zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

Hiệu quả điều trị thoái hóa cột sống thắt lưng bằng điện xung kết hợp bài thuốc Tam tý thang

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

3
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày đánh giá hiệu quả điều trị thoái hóa cột sống thắt lưng bằng điện xung kết hợp bài thuốc Tam tý thang. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 80 bệnh nhân được chẩn đoán thoái hóa cột sống thắt lưng tình nguyện tham gia nghiên cứu. Nhóm nghiên được điều trị điện xung kết hợp uống bài thuốc Tam tý thang, nhóm đối chứng điều trị bằng uống bài thuốc Tam tý thang.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hiệu quả điều trị thoái hóa cột sống thắt lưng bằng điện xung kết hợp bài thuốc Tam tý thang

TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 489 - THÁNG 4 - SỐ 1 - 2020 HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ THOÁI HÓA CỘT SỐNG THẮT LƯNG BẰNG ĐIỆN XUNG KẾT HỢP BÀI THUỐC TAM TÝ THANG Nguyễn Vinh Quốc*, Nguyễn Thị Huệ* TÓM TẮT lâm sàng cơ bản là đau. Bệnh ảnh hưởng tới năng suất lao động, chất lượng cuộc sống của người 57 Mục tiêu: đánh giá hiệu quả điều trị thoái hóa cột sống thắt lưng bằng điện xung kết hợp bài thuốc Tam bệnh [1]. Đau thắt lưng do THCSTL không điều trị tý thang. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: kịp thời hoặc không điều trị đúng phương pháp có 80 bệnh nhân được chẩn đoán thoái hóa cột sống thắt thể gây gánh nặng cho bản thân người bệnh, cho lưng tình nguyện tham gia nghiên cứu. Nhóm nghiên được điều trị điện xung kết hợp uống bài thuốc Tam gia đình và xã hội [1], [2]. tý thang, nhóm đối chứng điều trị bằng uống bài Theo Y học cổ truyền (YHCT), THCSTL thuộc thuốc Tam tý thang. So sánh kết quả trước và sau phạm vi chứng Tý với bệnh danh Yêu thống, Yêu điều trị. Kết quả: điện xung kết hợp bài thuốc Tam tý cước thống, yêu thoái thống… [3]. Điều trị bệnh thang có hiệu quả tốt trong điều trị đau thắt lưng do lý này có rất nhiều phương pháp mang lại hiệu thoái hóa cột sống, 67,5% đạt hiệu quả tốt. Chỉ số quả tốt trong đó có dùng thuốc kết hợp với các VAS, độ giãn cột sống thắt lưng, tầm vận động cột sống thắt lưng và chức năng sinh hoạt hàng ngày cải kỹ thuật điều trị không dùng thuốc [3], [4], [5]. thiện tốt hơn có ý nghĩa so với trước điều trị và tốt Điện xung là phương pháp điều trị vật lý có hơn so với nhóm đối chứng. Kết luận: điện xung kết tác dụng giảm đau, giãn cơ đã được sử dụng hợp bài thuốc Tam tý thang hiệu quả trong điều trị nhiều trong điều trị bệnh lý cơ xương khớp [6]. thoái hóa cột sống thắt lưng. “Tam tý thang” là bài thuốc cổ phương thường Từ khóa: điện xung, Tam tý thang, thoái hóa cột được các thầy thuốc YHCT sử dụng trong điều trị sống thắt lưng. chứng tý [3], [7]. Nghiên cứu được tiến hành với SUMMARY mục tiêu đánh giá tác dụng của điện xung kết THE EFFECT OF ELECTROTHERAPY COMBINED hợp bài thuốc Tam tý thang điều trị thoái hóa cột WITH “TAM TY THANG” ON TREATMENT sống thắt lưng. SPONDYLOSIS OF LUMBAR SPINE Objective: to assese the effect of electrotherapy II. CHẤT LIỆU, ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG combined with “Tam ty thang” on the treatment PHÁP NGHIÊN CỨU spondylosis of lumbar spine. Subjects and methods: 2.1. Chất liệu nghiên cứu 80 volunteered patients diagnosed with spondylosis of lumbar spine, were participated in the study. - Bài thuốc cổ phương “Tam tý thang”: Độc Researchers combined using electrotherapy combined hoạt 12g, Tần giao 08g, Đỗ trọng 08g, Tế tân with “Tam ty thang”, while the control group was 04g, Phục linh 08g, Cam thảo 06g, Bạch thược treated by “Tam ty thang”. Comparing the results 08g, Địa hoàng 08g, Phòng phong 08g, Đảng before and after treatment. Result: the spondylosis of sâm 08g, Ngưu tất 08g, Quế chi 08g, Đương quy lumbar spine treating method by using the combination of electrotherapy combined with “Tam ty thang” worked 08g, Xuyên khung 08g, Hoàng kỳ 08g, Tục đoạn efficiency, 67.5% rate of good results. The VAS score, 08g, Sinh khương 04g [3]. Thuốc được sắc và the lumbar spine dilatation, the lumbar spine movement đóng túi tự động 150 ml/túi, 02 túi/thang tại and the ODI score improved better than before Khoa Dược/Viện YHCT Quân đội. treatment and better than control group, difference is - Máy điện xung (BTL- 4000) do Đức sản statistically significant. Conclusion: the treating xuất, có 2 kênh độc lập. Các giao thức được lập method using electrotherapy combined with “Tam ty thang” show pleasing outcome during spondylosis of trình sẵn. Sử dụng dòng xung Neofaratic; Thước lumbar spine medication. đo thang điểm VAS (Visual analogue scale); Keywords: electrotherapy, Tam ty thang, Thước dây. spondylosis of lumbar spine 2.2. Đối tượng nghiên cứu. 80 bệnh nhân I. ĐẶT VẤN ĐỀ (BN) được chẩn đoán THCSTL [1], không phân biệt tuổi, giới tính, nghề nghiệp, tình nguyện Thoái hóa cột sống thắt lưng (THCSTL) là bệnh tham gia nghiên cứu. Điều trị tại các Khoa lý khá phổ biến, gặp ở mọi đối tượng với biểu hiện nội/Viện YHCT Quân đội từ tháng 07/2018 đến tháng 08/2019. Không đưa vào nghiên cứu các *Viện Y học cổ truyền Quân đội BN có tiền sử dị ứng, suy gan, suy thận, suy tim, Chịu trách nhiệm chính: Nguyễn Vinh Quốc đái tháo đường, phụ nữ có thai. Email: quocnguyenvinh@gmail.com 2.3. Phương pháp nghiên cứu. Nghiên cứu Ngày nhận bài: 3.2.2020 Ngày phản biện khoa học: 24.3.2020 tiến cứu, thử nghiệm lâm sàng mở. So sánh kết Ngày duyệt bài: 30.3.2020 quả trước và sau điều trị có đối chứng. BN được 221
vietnam medical journal n01 - APRIL - 2020 chia thành 2 nhóm, mỗi nhóm 40 BN: Disability Index) [4], [5]. Các chỉ tiêu theo dõi và - Nhóm nghiên cứu (NNC): uống nước sắc bài đánh giá được thực hiện tại các thời điểm bắt thuốc Tam tý thang ngày 2 lần, sau ăn 30 phút đầu nghiên cứu (T0), sau 7 ngày điều trị (T1), kết hợp điện xung ngày 1 lần x20 phút/lần. Vị trí sau 14 ngày điều trị (T2). điện xung tại vùng cơ thắt lưng ngang mức khe - Đánh giá kết quả điều trị chung: tính hiệu L2 - L3, L4 - L5 ra 2cm ở cả 2 bên (tương ứng vị suất giảm tổng điểm dựa trên các chỉ số VAS, trí huyệt Thận du, Đại trường du). Liệu trình điều Schober, tầm vận động cột sống thắt lưng, chỉ trị 2 tuần. số ODI sau điều trị so với tổng điểm trước điều - Nhóm đối chứng (NĐC): uống nước sắc bài trị, phân thành các loại kết quả tốt (tổng số điểm thuốc Tam tý thang ngày 2 túi chia 2 lần sáng và sau điều trị giảm >80% so với trước điều trị); chiều. Thời gian điềutrị như NNC. Khá (tổng số điểm sau điều trị giảm 61-80% so 2.4. Chỉ tiêu theo dõi và đánh giá với trước điều trị); Trung bình (tổng số điểm sau - Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu: điều trị giảm 40-60% so với trước điều trị); giới, tuổi, thời gian mắc bệnh, tiền sử điều trị. Không kết quả (tổng số điểm sau điều trị giảm - Lâm sàng: lượng giá mức độ đau theo thang 0,05 Giới tính Nữ 17 42,5 21 52,5 >0,05 ≤ 49 7 17,5 9 22,5 >0,05 50 – 59 17 42,5 14 35,0 >0,05 Tuổi ≥ 60 16 40,0 17 42,5 >0,05 Tuổi trung bình 57,90  9,66 58,68  11,21 >0,05 < 1 tháng 1 2,5 0 0,0 >0,05 Thời gian 1 – 6 tháng 5 12,5 11 27,5 >0,05 mắc bệnh > 6 tháng 34 85,0 29 72,5 >0,05 Chưa điều trị 5 12,5 8 20 >0,05 Tiền sử Điều trị bằng YHHĐ 21 52,5 16 40 >0,05 điều trị Điều trị bằng YHCT 1 2,5 2 5 >0,05 Điều trị kết hợp 13 32,5 14 35 >0,05 Tuổi mắc bệnh trung bình ở NĐC là 57,90  điểm (n=40) (n=40) 9,66, NNC là 58,68  11,21, chủ yếu tập trung ở T0(a) 5,63 ± 0,77 5,65 ± 0,89 >0,05 lứa tuổi trên 50. Thời gian mắc bệnh trên 6 T1(b) 4,03 ± 0,83 4,60 ± 0,90
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 489 - THÁNG 4 - SỐ 1 - 2020 lưng sau điều trị (cm; ±SD) 0,05 Thời NNC(1) NĐC(2) Độ giãn cột sống thắt lưng trung bình ở cả p1-2 điểm (n=40) (n=40) hai nhóm BN đều cải thiện dần qua các thời T0(a) 1,94 ± 0,50 1,93 ± 0,52 >0,05 điểm, khác biệt trước và sau 14 ngày điều trị có T1(b) 2,67 ± 0,34 2,45 ± 0,47 >0,05 ý nghĩa thống kê (p 0,05 Xoay T2(b) 26,20 ± 1,57 24,31 ± 2,87 < 0,05 pa-b < 0,05 < 0,05 Tầm vận động cột sống thắt lưng trung bình ở cả hai nhóm BN cải thiện dần qua các thời điểm, khác biệt trước và sau điều trị có ý nghĩa thống kê (p
vietnam medical journal n01 - APRIL - 2020 hợp với nhận định của Hồ Hữu Lương (2012), huyết, thông kinh hoạt lạc [3]. Tam tý thang là tình trạng THCSTL là bệnh mạn tính gặp chủ yếu bài thuốc có tác dụng tăng cường lưu thông ở người trung niên và người cao tuổi [1]. Theo lý huyết dịch, thư cân hoạt lạc, trừ phong thấp, luận YHCT, vào lứa tuổi này chính khí cơ thể bắt đuổi ngoại tà, điều hoà dinh vệ, thông kinh lạc, đầu suy giảm, công năng tạng phủ, khí huyết hư kết quả nghiên cứu thực nghiệm và lâm sàng suy, dinh vệ, tấu lý sơ hở… tà khí ở bên ngoài dễ cũng đã chứng minh hiệu quả giảm đau của bài xâm nhập gây nên bệnh [3]. Kết quả này cũng thuốc này [3], [7]. Theo Y học hiện đại, điện phù hợp với nhận định của một số tác giả khác xung có thể thông qua tác động tại chỗ giúp cải như Phạm Thị Ngọc Bích (2016), Nguyễn Vinh thiện tuần hoàn, giảm phù nề, giải phóng chèn Quốc (2018)…[4], [5]. ép, tăng thải trừ chất chuyển hoá, tăng thực bào Về thời gian mắc bệnh, BN mắc bệnh trên 6 tại chỗ; thông qua phản ứng tiết đoạn và phản tháng chiếm tỷ lệ cao ở cả 2 nhóm (85% ở NNC ứng toàn thân kích thích cơ thể làm giảm hàm và 72,5% ở NĐC), có thể nhận thấy THCSTL là lượng Cathecholamin, tăng hàm lượng bệnh lý mang tính chất mạn tính dai dẳng, đây Achetylcholin và làm sản sinh Endorphin nội sinh, cũng là nhận định của nhiều tác giả [1], [4], từ đó giúp đạt hiệu quả giảm đau [6]. [5]... Kết quả này phần nào phản ánh trình độ Kết quả nghiên cứu cho thấy, độ giãn cột hiểu biết về bệnh tật, mức độ quan tâm của sống thắt lưng trung bình, tầm vận động cột người bệnh đối với tình trạng sức khỏe của bản sống thắt lưng các tư thế ở cả hai nhóm BN đều thân còn chưa thực sự tốt. Do vậy tăng cường cải thiện dần qua các thời điểm, khác biệt có ý giáo dục cộng đồng trong dự phòng và điều trị nghĩa thống kê. Mức độ cải thiện của các chỉ tiêu THCSTL này là hết sức cần thiết và có ý nghĩa. này tại thời điểm sau 14 ngày điều trị ở NNC tốt Về tiền sử điều trị, phần lớn BN THCSTL sử hơn có ý nghĩa so với NĐC (bảng 3, bảng 4). dụng YHHĐ (52,5% ở NNC, 40% ở NĐC), những Theo chúng tôi, kết quả này là do phương pháp BN này thường tự mua thuốc điều trị đến khi kết hợp điện xung và bài thuốc Tam tý thang đã không đỡ hoặc xuất hiện tác dụng phụ của thuốc đạt hiệu quả điều trị kép, một mặt bản thân điện mới nhập viện điều trị. Tỷ lệ BN sử dụng các xung giúp thúc đẩy quá trình sản sinh Endorphin phương pháp điều trị của YHCT còn rất hạn chế nội sinh, mặt khác Tam tý thang là bài thuốc có (2,5% ở NNC và 5% ở NĐC). Có thể nhận thấy tác dụng chống viêm giảm đau, từ đó giúp ích rằng, đa phần người bệnh còn chưa thực sự tin cho quá trình phục hồi các tổn thương [6], [7]. tưởng vào hiệu quả điều trị bằng YHCT mặc dù Đau và hạn chế vận động trong THCSTL gây đã có rất nhiều nghiên cứu chứng minh sự ưu ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống và sinh hoạt việt của các phương pháp điều trị YHCT đối với của người bệnh. Nghiên cứu đã sử dụng bộ câu bệnh lý thoái hóa khớp nói chung và THCSTL nói hỏi ODI của Ủy ban phòng chống đau lưng để riêng [4], [5]… Theo chúng tôi, cần có giải pháp đánh giá ảnh hưởng của triệu chứng đau tới chức phù hợp nhằm tăng cường tuyên truyền những năng sinh hoạt hàng ngày [1], [4]. Kết quả cho ưu việt của YHCT trong điều trị một số bệnh lý thấy chức năng sinh hoạt hàng ngày được cải mạn tính trong đó có THCSTL. thiện tốt hơn trước điều trị ở cả hai nhóm BN, 4.2. Kết quả điều trị. Trong THCSTL, đau là hiệu quả cải thiện chỉ số ODI ở NNC sau 2 tuần triệu chứng chính khiến người bệnh phải nhập điều trị tốt hơn NĐC (p
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 489 - THÁNG 4 - SỐ 1 - 2020 V. KẾT LUẬN Technol Health Care, Preprint (Prepint), 1-11. 3. Viện Y học cổ truyền Quân đội (2013). Bệnh Điện xung kết hợp bài thuốc Tam tý thang có tý. Một số chuyên đề nội khoa Y học cổ truyền, tác dụng giảm đau, cải thiện độ giãn cột sống NXB Quân đội nhân dân, Hà Nội, 240-273. thắt lưng, cải thiện tầm vận động cột sống thắt 4. Nguyễn Vinh Quốc, Nguyễn Đức Minh (2018). Điện châm kết hợp Hoàn chỉ thống điều trị thoái lưng, cải thiện chức năng sinh hoạt hàng ngày hóa cột sống thắt lưng. Tạp chí Y học Việt nam, 12 tốt hơn có ý nghĩa so với trước điều trị và tốt (1&2), 130-134. hơn so với nhóm đối chứng dùng bài thuốc Tam 5. Phạm Thị Ngọc Bích, Lê Thành Xuân (2016). tý thang đơn thuần. 67,5% bệnh nhân đạt kết Hiệu quả lâm sàng trong điều trị đau thắt lưng do quả tốt sau 2 tuần điều trị. thoái hóa cột sống bằng điện trường châm kết hợp với bài thuốc độc hoạt tang ký sinh. Tạp chí TÀI LIỆU THAM KHẢO nghiên cứu y học, 103 (5), 32-39. 6. Cao Minh Châu (2017). Phục hồi chức năng, NXB 1. Hồ Hữu Lương (2012). Đau thắt lưng và thoát vị Y học, Hà Nội, 113 - 118. đĩa đệm, NXB Y học, Hà Nội. 7. Hoàng Thị Quế (2011). Nghiên cứu tác dụng của 2. Xie F., Zhou H., Zhao W. (2017). Acomparative bài thuốc "Tam tý thang gia giảm" điều trị bệnh study on the mechanical behavior of intervertebral viêm khớp dạng thấp, Luận án Tiến sĩ Y học, disc using hyperelastic finite element model. Trường Đại học Y Hà Nội. TỔNG QUAN HỆ THỐNG VỀ ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH THỨ BẬC TRONG CÁC NGHIÊN CỨU ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC VỀ DỊCH VỤ Y TẾ Nguyễn Thị Hoàng Liên1, Trịnh Văn Lẩu, Nguyễn Thị Thanh Hương2, TÓM TẮT Background and Objectives: The Analytic Hierarchy Process (AHP) is a multi-criteria decision- 58 Đặt vấn đề: Phương pháp phân tích thứ bậc making method using a multi-level hierarchical (Analytic Hierarchy Process - AHP) là một phương structure of objectives, criteria, subcriteria and pháp phân tích đa chỉ tiêu được áp dụng trong nhiều alternatives. This method is widely used in many fields lĩnh vực trong đó có lĩnh vực y tế. Mục tiêu của nghiên including the healthcare field. This systematic review cứu là xem xét mức độ phù hợp của phương pháp aimed to determine how the AHP method is used in AHP cho đánh giá năng lực của các đơn vị kiểm capacity assesstment that will be suitable for nghiệm thuốc nhà nước tại Việt Nam. Đối tượng và assessment of pharmaceutical testing capabilities of phương pháp: Sử dụng phương pháp tổng quan hệ drug quality control centers in Vietnam or not. thống các tài liệu từ nguồn dữ liệu PubMed có đề cập Methods: Using the systematic review of literatures đến phương pháp AHP thuộc lĩnh vực y tế. Kết quả: on PubMed data source that refers to the AHP method Có 07 nghiên cứu đã áp dụng thành công phương in the health field. Results: A total of 07 studies pháp phân tích thứ bậc cho đánh giá năng lực của applied AHP to capacity assessment for some kinds of bệnh viện đối với chất lượng và hiệu quả hoạt động services in hospital. Studies have been analyzed in một số loại hình dịch vụ y tế. Kết luận: Nghiên cứu terms of evaluation frameworks and evaluation criteria cho thấy phương pháp AHP có thể phù hợp áp dụng and on how to calculate weights and competency cho đánh giá năng lực kiểm nghiệm thuốc của các ranking. The results show that the AHP method may Trung tâm kiểm nghiệm nhà nước tại Việt Nam. be suitable to be applied for assessment of Từ khóa: phân tích thứ bậc, đánh giá năng lực, pharmaceutical testing capabilities of drug quality chất lượng, y tế. control centers in Vietnam. SUMMARY Keywords: Analytic Hierarchy Process (AHP); SYSTEMATIC REVIEW OF THE I. ĐẶT VẤN ĐỀ APPLICATION OF ANALYTIC HIERARCHY Phương pháp phân tích thứ bậc (Analytic PROCESS FOR THE ASSESSEMENT OF Hierarchy Process - AHP) là một phương pháp CAPACITY IN HEALTH SERVICES phân tích đa chỉ tiêu giúp ra quyết định trên cơ sở đánh giá, xếp hạng thứ bậc của nhiều phương 1Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ương án lựa chọn [5]. Phương pháp AHP do Thomas L. 2Trường Đại học Dược Hà Nội Saaty phát triển vào những năm 1970s và kể từ Chịu trách nhiệm chính: Nguyễn Thị Hoàng Liên khi xuất hiện đến nay AHP được áp dụng trong Email: nhlienvkn@gmail.com nhiều lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã hội như ra Ngày nhận bài: 4.2.2020 quyết định về chính sách trong cộng đồng, lĩnh Ngày phản biện khoa học: 23.3.2020 vực y tế và nhiều lĩnh vực khác nữa [7]. Với mục Ngày duyệt bài: 30.3.2020 225

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.