Hoaøn thieän bieân baûn vaø vieäc laäp bieân baûn<br />
kieåm toaùn ngaân saùch caáp huyeän trong<br />
cuoäc kieåm toaùn ngaân saùch ñòa phöông<br />
ThS. Nguyễn Đức Thanh*<br />
KS. Vũ Lê Xuân Anh*<br />
CN. Trần Đình Vĩnh*<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
T<br />
rong những năm qua, việc kiểm toán ngân sách địa phương nói chung và ngân sách huyện<br />
nói riêng là nội dung kiểm toán chủ yếu hàng năm của Kiểm toán nhà nước nói chung và<br />
Kiểm toán nhà nước Khu vực VII nói riêng: Qua công tác kiểm toán cho thấy cơ bản kết quả<br />
kiểm toán ngân sách huyện đã đóng góp, tư vấn cho địa phương cả về điều hành ngân sách,<br />
phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường kỷ luật tài chính. Tuy nhiên, việc lập Biên bản kiểm toán của tổ kiểm<br />
toán tại cấp huyện còn nhiều tồn tại, thiếu sót. Bài viết đưa ra giải pháp, đề xuất nhằm hoàn thiện công<br />
tác lập biên bản kiểm toán của tổ kiểm toán khi kiểm toán ngân sách địa phương tại cấp huyện, phục vụ<br />
cho quá trình thực hiện nhiệm vụ của đơn vị và phù hợp với thực tiễn diễn ra tại địa phương.<br />
Từ khóa: Biên bản kiểm toán, lập biên bản kiểm toán, ngân sách cấp huyện.<br />
Completing the audit minutes and preparation of audit minutes of district budget audits in the local<br />
budget audit<br />
Over the past years, the local budget audits in general and the district budgets audit in particular are the<br />
main annual audit contents of the State Audit Office of Vietnam in general and the Regional Audit Office<br />
No.VII in particular. Through the audits of district budget, the audit results have contributed and consulted<br />
to the local authorities on budget management, socio-economic development, and financial discipline<br />
enhancement. However, the preparation of the audit minutes of the audit team at the district level still has<br />
many shortcomings and limitations. The paper aims to provide solutions and proposals to complete the<br />
preparation of audit minutes of the audit team when auditing local budgets at the district level, helping<br />
audited entities in fulfilling their missions and in accordance with local practice.<br />
Keywords: Audit minutes, preparation of audit minutes, district budgets.<br />
<br />
Đối với mỗi cuộc kiểm toán, báo cáo kiểm toán Báo cáo kiểm toán của Kiểm toán nhà nước là căn<br />
có thể xem như là sản phẩm cuối cùng, là kết quả cứ để:<br />
của cả quá trình làm việc của cả tập thể. Báo cáo<br />
+ Quốc hội sử dụng trong quá trình xem xét,<br />
kiểm toán là văn bản có tính chất pháp lý bắt buộc<br />
quyết định và giám sát việc thực hiện: Mục tiêu, chỉ<br />
không chỉ với Kiểm toán nhà nước mà còn với các<br />
tiêu, chính sách, nhiệm vụ cơ bản phát triển kinh<br />
đơn vị được kiểm toán và các bên liên quan. Luật<br />
Kiểm toán nhà nước năm 2015 quy định: “Báo cáo tế - xã hội dài hạn và hằng năm của đất nước; chủ<br />
kiểm toán của Kiểm toán nhà nước sau khi phát trương đầu tư chương trình mục tiêu quốc gia, dự<br />
hành và công khai có giá trị bắt buộc phải thực hiện án quan trọng quốc gia; chính sách cơ bản về tài<br />
đối với đơn vị được kiểm toán về sai phạm trong chính, tiền tệ quốc gia; quy định, sửa đổi hoặc bãi<br />
việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công. bỏ các thứ thuế; quyết định phân chia các khoản<br />
*Kiểm toán nhà nước Khu vực VII<br />
<br />
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 145 - tháng 11/2019 13<br />
NGHIEÂN CÖÙU TRAO ÑOÅI<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
thu và nhiệm vụ chi giữa ngân sách trung ương và và hoạt động của Kiểm toán nhà nước cũng yêu<br />
ngân sách địa phương; mức giới hạn an toàn nợ cầu phải không ngừng hoàn thiện, cải tiến nâng<br />
quốc gia, nợ công, nợ Chính phủ; dự toán ngân cao chất lượng biên bản kiểm toán các tổ kiểm toán<br />
sách nhà nước và phân bổ ngân sách trung ương; ngân sách huyện (các nguồn dữ liệu đầu vào).<br />
phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước. Tổng quan về biên bản kiểm toán và việc lập<br />
+ Chính phủ, cơ quan quản lý nhà nước và tổ biên bản kiểm toán ngân sách huyện trong cuộc<br />
chức, cơ quan khác của Nhà nước sử dụng trong kiểm toán ngân sách địa phương<br />
công tác quản lý, điều hành và thực thi nhiệm vụ, Trong các quy định của Luật, Hệ thống Chuẩn<br />
quyền hạn của mình. mực Kiểm toán nhà nước cũng như quy định hiện<br />
+ Hội đồng nhân dân sử dụng trong quá trình có của ngành đều có những quy định rất đầy đủ<br />
xem xét, quyết định dự toán và phân bổ ngân sách về biên bản kiểm toán. Theo đó, sau khi tổng hợp<br />
địa phương; phê chuẩn quyết toán ngân sách địa kết quả kiểm toán, trao đổi và tiếp thu ý kiến giải<br />
phương; giám sát việc quản lý, sử dụng tài chính trình của đơn vị được kiểm toán; củng cố các bằng<br />
công, tài sản công và thực thi nhiệm vụ, quyền hạn chứng, đưa ra nhận xét, đánh giá, xác nhận kiểm<br />
của mình. toán, đề xuất kết luận, kiến nghị kiểm toán; thống<br />
nhất và ký biên bản xác nhận số liệu và tình hình<br />
+ Đơn vị được kiểm toán thực hiện quyền khiếu<br />
kiểm toán với người có trách nhiệm liên quan đến<br />
nại” (Điều 7, Luật Kiểm toán nhà nước năm 2015).<br />
phần việc kiểm toán của đơn vị được kiểm toán tổ/<br />
Để báo cáo kiểm toán có thể thực hiện được sứ đoàn kiểm toán thực hiện tổng hợp dự thảo biên<br />
mệnh của mình đòi hỏi từng thành tố làm nên nó bản kiểm toán và dự thảo thông báo kết quả kiểm<br />
phải đảm bảo chất lượng. Đối với các cuộc kiểm toán tại đơn vị được kiểm toán. Cùng với đó, trong<br />
toán nói chung và kiểm toán ngân sách huyện quá trình hình thành và phát triển, Kiểm toán<br />
trong cuộc kiểm toán ngân sách địa phương nói nhà nước luôn chú trọng công tác xây dựng văn<br />
riêng, biên bản kiểm toán cần đảm bảo chất lượng, bản quản lý và các văn bản hướng dẫn hoạt động<br />
nội dung, đáp ứng mục tiêu, yêu cầu góp phần nâng kiểm toán. Trong đó, mẫu biểu hồ sơ kiểm toán nói<br />
cao chất lượng sản phẩm đầu ra của đoàn. Như vậy, chung và biên bản kiểm toán ngân sách địa phương<br />
pháp luật và những quy định liên quan đến tổ chức khi kiểm toán cấp huyện với vai trò để tài liệu hóa<br />
<br />
14 Số 145 - tháng 11/2019 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN<br />
hoạt động kiểm toán của Kiểm toán nhà nước cũng toán chi tiết” để phù hợp với Luật Kiểm toán nhà<br />
không ngừng được hoàn thiện để phù hợp với yêu nước. Thông báo kết quả kiểm toán tại các đơn vị<br />
cầu phát triển của Ngành. Ngay từ những năm được kiểm toán chi tiết sẽ được hoàn thiện và phát<br />
trước khi có Luật Kiểm toán nhà nước, để không hành cùng báo cáo kiểm toán của Đoàn kiểm toán<br />
ngừng nâng cao chất lượng kiểm toán, chính quy nhằm mục đích điều chỉnh (nếu có) biên bản kiểm<br />
hóa hoạt động kiểm toán và tăng cường quản lý, toán của Tổ kiểm toán đã phát hành nhưng khi báo<br />
kiểm soát hoạt động kiểm toán và đạo đức nghề cáo kiểm toán của Đoàn kiểm toán được xét duyệt<br />
nghiệp kiểm toán viên, xuất phát từ thực tiễn kiểm có sự thay đổi phải đính chính, đồng thời bảo đảm<br />
toán, năm 2003, lần đầu tiên Kiểm toán nhà nước logic theo trình tự thực hiện kiểm toán. Đối với<br />
đã chính thức ban hành quy định về hệ thống hồ mẫu biên bản 01/BBKT-NSĐP đã được hướng dẫn<br />
sơ mẫu biểu kiểm toán. Từ đó đến nay, hệ thống sửa đổi, bổ sung tại Công điện 1254/KTNN-CĐ<br />
hồ sơ mẫu biểu kiểm toán tiếp tục được chỉnh sửa, ngày 05/9/2018 của Tổng Kiểm toán nhà nước<br />
bổ sung, hoàn thiện vào các năm 2004, 2005, 2007. về việc hướng dẫn thực hiện và sửa đổi tạm thời<br />
Đến ngày 28/3/2012, Tổng Kiểm toán nhà nước một số mẫu biểu hồ sơ kiểm toán có một số thay<br />
ban hành Quyết định 01/2012/QĐ-KTNN về hệ đổi trong nội dung biên bản kiểm toán và các phụ<br />
thống mẫu biểu hồ sơ kiểm toán thay thế Quyết lục. Ngoài ra, để phù hợp với Luật Kiểm toán nhà<br />
định 02/2007/QĐ-KTNN ngày 26/6/2007 và Quyết nước năm 2015, ngoài biên bản kiểm toán ký với<br />
định 01/2011/QĐ-KTNN ngày 21/6/2011 gồm 39 đơn vị được kiểm toán, Tổ kiểm toán còn phải lập<br />
mẫu biểu hồ sơ kiểm toán mới được ban hành. “Thông báo kết quả kiểm toán tại các đơn vị được<br />
kiểm toán chi tiết” theo mẫu biểu thông báo (Mẫu<br />
Hiện nay, Kiểm toán nhà nước đang áp dụng<br />
số 19/HSKT- KTNN). Tuy nhiên, trên thực tế việc<br />
Hệ thống mẫu biểu hồ sơ kiểm toán ban hành<br />
gửi các biên bản kiểm toán cấp huyện cho lãnh đạo<br />
kèm theo Quyết định số 06/2016/QĐ-KTNN ngày<br />
Kiểm toán nhà nước chưa phù hợp và không cần<br />
02/11/2016 của Tổng Kiểm toán nhà nước. Hệ<br />
thiết do số lượng Thông báo kết quả kiểm toán<br />
thống mẫu biểu hồ sơ kiểm toán hiện nay về cơ<br />
rất lớn của nhiều đoàn trong năm: Hơn nữa, việc<br />
bản đã tương đối đầy đủ và toàn diện liên quan đến<br />
kiểm tra, soát xét các Thông báo kết quả kiểm toán<br />
hoạt động kiểm toán từ hồ sơ kiểm toán chung đến<br />
không cần phải cấp lãnh đạo Kiểm toán nhà nước<br />
hồ sơ kiểm toán cho các lĩnh vực kiểm toán cụ thể.<br />
mà chỉ là các báo cáo kiểm toán các đoàn; còn lại<br />
Đối với kiểm toán ngân sách cấp huyện, tổ kiểm<br />
do các bộ phận kiểm soát trong nội bộ đoàn kiểm<br />
toán phải lập biên bản kiểm toán ngân sách, tiền<br />
toán; lãnh đạo các đơn vị chủ trì kiểm toán.<br />
và tài sản Nhà nước theo mẫu số 01/BBKT-NSĐP.<br />
Việc lập biên bản kiểm toán là cần thiết để đảm Qua các cuộc kiểm toán ngân sách cấp huyện<br />
bảo tính thận trọng, khách quan cho các kết luận do Kiểm toán nhà nước Khu vực VII thực hiện,<br />
kiểm toán, các bên đều được đưa ra ý kiến và được bên cạnh những mặt làm được, vẫn còn nhiều tồn<br />
ghi trong biên bản kiểm toán; giai đoạn này chưa tại, hạn chế trong khâu lập biên bản kiểm toán như<br />
có ý kiến kết luận và kiến nghị trong biên bản các bất cập về mẫu biểu, quy định; bất cập logic<br />
kiểm toán bởi đây mới là ý kiến của tổ kiểm toán, trong hệ thống biểu đối với Biên bản kiểm toán<br />
chưa phải là ý kiến của cơ quan (do chưa đóng dấu của tổ kiểm toán theo quy định của ngành; bất cập<br />
cơ quan Kiểm toán nhà nước), nhiều ý kiến còn trong việc quy định song trùng mẫu biểu; thời gian<br />
chưa được thống nhất đơn vị đang giải trình, các lập (biên bản kiểm toán; thông báo kết quả kiểm<br />
ý kiến này chưa được hội đồng thẩm định, Lãnh toán) tại cùng 1 đơn vị được kiểm toán hay vướng<br />
đạo Kiểm toán nhà nước xét duyệt. Vì vậy, cùng mắc về tính pháp lý của các biên bản kiểm toán<br />
đơn vị được kiểm toán (Kiểm toán ngân sách địa (thành phần; ký; dấu...). Đồng thời, thông qua công<br />
phương cấp huyện), ngoài biên bản kiểm toán ký tác kiểm soát chất lượng kiểm toán của các Tổ kiểm<br />
với địa phương, Tổ kiểm toán còn phải lập “Thông soát của đơn vị cũng như kết quả kiểm soát của Vụ<br />
báo kết quả kiểm toán tại các đơn vị được kiểm Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán (đối với<br />
<br />
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 145 - tháng 11/2019 15<br />
NGHIEÂN CÖÙU TRAO ÑOÅI<br />
<br />
các cuộc kiểm soát trực tiếp theo kế hoạch Tổng các ban quản lý dự án dẫn đến bố trí thời gian kiểm<br />
Kiểm toán nhà nước phê duyệt); các ý kiến khiếu toán tại huyện cũng bị rút ngắn. Sau khi kết thúc<br />
nại của địa phương liên quan đến kết quả kiểm kiểm toán tại huyện thường thông qua luôn dự<br />
toán cho thấy các biên bản kiểm toán còn nhiều tồn thảo biên bản kiểm toán và dự thảo thông báo kết<br />
tại. Một số biên bản kiểm toán chưa có những nhận quả kiểm toán, hạn chế đi lại để giảm thời gian và<br />
định, đánh giá mang tính khái quát cao; mang tính đã chuyển sang thực hiện nhiệm vụ khác dẫn đến<br />
thống kê, rời rạc từng lĩnh vực (thu, chi, đầu tư) việc tổng hợp số liệu, xem xét giải quyết các vấn đề<br />
và đôi khi còn mâu thuẫn giữa các đánh giá, nhận liên quan chưa đầy đủ, kịp thời. Kết cấu, nội dung<br />
xét. Một số vấn đề kiến nghị trong biên bản kiểm của biên bản kiểm toán của Kiểm toán nhà nước<br />
toán còn chưa đảm bảo quy định, không cụ thể mà xây dựng theo hướng mở nhằm vận dụng linh hoạt<br />
mang tính chung chung, sức thuyết phục chưa cao trong các tình huống thực tế kiểm toán. Tuy nhiên,<br />
về tính khả thi; nhiều kiến nghị còn chưa chặt chẽ, cũng vì lý do này mà dẫn đến việc áp dụng thiếu<br />
phù hợp các cơ sở dẫn chiếu, bằng chứng đi kèm nhất quán giữa các kiểm toán viên, Tổ kiểm toán,<br />
dẫn đến khi báo cáo kiểm toán phát hành đơn vị có Đoàn kiểm toán (do cách hiểu khác nhau).<br />
các văn bản đề nghị xem xét, điều chỉnh giảm các<br />
Giải pháp hoàn thiện biên bản và việc lập biên<br />
kiến nghị kiểm toán. Kết quả kiểm toán giữa phần<br />
bản kiểm toán ngân sách cấp chuyện trong cuộc<br />
lời trong biên bản kiểm toán và phần phụ lục kèm<br />
kiểm toán ngân sách địa phương<br />
theo không khớp; giữa đánh giá kiểm toán và kiến<br />
nghị kiểm toán không khớp. Các hệ thống chỉ tiêu, Trong bối cảnh hiện nay, việc hoàn thiện biên<br />
chỉ số, số liệu trong các biên bản kiểm toán chưa bản kiểm toán của Kiểm toán nhà nước cần phù<br />
thống nhất, chưa được rà soát kỹ lưỡng. Số liệu hợp với định hướng chung của toàn Ngành, trong<br />
chưa chặt chẽ, thống nhất, đôi khi còn sai về bản đó cần đảm bảo vừa phù hợp khuôn khổ các quy<br />
chất. Về hình thức, thể thức của một số biên bản định pháp lý liên quan đến hoạt động của Kiểm<br />
kiểm toán còn sai sót nhiều. Biên bản kiểm toán toán nhà nước, phù hợp với chuẩn mực và thông<br />
của một số Tổ kiểm toán được lập chưa tuân thủ lệ quốc tế về kiểm toán, phù hợp với thực tiễn tác<br />
theo quy trình, chuẩn mực được quy định, còn có nghiệp hoạt động kiểm toán, đồng thời đẩy mạnh<br />
phần thừa, phần thiếu... việc đổi mới, cải cách và ứng dụng công nghệ thông<br />
tin. Theo đó, mẫu biểu, kết cấu biên bản kiểm toán<br />
Các hạn chế này xuất phát từ những nguyên<br />
phải phù hợp với hệ thống các quy định pháp luật;<br />
nhân chủ quan và khách quan. Về chủ quan, các tổ<br />
biên bản kiểm toán phải phù hợp với thực tiễn hoạt<br />
trưởng tổ kiểm toán chưa thực hiện hết nhiệm vụ,<br />
động kiểm toán của Kiểm toán nhà nước; biên bản<br />
trách nhiệm được quy định trong Quy trình kiểm<br />
kiểm toán phải chi tiết khung, kết cấu phải thực<br />
toán ngân sách địa phương; tổ trưởng các tổ kiểm<br />
hiện; biên bản kiểm toán lồng ghép cả 3 nội dung/<br />
toán còn chưa bao quát tổng thể các lĩnh vực; các<br />
loại hình kiểm toán; biên bản kiểm toán cần đảm<br />
phát hiện tồn tại qua công tác kiểm toán để có bức<br />
bảo yêu cầu về cải cách hành chính.<br />
tranh tổng thể trong quản lý điều hành ngân sách<br />
và sử dụng ngân sách từ đó giao cho các trưởng Việc hoàn thiện biên bản và lập biên bản kiểm<br />
nhóm lập tóm tắt theo lĩnh vực và lắp ghép cho đầy toán ngân sách cấp huyện cần đảm bảo một số<br />
đủ nội dung trong biên bản kiểm toán; ý thức, trách nguyên tắc sau. Một là, tập trung dân chủ: Việc<br />
nhiệm của một số Tổ trưởng chưa cao trong việc hoàn thiện biên bản và lập biên bản kiểm toán<br />
tổng hợp đầy đủ, chính xác kết quả kiểm toán của ngân sách cấp huyện cần được thực hiện trên cơ<br />
các thành viên trong dự thảo biên bản kiểm toán sở kết quả khảo sát, lấy ý kiến một cách công khai,<br />
và dự thảo thông báo kết quả kiểm toán. Về khách rộng rãi và dân chủ trong toàn ngành. Hai là, toàn<br />
quan, vệc tổ chức kiểm toán ngân sách địa phương diện: Việc hoàn thiện biên bản và lập biên bản kiểm<br />
bố trí thời gian kiểm toán còn ngắn trong khi phải toán ngân sách cấp huyện cần được xây dựng một<br />
kiểm toán chi tiết tại cấp huyện, cấp đơn vị dự toán, cách toàn diện, chi tiết, đồng bộ, đảm bảo không<br />
<br />
16 Số 145 - tháng 11/2019 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN<br />
bị trùng chéo, không vướng giữa các quy định của phát hành theo quy định. Đối với cấp tỉnh: Ban<br />
ngành; kịp thời khắc phục những hạn chế, tồn tại hành quyết định kiểm toán ngân sách địa phương<br />
về mẫu biểu, kết cấu và nội dung hiện hành. Ba là, cấp tỉnh gồm các đơn vị dự toán tỉnh; các ban quản<br />
nhất quán: Việc hoàn thiện này cần được xây dựng lý tỉnh; cơ quan tài chính tổng hợp và tổng hợp<br />
trên nguyên tắc nhất quán với Chiến lược phát chung lập báo cáo kiểm toán cấp tỉnh. Tổ chức lập<br />
triển Kiểm toán nhà nước, các định hướng chung báo cáo kiểm toán ngân sách địa phương chung<br />
cũng như các quy định, quy trình nghiệp vụ cụ thể của một tỉnh gồm báo cáo kiểm toán ngân sách<br />
của ngành. Việc đảm bảo nguyên tắc nhất quán sẽ địa phương các huyện và báo cáo kiểm toán ngân<br />
góp phần tạo sự đồng thuận cao trong toàn ngành, sách địa phương cấp tỉnh. Đồng thời, cần xem xét<br />
đảm bảo sau khi hoàn thiện được đi vào cuộc sống, bổ sung, hoàn thiện các quy định của ngành còn<br />
phục vụ tốt hoạt động kiểm toán. Bốn là, đầy đủ: thiếu, chưa đảm bảo tính đồng bộ liên quan đến<br />
Cần được hoàn thiện trên nguyên tắc đáp ứng biên bản kiểm toán của các huyện.<br />
đầy đủ mục tiêu của cuộc kiểm toán; các quy định<br />
Đối với biên bản kiểm toán ngân sách cấp<br />
trong quy trình kiểm toán và đảm bảo phục vụ<br />
huyện, kết cấu cần được sửa theo hướng:<br />
công tác kiểm toán yêu cầu cần lồng ghép trong cả<br />
3 nội dung/loại hình kiểm toán. Một là, Thiết lập riêng một mục trong biên bản<br />
kiểm toán để đánh giá công tác quản lý, điều hành<br />
Để nâng cao chất lượng trước hết cần hoàn<br />
ngân sách của địa phương (không lồng ghép trong<br />
thiện các căn cứ pháp lý của biên bản kiểm toán.<br />
mục chi thường xuyên) để đảm bảo bao trùm cho<br />
Để tăng cường tính pháp lý của biên bản kiểm<br />
các lĩnh vực cũng như công tác chỉ đạo, điều hành<br />
toán có thể chia thành hai giai đoạn khi kiểm toán<br />
ngân sách trong suốt chu trình ngân sách và chỉ<br />
ngân sách địa phương một tỉnh trong đó làm cấp<br />
đạo riêng cho từng lĩnh vực và phù hợp với nội<br />
huyện trước, cấp tỉnh sau nhưng chung một quyết<br />
dung đã quy định trong Quy trình kiểm toán ngân<br />
định kiểm toán. Đối với cấp huyện: Ban hành<br />
sách địa phương.<br />
quyết định kiểm toán ngân sách địa phương cấp<br />
huyện tại tỉnh A, trong đó sẽ có nhiều tổ làm tại Hai là, Thiết kế mục riêng về xác nhận số liệu<br />
các huyện khác nhau; các tổ lập báo cáo kiểm toán quyết toán ngân sách vì thực chất kiểm toán ngân<br />
tại từng huyện khi kết thúc; tổ chức thông qua và sách địa phương là xác nhận số liệu quyết toán tổng<br />
<br />
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 145 - tháng 11/2019 17<br />
NGHIEÂN CÖÙU TRAO ÑOÅI<br />
<br />
thể thu, chi trong một niên độ ngân sách. Số liệu xác sách địa phương phù hợp, đủ dài để các kiểm toán<br />
nhận quyết toán cần phù hợp với tiêu chí trong các viên có thời gian trong việc thu thập, đánh giá, lập<br />
mẫu biểu đi kèm và phù hợp với chế độ mẫu biểu các biên bản kiểm toán và trao đổi với đơn vị được<br />
báo cáo hiện hành của Luật Ngân sách Nhà nước, kiểm toán trước khi lập dự thảo biên bản kiểm<br />
trong đó có loại trừ các khoản thu, chi trùng để toán và dự thảo thông báo kết quả kiểm toán chi<br />
phản ánh chính xác số liệu quyết toán trong năm. tiết tại đơn vị trước khi thông qua. Bên cạnh đó,<br />
Đối với các mẫu biểu biên bản kiểm toán cần sửa kiểm toán quyết toán ngân sách địa phương là xác<br />
đổi cho phù hợp với hệ thống mẫu biểu của thông nhận số liệu quyết toán tổng thể thu, chi; quyết<br />
báo kết quả kiểm toán và mẫu biểu quyết toán hiện toán thu theo nội dung và các khoản chi theo sự<br />
hành của Luật Ngân sách Nhà nước. Cụ thể, nên nghiệp, tuy nhiên trong các biên bản kiểm toán<br />
quy định số lượng, kết cấu, nội dung các biểu đồng chưa đánh giá được kỹ nội dung này làm cơ sở xác<br />
nhất giữa biên bản kiểm toán của tổ kiểm toán với nhận số liệu quyết toán một phần vì các đề cương<br />
biểu mẫu của Thông báo kết quả kiểm toán của tổ hướng dẫn kiểm toán ngân sách hiện có thiên về<br />
kiểm toán tại đơn vị kiểm toán chi tiết. Cần hướng kiểm toán tuân thủ, chấp hành trong quản lý, sử<br />
dẫn nhập các tiêu chí, chỉ tiêu trong biểu của biên dụng ngân sách và các quy định hiện hành của<br />
bản kiểm toán cho phù hợp với mẫu biểu quyết toán Nhà nước; chưa có hướng dẫn cụ thể kiểm toán<br />
hiện hành vì mẫu hiện hành chia các cột là các cấp chi tiết chi các sự nghiệp (giáo dục, kinh tế; đảm<br />
ngân sách trong khi mẫu biểu của Kiểm toán nhà bảo xã hội...); kiểm toán tổng hợp việc tổng hợp<br />
nước chỉ là cột số báo cáo, số kiểm toán. Tiêu chí quyết toán ngân sách mới chỉ đối chiếu số quyết<br />
trên các biểu mẫu biên bản kiểm toán cần sửa đồng toán tổng thể của cơ quan tài chính với Kho bạc<br />
nhất với các tiêu chí đánh giá về số liệu quyết toán Nhà nước. Vì thế, cần phải hoàn thiện thêm về<br />
trong phần lời của biên bản kiểm toán và điều chỉnh các Đề cương kiểm toán ngân sách địa phương đã<br />
đánh dấu số thứ tự cho phù hợp vì hiện tại các chỉ ban hành.<br />
tiêu nào không phát sinh tại cấp huyện đã sửa đổi, Trên cơ sở nghiên cứu có hệ thống từ văn bản<br />
lược bỏ nhưng không đánh lại số thứ tự tuần tự. pháp lý; các quy định của ngành đến đánh giá thực<br />
Ngoài ra, mẫu kết luận và kiến nghị kiểm toán tiễn, chỉ ra các tồn tại, vướng mắc trong quá trình<br />
tại đơn vị được kiểm toán chi tiết cũng cần được thực hiện, Tác giả đã cố gắng đề xuất một số giải<br />
xem xét lại và mẫu biểu, kết cấu, biểu mẫu kèm pháp để góp phần hoàn thiện hơn biên bản và<br />
theo trên cơ sở phân tích, lựa chọn các ưu điểm của việc lập biên bản kiểm toán ngân sách cấp huyện<br />
các cơ quan thanh tra, kiểm tra khác; tiệm cận phù trong cuộc kiểm toán ngân sách địa phương, đảm<br />
hợp thông lệ, quy định biên bản của kiểm toán độc bảo tính pháp lý, tính chính xác trong các kết luận,<br />
lập và chuẩn mực kiểm toán. kiến nghị kiểm toán cũng như cơ sở để các đơn vị<br />
được kiểm toán thực hiện kiến nghị kiểm toán, góp<br />
Một giải pháp quan trọng cần được thực hiện phần nâng cao hơn nữa hiệu quả trong quản lý, sử<br />
kịp thời chính là hoàn thiện kỹ năng lập Biên bản dụng và điều hành ngân sách của địa phương.<br />
kiểm toán bao gồm: Kỹ năng tổng hợp; kỹ năng<br />
phân tích; kỹ năng soạn thảo, lập biên bản kiểm TÀI LIỆU THAM KHẢO<br />
toán; kỹ năng vận dụng các quy định, chuẩn mực 1. Luật Ngân sách nhà nước 2015;<br />
kiểm toán. Để hoàn thiện các kỹ năng này đòi hỏi 2. Luật Kiểm toán nhà nước 2015;<br />
kiểm toán viên phải học tập nâng cao trình độ, 3. Hệ thống Chuẩn mực Kiểm toán nhà nước;<br />
khả năng chuyên môn để đáp ứng yêu cầu ngày 4. Hệ thống mẫu biểu kiểm toán đã được ban<br />
càng cao của công việc, cùng với đó chính là nâng hành;<br />
cao trách nhiệm đối với công việc. Ngoài ra, cần 5. Các biên bản kiểm toán, báo cáo kiểm<br />
xem xét bố trí thời gian kiểm toán ngân sách địa toán đã được phát hành của Kiểm toán<br />
phương cấp huyện trong cuộc kiểm toán ngân nhà nước.<br />
<br />
<br />
18 Số 145 - tháng 11/2019 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN<br />