Giáo trình Tin học văn phòng (338 trang)

Chia sẻ: Minh Anh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:338

Thêm vào BST

Báo xấu

416
lượt xem 94
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình Tin học văn phòng trình bày các nội dung: Giao diện của Windows, quản lý tệp, cấu hình Windows, Microsoft Word, Microsoft Excel, Microsoft PowerPoint, các công cụ tìm khiếm thông tin,... Hi vọng đây sẽ là một tài liệu hữu ích dành cho các bạn sinh viên dùng làm tài liệu tham khảo phục vụ học tập và nghiên cứu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Tin học văn phòng (338 trang)

Giáo trình TIN HỌC VĂN PHÒNG
Giáo trình Tin học văn phòng Phần 1 – Microsoft Windows 2
Giáo trình Tin học văn phòng Chương 1 – Giới thiệu chung 1.Giới thiệu hệ điều hành MS-Windows Hệ điều hành đầu tiên của hãng Microsoft là MS-DOS được phát triển vào những năm 80 của thế kỷ 20 với giao tiếp người-máy bằng cách gõ câu lệnh nên không tiện dụng. Hệ điều hành Windows được đưa ra thị trường vào đầu những năm 90 đã phát triển theo ý tưởng giao tiếp người-máy qua các cửa sổ chứa biểu tượng nên người dùng có thể dễ dàng thao tác bằng bàn phím hay chuột máy tính. Ngoài ra hệ điều hành Windows có chức năng đa nhiệm nghĩa là quản lý nhiều chương trình ứng dụng đang hoạt động vì thế người dùng không cần đóng chương trình đang làm việc khi mở một cửa sổ chương trình khác. Kể từ khi giới thiệu Hệ điều hành Windows 95, sản phẩm của công ty Microsoft nhanh chóng được nhiều người sử dụng lựa chọn. Các sản phẩm tiếp theo Windows 95 là Windows 98, Windows 2000 và Windows XP tính đến năm 2004. Windows 2000 Professional là hệ điều hành cài đặt cho máy tính văn phòng và gia đình. Windows 2000 Server là hệ điều hành cài đặt cho các máy phục vụ dịch vụ của các công ty, cơ quan,... 1.1.Đăng nhập vào máy tính Người sử dụng phải có một tài khoản (tiếng Anh là Account) gồm phần tên (user name) và mật khẩu (password) để đăng nhập vào hệ thống Windows 2000. Đây là chức năng bảo mật mà hệ điều hành Windows 95 không có. Thực hành đăng nhập theo hình minh họa Bấm tổ hợp phím Ctrl + Alt + Del làm xuất hiện hộp thoại Windows Security. Hình 1.Hộp thoại Windows Security 3
Giáo trình Tin học văn phòng Nhắp nút Log Off để làm xuất hiện hộp thoại Log On to Windows. Hình 2. Hộp thoại để người dùng đăng nhập vào máy tính Nhập tên tài khoản vào ô User name và nhập mật khẩu vào ô Password. Cuối cùng nhấn nút OK. Hệ điều hành Windows 2000 có chức năng cho phép tự đăng nhập vào hệ thống theo một tài khoản đã tạo. Trong trường hợp đó người dùng không thấy xuất hiện cửa sổ yêu cầu việc đăng nhập hệ thống. 1.2.Kỹ thuật sử dụng chuột máy tính Hình 3. Minh hoạ thiết bị chuột máy tính Nắm vững cách thức và mục đích sử dụng của từng thao tác sẽ giúp người dùng tiết kiệm thời gian, tăng hiệu quả làm việc với máy tính. Con trỏ chuột Hình ảnh một mũi tên trên màn hình thay đổi vị trí theo thao tác di chuyển con chuột của người sử dụng Nhắp chuột Cụm từ “nhắp chuột” có ý nghĩa là nhấn phím chuột trái một lần và thả phím. Cụm từ "nhắp chuột phải" là nói rõ cho việc sử dụng phím chuột phải. Nhắp đúp chuột Nghĩa là nhấn và thả phím chuột trái hai lần liên tiếp, đòi hỏi bấm nhanh. Kéo di chuột Có ý nghĩa là nhấn phím chuột trái, giữ phím và di chuyển con trỏ chuột. Thả phím chuột khi kết thúc hành động. 4
Giáo trình Tin học văn phòng Chương 2 – Giao diện của Windows 1.Màn hình nền - Desktop Màn hình nền Windows 2000 là cửa sổ đầu tiên của Hệ điều hành dành cho người sử dụng. Người dùng ra lệnh cho hệ điều hành bằng cách thao tác với biểu tượng. Hình 4. Màn hình nền - Desktop Tại chân màn hình nền có thanh tác vụ (Task Bar). Đầu trái của thanh tác vụ có nút Start. 1.1.Nhận biết biểu tượng 1.1.1.Biểu tượng đặc biệt của hệ điều hành  Gồm biểu tượng My Documents, My Computer, My Network Places, Recycle Bin, Internet Explorer.  Khi cài đặt xong hệ điều hành thì các biểu tượng này được tạo ra ngay trên màn hình nền. 5
Giáo trình Tin học văn phòng 1.1.2.Biểu tượng của thư mục  Một thư mục được hệ điều hành Windows biểu diễn bằng một biểu tượng. Hình ảnh của biểu tượng là túi hồ sơ màu vàng như hình minh hoạ và tên biểu tượng xuất hiện bên dưới.  Biểu tượng lối tắt cho thư mục, tiếng Anh gọi là Shortcut, có hình ảnh là túi hồ sơ màu vàng có thêm mũi tên ở góc dưới bên trái. 1.1.3.Biểu tượng của tệp tin  Một tệp tin được hệ điều hành Windows biểu diễn bằng một biểu tượng. Biểu tượng của tệp tin rất đa dạng do mỗi tệp tin chương trình cần có 1 biểu tượng riêng.  Biểu tượng lối tắt cho tệp tin có dấu mũi tên xuất hiện ở trên biểu tượng. 1.2.Thực hành chọn một biểu tượng Để chọn một biểu tượng chúng ta thao tác đơn giản là nhắp chuột lên biểu tượng đó. Hình 5 và 6. Biểu tượng ở trạng thái tự do và Biểu tượng ở trạng thái được chọn 1.3.Thực hành di chuyển biểu tượng Đầu tiên là chọn biểu tượng My Computer, kéo di chuột. Một hình ảnh của biểu tượng xuất hiện ở dạng nét mờ thể hiện vị trí di chuyển của biểu tượng. Hình 7. Minh hoạ biểu tượng di chuyển 6
Giáo trình Tin học văn phòng 1.4 Thao tác với hộp lệnh  Đầu tiên là chọn biểu tượng, sau đó nhắp chuột phải trên vùng chọn sẽ làm xuất hiện hộp lệnh.  Nhắp chuột trên mục lệnh của hộp lệnh có ý nghĩa là thi hành lệnh. Hình 8. Hộp lệnh xuất hiện sau khi nhắp chuột phải Hình 9. Cửa sổ My Computer xuất hiện sau khi thực hiện lệnh Open trên hộp lệnh 1.5.Hộp lệnh của màn hình nền - Desktop Nhắp chuột phải vào chỗ trống trên màn hình nền sẽ làm xuất hiện hộp lệnh cho phép người sử dụng điều khiển màn hình. Chúng ta tìm hiểu ý nghĩa và thao tác từng lệnh sau: 7
Giáo trình Tin học văn phòng 1.5.1.Nhóm lệnh Active Desktop Theo hình 10, mục Show Desktop Icons đang ở trạng thái được chọn và biểu thị bằng dấu “check” ở phía bên trái. Nếu chúng ta đưa trỏ chuột đến mục này và nhắp chuột có nghĩa là ra lệnh cho hệ điều hành đặt mục Show Desktop Icons về trạng thái không được chọn. Khi mục này không được chọn, tất cả các biểu tượng trên màn hình nền bị che dấu. Để đặt mục Show Desktop Icons trở về trạng thái được chọn, chúng ta thực hiện việc đưa trỏ chuột đến mục này và nhắp chuột. 1.5.2.Nhóm lệnh Arrange Icons cho phép sắp xếp các đối tượng trong cửa sổ theo các mục:  By Name: sắp theo tên.  By Type: sắp theo kiểu hay là phần mở rộng của tên tệp.  By Size: sắp theo dung lượng nhớ.  By Date: sắp theo ngày tháng khởi tạo/chỉnh sửa đối tượng.  Auto Arrange: có nghĩa là tự động sắp xếp. Theo hình minh họa thì mục Auto Arrange đang ở trạng thái không được chọn. Để đặt mục Auto Arrange về trạng thái được chọn, chúng ta đưa trỏ chuột đến mục này và nhắp chuột. Khi mục Auto Arrange ở trạng thái được chọn thì việc di chuyển các biểu tượng sẽ rất khó khăn vì chúng luôn được tự động sắp xếp. 1.5.3.Lệnh Line Up Icons Có ý nghĩa là sắp xếp các biểu tượng trên màn hình nền có hàng có lối 8
Giáo trình Tin học văn phòng 1.5.4.Lệnh Refresh Có ý nghĩa cập nhật thông tin mới nhất. 1.5.5.Lệnh Paste Có ý nghĩa sao chép nội dung đã được tạo ảnh bằng lệnh Copy (gọi là sao chép) hay lệnh 1.5.6.Lệnh Cut Có nghĩa là di chuyển dữ liệu (sao chép rồi xóa bỏ dữ liệu gốc) 1.5.7.Lệnh Paste Shortcut Có ý nghĩa tạo nút bấm nhanh trên màn hình nền cho nội dung đã được tạo ảnh bằng lệnh 1.5.8.Copy Có nghĩa là sao chép dữ liệu 1.5.9.Nhóm lệnh New  Lệnh Folder: cho phép tạo thư mục mới.  Lệnh Shortcut: cho phép tạo nút bấm nhanh trên màn hình nền cho các đối tượng bất kỳ như tệp tin, thư mục,... 1.5.10.Lệnh Properties Cho phép mở hộp thoại để xem và chỉnh sửa các thuộc tính của màn hình nền. 9
Giáo trình Tin học văn phòng 2.Thanh thực đơn Start Nhắp chuột vào nút Start có mặt trên màn hình nền sẽ làm xuất hiện hộp danh mục chọn được phân chia theo chủ đề cho phép người sử dụng dễ dàng ra lệnh cho máy tính. 2.1.Mục Run Cho phép gõ lệnh. Nhắp chuột vào nút Start, chọn mục Run làm xuất hiện hộp thoại nhập lệnh. Ví dụ gõ lệnh "calc" để mở bảng tính số học. 10
Giáo trình Tin học văn phòng 2.2.Mục Help Phần trợ giúp rất cần thiết khi sử dụng Windows nhưng đòi hỏi người sử dụng phải biết tiếng Anh. Để sử dụng phần Trợ giúp, nhắp chuột vào nút Start, sau đó chọn mục Help để mở hộp thoại Help. 2.3.Mục Search Hỗ trợ tìm kiếm thông tin trên máy. Nhắp chọn nút Start SearchFor Files or Folders làm xuất hiện hộp thoại hỗ trợ tìm kiếm. 2.4.Mục Settings Hỗ trợ quản trị hệ thống. Nhắp chuột vào nút StartSettings, sau đó chọn các mục con như Control Panel, Printers... 11
Giáo trình Tin học văn phòng 2.5.Mục Programs Danh mục chương trình. Nhắp chuột vào nút Start để hiển thị thanh thực đơn. Di chuyển con trỏ đến dòng chữ Program để hiển thị hộp lệnh con. Di chuyển con trỏ chuột đến mục lệnh chương trình. Khi xuất hiện mũi tên kép ở bảng danh mục, người sử dụng bấm vào mũi tên kép để hiển thị phần nội dung đang bị che dấu. 3.Hộp lệnh của thanh tác vụ Nhắp chuột phải trên thanh tác vụ làm xuất hiện hộp lệnh. 12
Giáo trình Tin học văn phòng 3.1.Lệnh View cho phép chọn cách hiển thị các nút trên thanh tác vụ theo kích cỡ Large (là cao lớn) và Small (là cỡ bé như bình thường đang có). 3.2.Lệnh Show Text Cho phép đặt trạng thái chọn Show Text - là trạng thái các biểu tượng trên thanh tác vụ có dòng chữ đi kèm. 3.3.Lệnh Refresh Có ý nghĩa cập nhật thông tin cho thanh tác vụ. 3.4.Lệnh Show Title Cho phép hiển thị tên các thanh công cụ có trên thanh tác vụ. Ví dụ dòng chữ Quick Launch xuất hiện trong hình minh họa 3.5.Lệnh Toolbars Trên thanh tác vụ có thể mở nhiều thanh công cụ để làm việc. Có thể mở hoặc đóng bớt các thanh công cụ qua nhóm lệnh Toolbars. Cách thao tác để đặt trạng thái chọn và không chọn là thao tác chúng ta đã thực hiện nhiều lần qua các nội dung trước. 13
Giáo trình Tin học văn phòng Mặc dù có thể chọn nhiều thanh công cụ đặt trên thanh tác vụ nhưng chúng ta chỉ nên chọn một thanh công cụ đó là thanh Quick Launch, còn các thanh khác nên che dấu đi vì khoảng trống trên thanh tác vụ không có nhiều. Thanh công cụ Quick Launch là một tiện ích không thể bỏ qua đối với người sử dụng. chúng ta nên đặt các nút lối tắt ở đây để tiện sử dụng. Trên Quick Launch thường có đặt nút Show Desktop, đây là nút đưa chúng ta nhanh chóng trở về màn hình nền. hoạ 3.6.Lệnh Adjust Date/Time Cho phép mở hộp thoại Date/Time Properties để hiệu chỉnh đồng hồ máy tính. Thẻ Date&Time cho phép chỉnh sửa ngày/tháng/năm và giờ. Thẻ Time Zone cho phép chỉnh múi giờ đúng theo múi giờ của Việt Nam. 3.7.Lệnh Cascade Windows Cho phép sắp xếp các cửa sổ đang mở theo dạng xếp mái ngói. 3.8.Lệnh Tile Windows Horizontally và Tile Windows Verticaly Cho phép xếp các cửa sổ dàn ngang trên màn hình nền, không có cửa sổ bị che lấp. 3.9.Lệnh Minimize All Windows Cho phép thu nhỏ tất cả các cửa sổ đang mở cùng một lần. 14
Giáo trình Tin học văn phòng 3.10.Lệnh Task Manager Cho phép mở cửa sổ quản lý chương trình -Windows Task Manager. Trong thẻ Applications của cửa sổ này, người sử dụng có thể chọn một chương trình hay nhiều chương trình và ra lệnh đóng chương trình bằng cách nhấn nút End Task. Đây là chức năng rất tiện ích cho việc đóng những chương trình đang gây tắc nghẽn hệ thống. 4.Tắt / khởi động máy tính 4.1.Tắt máy tính đúng cách  Nhắp nút Start ở góc dưới, bên trái màn hình  Chọn mục Shutdown. 15
Giáo trình Tin học văn phòng Ý nghĩa của các lựa chọn trong hộp thoại “What do you want the computer to do?”  “Shut down”: đóng tất cả các cửa sổ ứng dụng và có thể điều khiển tắt luôn nguồn điện của máy;  "Log off": hệ điều hành đóng các ứng dụng và trở lại màn hình đăng nhập;  "Restart": hệ điều hành thực hiện đóng các ứng dụng và cho máy tính khởi động lại hệ điều hành. 4.2.Tắt máy tính theo kiểu áp đặt  Tắt nguồn điện bằng cách bấm nút POWER trên hộp máy (có thể phải giữ tay trên nút khoảng 30 giây) hoặc  Nhấn nút Reset trên hộp máy. 4.3.Khởi động lại máy tính Trong trường hợp máy tính không còn điều khiển được bằng bàn phím và chuột thì: Nhắp tổ hợp phím Ctrl + Alt + Del, hoặc từ cửa sổ màn hình nền, nhắp chọn nút StartShutdown làm xuất hiện hộp thoại Shut Down Windows. Trong ô chọn, chọn mục Restart. 16
Giáo trình Tin học văn phòng Chương 3 – Quản lý tệp 1.Các kiến thức cơ bản 1.1.Ổ đĩa vật lý và ổ đĩa logic Máy tính lưu kết quả xử lý trên các bộ nhớ ngoài gồm: đĩa mềm, đĩa cứng, đĩa quang, đĩa quang từ,... đó là các thiết bị lưu trữ vật lý. Các ổ đĩa cứng có dung lượng nhớ rất lớn nên hệ điều hành có chức năng chia nhỏ ổ đĩa cứng thành các ổ đĩa gọi là ổ đĩa cứng logic để người sử dụng có thể tiện sử dụng. Mỗi ổ đĩa được hệ điều hành đặt tên theo một chữ cái. Chữ cái A được gán cho ổ đĩa mềm thứ nhất và chữ cái B được gán cho ổ đĩa mềm thứ hai (nếu máy tính có lắp ổ đĩa mềm thứ hai). Bắt đầu từ chữ cái C được gán cho các ổ đĩa cứng logic của máy tính; ổ đĩa quang; ổ đĩa lưu trữ di động, ... 1.2.Tệp tin – File Trong hệ điều hành Windows, tệp tin là đối tượng chứa dữ liệu. Ví dụ các văn bản sau khi nhập vào máy được lưu thành các tệp tin để sau đó có mở ra xem lại, chỉnh sửa/in ấn và có thể xoá đi. Quy định chung về tên đầy đủ của mỗi tệp tin gồm hai phần, cách nhau dấu chấm: Têntệptin . Kiểutệptin Phần kiểu tệp tin còn được gọi là phần mở rộng. Chúng ta có thể xem qua một số kiểu tệp tin thông dụng sau: Kiểu tệp tin là thông tin quan trọng giúp hệ điều hành thực hiện đúng yêu cầu của tệp tin. Ví dụ khi nhắp đúp chuột lên tệp tin có tên là festival2004.bmp thì hệ điều hành có thể hiểu là sử dụng chương trình MSPaint để mở tệp này. Khi nhắp đúp chuột lên tệp tin congvan2004.doc thì hệ điều hành có thể hiểu là sử dụng chương trình MS-Word để mở tệp này. 17
Giáo trình Tin học văn phòng 1.3.Thư mục – Folder Để lưu giữ, sắp xếp các tệp tin thành một hệ thống phân cấp có tính chặt chẽ và tiện dụng khi tìm kiếm, hệ điều hành Windows cho phép người sử dụng xây dựng cây thư mục theo cách thức:  Ổ đĩa logic của máy tính được xác định là thư mục gốc.  Có thể tạo nhiều thư mục con trong thư mục  Tệp tin phải được chứa trong một thư mục Có thể hình dung hệ thống thư mục của Windows qua tủ đựng ngăn phiếu tra cứu sách tại thư viện. Tủ đựng ngăn phiếu là thư mục gốc, trong tủ sách có các ngăn chia nhỏ theo từng chủ đề đó là các thư mục con. Mỗi tấm phiếu là một tệp tin chứa thông tin tóm tắt về cuốn sách. Một số nhận xét  Hệ điều hành cho phép đặt tên dài đến 250 kí tự nhưng để dễ quản lý tệp tin chỉ nên đặt tên ngắn gọn, gợi nhớ đến nội dung chứa trong tệp tin (ví dụ: thongke_taisan_quy1.doc), không gõ tiếng Việt trong phần tên và nên sử dụng dấu nối giữa các cụm từ.  Phần mở rộng thường do các chương trình tạo ra tệp tin tự động thiết lập.  Tên thư mục được đặt theo qui tắc đặt tên tệp tin nhưng không có khái niệm phần mở rộng. Không có các thư mục con cùng cấp trùng tên nhau.  Thư mục con có thể trùng tên với thư mục mẹ của nó.  Hai tệp tin chứa trong cùng một thư mục thì không có tên trùng nhau, nhưng khác thư mục thì có thể.  Một tệp tin phải chứa trong một thư mục nhưng không chứa đồng thời trong hai thư mục con cùng cấp. 18
Giáo trình Tin học văn phòng 1.4.Đường dẫn cho tệp tin Để diễn tả vị trí của tệp tin trong hệ thống thư mục chúng ta cần viết đường dẫn theo cách sau: [tên qui ước đĩa logic:] [\] [ \ ...\ \ ] Ví dụ: Đường dẫn C:\congvan2004\danhsachCB1.doc chỉ ra tệp tin danhsachCB1.doc đang được chứa trong thư mục congvan2004 thuộc đĩa C. 2.Thao tác với tệp tin và thư mục trên màn hình nền 2.1.Tạo tệp tin đơn giản  Nhắp chuột phải trên màn hình nền làm xuất hiện hộp lệnh.  Chọn mục NewText Document. Tệp tin được tạo ra chỉ là một tệp tin rỗng chưa có nội dung gì bên trong. 2.2.Tạo thư mục  Nhắp chuột phải trên màn hình nền làm xuất hiện hộp lệnh.  Chọn mục NewFolder. 19
Giáo trình Tin học văn phòng 2.3.Tạo biểu tượng lối tắt Ý nghĩa của biểu tượng lối tắt đó là rút ngắn thao tác cho người sử dụng. Thực hiện thao tác minh họa:  Nhắp nút Start, chọn mục Program→Accessories→Calculator. Nhắp chuột tại mục Calculator để mở chương trình máy tính số học.  Theo cách làm trên người sử dụng phải thao tác chuột nhiều lần qua các thực đơn lệnh. Nếu thao tác không chính xác sẽ không mở được chương trình.Bây giờ chúng ta thực hiện tạo biểu tượng lối tắt đặt trên màn hình nền để mở chương trình chỉ bằng một lần bấm nút như sau:  Nhắp nút Start, chọn mục Program→Accessories→Calculator. − Nhắp chuột phải tại mục Calculator để mở hộp lệnh. Chọn mục SendTo→Desktop (create shortcut).  Trở về màn hình nền để nhìn thấy biểu tượng lối tắt, sau đó nhắp đúp chuột lên biểu tượng để mở chương trình. 2.4.Đổi tên của biểu tượng Nhắp chuột phải lên biểu tượng làm xuất hiện hộp lệnh. − Chọn mục Rename. Sau đó gõ tên mới vào ô nhập. Thao tác gợi ý thêm Chỉ cần nhắp chuột một lần vào phần tên của biểu tượng lập tức hệ điều hành cho phép gõ tên mới như hình minh họa. 20