Hình ảnh cộng hưởng từ viêm não do toxoplasma gondii trên bệnh nhân AIDS

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> HÌNH ẢNH CỘNG HƯỞNG TỪ VIÊM NÃO<br /> DO TOXOPLASMA GONDII TRÊN BỆNH NHÂN AIDS<br /> Nguyễn Đỗ Duy Trung*, Lê Mạnh Hùng*, Cao Thiên Tượng**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Mô tả đặc điểm hình ảnh cộng hưởng từ sọ não của viêm não do Toxoplasma gondii trên bệnh<br /> nhân AIDS.<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả loạt ca, 32 bệnh nhân AIDS được chẩn đoán<br /> xác định viêm não do Toxoplasma gondii trong thời gian từ 8/2011 đến 7/2012 tại bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới<br /> thành phố Hồ Chí Minh được đưa vào nghiên cứu hình ảnh cộng hưởng từ sọ não.<br /> Kết quả: Trong nghiên cứu chúng tôi, 100% bệnh nhân có tổn thương não trên hình ảnh cộng hưởng từ, vị<br /> trí chủ yếu ở vùng ranh giới chất xám – trắng và nhân xám trung ương, chủ yếu là đa ổ. Tín hiệu trên chuỗi<br /> xung T1W đa số có tín hiệu trung gian hoặc tín hiệu thấp. Tín hiệu trên chuỗi xung T2W đa số là tín hiệu hỗn<br /> hợp vừa cao vừa thấp. Dấu hiệu bia lệch tâm trên T1W có chất tương phản từ chiếm tỷ lệ 43,8%, dấu hiệu bia<br /> trên chuỗi xung T2W chiếm tỷ lệ 28,1%.<br /> Kết luận: Cộng hưởng từ sọ não có vai trò quan trọng giúp chẩn đoán viêm não do Toxoplasma gondii trên<br /> bệnh nhân AIDS.<br /> Từ khoá: Viêm não do Toxoplasma gondii; dấu hiệu bia lệch tâm; hình ảnh cộng hưởng từ<br /> <br /> ABSTRACT<br /> BRAIN MR IMAGING OF TOXOPLASMIC ENCEPHALITIS IN AIDS PATIENTS<br /> Nguyen Do Duy Trung, Le Manh Hung, Cao Thien Tuong<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17-Supplement of No 1-2013: 244 - 248<br /> Purpose: This study aims to describe the characteristic of brain MR imaging of toxoplasmic encephalitis in<br /> AIDS patients.<br /> Objects and methods: Series case study, 32 cases of toxoplasmic encephalitis between 8/2011 and 7/2012<br /> were included in the study. All patients had a significant clinical and imaging response to anti-toxoplasmosis<br /> medications.<br /> Results: All of patients in this study had lesions in brain MR imaging (100%). Imaging studies usually<br /> show multiple lesions located in the region of corticomedullary junction, or basal ganglia. On T1-weighted MRI,<br /> toxoplasmic lesions are typically iso-or hypointense in relation to the rest of the brain tissue. On MRI, the T2<br /> signal characteristics can be variable, ranging from T2 hyperintense to T2 iso-or even hypointense. Eccentric<br /> target sign on T1W post contrast MRI scans is 43.8% of cases, the target sign on T2W imaging is 28.1% cases.<br /> Conclusions: Brain MR imaging plays an important role in the growing diagnostic for toxoplasmic<br /> encephalitis in AIDS patients.<br /> Keywords: Toxoplasmic encephalitis; eccentric target sign; MR imaging<br /> nguyên nhân gây bệnh tật và tử vong chính ở<br /> MỞ ĐẦU<br /> bệnh nhân (BN) AIDS. Trong các nhiễm khuẩn<br /> Nhiễm khuẩn cơ hội là một trong những<br /> * Bộ Môn Chẩn Đoán Hình Ảnh Đại Học Y Dược TP.Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: BSCKII Nguyễn Đỗ Duy Trung.<br /> ĐT: 0903764344 Email: nddtrung72@gmail.com<br /> <br /> 244<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa I<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> cơ hội, viêm não do Toxoplasma gondii (TE) là một<br /> trong những nguyên nhân thường gặp trong<br /> nhiễm khuẩn thần kinh trung ương (chỉ đứng<br /> sau viêm màng não nấm do Cryptococcus<br /> neoformans và lao màng não)(6). Cho đến nay, việc<br /> chẩn đoán TE còn gặp nhiều khó khăn, chẩn<br /> đoán chủ yếu dựa vào triệu chứng lâm sàng,<br /> huyết thanh chẩn đoán, hình ảnh học và kết quả<br /> đáp ứng với thuốc điều trị đặc hiệu Toxoplasma<br /> gondii (T. gondii). Do đó, việc tìm các công cụ<br /> chẩn đoán cũng như đánh giá khả năng chẩn<br /> đoán của nó đối với TE là cần thiết. Một trong<br /> những phương pháp đó là hình ảnh học cộng<br /> hưởng từ (CHT).<br /> <br /> thương thần kinh trung ương, (3) Có đáp ứng<br /> <br /> Vấn đề đặt ra là hiện nay trong nước ta còn<br /> quá ít thông tin nghiên cứu về hình ảnh CHT TE<br /> trên BN AIDS, do đó những hiểu biết về hiệu<br /> quả và ứng dụng của CHT trong những trường<br /> hợp này còn hạn chế. Đề tài được thực hiện<br /> nhằm góp phần giải quyết vấn đề nêu trên và có<br /> thể làm tiền đề cho những nghiên cứu sâu hơn<br /> về hình ảnh học đối với bệnh lý TE về sau.<br /> <br /> vào thời điểm trước khi bắt đầu điều trị đặc hiệu<br /> <br /> Mục tiêu nghiên cứu<br /> Mục tiêu nghiên cứu chúng tôi là xác định tỷ<br /> lệ các trường hợp có tổn thương não và mô tả các<br /> đặc điểm hình thái, vị trí, số lượng các tổn<br /> thương đó trên hình ảnh CHT sọ não của TE trên<br /> BN AIDS nghiên cứu.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨU<br /> Nghiên cứu chúng tôi được thiết kế theo<br /> phương pháp mô tả loạt trường hợp. Đối tượng<br /> nghiên cứu của chúng tôi là những BN AIDS có<br /> biểu hiện tổn thương thần kinh trung ương nghi<br /> TE nhập viện Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới thành<br /> phố Hồ Chí Minh từ 08/2011 đến 7/2012 thoả<br /> mãn các tiêu chí chọn mẫu. Trong thời gian<br /> nghiên cứu, có 32 BN thoả mãn các tiêu chí chọn<br /> mẫu được đưa vào nghiên cứu.<br /> <br /> điều trị đặc hiệu TE, (4) Có xét nghiệm huyết<br /> thanh chẩn đoán T. gondii IgG dương tính<br /> và/hoặc xét nghiệm PCR trong dịch não tuỷ<br /> dương tính với T. gondii.<br /> Các BN nghiên cứu được chụp CHT sọ não<br /> bằng các máy CHT 1.5 Tesla (GE Signa; Siemens<br /> Avanto, Siemens Essenza) với các chuỗi xung Axial<br /> T1W, T2W, FLAIR, và Axial, Coronal, Sagittal<br /> T1W sau tiêm Gadolinium (Gadovist 1mmol/1ml,<br /> liều 0,1mmol cho mỗi kg trọng lượng BN). BN<br /> được tiến hành chụp CHT sọ não lần thứ nhất<br /> TE hoặc trong vòng 1 tuần đầu tiên của điều trị,<br /> chụp CHT sọ não lần thứ nhì được tiến hành ở<br /> thời điểm cách lần chụp CHT sọ não lần thứ nhất<br /> ít nhất 3 tuần. Kết quả các phim CHT được đọc<br /> bởi chuyên gia chẩn đoán hình ảnh và được đưa<br /> vào phân tích các biến số theo thiết kế nghiên<br /> cứu chúng tôi.<br /> Nghiên cứu được tiến hành tại bệnh viện<br /> Bệnh Nhiệt Đới thành phố Hồ Chí Minh trong<br /> thời gian từ tháng 8 năm 2011 đến tháng 7<br /> năm 2012. Các dữ liệu được xử lý và phân tích<br /> bằng phần mềm thống kê SPSS 16.0.<br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> Đặc điểm chung của mẫu nghiên cứu:<br /> Bảng 1. Phân bố theo nhóm tuổi và giới tính<br /> Nhóm tuổi và giới tính<br /> < 40 tuổi<br /> ≥ 40 tuổi<br /> Nam<br /> <br /> Tần số<br /> 26<br /> 6<br /> 28<br /> <br /> Tỷ lệ (%)<br /> 81,2<br /> 18,8<br /> 87,5<br /> <br /> Nữ<br /> <br /> 4<br /> <br /> 12,5<br /> <br /> Tuổi nhỏ nhất là 26, tuổi lớn nhất là 45,<br /> tuổi trung bình là 33 với độ lệch chuẩn là 4,51.<br /> <br /> nghiên cứu thoả mãn các tiêu chí sau được đưa<br /> <br /> Đặc điểm hình ảnh CHT TE trên mẫu<br /> nghiên cứu<br /> <br /> vào nghiên cứu chúng tôi: (1) BN nhiễm HIV ở<br /> <br /> Tất cả 32 BN trong mẫu nghiên cứu đều có<br /> <br /> giai đoạn AIDS, (2) Có triệu chứng lâm sàng tổn<br /> <br /> tổn thương trên hình ảnh CHT sọ não, chiếm tỷ<br /> <br /> Các BN AIDS nhập viện trong thời gian<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa I<br /> <br /> 245<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> lệ 100%.<br /> <br /> Đặc điểm về vị trí tổn thương TE trên mẫu<br /> nghiên cứu<br /> Bảng 2. Phân bố theo vị trí tổn thương trên não bộ<br /> Tổn thương<br /> <br /> Tần số<br /> <br /> Tỷ lệ (%)<br /> <br /> 21<br /> 11<br /> <br /> 65,6<br /> 34,4<br /> <br /> 24<br /> 18<br /> 13<br /> 20<br /> 9<br /> 19<br /> 29<br /> 7<br /> 2<br /> 19<br /> 4<br /> <br /> 75<br /> 56,2<br /> 40,6<br /> 62,5<br /> 28,1<br /> 59,4<br /> 90,6<br /> 21,9<br /> 6,2<br /> 59,4<br /> 12,5<br /> <br /> Vị trí so với lều tiểu não:<br /> Trên lều dưới lều<br /> Chỉ có trên lều<br /> Vị trí theo phân vùng não:<br /> Thuỳ trán<br /> Thuỳ đính<br /> Thuỳ chẩm<br /> Thuỳ thái dương<br /> Thân não<br /> Tiểu não<br /> Ranh giới chất xám-chất trắng<br /> Chất trắng sâu<br /> Thể chai<br /> Nhân xám trung ương<br /> Màng não<br /> <br /> Nhận xét: tổn thương có vùng trên lều ở<br /> tất cả BN trong mẫu nghiên cứu, tổn thương<br /> dưới lều cũng chiếm tỷ lệ cao. Tổn thương<br /> vùng ranh giới chất xám-chất trắng chiếm tỷ lệ<br /> cao nhất.<br /> <br /> Đặc điểm số lượng ổ tổn thương (đơn hay đa ổ)<br /> trên CHT ở mẫu nghiên cứu<br /> Tổn thương đơn ổ 3/32 BN (9,4%), tổn thương<br /> đa ổ 29/32 BN (90,6%), trong mẫu nghiên cứu tổn<br /> thương kiểu đa ổ chiếm tỷ lệ cao.<br /> <br /> Đặc điểm ổ tổn thương trên chuỗi xung T1W<br /> không chất tương phản và T2W:<br /> Tín hiệu trên chuỗi xung T1W ở ngoại biên<br /> và trung tâm ổ tổn thương có đủ các kiểu bắt<br /> tín hiệu từ thấp-trung gian-cao, nhưng đa số<br /> bắt tín hiệu trung gian.<br /> Tín hiệu trên chuỗi xung T2W ở ngoại biên<br /> và trung tâm ổ tổn thương ít thấy tín hiệu<br /> trung gian (chỉ 3,1%), đa số là bắt tín hiệu hỗn<br /> hợp vừa cao vừa thấp (bảng 3).<br /> <br /> 246<br /> <br /> Bảng 3. Phân bố theo đặc điểm hình ảnh ổ tổn thương<br /> trên các chuỗi xung T1W không chất tương phản từ<br /> và T2W:<br /> Biểu hiện trên CHT<br /> Ngoại biên của ổ<br /> Tín hiệu T1W: Thấp<br /> Trung gian<br /> Cao<br /> Tín hiệu T2W: Thấp<br /> Trung gian<br /> Cao<br /> Trung tâm của ổ<br /> Tín hiệu T1W: Thấp<br /> Trung gian<br /> Cao<br /> Tín hiệu T2W: Thấp<br /> Trung gian<br /> Cao<br /> Dấu hiệu hình bia trên T2W<br /> Phù não xung quanh<br /> Hiệu ứng choán chổ<br /> <br /> Tần số<br /> <br /> Tỷ lệ %<br /> <br /> 10<br /> 22<br /> 12<br /> 26<br /> 1<br /> 22<br /> <br /> 31,2<br /> 68,8<br /> 37,5<br /> 81,2<br /> 3,1<br /> 68,8<br /> <br /> 16<br /> 19<br /> 11<br /> 28<br /> 1<br /> 25<br /> 9<br /> 27<br /> 23<br /> <br /> 50<br /> 59,4<br /> 34,4<br /> 87,5<br /> 3,1<br /> 78,1<br /> 28,1<br /> 84,4<br /> 71,9<br /> <br /> Đặc điểm bắt thuốc và các kiểu bắt thuốc<br /> tương phản từ trên hình T1W<br /> Bảng 4. Đặc điểm bắt thuốc tương phản từ trên hình<br /> T1W:<br /> Biểu hiện trên CHT<br /> Đặc điểm bắt thuốc:<br /> Có bắt thuốc<br /> Không bắt thuốc<br /> Các kiểu bắt thuốc:<br /> Đồng nhất<br /> Không đồng nhất<br /> viền đều<br /> viền không đều, không bia lệch<br /> tâm<br /> viền không đều, có dấu bia lệch<br /> tâm<br /> Độ dày thành ổ tổn thương:<br /> 3-7mm<br /> > 7mm<br /> Tổn thương đặc<br /> <br /> Tần<br /> số<br /> <br /> Tỷ lệ<br /> %<br /> <br /> 31<br /> 1<br /> <br /> 96,9<br /> 3,1<br /> <br /> 17<br /> 29<br /> 7<br /> 26<br /> <br /> 53,1<br /> 90,6<br /> 21,9<br /> 81,2<br /> <br /> 14<br /> <br /> 43,8<br /> <br /> 27<br /> 2<br /> 3<br /> <br /> 84,4<br /> 6,2<br /> 9,4<br /> <br /> Nhận xét:<br /> Các ổ tổn thương hầu hết bắt thuốc tương<br /> phản từ (96,9%), bắt thuốc không đồng nhất<br /> chiếm tỷ lệ cao 90,6%, bắt thuốc kiểu đồng nhất<br /> chiếm tỷ lệ trung bình 53,1%.<br /> Bắt thuốc dạng viền không đều và có dấu bia<br /> lệch tâm chiếm tỷ lệ 43,8%.<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa I<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> Độ dày thành các ổ tổn thương đa số từ 3 – 7<br /> mm chiếm tỷ lệ 84,4%, độ dày thành >7 mm và<br /> tổn thương đặc chiếm tỷ lệ thấp, lần lượt là 6,2%<br /> và 9,4%.<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Đặc điểm chung của mẫu nghiên cứu<br /> Tuổi trung bình của BN là 33 tuổi, lớn nhất<br /> là 45 tuổi và nhỏ nhất là 26 tuổi. 81,2% BN<br /> thuộc nhóm < 40 tuổi. BN nam chiếm đa số<br /> (87,5%). Tỷ lệ phân bố giới tính trong mẫu<br /> nghiên cứu chúng tôi cũng tương tự với số<br /> liệu báo cáo của Cục Phòng chống HIV/AIDS<br /> về giám sát trọng điểm HIV tại Việt Nam<br /> (phái nam bao gồm 73,4%) và các nghiên cứu<br /> khác thực hiện tại Việt Nam(7).<br /> <br /> Đặc điểm hình ảnh CHT TE trên mẫu<br /> nghiên cứu<br /> Tất cả 32 BN trong mẫu nghiên cứu đều có<br /> tổn thương trên hình ảnh CHT sọ não, chiếm<br /> tỷ lệ 100%.<br /> <br /> Đặc điểm về vị trí tổn thương<br /> Trong nghiên cứu chúng tôi, tổn thương<br /> viêm não thấy hiện diện hầu như tất cả vị trí<br /> trong não bộ. Những vị trí có tỷ lệ xuất hiện<br /> nhiều là ranh giới chất xám-chất trắng (90,6%),<br /> trong đó thuỳ trán (75%), thái dương (62,5%),<br /> thuỳ đính (56,2%). Phân bố tổn thương ở những<br /> vị trí này là không đặc hiệu cho TE và cũng<br /> thường gặp trong các nhiễm khuẩn nội sọ khác,<br /> vùng ranh giới chất xám-chất trắng thường gặp<br /> nhất do bản chất nhiều mạch máu.<br /> Ngoài vị trí ranh giới chất xám-trắng<br /> thường gặp, phân bố tổn thương ở nhân xám<br /> trung ương chiếm tỷ lệ khá cao 19/32 (59,3%).<br /> Các vị trí tổn thương ít gặp là chất trắng sâu<br /> 21,9% (7/32), thể chai 6,25% (2/32), màng não<br /> 12,5% (4/32). Theo nhiều tài liệu y văn trên thế<br /> giới, vị trí thường gặp nhất của nhiễm T.<br /> gondii nội sọ là hạch nền, đồi thị và ranh giới<br /> chất xám-chất trắng(1,2), các vị trí ít gặp là thân<br /> não và thể chai.<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa I<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Phân bố theo số lượng tổn thương<br /> Trong nghiên cứu chúng tôi, tổn thương kiểu<br /> đa ổ chiếm tỷ lệ cao (90,6%), tổn thương đơn độc<br /> chỉ có 9,4%. Tỷ lệ tổn thương đa ổ ở nghiên cứu<br /> chúng tôi cao hơn nghiên cứu của tác giả Steven<br /> B Porter (tỷ lệ tổn thương đa ổ chiếm tỷ lệ 73%)(8).<br /> Đặc điểm hình ảnh ổ tổn thương trên các chuỗi<br /> xung T1W không chất tương phản từ và T2W<br /> Tín hiệu trên chuỗi xung T1W ở ngoại biên<br /> và trung tâm ổ tổn thương có đủ các kiểu tín<br /> hiệu từ thấp-trung gian-cao, nhưng đa số có<br /> tín hiệu trung gian, tỷ lệ ngoại biên và trung<br /> tâm lần lượt là 68,8% và 59,4%. Ở trung tâm ổ<br /> tổn thương trên T1W còn thấy kiểu tín hiệu<br /> thấp 50%.<br /> Trong nhiễm T. gondii, các tổn thương<br /> thường có tín hiệu thấp trên T1W, nhưng có thể<br /> có tăng tín hiệu ở ngoại biên trên T1W. Đây là<br /> đặc điểm giúp phân biệt với lymphoma(4).<br /> Tín hiệu trên chuỗi xung T2W ở ngoại biên<br /> và trung tâm ổ tổn thương đa số là có tín hiệu<br /> hỗn hợp vừa cao vừa thấp. Tỷ lệ tín hiệu T2W<br /> thấp ở ngoại biên và trung tâm lần lượt là 81,2%<br /> và 87,5%. Tỷ lệ tín hiệu T2W cao ở ngoại biên và<br /> trung tâm lần lượt là 68,8% và 78,1%. Tỷ lệ tín<br /> hiệu thấp ở trung tâm của nghiên cứu chúng tôi<br /> khá cao (87,5%). Theo Miguel J. và cộng sự, tín<br /> hiệu thấp ở trung tâm trên T2W là dấu hiệu gợi ý<br /> TE, nhưng để khẳng định, cần nghiên cứu trên<br /> loạt trường hợp lớn hơn.<br /> Khi phân tích sâu về sự khác biệt tín hiệu<br /> trung tâm và ngoại biên ổ tổn thương, một<br /> nghiên cứu loạt ca của R. Masamed và cộng sự(7),<br /> họ đã nêu lên một dấu hiệu hình ảnh mới là dấu<br /> hiệu bia trên chuỗi xung T2W/FLAIR. Theo các<br /> tác giả này, dấu hiệu bia trên T2W gồm 3 vùng,<br /> vùng lõi giảm tín hiệu, vùng giữa tăng tín hiệu<br /> và vùng ngoại vi giảm tín hiệu hoặc đồng tín<br /> hiệu. Đôi khi dấu hiệu bia trên T2W/FLAIR có<br /> hơn 3 vùng. Tuy nhiên, viền ngoài cùng nhất<br /> luôn giảm tín hiệu với các lớp thay đổi tín hiệu<br /> về phía trung tâm. Dấu hiệu hình bia trên CHT ít<br /> gặp trong các bệnh lý khác. Trong một bài báo<br /> <br /> 247<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> của Wasay và cộng sự, dấu hiệu bia chỉ thấy<br /> được 2 trường hợp trong 100 trường hợp củ lao<br /> hệ thần kinh trung ương(9).<br /> Tác giả R. Masamed và cộng sự cho rằng, dấu<br /> hiệu bia trên T2W giúp bổ sung thêm trong chẩn<br /> đoán TE. Mặc dù dấu hiệu này có thể không<br /> hoàn toàn đặc hiệu cho TE. Việc xác định độ đặc<br /> hiệu và độ chính xác của dấu hiệu này cần phải<br /> có một nghiên cứu tiến cứu thêm về viêm não do<br /> các tác nhân T. gondii, vi khuẩn, nấm, lao và các<br /> KST khác của hệ thần kinh trung ương cũng như<br /> PCNSL(6).<br /> Đa số các trường hợp có phù não và hiệu<br /> ứng choán chỗ xung quanh ổ tổn thương tỷ lệ<br /> lần lượt là 84,4% và 71,9%. Nghiên cứu của<br /> Steven B. Porter và cộng sự cho thấy phù chiếm<br /> 80% và hiệu ứng choán chỗ 57%(8). Các dấu hiệu<br /> này không đặc hiệu, thường gặp trong các nhiễm<br /> khuẩn khác và lymphoma.<br /> <br /> Đặc điểm hình ảnh ổ tổn thương trên T1W có<br /> chất tương phản từ Gadolinium<br /> Trong nghiên cứu chúng tôi, đa số các ổ tổn<br /> thương bắt thuốc tương phản từ (96,9%), chỉ 1<br /> trường hợp không bắt thuốc (3,1%). Các ổ tổn<br /> thương bắt thuốc không đồng nhất chiếm tỷ lệ<br /> cao 90,6%, bắt thuốc kiểu đồng nhất chiếm tỷ lệ<br /> trung bình 53,1%.<br /> Dấu hiệu bia lệch tâm trên hình T1W sau<br /> tiêm thuốc tương phản từ là một dấu hiệu gợi<br /> ý nhiều đến chẩn đoán TE. Dấu hiệu này có độ<br /> đặc hiệu cao (95%) nhưng độ nhạy thấp dưới<br /> 30%(3). Kết quả của chúng tôi cho thấy bắt<br /> thuốc dạng viền không đều và có dấu hiệu bia<br /> lệch tâm chiếm tỷ lệ 43,8%, cao hơn các nghiên<br /> cứu trước đây(3).<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy 100%<br /> BN trong mẫu nghiên cứu có tổn thương não<br /> <br /> 248<br /> <br /> trên CHT, tổn thương có cả ở trên lều và dưới<br /> lều, vị trí chủ yếu ở vùng ranh giới chất xám –<br /> trắng và nhân xám trung ương, tổn thương chủ<br /> yếu là đa ổ, hầu hết các trường hợp có phù não<br /> và hiệu ứng choán chổ xung quanh ổ tổn<br /> thương. Tín hiệu trên chuỗi xung T1W ở ngoại<br /> biên và trung tâm ổ tổn thương có đủ các kiểu<br /> tín hiệu thấp-trung gian-cao, nhưng đa số có tín<br /> hiệu trung gian hoặc tín hiệu thấp. Tín hiệu<br /> trên chuỗi xung T2W ở ngoại biên và trung tâm<br /> ổ tổn thương đa số là tín hiệu hỗn hợp vừa cao<br /> vừa thấp. Dấu bia bắn lệch tâm trên T1W có<br /> chất tương phản từ chiếm tỷ lệ 43,8%, dấu hiệu<br /> bia trên chuỗi xung T2W chiếm tỷ lệ 28,1%.<br /> Chúng tôi nghĩ rằng, các dấu hiệu này gợi ý<br /> nhiều chẩn đoán TE trên CHT.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> 7.<br /> <br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> Abdel Razek AA, Watcharakorn A, Castillo M (2011). Parasitic<br /> diseases of the central nervous system. Neuroimaging Clin N<br /> Am, 21(4), 815-841, viii.<br /> Aiken AH (2010). Central nervous system infection.<br /> Neuroimaging Clin N Am, 20(4), 557-580.<br /> Kumar GG, Mahadevan A, Guruprasad AS, Kovoor JM,<br /> Satishchandra P, Nath A et al (2010). Eccentric target sign in<br /> cerebral toxoplasmosis: neuropathological correlate to the<br /> imaging feature. J Magn Reson Imaging, 31(6), 1469-1472.<br /> Lee GT, Antelo F, Mlikotic AA (2009). Best cases from the<br /> AFIP: cerebral toxoplasmosis. Radiographics, 29(4), 1200-1205.<br /> Levy RM, Bredesen DE, Rosenblum ML (1985). Neurological<br /> manifestations of the acquired immunodeficiency syndrome<br /> (AIDS): experience at UCSF and review of the literature. J<br /> Neurosurg, 62(4), 475-495.<br /> Masamed R, Meleis A, Lee EW, Hathout GM (2009). Cerebral<br /> toxoplasmosis: case review and description of a new imaging<br /> sign. Clin Radiol, 64(5), 560-563.<br /> Nguyễn Hữu Chí. (1999). Một số ghi nhận về viêm não do<br /> Toxoplasma gondii trên bệnh nhân AIDS tại Trung tâm Bệnh<br /> nhiệt đới. Hội nghị khoa học toàn quốc về HIV/AIDS lần thứ II, Tp<br /> Hồ Chí Minh, 628-629.<br /> Porter SB, Sande MA (1992). Toxoplasmosis of the central<br /> nervous system in the acquired immunodeficiency syndrome.<br /> N Engl J Med, 327(23), 1643-1648.<br /> Wasay M, Kheleani BA, Moolani MK, Zaheer J, Pui M, Hasan<br /> S et al (2003). Brain CT and MRI findings in 100 consecutive<br /> patients with intracranial tuberculoma. J Neuroimaging, 13(3),<br /> 240-247.<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa I<br /> <br />