp xa dao trong đó có bố trí cơ cấu biến chuyển động quay của trục trơn và vít me thành chuyển động thẳng của bàn xa dao. Hộp bước tiến 3 là cơ cấu truyền chuyển động quay từ trục chính đến trục trơn hoặc trục vít me. Hộp bước tiến dùng để thay đổi tôc độ chuyển động của xa dao ( trị số bước tiến) Bất kể một máy tiện nào được sản xuất ra ngoài kích thước dài, rộng, cao của máy còn có kích thước công nghệ của máy. Kích thước này đặc trưng cho đường kính lớn nhất có thể gia công được khi vật không chạm vào băng trượt , khi vật không chạm vào mặt KHOA CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ 2
  9. BÀI 1. MÁY TIỆN VÀ PHỤ TÙNG MÁY TIỆN bàn dao ngang. Ngoài ra, kích thước máy còn thể hiện chiều dài lớn nhất của vật có thể gia công được khi gá trên hai mũi tâm. Hình 1.3 Kích thước công nghệ của máy Tiện Theo hình 1.3 kích thước máy Tiện gồm: D- đường kính lớn nhất của vật có thể gia công mà không chạm vào băng máy d- Đường kính lớn nhất của vật có thể gia công mà không chạm vào bàn trượt ngang L- chiều dài lớn nhất của vật có thể gia công được khi gá trên 2 mũi tâm 2. Khả năng công nghệ trên máy tiện: Khả năng công nghệ của tiện rất cao, nguyên công tiện chiếm trên 60% các nguyên công gia công chi tiết cơ khí. Gia công tiện có thể gia công được các bề mặt sau: Hình 2.1 Khả năng công nghệ của gia công tiện a- tiện mặt trụ ngòai f- tiện ren trong b- tiện lỗ g- tiện côn ngòai c- tiện mặt đầu h- tiện côn trong d- tiện cắt đứt i- tiện định hình e- tiện ren ngòai KHOA CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ 3
  10. BÀI 1. MÁY TIỆN VÀ PHỤ TÙNG MÁY TIỆN 3. Các loại dụng cụ cắt trên máy tiện Dụng cụ cắt sử dụng trên máy tiện gọi là dao tiện. Người ta phân loại dao tiện dựa trên các đặc điểm: Dựa vào vị trí của lưỡi cắt chính Ta có: dao trái (hình a) và dao phải (hình b). Hình 3.1 Phân loại dao theo hướng tiến dao Theo hình dáng của đầu dao, ta có: dao thẳng (hình a), dao cong (hình b) và dao có vuốt dài (dao cắt) (hình c) Hình 3.2 Phân loại dao theo hình dáng đầu dao Theo công dụng dao ta có: dao phá thẳng, dao phá đầu cong, dao vai, dao xén mặt đầu, dao cắt rãnh, dao cắt đứt, dao định hình, dao ren, dao tiện lỗ. KHOA CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ 4
  11. BÀI 1. MÁY TIỆN VÀ PHỤ TÙNG MÁY TIỆN Hình 3.3 Phân loại dao theo công dụng Ngoài ra khi gia công trên máy tiện, còn có thể sử dụng các loại dụng cụ cắt khác như mũi khoan (dùng để khoan lỗ trên các chi tiết bạc, mặt bích), bàn ren – ta rô (dùng để cắt ren bước nhỏ), dụng cụ lăn nhám,… 4. Thao tác vận hành máy Tiện Các bước cần phải kiểm tra trước khi vận hành máy: - Kiểm tra điện vào máy. - Kiểm tra mâm cặp và các tấm chắn hộp vi sai các được lắp chặt hay không. - Gạt các tay gạt tự động về vị trí trung gian (Không làm việc). - Đưa ụ động về vị trí cuối cùng của băng máy (Chú ý không để ụ động trượt ra khỏi băng dẫn hướng của thân máy. - Di chuyển hộp xa dao về vị trí giữa băng máy. KHOA CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ 5
  12. BÀI 1. MÁY TIỆN VÀ PHỤ TÙNG MÁY TIỆN - Chọn số vòng quay trục chính (Trong phạm vi bài tập này chỉ chọn số vòng quay nhỏ hơn hoặc bằng 180 vòng/phút). - Chọn lượng tiến dao bàn xa dao. Lưu ý: Trong quá trình vận hành máy chỉ được phép đổi tốc độ trục chính khi động cơ điện của máy ngừng quay hẳn. Không được rời khỏi vị trí làm việc khi trục chính máy còn quay. Các bước thực hiện: Theo sự hướng dẫn của giáo viên, kiểm tra lại máy và lựa chọn số vòng quay trục chính thích hợp, đưa các tay gạt tự động về vị trí trung gian. NỘI DUNG CÔNG VIỆC HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN Bước 1: Chuẩn bị vào công việc - Lựa chọn bục để chân sao cho khi gập khuỷu tay vuông góc, bàn tay nằm ngang tâm máy Kiểm tra chiều cao của máy và người - - - - Đứng vững hơi dạng chân, đối diện với xa dao máy cách tay quay xa ngang một khoảng 80-100mm. Xác định vị trí làm việc bên máy KHOA CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ 6
  13. BÀI 1. MÁY TIỆN VÀ PHỤ TÙNG MÁY TIỆN Bước 2: Nối động cơ điện với nguồn - Kiểm tra sự tiếp đất của máy có tốt không? - Kiểm tra cần gat tốc độ (04) và (07) - Kiểm tra mâm cặp (08) - Khởi động điện cho máy bằng nút (09). Theo qui tắt an toàn thì nút cấp nguồn màu xanh và nút tắt nguồn là màu đỏ. Bước 3: Cho chạy và hãm trục chính của máy - Kiểm tra mâm cặp có được bắt chặt trên trục chính và chấu cặp có bắt chặt vào mâm không - Điều chỉnh số vòng quay thích hợp. - Quay thuận: Dùng tay đẩy tay quay 1 từ vị trí trung gian - Vị trí giữa (Mâm cặp không quay) xuống vị trí (I). Khi đó trục chích sẽ quay theo chiều kim đồng hồ (Chiều thuận). Cho trục chính quay thuận - Quay nghịch: Dùng tay đẩy tay quay 1 từ vị trí trung gian_Vị trí giữa (Mâm cặp không quay) lên vị trí (II). Khi đó trục chích sẽ quay theo ngược chiều kim đồng hồ (Chiều nghịch). - Dừng máy: Dùng tay đẩy cần gạt 1 về vị trí giữa I và II. Chờ ít giây trục chính sẽ ngừng lại. KHOA CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ 7
  14. BÀI 1. MÁY TIỆN VÀ PHỤ TÙNG MÁY TIỆN Cho trục chính quay nghịch Bước 4. Vận hành xa dao dọc Xác định lượng dịch chuyển bàn dao: Giá trị dịch chuyển này phụ thuộc vào giá trị du xích máy.  Giá trị du xích máy k được tính theo công thức: k = S /N Trong đó: S là bước ren của trục vít me. N là tổng số vạch trên du xích. Đối với xa dọc các máy thường có k=1 (T6M16) hoặc k=0.1 (Bemato). Đối với xa ngang thường k=0.05 Vậy số vạch cần quay nv của du xích được xác định như sau: nv = t/k Trong đó: t là khoảng cần dịch chuyển của bàn dao. KHOA CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ 8
  15. BÀI 1. MÁY TIỆN VÀ PHỤ TÙNG MÁY TIỆN Vận hành xa dọc: - Dùng 2 tay cầm tay quay hình vô lăng sao cho ngón cái ôm lấy vành từ phía trong, ngón trỏ nằm trên mép rìa của vành, các ngón còn lại ôm phía ngoài vành, quay đều và chậm. KHOA CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ 9
  16. BÀI 1. MÁY TIỆN VÀ PHỤ TÙNG MÁY TIỆN Bước 5. Vận hành xa dao ngang - Vận hành xa ngang: Ngón cái tay phải ôm lấy đuôi trên, các ngón còn lại ép vào tay quay, ngón trỏ và ngón giữa của tay trái ôm lấy đuôi hình cầu của tay quay, ngón cái tỳ vào chính giữa hình cầu. Sau khi quay tay quay nữa vòng, chuyển tay phải trước rồi sau đó chuyển tay trái. Quay tay quay theo chiều kim đồng hồ. Bước 6. Vận hành bàn trượt trên - Thực hiện tương tự như vận hành xa dao ngang Bước 7. Vận hành xa dao dọc, xa dao ngang bằng bước tiến tự động - Cho bàn dao về vị trí an toàn - Chỉnh các vị trí cần gạt ở bước tiến thấp nhất (0.08mm/ vòng) - Gài cần chạy tự động xa dao dọc hoặc ngang - Gài cần thực hiện chạy tự động - Quan sát di chuyển của bàn dao - Ngắt cần chạy tự động khi bàn dao đến vị trí mong muốn Bước 8. Đưa bàn dao về vị trí an toàn, - Ngắt nguồn điện vào động cơ máy ngắt nguồn điện vào máy - Bấm nút dừng khẩn cấp - Di chuyển hộp xa dao về vị trí cuối băng máy gần ụ sau - Vệ sinh máy và tra dầu mỡ vào những nơi dễ bị mòn, bị han gỉ. KHOA CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ 10
  17. BÀI 1. MÁY TIỆN VÀ PHỤ TÙNG MÁY TIỆN Bài tập: Trên cơ sở máy Tiện Bemato, các học viên tìm hiểu và vận hành máy Tiện Eastar bao gồm các nội dung sau: - Kích thước công nghệ của máy - Công suất động cơ - Cấp tốc độ của máy - Bước của trục vít me - Thao tác vận hành KHOA CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ 11
  18. BÀI 2. MÀI DỤNG CỤ CẮT BÀI 2. MÀI DỤNG CỤ CẮT Mục tiêu: + Trình bày được các yếu tố cơ bản dao tiện, đặc điểm của các lưỡi cắt, các thông số hình học của dao tiện. + Phân tích được yêu cầu của vật liệu làm phần cắt gọt. + Nhận dạng được các bề mặt, lưỡi cắt, thông số hình học của dao tiện. + Mài được dao tiện ngoài (thép gió) đạt độ nhám Ra1.25, lưỡi cắt thẳng, đúng góc độ, đúng yêu cầu kỹ thuật, đúng thời gian qui định, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người và máy. + Rèn luyện tính kỷ luật, kiên trì, cẩn thận, nghiêm túc, chủ động và tích cực sáng tạo trong học tập. Nội dung chính: 1. Phân loại dao tiện ngoài: Tuỳ theo công dụng từng loại dao, mà dao tiện ngoài được phân thành các loại cơ bản sau Dao traù i Dao phaû i Hình 1.1 Phân loại dao tiện ngoài 1: Dao vai (Dao tiện bậc): dùng để tiện mặt ngoài, tiện các bậc 90 o 2: Dao phá thẳng: dùng để tiện mặt ngoài, do đầu dao thẳng nên độ cứng vững cao cho khả năng cắt gọt với chiều sâu lớn, vì vậy được dùng nhiều khi tiện thô. 3: Dao đầu cong: dùng để tiện mặt ngoài, tiện mặt đầu, tiện vát cạnh 4: Dao tiện cắt rãnh, cắt đứt chi tiết: Khi cần cắt rãnh định hình thì mũi cắt chính của dao có hình dạng như đường sinh chi tiết KHOA CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ 12
  19. BÀI 2. MÀI DỤNG CỤ CẮT 2. Cấu tạo của dao tiện: Kết cấu chung của dao tiện: - Dao tiện gồm hai phần, phần đầu dao và phần thân dao. - Thân dao có tiết diện vuông hoặc chữ nhật, vật liệu bằng thép Mũi dao Cán dao Hình 2.1 Kết cấu dao tiện ngoài Hình 2.2 Kết cấu phần mũi dao 2.1. Thông số hình học của dao tiện ngoài: Để xác định các góc độ cơ bản của dao tiện ta cần phải xác định các mặt phẳng toạ độ sau: KHOA CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ 13
  20. BÀI 2. MÀI DỤNG CỤ CẮT Mặt phẳng chính Mặt phẳng cắt gọt Mặt phẳng cơ bản Hình 2.3 Các mặt phẳng tọa độ Mặt phẳng cơ bản: Là mặt // với mặt đáy của dao. Mặt phẳng cắt gọt: Là mp đi qua mũi cắt chính đồng thời với mặt phẳng cơ bản. Mặt phẳng chính: Là mp với mp cắt gọt đi qua một điểm nằm trên mũi cắt chính và với mp cơ bản Các góc độ trên mặt phẳng cơ bản: - Góc nghiêng chính φ: Là góc hợp bởi hình chiếu của mũi cắt chính và hướng tiến của dao trên mặt phẳng cơ bản.Thông thường được chọn trong khoảng φ = 60 0 ÷ 900 - Góc nghiêng phụ φ1: Là góc hợp hình chiếu của mũi cắt phụ với hướng lùi của dao trên mặt phẳng cơ bản.Thông thường ta chọn góc lệch phụ φ1 = 10 0 ÷150 - Góc mũi dao ε: Là góc hợp bởi hình chiếu mũi cắt chính và mũi cắt phụ trên mặt phẳng cơ bản. Trị số góc này phụ thuộc vào hai góc nghiêng chính φ và nghiêng phụ φ1 KHOA CÔNG NGHỆ CƠ KHÍ 14
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2