Giáo trinh xây dựng và phân loại bản đồ đất part 9

Chia sẻ: Ajfak Ajlfhal | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

149
lượt xem 31
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'giáo trinh xây dựng và phân loại bản đồ đất part 9', kỹ thuật - công nghệ, kiến trúc - xây dựng phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trinh xây dựng và phân loại bản đồ đất part 9

F ít 20 - 50 2-5 C Bình thư ng 50 - 200 5 - 20 M Nhi u >200 >20 - Ð x p r ng: ñư c xác ñ nh b ng t l ph n trăm di n tích mà t t c các khe r ng l n nh chi m so v i di n tích b m t cát trong ph u di n ho c các l p ñ t. 1. R t th p dư i 2% 2. Th p 2 - 5% 3. Trung bình 5 - 15% 4. Cao 15 - 40% 5. R t cao >40% g. S tương ph n - F m c ñ không rõ: B m t có s tương ph n màu s c r t ít, ñ nh n ph ng ho c có các ñ c tính khác v i b m t k c n. Có nhi u các h t m n trên m t. Có phi n m ng không dày quá 2 mm - D M c khác bi t: B m t nh n (bóng) hơn ho c có màu s c khác bi t so v i l p n m k c n dư i. Các h t cát m n n m trong l p ngoài nhưng v n có th nhìn th y ñư c. Phi n m ng dày 2 - 5 mm. - P M c n i b t: B m t có s tương ph n m nh v ñ nh n hay là màu s c v i b m t k c n, không th y các h t cát m n bên ngoài, phi n m ng dày hơn 5 mm. B n ch t: c a các l p v (cutans) có th mô t như sau: C Sét CS Sét và sesquioxide CH Sét và ch t h u cơ PF M t ép S M t trư t, không giao nhau SP M t trư t, giao nhau m t ph n SI M t trư t, giao nhau h u h t Sf M t sáng bóng (như trong các ñ c tính nitic) h. S g n k t (xi măng) và m c nén ch t S xu t hi n các k t g n hay b nén ch t theo các l p c ng ho c các v trí khác nhau trong ph u di n, ñư c mô t theo tính liên t c, c u trúc, b n ch t và m c ñ . Các v t li u b k t ch t thì thư ng b n ch c hơn ngay c trong ñi u ki n m và các h t b nén ch t c ng l i. V t li u b g n k t thư ng không ng m nư c sau m t gi ngâm chúng vào trong nư c. Tính liên t c B Gãy v L p g n k t b xi măng hoá ho c b nén ch t
P Phi n Các ph n b nén gi ng như các t m, phi n và có ñ nh hư ng ngang. V Vesicular L p có các l tr ng kích thư c r ng, chúng có th b l p ñ y b i các v t li u chưa k t g n. P Pisolithic L p k t c u r ng b i các h t c u k t dính l i. D H t (nodular) L p ch y u ñư c k t c u t các h t k t g n ho c kh i k t có hình d ng không ñ u (irregular). B n ch t B n ch t c a l p k t g n ñư c mô t theo tác nhân k t g n hay các ho t ñ ng nén ch t (compacting): K Cacbonat. GY Th ch cao. Q Silic. C Sét. KQ Carbonat silic. CS Sét - sesquioxide. F S t. M Cơ h c. FM S t - mangan (sesquioxide). P Cày x i. FO S t - ch t h u cơ. NK Chưa ñư c bi t. M cñ N Không b k t g n và không nén ch t: Không th y có s k t g n khi nhúng trong nư c. Y Nén nhưng không b k t g n: Kh i b nén ch t r n hơn và giòn hơn kh i ñ t tương ñương khác khi nhúng trong nư c. W B k t g n y u: Kh i b k t g n thì giòn và r n, nhưng có th bóp v b ng tay. M K t g n trung bình: Kh i b k t g n không th bóp v b ng tay nhưng l i gián ño n (di n ra không liên t c) C B k t g n: Kh i b k t g n không th bóp v b ng tay và là di n ra liên t c (>90% kh i ñ t). 2.3. Nh ng nhóm chính, các ñơn v và ñon v ph ñơn thư ng g p trong quá trình ñi u tra theo phương pháp phân lo i c a FAO - UNESCO Trong quá trình ñi u tra ngoài th c ñ a chúng ta có th g p m t s nhóm ñ t chính cùng các ñơn v và ñơn v ph c a chúng, dư i ñây là nh ng xác ñ nh t ng quát và nh ng l p lu n c n thi t cho vi c nh n di n chúng ngào th c ñ a các vùng l n 2.3.1. Vùng ñ ng b ng Khi ñào ph u di n vùng ñ ng b ng, thông thư ng có nh ng nhóm ñ t sau ñây c n ñư c cân nh c: - Nhóm ñ t cát bi n (Arenosols): Thư ng phân b d c bi n có thành ph n cơ gi i toàn ph u di n là cát (t l các ph n t cơ gi i ñ t có kích thư c: 2 - 0.02 mm chi m kho ng 90% tr lên). Theo phân lo i c a FAO/UNESCO nh ng ñơn v ñ t, ñơn v ph thư ng g p th c ti n 90
Nhóm ñ t 1. ð t cát (Arenosols) ðơn v ñ t C n cát tr ng vàng ð t cát ñi n hình ð t cát glây ð t cát m i bi n ñ i (Luvic Arenosols) (Hapic Arenosols) (Gley Arenosols) (Cambic Arenosols) ðơn v ph Hapli Futri Epihypo Amthraqui Dystri Dystri Sơ ñ 7.1. Sơ ñ c u trúc phân v nhóm ñ t cát theo FAO- UNESCO - Nhóm ñ t m n (Salic Fluvisols): Phân b các vùng ven bi n thư ng xuyên ch u nh hư ng c a thu tri u hay m ch nư c m n. Trong c nh quan vùng m n ñ c ñi m th c v t ven sông l ch và c trên ru ng cũng có nh ng nét ñ c thù riêng (sú, v t, ñư c..). Trên m t ñ t khi khô có ñ n t n khác nhau, có th xu t hi n các ñ m tr ng c a mu i v mùa khô, ho c khi th nư c v i AgNO3 th y có hi n tư ng k t t a. Nh ng ñơn v ñ t, ñơn v ph thư ng g p dư i ñây Nhóm ñ t II. ð t m n (Salic Fluvisols) ð t m n sú v t ñư c ð t m n nhi u ð t m n trung bình ðơn v ñ t (Gleyi Salic Fluvisols) (Hapli Salic Fluvisols) (Molli Salic Fluvisols) Epi Endo Gleyi Areni Endo ðơn v ph Abrupti Abrupti Endogleyi Histi Endoferri Areni Endo Histi Endo Ferri Areni Areni Endo Gleyi Endo Gleyi Sơ ñ 7.2. Sơ ñ c u trúc phân v nhóm ñ t m n theo FAO- UNESCO - Nhóm ñ t phèn (Thionic Fluvisols hay Thionic Gleysols): Lo i hình th y thành ñ c bi t d xác nh n qua mô t ph u di n có: + T ng sinh phèn (thư ng có màu xám ñen ho c ñen) + T ng phèn (thư ng có màu vàng rơm khi khô). Ð t ñư c hình thành nh ng vùng nh t ñ nh l n nh t là ñ ng b ng sông Mêkong (tham kh o b n ñ ñ t t l 1/1 tri u). Ngoài ra m t s gi i h p d c mi n Trung và m t s vùng g n ñ t m n ho c vùng trũng Trung tâm ñ ng b ng B c B . Quang c nh vùng phèn cũng có nh ng ñ c thù tiêng v th m th c v t, v m t ru ng; g c r thư ng có m t ño n vàng g ch cua; nư c thư ng trong. Nh ng ñơn v ñ t, ñơn v ph thư ng g p 91
III. ð t phèn Thionic Gleysols Nhóm ñ t ð t phèn ho t ñ ng ð t phèn ti m tàng ðơn v ñ t Orthi Thionic Gleysols Proto Thionic Gleysols Endo Endo ðơn v ph Sơ ñ 7.3. Sơ ñ c u trúc phân v nhóm ñ t phèn theo FAO- UNESCO - Nhóm ñ t phù sa (Fluvisols): Nhóm ñ t phù sa ph bi n các tam giác châu và ñ ng b ng ven bi n lo i tr các nhóm ñ t cát bi n, ñ t phèn ñ t m n nói trên. Ð t phù sa có ñ c tính x p l p m ng và dày do th i gian và t c ñ b i ñ p khác nhau và ngu n g c m u ch t khác nhau theo h th ng sông t trên m t ñ t xu ng ñ n ñ sâu 50 cm không có glây trung bình và m nh và cũng không có t ng ñ m g . Tính ch t phù sa m i (còn non tr ) thư ng chưa có bi u hi n phân hoá gi a các t ng trong ph u di n khác v i ñ t xám có tu i hình thành l n hơn. Nhóm ñ t phù sa thư ng có các ñơn v , ñơn v ph ch y u sau IV. ð t phù sa (Fluvisols) Nhóm ñ t ð t phù sa chua ð t phù sa ñ m r ðơn v ñ t Dystric Fluvisols Cambic Fluvisols Hapli Hypo Ferri Epi Gleyi Endo Areni Hypo Ferri Endo Ferri Areni Endo Gleyi Endo Ferri Epi Gleyi Epi Gleyi Silti Areni Endo Gleyi ðơn v ph Bathi Gleyi Abrupti Gleyi Endo Gleyi Epi Ferri Hypo Gleyi Epi Ferri Endo Gleyi Epi Gleyi Epi Hypo Ferri Endo Ferri Gleyi Endo Hypo Gleyi Endo Ferri Endo Hypo Ferri Gleyi Bathi Plinthi Endo Hysti Sơ ñ 7.4. Sơ ñ c u trúc phân v nhóm ñ t phù sa theo FAO- UNESCO - Nhóm ñ t glây (Gleysols): Nhóm ñ t glây khác v i ñ t nhóm ñ t phù sa là ñ c ñi m có glây trung bình ñ n m nh chi m ưu th t trên m t ñ n ñ sâu 50 cm c a ph u di n. Các lo i ñ t l y ñư c phân chia trư c ñây cũng x p vào nhóm này. 92
V. ð t glây (Gleysols) Nhóm ñ t ð t glây chua ðơn v ñ t Dystric gleysols Hapli Areni Endo Hypo Ferri Endo Hysti ðơn v ph Silti Hypo Ferri Abrupti Stagni Sơ ñ 7.5. Sơ ñ c u trúc phân v nhóm ñ t glây theo FAO- UNESCO - Nhóm ñ t m i bi n ñ i (Cambisols): Ðây là nhóm ñ t ñư c FAO-UNESCO tách ra. Trư c ñây chúng ñư c x p vào ñ t phù sa có t ng loang l . Ð t m i bi n ñ i là nhóm ñ t ñã tr i qua th i kỳ non tr , ñã b t ñ u có s phân hoá trong ph u di n: có t ng ñ m g (Cambic), nhưng chưa có m t quá trình chuy n hoá nào (như Argic Ferric, Plinthite, glây... + T ng ñ m g (Cambic) tan trong nư c, khác v i t ng loang l (Plinthite) không tan trong nư c mà v n gi ñư c tr ng thái ban ñ u. ð t có t ng loang l và m i bi n ñ i thư ng g p các ñơn v và ñơn v ph sau 93
VII. ð t m i bi n ñ i (Cambisols) Nhóm ñ t ð t m i bi n ð t m i bi n ð t m i bi n ð t m i bi n ð t m i bi n ðơn v ñ i không bão hoà ñ i bão hoà ñ i có mùn ñ i tích vôi ñ i ñ tươi ñt Dystric CM Eutric CM Humic CM Calcari CM ChromicCM ð t m i bi n ñ i n t n ð t m i b i n ñ i có t n g ð t m i bi n ñ i glây tích t s t nhôm Lepti Dư i sâu có t ng ñ c ng Plinthi Loang l Gleyi Glây Andi Cú ñ c tính tro núi l a Calci Tích vôi ðơn v ph Areni Cát Stagni ð ng nư c Geri Phong hoá m nh Albi Có t ng b c tr ng Humi Tích mùn Veti C Abrupti Phân d Lamelli Phi n Ferri K t von Rhodi Nâu ñ Chromi ð tươi Hapli ði n hình Sơ ñ 7.5. Sơ ñ c u trúc phân v nhóm ñ t glây theo FAO- UNESCO 94
XII. ð t có t ng loang l (Plinthosols) Nhóm ñ t ð t có t ng sét ð t có t ng sét ð t có t ng sét ðơn v ñ t loang l b loang l chua loang l giàu mùn r a trôi m nh Petri H ơi ñ Umbri S m màu Petri H ơi ñ Albi B c tr ng Acri Chua m nh Umbri S m màu Acri Chua m nh Umbri S m màu Ferri K t von ðơn v ph Stagni ð ng nư c Abrupti Phân d Abrupti Phân d Eutri Bão hoà Terri K t von Acri Chua m nh Abrupti Phân d Hapli ði n hình Eutri Bão hoà Ferri K t von Eutri Bão hoà Hapli ði n hình Sơ ñ 7.7. Sơ ñ c u trúc phân v nhóm ñ t có t ng loang l theo FAO- UNESCO - Nhóm ñ t than bùn (Histosols): Là nhóm ñ t h u cơ ñ c thù, t ng h u cơ có t l >15% phân b khác nhau trong ph u di n. V i các h th ng phân v VI. ð t than bùn (Histosols) Nhóm ñ t ð t than bùn phèn ti m tàng ðơn v ñ t Protothionic Histosols ðơn v ph Areni Sơ ñ 7.8. Sơ ñ c u trúc phân v nhóm ñ t than bùn theo FAO- UNESCO b. Vùng trung du ñ i, núi th p - Nhóm ñ t xám (Acrisols): có s phân hoá r t khác bi t v ñơn v (xem b ng phân lo i c th kèm theo sau). Ð t vàng ñ trên các lo i ñá m khác nhau có th thu c nhóm ñ t xám và ñơn v (tương ñương v i lo i trong phân lo i theo phát sinh) là ñ t xám Feralit (Ferralic Acrisols), ñ t xám b c màu ñi n hình (Haplic Acrisols). Nh ng ch tiêu c a FAO-UNESCO ñ i v i nhóm ñ t xám là ñ t chua, không bão hoà bazơ có t ng B Argic (có t p trung sét cao hơn) và m t s ch tiêu khác bi t hơn ñã ñư c nói k trong tiêu chu n phân lo i chúng. Các h th ng phân v trong nhóm ñ t này 95
XIV. ð t xám (Acrisols) Nhóm ñ t ð t xám ð t xám ð t xám ð t xám k t ð t xám ð t xám von Ferric ñi n hình glây Feralit nhi u ñá loang l ðơn Acrisols Haplic Gleyi Ferralic Lithic Plintic vñt Lixisols Acrisols Acrisols Acrisols Acrisols Acrisols Areni Areni Areni Endo Areni Areni Bathi Epi Ferri Endo Epi Ferri Gleyi Areni Endo Endo Gleyi Areni Endo Areni Endo Endo Plinthi Epi Plinthi Endo Plinthi ðơn Gleyi Areni Endo Areni Epi Areni Endo Areni Epi v ph Areni Epi Gleyi Ferri Ferri Endo Epi Lithi Endo Endo Ferri Endo Endo Areni Silti Endo Hypo Endo Hypo Hypo Endo Ferri Endo Ferri Bathi Areni Endo Areni Endo Epi Hyper Lithi Lithi Areni Hypo Ferri Areni Endo Gleyi Areni Epi Lithi Sơ ñ 7.9. Sơ ñ c u trúc phân v nhóm ñ t xám theo FAO- UNESCO - Nhóm ñ t ñ (Ferrasols): Theo ch tiêu phân lo i c a FAO-UNESCO ñ i chi u v i ñ t ñ i núi nư c ta chúng ch th hi n lo i ñ t nâu ñ và nâu vàng phát tri n trên các lo i ñá m siêu ki m, ki m và trung tính ñư c qui ñ nh b i ch tiêu ch y u là có t ng B Ferralit (ngoài vi c t p trung sét còn có các ch tiêu khác như ñ bão hoà bazơ th p và có CEC dư i 16 ldl/100g sét). XV. ð t ñ (Ferrasols) Nhóm ñ t Rhodic Ferrasols ðơn v ñ t Endo Lithi ðơn v ph Sơ ñ 7.10. Sơ ñ c u trúc phân v nhóm ñ t ñ theo FAO- UNESCO - Nhóm ñ t ñen (Luvisols): Thư ng hình thành trong ñi u ki n bão hoà bazơ và trong ñi u ki n tích t (do s n ph m c a núi l a hay ñá vôi) có màu xám ñen hay nâu th m. Nh ng phân v thư ng g p 96
IX. Nhóm ñ t ñen (Luvisols) Nhóm ñ t ð t ñen K t von ð t ñen Cacbonat ðơn vñt (Ferric) (Luvisols (Calcic) (Luvisols) Endo hyper ferric luvisols t ñen, k t von m nh sâu ð ðơn Endo lithi ferric luvisols t ñen k t von, ñ sâu ð v ph Hapli calcic luvisols t ñen cacbonat ñi n hình ð Endolithi calci luvisols t ñen cacbonat ñ sâu ð Sơ ñ 7.10. Sơ ñ c u trúc phân v nhóm ñ t ñen theo FAO- UNESCO - Nhóm ñ t nâu vùng bán khô h n (Lixisols): Hình thành trong hoàn c nh bán khô h n c a ta như Ninh Thu n và Bình Thu n. Có m c bão hoà bazơ cao hơn 50% và CEC trong sét < 24 ldl/100g sét. X. ð t mùn vùng bán khô h n (Lixisols) Nhóm ñ t ð t nâu ð t nâu ð t nâu ð t nâu ð t nâu vùng bán vùng bán vùng bán vùng bán vùng bán ðơn v khô h n khô h n khô h n khô h n khô h n ñt ñi n hình k t von có t ng có t n g glây Haplic Ferric loang l b c tr ng Gleyic Lixisols Lixisols Plinthic Albic Lixisols Lixisols Lixisols Lepti Cú t ng ñ c ng Humi Tích mùn Plinthi Có t ng loang l Veti C Gleyi Glây Abrupti Phân d ðơn v ph Areni Cát Ferri K t von Stagni ð ng nư c Rhodi Nâu ñ Geri Phong hoá m nh Chroni ð tươi Albi B c tr ng Hapli ði n hình Sơ ñ 7.10. Sơ ñ c u trúc phân v nhóm ñ t ñen theo FAO- UNESCO 97
XIX. Nhóm ñ t nâu th m (Phacozems) Nhóm ñ t ð t nâu th m ð t nâu th m ð t nâu th m ðơn v ñ t ñi n hình tích vôi r a trôi Haplic Phacozems Calcaric Phacozems Luvic Phacozems Lepti M ng (ti p ñá c ng) Lithi L nñ Gleyi Glây Lepti M ng (ti p Lepti M ng ðơn v ph Luvi R a trôi ñá c ng) Lithi L n ñá Albi B c tr ng Gleyi Glây Verti N tn Greyi Xám Luvi R a trôi Stagni ð ng nư c Skeleti Xương x u Glossi Hình lư i Calcari Tích v i Sơ ñ 7.10. Sơ ñ c u trúc phân v nhóm ñ t ñen theo FAO- UNESCO - Nhóm ñ t m n ki m (Solonetz): Hình thành trong ñi u ki n bán khô h n (ch y u ch a nhi u cacbonat và bicacbonat Na), pH thư ng >8, nhân dân vùng Ninh Thu n g i ñ t Cà Giang hay ñ t cát l i. - Nhóm ñ t ñá b t (Andosols): Hình thành trên s n ph m tro tàn và ñá b t chung quanh và dư i chân mi ng núi l a cũ. VIII. ð t tro núi l a (Andosols) Nhóm ñ t ð t tro núi l a ñi n hình ð t tro núi l a tơi m m ðơn v ñ t (Haplic Andosols) (Mollic Andosols) Vitri Th y tinh Veti C ng, c Calcari Tích vôi Eutrisilti Limon, bão hoà Silti Limon Areni Ct ðơn v ph Gleyi Glây Skeleti Xương x u Histi H u cơ Dystri Ko bão hoà Moili T ơi m m Eutri Bão hoà Lepti Dư i có t ng ñ Hapli ði n hình Sơ ñ 7.10. Sơ ñ c u trúc phân v nhóm ñ t ñen theo FAO- UNESCO 98
c. Vùng núi cao - Ð t xám mùn (Humic Acrisols): Ðơn v này cũng thu c nhóm ñ t xám (Acrisols) nhưng ñư c tích lu mùn do ñi u ki n ñ cao kho ng 900 m tr lên có nhi t ñ th p, m ñ cao hơn trong hoàn c nh còn th m th c v t. T ng m t là t ng h u cơ phân gi i y u. - Ð t mùn vàng ñ trên núi (Humic Ferrasols): Ðơn v này cũng thu c nhóm ñ t ñ (Ferrasols) nhưng hoàn c nh hình thành cũng gi ng như ñ t xám mùn ñ cao kho ng 900m tr lên trên s n ph m phong hoá c a các lo i ñá m ki m, siêu ki m trung tính và ñá vôi. Trên m t cũng có t ng h u cơ phân gi i y u. - Ð t mùn Alit núi cao (Alisols): Ð t thư ng phân b ñ cao trên 1700 m, ñây ñá m ch y u là Granit. Do nhi t ñ th p, m ñ cao (vùng mây mù), ñ t phát tri n y u, r a trôi s t, tích lu nhôm, tich lu mùn thô phân gi i y u. XVI. ð t mùn Alit núi cao (Alisols) Nhóm ñ t ð t mùn alit trên núi cao ð t mùn than bùn trên núi cao ðơn v ñ t Haplic Alisols Histic Alisols Umbri S m màu Areni Cát Dystri Chua, ñ no bazơ < 50% ðơn v ph Albi B c tr ng Eutri Không chua, ñ no bazơ > 50% Humi Mùn Lepti M ng (ti p xúc ñá c ng) Abrupti Phân d Lithi L n ñá Hapli ði n hình Sơ ñ 7.10. Sơ ñ c u trúc phân v nhóm ñ t ñen theo FAO- UNESCO - Các nhóm ñ t ñ c bi t: + Nhóm ñ t xói mòn m nh trơ s i ñá (Leptosols): Ngoài các kh i núi ñá, còn có nh ng gi i ñ i núi th p b tàn phá nhi u năm xói mòn g n h t t ng ñ t, ñ i b ph n ñ t có t ng r t m ng