Hướng dẫn thiết bài giảng Vật lí 12 nâng cao (Tập 2): Phần 2

Chia sẻ: Trăm Năm Cô đơn | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:136

Thêm vào BST

Báo xấu

76
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nối tiếp nội dung phần 1 tài liệu Thiết kế bài giảng Vật lí 12 nâng cao (Tập 2), phần 2 giới thiệu tới người đọc các bài soạn về: Lượng tử ánh sáng, sơ lược về thuyết tương đối hẹp, hạt nhân nguyên tử, từ vi mô đến vĩ mô. Mời các bạn cùng tham khảo,

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hướng dẫn thiết bài giảng Vật lí 12 nâng cao (Tập 2): Phần 2

CHL/ONG VH. Ll/pNG TLf ANH SANG BAI43 HlfiN TI/CfNG QUANG D I £ N N G O A I cAc DINH LUAT Q U A N G DifiN I-MUCTl£u 1. Vi kie'n thflc - Hieu va nhd dupe eac khai niem: hian tupng quang dipn, aiectron quang dian, ddng quang didn, gidi ban quang dipn, ddng quang dian bao hoa, hiau dian thd ham. - Hidu dupe npi dung va nhan xet ka't qua thi nghiam khao sat dinh lupng hian tupng quang dien. - Hidu va phat tridn dupe edc dinh luat quang dian. 2, Vi ki nSng - Ren luyan ki nang giai thieh cae hipn tupng vat li. - Ren luyan ki nang phan tich ka't qua thi nghiem. II - CHUXN BI Gido vien - Ve hinh 43.1,43.2,43.3 va 43.4 SGK tran gia'y khd AQ. Hoc sinh - 6n lai cac kidn thflc vd cdng eua lye dian trudng, dinh 11 dpng nang, khai niam cudng dp ddng dien bao hoa. 130
m - THifiT K£ H O A T D 6 N G DAY HOC Hoat ddng cua hoc sinh Trp giup cua giao vi§n Hoat ddng 1 Kidm tra, chuan bj dieu kien xua't phat. Dat van de GV nau cau hdi kiem tra kidn thflc cu HS suy nghl ca nhan tim cau tra ldi - Lam thi nghiem vdi didt chan khong theo so dd sau : - Khi catdt bi ddt ndng, cae electron ty do trong kim loai nhan dupe nang lupng edn thiet dd bflt ra khdi mat catdt. Do dd, trong dng chan khdng cae electron ty do chuydn dpng hdn loan. Khi khoa K2 ddng, andt dupe ndi vdi cue ducfng, catdt dupe ndi vdi eye am cua ngudn dian thi eac electron se chuyen dpng tfl catdt sang andt tao ra ddng dipn. Khi do sd chi cua miliampe ke khae khdng. Ddt ndng catdt bang ngudn dian ^i, sau dd md K], ddng K2 thi miliampe kd chi the nao ? Tai sao ? - Khao sat sy phu thupc cua cudng dp ddng dian trong chan khdng vao hipu dien the U dat gifla andt va catdt ngudi ta thu dupe dudng dac tuydn vdn-ampe I O u. u 131
- Cudng dp ddng dian khi dd dat Nhan xet gi vd cudng dp ddng dian khi gia tri bao hoa. TT V, TT 9 V>U^'7 Hoat ddng 2 Tim hieu hien tupng quang dien GV md ta thi nghiam phat hian hian ngoai tupng quang dian do nha vat li ngudi Dfle, Hee da lam, yau cdu HS ldng nghe va tra ldi cac cau hdi dd tim hidu hian HS chu y lang nghe va tra ldi eau tupng quang dien ngoai hdi cua GV t - Do tia tfl ngoai chieu vao tdm - Chieu anh s ^ g uu qud7!| vao mpt tdm kem nan lam cho aiectron bi bat ra kem P ban ddu tich dien am thi hai la khdi ta'm kem. Khi dung tam thuy eua dian nghiem khep lai. tinh khdng mau chan chum tia tfl - Chdn chum tia hd quang bang tdm ngoai thi khdng hai la dien nghiem thuy tinh khdng mau thi hai la eua dian khdng bj khep lai vi ta'm thuy tinh nghiem khdng bi khep lai. da hdp thu hdu het eac tia tfl ngoai. Giai thich tai sao ? GV thong bao - Hian tupng anh sang lam bat eac HS tiep thu, ghi nhd aiectron ra khdi bd mat kim loai gpi la hian tupng quang dien ngoai, thudng gpi tat la hien tupng quang dien. - Cac eletron bj bat ra khdi bd mat kim loai bj chieu sang gpi la quang aiectron, hay cdn gpi la aiectron quang dien. 132
Hoat ddng 3 Tim hieu thi nghiam khao sat dinh lupng hien tupng quang GV gidi thiau te bao quang dien trong dien thi nghiem khao sat djnh lupng - Td bao quang dien la mpt binh bang thach anh da hut hdt khdng khi, ban HS chu y ldng nghe va quan sat trong cd hai dien eye: andt la mpt vdng hinh ve te bao quang dian tran gidy day kim loai; catdt cd dang mpt chdm khoAo. cdu bang kim loai ma ta edn khao sat. GV md ta thi nghiam vdi td bao quang dien, yau cdu HS tra ldi cac cau hdi dd tim hieu thi nghiem khao sat dinh lupng hian tupng quang dipn. nF D ^•0 O 1 P Ml B Q - Khi chidu chum sang cd budc - Ddng khoa C va di chuyen con chay B sdng ngdn vao catdt thi hien tupng dd U^i^ >0. Chia'u chum sang cd budc quang dien ngoai xay ra, trong td sdng ngan vao catdt thi hipn tupng gi bao quang dipn xudt hien cac xay ra ? Nhan xet gi ve sd ehi cua dien aiectron quang dian. Dudi tac dung kdG? ciaa lye dian trudng, cae aiectron 133
quang dien chuyen dpng tfl catdt sang andt tao thanh ddng dien chay trong mach. Kim dien kd G Ipch khdi vi tri 0. - Didu kian dd xay ra hien tupng - Dung cac kinh loc sac F khae nhau quang dipn la anh sang chieu tdi thi thdy ddng quang didn chi xudt hian ban kim loai cd budc sdng phai khi anh sang chidu vao catdt cd budc nhd hon hoac bang mpt gia tri sdng nhd hon hoac bang tri sd XQ. XQ nao dd. Vay, didu kian de xay ra hiph tupng quang dipn la gi ? - Vdi mpt chum sang don sdc ed budc sdng X
- Cudng dp ddng I^h ti la thuan - Gifl nguyan tri sd cua budc sdng X, vdi cudng do anh sang. tang cudng dp sang chieu vao catdt va ve dupe dudng dac tuydn thfl 2. Nhan xet gi vd sy phu thupc cua ddng If,,, vao cudng dp chum sang ? GV bd sung kidn thflc - Khi U^K -"^h thi ddng quang dipn hi triat tiau hoan toan vi: aiectrwi bj bat ' ra tfl catdt, vdi tde dp ban ddu VQ^^^^ va dpng nang ban ddu, da chiu tac dung eua lye dipn trucmg hudng vd catdt; lye nay da ngan khdng cho aiectron tdi andt HS t i ^ thu, ghi nhd dd gay ra ddng quang dian. Vi vay, Uh dupe gpi la hipu dipn thd ham. Tri sd cua Uf, phu thupc budc sdng X. Nhu vdy, gifla dpng nang ban ddu cue dai cua aiectron va dp ldn cua hieu dian thd ham cd hp thflc : xiT ... ^^Omax - pTT "^dmax - 2 ~ '^ - Ddng dian I^h gpi Id cudng dp ddng quang dian bao hoa. Hoat ddng 4 Tim hieu cac dinh luat quang GV gidi thiau ba dinh luat quang dien dian ~ Dinh luat vd gidi han quang dian: Hien tupng quang dian chi xay ra khi anh sang kieh thich chidu vao kim loai cd budc sdng nhd hon hoac bang budc sdng XQ, XQ duac gpi la gidi ban quang dian cua kim loai dd : XQ< X. 135
HS chu y ldng nghe va ghi nhd - Dinh luat ve cudng dp ddng quang dien bao hoa : Ddi vdi mdi anh sang thich hpp (cd ^o - ^ ) ' cudng dp ddng quang dien bao hoa ti le thuan vdi cudng dp cua chum sang kieh thieh. - Dinh luat vd dpng nang eye dai cua quang aiectron : Dpng n ^ g ban ddu eye dai eua quang aiectron khong phu thupc vao cudng dp eua chum sang kieh thich, md ehi phu thupc budc sdng anh sang kich thieh va ban ehdt cua kim loai. HS thao luan ehung toan ldp GV yau cdu HS tra ldi eau hdi sau de - Dinh luat quang dien thfl nha't tim hieu eac djnh luat quang dien dupe rut ra tfl ket qua thi nghiem - Cac djnh luat quang dipn tran dupe rut ddu tian : Didu kian dd xay ra hien ra tfl ket qua thi nghipm nao ? tupng quang dian la anh sang chia'u tdi ban kim loai ed budc sdng phai nhd hon hoac bang mpt gia trj XQ nao dd. - Dya vao dudng dac trung vdn- ampe ta tha'y ddng quang dien bao hoa ti la thuan vdi cudng dp chum sang kich thieh. Ke't qua thi nghiam nay eho phep ta suy ra dinh luat quang dien thfl hai. - Theo ka't qua thi nghiem tran ta tha'y: Trj sd cua U,, phu thupc budc sdng X. Mat khae W,dmax _"IXOmax = _ eU„ va vdi mdi kim loai thi cd mpt gidi ban quang dien nhat djnh nan ta suy ra dinh luat quang dian thfl 3. 136
Hoat ddng 5 Cung cd bai hpc va dinh hudng nhiem vu hpc tap tiep theo GV nau cau hdi cung c6 bai hpc - Hay chflng td ring, ba djnh luat quang dien bao ham dupe tat ca kdt qua thi nghiem tran. - HS ve nha lam cae bai,tap 1, 2, 3, 4, 5 SGK. - On lai cac kien thflc da hpe bai 43 SGK va cac khai niam hat, sdng. 137
BAI44 THUYDT LUONG TtT A N H SANG LUQNG T I N H SONG - HAT CUA A N H SANG I-MUCTlfiU 1. ve' kigh thflc - Neu dupe npi dung co ban cua gia thuyet lupng tfl cua Piang va thuydt lupng tfl anh sang eua Anh-xtanh. - Vidt dupe cdng thflc Anh-xtanh vd hian tupng quang dien ngoM. - Nau dupe anh sang cd ludng tinh sdng-hat. - van dung dupe thuydt lupng tfl anh sang dd giai thich ba dinh luat quang dian. 2. Ve ki nSng - Ren luyen ki nang giai thich cac hian tupng vat li. - Ren luyen ki nang van dung cdng thiic Anh-xtanh vd hian tupng quang dian de giai thieh eac dinh luat quang dien va lam mdt sd bai tap. ~ Ren luyen ki nang suy luan Idgic trong viec dp dung thuydt lupng tfl anh sang dd giai thieh eac djnh luat quang dien. - Ren luyan ki nang lam bai tap trdc nghiem khach quan nhidu lua chpn vd phdn thuyet lupng tfl anh sang. II-CHUXNBI Gido vien - Chudn bj phia'u hpc tap cho HS. Hpc sinh - On lai cae kidn thflc da hpc bai 43 SGK va cac khai niam hat, sdng. 138
m - THifiT K £ ' HOAT D 6 N G DAY HOC Hoat ddng cua hoc sinh Trp giup cua giao vi^n Hoat ddng 1 Kidm tra, chuan bi dieu kien GV nau cau hdi kidm tra kien thflc cu xuat phat. Dat van dd. - Sfl dung thuydt dian tfl dd giai thi'eh HS suy nghl ca nhan tim eau tra ldi cac dinh ludt quang dian. - Theo thuyet dipn tfl vd anh sang, cudng dp chum sang kich thich cang ldn, thi dian trudng bidn thian trong anh sang cang manh, lam cho aiectron trorlg kim loai dao dpng cang manh, tde dp va dpng nang cua aiectron cang ldn. Hian tupng quang dipn se xay ra khi dpng nang cua aiectron dat dupe gia trj du ldn de aiectron bflt ra khdi bd mat kim loai. Vay theo thuydt lupng tfl anh sang, mudn hian tupng quang dian xay ra thi cudng dp 6hum sdng kich thich phai ldn hon mpt gidi ban nao dd; draig nang cua aiectron quang dien phu thupc vao cudng dp chum sang kich thich. Ket luan nay mau thudn vdi cac dinh luat quang dien. Ddt vdn de : Ta da biet, dung thuyet dian tfl vd anh sang khong giai thich dupe cae dinh luat quang dipn. Mudn giai thieh dupe cae dinh ludt quang dian ta edn phai sfl dung mpt tinh chdt khdc eua anh sang ma khdng phai la tinh chdt sdng. vay tinh chat dd la gi? Bai hpe ngay hdm nay giup ehung ta tra ldi eau hdi dd. 139
Hoat ddng 2 Tim hieu thuyet lupng tfl anh sang GV gidi thiau vd gia thuydt lupng tfl nang lupng cua Plang - Nam 1900, nha vat li ngudi Dfle Plang da dd xudng gia thuydt ve lupng tfl nang lupng nham giai thich sy phat va ha'p thu bfle xa cua cae vat, dac biat la cae HS chu y ldng nghe vat ndng sang. - Theo Plang thi lupng nang lupng ma mdi lan mpt nguyen tfl hay phan tfl hdp thu hay phat xa cd gia tri hoan toan xac dinh, gpi la lupng tfl nang lupng. Lupng tfl nang lupng, ki hieu la e, cd gia tri bang: 8 = hf. Trong dd f la tdn sd eua anh sang bi hdp thu hay dupe phat ra ; h la mpt hang sd, gpi la bang sd Plang, h = 6,625. lO-^'^J.s. GV gidi thieu npi dung thuyet lupng tfl anh sang - Nam 1905, dd giai thieh dinh luat quang dian, nha bac hpc Anh - xtanh, da phat tridn gia thuyet cua Plang lan mpt budc va dd xudt thuyet lupng tfl anh sang (cdn gpi la thuyet phdtdn). Ndi dung cua thuyet lupng tfl anh sang: 1. Chum anh sang la mdt chum eac HS tiep thu, ghi nhd phdtdn (cae lupng tfl anh sang). Mdi phdtdn ed nang lupng xa djnh e = hf (f la tdn sd cua sdng anh sang don sac tuong flng). Cudng dp cua chum sang ti la vdi sd phdtdn phat ra trong 1 gidy. 2. Phan tfl, nguyan tfl, aiectron... phat xa hay hdp thu anh sang, cung cd nghia la ehung phat xa hay hdp thu phdtdn. 140
3. Cae phdtdn bay dpc theo tia sang vdi tde dp c = 3.10 m/s trong chan khdng. HS lam viec ea nhan tim cau tra ldi GV yau cdu HS tra ldi cac cau hdi sau - Ap dung cdng thflc : de hidu vd thuydt lupng tfl anh sang e = hf = h - - Hay tinh nang lupng cua phcton flng X vdi anh sang dd cd bude sdng 6,625.10-^^3.10^ X = 0,15\im. 2,65.10-'^:^ 0,75.10 - 6 - Na'u chum sang la don sdc dd thi - Trong chum sang mau dd cd may loai cd mpt loai phdtdn flng vdi anh sang phdtdn ? dd cd budc sdng X = 0,76|am. - Neu chum sang mau dd cd eae budc sdng >. = 0,640^ 0,750pm thi cdvosd phdtdn. Hoat ddng 3 Ap dung thuyet lupng tiir anh sang de giai thich cac dinh luat GV nau eau hdi de HS tim hidu cdng quang dien thflc Anh - xtanh vd hien tupng quang HS thao luan ehung toan ldp dian - Nang lupng 8 cung cdp cho - Trong hien tupng quang dien, gia sfl aiectron dupe sfl dung dd : eung electron trong kim loai hdp thu hoan cdp cho aiectron mpt cdng de nd toan photon cua anh sang kich thich. thoat ra khdi bd mat kim loai, Nang lupng nay dupe dung de lam gi ? truyen cho nd mpt dpng nang ban - Khi nao thi aiectron thoat ra khdi bd ddu va truyen mpt phdn nang mat kim loai va ed dpng nang cue dai? lupng cho mang tinh the. - Gpi A la cong cdn cung cap cho - Khi aiectron ndm ngay tran be aiectron d bd mat kim loai, ap dung djnh mat tinh the. luat bao toan nang lupng ta ed bidu thflc Ap dung djnh luat bao toan nang nhu the nao ? lupng, ta cd : hf = A + mv Omax 141
GV thong bao - Cdng thflc bf = A + ^ ^ ^ ^ ^ la edng thflc Anh-xtanh vd hien tupng quang dian. GV nau eau hdi dd HS giai thieh cdc dinh luat quang dien - Sfl dung thuydt lupng tfl anh sang va HS thao luan ehung toan ldp edng thflc Anh-xtanh vd hipn tupng quang dien de giai thich ba djnh luat quang dian ? - Theo cdng thflc 2 hf = A + ^^^Q"'^. mudn eho hian 2 GV nau cau hdi gpi y tupng quang dian xay ra, nghia la - Mudn eho aiectron bat ra khdi bd mat mudn eho aiectron bat ra khdi bd tdm kim loai dung lam eatot thi nang mat kim loai dung lam catdt, thi lupng cua phdtdn dnh sang chidu vao cd phdtdn cua anh sang chieu vao catdt gia tri nhd nhdt bang bao nhiau ? phai cd nang lupng : X A ^ he vay XQ= — chinh la gidi ban quang dien cua kim loai lam catdt. - Cudng dp eua ddng quang dian - Cudng dp ddng quang dipn bao hod bao hoa ti le thuan vdi sd quang phu thupc nhu thd nao vao sd aiectron aiectron bdt ra khdi catdt trong mot quang dian trong mpt don vi thdi gian ? don vi thdi gian. Vdi cac chum - Sd aiectron bi bat ra khdi bd mat catdt sang cd kha nang gay ra hipn phu thupc nhu the nao vao cudng dp tupng quang dien, thi sd quang chum sang kich thich ? aiectron bi bat ra khdi mat catdt trong mpt don vj thdi gian lai ti la thuan vdi sd photon den dap vao mat catdt trong thdi gian dd. 142
Sd phdtdn nay ti la vdi cudng dp - Dya vao cdng thflc Anh-xtanh vd hian eua chum sang tdi. Tfl dd suy ra, tupng quang dien, hay eho biet dpng cudng dp eua ddng quang dipn bao nang eye dai ban ddu phu thupc vao hod ti le thuan vdi cudng dp eua nhflng yeu td nao ? chum sang chia'u vao catat. - Ta cd : hf A + "'''Omax 2 _j mv^^g^ _ he ^ 2 X Suy ra dpng nang eye dai ban ddu phu thupc vao budc sdng ciaa anh sang kieh thich vd ban chdt kim loai dung lam catdt. Hoat ddng 4 Tim hieu luong tinh sdng hat cua GV nau cau hdi dd HS hieu ro ludng dnh sang tinh sdng hat eua anh sang HS thao luan ehung toan ldp - Chung ta da hpc nhflng tinh chat nao cua anh sang ? - Ngudi ta sfl dung tinh ehdt sdng - Ngudi ta sfl dung tinh chdt sdng cua ciia dnh sang de giai thich hian anh sang de giai thieh hidn tupng gi da tupng giao thoa. hpc? - Ngudi ta sfl dung tinh chdt hat - Ngudi ta sfl dung tinh chdt hat cua anh cua dnh sang dd giai thich hian sang dd giai thieh hian tupng gi da hpe ? tupng quang dian. - Tinh chat sdng cua dnh sang thd hian rd - Anh sang ed budc sdng cang ldn, khi anh sang cd budc sdng nhu thd nao ? phdtdn flng vdi nd cd nang lupng - Tinh chdt hat eua anh sang the hian ro cang ldn. Anh sang thd hipn rd tinh khi anh sang cd budc sdng nhu the* nao ? chdt hat nhu d hian tupng quang dian. kha nang ddm xuyan ldn, lam phat quang... NgUpe lai anh sang cd budc sdng cang dai thi tinh chdt sdng thd hien cang rd. 143
GV the che hoa kidn thflc - Nhu vay, anh sang vfla cd tinh chat sdng, vfla ed tinh ehdt hat. Ngudi ta ndi rang, anh sang ed ludng tinh sdng-hat. - Trong mdi hien tupng quang hpc, anh sang thudng thd hien ro mpt trong hai tinh cha't tran. Khi tinh eha't sdng thd hien ro, thi tuih ehdt hat lai md nhat, va ngupe lai. Hoat ddng 5 Cung cd bai hpc va dinh hudng GV yau cdu HS lam bai tap trong phia'u nhiem vu hpc tap tie'p theo 'hpe tap dd eung cd bai hpc - HS vd nha lam cae bai tap 4, 5 SGK. PHI^U HOC TAP Cau 1. Chpn cum tfl thich hpp didn vao d trdng Theo gia thuyet lupng tfl cua Plang thi nang lupng eua phai ludn bang mpt sd nguyan lan lupng tfl nang lupng. A. mpi aiectron. B. mpi nguyan tfl. C. phan tfl eua mpi ehdt. D. mpt chum sang don sdc. Can 2. Theo thuyet phdtdn eua Anh-xtanh, thi nang lupng A. ciaa mpi phdtdn ddu bang nhau. B. eua mpt photon bang mpt lupng tfl nang lupng. C. giam ddn, khi phdtdn cang rdi xa ngudn. D. cua photon khdng phu thupc budc sdng. Cau 3. Cong thflc Anh-xtanh vd hian tupng quang dian la mvl A. hf = A + B. hf = A + "IVomax ^ he he mv C. hf ^"'^Q'^^-A. D. ^A, + ^A/ = —— 2 144
BAI45 BAI TAP Wt mfiN TUONG QUANG DifiN l-MUCTl£u /'-:'•' 1. Vi kie'n thflc - Ndm ehdc va bidt van dung edng thflc Anh-xtanh va eac cong thflc khae ed lian quan den hian tupng quang dian dd giai thich cac bai tap vd hian tUpng quang dien. 2. Ve kl nSng - Ren luyen ki nang tinh toan bang sd (chuydn ddi don vi, lam trdn sd cd nghia...). II-CHUXNBI Gido vien - Oiudn bi phieu hpe tap cho HS. Hpc sinh - 6n tap lai kia'n thflc bai 43 va 44. Ill - THifiT K£' H O A T D6NG DAY HOC Hoat ddng cua hpc sinh Trp giup cua giao vi^n Hoat ddng 1 Kiem tra, chu^n bj dieu kien xua't phat GV nau cau hdi kidm tra kien thflc cu HS suy nghi ea nhan tim cau tra ldi - Via't cdng thflc Anh-xtanh vd hian tupng quang dian? - Phat bieu ba djnh luat quang dien. - Phat bidu thuyet lupng tfl anh sang ciaa Anh-xtanh. TKBG VLyi2a(NC) 145
Hoat ddng 2 Lam bai tap 1 de biet each van dung cong thflc Anh-xtanh va cac cong thflc cd lien quan vd hien tupng quang dien GV yau cdu HS lam bai tap 1 trong HS lam bai tap theo nhdm, sau dd phia'u hpc tap theo nhdm, sau dd dai dai dien nhdm lan bao cao kdt qua dien nhdm lan bao cao kdt qua. a) Ta ed Xn = — " A GV ndu cac cau hdi gpi y Biet h = 6,625.10"^"* j.s ; c = 3.10^ m/s - Gidi han quang dian cua kim loai A = 2,15eV= 3,44.10"'^J. dung lam catdt dupe tinh theo edng thflc nao? Tfl dd, tinh dupe : XQ « 0,578 pm. b) Ap dung cdng thflc Anh-xtanh : - Sfl dung bidu thflc nao dd ed thd xac djnh dupe van tde ban ddu eye dai ciia — = A+ "IVomax , t a CO r aiectron quang dien ? X ^Omax m X Thay sd, ta dupe : V0max'**3,7.10^m/s. he Ne'u y nghia cua hiau dipn thd ham. c)Tacd:eUh=^^^^^^^= — - A , tfldd :Uh = - e X Thay sd (e = 1,6.10"'^C), ta dupe: Uh= 0,39 V. d) Nang lupng mdi phdton la: - Mudn tinh dupe hiau sudt lupng tfl ta cdn phai xac dinh dupe nhiing dai lupng 8 = -=4,06.10-'^J nao? X 146
— 1 Sd hat phdtdn tdi catdt mdi giay: - Na'u tinh dupe sd quang aiectron bflt ra trong mdt giay va sd phdtdn tdi be mat N=—«3,08.10'^hat kim loai trong mpt giay thi cd thd xac e Guong dp ddng quang dian bao djnh dupe hiau sudt lupng tfl khdng ? hoa l^h = ne, vdi n la sd aiectron - Cdng sudt eua chum sang cd lian he nhu the nao ddi vdi sd phdtdn N eua bflt ra khdi mat kim loai va chum sang chieu tdi be mat kim loai chuydn vd andt trong mpt don vj trong I gidy? thdi gian. Tfl dd : - Cucmg dp ddng quang didn bao boa • n=^ =3,12.10*^ hat lian ha nhu the nao dd'i vdi sd quang e aiectron trong 1 giay ? Hieu sudt lupng tfl : H = -^«ilO"^=l% N Hoat ddng 3 Van dung dieu kien xay ra hien GV yau cdu HS lam bai tap 2 trong tupng quang dian de lam bai tap 2 phia'u hpc tap theo nhdm, sau dd dai dien nhdm lan bao cao ket qua. HS lam bai tap theo nhdm, sau dd dai dien nhdm lan bao cao ket qua Ap dung cdng thflc Anh-xtanh ta GV nau eac eau hdi gpi y ed : - Didu kien de xay ra hien tupng quang . he 1 2 dian la gi ? A=Y--mvo^^ - Mudn biet hai chum sang chidu tdi i Thay sdtadupe: A=1,94.10"'^L ta'm kim loai cd gay ra hien tupng quang Gidi han quang dian cfla tam kim dian hay khong ta cdn phai xae dinh loai : dupe dai lupng nao ? - Mudn xae djnh dupe gidi ban quang i A,Q = i ^ = 1,02.10"^ m = 1,02Hm A dien XQ ta phai xae djnh dupe dai lucmg i Mudn ed hidn tupng quang dien nao ? Sfl dung cdng thflc nao de xac xay ra, budc sdng X eua anh djnh dupe dai lupng dd ? sang kich thich phai thoa man didu kian X < XQ. DO do : 147
- Vdi X] thi A.] > XQ ndn hien tupng quang dian khdng xay ra; - Vdi X2 thi X2
Ban ddu, qua cdu chua tich dian. Khi chia'u bfle xa cd budc sdng X vao qua cdu thi aiectron bj bflt ra khdi mat qua cau va qua cdu tich dien duong, qua cdu cd mdt dian the. Sd aiectron bj bflt ra khdi mat qua cdu ngay cang nhidu, dien thd cua qua eau tang ddn va khi dien thd cua qua cdu dat tdi gia trj V^^ thi cac aiectron vfla mdi blot ra tham lai, lai bj hut trd lai qua cdu, va dian the cua qua cdu khdng tang nfla. vay gia trj eye dai V^ cua dipn the qua cdu chinh la hieu dien the ham trong td bao quang dien. Do dd, ta ed : mvoniax eV„=eUK m = Tfl do, suy ra : e 2 -19 7,044.10 « 4,40 V 1,6.10' c) Theo tran ta cd : - Dya vao cau b ta ed the tinh van tde eye dai ban ddu cua quang aiectron nhu gy =EXomax_, 6day V^ = 3 V . thd nao ? m 2 - Mudn xac dinh budc sdng cua anh Tfldd: sang kich thieh ta phai ap dung cdng 2eV thflc nao ? ^Omax 1,03.10^ m/s. Ap dung cdng thflc Anh-xtanh : ll^ = A + ^ ^ ^ ^ = A + eVm' X 2 149