Hướng dẫn cách chăm sóc bệnh trong gia đình (Tập I): Phần 1

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:139

Thêm vào BST

Báo xấu

15
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu "Chăm sóc bệnh trong gia đình (Tập I)" phần 1 trình bày các nội dung về Định nghĩa, nguyên nhân, triệu chứng lâm sàng, tiến triển và cách điều trị về các bệnh tim mạch; Đau thắt ngực; Giảm huyết áp tư thế đứng; Xơ cứng động mạch chủ; Nhồi máu cơ tim; Ho ra máu; Viêm phế quản cấp tính; Tràn dịch màng phổi;... Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hướng dẫn cách chăm sóc bệnh trong gia đình (Tập I): Phần 1

CHĂM SÓC BỆNH TRONG GIA ĐÌNH
Héi ®ång chØ ®¹o xuÊt b¶n Chñ tÞch Héi ®ång TS. NguyÔn ThÕ Kû Phã Chñ tÞch Héi ®ång TS. NguyÔn Duy Hïng Thμnh viªn TS. NguyÔn An Tiªm TS. KhuÊt Duy Kim H¶i NguyÔn Vò Thanh H¶o
HOÀNG GIA Chủ biên CHĂM SÓC BỆNH TRONG GIA ĐÌNH (TẬP 1) nhμ xuÊt b¶n nhμ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia - sù thËt Y HỌC Hµ Néi - 2012
CHñ biªn Hoμng Gia - B¸c sÜ, nguyªn Tr−ëng Bé m«n §iÒu d−ìng, §¹i häc Y Hμ Néi §ång t¸c gi¶: Vò §×nh Quý - B¸c sÜ, nguyªn gi¸o vô Bé m«n Lao vμ BÖnh phæi §¹i häc Y Hμ Néi PGS. TS. Bïi §øc D−¬ng - Côc Phã Côc Phßng chèng HIV - AIDS, Bé Y tÕ
Lêi nhμ xuÊt b¶n HiÖn nay, viÖc tiÕp cËn dÞch vô kh¸m, ch÷a bÖnh vμ ch¨m sãc y tÕ ë c¬ së, ®Æc biÖt lμ vïng s©u, vïng xa ®ang gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, v× vËy, c«ng t¸c gi¸o dôc søc kháe, t¨ng c−êng kiÕn thøc vμ hiÓu biÕt cña ng−êi d©n vÒ tù b¶o vÖ, ch¨m sãc søc kháe b¶n th©n lμ mét yªu cÇu cÊp thiÕt ®−îc ®Æt ra kh«ng chØ víi ngμnh y tÕ mμ víi toμn x· héi. Thùc hiÖn §Ò ¸n trang bÞ s¸ch cho c¬ së x·, ph−êng, thÞ trÊn cña Ban Tuyªn gi¸o Trung −¬ng vμ thùc hiÖn chñ tr−¬ng x· héi hãa c«ng t¸c ch¨m sãc søc kháe cho nh©n d©n, Nhμ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt vμ Nhμ xuÊt b¶n Y häc phèi hîp xuÊt b¶n bé s¸ch Ch¨m sãc bÖnh trong gia ®×nh. Bé s¸ch gåm 2 tËp, TËp 1 gåm 4 ch−¬ng. Ch−¬ng 1: C¸c bÖnh tim m¹ch; Ch−¬ng 2: C¸c bÖnh h« hÊp; Ch−¬ng 3: C¸c bÖnh tiªu hãa; Ch−¬ng 4: C¸c bÖnh tiÕt niÖu. Víi c¸ch tr×nh bμy cô thÓ vμ dÔ hiÓu vÒ c¸c triÖu chøng l©m sμng, c¸ch chÈn ®o¸n, ®iÒu trÞ mét sè bÖnh th−êng gÆp, cuèn s¸ch sÏ lμ cÈm nang h÷u Ých ®èi víi nh©n d©n còng nh− c¸n bé y tÕ c¬ së trong qu¸ tr×nh ®iÒu trÞ bÖnh vμ ch¨m sãc søc kháe céng ®ång. 5
MÆc dï c¸c t¸c gi¶ ®· biªn so¹n kü l−ìng nh−ng cuèn s¸ch khã tr¸nh khái nh÷ng s¬ suÊt, rÊt mong nhËn ®−îc ý kiÕn ®ãng gãp cña b¹n ®äc ®Ó lÇn xuÊt b¶n sau néi dung s¸ch hoμn thiÖn h¬n. Xin giíi thiÖu cuèn s¸ch víi b¹n ®äc. Th¸ng 11 n¨m 2012 Nhμ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia – sù thËt 6
Lêi nãi ®Çu èm ®au bÖnh tËt lu«n lμ nçi lo l¾ng ®èi víi mçi thμnh viªn trong tõng gia ®×nh vμ kh«ng ph¶i trong bÊt kú hoμn c¶nh nμo còng cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn dÞch vô kh¸m vμ ch¨m sãc y tÕ kÞp thêi. ChÝnh v× thÕ, viÖc rÌn luyÖn vμ ch¨m sãc søc kháe c¸ nh©n lμ mét yªu cÇu ngμy cμng cao cña gia ®×nh vμ x· héi. Víi ng−êi cao tuæi, søc kháe cña chÝnh b¶n th©n m×nh cã thÓ thay ®æi bÊt th−êng h»ng ngμy cho nªn viÖc tù theo dâi c¸c dÊu hiÖu l©m sμng xuÊt hiÖn ë c¬ thÓ nh»m chñ ®éng cung cÊp th«ng tin cho c¸n bé y tÕ ®Ó cã ®−îc sù chÈn ®o¸n bÖnh sím vμ ®−îc ®iÒu trÞ kÞp thêi, gióp søc kháe nhanh chãng håi phôc lμ rÊt cÇn thiÕt. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng yªu cÇu trªn, ®ång thêi gãp phÇn h−ëng øng chÝnh s¸ch vÒ x· héi hãa c«ng t¸c ch¨m sãc søc kháe nh©n d©n do ngμnh y tÕ ViÖt Nam khëi x−íng, chóng t«i so¹n th¶o bé s¸ch: Ch¨m sãc bÖnh trong gia ®×nh nh»m cung cÊp cho nh©n d©n nh÷ng hiÓu biÕt ®¬n gi¶n, thiÕt yÕu vÒ c¸c biÓu hiÖn toμn th©n vμ c¬ 7
n¨ng trªn ph−¬ng diÖn l©m sμng cña tõng bÖnh trong c¬ thÓ, nh»m gióp ng−êi d©n nhËn biÕt ®−îc c¸c dÊu hiÖu m¾c bÖnh cña chÝnh m×nh hoÆc ng−êi th©n trong gia ®×nh råi ph¶n ¸nh l¹i cho c¸n bé y tÕ ®Ó cã biÖn ph¸p chÈn trÞ nhanh chãng vμ hiÖu qu¶. S¸ch gåm 2 tËp, 10 ch−¬ng, mçi ch−¬ng ®Ò cËp t−¬ng ®èi ®Çy ®ñ c¸c chøng bÖnh cña mét bé phËn trong c¬ thÓ. Cuèn s¸ch gióp ng−êi d©n cã thÓ ®äc tham kh¶o vÒ bÖnh tËt mét c¸ch cã hÖ thèng khi cã thêi gian rçi r·i t¹i nhμ hay t¹i phßng ®äc nhμ v¨n hãa th«n, x·; hoÆc cã thÓ tra cøu nhanh mét bÖnh cô thÓ nμo ®ã mμ m×nh quan t©m. Víi c¸n bé y tÕ c¬ së, cuèn s¸ch cã thÓ ®−îc sö dông ®Ó tra cøu khi cÇn thiÕt gióp gi¶i quyÕt tèt nh÷ng t×nh huèng bÖnh tËt cô thÓ t¹i céng ®ång. Chóng t«i ®· rÊt cè g¾ng vμ nghiªm tóc khi biªn so¹n bé s¸ch nμy. Tuy nhiªn ch¾c sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt vÒ néi dung còng nh− h×nh thøc tr×nh bμy. Mong nhËn ®−îc sù chØ dÉn cña c¸c c¸n bé y tÕ vμ sù ®ãng gãp ý kiÕn quý b¸u cña ®éc gi¶. Xin ch©n thμnh c¶m ¬n. C¸c t¸c gi¶ 8
Môc lôc - Lêi Nhμ xuÊt b¶n 5 Lêi nãi ®Çu 7 Ch−¬ng 1: C¸c bÖnh tim m¹ch 13 Mét sè kh¸i niÖm 13 NgÊt vμ thØu 22 §au th¾t ngùc 26 Ngo¹i t©m thu 35 Gi¶m huyÕt ¸p 38 Gi¶m huyÕt ¸p t− thÕ ®øng 39 HÑp lç van hai l¸ (mitral) 40 Hë van hai l¸ 44 Hë lç van ba l¸ 45 HÑp lç van ba l¸ 46 Viªm c¬ tim do bÖnh thÊp khíp cÊp 48 X¬ cøng ®éng m¹ch chñ 50 X¬ cøng ®éng m¹ch vμnh 51 Nhåi m¸u c¬ tim 52 Suy tim 58 C¸c bÖnh tim bÈm sinh 73 Thai nghÐn ë ng−êi m¾c bÖnh tim 76 Ðp tim ngoμi lång ngùc 78 9
Håi sinh tim 79 Ch−¬ng 2: C¸c bÖnh h« - hÊp 80 Ho 80 Ho ra m¸u 82 NÊc 86 Viªm häng 87 BÖnh ë khÝ ®¹o do virót 89 Viªm phÕ qu¶n cÊp tÝnh 91 Viªm phÕ qu¶n m¹n tÝnh 94 Hen phÕ qu¶n 97 DÞ vËt ®−êng thë 101 BÖnh ung th− phÕ qu¶n - phæi 104 Viªm phÕ qu¶n - phæi 106 Viªm phæi do virót 111 U di c¨n ë phæi 113 Suy h« hÊp 114 BÖnh nhiÔm bôi silic ë phæi 117 Trμn dÞch mμng phæi 119 BÖnh lao phæi 121 ChÊn th−¬ng lång ngùc 133 Håi sinh h« hÊp "miÖng kÒ miÖng" b»ng c¸ch thæi kh«ng khÝ thë ra 134 Dù phßng t¾c khÝ - phÕ qu¶n 135 Ch−¬ng 3: C¸c bÖnh tiªu ho¸ 138 BÖnh ë l−ìi 138 BÖnh thùc qu¶n 140 Viªm miÖng 146 Khã tiªu 147 10
Tr−íng khÝ d¹ dμy 149 Rèi lo¹n tiªu ho¸ chøc n¨ng 150 T¸o bãn chøc n¨ng m¹n tÝnh 151 Viªm tÊy d¹ dμy 152 Viªm d¹ dμy cÊp tÝnh 153 Viªm d¹ dμy m¹n tÝnh 154 LoÐt d¹ dμy - t¸ trμng 155 Ung th− d¹ dμy 157 U d¹ dμy lμnh tÝnh 159 Sa niªm m¹c d¹ dμy 159 Viªm ruét thõa cÊp tÝnh 160 T¾c ruét 162 Viªm h¹ch m¹c treo ruét 164 C¸c viªm ruét kÕt* nhiÔm trïng 165 Viªm ruét th¼ng - kÕt ch¶y m¸u 167 Tói thõa cña ruét kÕt 168 Ung th− ruét kÕt 169 Ung th− ruét th¼ng 171 TrÜ 172 Chøng teo vμng cÊp tÝnh cña gan 174 Viªm gan nhiÔm ®éc 175 Viªm gan d¹ng lupus 177 Gan nhiÔm mì 177 Ung th− gan nguyªn ph¸t 178 Ung th− gan thø ph¸t 179 U nang bμo s¸n ë gan 180 X¬ gan 181 BÖnh sái mËt 188 11
Viªm èng mËt 190 Viªm tói mËt cÊp tÝnh 191 Viªm tói mËt m¹n tÝnh 193 Ung th− c¸c ®−êng dÉn mËt 194 Viªm tuyÕn tôy cÊp tÝnh 195 Viªm tuyÕn tôy m¹n tÝnh 197 Viªm tuyÕn tôy do quai bÞ 199 Ung th− tuyÕn tôy 199 Ch−¬ng 4: C¸c bÖnh tiÕt niÖu 201 Phï 201 BÝ tiÓu tiÖn 205 Viªm bÓ thËn vμ viªm thËn - bÓ thËn cÊp tÝnh 209 Viªm bÓ thËn - thËn m¹n tÝnh 211 Viªm thËn cÊp tÝnh 213 Viªm thËn b¸n cÊp 218 Viªm thËn m¹n tÝnh 221 BÖnh sái thËn 223 C¬n ®au sái thËn 230 Viªm bμng quang 232 BÖnh sái bμng quang 235 U bμng quang 235 Viªm tuyÕn tiÒn liÖt, viªm niÖu ®¹o, viªm tói tinh 237 U tuyÕn tiÒn liÖt 239 Ung th− tuyÕn tiÒn liÖt 241 12
Ch−¬ng I C¸c bÖnh tim m¹ch Mét sè kh¸i niÖm 1. §¸nh trèng ngùc §¸nh trèng ngùc lμ nh÷ng nhÞp ®Ëp cña tim mμ bÖnh nh©n c¶m thÊy ®−îc vμ lμm ng−êi bÖnh khã chÞu (Laënnec). B×nh th−êng, ho¹t ®éng cña tim chØ ®−îc ng−êi bÖnh c¶m thÊy do ¶nh h−ëng cña xóc c¶m hoÆc khi g¾ng søc. a) §¸nh trèng ngùc khi g¾ng søc Nguyªn nh©n: - Suy nh−îc thÇn kinh - tuÇn hoμn: ®¸nh trèng ngùc xuÊt hiÖn khi chØ g¾ng søc nhÑ, cã kÌm theo ®au ë vïng tim vμ khã thë. - Suy tim: mÆc dï g¾ng søc nhÑ còng g©y ®¸nh trèng ngùc, nhiÒu khi rÊt khã chÞu. b) §¸nh trèng ngùc ®Òu Nguyªn nh©n: - Tim ®Ëp nhanh kÞch ph¸t: xuÊt hiÖn mét c¸ch ®ét ngét, kh«ng râ nguyªn nh©n. - §¸nh trèng ngùc th−êng ®i ®«i víi dÊu hiÖu ®au ë vïng tim. 13
- NhiÔm ®éc nicotin (do hót thuèc l¸) vμ cafein (do uèng cμ phª). - C¸c rèi lo¹n tiªu ho¸: gÆp trong c¸c tr−êng hîp do nuèt h¬i, chøng khã tiªu, u ruét non d¹ng ung th−. - Sèt: do tim ®Ëp nhanh g©y ®¸nh trèng ngùc. - ThiÕu m¸u: th−êng ®¸nh trèng ngùc xuÊt hiÖn khi g¾ng søc. - Gi¶m glucose huyÕt: th−êng gÆp ®¸nh trèng ngùc. - Gi¶m huyÕt ¸p ë thÕ ®øng: ®¸nh trèng ngùc xuÊt hiÖn khi ë t− thÕ ®øng. - M·n kinh: ®¸nh trèng ngùc kÌm theo c¸c c¬n bèc ho¶. - Uèng hoÆc tiªm c¸c thuèc: ephedrin, aminophyllin, atropin, cao tuyÕn gi¸p vμ thuèc an thÇn. - C¸c bÖnh: Basedow, u tuû th−îng thËn, hë ®éng m¹ch chñ, chÑn t©m nhÜ - thÊt hoμn toμn. c) §¸nh trèng ngùc kh«ng ®Òu Nguyªn nh©n: - Chøng ngo¹i t©m thu. - Lo¹n nhÞp hoμn toμn. 2. C¸c biÓu hiÖn ë n∙o NgÊt vμ thØu: sù sót gi¶m hoÆc t¹m ngõng trong chèc l¸t tuÇn hoμn n·o, th−êng dÉn ®Õn: - Khi nhÑ: g©y hiÖn t−îng "thØu" ng−êi ®i, c¬ thÓ tuy yÕu nh−ng vÉn cßn Ýt nhiÒu ý thøc. C¬n "thØu" Ýt khi lμ do tai biÕn tõ nguyªn nh©n tim. 14
- Khi nÆng: g©y hiÖn t−îng "ngÊt". Ng−êi bÖnh mÊt hoμn toμn ý thøc. C¬n ngÊt lμ hiÖn t−îng thØu ®· nÆng, x¶y ra ®ét ngét, ng¾n ngñi vμ cã kÕt hîp víi chøng m¹ch chËm th−êng xuyªn hay kh«ng lμ do héi chøng Adams - Stokes (héi chøng cña bÖnh tim). 3. M¹ch Ng−êi ta b¾t m¹ch ë ®éng m¹ch quay. B¾t c¸c ®éng m¹ch kh¸c cã thÓ gióp ta ph¸t hiÖn mét sè bÖnh: - Sê ®éng m¹ch ®ïi ë ng−êi trÎ tuæi bÞ t¨ng huyÕt ¸p ®Ó ph¸t hiÖn bÖnh "hÑp eo ®éng m¹ch chñ". - Sê ®éng m¹ch khoeo, ®éng m¹ch mu bμn ch©n vμ ®éng m¹ch chÇy sau ®Ó nghiªn cøu bÖnh viªm ®éng m¹ch. a) M¹ch quay Khi b¾t m¹ch, ®Æt 3 ngãn tay lªn ®éng m¹ch vμ Ðp ®éng m¹ch vμo x−¬ng, lÇn l−ît chó ý: - TÇn sè vμ nhÞp: + Xem chøng lo¹n nhÞp. + Xem hiÖn t−îng "m¹ch bÞ hôt" khi sè lÇn m¹ch ®Ëp Ýt h¬n sè lÇn tim ®Ëp. - ¸p lùc trong ®éng m¹ch: C¸ch t×m ¸p lùc ®éng m¹ch nh− sau: lÊy ngãn tay trá Ðp ®éng m¹ch quay ®Ó ng¨n kh«ng cho c¸c nhÞp ®Ëp tõ ®éng m¹ch trô qua cung gan tay tíi cã thÓ ®i qua ®−îc. Sau ®ã dïng ngãn 15
nhÉn Ðp cho tíi khi ngãn tay gi÷a kh«ng cßn c¶m thÊy mét c¶m gi¸c ®Ëp nμo n÷a. Ng−êi ta ph©n biÖt: + M¹ch cøng: ¸p lùc t©m tr−¬ng cao. + M¹ch mÒm: ¸p lùc t©m tr−¬ng thÊp. + M¹ch nhÈy (m¹ch corrigan): ¸p lùc t©m thu d©ng lªn nhanh lμ ph¶i nghÜ tíi bÖnh hë ®éng m¹ch chñ, cßn èng ®éng m¹ch. + M¹ch nhá: gÆp trong bÖnh hÑp ®éng m¹ch chñ. §©y lμ bÖnh mμ ngay c¶ khi ¸p lùc ®éng m¹ch vÉn b×nh th−êng th× ¸p lùc t©m thu còng chØ d©ng lªn tõ tõ. + M¹ch déi ®«i: sù xuèng thÊp cña ¸p lùc diÔn ra lμm 2 th×. + M¹ch nghÞch th−êng (m¹ch Kussmaul): c¸c m¹ch ®Ëp yÕu ®i hoÆc biÕn mÊt khi hÝt vμo s©u. DÊu hiÖu nμy ®−îc nhËn ®Þnh ®Ó chØ râ bÖnh "viªm th¾t mμng ngoμi tim". - Thμnh ®éng m¹ch: C¸ch x¸c ®Þnh: dïng ngãn tay trá vμ ngãn nhÉn Ðp ®éng m¹ch vμo x−¬ng ®Ó tèng hÕt m¸u ë ®o¹n ®éng m¹ch nμy ra. Sau ®ã, dïng ngãn tay gi÷a l¨n ®éng m¹ch nμy ®Ó nhËn ®Þnh vÒ thμnh m¹ch, xem ®éng m¹ch cã bÞ cøng, ngo»n ngoÌo hoÆc "nh− xe ®iÕu" hay kh«ng. - M¹ch kh«ng ®Òu nhau: m¹ch hai bªn cã thÓ kh¸c nhau trong mét sè bÖnh cña ®éng m¹ch chñ (nh−: ph×nh ®éng m¹ch chñ, viªm ®éng m¹ch chñ, hÑp eo ®éng m¹ch chñ). 16
b) Mét sè kiÓu m¹ch ®Ëp ®Æc biÖt - M¹ch so le: m¹ch bÞ so le khi mμ c¸c ®Ëp m¹ch cø lÇn l−ît mét c¸i ®Ëp khÏ råi l¹i ®Õn mét c¸i ®Ëp m¹nh, nhÞp t©m thÊt trong khi ®ã vÉn ®Òu (kh¸c víi chøng ngo¹i t©m thu nhÞp ®«i). M¹ch so le th−êng chØ cho biÕt lμ cã suy tim tr¸i, nhÊt lμ nÕu tim l¹i ®Ëp chËm. Nã còng cho biÕt lμ cã thÓ do dïng thuèc digitalin. Trong c¬n tim ®Ëp nhanh kÞch ph¸t, m¹ch so le kh«ng cã ý nghÜa g× c¶. - M¹ch ®«i: m¹ch gäi lμ nhÞp ®«i lμ m¹ch cø sau mçi c¸i tim ®Ëp b×nh th−êng th× l¹i cã mét ngo¹i t©m thu ®i theo, cø thÕ kÕ tiÕp nhau mét c¸ch rÊt ®Òu ®Æn. Khi b¾t m¹ch th× thÊy cã ®Æc ®iÓm lμ cø mét nhÞp m¹ch ®Ëp m¹nh råi l¹i ®Õn mét nhÞp m¹ch ®Ëp khÏ, tiÕp theo sau lμ mét thêi gian nghØ bï. c) M¹ch ®ïi Sù mÊt m¹ch ®ïi lμ mét dÊu hiÖu c¨n b¶n cña bÖnh "hÑp eo ®éng m¹ch chñ". ViÖc b¾t m¹ch ®ïi ph¶i lμ mét ®éng t¸c b¾t buéc trong tÊt c¶ c¸c tr−êng hîp t¨ng huyÕt ¸p. 4. ¸p lùc ®éng m¹ch §o ¸p lùc ®éng m¹ch b»ng mét huyÕt ¸p kÕ: c¼ng tay cÇn ®−îc n©ng lªn ngang víi møc tim, khuûu tay ph¶i h¬i gÊp nhÑ vμ c¸nh tay kh«ng ®−îc bÞ bã chÆt bëi tay ¸o. Bê d−íi cña b¨ng cuèn c¸ch nÕp khuûu tay 17
kho¶ng 2-3cm. BÒ réng b¨ng ¸p lùc chØ b»ng 2/3 chiÒu dμi c¸nh tay. a) ¸p lùc t©m thu: khi b¾t ®Çu nghe thÊy c¸c tiÕng ®éng m¹ch mét c¸ch ®iÒu hoμ th× ®ã lμ con sè ¸p lùc t©m thu. b) ¸p lùc t©m tr−¬ng: th¶ h¬i ®Õn mét møc ®é ¸p lùc nμo ®ã, c¸c tiÕng ®éng m¹ch mÊt ®i hoμn toμn. Møc ®é nμy lμ møc ®é ¸p lùc t©m tr−¬ng. Chó ý: - Kho¶ng thiÕu tiÕng: khi th¸o dÇn h¬i ë b¨ng cuèn ra, c¸c tiÕng ®éng m¹ch biÕn mÊt råi sau ®ã l¹i t¸i hiÖn ë mét møc ¸p lùc thÊp h¬n, cuèi cïng th× tiÕng ®Ëp ®éng m¹ch mÊt h¼n. Trong tr−êng hîp nμy, v× b¨ng cuèn kh«ng ®−îc b¬m c¨ng tíi mét møc ®é cÇn thiÕt th× ta sÏ r¬i vμo sai lÇm lμ ®äc con sè ¸p lùc t©m thu ë møc d−íi. - C¸c trÞ sè b×nh th−êng: th−êng nãi r»ng, ¸p lùc t©m thu b»ng con sè 100 céng víi sè tuæi cña ng−êi bÖnh. ë ng−êi trÎ: - ¸p lùc t©m thu thay ®æi tõ 90mmHg ®Õn 140mmHg. - ¸p lùc t©m tr−¬ng thay ®æi tõ 60mmHg ®Õn 90mmHg. Th−êng ®o ¸p lùc ®éng m¹ch ë c¶ hai bªn vμ nÕu cã sù chªnh lÖch qu¸ 20mmHg th× cÇn ph¶i t×m nguyªn nh©n. - ¸p lùc t©m tr−¬ng: + Tr−êng hîp b×nh th−êng: ¸p lùc t©m tr−¬ng 18