Nghiên c u<br />
<br />
HI N TR NG VÀ BI N NG C BI N T I KHU B O T N<br />
BI N CÙ LAO CHÀM<br />
Cao V n L ng1,2, Chu Th C ng1<br />
Nguy n V n V 3, Uông ình Khanh4<br />
1<br />
Vi n Tài nguyên và Môi tr ng bi n, VAST<br />
2<br />
H c vi n Khoa h c và Công ngh Vi t Nam, VAST<br />
3<br />
Ban Qu n lý Khu b o t n bi n Cù Lao Chàm, H i An, Qu ng Nam<br />
4<br />
Vi n a lý, VAST<br />
Tóm t t<br />
Bài báo là k t qu i u tra nghiên c u v hi n tr ng thành ph n loài, phân b c<br />
bi n t i các c m o t i Cù Lao Chàm trong khuôn kh “Ch ng trình c l p c p<br />
Nhà n c” Mã s : T L.XH-02/16. Nghiên c u cho th y, Cù Lao Chàm có 05 loài<br />
c bi n (Cymodocea rotundata Asch. & Sch., Halodule pinifolia (Miki) den Hartog,<br />
Halodule uninervis (Forssk.) Asch., Halophila ovalis (R. Br.) Hooker f. và Halophila<br />
decipiens Ostenfeld) so v i n m 2007 ch có 04 loài. Tuy nhiên, di n tích và ph m<br />
vi phân b c a chúng ã suy gi m nghiêm tr ng (15 ha n m 2017 so v i 50 ha n m<br />
2007). Qua ây, nhóm tác gi c ng có nh ng ánh giá ban u v nguyên nhân suy<br />
thoái, xu t m t s gi i pháp s d ng và qu n lý h sinh thái c bi n t i Cù Lao<br />
Chàm.<br />
T khóa: C bi n; Cù Lao Chàm; Khu b o t n bi n; H sinh thái<br />
Abstract<br />
Current status and trends of seagrass habitats in the Cu Lao Cham marine<br />
protected area<br />
The article presents the results of surveying the status of species composition and<br />
seagrass distribution in Cu Lao Cham island under the framework of “State-level<br />
independent program code: DTDL.XH-02/16. The results show that Cu Lao Cham has<br />
05 species of seagrass (Cymodocea rotundata Asch. & Sch., Halodule pinifolia (Miki)<br />
den Hartog, Halodule uninervis (Forssk.) Asch., Halophila ovalis (R. Br.) Hooker f.<br />
and Halophila decipiens Ostenfeld) that is higher than the survey result in 2007 with<br />
only 04 species. However, their area and distribution have been severely reduced (15<br />
ha in 2017 compared to 50 ha in 2007). The study also conduct initial assessments of<br />
the causes of degradation and propose some solutions to use and manage seagrass<br />
ecosystem in Cu Lao Cham island.<br />
Keywords: Seagrass; Cu Lao Cham; Marine protected area; Ecosystem<br />
1. tv n góp ph n ch ng s t l b bi n, thúc y<br />
C bi n là nh ng th c v t th y sinh s l ng ng tr m tích và các v t ch t h u<br />
b c cao, có hoa, s ng trong môi tr ng c và vô c và làm s ch môi tr ng b ô<br />
bi n. Ch c n ng c a c bi n trong th y nhi m; các th m c là n i s ng cho m t<br />
v c ven bi n r t a d ng c v giá tr sinh s ng v t tr ng thành và là v n m<br />
thái và giá tr kinh t . Theo Wood, Odum cho các u trùng, trong ó nhi u loài có<br />
và Zieman (1969) [1], c bi n có m t s giá tr kinh t cao; lá c bi n là ngu n<br />
ch c n ng chính nh sau: n nh i b , th c n tr c ti p cho các loài ng v t n<br />
27<br />
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 26 - n m 2019<br />
Nghiên c u<br />
<br />
c hay th c v t bi u sinh; là nhóm th c c nh quan, v i nh ng bãi bi n p ngày<br />
v t có n ng su t s c p cao, t c sinh càng thu hút nhi u khách du l ch. Theo<br />
tr ng nhanh; tham gia vào chu trình th ng kê c a Ban qu n lý Khu b o t n<br />
dinh d ng c a h sinh thái, là m t m t bi n (KBTB) Cù Lao Chàm, l ng du<br />
xích quan tr ng trong l i th c n; th m khách ra o ngày càng cao (trung bình<br />
c bi n còn c coi là b ch a carbon,... kho ng 1.150 ng i/ngày), v i các ho t<br />
Vùng bi n nào m t c bi n thì ó a ng ch y u là t m bi n, l n ng m san<br />
d ng sinh h c gi m, d n n vi c gi m sút hô và i kèm là các d ch v n u ng, nhà<br />
s n l ng khai thác h i s n. Theo tài li u ngh , i l i,… n r trong th i gian g n<br />
phân lo i c bi n m i nh t n m 2006, trên ây. Chính nh ng ho t ng này là m t<br />
toàn th gi i có kho ng 66 loài c bi n ã trong nh ng nguyên nhân gây e d a n<br />
c ghi nh n, chi m 0,1 - 0,2 % di n tích các h sinh thái bi n, a d ng sinh h c,<br />
i d ng [2]. T i Vi t Nam, có 15 loài ngu n l i h i s n, trong ó có h sinh thái<br />
v i t ng di n tích h n 18.000 ha [3, 4, 5]. c bi n.<br />
Khu d tr sinh quy n th gi i Cù Bài báo là k t qu nghiên c u t c<br />
Lao Chàm - H i An (t nh Qu ng Nam) th i vào tháng 6 n m 2017 v c bi n<br />
c T ch c Giáo d c, Khoa h c và V n vùng ven bi n Cù Lao Chàm trong khuôn<br />
hóa Liên Hi p qu c (UNESCO) công nh n kh “ tài c l p c p Nhà n c” Mã<br />
vào ngày 26/5/2009 t i k h p th 21 c a s : T L.XH-02/16, v i m c tiêu góp<br />
y ban i u ph i qu c t Ch ng trình ph n ánh giá hi n tr ng và bi n ng<br />
con ng i và sinh quy n th gi i (MAB) các th m c bi n, giúp cho các nhà quy<br />
di n ra t i o Jeju (Hàn Qu c), có t ng ho ch, qu n lý ra c các gi i pháp<br />
di n tích 33.737 ha; v i vùng lõi là Khu s d ng h p lý ngu n tài nguyên thiên<br />
b o t n bi n Cù Lao Chàm (11.560 ha); nhiên bi n c a KBTB Cù Lao Chàm. T p<br />
vùng m bao g m ph n bi n bao quanh th tác gi chân thành xin c m n t i B<br />
vùng lõi và toàn b di n tích h th ng Khoa h c và Công ngh , Vi n a lý, Vi n<br />
sông, kênh r ch, ao h t nhiên, vùng t Tài nguyên và Môi tr ng bi n, Vi n Hàn<br />
ng p n c t nhiên, r ng ng p m n, bãi lâm Khoa h c và Công ngh Vi t Nam ã<br />
bi n, bãi tri u, doi cát, c a sông Thu B n t o i u ki n thu n l i cho nhóm tác gi<br />
(di n tích 20.660 ha) và vùng chuy n ti p hoàn thành bài báo trên.<br />
là ô th c H i An (1.517 ha). Di n tích<br />
m t n c c a Cù Lao Chàm là 5.175 ha, 2. i t ng và ph ng pháp<br />
v i kho ng 311 ha r n san hô, 50 ha th m nghiên c u<br />
c bi n v i nhi u loài h i s n có giá tr . 2.1. Tài li u và th i gian nghiên c u<br />
Theo k t qu nghiên c u g n ây nh t ã<br />
Tài li u s d ng cho bài báo d a trên<br />
xác nh c Cù Lao Chàm có kho ng<br />
c s k t qu kh o sát thu m u t c th i vào<br />
277 loài san hô t o r n thu c 40 gi ng và<br />
tháng 6 n m 2017 trên 6 m t c t tr i u<br />
17 h ; 5 loài tôm hùm; 97 loài nhuy n th<br />
t i 6 v trí ven o Cù Lao Chàm (Bãi N n,<br />
và r t nhi u loài ng th c v t khác có giá<br />
Bãi Ông, Bãi Bìm, Bãi Xép, Bãi Ch ng,<br />
tr v m t sinh thái, giá tr kinh t và c nh<br />
Bãi B c), v i t ng s 24 m u c bi n (18<br />
quan [6, 7].<br />
m u nh l ng và 6 m u nh tính).<br />
Bên c nh nh ng giá tr v a d ng<br />
sinh h c và h sinh thái bi n quan tr ng, 2.2. Ph ng pháp nghiên c u<br />
Cù Lao Chàm còn có nh ng giá tr v Vi c thu m u và nh lo i c bi n<br />
28<br />
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 26 - n m 2019<br />
Nghiên c u<br />
<br />
c th c hi n theo các ph ng pháp ã cho ô m u và toàn di n tích khu v c<br />
c công b [8, 9, 10, 11]. nghiên c u.<br />
V trí các tr m kh o sát xác nh b ng Tính tr l ng c bi n vùng nghiên<br />
thi t b nh v v tinh (GPS). S d ng c u theo công th c:<br />
các thi t b l n chuyên d ng SCUBA, W= b x S<br />
máy quay phim và máy nh d i n c trong ó:<br />
h tr thu m u d i tri u. Các m t c t<br />
b là sinh l ng trung bình v i:<br />
và khung nh l ng (0,04 m2) c t<br />
ng u nhiên. ph c xác nh b ng b = (b1 + b2 + b3 +...+ bn)/n<br />
khung nh l ng (50 cm x 50 cm) c (gram ho c kg/ m 2)<br />
chia làm 25 ô vuông u nhau và quy v b1 là sinh l ng t i i m ng u nhiên<br />
di n tích 1 m2. Tính di n tích bãi c bi n th nh t<br />
theo b n t l l n, th c dây o tr c b2 là sinh l ng t i i m ng u nhiên<br />
ti p k t h p nh vi n thám. th hai<br />
Xác nh % ph c a c bi n b3 là sinh l ng t i i m ng u nhiên<br />
(seagrass percentage cover) theo th ba<br />
McKenzie et al, 2002. ph C c a c bn là sinh l ng t i i m ng u nhiên<br />
bi n tính theo công th c: th n<br />
S: di n tích có c bi n (m2 ho c ha)<br />
W: tr l ng c bi n (kg ho c t n<br />
Trong ó: t i ho c khô)<br />
Mi = i m gi a c a l p i; S li u thu th p c x lý trên ph n<br />
m m Excel tính toán các m i quan h<br />
f = t n s , g m nh ng ô có s l p<br />
gi a i l ng cacbon v i các nhân t<br />
gi ng nhau i<br />
i u tra. Ph ng trình c ch n là y =<br />
Vi c phân tích, nh lo i và x lý s a.x + b có h s t ng quan (R2) l n, sai<br />
li u c th c hi n t i phòng thí nghi m s nh .<br />
Phòng Sinh thái và Tài nguyên Th c v t<br />
Bi n (Vi n Tài nguyên và Môi tr ng 3. K t qu và th o lu n<br />
bi n). M u c bi n thu v c r a s ch 3.1. Thành ph n loài c bi n<br />
và tách riêng t ng loài, o kích th c ch i T ng s loài c bi n t i Cù Lao Chàm<br />
lá, m m t ch i, chi u dài lá,... Sau c ghi nh n qua t i u tra vào tháng<br />
ó, m u c tách riêng thành 2 ph n: 6 n m 2017 là 5 loài thu c 2 h , chi m<br />
ph n trên n n áy (ch i lá và ch i hoa), 56% t ng s loài ã phát hi n t tr c n<br />
ph n d i n n áy (thân, r ) và cs y nay các khu v c ven bi n t nh Qu ng<br />
khô 64 C n kh i l ng không i.<br />
o<br />
Nam (5/9 loài), nhi u h n (01) m t loài<br />
Xác nh kh i l ng b ng cân i n t sai ã công b n m 2007 [10]. C th , h c<br />
s 0,1 g. Tính h s gi a sinh kh i khô (p Ki u Cymodoceaceae có loài Cymodocea<br />
(g)) v i sinh kh i t i (P (g)) theo công rotundata, Halodule pinifolia, Halodule<br />
th c k = p/P. uninervis, h Th y th o Hydrocharitaceae<br />
T sinh kh i khô c a t ng b ph n có loài Halophila ovalis và loài Halophila<br />
ta có t ng sinh kh i khô, t ó tính toán decipiens (b ng 1, hình 1).<br />
29<br />
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 26 - n m 2019<br />
Nghiên c u<br />
<br />
B ng 1. Thành ph n loài và phân b c bi n t i Cù Lao Chàm và t nh Qu ng Nam<br />
Phân b m t r ng<br />
Núi<br />
TT Tên khoa h c Tên Vi t Nam Cù Lao Chàm C a i<br />
Thành<br />
2007 2017 2010 2007<br />
H Hydrocharitaceae<br />
1 Halophila beccarii Asch. C Nàn +<br />
2 Halophila ovalis (R. Br) Hooker f. C Xoan + +<br />
3 Halophila decipiens Ost. C Xoan n + + +<br />
4 Thalassia hemprichii (Ehr.) Asch. C Vích +<br />
H Cymodoceaceae<br />
5 Halodule pinifolia (Miki) den Hartog. C H tròn + +<br />
6 Halodule uninervis (Forssk.) Asch. C H ba r ng + + +<br />
7 Cymodocea rotundata Asch. & Sch. C Ki u tròn + +<br />
H Ruppiaceae<br />
8 Ruppia maritima Lin. C Kim bi n +<br />
H Zosteraceae<br />
9 Zostera japonica Asch. C L n Nh t +<br />
T ng s 4 5 4 3<br />
Ngu n: S li u t Nguy n V n Ti n và cs., 2007[12] và Cao V n L ng, 2011[13]<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Hình 1: C bi n Cù Lao Chàm (A - Halophila decipiens t i Bãi N n; B - Halophila ovalis<br />
t i Bãi B c; C - Halophila ovalis và Halodule pinofonia m c xen k t i Bãi B c; D -<br />
Halodule uninervis và Cymodocea rotundata m c xen k t i Bãi B c)<br />
Nghiên c u m t r ng cho th y, so v i 3.2. Di n tích phân b c bi n và<br />
10 n m tr c ây (nh ng n m 2007) c m ts i l ng c tr ng<br />
bi n t i Cù Lao Chàm ã thu h p l i áng k Theo k t qu kh o sát tháng 6/2017,<br />
v m t không gian phân b . T i th i i m c bi n t i ây phân b ch y u t i Bãi<br />
i u tra, c bi n ch c phát hi n t i v B c và Bãi N n, v i ph không ng<br />
trí Bãi B c, Bãi N n và Bãi Xép, trong khi u t 5 n 50 % trên t ng di n tích<br />
tr c ây chúng phân b v i s l ng loài kho ng 15 ha, sinh kh i trung bình t<br />
khác nhau h u h t các i m kh o sát (Bãi 10,4 ± 1,1 gam khô/m2. Ngo i tr loài<br />
Ông, Bãi Ch ng, Bãi Bìm và Bãi H ng). Halodule uninervis phân b ch y u trên<br />
30<br />
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 26 - n m 2019<br />
Nghiên c u<br />
<br />
vùng áy cát ven b , 03 loài còn l i phân h n h p Halophila decipiens, Halodule<br />
b ch y u trên n n áy cát bùn, sâu pinifola và Halophila ovalis (b ng 2,<br />
t 1,5 - 6 m n c. V i c tr ng qu n xã hình 2).<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Hình 2: S phân b c bi n và m t s h sinh thái t i vùng bi n Cù Lao Chàm<br />
T i Bãi N n ã phát hi n 3 loài c bi n Halophila ovalis, Halodule pinofonia và<br />
là Halophila decipiens, Halophila ovalis Halodule uninervis. Loài chi m u th là<br />
và Halodule pinofonia, trong ó, loài H. Cymodocea rotundata và Halophila ovalis,<br />
decipiens chi m u th , ph có n i lên sát b có th m c Halodule uninervis m c<br />
n 50 %. T i Bãi B c là khu v c có th m dày c, ph cao lên n 70 %. Bãi Xép<br />
c bi n phát tri n t t nh t, ph cao, di n ch có s phân b c a loài c Cymodocea<br />
tích kho ng 10 ha. Có 4 loài c phát hi n rotundata, di n tích không l n, phân b<br />
t i Bãi B c bao g m Cymodocea rotundata, vùng ven b sâu 1 - 2 m.<br />
B ng 2. Di n tích c bi n và m t s i l ng c tr ng<br />
Di n tích (ha) ph (%) Sinh kh i (gam khô/m2) c tr ng<br />
a im 2007 2017 2007 2017 2007 2017 qu n xã<br />
Bãi B c 10 10 15 - 25 5 - 50 15,4 ± 4,6 10,4 ± 1,1 H nh p<br />
Bãi N n - 5 - 5 - 50 - 8,5 ± 0,9 H nh p<br />
Bãi Ông 20 - 10 - 20 - 15 ± 5 - -<br />
Bãi Xép - 0,1 - 5 - 50 - - n loài<br />
Bãi Ch ng 5 - 10 - 15 - 13,5 ± 1,4 - -<br />
Bãi Bìm 7 - 15 - 20 - 17,4 ± 3,4 - -<br />
Bãi H ng 8 - 10 - 15 - 12,6 ± 3,4 - -<br />
Ngu n: S li u n m 2007 tham kh o t Nguy n V n Ti n và cs, 2007 [12]<br />
Có th th y r ng, ngoài vi c không l ng gi m kho ng 30 % (t 15,4 ± 4,6<br />
phát hi n c bi n nh ng khu v c Bãi gam khô/m2 xu ng còn 10,4 ± 1,1 gam<br />
Ông, Bãi Ch ng, Bãi Bìm và Bãi H ng khô/m2). Thêm vào ó, n u d a vào các<br />
thì c bi n t i Bãi B c c ng ang có d u s li u t ng h p t các nghiên c u tr c<br />
hi u suy thoái. Th hi n m t s c ây, n m 2006 - 2007, t ng di n tích c<br />
i m: ph không t p trung t 15 - bi n t i Cù Lao Chàm là 50 ha [6, 12] thì<br />
25 % (n m 2007) còn 5 - 50 % và sinh n nay t ng di n tích c bi n phân b<br />
31<br />
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 26 - n m 2019<br />
Nghiên c u<br />
<br />
t i ây ch còn 15 ha, m t tình tr ng áng l ng khách du l ch n Cù Lao Chàm,<br />
báo ng. nh ng có th th y xu th gi m áng k<br />
Do phân b t i khu v c ven b , c a di n tích th m c bi n trong th i gian<br />
g n ây. Quan sát th c t c ng cho th y,<br />
sâu không l n nên các th m c bi n không<br />
các khu v c có ho t ng du l ch m nh<br />
th ch ng ch u c v i các tác ng c a (s l ng ca nô, thuy n và khách du l ch)<br />
ph ng ti n v n chuy n khách du l ch t nh Bãi H ng, Bãi Ông, Bãi Ch ng và<br />
t li n ra o (ch y u là xu ng cao t c Bãi Bìm ã không phát hi n th m c bi n<br />
v i công su t máy r t l n). M c dù không trong t kh o sát này (hình 2), ch còn 2<br />
s li u th ng kê tính toán t ng khu v c có c bi n phát tri n t ng i<br />
quan gi a di n tích th m c bi n v i s t t là Bãi N n và Bãi B c.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Hình 3: Th ng kê l ng khách du l ch và di n tích th m c bi n t i Cù Lao Chàm qua<br />
các n m<br />
(Ngu n: BQL KBTB CLC, 2018)<br />
Theo th ng kê c a Ban qu n lý KBTB i m du l ch t i Bãi H ng.<br />
Cù Lao Chàm, l ng khách du l ch n Có th th y, ho t ng du l ch t i Cù<br />
o Cù Lao Chàm t ng m nh trong giai Lao Chàm ã mang l i l i ích r t l n cho c<br />
o n t n m 2007 n 2015 (trung bình 62 c ng ng dân c a ph ng và các doanh<br />
%/n m, cao nh t n m 2013 v i 77 % và nghi p ho t ng trong l nh v c du l ch -<br />
n m 2015 v i 73 %), và n nh t n m th ng m i - d ch v . Bên c nh ó, vi c<br />
2015 cho n nay (l ng khách trung bình phát tri n các công trình, c i t o các tuy n<br />
là 414.000 l t khách/n m) (hình 3). giao thông trên o t n m 2007 cho n<br />
ph c v cho vi c v n chuy n l ng hành nay. Tuy nhiên, chính nh ng ho t ng này<br />
khách này, tính n ngày 31/12/2018 trên ã gia t ng quá trình ô nhi m, xói l t,<br />
a bàn thành ph H i An có 44 doanh v t li u xây d ng a xu ng bãi bi n làm<br />
nghi p kinh doanh v n chuy n khách tham suy thoái môi tr ng n c, t ng c<br />
quan tuy n H i An - Cù Lao Chàm v i 146 và l ng ng tr m tích. ây là nh ng i u<br />
ph ng ti n; trong ó có 140 ph ng ti n ki n b t l i cho s phát tri n c a c bi n<br />
ca nô (138 ca nô v n chuy n khách và 02 nói riêng, và các sinh v t bi n nói chung.<br />
ca nô c a t p oàn Sun Group), 06 tàu g<br />
v n chuy n hàng hóa và hành khách i Cù 3.3. xu t m t s gi i pháp qu n lý<br />
Lao Chàm. Nh v y, m i ngày khu v c h sinh thái th m c bi n t i Cù Lao Chàm<br />
o Cù Lao Chàm ph i ti p nh n s l ng Ngoài khu v c Bãi B c và Bãi N n có<br />
ca nô là r t l n, t p trung ch y u t i b n hàng ch c hecta c bi n n m trong vùng<br />
tàu chính Bãi Ông, Bãi Làng và m t s a b o v nghiêm ng t, các th m c bi n<br />
32<br />
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 26 - n m 2019<br />
Nghiên c u<br />
<br />
các khu v c còn l i u n m trong vùng y ban Châu Âu v ch ng khai thác h i<br />
phát tri n du l ch. Do ó, s quan tâm b o s n b t h p pháp, không báo cáo và không<br />
v HST c bi n t i các khu v c này ch a theo quy nh do Th t ng Chính ph<br />
c quan tâm úng m c. Chính vì v y, ban hành); Ngh nh s 103/2013/N -<br />
HST c bi n : Bãi Ông, Bãi Ch ng, Bãi CP Quy nh v x ph t vi ph m hành<br />
H ng,… ang trong tình tr ng suy gi m chính trong ho t ng th y s n; Ngh nh<br />
nghiêm tr ng và có nguy c bi n m t s 41/2017/N -CP v S a i, b sung<br />
hoàn toàn. Nguyên nhân thì tùy vào các m t s i u c a các ngh nh v x ph t<br />
khu v c khác nhau, nh t i Bãi Ông, Bãi vi ph m hành chính trong ho t ng th y<br />
Ch ng là do ho t c a các cano du l ch. T i s n, l nh v c thú y, gi ng v t nuôi, th c n<br />
Bãi H ng, Bãi Bìm là do ho t ng xây ch n nuôi, qu n lý r ng, phát tri n r ng,<br />
d ng c s h t ng (c u c ng, khu du l ch, b o v r ng và qu n lý lâm s n; Quy t<br />
ng quanh o,...). nh 218/Q -TTg v Phê duy t Chi n<br />
Qu n lý, ph c h i và phát tri n b n l c qu n lý h th ng r ng c d ng, khu<br />
v ng h sinh thái th m c bi n nh ng v n b o t n bi n, khu b o t n vùng n c n i<br />
ph i m b o nhu c u phát tri n kinh t - a Vi t Nam n 2020, t m nhìn 2030 do<br />
xã h i c a a ph ng là bài toán r t khó Th t ng Chính ph ban hành; Thông<br />
i v i KBTB Cù Lao Chàm. Do ó, r t báo s 126/TB-UBND c a UBND t nh<br />
c n thi t ph i th c hi n các ho t ng sau: Qu ng Nam v vi c “Không cho phép các<br />
- Tuyên truy n, giáo d c nâng cao doanh nghi p kinh doanh du l ch d ch v<br />
nh n th c c a doanh nghi p, ng i dân t i Cù Lao Chàm quay u cano”; Thông<br />
a ph ng và khách du l ch: c n ti p t c báo s 203/TB-UBND v “Quy nh v s<br />
t ng c ng tuyên truy n v l i ích ngu n l ng khách tham quan và s c ch a c a<br />
l i sinh v t bi n nói chung và ngu n l i c các i m du l ch t i Cù Lao Chàm, xã Tân<br />
bi n nói riêng trên báo chí, truy n thanh, Hi p”; Quy t nh s 2494/Q -UBND<br />
truy n hình t o s ng thu n, ng h cao v vi c “Ban hành Quy ch qu n lý và t<br />
c a chính quy n, doanh nghi p và nhân ch c các ho t ng du l ch, th thao gi i<br />
dân a ph ng trong vi c b o v c bi n. trí trên bi n trong KBTB Cù Lao Chàm,<br />
- Khoa h c và công ngh : Quy ho ch thành ph H i An, t nh Qu ng Nam”.<br />
m r ng các vùng u tiên b o t n c bi n, - T ch c, hành chính: m r ng phân<br />
nuôi tr ng th y s n k t h p b n v ng, khu b o v nghiêm ng t t i KBTB Cù Lao<br />
tr ng ph c h i các th m c bi n b suy Chàm; ti p t c t ng c ng n ng l c cho<br />
thoái; quan tr c nh k các th m c bi n, i b o v KBTB Cù Lao Chàm, b sung<br />
phát hi n s m các bi n ng và có gi i trang thi t b và ph ng ti n tu n tra;<br />
pháp phù h p. không c p phép m b n tàu du l ch t i các<br />
- Pháp ch : Ch p hành nghiêm các khu v c có c bi n phân b và h n ch t c<br />
v n b n pháp lu t c a Trung ng, t nh ca nô khi ti p c n khu v c n c nông<br />
Qu ng Nam, thành ph H i An và c a ven b ; không d u, rác th i và neo u<br />
Ban qu n lý KBTB Cù Lao Chàm nh : tàu thuy n trên các bãi c bi n và r n san<br />
Lu t Th y s n n m 2017; Lu t Tài hô; ng n ch n khai thác b ng ph ng ti n<br />
nguyên, Môi tr ng bi n và h i o n m h y di t (kích i n, ch t n ) và h y ho i<br />
2015; Ch th c a Th t ng Chính ph môi tr ng; xây d ng c ch ph i h p<br />
v vi c c m s d ng ch t n , xung i n, công tác t t h n gi a các c quan ch c<br />
ch t c khai thác th y s n ( Ch th s n ng, chính quy n các c p và i di n ng<br />
01/1998/CT-TTg ngày 02/01/1998, Ch dân nh m b o v ngu n l i c bi n.<br />
th s 19/CT-TTg ngày 30/7/2014, Ch th Ki n ngh b sung a các khu<br />
45/CT-TTg n m 2017 v Nhi m v , gi i v c Bãi Ông, Bãi Ch ng vào vùng ph c<br />
pháp c p bách kh c ph c c nh báo c a h sinh thái (theo Lu t Th y s n 2017)<br />
33<br />
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 26 - n m 2019<br />
Nghiên c u<br />
<br />
ph c h i h sinh thái c bi n; ng [5]. Nguyen Xuan Vy, Laura Holzmeyer<br />
th i t ng c ng b o v 2 loài c H ba and Jutta Papenbrock (2013). New record<br />
r ng Halodule uninervis, c Ki u tròn of the seagrass species Halophila major<br />
Cymodocea rotundata t i Bãi B c và Bãi (Zoll.) Miquel in Vietnam: evidence from<br />
Xép (tuy di n tích nh nh ng là loài i leaf morphology and ITS analysis. Botanica<br />
di n cho a d ng sinh h c t i a ph ng). Marina., 56(4): 313 - 321.<br />
[6]. Vo Si Tuan, Hoang Xuan Ben,<br />
4. K t lu n Nguyen Van Long and Phan Kim Hoang<br />
ã xác nh c t ng s 05 loài (2006). Conservation of marine biodiversity:<br />
c bi n, ó là c Ki u tròn Cymodocea a tool for sustainable management in Cu<br />
rotundata, c Xoan Halophila ovalis, c Lao Cham Islands, Quang Nam Province.<br />
Xoan n Halophila decipiens, c H Proceedings of the 10th International Coral<br />
tròn Halodule pinifolia và b sung loài c Reef Symposium, Okinawa, Japan 28 June -<br />
2 July 2004: 1249 - 1258.<br />
H ba r ng Halodule uninervis cho khu<br />
v c nghiên c u. [7]. Nguy n V n Long (2017). i u tra<br />
và xu t gi i pháp qu n lý, s d ng b n<br />
Ph m vi, khu v c phân b và sinh v ng i v i a d ng sinh h c Khu d tr<br />
l ng c a c bi n t i KBTB Cù Lao sinh quy n th gi i Cù Lao Chàm - H i An.<br />
Chàm ã và ang suy gi m nghiêm tr ng Báo cáo t ng h p k t qu th c hi n d án,<br />
so v i 10 n m tr c ây. C bi n ch còn Ban Qu n lý Khu d tr sinh quy n th gi i<br />
phân b t i 3/7 khu v c, v i t ng di n tích Cù Lao Chàm - H i An, UBND TP. H i An.<br />
kho ng 15/50 ha. [8]. Hemminga, M.A., and C. M.<br />
Nguyên nhân gây ra s suy gi m di n Duarte (2000). Seagrass ecology. Cambridge<br />
tích các th m c bi n t i Cù Lao Chàm University Press., xi: 1298.<br />
ch y u là do các ho t ng cano du l ch [9]. Susan Anne English, V. J.<br />
và xây d ng c s h t ng. Baker, Clive R Wilkinson, Clive R. Wilkinson<br />
(1997). Survey manual for tropical marine<br />
resources. Australian Institute of Marine<br />
TÀI LI U THAM KH O Science, Townsville. Chapter Seagrass<br />
[1]. Wood, E.J.F., Odum, W.E., Zieman, community., 300.<br />
J.C., (1969). In uence of seagrass on the [10]. Ronal C. Phillips and Ernani G.<br />
productivity of coastal lagoons. In memoirs Menez (1988). Seagrasses. Smithsonian<br />
Symposium International Costers (UNAM) Contributions to the Marine Sciences, 34:104.<br />
UNESCO), Nov. 28 - 30, 1967: 495 - 502.<br />
[11]. Nguy n V n Ti n, ng Ng c Thanh<br />
[2]. Den Hartog, C., and Kuo, J. (2006).<br />
và Nguy n H u i (2002). C bi n Vi t Nam:<br />
Taxonomy and Biogeography of Seagrasses.<br />
thành ph n loài, phân b , sinh thái - sinh h c.<br />
In: Larkum, A.W.D., Orth, R.J., Duarte,<br />
Nhà xu t b n Khoa h c và K thu t, 165 tr.<br />
C.M. Seagrasses: Biology, Ecology and<br />
Conservation. Springer, p. 1 - 21. [12]. Nguy n V n Ti n, Lê Th Thanh<br />
[3]. Nguy n V n Ti n, Lê Thanh Bình, và T Th Lan H ng (2007). Qu n lý ngu n<br />
Nguy n H u i, Tr n H ng Hà, T Th l i th m c bi n Qu ng Nam. Báo cáo H i<br />
Lan H ng, Nam, àm c Ti n (2004). ngh Khoa h c Toàn qu c v Sinh thái và Tài<br />
Ti n t i qu n lý h sinh thái c bi n Vi t Nam nguyên sinh v t l n th 2, Nhà xu t b n Nông<br />
(Approaches to management of seagrass nghi p; tr.141 - 146.<br />
ecosystem in Vietnam). Nhà xu t b n Khoa [13]. Cao V n L ng (2011). Hi n tr ng<br />
h c và K thu t; Hà N i. 132tr. các th m c bi n C a i (H i An - Qu ng<br />
[4]. Cao Van Luong, Nguyen Van Thao, Nam). Tuy n t p Tài nguyên và Môi tr ng<br />
Teruhisa Komatsu, Nguyen Dac Ve, Dam Duc bi n. Nhà xu t b n Khoa h c T nhiên và<br />
Tien (2012). Status and threats on seagrass beds Công ngh , t p XVI, tr.144 - 150.<br />
using GIS in Vietnam. Proc. SPIE 8525, Remote BBT nh n bài: 28/3/2019; Ph n bi n<br />
Sensing of the Marine Environment II, 852512. xong: 02/5/2019<br />
34<br />
T p chí Khoa h c Tài nguyên và Môi tr ng - S 26 - n m 2019<br />