Hiện trạng dịch vụ hậu cần nghề cá trên đảo Phú Quý, Bình Thuận

Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 4/2016<br /> <br /> THOÂNG BAÙO KHOA HOÏC<br /> <br /> HIỆN TRẠNG DỊCH VỤ HẬU CẦN NGHỀ CÁ TRÊN ĐẢO PHÚ QUÝ,<br /> BÌNH THUẬN<br /> STATUS OF LOGISTICAL FISHERY IN PHU QUY ISLAND, BINH THUAN<br /> Lại Huy Toản1, Nguyễn Đức Sĩ2<br /> Ngày nhận bài: 03/10/2014; Ngày phản biện thông qua: 29/12/2015; Ngày duyệt đăng: 15/12/2016<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Bài báo này phân tích hiện trạng cơ sở hạ tầng và hiệu quả kinh tế của dịch vụ hậu cần nghề cá trên<br /> huyện đảo Phú Quý - Bình Thuận, nhằm đề xuất mô hình khai thác - dịch vụ hậu cần nghề cá trên đảo có hiệu<br /> quả, bám biển dài ngày. Kết quả phân tích cho thấy hiện trạng đội tàu trên đảo trang bị công suất < 90 cv<br /> chiếm 80%, số lượng tàu khai thác ven bờ nhiều; Hệ thống dịch vụ hậu cần nghề cá có khả năng cung ứng trên<br /> đảo còn hạn chế; Ở Phú Quý có phương thức là: cung ứng trên biển bằng các tàu thu mua sản phẩm; phương<br /> thức hoạt động mô hình dịch vụ hậu cần là dạng “tàu mẹ - tàu con”; Chất lượng bảo quản sản phẩm loại 1 của<br /> đội tàu mẹ (thu mua mực,cá) đạt cao; Lợi nhuận trung bình tàu mẹ (thu mua cá) đạt 781,22 (tr.đ/tàu/năm), tàu<br /> mẹ (thu mua mực) đạt 639,68 (tr.đ/tàu/năm), tàu con lợi nhuận đạt 266,76 (tr.đ/tàu/năm), tàu con không tham<br /> gia mô hình đạt là 106,22 (tr.đ/tàu/năm). Vậy mô hình dịch vụ hậu cần dạng “tàu mẹ - tàu con” là phù hợp<br /> với nghề cá trên huyện đảo Phú Quý hiện nay.<br /> Từ khóa: Dịch vụ hậu cần nghề cá, đảo Phú Quý, tàu mẹ<br /> ABSTRACT<br /> This paper analyzed the social - economic status of logistical fishery in Phu Quy island - Binh Thuan<br /> province, in order to provide some solutions for fishing – logistical fisheries model on island to high efficiency,<br /> lasting duration in the sea. The analysis results showed that the engine boats at less than 90 cv were counting<br /> for 80%, and many of them were inshore fishing vessels. The system of logistical fisheries was limited on the<br /> island; Phu Quy island was applying the model of supplying services on the sea by product-purchase vessels<br /> operated as “mother boat – fishing boats”. Quality of products were achieved highly on mother boat, average<br /> profit of mother boat (fish purchase) was 781.22 (million/boat/year), mother boat (squid purchase) was 639.68<br /> (million/boat/year), fishing boat was 266.76 (million/boat/year) while the fishing boat of traditional model was<br /> 106.22 (million/boat/year). Therefore, the model “mother boat – fishing boats” was considered as suitable in<br /> fishery in Phu Quoc island.<br /> Keywords: Logistical fishery, Phu Quy island, mother fishing boat<br /> <br /> 1<br /> 2<br /> <br /> Viện Nghiên cứu Hải sản Hải Phòng<br /> Viện Khoa học và Công nghệ Khai thác thủy sản – Trường Đại học Nha Trang<br /> <br /> 140 • NHA TRANG UNIVERSITY<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Hiện nay nghề cá của nước ta nói chung<br /> và nghề cá ở huyện đảo Phú Quý nói riêng<br /> đang phải đối mặt với tình trạng nguồn lợi<br /> suy giảm, chi phí sản xuất ngày càng tăng,<br /> việc tổ chức khai thác chưa gắn kết với nhau<br /> dẫn đến hiệu quả kinh tế chuyến biển ngày<br /> càng giảm.<br /> Đứng trước tình hình đó ngư dân ở một<br /> số địa phương đã hợp tác với nhau để thành<br /> lập các mô hình dich vụ hậu cần với mục đích<br /> là tăng hiệu quả khai thác, giảm thiểu rủi ro,<br /> hỗ trợ nhau trong tìm kiếm ngư trường, giảm<br /> chi phí sản xuất khi giá xăng dầu gia tăng. Tuy<br /> nhiên, số lượng tàu trong mô hình bao nhiêu<br /> chiếc là phù hợp? Cơ cấu tổ chức như thế nào<br /> thì chặt chẽ và có tính khoa học? Phương thức<br /> hoạt động như thế nào là tốt?,... đang là vấn đề<br /> được nhiều ngư dân, các bộ, ngành và Trung<br /> ương quan tâm nghiên cứu nhằm đưa ra được<br /> mô hình tổ chức khai thác, dịch vụ hậu cần đạt<br /> hiệu quả và bền vững.<br /> Bài báo này tập trung phân tích “Hiện trạng<br /> dịch vụ hậu cần nghề cá trên đảo Phú Quý –<br /> Bình Thuận” như phân tích hiện trạng cơ sở hạ<br /> tầng trên bờ và hiện trạng các mô hình dịch vụ<br /> hậu cần trên biển, nhằm đề xuất mô hình dịch<br /> vụ hậu cần để đạt hiệu quả cao cho đội tàu<br /> khai thác trên huyện đảo.<br /> II. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> 1. Phương pháp nghiên cứu<br /> - Sử dụng số liệu thứ cấp: đang lưu giữ tại<br /> các cơ quan nghiên cứu và cơ quan quản lý.<br /> - Phương pháp điều tra số liệu sơ cấp:<br /> bằng cách phỏng vấn thuyền trưởng/chủ tàu<br /> về hiện trạng trên các tàu theo mẫu in sẵn tại<br /> các bến cá của huyện đảo Phú Quý. Số lượng<br /> mẫu ước tính theo phương pháp ước lượng<br /> mẫu của FAO (Constantine S, 2002) có độ<br /> tin cậy 90 - 95 % như sau: tàu mẹ (thu mua<br /> mực) là 21 mẫu; tàu mẹ (thu mua cá) là 5 mẫu;<br /> <br /> Số 4/2016<br /> tàu con (sản xuất) là 88 mẫu; tàu câu (không<br /> tham gia mô hình dịch vụ hậu cần trên biển) là<br /> 54 mẫu.<br /> - Đối tượng nghiên cứu: tàu dịch vụ hậu<br /> cần và tàu khai thác hải sản ở huyện đảo<br /> Phú Quý.<br /> - Đánh giá hiện trạng kinh tế - xã hội của<br /> dịch vụ hậu cần thông qua các tiêu chí như:<br /> mức độ tham gia của các thành phần kinh tế,<br /> mức thu nhập của thuyền viên và chủ tàu, chất<br /> lượng sản phẩm loại I (%), mức độ an toàn, an<br /> ninh trên biển của mô hình.<br /> 2. Xử lý số liệu<br /> Số liệu thu thập được xử lý theo phương<br /> pháp thống kê trên phần mềm Excel để tính<br /> các chỉ số kinh tế. Xử lý hiệu quả kinh tế được<br /> ước tính trung bình cho đơn vị 1 tàu:<br /> - Lợi nhuận (Ln) [2]:<br /> Ln = DT – CP<br /> (1)<br /> Trong đó: Ln: Lợi nhuận ròng (tr.đ/tàu/năm);<br /> DT: Tổng doanh thu (tr.đ/tàu/năm);<br /> CP: Tổng chi phí biến đổi (tr.đ/tàu/năm).<br /> - Khấu hao tài sản (V): Được tính bằng<br /> 10% tổng số vốn đầu tư (vỏ tàu, máy tàu, trang<br /> thiết bị hàng hải, …) [2].<br /> - Chỉ số doanh lợi (DL): Là lợi nhuận ròng<br /> thu được trên khấu hao tài sản của 1tàu [2].<br /> (2)<br /> - Lương lao động (L): Thu nhập bình quân<br /> trên một lao động [2].<br /> L = 50%Ln/số lượng LĐ<br /> (3)<br /> (50% tổng lợi nhuận là chủ tàu hưởng, 50%<br /> còn lại là các thuyền viên trên tàu hưởng [4]).<br /> III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> 1. Hiện trạng dịch vụ hậu cần trên đảo<br /> 1.1. Cơ cấu tàu thuyền trên đảo<br /> Theo số liệu thống kê từ Sở Nông nghiệp<br /> và Phát triển Nông thôn tỉnh Bình Thuận cho<br /> biết hiện trạng cơ cấu đội tàu trên huyện đảo<br /> Phú Quý thể hiện Bảng 1.<br /> NHA TRANG UNIVERSITY • 141<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 4/2016<br /> <br /> Bảng 1. Phân loại theo công suất và nghề ở huyện đảo Phú Quý<br /> TT<br /> <br /> Nghề khai thác<br /> <br /> Số lượng tàu thuyền phân theo nhóm công suất<br /> Tổng<br /> <br /> Đơn vị: Chiếc<br /> Tỷ lệ<br /> (%)<br /> <br /> 20 - 49<br /> <br /> 50 - 89<br /> <br /> > 90<br /> <br /> 256<br /> <br /> 18<br /> <br /> 6<br /> <br /> 280<br /> <br /> 40,11<br /> <br /> 1<br /> <br /> Câu<br /> <br /> 2<br /> <br /> Câu khơi<br /> <br /> 1<br /> <br /> -<br /> <br /> 19<br /> <br /> 20<br /> <br /> 2,86<br /> <br /> 3<br /> <br /> Câu mực<br /> <br /> 192<br /> <br /> 18<br /> <br /> 4<br /> <br /> 214<br /> <br /> 30,66<br /> <br /> 4<br /> <br /> Dịch vụ hậu cần<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3<br /> <br /> 94<br /> <br /> 99<br /> <br /> 14,19<br /> <br /> 5<br /> <br /> Lưới mành mực<br /> <br /> 55<br /> <br /> 13<br /> <br /> 13<br /> <br /> 81<br /> <br /> 11,60<br /> <br /> 6<br /> <br /> Lưới vây<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> 4<br /> <br /> 4<br /> <br /> 0,58<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> 506<br /> <br /> 52<br /> <br /> 140<br /> <br /> 698<br /> <br /> Tỷ lệ (%)<br /> <br /> 72,50<br /> <br /> 7,44<br /> <br /> 20,06<br /> <br /> 100,00<br /> <br /> 100<br /> <br /> Nguồn: Chi cục Khai thác và Bảo vệ Nguồn lợi Thủy sản Bình Thuận<br /> <br /> Số lượng tàu có công suất từ 50 – 89 cv<br /> với 52 chiếc chiếm 7,44%; tàu có công suất<br /> từ 20 - 49cv có 506 chiếc chiếm 72,49%; tàu<br /> có công suất từ > 90 cv có 140 chiếc chiếm<br /> 20,06% tổng số tàu thuyền của toàn huyện.<br /> Đội tàu có công suất < 50 cv chiếm 2/3 số<br /> lượng tàu toàn huyện đảo, điều đó cho thấy<br /> hiện trạng tàu khai thác ven đảo nhiều.<br /> <br /> 1.2. Hệ thống dịch vụ hậu cần trên đảo<br /> Huyện đảo Phú Quý có 1 cảng với diện tích<br /> mặt nước 65.000 m2, phục vụ cho 21 doanh<br /> nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn<br /> chuyên thu mua và chế biến hải sản xuất khẩu;<br /> 3 doanh nghiệp tư nhân chuyên sản xuất nước<br /> đá... Hệ thống dịch vụ hậu cần nghề cá có<br /> khả năng cung ứng trên đảo được thể hiện ở<br /> Bảng 2 [3].<br /> <br /> Bảng 2. Các dịch vụ hậu cần nghề cá trên đảo Phú Quý<br /> Cung cấp nhiên Cung cấp nước Thu mua sản phẩm Sửa chữa tàu thuyền Sửa chữa ngư cụ Khu neo đậu, tránh<br /> liệu (lít/ngày)<br /> đá (lít/ngày)<br /> (tấn/ngày)<br /> (chiếc/ngày)<br /> (chiếc/ngày)<br /> trú bão (chiếc)<br /> <br /> 8.000<br /> <br /> 10.000<br /> <br /> 100<br /> <br /> 4<br /> <br /> 2<br /> <br /> 220<br /> <br /> Nguồn: Phòng Kinh tế - UBND huyện Phú Quý<br /> <br /> Qua thống kê hệ thống dịch vụ hậu cần<br /> nghề cá trên đảo ở bảng 2 cho thấy các dịch<br /> vụ hậu cần vẫn còn nhiều hạn chế như: lượng<br /> nước đá bảo quản sản phẩm còn thấp, khu<br /> neo đậu trú bão chỉ được 31 % tổng số tàu trên<br /> đảo tránh trú bão.<br /> Hiện nay, huyện đảo Phú Quý đang tồn<br /> tại 2 phương thức hoạt động dịch vụ hậu cần<br /> nghề cá là:<br /> - Cung ứng (nhiên liệu, nước đá, lương<br /> thực, nguyên vật liệu,…) và thu mua sản phẩm<br /> trên đảo;<br /> - Cung ứng (nhiên liệu, nước đá, lương<br /> thực, nguyên vật liệu,…) và thu mua sản phẩm<br /> trên biển.<br /> <br /> 142 • NHA TRANG UNIVERSITY<br /> <br /> 2. Hiện trạng dịch vụ hậu cần hoạt động<br /> trên biển<br /> 2.1. Hiện trạng đội tàu làm dịch vụ hậu cần<br /> Qua điều tra cho thấy phương thức dịch vụ<br /> hậu cần hoạt động trên biển có quy mô dạng<br /> mô hình dịch vụ hậu cần (tàu mẹ - tàu con) và<br /> hiện trang như sau:<br /> Đội tàu mẹ (thu mua mực) được trang bị<br /> hệ thống máy đông lạnh hiện đại, một chiếc<br /> tàu được đóng từ việc góp vốn cổ phần của<br /> (13 – 17) hộ ngư dân. Đội tàu mẹ (thu mua cá)<br /> bảo quản sản phẩm bằng nước đá, một chiếc<br /> tàu được đóng từ việc góp vốn cổ phần của<br /> (9 - 13) hộ ngư dân.<br /> Đội tàu con (sản xuất) là những tàu<br /> làm nghề câu tay, nghề câu kiêm nghề lặn,<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 4/2016<br /> <br /> nghề câu kiêm mành mực, nghề chụp mực,<br /> nghề vây ánh sáng, ...<br /> Việc thu mua, cung ứng giữa tàu mẹ và tàu<br /> con thường được thỏa thuận với nhau bằng<br /> miệng hoặc bằng biên bản ghi nhớ nhưng<br /> hoàn toàn không ràng buộc bằng pháp luật [1].<br /> Trước khi xuất phát và trong quá trình hành<br /> trình ra ngư trường tàu mẹ phải thường xuyên<br /> liên lạc với các tàu con để nắm được vị trí khai<br /> thác của các tàu con ở đâu để có kế hoạch thu<br /> mua và cung ứng phù hợp. Giá thu mua trên<br /> biển thấp hơn so với giá thu mua của chủ nậu/<br /> vựa ở bờ khoảng 10 - 15% (tùy thuộc vào loại<br /> sản phẩm và khoảng cách giữa tàu mẹ và tàu<br /> con). Quá trình cung ứng được thực hiện song<br /> song với quá trình thu mua sản phẩm. Mỗi lần<br /> <br /> tàu mẹ cung cấp tối đa cho một tàu con khoảng<br /> 30 - 50 cây nước đá. Số lượng dầu diesel tàu<br /> con lấy từ tàu mẹ bằng số lượng tàu con đã<br /> báo cho tàu mẹ qua máy thông tin đường dài,<br /> giá nguyên, nhiên vật liệu bằng giá bán ở bờ.<br /> Các tàu thuyền khi hoạt động mô hình dịch<br /> vụ hậu cần trên biển thì mức độ an toàn, an<br /> ninh trên biển cao bởi vì: Tàu mẹ sẽ thường<br /> xuyên liên lạc và nắm bắt chính xác vị trí của<br /> các tàu con, và thường xuyên hoạt động ở<br /> gần khu vực đó. Khi gặp sự cố như hỏng máy,<br /> trang thiết bị hàng hải, trang thiết bị khai thác,<br /> ngư lưới cụ…. tàu mẹ sẽ tiếp cận để cứu nạn,<br /> cứu hộ kịp thời.<br /> Cơ cấu các tàu trong mô hình dịch vụ hậu<br /> cần trên biển được thể hiện Bảng 3.<br /> <br /> Bảng 3. Bảng mô tả một mô hình dịch vụ hậu cần trên biển ở huyện đảo Phú Quý<br /> Số lượng<br /> (chiếc)<br /> <br /> Số lượng tàu mẹ<br /> (tàu/1 mô hình)<br /> <br /> Số lượng tàu con<br /> (tàu/1 mô hình)<br /> <br /> Tổng số vốn đầu tư<br /> 1 mô hình (tỷ đồng)<br /> <br /> Thu mua cá<br /> <br /> 15<br /> <br /> 1<br /> <br /> 7 - 10<br /> <br /> 2,93 – 4,06<br /> <br /> Thu mua mực<br /> <br /> 84<br /> <br /> 1<br /> <br /> 10 - 15<br /> <br /> 5,98 – 7,73<br /> <br /> TT<br /> <br /> Đội tàu dịch vụ hậu cần<br /> <br /> 1<br /> 2<br /> <br /> Kết quả điều tra cho thấy: đội tàu dịch vụ<br /> 20 - 25 ngày, có thể thu mua được 10 - 20 tấn<br /> hậu cần (thu mua mực) có 84 chiếc tàu trang bị<br /> hải sản luôn giữ được chất lượng sản phẩm tốt.<br /> hệ thống hầm cấp đông hiện đại. Một mô hình<br /> 2.2. Thông số cơ bản của đội tàu tham gia mô<br /> dịch vụ hậu cần (thu mua mực) có vốn đầu tư<br /> hình dịch vụ hậu cần<br /> từ 5,98 - 7,73 (tỷ đồng). Đội tàu dịch vụ hậu<br /> Mẫu vỏ tàu của các tàu mẹ (thu mua) đóng<br /> cần (thu mua cá) có 15 chiếc, một mô hình đội<br /> hoàn toàn khác so với đội tàu con (sản xuất), vật<br /> tàu dịch vụ hậu cần (thu mua cá) có vốn đầu tư<br /> liệu vỏ tàu đóng là bằng gỗ. Thông số cơ bản<br /> ít hơn là 2,93 - 4,06 (tỷ đồng).<br /> trung bình của vỏ tàu dịch vụ hậu cần và tàu khai<br /> Một tàu mẹ được trang bị hệ thống cấp<br /> thác hải sản trên đảo được thể hiện Bảng 4.<br /> đông thì mỗi chuyến biển hoạt động kéo dài từ<br /> Bảng 4. Kích thước và thông số cơ bản vỏ của đội tàu<br /> Số tàu khảo sát<br /> (chiếc)<br /> <br /> Kích thước vỏ LxBxH<br /> (m)<br /> <br /> Trọng tài<br /> (tấn)<br /> <br /> Công suất<br /> (CV)<br /> <br /> Số thủy thủ<br /> (người)<br /> <br /> Tàu mẹ (thu mua cá)<br /> <br /> 5<br /> <br /> 17,8 x 4,8 x 2,2<br /> <br /> 27,6<br /> <br /> 248<br /> <br /> 8 - 12<br /> <br /> Tàu mẹ (thu mua mực)<br /> <br /> 21<br /> <br /> 20,6 x 5,8 x 2,6<br /> <br /> 29<br /> <br /> 385<br /> <br /> 13 - 17<br /> <br /> Tàu con (sản xuất)<br /> <br /> 88<br /> <br /> 10,77 x 2,87 x 1,29<br /> <br /> 6,84<br /> <br /> 103<br /> <br /> 2 - 12<br /> <br /> Loại trong mô hình<br /> <br /> L là chiều dài tàu; B là chiều rộng tàu; H là độ cao nạn tàu<br /> <br /> Kết quả cho thấy 35% số tàu được hỏi cho<br /> rằng kích thước vỏ tàu như hiện nay còn nhỏ,<br /> khả năng vươn khơi còn hạn chế; có 65,25%<br /> số tàu cho rằng máy tàu đã qua sử dụng. Kết<br /> quả điều tra có 100% đội tàu dịch vụ hậu cần<br /> trang bị máy định vị, la bàn, đàm thoại tầm<br /> trung và tầm xa.<br /> <br /> 2.3. Hoạt động của đội tàu tham gia mô hình<br /> dịch vụ hậu cần<br /> Kết quả điều tra cho thấy: có 25% tàu mẹ<br /> bảo quản sản phẩm theo truyền thống là bằng<br /> nước đá. 75% tàu mẹ trang bị hệ thống hầm<br /> cấp đông nhằm bảo quản sản phẩm được lâu<br /> ngày trên biển. Tình hình hoạt động của tàu<br /> dịch vụ hậu cần được thể hiện ở Bảng 5.<br /> NHA TRANG UNIVERSITY • 143<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản<br /> <br /> Số 4/2016<br /> <br /> Bảng 5. Tình hình hoạt động của các tàu<br /> TB ngày/chuyến TB ngày/ chuyến TB TG TB lượng dầu Chất lượng<br /> của tàu con<br /> của tàu mẹ sang SP<br /> tiêu thụ<br /> bảo quản SP<br /> (ngày)<br /> (ngày)<br /> (giờ)<br /> (lít/ngày)<br /> loại I (%)<br /> <br /> Mùa vụ hoat<br /> động (tháng)<br /> <br /> Ngư trường<br /> <br /> Tàu mẹ (thu mua cá)<br /> <br /> 3 - 10<br /> <br /> MT - ĐNB<br /> <br /> -<br /> <br /> 4,66<br /> <br /> 0,83<br /> <br /> 216,66<br /> <br /> 40<br /> <br /> Tàu mẹ (thu mua mực)<br /> <br /> 2-9<br /> <br /> MT - ĐNB<br /> <br /> -<br /> <br /> 19,63<br /> <br /> 0,57<br /> <br /> 897,72<br /> <br /> 68<br /> <br /> 12 - 10<br /> <br /> MT - ĐNB<br /> <br /> 3,63<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> 14,48<br /> <br /> 57<br /> <br /> Loại trong mô hình<br /> <br /> Tàu con (sản xuất)<br /> <br /> TB: trung bình; TG: thời gian; SP: sản phẩm; MT: Miền Trung; ĐNB: Đông Nam Bộ<br /> <br /> Qua điều tra thể hiện ở bảng 5 nhận thấy:<br /> Đội tàu mẹ (thu mua cá) số ngày thu mua/<br /> chuyến trung bình là 4,66 (ngày/chuyến), đội<br /> tàu mẹ (thu mua mực) là 19,63 (ngày/chuyến).<br /> Thời gian sang sản phẩm cá từ tàu con (sản<br /> xuất) sang tàu mẹ dài hơn thời gian sang mực.<br /> Đội tàu mẹ (thu mua cá) tiêu thụ dầu trung bình<br /> là 216,66 (lít/ngày), đội tàu mẹ (thu mua mực)<br /> tiêu thụ 897,72 (lít/ngày). Khoảng cách đội tàu<br /> mẹ (thu mua cá) với tàu con là 3,33 (hải lý),<br /> khoảng cách giữa đội tàu mẹ (thu mua mực)<br /> và đội tàu con là 1,93 (hải lý). Chất lượng bảo<br /> quản sản phẩm loại 1 của đội tàu mẹ (thu mua<br /> mực) đạt cao nhất 68 (%); đội tàu mẹ (thu mua<br /> cá) đạt 40 (%); đội tàu con đạt 57 (%); So sánh<br /> <br /> chất lượng sản phẩm với các đội tàu không<br /> tham gia mô hình cho thấy các tàu tham gia<br /> mô hình đạt cao hơn các tàu không tham gia<br /> mô hình như: nghề câu đạt 10 (%); nghề lặn<br /> đạt 30 (%) [4].<br /> 2.4. Hiệu quả kinh tế của đội tàu trên đảo trong<br /> một tháng<br /> Hình thức trả lương cho thủy thủ trên tàu<br /> mẹ là: trả lương từng tháng, người có kinh<br /> nghiệm từ 2,5 – 4,5 (triệu đồng/tháng), người<br /> có ít kinh nghiệm từ 1,5 – 2,5 (triệu đồng/<br /> tháng). Hình thức trả lương cho thủy thủ trên<br /> tàu con ăn chia theo lợi nhuận. Hiệu quả kinh<br /> tế của tàu như Bảng 6.<br /> <br /> Bảng 6. Hiệu quả kinh tế của các tàu trong một chuyến<br /> Loại trong mô hình<br /> <br /> Số tàu<br /> TB<br /> KS<br /> chuyến<br /> (chiếc) biển/năm<br /> <br /> Số thủy<br /> thủ/tàu<br /> (người)<br /> <br /> SL thu<br /> mua hoặc KT<br /> (kg/ngày/tàu)<br /> <br /> D/chuyến<br /> (Tr.đ)<br /> <br /> C biến đổi/<br /> chuyến (Tr.đ)<br /> <br /> TB Ln/<br /> chuyến<br /> (Tr.đ)<br /> <br /> Tàu mẹ (thu mua cá)<br /> <br /> 5<br /> <br /> 22<br /> <br /> 8 – 12<br /> <br /> 2.991,0<br /> <br /> 82,50<br /> <br /> 47,01<br /> <br /> 35,50<br /> <br /> Tàu mẹ (thu mua mực)<br /> <br /> 21<br /> <br /> 8<br /> <br /> 13 – 17<br /> <br /> 807,4<br /> <br /> 268,03<br /> <br /> 188,07<br /> <br /> 79,95<br /> <br /> Tàu con (sản xuất)<br /> <br /> 88<br /> <br /> 36<br /> <br /> 2 – 12<br /> <br /> 440,0<br /> <br /> 9,03<br /> <br /> 1,62<br /> <br /> 7,41<br /> <br /> Tàu câu (không TGMH)<br /> <br /> 54<br /> <br /> 14<br /> <br /> 8 - 10<br /> <br /> 193,0<br /> <br /> 80,60<br /> <br /> 47,59<br /> <br /> 7,58<br /> <br /> KS: khảo sát; TB: trung bình; SL: sản lượng; KT: khai thác; D: Doanh thu; C: Chi phí; Ln: lợi nhuận; Tr.đ: triệu đồng; TGMH:<br /> tham gia mô hình<br /> <br /> Kết quả điều tra bảng 6 cho thấy lợi nhuận<br /> trung bình trên một chuyến biển của đội tàu mẹ<br /> (thu mua mực) là lớn nhất đạt 79,95 (tr.đ/chuyến/<br /> tàu). Đội tàu con (sản xuất) lợi nhuận trung bình<br /> đạt thấp nhất là 7,41 (tr.đ/chuyến/tàu).<br /> <br /> 2.5. Chỉ số kinh tế của tàu tham gia mô hình<br /> trong một năm<br /> Kết quả tính toán các chỉ số về hiệu quả<br /> kinh tế của các đội tàu mô hình dịch vụ hậu cần<br /> được thể hiện ở Bảng 7.<br /> Bảng 7. Các chỉ số hiệu quả kinh tế của các đội tàu dịch vụ hậu cần trong năm<br /> <br /> Loại trong mô hình<br /> <br /> D (Tr.đ)<br /> <br /> C (Tr.đ)<br /> <br /> Ln (Tr.đ)<br /> <br /> L (Tr.đ)<br /> <br /> DL (Tr.đ)<br /> <br /> 66,67<br /> <br /> 1.815,00<br /> <br /> 1.034,22<br /> <br /> 781,22<br /> <br /> 25,66<br /> <br /> 11,71<br /> <br /> 246,12<br /> <br /> 2.144,24<br /> <br /> 1.504,56<br /> <br /> 639,68<br /> <br /> 21,36<br /> <br /> 2,59<br /> <br /> Tàu con (sản xuất)<br /> <br /> 28,00<br /> <br /> 325,08<br /> <br /> 58,32<br /> <br /> 266,76<br /> <br /> 33,30<br /> <br /> 9,52<br /> <br /> Tàu câu (không TGMH)<br /> <br /> 41,60<br /> <br /> 878.72<br /> <br /> 666,26<br /> <br /> 106,22<br /> <br /> 11,54<br /> <br /> 2,55<br /> <br /> Tàu mẹ (thu mua cá)<br /> Tàu mẹ (thu mua mực)<br /> <br /> V (Tr.đ)<br /> <br /> V: khấu hao tài sản; D: doanh thu; C: chi phí; Ln: lợi nhuận; L: lương lao động; DL: chỉ số doanh lợi; TGMH: tham gia mô hình<br /> <br /> 144 • NHA TRANG UNIVERSITY<br /> <br />