Học tập và làm theo 5 điều Bác dạy - Tuổi trẻ Việt Nam: Phần 1

Chia sẻ: Lê Na | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:60

Thêm vào BST

Báo xấu

147
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo 5 điều Bác dạy do TS. Dương Tự Đam (chủ biên) biên soạn. Tài liệu gồm 2 phần. Phần 1 sau đây gồm các nội dung:Học tập và làm theo tấm gương đạo đức, nhân cách sống cao đẹp của Chủ tịch Hồ Chí Minh; Hồ Chí Minh là người sớm phát hiện, trao gửi và kỳ vọng ở thế hệ thanh niên Việt Nam;nội dung cơ bản về 5 điều Bác dạy thanh niên.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Học tập và làm theo 5 điều Bác dạy - Tuổi trẻ Việt Nam: Phần 1

Tuồi TRẺ VIỆT NAM HỌC TẬP VÀ LÀM THEO 5 ĐIẾU BÁC DẠY
TS. DUONG TU DAM (CHU BIEN) TUdi TRE VIET NAIVI HOC TAP VA LAM THEO 5 DIEU BAC DAY (IN LAN THQ 2) NHA XUAT BAN THANH NlilN
Lời nói đầu Nói về Chủ tịch Hồ Chí Minh, về đạo đức nhân cách của Người, nhà sử học người Mỹ E.Stensơn phát biểu tại diễn đàn Liên HỢp quốc đã nêu: "Hồ Chí M inh là n h ã n cách của thời đai. Môt n h ân cách văn hoá rấ t an h h ù n g và nhân cách người anh h ù n g rấ t văn hoá". Tấm gương đạo đức, nhân cách của Bác là mẫu mực cho mọi th ế hệ noi theo. Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ V đã ra quyết định: "Đảng p h ả i đ ặ c biệt coi tro n g việc tô chức học tậ p có hệ thông tư tưởng, đ a o đức, tá c p h o n g của Chủ tich H ồ Chí M inh tron g toàn Đảng". Và ngày 7! 11 !2008, Bộ Chính trị TW Đảng cho ra chỉ thị phải tô chức rộng rãi trong quần chúng nhân dân cuộc vận động "Học tậ p và là m theo tấm gư ơng đạo đức H ồ Chí Minh" nhằm thực hiên thắng lợi Nghị quyết Đ ại hội Đảng lần thứ X. -5-
Doi udi the he tre Viet Nam gido due thanh nien hoe tap ud Idm theo tarn giCdng cua Ho ehu tich chinh Id hoc tap, ke thiCa ud phdt trien nhdn cdch cao dep cua NgiCdi; thiXc hien "5 d ieu B dc d a y th a n h nien"; song, chien dau, lao dong vd hoc tap theo giicfng Bdc Ho ul dai de gop phdn udo thdng M sit nghiep CNH, HDH dat niCdc, ud hoi nhap quoc te; vi muc tieu "dan g id u , nUdc m anh, x d hoi cong bang, d a n chu, van minh". Vdi tinh than do, Nhd xuat ban Thanh Nien xin trdn trong gidi thieu eiing ban doc tap sdch "Tuoi tre Viet N a m hoc ta p vd lam theo 5 dieu B dc d a y”, do T.S DiCcfng TiX Dam - Nguyen Tong bien tap Tap chi Thanh nien chu bien, de doc gid vd cdc cap bo Dodn tham khdo hoc tap, gop siCc minh trong "sU nghiep trong ngiibi". NHA XUAT BAN THANH NIEN -6-
TUỔI TRẺ VIỆT NAM HỌC • TẬP • & LÀM THEO 5 ĐIẾU BÁC DẠY • ■ “Bôỉ dưỡng th ế hệ cách mạng cho đời sau...!' là một vâ"n đề chiến lược trong tư tưởng Hồ Chí Minh. Nó liên quan mật thiết đến sự thành bại của cách mạng và sự tồn tại, phát triển của xã hội và dân tộc. “Vì lợi ích mười năm thi phải trồng cây. Vỉ lợi ích trăm năm thì phải trồng người". Tư tưởng về chiến lược “trồng ngưòi”, về sự “bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đòi sau” của Bác thật là vĩ đại và sự kế thừa, phát triển quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin về “cách mạng hoá thanh niên” thật là xuât sắc. Tư tưỏng “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đòi sau” đã thê hiện cô't cách về lẽ sôVig và nhân cách sống cao đẹp của Hồ Chí Minh. Xuyên suôt chặng đường lịcli sử, từ lúc Người ra đi tìm đường cứu -7-
TUỔI TRẺ VIỆT NAM HỌC TẬP VÀ l.ẢM rH K O 5 OlỂH lỉẢt’ 1)A\ nước, mang trong mình lý tưởng độc lập, tự do, nhằm thức tỉnh dân tộc; cho đến khi Bác trở vê “cõi vĩnh hằng”, còn để lại bản Di chúc thiêng liêng lịch sử cho toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta về sự nghiệp “trồng ngưòi”, đã thấm đậm tình thương yêu của Bác đối với thế hệ trẻ thật là sâu đậm. Vì thế tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo 5 điều Bác dạy thanh niên là quán triệt các nội dung cơ bản, biến nó thành thái độ, động cơ, ý chí và hành động thực tế trong cuộc sông hàng ngày, góp phần xây dựng con người mới và xã hội mới, văn minh, hiện đại. 1. Học tập và làm th eo tâm gư ơng đạo đức, nhân cách sốn g cao đẹp của Hồ Chí M inh Tư tưởng, đạo đức và nhân cách Hồ Chí Minh là sự kết tinh những truyền thông tôt đẹp của dân tộc Việt Nam và tinh hoa văn hoá của nhân loại, là tài sản tinh thần vô giá của Đảng và nhân dân Việt Nam là tấm gương sáng cho mọi người Việt Nam. Hồ Chí Minh là tấm gương về một nhà cách mạng lỗi lạc, một danh nhân kiệt xuất của thế giối, niềm tin không bao giò phai của dân tộc và tuổi trẻ Viêt Nam. -8-
I u 6 l TRK VIỆT NAM HOC TẬP VÀ LÁM 1 HEO s OIÊU BÁC DAY Cuộc đòi của Bác chiến đấu bền bỉ chỉ để thực hiện cho được lẽ sôVig độc lập tự do cho dân tộc; áo cơm, hạnh phúc cho đồng bào; “Tôi chỉ có một ham muốn, ham muôn tột bậc là đất nước hoàn toàn độc ập, nhân dân được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”. Người thể hiện một cuộc đòi sáng chói về chí khí cách mạng kiên cường, về tinh thần độc lập tự chủ, về lòng nhân đạo và yêu nước, thương dân; về chí công vô tư, tinh thần lạc quan yêu đòi, đức khiêm tốn và giản dị. Bác là hiện thân về giá trị nhân cách cao đẹp của con người vĩ đại nhất trong lịch sử Việt Nam, quy tụ được các giá trị nhân phẩm quý báu để mọi người học tập, kế thừa và phát triển: a. Hồ Chí Minh là ngọn lửa đầu tiên của cách mạng Việt Nam, một chí khí kiên cưHrìs và trí tuệ sáng suôi. Sinh ra trong hoàn cảnh nước mất nhà tan, nhân dân bị lầm than đói khô chìm đắm trong vòng nô lệ, bơ vơ không có người lãnh đạo, dân tộc hầu như chưa có lối ra và đất nước sông trong vòng đen tô"i. Tuổi trẻ của Bác được theo cha đi nhiều nơi, chứng kiến nhiều cảnh đồng bào đói rách, bị khinh rẻ, bị đoạ đầy, bị bóc lột. -9-
TUỔI TRẺ VIỆT NAM HỌC TẬP VÀ LÀM THEO 5 ĐlỂl) BÁC 1)ẠY Tuổi trẻ của Bác sớm say mê đọc sách, ham tìm hiểu nhiều điều mối lạ, tiếp cận với các phong trào yêu nước đương thời: Phan Đình Phùng, Hoàng Hoa Thám, Phan Bội Châu và Phan Chu Trinh - những nhà ái quốc, vói các con đường Đông Du, chủ trương cải cách cải lương... từ đó giúp Bác loại trừ con đưòng thi cử, làm quan và cải lương của các nhà yêu nước đã đi trước. Khi 13 tuổi, như lồi Bác đã nói, lần đầu đưỢc nghe đến từ: “Tự do, bình đẳng, bác ái” để suy nghĩ vê' nền văn minh phương Tây và mong muốn tìm đường cứu nước theo con đưòng riêng. Ngọn lửa yêu nưốc đó là cội nguồn của quyết tâm lớn giúp Bác vượt qua khó khăn gian nan vất vả. Ngọn lửa yêu nước ấy sáng mãi trong suổt cuộc đòi ngưòi anh hùng dân tộc vĩ đại, danh nhân thế giới - Hồ Chí Minh. Đến tuổi hai mươi, Nguyễn Tất Thành ròi Tổ quốc vào ngày 5/6/1911 đi Pháp để tìm kiếm cho lồi giải đáp “con đưồng giải phóng dân tộc” và giành lấy giá trị độc lập, tự do, bình đẳng, bác ái. Biết rằng cuộc sống muôn vàn khó khăn, gian khổ, nhưng chí đã quyết là phải vượt qua, Người đã mất 10 năm đi khắp đó đây, làm nhiều nghề khó nhọc để sinh sốhg, để chiến thắng mọi cám dỗ, nỗ lực - 10-
TUỔI T K Ẻ V I Ệ T NAM HỌC T ẬP VÀ LÀ M THEO s ĐIỂU BÁ C DẠY học tập tiếng Anh, tiếng Pháp; nghiên cứu các cuộc cách mạng để có thể học tập và vận dụng vào Việt Nam thực hiện sự nghiệp giải phóng dân tộc. Bác nhận thức được nguồn gốc của sự đói nghèo là sự bóc lột của giai cấp tư sản; nhận thức được bản chất của các cuộc cách mạng Tây Âu là không đến nơi đến chôn. Người hoà mình vào phong trào công nhân Anh, Pháp, để tiếp xúc được ảnh hưởng của phong trào cách mạng. May thay, Cách mạng tháng Mười Nga thành công năm 1917, mở ra thời đại mới, và vào năm 1920 Người lại tiếp nhận được Luận cương Lênin về “Vấn đề dân tộc và thuộc địa”, đã làm thức tỉnh và sung sướng như gào thét lên nói vói mọi ngưòi “Hõi đồng bào bị đoạ đầy đau khổ. Đây là cái cần thiết cho chúng ta, là con đưòng giải phóng của chúng ta”. Đại hội 18 Đảng Xã hội Pháp, Người đã bỏ lá phiếu tán thành gia nhập “Quốc tế cộng sản” và là một trong những ngưòi tham gia thành lập Đảng Cộng sản Pháp. 6. Bác là hiện thân của ngôi sao dẫn đường, là nhà tuyên truyền và tô chức xuất sắc. Lịch sử đề ra cho Nguyễn Ái Quốc (tên đưỢc goi từ đầu tháng 6 năm 1919) một sứ mệnh: phải làm gì và làm như thế nào để hàng triệu quần -11 -
TUỔI TRÉ VIỆT NAM HỌC TẬP VÀ LÀM THKO 5 OlỂU BÁC DẠY chúng hiểu rõ con đường giải phóng mình thoát khỏi ách nô lệ? Con đường Lênin vạch ra theo bước đi như th ế nào đôl với Việt Nam để đi đến thắng lợi? Giữa nhiều dòng cơ hội chủ nghĩa, Người đã đấu tranh và kêu gọi “Đảng phải tuyên truyền chủ nghĩa xã hội trong các nước thuộc địa và tiến hành làm cách mạng thuộc địa”. Ngưòi vạch ra đưòng lôi cách mạng ở nước ta với hai chặng đường: đánh đổ đế quốc phong kiến và chiến thắng nghèo nàn lạc hậu. Nhờ đó, Bác đã lãnh đạo thành công cuộc Cách mạng tháng Tám năm 1945, cuộc cách mạng thành cồng đầu tiên ở một nước thuộc địa. Đưòng lốì cách mạng đúng có trở thành hiện thực hay không còn tuỳ thuộc vào công tác tuyên truyền giác ngộ, tổ chức quần chúng thực hiện, bởi cách mạng là sự nghiệp của quần chúng. Là người cộng sản Việt Nam duy nhất lúc bấy giờ, Bác đã tự giác ngộ trách nhiệm cho mình thức tỉnh và tổ chức quần chúng đấu tranh; sáng lập ra một tô chức cách mạng trẻ và lựa chọn một lớp thanh niên yêu nước, thức tỉnh và giao sứ mệnh trọng đại “giải phóng dân tộc”, vừa phải giác ngộ lý tưởng, vừa phải phát huy tài năng công hiến của họ - đó là “Hội Việt Nam cách mạng thanh niên” và sau là Đảng Cộng sản Đông Dương. - 12 -
THỔI TKK VIỆT NAM HOC TẬP VÀ I.ÀM 1 HKO 5 ĐtỂU BÁC DẠY Bá(c quan tâm xây dựng Đảng lớn mạnh trở th à n h n h â n tô" h à n g đ ầu q u y ết đ ịn h cuộc cách m ạn g (đ ề ra đường lối, lựa chọn phư ơ n g th ứ c đ ấ u tra n h , rè n luyện đạo đức phẩm c h ấ t cán bộ đ ả n g viên, làim tô t vai trò chỉ đạo cách m ạng). Bá(C ch ú trọ n g q u an tâ m xây d ự n g các đ o àn th ể quần cíhúng, cách mạng: Đoàn TNCS, Công đoàn, Hội phụ nữ, Hội nông dân, hình thành Mặt trận Việt Minh để thực hiện chủ trương giác ngộ quần chú n g , tậ p hỢp đo àn k ết, thống n h ấ t d â n tộc tro n g cuộc đấu tranh cách mạng toàn dân, toàn diện. Sáng lập tổ chức lực lượng vũ trang, củng cô" đội quân chủ lực và quan tâm công tác tuyên truyền trên báio chí để giáo dục quần chúng về công cuộc giải ph'óng dân tộc. c. Bác là nhà chiến lược thiên tài ưà linh hồn c.ìin các cuộic kháng chiến Lỉiẩn ùiatùt. Nhân dân ta chiến thắng thực dân Pháp, giành 'độc lập tự do cho dân tộc, xây dựng Nhà nước cong - nông đầu tiên ở Đông Nam Á ra đòi trong bốĩ cảnh Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, đó là nhờ chiến lược thiên tài đánh Pháp, đuổi N hật, dựa vào thời cơ có một không hai được dự đoá.n một cách sáng suôt của Ngưòi. - 13-
TUÓI TRẺ VIỆT NAM HỌC TẬP VÀ LÀM THEO 5 ĐíỂU BÁC DẠY Đất nước bị tàn phá do trải qua chiến tranh ác liệt, nhân dân bị nạn đói nghiêm trọng, trong cảnh “ngàn cân treo trên sỢi tóc”, Bác và Đảng ta đã bĩnh tĩnh và mưu trí, bằng sách lược “vừa cứng rắn về nguyên tắc, vừa mềm dẻo trong ứng xử” để đưa ra chủ trưđng giải pháp đúng đắn, bảo vệ chính quyền mới lập, từng bước giải quyết khó khăn về nhiều mặt: hoà Pháp, đuổi Nhật vói Tưởng "Hiệp định sơ bộ 6-3", "Tạm ước 14-9", nhằm kéo dài thòi gian, chuẩn bị lực lượng để nhân dân tiếp tục cuộc đấu tranh trưòng kỳ kháng chiến. Bác đề ra chính sách giải quyết 6 vấn đề cấp bách hợp lý: "chiến dịch tăng gia sản xuất và chiến đấu; vấn đê' chông giặc đói, giặc dốt; sớm tổ chức tổng tuyển cử; chiến dịch giáo dục thực hành đạo đức “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”; chủ trương xóa bỏ thuế thân, thuế chợ, thuế đò; tuyên bô" chủ trướng “tự do tín ngưỡng” các tôn giáo để đoàn kết giáo lương, ổn định xã hội". Trong cuộc kháng chiến chông Pháp, Bác dự đoán đúng âm mưu thủ đoạn của kẻ thù, kêu gọi đồng bào cứu nước; đề ra sách lược đánh Pháp, đuổi Nhật, giải giáp quân Tưởng và tiến hành kháng chiến toàn dân, toàn diện, lâu dài và tự lực cánh sinh; kháng chiến đi liền với kiến quốc. Quan -14-
T l l ổ l TRÈ VIỆT NAM HỌC TẬP VÀ LÀM THEO 5 ĐIÊU BÁC DẠY tâm vun đắp nhân tô^ bảo đảm trường kỳ kháng chiến thắng lợi, đó là vấn đề xây dựng Đảng, xây dựng đạo đức cách mạng, nâng cao giác ngộ chính trị cho cán bộ đảng viên và nhân dân, tạo động lực cho cách mạng. Do đó, Hồ Chí Minh là tưỢng trưng cho khôi đại đoàn kết toàn dân, đoàn kết quốc tế, cho sự gắn bó giữa Đảng và nhân dán, niềm tin của toàn dân vào cách mạng được thể hiện qua câu thơ: ''Những ai đau khổ giống nòi; Trông về Việt Bắc mà nuôi chí bền”. d. Hồ Chí Minh là người khơi nguồn chân lý ''Không có g ì quý hơn độc lập tự do”. Tháng 7 năm 1954 Hiệp định Giơ-ne-vơ đưỢc ký kết, miền Bắc được giải phóng, miền Nam vẫn còn dưới sự thống trị của bè lũ tay sai Mỹ-nguỵ, Bác của chúng ta đã nói; “Đấu tranh củng cô" hoà bình, thực hiện thông nhất đất nước, hoàn thành độc lập dân tộc”. Trong tình cảm một nước còn chia làm hai, Người khẳng định; “Thông nhất nước nhà là con đường sống của nhân dân ta”, đây là nhiệm vụ chiến lược “Xây dựng CNXH ở miền Bắc, hoàn thành cách mạng giải phóng miền Nam”. -15-
T t ! ỗ l TRẺ VIỆT NAM HỤC TẬP VÀ LÀM THF.O 5 ĐIỂU lỉÁC Í)AY Năm 1965, đế quốc Mỹ gây ra cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc, nhằm đè bẹp cách mạng Việt Nam, Bác Hồ đã đưa ra lòi kêu gọi toằn quôc; “Kiên quyết bảo vệ nền độc lập, chủ quyền, thông nhất và toàn vẹn lãnh thổ Việt Nam. Nưốc Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một, không ai được xâm phạm đến quyền thiêng liêng ấy của nhân dân ta”. Bác chỉ rõ “Lúc này chông Mỹ cứu nước là nhiệm vụ thiêng liêng nhất của mọi ngưòi dân Việt Nam yêu nước”, “Kliông có gì quý hơn độ: lập tự do!”. Đó là chân lý, động lực cô vũ và là r.iềm tin tất thắng của nhân dân ta, dưới lá cò của Đảng. Nhân dân ta luôn nhớ lời dạy của Người vào đầu xuân năm 1969, đã kêu gọi đồng bào C8 nước: Ví độc lập, vì tự do; Đánh cho Mỹ cút, đánh cho nguy nhào; Tiến lên chiến sĩ đồng bào! Bắc Nam sum họp xuân nào vui hơ 2." Hồ Chí Minh là người tiêu biểu cho ý chí và quyết tâm của nhân dân ta đánh thắng đế quốc Mỹ xâm lược và bọn tay sai. Người là ngọn cò đoàn kết mọi ngưòi yèu nước -16-
T 'OI I RK V I KT NAM HOC TÁF VẢ l.ÀM THfX) s WIÊU BÁC DẠY Việt Nam; là nguồn động viên, cổ vũ và niềm tin tất tiắng của nhân dân cả nước. e. Bcc là một chiến sĩ quốc tê loi lạc, mẫu mực về dạo làm người, tấm gương sáng chói của danh nhăt văn hoá nhân loại. -ỉồ Chí Minh là người bạn thân thiết của nhân dân .hế giới, vì chính Người đã hoà mình vào cuộc sông và phong trào đấu tranh của giai câp công nhâr và nhân dân lao động bị áp bức trên thế giới. Bác ìã giáo dục nhân dân ta hiểu cách mạng Việt Nan là bộ phận của cách mạng thế giới, đặt nền móní xây đắp tình đoàn kết quốc tế cao cả. Bác là đản^ viên của Đảng Cộng sản Pháp và là chủ tịch quốc tế nông dân, nên coi trọng tinh thần quốc tế, vì vịy lý luận và thực tiễn hoạt động cách mạng của Bác đều gắn bó chặt chẽ VƠI các cuộc cách mạnỊ ííiải phóng giai cấp và dân tộc, chông sự áp bức lóc lột trên thế giới. Sự nghiệp cách mạng vĩ đại, đạo lý làm ngưòi của Bác là cao quý, bởi vì nó xuất phát từ mục tiêu ]ý tưíng cao đẹp; “Độc lập tự do, ấm no hạnh phúc” cho nọi dân tộc và mọi con người trên trái đất này. Đạo ỉý ấy xuất phát từ nhận thức đúng đắn về vai trò của cá nhân và tập thế, trách nhiệm của cá 17 -
TUỔI TRẺ VIỆT NAM HỌC TẬP VÀ LÀM THEO 5 »)IỂU BÁC DAY nhân gắn chặt với xã hội, với dân tộc. Đạo lý ấy thấm nhuần lý tưởng của cách mạng, đạo lý mọi người đêu được bình đẳng, tự do, có tinh thần chí công vô tư, "mỗi người vì mọi ngưòi và mọi ngưòi vì mỗi ngưòi”. Đạo lý làm người của Bác chính là “sông có tình có nghĩa vối mọi ngưòi, thương yêu và quan tâm lẫn nhau”, chia ngọt sẻ bùi, luôn giúp nhau tiến bộ, làm việc quên mình vì Tô quốc và nhân dân. Đạo đức của Người luôn luôn chông lại chủ nghĩa cá nhân, ích kỷ, sự lãnh cảm và chuyên quyền không tình nghĩa. Đồng chí Trường Chinh - nguyên Tổng Bí thư của Đảng ta, Chủ tịch Nhà nước ta đã từng nói: “Trong lịch sử Việt Nam nói chung và lịch sử cách mạng Việt Nam nói riêng, Hồ Chí Minh là vị lãnh tụ vĩ đại nhất của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và dân tộc Việt Nam, là một nhà yêu nước chân chính nhất, vị anh hùng dân tộc vĩ đại nhất, và là một chiến sĩ cộng sản mẫu mực. Người kết tinh những giá trị tinh thần cao đẹp của giai cấp công nhân và dân tộc Việt Nam”, là đỉnh cao chói lọi của phẩm chất và đạo đức cách mạng”. Bác cũng là người có công đầu trong sự nghiệp giải phóng nhân dân ta thoát khỏi vòng nô lệ, đưa nước ta lên vị trí xứng đáng trên trường quốc tế, “Người - 18-