Hình thái tổn thương niêm mạc hòm nhĩ trong viêm tai giữa mạn thủng nhĩ

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> HÌNH THÁI TỔN THƯƠNG NIÊM MẠC HÒM NHĨ TRONG<br /> VIÊM TAI GIỮA MẠN THỦNG NHĨ<br /> Nguyễn Hữu Thường*, Phạm Ngọc Chất**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Hình thái tổn thương đại thể của niêm mạc hòm nhĩ trong VTG mạn thủng nhĩ. Đối chiếu lâm<br /> sàng với thay đổi vi thể của niêm mạc hòm nhĩ và mối tương quan giữa các dạng tổn thương thường gặp với<br /> thính lực.<br /> Đối tượng-Phương pháp nghiên cứu: Tiến cứu mô tả hàng loạt ca theo một quy trình định sẵn, tại<br /> BVTMH TPHCM từ 10/2009 đến 08/2010.<br /> Kết quả: Trong 46 trường hợp VTGMT thủng nhĩ có 100% là tình trạng viêm mạn tính của niêm mạc hòm<br /> nhĩ; 47,8% có tình trạng viêm cấp tính trên nền viêm mạn tính. Trong đó có 6 tổn thương thường gặp được chia<br /> làm hai nhóm hồi phục và không hồi phục với các đặc điểm đại thể và vi thể có sự phù hợp với nhau. Nhóm hồi<br /> phục chiếm tỷ lệ 23,9%, trong đó phù nề có 5 trường hợp, kế đến là mô hạt viêm 4 và loét niêm mạc là 2 trường<br /> hợp; chúng gây ra nghe kém dẫn truyền ở mức độ từ độ I đến độ II với ngưỡng nghe trung bình khí đạo là<br /> 36,3±3,8dB. Nhóm tổn thương không hồi phục chiếm tỷ lệ 76,1%, trong đó tất cả 35 trường hợp đều có tăng sản<br /> sợi, nhóm tăng sản sợi kết hợp với tổn thương polyp có 15 trường hợp, kết hợp với mảng canxi có 14 và kết hợp<br /> cả 2 vừa polyp vừa canxi là 5 trường hợp; gây ra nghe kém hỗn hợp ở mức độ từ độ II đến độ IV với ngưỡng<br /> nghe trung bình khí đạo và cốt đạo lần lượt là 67,9±5,4dB và 34±5,3dB.<br /> Kết luận: Có 6 tổn thương thường gặp của niêm mạc hòm nhĩ trong VTGMT thủng nhĩ được chia làm hai<br /> nhóm là hồi phục và không hồi phục với các đặc điểm đại thể và vi thể có sự phù hợp với nhau. Nhóm hồi phục<br /> gây ra nghe kém dẫn truyền độ I, II; Nhóm không hồi phục gây ra nghe kém hỗn hợp ở từ độ II đến độ IV.<br /> Từ khóa: Tai giữa, màng nhĩ.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> INJURIED FORMS OF MUCOUS MEMBRANE IN THE MIDDLE EAR IN CHRONIC OTITIS MEDIA<br /> WITH HOLED TYMPANIC MEMBRANE<br /> Nguyen Huu Thuong, Pham Ngoc Chat<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 1 - 2012: 251 - 256<br /> Objectives: To survey characteristic features of typical mucous membrane injuries in the middle ear in<br /> patients with chronic middle ear inflammation (otitis media with perforation) and compare commonly<br /> encountered injuries with micro changes in tympanic mucous membrane in those situations. The correlation<br /> between general characteristics and micro injuries will be considered and also in hearing loss level.<br /> Subjects and methods: This descriptive study of presenting patients according to a pre-determined process<br /> aim to identify characteristic features of tympanic membrane injuries in patients with chronic middle ear<br /> inflammation at ENT Hospital HCM City, between October 2009 and August 2010.<br /> Results: There are 46 patients, 46 cases chronic otitis. There were 22 cases of acute inflammation. There<br /> were 34 cases of chronic inflammation more than 3 years and 12 cases less than 3 years. Characteristic injuries:<br /> Edema of mucous membrane (20 specimens), ulcer of mucous membrane (20 specimens), calcification of mucous<br /> * Bộ Môn Tai Mũi Họng Đại Học Y Dược TPHCM<br /> Tác giả liên lạc: Bs Nội trú Nguyễn Hữu Thường<br /> <br /> Tai Mũi Họng<br /> <br /> ĐT: 0908443300,<br /> <br /> Email: huuthuong83@yahoo.com<br /> <br /> 251<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> membrane (17 specimens), polyp (15 specimens), tympanosclerosis (25 specimens), granulomatous inflammation<br /> (17 specimens). Micro injuries: edema of mucous membrane (25 specimens), ulcer of mucous membrane (27<br /> specimens), calcification of mucous membrane (19 specimens), polyp (20 specimens), tympanosclerosis (35<br /> specimens), granulomatous inflammation (18 specimens).<br /> Conclusion: 100% of the patients presenting with chronic otitis media had chronic inflammatory<br /> mucous membrane with perforation with 47,8% had acute inflammation. The characteristic features of<br /> typical CMO with perforation were edema of mucous membrane, ulcer of mucous membrane, calcification,<br /> polyp, granulomatous inflammation, tympanosclerosis. The results indicated that these characteristic<br /> injuries had a statistically significant correlation with the first five. Tympanosclerosis and calcification<br /> appeared to be a factor in hearing loss.<br /> Key word: Middle ear, tympanic membrane.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Viêm tai giữa mạn tính (VTGMT) thủng nhĩ<br /> vẫn còn là một bệnh lý phổ biến ở các nước<br /> đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Trong<br /> tiến trình viêm, sự biến đổi niêm mạc hòm nhĩ là<br /> một trong những yếu tố quan trọng, vì vậy đánh<br /> giá thật kỹ trên lâm sàng sẽ giúp lựa chọn<br /> phương pháp điều trị hiệu quả nhất, và giúp<br /> đánh giá tiên lượng cho bệnh nhân(3)<br /> Tuy nhiên trong thực hành lâm sàng hằng<br /> ngày, việc đánh giá tổn thương niêm mạc hòm<br /> nhĩ không phải dễ dàng và chưa được thống<br /> nhất. Vấn đề hình ảnh học nội soi tai nói chung<br /> và niêm mạc hòm nhĩ nói riêng là vấn đề thách<br /> thức do tổn thương vừa phức tạp vừa đa dạng.<br /> Bên cạnh đó mô tả đại thể sẽ rất có giá trị khi<br /> được chứng minh bằng vi thể. Do đó đề tài này<br /> nhằm xác định rõ hơn bản chất của niêm mạc<br /> hòm nhĩ trong bệnh VTGMT, và để góp phần<br /> chẩn đoán chính xác, điều trị thích hợp cũng<br /> như tiên lượng kết quả điều trị cho các bệnh<br /> nhân.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Thiết kế nghiên cứu<br /> Mô tả hàng loạt trường hợp (Case–series).<br /> <br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Trong thời gian từ 01/10/2009 đến ngày<br /> 30/8/2010, các bệnh nhân được chọn trong mẫu<br /> nghiên cứu với tiêu chuẩn.<br /> Bệnh nhân >15 tuổi được chẩn đoán sau<br /> phẫu thuật VTGMT thủng nhĩ (không:<br /> <br /> 252<br /> <br /> cholesteatoma, túi lõm, sụp nhĩ, tiền căn chấn<br /> thương tai, các bệnh lý tai ngoài, tai trong gây<br /> giảm thính lực trước đó).<br /> Có thính lực đồ.<br /> Đáp ứng các điều kiện phẫu thuật.<br /> Trong khi phẫu thuật được lấy mẫu niêm<br /> mạc hòm nhĩ thử GPB.<br /> <br /> Tiêu chuẩn đánh giá<br /> Đặc điểm lâm sàng<br /> Niêm mạc hòm nhĩ bình thường: Niêm mạc<br /> mỏng, láng, hồng, ẩm. Nhìn thấy xương ụ nhô<br /> ánh màu vàng qua nội soi hay KHV.<br /> Phù nề: Niêm mạc bóng, màu đỏ hoặc hơi<br /> xanh, Không thấy rõ màu vàng kem của<br /> xuơng ụ nhô.<br /> Loét biểu mô: Biểu mô lõm so với xung<br /> quanh, màu đỏ, có thể có dấu xuất huyết.<br /> Mô hạt viêm: Biểu mô sùi dạng chùm nho,<br /> cao hơn xung quanh, dễ chảy máu khi<br /> chạm vào.<br /> Polyp hòm nhĩ: Niêm mạc phồng, dày, trơn<br /> láng; có hay không có cuống(xác định chân<br /> bám, xuất phát); có thể chui qua lỗ thủng màng<br /> nhĩ vào ống tai ngoài.<br /> Tăng sản sợi: Niêm mạc nhạt, đục; không<br /> thấy ánh vàng của ụ nhô; Lan toả hay khu trú ở<br /> ụ nhô.<br /> Mảng canxi: Mảng màu vàng hay trắng đục<br /> ở niêm mạc hòm nhĩ; mảng lớn hay nhiều đốm<br /> rải rác; cảm giác cứng khi đụng vào.<br /> Đặc điểm giải phẫu bệnh<br /> <br /> Chuyên Đề Mắt – Tai Mũi Họng<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> Niêm mạc hòm nhĩ bình thường: gồm 2 lớp:<br /> Lớp biểu mô, lớp dưới niêm mạc; trong giới hạn<br /> bình thường về cấu trúc mô học; không hiện<br /> diện tổn thương khác: Tăng sinh, tế bào viêm,…<br /> Phù nề: Biến đổi lớp biểu mô, phù nề<br /> lớp sợi.<br /> Loét biểu mô: Mất một phần lớp biểu mô; có<br /> tế bào viêm mạn và tăng sinh mạch máu.<br /> Mô hạt viêm: Tân tạo mạch máu mới; có<br /> nguyên bào sợi mới; hiện diện tế bào lạ<br /> khổng lồ.<br /> Polyp hòm nhĩ: Biểu mô có thể loét hay<br /> chuyển sản gai; tân tạo mạch máu nhỏ; có nhiều<br /> tế bào viêm mạn tính; có nhiều mô sợi.<br /> Tăng sản sợi: Có nhiều tế bào sợi, có thể có<br /> nguyên bào sợi.<br /> Mảng canxi: Hiện diện sợi collagen hyaline<br /> hóa; lắng đọng canxi trong lớp dưới niêm mạc<br /> tạo thành những phiến mỏng; hiện diện tế bào<br /> bạch cầu ái kiềm.<br /> Đặc điểm nhóm tổn thương hồi phục và không hồi<br /> phục<br /> Tổn thương không hồi phục: Những trường<br /> hợp nào có ít nhất một trong các tổn thương<br /> dạng xơ như tăng sản sợi, mảng canxi, polyp.<br /> Tổn thương hồi phục: Những trường hợp<br /> còn lại.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Trong thời gian từ 01/10/2009 đến ngày<br /> 30/08/2010, có 46 bệnh nhân VTGMT thủng nhĩ<br /> đáp ứng tiêu chuẩn chọn mẫu.<br /> <br /> Đặc điểm chung<br /> Trong tổng số 46 tai gồm 24 tai phải và 22 tai<br /> trái; nam 15 trường hợp (32,6%), nữ 31 trường<br /> hợp (67,4%); tuổi trung bình là 35,6±11.69, nhỏ<br /> nhất là 19 và lớn nhất là 69.<br /> 100% là tình trạng viêm mạn tính của niêm<br /> mạc hòm nhĩ, 47,8% có tình trạng viêm cấp tính<br /> trên nền viêm mạn tính.<br /> <br /> Đối chiếu tổn thương đại thể và vi thể<br /> <br /> Tai Mũi Họng<br /> <br /> Có 6 loại<br /> thường thấy.<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> tổn<br /> <br /> thương<br /> <br /> niêm<br /> <br /> mạc<br /> <br /> Bảng 1. Đối chiếu tổn thương đại thể và vi thể.<br /> Lâm sàng<br /> Phù nề 20 (43,5%)<br /> Loét niêm mạc 20 (43,5%)<br /> Mô hạt viêm 17 (36,9%)<br /> Polyp 15 (32,6%)<br /> Mảng canxi 17 (36,9%)<br /> Tăng sản sợi 25 (54,3%)<br /> <br /> GPB<br /> Phù nề 25 (54,3%)<br /> Loét niêm mạc27 (58,7%)<br /> Mô hạt viêm 18 (39,1%)<br /> Polyp 20 (43,5%)<br /> Mảng canxi 19 (41,3%)<br /> Tăng sản sợi 35 (76,1%)<br /> <br /> Các tổn thương trên lâm sàng gần như phù<br /> hợp với GPB, trong đó sự khác biệt lớn nhất<br /> giữa tổn thương trên GPB và LS là tăng sản sợi<br /> (dày niêm mạc).<br /> Phép kiểm Mc Nemar có sự phù hợp giữa<br /> LS và GPB trên các tổn thương phù nề, loét, mô<br /> hạt viêm, polyp, mảng canxi.<br /> Bảng 2. Tổng thương phối hợp trên GPB.<br /> Tổn thương trên GPB<br /> Đủ 7 dạng tổn thương<br /> Đủ 6 dạng tổn thương<br /> Đủ 5 dạng tổn thương<br /> Đủ 4 dạng tổn thương<br /> Đủ 3 dạng tổn thương<br /> Đủ 2 dạng tổn thương<br /> Tổng cộng<br /> <br /> Số ca<br /> 3<br /> 4<br /> 13<br /> 15<br /> 6<br /> 5<br /> 46<br /> <br /> Tỉ lệ<br /> 6,5%<br /> 8,7%<br /> 28,3%<br /> 32,6%<br /> 13%<br /> 10,9%<br /> 100%<br /> <br /> 100% l tổn thương phối hợp, không có tổn<br /> thương đơn thuần. Trong đó 100% có hiện diện<br /> viêm mạn tính đi kèm với một hay nhiều tổn<br /> thương khác. Trong 7 dạng tổn thương thường<br /> gặp thì phối hợp đủ 4 dạng tổn thương và 5<br /> dạng tổn thương là gặp nhiều nhất tổng số<br /> chiếm tỷ lệ cao 60,9 % và ít nhất là có đủ 7 dạng<br /> tổn thương phối hợp chiếm tỷ lệ 6,5%.<br /> <br /> Liên quan giữa hai nhóm tổn thương thường<br /> gặp với sức nghe<br /> Có 6 loại tổn thương niêm mạc thường thấy<br /> được chia làm hai nhóm.<br /> Bảng 3. Phân bố tổn thương niêm mạc hòm nhĩ.<br /> Nhóm tổn<br /> thương<br /> Tổn thương có<br /> khả năng hồi<br /> phục<br /> N=11(23,9%)<br /> Tổn thương<br /> <br /> Tổn thương<br /> Phù nề<br /> <br /> Tần<br /> số<br /> 5<br /> <br /> Tỷ lệ<br /> (%)<br /> 10,9<br /> <br /> Loét<br /> <br /> 2<br /> <br /> 4,3<br /> <br /> Mô hạt viêm<br /> <br /> 4<br /> <br /> 8,7<br /> <br /> Tăng sản sợi<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2,1<br /> <br /> 253<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> Nhóm tổn<br /> thương<br /> không có khả<br /> năng hồi phục<br /> N=35 (76,1%)<br /> <br /> Tổn thương<br /> Tăng sản sợi + polyp<br /> <br /> Tần<br /> số<br /> 15<br /> <br /> Tỷ lệ<br /> (%)<br /> 32,6<br /> <br /> Tăng sản sợi + canxi<br /> <br /> 14<br /> <br /> 30,4<br /> <br /> Tần số<br /> <br /> Tăng sản sợi + polyp + canxi<br /> <br /> 5<br /> <br /> 10,9<br /> <br /> 46<br /> <br /> 100<br /> <br /> 500 Hz<br /> 1000 Hz<br /> 2000 Hz<br /> 4000 Hz<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> Trong nhóm tổn thương có khả năng hồi<br /> phục thì tổn thương phù nề chiếm tỷ lệ cao<br /> nhất (10,9%). Đối với nhóm tổn thương không<br /> có khả năng hồi phục thì tất cả các trường<br /> hợp 35/35 đều có tổn thương tăng sản sợi,<br /> trong đó tăng sản sợi kết hợp với polyp chiếm<br /> tỷ lệ cao nhất (32,6%).<br /> <br /> Nhóm tổn thương có thể hồi phục: 11 trường<br /> hợp<br /> Bảng 4. Ngưỡng nghe khí đạo của nhóm tổn thương<br /> hồi phục.<br /> TẦN SỐ<br /> 500 Hz<br /> 1000 Hz<br /> 2000 Hz<br /> 4000 Hz<br /> <br /> NN<br /> 20<br /> 20<br /> 25<br /> 30<br /> <br /> CƯỜNG ĐỘ ÂM (dB)<br /> LN<br /> TB<br /> 55<br /> 37,7<br /> 55<br /> 30,9<br /> 55<br /> 36,8<br /> 55<br /> 39,6<br /> <br /> ĐLC<br /> 14,4<br /> 12,8<br /> 10,3<br /> 8,8<br /> <br /> Ngưỡng nghe tối đa là 55dB ở cả 4 tần số từ<br /> 500Hz đến 4000Hz, với ngưỡng nghe trung bình<br /> Ngưỡng nghe trung bình khí đạo (PTA):<br /> 36,3±3,8dB.<br /> Bảng 5. Ngưỡng nghe cốt đạo của nhóm tổn thương<br /> hồi phục.<br /> <br /> 500 Hz<br /> 1000 Hz<br /> 2000 Hz<br /> 4000 Hz<br /> <br /> NN<br /> 5<br /> 5<br /> 5<br /> 5<br /> <br /> CƯỜNG ĐỘ ÂM (dB)<br /> LN<br /> TB<br /> 30<br /> 8,6<br /> 20<br /> 9,6<br /> 25<br /> 14,1<br /> 25<br /> 15,9<br /> <br /> ĐLC<br /> 7,4<br /> 5,7<br /> 6,6<br /> 6,3<br /> <br /> Ngưỡng nghe tối đa là 30dB ở tần số 500Hz,<br /> ngưỡng nghe trung bình 8,6 ± 7,4dB.<br /> Ngưỡng nghe trung bình cốt đạo (PTA): 12,1<br /> ±3,5dB.<br /> <br /> Nhóm tổn thương không thể hồi phục: 35<br /> trường hợp<br /> <br /> 254<br /> <br /> NN<br /> 25<br /> 30<br /> 40<br /> 30<br /> <br /> Cường độ âm (dB)<br /> LN<br /> TB<br /> 90<br /> 61,1<br /> 95<br /> 68,2<br /> 120<br /> 67,7<br /> 120<br /> 74,4<br /> <br /> ÑLC<br /> 18,6<br /> 19,6<br /> 23,6<br /> 25,7<br /> <br /> Ngưỡng nghe tối đa là 120dB ở tần số<br /> 2000Hz và 4000Hz, với ngưỡng nghe trung bình<br /> ở 4000Hz là 74±25,7dB.<br /> Ngưỡng nghe trung bình khí đạo (PTA):<br /> 67,9±5,4dB<br /> Bảng 7. Ngưỡng nghe cốt đạo của nhóm tổn thương<br /> không hồi phục.<br /> TẦN SỐ<br /> <br /> NN<br /> 5<br /> 5<br /> 10<br /> 5<br /> <br /> 500 Hz<br /> 1000 Hz<br /> 2000 Hz<br /> 4000 Hz<br /> <br /> CƯỜNG ĐỘ ÂM (dB)<br /> LN<br /> TB<br /> 65<br /> 27,9<br /> 75<br /> 31,1<br /> 75<br /> 37,2<br /> 80<br /> 39,4<br /> <br /> ĐLC<br /> 15,1<br /> 15,9<br /> 18,9<br /> 21,4<br /> <br /> Ngưỡng nghe tối đa là 80dB ở tần số<br /> 4000Hz, ngưỡng nghe trung bình tương ứng<br /> 39,4±21,4dB.<br /> Ngưỡng nghe trung bình cốt đạo (PTA):<br /> 34±5,3dB.<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> <br /> ở 2000Hz là 36,8±10,3dB.<br /> <br /> TẦN SỐ<br /> <br /> Bảng 6. Ngưỡng nghe khí đạo của nhĩm tổn thương<br /> không hồi phục.<br /> <br /> Tổn thương niêm mạc hòm nhĩ trên đại thể<br /> và vi thể<br /> Tổn thương viêm của niêm mạc hòm nhĩ<br /> Hầu hết các tài liệu về tai học đều cho rằng<br /> khái niệm VTG mạn tính chính là tình trạng<br /> viêm mạn tính của niêm mạc hòm nhĩ. Về mặt<br /> lâm sàng, VTG mạn khác nhiều so với VTG cấp;<br /> trong VTG cấp, màng nhĩ đỏ, sung huyết nên dễ<br /> chẩn đoán; ngược lại, trong VTG mạn thường<br /> trên đại thể lâm sàng không có dấu hiệu đặc<br /> hiệu nên không thể chẩn đoán được mà phải<br /> dựa vào giải phẫu bệnh mới biết được( (6,7,8) .<br /> Nghiên cứu của chúng tôi ghi nhận niêm mạc<br /> hòm nhĩ về đại thể có nhiều dạng tổn thương<br /> khác nhau như: phù nề, dày lên, mảng canxi, mô<br /> hạt viêm … nên khi khám dễ bị các tổn thương<br /> trên che khuất, và như vậy các nhà lâm sàng về<br /> <br /> Chuyên Đề Mắt – Tai Mũi Họng<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> tai học dễ bỏ sót tổn thương. Nội soi tuy là<br /> phương tiện khám và điều trị rất tốt trong giai<br /> đoạn hiện nay, song nội soi tai chỉ giúp nhà lâm<br /> sàng nhận biết những tổn thương làm thay đổi<br /> hình thái đại thể chứ không thể ghi nhận được<br /> những thay đổi về hình thái vi thể. Mặt khác,<br /> nội soi giúp thấy rõ tổn thương làm thay đổi đại<br /> thể song không thể cho biết mức độ tổn thương<br /> đó là nặng hay nhẹ(1,3).<br /> <br /> Nhóm tổn thương có khả năng hồi phục<br /> Các tổn thương: phù nề; loét; mô hạt viêm<br /> có sự tương thích rõ rệt về lâm sàng và GPB.<br /> Nhóm tổn thương không có khả năng hồi phục<br /> Các tổn thương polyp; mảng canxi; tăng sản<br /> sợi có sự tương thích rõ rệt cả về lâm sàng và<br /> GPB. Tuy nhiên, tổn thương thường không đơn<br /> thuần mà có thể kết hợp một hay nhiều tổn<br /> thương cùng lúc.<br /> Với các đặc điểm lâm sàng như mô tả, khảo<br /> sát cho thấy có sự tương thích rõ rệt giữa lâm<br /> sàng và giải phẫu bệnh đối với các tổn thương<br /> phù nề, loét, mô hạt viêm, polyp, mảng canxi.<br /> <br /> Mối liên quan của các tổn thương thường<br /> gặp đối với sức nghe<br /> Do tổn thương trong bệnh lý viêm tai rất<br /> phức tạp nên đa số tác giả đã chia làm hai nhóm<br /> tổn thương chính về mặt bệnh học là: dạng A(có<br /> khả năng hồi phục), bao gồm viêm niêm mạc,<br /> viêm xương, polyp, mô hạt viêm; và dạng B<br /> (không thể hồi phục), bao gồm sự di cư của biểu<br /> mô và chuyển sản niêm mạc, hủy xương, sự<br /> biểu bì hóa và các tổn thương xương. Có sự<br /> khác biệt đáng kể của hai dạng tổn thương này<br /> trong việc ảnh hưởng lên sức nghe(4).<br /> Nhóm tổn thương có khả năng hồi phục có<br /> 11 trường hợp chiếm tỷ lệ 23,9%, trong đó phù<br /> nề có 5 trường hợp, kế đến là mô hạt viêm 4 và<br /> loét niêm mạc là 2 trường hợp. Nhóm tổn<br /> thương có khả năng hồi phục theo ghi nhận của<br /> chúng tôi gây ra nghe kém dẫn truyền ở mức độ<br /> từ độ I đến độ II với ngưỡng nghe trung bình<br /> khí đạo là 36,3±3,8dB. Điều này tương tự với<br /> những ghi nhận trước đó. Các tác giả khác cũng<br /> <br /> Tai Mũi Họng<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> cho rằng những tổn thương khả hồi dạng A có<br /> thể gây ra một tình trạng nghe kém dẫn truyền<br /> với mức độ dao động và thường phụ thuộc vào<br /> kích thước lỗ thủng màng nhĩ, tình trạng chảy<br /> tai, và mức độ phù nề của niêm mạc. Sức nghe<br /> thường mất dao động từ 20 đến 40 dB(4).<br /> Ở nhóm tổn thương không có khả năng hồi<br /> phục có 35 trường hợp chiếm tỷ lệ 76,1%, trong<br /> đó tất cả 35 trường hợp đều có tăng sản sợi,<br /> nhóm tăng sản sợi kết hợp với tổn thương polyp<br /> có 15 trường hợp, kết hợp với mảng canxi có 14<br /> và kết hợp cả 2 vừa polyp vừa canxi là 5 trường<br /> hợp. Nhóm tổn thương không có khả năng hồi<br /> phục theo ghi nhận của chúng tôi cũng gây ra<br /> nghe kém dẫn truyền nhưng chủ yếu là hỗn hợp<br /> ở mức độ từ độ II đến độ IV với ngưỡng nghe<br /> trung bình khí đạo và cốt đạo lần lượt là 67,9 ±<br /> 5,4dB và 34 ± 5,3dB. Ở nhóm tổn thương bất khả<br /> hồi, chúng tôi không xét đến trường hợp có<br /> cholesteatoma vì thế chủ yếu là tình trạng xơ<br /> nhĩ. Các tác giả cho rằng xơ nhĩ là dạng tổn<br /> thương bất khả hồi và gây ra một nghe kém dẫn<br /> truyền ở nhiều mức độ khác nhau, đôi khi cũng<br /> có thể gây ra một nghe kém tiếp nhận thứ phát<br /> (5). Điều này cũng tương đối phù hợp với kết quả<br /> của chúng tôi. Tuy nhiên trong nghiên cứu của<br /> chúng tôi đã ghi nhận có những trường hợp<br /> giảm thính lực nhiều dạng nghe kém của tai<br /> trong. Điều này có lẽ do quá trình viêm kéo dài<br /> quá lâu hoặc do quá trình tạo xơ ảnh hưởng đến<br /> các cấu trúc của tai trong. Đây là những trường<br /> hợp gây rất nhiều khó khăn trong việc hồi phục<br /> sau khi phẫu thuật.<br /> Dùng kiểm định thống kê cho thấy nhóm<br /> tổn thương không hồi phục gây giảm thính lực<br /> nhiều hơn nhóm có khả năng hồi phục trên cả<br /> đường khí lẫn đường xương và sự khác biệt này<br /> có ý nghĩa thống kê với p