Giáo trình thủy nông - Chương 10
lượt xem 56
download
BIỆN PHÁP THUỶ LỢI VÙNG ĐẤT MẶN Ở miền Bắc nước ta có khoảng 350.000 ha đất bị mặn, chiếm 15% đất trồng trọt. Đất mặn và đất chua cũng chiếm một diện tích khá lớn ở miền Nam và nam Trung Bộ. Theo tài liệu của Phân viện qui hoạch và thiết kế nông nghiệp ở miền Nam: Diện tích đất phèn ở đồng bằng sông Cửu Long 1,8 triệu ha, đất phèn tiềm tàng 2,6 triệu ha. Do đó vấn đề cải tạo đất mặn, mở rộng diện tích trồng trọt, phát triển thâm canh tăng năng suất...
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giáo trình thủy nông - Chương 10
- Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 10 CHÆÅNG 10: BIÃÛN PHAÏP THUYÍ LÅÜI VUÌNG ÂÁÚT MÀÛN ÅÍ miãön Bàõc næåïc ta coï khoaíng 350.000 ha âáút bë màûn, chiãúm 15% âáút träöng troüt. Âáút màûn vaì âáút chua cuîng chiãúm mäüt diãûn têch khaï låïn åí miãön Nam vaì nam Trung Bäü. Theo taìi liãûu cuía Phán viãûn qui hoaûch vaì thiãút kãú näng nghiãûp åí miãön Nam: Diãûn têch âáút pheìn åí âäöng bàòng säng Cæíu Long 1,8 triãûu ha, âáút pheìn tiãöm taìng 2,6 triãûu ha. Do âoï váún âãö caíi taûo âáút màûn, måí räüng diãûn têch träöng troüt, phaït triãøn thám canh tàng nàng suáút cuía cáy träöng âaî tråí thaình mäüt nhiãûm vuû quan troüng. 10.1. PHÁN LOAÛI ÂÁÚT MÀÛN VAÌ ÂÁÚT MÀÛN VIÃÛT NAM: I. Phán loaûi âáút màûn: Âáút màûn laì loaûi âáút trong âoï coï chæïa mäüt læåüng muäúi dãø hoaì tan nháút âënh, laìm aính hæåíng âãún sinh træåíng cuía cáy träöng. Âáút màûn âæåüc hçnh thaình tæì caïc acid. Do viãûc thay thãú ion H+ bàòng caïc ion kim loaûi Na+, Mg2+, Ca2+ hay âæåüc hçnh thaình do caïc acid trung hoaì våïi bazå. 1- Phán loaûi âáút màûn theo thaình pháön hoaï hoüc cuía muäúi: a- Phán loaûi theo ion ám cuía muäúi: Âaïnh giaï qua tyí säú âæång læåüng Cl-/SO42- Âáút màûn Clorua coï tè säú âæång læåüng Cl-/SO42- > 4. Âáút màûn clorua sunfat ----- ------ ----- -- = 1÷4. Âáút màûn sunfat clorua ---- ---- ---- --- = 0,5÷1. Âáút màûn sunfat ------- ------- ---- < 0,5 b- Phán loaûi theo ion dæång cuía muäúi: Âáút màûn Natri (Âáút màûn Xä lä neït) Âáút màûn Natri-calci Âáút màûn Calci- natri. 2- Phán loaûi âáút màûn theo âàûc træng hçnh thaïi cuía âáút: Âáút màûn kãút vaïn: Trãn màût coï mäüt låïp vaïn tràõng (Clorua vaì sunfat) Âáút màûn xäúp: Chæïa nhiãöu sunfat- natri. Âáút màûn âäöng coí: Coï dáúu vãút Pláy hoaï, âäöng thåìi coï nhiãöu muäúi carbonat, âáút åí trong traûng thaïi yãúm khê, vi sinh váût khäng phaït triãøn âæåüc. Âáút màûn áøm æåït: Coï nhiãöu muäúi CaCl2, MgCl2. 3-Phán loaûi âáút màûn theo læåüng chæïa muäúi trong âáút: Hiãûn nay phán loaûi âáút màûn theo læåüng chæïa muäúi trong âáút coï nhiãöu caïch: - Theo täøng säú muäúi tan vaì læåüng Cl- - Theo læåüng muäúi Cl-. - Theo täøng säú muäúi hoaì tan. Læåüng ngáûm muäúi= (Täøng læåüng muäúi hoaì tan / Troüng læåüng âáút khä) % =TSMT 21
- Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 10 Loaûi âáút màûn Læåüng ngáûm muäúi Âáút khäng màûn 2 4. Phán loaûi theo âäü PH: Âäü PH = 1 gam ion H+ Loaûi âáút màûn * Âáút chua màûn 7 Trong caïc loaûi âáút màûn trãn coìn coï loaûi âáút màûn Xälänet coï læåüng muäúi hoaì tan ráút êt nhæng læåüng ion Na+ trong phæåïc hãû háúp phuû cuía âáút ráút låïn Loaûi âáút màûn Xälänet Læåüng chæïa muäúi Na dung læåüng háúp phuû Khäng màûn 20 II. Caïc loaûi âáút màûn åí Viãût Nam: 1/ Âáút màûn ven biãøn: Coï háöu hãút åí caïc tènh ven biãøn do næåïc ngáöm mang muäúi hay biãøn mang næåïc màûn âæa vaìo. Thaình pháön muäúi trong âáút chuí yãúu Clorua vaì Sulfat, coï âäü PH = 6÷7 (Chua màûn) vaì Cl-/ SO − − = 1/7÷1/10. Phán bäú chuí yãúu åí nhæîng vuìng ven biãøn Trung bäü vaì mäüt säú 4 vuìng åí Bàõc bäü. 2/ Âáút chua màûn: Thæåìng gàûp åí Haíi Phoìng vaì pháön låïn vuìng âäöng bàòng Nam bäü. Âáút naìy coï âäü màûn cao vaì chua nhiãöu. Thaình pháön muäúi trong âáút coï chæïa Sulfat nhäm vaì Sulfat sàõt , âäü PH = 4,5÷5,5; Cl-/ SO − − = 1/4÷1/10, TSMT = 1,75%. 4 3/ Âáút màûn Suï Veût: Âáút màûn saït biãøn, âæåüc hçnh thaình do thuyí triãöu cuía biãøn vaì phuì sa cuía säng, chè coï caïc cáy chëu màûn nhæ suï, veût måïi säúng âæåüc. Âäü PH = 6,5÷7 (Chua màûn) vaì Cl-/ SO − − =4 2÷9. (Clorua Sulfat vaì Clorua) 22
- Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 10 III. Quan hãû âáút màûn âäúi våïi cáy träöng: 1/ Taïc haûi cuía muäúi âäúi våïi âáút träöng troüt: Muäúi noïi chung coï haûi âäúi våïi âáút träöng troüt nhæng våïi mäüt læåüng muäúi ráút nhoí 0,01 ÷0,001 % thç coï låüi cho sæû phaït triãøn cuía cáy träöng vç noï coï taïc duûng keo dênh laìm cho âáút coï cáúu tæåüng viãn täút, ngæåüc laûi nãúu näöng âäü muäúi trong âáút cao thç cáy träöng khäng thãø phaït triãøn âæåüc hoàûc phaït triãøn cháûm laûi. 2/ Mæïc âäü chëu màûn cuía caïc loaûi cáy träöng: Âäúi våïi tæìng loaûi cáy träöng coï mæïc âäü chëu màûn khaïc nhau - Chëu màûn keïm : Luïa, ngä, âáûu. - Chëu màûn trung bçnh : Caì chua, bäng - Chëu màûn khaï : Cuí caíi âæåìng, dæa háúu - Chëu màûn cao : Suï, veût, coïi,âæåïc. 3/ Mæïc âäü âäüc haûi cuía muäúi âäúi våïi cáy träöng: Theo L.P. Rädäp mæïc âäü taïc haûi cuía muäúi âäúi våïi cáy träöng coï thãø sàõp xãúp nhæ sau Muäúi âäüc:Na2CO3>NaHCO3>NaCl>CaCl2>Na2SO4>MgCl2>MgSO4 Muäúi êt âäüc : CaCO3, CaSO4, MgCO3 Muäúi thæåìng gàûp :NaCl, Na2SO4, MgSO4 Muäúi êt gàûp vaì hiãúm : Na2CO3, MgCl2, CaCl2 Cuìng mäüt læåüng muäúi trong caïc loaûi âáút khaïc nhau thç mæïc âäü âäüc haûi cuîng khaïc nhau. Nhæ giæîa âáút seït vaì âáút caït vç læåüng træî næåïc cuía âáút seït låïn hån âáút caït nãn näöng âäü trong âáút seït seî giaím nhoí hån trong âáút caït : β seït > β caït nãn λ seït < λ caït 10.2. BIÃÛN PHAÏP THUYÍ LÅÜI CAÍI TAÛO ÂÁÚT MÀÛN: Âáy laì biãûn phaïp caíi taûo âáút màûn täút nháút. Näüi dung chuí yãúu cuía biãûn phaïp thuyí låüi caíi taûo âáút màûn laì duìng caïc cäng trçnh âæa mäüt læåüng næåïc ngoüt m1 vaìo táöng âáút áøm nuäi cáy (H) coï læåüng ngáûm muäúi S1, âãø âæa âäü áøm ban âáöu tæì β0 lãn âãún βmax, âãø hoaì tan caïc loaûi muäúi trong âáút. Räöi duìng mäüt læåüng næåïc m2 âãø mang caïc loaûi muäúi âaî âæåüc hoaì tan âoï xuäúng táöng âáút sáu hån laìm cho læåüng ngáûm muäúi trong âáút tæì S1 giaím xuäúng S2. S2: Tiãu chuáøn ræía màûn. I. Ræía màûn kiãöm vaì trung tênh trong træåìng håüp næåïc ngáöm nàòm sáu dãù thoaït: - Âáy laì træåìng håüp ræía màûn coï âiãöu kiãûn thuáûn låüi. Muûc âêch cuía ræía màûn laìm cho læåüng ngáûm muäúi ban âáöu S1 trong âáút coï chiãöu sáu nháút âënh giaím xuäúng S2 (Tiãu chuáøn ræía màûn). Læåüng næåïc M cáön cung cáúp cho mäüt ha ruäüng âãø âæa S1 giaím xuäúng S2 goüi laì mæïc ræía M = m1+ m2 (m3/ha). Kãnh tiãu m1 H MNN S1-- Sm2 2 23
- Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 10 S: læåüng ngáûm muäúi trong âáút (täøng læåüng muäúi hoaì tan / troüng læåüng âáút khä) m1: mæïc ræía cáön thiãút âãø âæa âäü áøm trong âáút tæì (β0 lãn βmax vaì hoaì tan læåüng ngáûm muäúi S1 3 (m /ha) m2: mæïc ræía cáön thiãút âãø âæa læåüng muäúi âaî hoaì tan xuäúng táöng sáu hån vaì laìm cho læåüng ngáûm muäúi trong âáút giaím S1 xuäúng læåüng ngáûm muäúi cho pheïp S2(m3/ha) H: táöng âáút coï sæû hoaût âäüng bäü rãù cáy träöng (m) Mæïc ræía M phuû thuäüc vaìo: Táöng âáút áøm cuía cáy träöng H (thay âäøi theo tæìng thåìi kyì sinh træåíng cuía cáy träöng) Âiãöu kiãûn thoaït muäúi cuía âáút (âáút seït, âáút thët, âáút caït) Læåüng ngáûm muäúi ban âáöu cuía âáút S1 Loaûi muäúi Âiãöu kiãûn thuyí vàn (MNN nàòm cao hay tháúp) Phæång phaïp xaïc âënh mæïc ræía màûn täút nháút hiãûn nay laì dæûa vaìo caïc taìi liãûu thæûc tãú nhiãöu nàm åí caïc traûm thê nghiãûm hoàûc åí caïc nåi saín xuáút. Tuy nhiãn trãn thæûc tãú do thiãúu taìi liãûu ta coï thãø xaïc âënh mæïc ræía màûn theo caïc phæång phaïp sau: 1/ Xaïc âënh mæïc ræía màûn theo phæång phaïp lyï luáûn: a/ Láúy læåüng ngáûm muäúi S trong âáút laìm tiãu chuáøn : S (kg/ha) M= f(S)= m1+m2 (1) Goüi W0 Læåüng ngáûm næåïc sàôn coï trong táöng âáút ræía W0 = 104.A.Hβ0 (m3/ha) Wmax: Læåüng træî næåïc låïn nháút trong táöng âáút ræía (β0 lãn βmax) Wmax = 104.A.Hβmax (m3/ha) * Xaïc âënh m1: m1 = Wmax - W0 = 104.A.H(βmax - β0) (m3/ha) A: Âäü räùng (% thãø têch âáút) βmax, β0: Âäü áøm låïn nháút vaì âäü áøm ban âáöu cuía âáút (%A) H: Âäü sáu cáön ræía (m) Chuï yï : Nãúu βmax, β0 tênh theo % cuía troüng læåüng âáút (% γ â) thç luïc âoï: W0 = 104. γ â A.H.β0, m1 = 104. γ â A.H.(βmax - β0) (m3/ha) γ â: Dung troüng cuía âáút (T/m3) * Xaïc âënh m2: Theo (1) thç: m2 = M - m1 màût khaïc M= W- W0 (2) W: læåüng ngáûm næåïc bçnh quán trong âáút træåïc vaì sau khi ræía. (m ) S1 W= 3 / ha λ2 λ2: näöng âäü læåüng ngáûm muäúi S2 sau khi âaî ræía xong; (kg/m3) S2 λ2 = Wmax 24
- Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 10 S1 S Váûy W = Wmax thãú vaìo (2) ta coï M = Wmax 1 − W0 S2 S2 ⎛ ⎞ S S ⇒ m 2 = ⎜Wmax 1 − W0 ⎟ − (Wmax − W0 ) = Wmax 1 − Wmax ⎜ ⎟ ⎝ ⎠ S2 S2 ⎛S ⎞ ⇒ m 2 = Wmax ⎜ 1 − 1⎟ ⎜S ⎟ ⎝2 ⎠ * M= m1+m2 ⎡ ⎞⎤ ⎛S ⎛ ⎞ S M = 10 4 AH ⎢(β max − β 0 ) + β max ⎜ 1 − 1⎟⎥ = 10 4 AH ⎜ β max 1 − β 0 ⎟ ⎜S ⎟ ⎜ ⎟ ⎝2 ⎠⎦ ⎝ ⎠ S2 ⎣ Våïi giaí thiãút: Læåüng ngáûm muäúi ban âáöu duì låïn hay nhoí, thç læåüng muäúi thoaït âi trong 1m3 næåïc trong quaï trçnh ræía âãöu bàòng nhau. Thæûc tãú: S1låïn : m2 tênh toaïn > m2 thæûc tãú. S1nhoí : m2 tênh toaïn < m2 thæûc tãú. b/ Láúy näöng âäü ngáûm muäúi λ trong âáút laìm tiãu chuáøn: M= f(λ)= m1+ m2 Theo phæång phaïp naìy näöng âäü muäúi trong âáút åí báút kyì thåìi gian naìo laì: S λ= (kg/m3) W S: Læåüng ngáûm muäúi trong táöng âáút dæû âënh ræía (kg/ha) W: Læåüng træî næåïc trong âáút (m3/ha). * m1: âæåüc xaïc âënh nhæ træåïc * m2: âæåüc xaïc âënh nhæ sau: Cho vaìo táöng âáút cáön ræía mäüt læåüng næåïc m1 âãø âáút âaût âãún læåüng træî næåïc låïn nháút Wmax, nãúu cho thãm mäüt læåüng næåïc dm næîa thç læåüng muäúi seî âæåüc mang âi laì dS= λ.dm, do âoï näöng âäü muäúi trong âáút giaím xuäúng mäüt trë säú dλ =λ.dm/Wmax -dλ/λ = dm/Wmax λ2 m2 − ∫ dλ / λ = ∫ dm Wmax λ1 0 λ2 - Lnλ⏐ λ1 = m 2 / Wmax ⏐ 0 2 => m2= Wmax.Ln(λ1 /λ 2) m hay m2 = 2,3Wmaxlog(λ1 /λ 2) M = m1+ m2=Wmax-W0+2,3Wmaxlog(λ1 /λ 2). M =104AH[2,3βmaxlog(λ1 /λ 2)+βmax-β0] Dæûa vaìo giaí thiãút: Tênh cháút thoaït muäúi cuía âáút âäúi våïi táút caí caïc loaûi muäúi trong suäút quaï trçnh ræía âãöu giäúng nhau. Caí hai cäng thæïc naìy âãöu coï kãút quaí tæång âäúi vç phuû thuäüc vaìo S1 vaì tênh cháút nhiãùm màûn cuía âáút ræía. 25
- Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 10 2/ Xaïc âënh mæïc ræía màûn theo phæång phaïp baïn lyï luáûn: a/ Phæång phaïp Pädäp: L.P.Pädäp âãö nghë xaïc âënh mæïc ræía màûn theo cäng thæïc: (m3/ha) M = (Wmax - W0) + n Wmax n: Hãû säú cho biãút. (trë säú n thêch håüp nháút tæì 0.3 âãún 0.4) Âãø coï thãø thoaït âæåüc læåüng muäúi trong âáút tæì S1 xuäúng S2 sau khi muäúi âaî hoaì tan, thç phaíi cáön læåüng næåïc bàòng bao nhiãu láön læåüng træî næåïc låïn nháút cuía âáút. Coï nghéa: m1 = Wmax - W0, m2 = n Wmax khi n = 1, læåüng muäúi âæåüc thoaït âi âæåüc goüi laì læåüng thoaït muäúi âån vë. b/ Phæång phaïp C.V.AStanäp: M =100Hγâ[(βmax-βo)/ γ n+(S1 - S2)/K] (m3/ha) γâ: Dung troüng âáút (T/m3) H: Chiãöu sáu dæû âënh ræía (m) γn: Dung troüng næåïc (T/m3) K: Hãû säú thoaït muäúi (T/m3), cáön xaïc âënh chênh xaïc thäng qua thê nghiãûm βmax,βo: Tênh theo % troüng læåüng âáút khä S1, S2: Læåüng ngáûm muäúi ban âáöu vaì sau khi ræía (% troüng læûång âáút khä) II. Ræía màûn kiãöm vaì trung tênh trong træåìng håüp næåïc ngáöm nàòm näng vaì khoï thoaït: Xaïc âënh mæïc ræía khäng chè dæûa vaìo yãu cáöu thoaït muäúi nhæ træåìng håüp MNN nàòm sáu dãù thoaït maì coìn phaíi dæûa vaìo âiãöu kiãûn khäng laìm cho MNN dáng cao quaï mäüt giåïi haûn nháút âënh. Âãø thoaí maîn yãu cáöu trãn sau khi ræía thç MNN cáön âaût âãún mäüt âäü sáu tåïi haûn. 1/ Âäü sáu tåïi haûn: Vç næåïc ngáöm nàòm näng, khoï thoaït khi cho næåïc vaìo táöng âáút áøm âãø ræía seî laìm cho mæûc næåïc ngáöm tàng lãn, mang theo læåüng muäúi hoaì tan trong næåïc aính hæåíng âãún cáy träöng. Nãn âäü sáu tåïi haûn cuía mæûc næåïc ngáöm laì âäü sáu nhoí nháút cuía mæûc næåïc ngáöm kãø tæì màût âáút maì khäng coï taïc haûi âäúi våïi bäü rãù cáy. Âäü sáu tåïi haûn hk phuû thuäüc vaìo nhiãöu yãúu täú: * Taïc duûng mao dáùn cuía âáút: Âáút nàûng chiãöu cao leo næåïc cuía mao quaín låïn, nhæng täúc âäü laûi cháûm, âäúi våïi âáút nheû thç ngæåüc laûi. Cho nãn våïi cuìng MNN thç khaí nàng màûn laûi trãn âáút nheû nhanh hån * Nhán täú khê háûu: Muìa khä haìm læåüng bäúc håi låïn âáút dãù bë màûn laûi nãn hk phaíi låïn. * Âäü khoaïng hoaï cuía næåïc ngáöm: Âäü khoaïng hoaï cao, læåüng muäúi mang lãn caìng nhiãöu, âáút dãù màûn laûi nãn hk phaíi låïn. * Biãûn phaïp dáùn næåïc vaìo ruäüng: Tiãún haình tæåïi nhiãöu láön vaì tæåïi näng, laìm cho âäü áøm låïp âáút phêa trãn khäng quaï haû tháúp xuäúng, hk coï thãø nhoí. * Biãûn phaïp kyî thuáût näng nghiãûp: Caìy sáu xåïi âáút kyî, luán canh luïa vaì maìu âãöu coï thãø giaím læåüng bäúc håi åí táöng trãn nãn coï thãø giaím nhoí âäü sáu tåïi haûn. 26
- Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 10 2/ Phæång phaïp xaïc âënh hk: a/ Xaïc âënh âäü sáu tåïi haûn hk dæûa vaìo âäü dáng cao låïn nháút cuía næåïc mao quaín: ∆ hk MNN Hmax hk = Hmax + ∆ Hmax: Âäü dáng cao låïn nháút cuía næåïc mao quaín (xaïc âënh qua thi nghiãûm) ∆: Âäü an toaìn hay chiãöu daìi cuía bäü rãù b/ Phæång phaïp tyí lãû Cl-/SO − − trong næåïc ngáöm vaì trong âáút: 4 R = [Cl-/SO − − trong næåïc ngáöm ]/[ Cl-/SO − − trong âáút]. Nãúu R ≤ 1 thç læåüng muäúi trong 4 4 næåïc ngáöm âang åí traûng thaïi bäø sung cho âáút do âoï hk = hR ≥ 1 c/ Xaïc âënh hk theo âäü khoaïng hoïa cuía næåïc ngáöm: (Hçnh a) V.A.Kovda âãö nghë duìng âäü sáu tæång æïng våïi âiãøm chuyãøn tiãúp trãn âæåìng quan hãû giæîa âäü khoaïng hoaï thæûc âo vaì âäü sáu cuía næåïc ngáöm laìm âäü sáu tåïi haûn. H Âäü bäúc håi (cm/ ng âãm) (m) hk Âäü khoaïng hoaï Âäü sáu MNN (m) (Hçnh a) (Hçnh b) (g/l) hk d/ Xaïc âënh hk theo quan hãû giæîa læåüng bäúc håi vaì mæûc næåïc ngáöm (Hçnh b) J.J Marshall âãö nghë duìng âäü sáu tæång æïng våïi âiãøm chuyãøm tiãúp trãn âæåìng quan hãû giæîa læåüng bäúc håi vaì âäü sáu cuía næåïc ngáöm laìm âäü sáu tåïi haûn. 3. Phæång phaïp xaïc âënh mæïc ræía: Do viãûc tiãu næåïc khoï khàn nãn mæïc ræía trong træåìng håüp naìy cáön xaïc âënh sao cho mæûc næåïc ngáöm khi ræía khäng tàng quaï âäü sáu tåïi haûn. Khi mæûc næåïc ngáöm nàòm näng vaì khoï thoaït mæïc ræía M gäöm 2 thaình pháön: M = m1+m2 (m3/ha) m1: Læåüng næåïc âãø baío hoaì táöng âáút H náng âäü áøm β0 lãn βmax âãø hoaì tan muäúi trong âáút. m2= p.a (m3/ha) p: säú láön ræía a: mæïc ræía mäùi láön a≤ m* m*: Læåüng næåïc âãø náng mæûc næåïc ngáöm lãn âãún âäü sáu tåïi haûn hk tæïc náng mæûc næåïc ngáöm lãn mäüt âoaûn: h = H - hk 27
- Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 10 hk H h a/ Xaïc âënh m1 : m1 = 104AH(βmax-β0) (m3/ha) b/ xaïc âënh m* : Âãø náng mæûc næåïc ngáöm lãn tåïi âäü sáu tåïi haûn hk m* = 104hA(1-βmax) = 104hδ (m3/ha) δ = A(1-βmax): Mæïc keí räùng chæa âæåüc baío hoaì næåïc h= H- hk Màût khaïc sau khi ræía mæûc næåïc ngáöm âaî tàng lãn hk phaíi âæåüc haû xuäúng H1 trong thåìi gian t vç máút âi mäüt læåüng næåïc do ngáúm vaì bäúc håi. ⇒t = (104hδ)/104(an+e) (ngaìy) an: Læåüng næåïc täøn tháút do ngáöm trong ngaìy (m3/ngaìy) e: Læåüng næåïc bäúc håi haìng ngaìy (m3/ngaìy) 104hδ =104(an+e)t m* = 104(an+e)t (m3/ha) c/ Xaïc âënh m2: Giaí sæí træåïc khi ræía læåüng muäúi trong táöng âáút ræía S0 (kg/ha), våïi læåüng næåïc m2 ta phaíi tiãún haình ræía p láön âãø S0 giaím xuäúng Sp (Læåüng ngáûm muäúi cho pheïp khi ræía) våïi mæïc ræía mäøi láön laì a. ⇒ m2 = pa (m3/ha) ; våïi a ≤ m* * Xaïc âënh säú láön ræía P: λ0 = S0/Wmax (kg/m3) Näöng âäü muäúi træåïc khi âæa læåüng næåïc m2 vaìo: *Láön ræíathæï nháút: Nãúu âæûa vaìo 1 læåüng næåïc a (m3/ha) thç näöng âäü muäúi trong âáút laì:λ1=S0/(Wmax+a) (kg/m3) Læåüng næåïc a væåüt quaï læåüng træî næåïc låïn nháút nãn seî chaíy xuäúng táöng dæåïi vaì mang âi theo mäüt læåüng muäúi: aλ1 = aS0/(Wmax+a) Læåüng muäúi coìn laûi trong táöng âáút sau láön ræía thæï nháút: S1 = S0-aλ1 = S0-aS0/(Wmax+a) = S0Wmax/ (Wmax+a) * Láön ræía thæï hai: Nãúu âæûa thãm 1 læåüng næåïc a (m3/ha) thç näöng âäü muäúi trong âáút laì: λ2=S1/(Wmax+a) = S0Wmax/ (Wmax+a)2 (kg/m3) Læåüng næåïc a væåüt quaï læåüng træî næåïc låïn nháút nãn seî chaíy xuäúng táöng dæåïivaì mang âi theo aWmax S 0 mäüt læåüng muäúi: aλ 2 = (kg/ha) (Wmax + a )2 Læåüng muäúi coìn laûi trong táöng âáút sau láön ræía thæï hai: S2 = S1-aλ2 = S0Wmax/(Wmax+a) - aS0Wmax/(Wmax+a)2 S2 = [S0Wmax(Wmax+a) - aS0Wmax]/(Wmax+a)2 S2 = S0[Wmax/(Wmax+a)]2 28
- Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 10 *Láön ræía thæï n: Sn = S0[Wmax/(Wmax+a)]n Theo yãu cáu ræîa muäúi Sn ≤ Sp; Sp = S0[Wmax/(Wmax+a)]p Sp/S0 =[Wmax/(Wmax+a)]p p = log[Sp/S0]/log[Wmax/(Wmax+a)] váûy: m2 = pa = alog[Sp/S0]/log[Wmax/(Wmax+a)] d/Hãû säú thoaït muäúi K: Hiãûu êch ræía màûn âæåüc âàûc træng bàòng hãû säú thoaït muäúi K: K = (S0-Sp)/M Hãû säú K phuû thuäüc vaìo læåüng ngáûm muäúi ban âáöu cuía âáút, loaûi âáút vaì chiãöu sáu mæûc næåïc ngáöm træåïc khi ræía. Nãúu âáút caìng màûn vaì mæûc næåïc ngáöm caìng tháúp thç K caìng nhoí vaì M caìng låïn. Khi H1 = 1,5÷2 m viãûc ræía màûn mäüt caïch triãût âãø ráút khoï thæûc hiãûn H1> 3 m viãûc ræía màûn tæång âäúi thuáûn låüi III. Tiãu næåïc khi ræía màûn: Trong træåìng håüp næåïc ngáöm nàòm näng vaì khoï thoaït viãûc tàng cæåìng khaí nàng tiãu næåïc trãn khu ræía laì váún âãö ráút cáön thiãút. Khi ræía màûn læåüng næåïc m2 âæa vaìo táöng âáút áøm baío hoaì næåïc nhàòm haû tháúp näöng âäü muäúi trong âáút tæì S0 xuäúng Sp cáön âæåüc tiãu thoaït këp thåìi, nhàòm muûc âêch ruït ngàõn thåìi gian ræía màûn vaì khaí nàng màûn laûi khoï xaíy ra vaì náng cao hiãûu quaí ræía màûn Tiãu næåïc khi ræía màûn thæåìng duìng 2 biãûn phaïp cäng trçnh thuyí låüi sau âáy: 1/ Tiãu næåïc theo chiãöu ngang trãn âáút màûn: Maûng læåïi tiãu ngang trãn âáút màûn gäöm hai loaûi cäú âënh vaì taûm thåìi: a/ Maûng læåïi cäú âënh: Gäöm caïc kãnh dáùn næåïc läü thiãn coï chiãöu sáu 3÷4 m coï khi 5 m, âaïy kãnh naìy cáön phaíi tháúp hån mæûc næåïc ngáöm trãn khu ræía vaì phaíi âæåüc tênh toaïn âãø haû tháúp mæûc næåïc ngáöm trãn khu ræía âãún âäü sáu nháút âënh. Caïc kãnh dáùn naìy bäú trê thæa vaì khoaíng caïch caïc kãnh âoï xaïc âënh tuìy theo tênh ngáöm cuía âáút vaì âiãöu kiãûn haû tháúp næûc næåïc ngáöm thæåìng 100÷800 m. Caïc kãnh cäú âënh naìy âæåüc sæí duûng trong thåìi gian ræía màûn vaì quaín lyï. b/ Maûng læåïi taûm thåìi: Gäöm caïc kãnh dáùn näng vaì bäú trê daìy maûng læåïi naìy chè duìng trong thåìi gian ræía màûn ban âáöu maì thäi, sau khi ræía màûn âæåüc láúp âi. Chiãöu sáu kãnh taûm thåìi thæåìng tæì 0,6÷1,0 m våïi khoaíng caïch 10÷70 m. Kãnh tiãu cäú âënh Kãnh tiãu taûm thåìi 10 → 70 100 → 800 29
- Giaïo trçnh Thuíy Näng 2 CHÆÅNG 10 Ngoaìi ra ngæåìi ta coìn bäú trê caïc kãnh båì hay kãnh chàõn næåïc ngáöm. Kãnh båì laì âæåìng kãnh âi theo båì biãøn âãø ngàn næåïc màûn, khäng cho næåïc màûn xám nháûp vaìo trong âáút träöng troüt. 2. Tiãu næåïc theo chiãöu âæïng trãn âáút màûn: Laì hçnh thæïc tiãu næåïc ngáöm hiãûn âaûi nháút, duìng caïc giãúng khoan táûp trung næåïc, räöi duìng båm huït lãn, âãø haû mæïc næåïc ngáöm xuäúng âäü sáu tåïi haûn. Âæåìng kênh häú khoan tæì 25÷50 cm, chiãöu sáu 20÷100m. Tiãu næåïc theo chiãöu âæïng coï låüi hån theo chiãöu ngang vç coï thãø haû tháúp MNN nhanh hån vaì chiãúm diãûn têch khäng låïn . Tuy nhiãn âäúi våïi âáút nàûng vaì hãû säú ngáúm tháúp thç khäng coï låüi. IV. Muìa ræía, chãú âäü ræía vaì kyî thuáût ræía: 1. Muìa ræía: Do mæïc ræía màûn M låïn (cäng trçnh tiãu låïn) nãn khäng thãø ræía mäüt láön âæåüc nãn thæåìng tiãún haình nhiãöu muìa. Muìa ræía màûn nãn choün khi mæûc næåïc ngáöm nàòm sáu âãø viãûc thoaït muäúi seî nhanh hån, ruït ngàõn thåìi gian ræía vaì ræía vaìo thåìi gian coï læåüng bäúc håi êt âãø tiãút kiãûm næåïc, traïnh hiãûn tæåüng màûn laûi. 2. Chãú âäü ræía: Bao gäöm mæïc ræía mäùi láön, thåìi gian giæîa caïc láön ræía, säú láön ræía. Mæïc ræía tæìng muìa M cáön chia ra nhiãöu mæïc ræía mäüt láön m, thæåìng m=(30-40%)Wmax. Khoaíng caïch giæîa hai láön ræía phuû thuäüc vaìo nhiãût âäü , khê háûu, vë trê mæûc næåïc ngáöm, tênh cháút cuía âáút. Khi âáút caìng nheû, âiãöu kiãûn tiãu næåïc caìng dãù daìng, nhiãût âäü âáút vaì khäng khê caìng cao, âiãöu kiãûn hoaì tan muäúi caìng dãø daìng, âáút caìng dãù bë khä thç thåìi gian âoï caìng ngàõn. t=104hδ/104(an+ e) 3. Kyî thuáût ræía: Näüi dung kyî thuáût ræía bao gäöm: + Qui caïch bäú trê thæía ruäüng ræía. + Tiãu chuáøn san bàòng màût ruäüng. + Phæång phaïp dáùn næåïc vaì tiãu næåïc. + Chãú âäü canh taïc træåïc vaì sau khi ræía. Kyî thuáût ræía thæåìng laì ræía ngáûp. Ruäüng ræía thæåìng chia thaình tæìng ä coï diãûn têch 0,1÷0,2 ha. Kêch thæåïc cuía ä ruäüng khäng nãn låïn quaï 0,25 ha âãø viãûc phán phäúi næåïc âæåüc âäöng âãöu, tiãút kiãûm khäúi læåüng san bàòng âáút. Khi mæïc ræía beï trãn caïc ä ruäüng âoï âaìo caïc raînh näng våïi chiãöu sáu khäng quaï 10cm âãø khi ræía táûp trung âæåüc doìng næåïc, täúc âäü doìng chaíy nhanh hån vaì næåïc âæåüc phán bäú âãúu trãn caïc ä ruäüng. San bàòng màût ruäüng aính hæåíng ráút låïn âäúi våïi ræía màûn, nãúu san bàòng khäng täút seî laìm cho hiãûu quaí ræía tháúp. Nåi tháúp ræía âæåüc nhiãöu muäúi, nåi cao ræía âæåüc êt muäúi, nãúu cæåìng âäü bäúc håi låïn coìn sinh ra hiãûn tæåüng màûn hoaï. 30
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo trình Bệnh học thủy sản - ThS. Từ Thanh Dung - ĐH Cần Thơ
164 p | 1214 | 318
-
Giáo trình dinh dưỡng và thức ăn thủy sản - ĐH Cần Thơ
138 p | 579 | 100
-
Giáo án Công Nghệ lớp 10: Bài 40 : Mục đích, ý nghĩa của công tác bảo quản, chế biến nông, lâm, thuỷ sản.
12 p | 747 | 63
-
Giáo trình quản lý hệ thống thủy nông tập 1 part 10
16 p | 125 | 45
-
Giáo trình động vật thủy sinh - Dương Trí Dũng - part 10
16 p | 141 | 40
-
Giáo trình quản lý hệ thống thủy nông tập 2 part 10
13 p | 97 | 31
-
Bệnh học thủy sản : Bệnh do môi trường part 5
5 p | 142 | 22
-
Giáo trình thủy sinh đại cương - Đại học An Giang - part 10
13 p | 109 | 19
-
Tự trồng cây trong bình thủy tinh
7 p | 155 | 10
-
Cây Hồng Môn
3 p | 91 | 7
-
Giới Thiệu Kỹ Thuật Trồng Mướp
4 p | 78 | 6
-
Mướp
4 p | 88 | 5
-
Quản Lý Nước Lúa ĐX Giai Đoạn Thu Hoạch
3 p | 72 | 5
-
Khoa học công nghệ nông nghiệp và phát triển nông thôn 20 năm đổi mới – Thủy lợi part 10
32 p | 67 | 5
-
Quy trình kỹ thuật trồng rừng Trám đen
7 p | 89 | 4
-
Kinh nghiệm trồng đu đủ phần 3
7 p | 67 | 4
-
Bắp đường
3 p | 62 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn