zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Kỹ Thuật - Công Nghệ

» Năng lượng

Hướng dẫn thiết kế thích ứng với khí hậu và phù hợp với thị trường cho các khu nhà ở mới tại Việt Nam: Sổ tay hướng dẫn thiết kế nhà ở tại thành phố Hồ Chí Minh cho một tương lai bền vững

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Báo xấu

35
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong khuôn khổ nỗ lực phối hợp giữa một nhà địa lý xã hội, một kiến trúc sư và một chuyên gia thiết kế năng lượng cùng tham gia “Chương trình Nghiên cứu Siêu đô thị TP. Hồ Chí Minh” do chính phủ LB Đức tài trợ, các tài liệu hướng dẫn thiết kế thích ứng với khí hậu và phù hợp với thị trường cho loại hình nhà phố tiêu biểu trong điều kiện khí hậu tại TP. Hồ Chí Minh đã được xây dựng như một khuôn mẫu về cách thức tạo ra những tác động hiệu quả đến sự phát triển chung hướng đến một tương lai bền vững hơn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hướng dẫn thiết kế thích ứng với khí hậu và phù hợp với thị trường cho các khu nhà ở mới tại Việt Nam: Sổ tay hướng dẫn thiết kế nhà ở tại thành phố Hồ Chí Minh cho một tương lai bền vững

PROCEEDINGS: CONFERENCE ON CLIMATE CHANGE AND SUSTAINABLE URBAN DEVELOPMENT IN VIETNAM Hướng dẫn thiết kế thích ứng với khí hậu và phù hợp với thị trường cho các khu nhà ở mới tại Việt Nam: Sổ tay hướng dẫn thiết kế nhà ở tại thành phố Hồ Chí Minh cho một tương lai bền vững TS. Dirk A Schwede (PhD, USyd AUS), Giám Đốc Quản Lý, Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Thiết kế Năng lượng (Thượng Hải); Email: dirk.schwede@energydesign-asia.com Tóm tắt: Với mức sống ngày càng cao và sự thay đổi các loại hình nhu cầu của tầng lớp mới giàu đang ngày càng gia tăng ở TP HCM, nhu cầu năng lượng và phát thải khí nhà kính từ các khu dân cư đang gia tăng một cách nhanh chóng. Các khu dân cư mới đang được xây dưng để thỏa mãn nhu cầu cao hơn về điều kiện sống khi người dân trở nên sung túc hơn. Vì các công nghệ điều hòa không khí tiện nghi bằng phương pháp cơ học đã trở nên dễ kiếm và có giá cả phải chăng, nên các giải pháp thiết kế ít thích nghi với khí hậu được du nhập vào thành phố nhiều hơn trước đây, và các thiết bị điều hòa tiêu thụ nhiều năng lượng với các mô hình sử dụng nhiều năng lượng được lắp đặt và sử dụng nhiều hơn trước đây. Điều này ảnh hưởng lớn đến biến đổi khí hậu, và bởi vì TP Hồ Chí Minh có tính chất đại diện cho nhiều vùng nhiệt đới, nên từ những ảnh hưởng của quá trình phát triển tại thành phố này, ta có thể dự báo những ảnh hưởng tương tự ở quy mô toàn cầu. Trong khuôn khổ nỗ lực phối hợp giữa một nhà địa lý xã hội, một kiến trúc sư và một chuyên gia thiết kế năng lượng cùng tham gia “Chương trình Nghiên cứu Siêu đô thị TP. Hồ Chí Minh” do chính phủ LB Đức tài trợ, các tài liệu hướng dẫn thiết kế thích ứng với khí hậu và phù hợp với thị trường cho loại hình nhà phố tiêu biểu trong điều kiện khí hậu tại TP. Hồ Chí Minh đã được xây dựng như một khuôn mẫu về cách thức tạo ra những tác động hiệu quả đến sự phát triển chung hướng đến một tương lai bền vững hơn. Đây là một cách tiếp cận dựa trên bằng chứng, dựa trên việc phân tích mô hình thiết kế truyền thống và thích ứng với điều kiện địa phương, đồng thời được xây dựng bằng các công cụ phân tích công trình hiện đại nhằm tối ưu hóa nhu cầu về năng lượng, chất lượng môi trường trong nhà và điều chỉnh các chức năng và kinh tế. Mặc dù các kết quả được rút ra dựa trên cách tiếp cận khoa học, nhưng các kết quả cũng đã được biên tập lại để trở nên hiệu quả hơn như một cuốn sổ tay có minh họa, thích hợp với các chủ sở hữu tư nhân và ngành xây dựng vốn đang dựa vào lực lượng lao động thủ công không qua đào tạo chính thức ở Việt Nam. Bài viết sẽ giới thiệu cách tiếp cận, thông tin nền tảng và những kết quả ban đầu của dự án. T ừ khóa: Nhà ở sử dụng hiệu quả năng lượng; nhà ở thích ứng với khí hậu; sổ tay thiết kế; thành phố Hồ Chí Minh 259
BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU VÀ PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ BỀN VỮNG TẠI VIỆT NAM Các số liệu thống kê cho thấy, nếu xét bình quân thì nhu cầu năng lượng của các hộ gia đình tại Việt Nam vẫn còn thấp so với các nước phát triển (Nakagami 2006). Tuy nhiên, khi nhìn lại các số liệu thống kê, có thể thấy rằng, trong khi mức tiêu thụ năng lượng khá ổn định tại các nước phát triển, thì ở Việt Nam, nhu cầu năng lượng/người đã tăng gấp 4 lần trong vòng 12 năm từ năm 1990 đến năm 2002 (Nakagami 2006), và xu hướng này đang tiếp tục giữ nguyên với động lực gia tăng mạnh mẽ. Nhìn vào điều kiện sống của 86 triệu dân Việt Nam, rõ ràng là tiềm năng lớn nhất để nhu cầu năng lượng tiếp tục gia tăng, cũng có nghĩa phát thải khí nhà kính tiếp tục tăng, vẫn chưa trở thành hiện thực và có thể chỉ xảy ra trong tương lai. Người ta có thể nhanh chóng hiểu rằng, phần lớn sự gia tăng đó bắt nguồn từ quá trình phát triển có lợi cho toàn bộ dân chúng, và chỉ một tỷ lệ nhỏ bắt nguồn từ các thói quen tiêu dùng xa xỉ hoặc lãng phí một cách thiếu suy nghĩ, nếu chúng ta áp dụng theo các tiêu chuẩn của phương tây. Đây là nguyên nhân khiến cho bên ngoài rất khó chỉ trích hay phê phán. Đây là một lý do hợp lý để cân nhắc một cách thận trọng việc gây ảnh hưởng như thế nào cho quá trình phát triển để hướng tới một tương lai bền vững. Nếu biết được bức tranh rộng lớn về biến đổi khí hậu và tình trạng thiếu tài nguyên trên toàn thế giới, chúng ta sẽ thấy rõ sự cần thiết phải định hướng lại các động lực phát triển nhu cầu năng lượng một cách cấp bách. Hơn nữa, Việt Nam sẽ bị biến đổi khí hậu gây ảnh hưởng nhiều hơn so với những vùng khác, và có thể dự đoán rằng, biến đổi khí hậu, mực nước biển dâng và sự gia tăng các sự kiện thời tiết cực đoan sẽ ảnh hưởng xấu đến quá trình phát triển đầy hứa hẹn của Việt Nam trên con đường hiện đại hóa. Giống như bất kỳ nơi nào khác trên thế giới, người dân Việt Nam đang gắng sức cải thiện điều kiện sống của mình, và ngày càng có nhiều người thành công trong việc đảm bảo cho mình một mức thu nhập cao hơn và đem lại cho bản thân những phương tiện hay tiện nghi của giới trung lưu tại các nước phát triển. Tầng lớp những người mới giàu lên đang xác lập các mục tiêu cho những thế hệ tương lai, và do đó, họ có thể được coi như một mô hình để dự đoán sự phát triển ở Việt Nam và những xã hội khác trong khu vực, nơi có các động lực phát triển tương tự. Những động lực phát triển các mô hình tiêu thụ năng lượng hiện nay khiến chúng ta không thể dự đoán sự phát triển trong tương lai, nếu chỉ dựa vào những thói quen và chuẩn so sánh trước đây. Do các khả năng kinh tế thay đổi và các công nghệ mới, ví dụ như các thiết bị điều hòa không khí rất tiện nghi, ngày càng trở nên phổ biến hơn và dễ kiếm hơn nên đã xuất hiện các mô hình tiêu thụ năng lượng mới, không liên quan nhiều đến các phương thức truyền thống. Đó là việc ứng dụng điều hòa không khí, số lượng các thiết bị điện gia dụng ngày càng tăng hoặc sử dụng ô tô như một phương tiện giao thông mới. Bản thân sự thịnh vượng ngày càng tăng ở các thành phố lớn của Việt Nam, như thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội, cho thấy sự phát triển được thúc đẩy bởi ngành bất động sản. Cũng chính ngành bất động sản chịu phần lớn trách nhiệm về sự gia tăng mức tiêu thụ năng lượng và phát thải CO2. Tại các nước phát triển (chủ yếu là ở các nước có khí hậu đang nóng lên vừa phải), ngành bất động sản đang phát triển theo một chương trình nghị sự chính trị mới, bắt nguồn từ những tranh luận về biến đổi khí hậu, để chuyển từ phương thức các-bon cao sang các-bon thấp hoặc thậm chí không có các-bon. Tuy nhiên, tại các nước đang phát triển ở những vùng nhiệt đới, thị trường bất động sản hiện đang trên con đường chuyển dịch từ phương thức các-bon thấp sang các-bon cao, cùng với tất cả những lý lẽ biện hộ như phải phát triển để hướng tới một tương lai dễ sống hơn và hiện đại, trở thành một bộ phận tăng trưởng không ngừng trong khu vực. 260
PROCEEDINGS: CONFERENCE ON CLIMATE CHANGE AND SUSTAINABLE URBAN DEVELOPMENT IN VIETNAM Nêu ra mục tiêu chuyển từ phương thức các-bon thấp sang các-bon cao cho các khu nhà mới xây trên toàn thế giới là một việc làm dễ dàng. Tuy nhiên, điều có thể thực hiện khá “dễ dàng” trong điều kiện khí hậu nóng lên vừa phải ở vùng Bắc Âu lại là một yêu cầu rất khó khăn đối với các vùng nhiệt đới, nếu muốn đạt được các tiêu chuẩn tiện nghi tương tự. Do khí hậu khác biệt nên ở Việt Nam không cần thiết bị sưởi mà chỉ cần thiết bị làm mát, sau đó là khử ẩm. Ở Đức, nếu muốn có nhiệt độ dễ chịu ở trong nhà, người ta sử dụng nhiệt mặt trời kết hợp với nhiệt độ mát mẻ ngoài trời, tùy theo khả năng. Tòa nhà được thiết kế để tận dụng những tiềm năng đó, dù là nhằm mục đích sưởi ấm hay làm mát, tùy theo nhu cầu. Vì nhiệt độ bên ngoài không bao giờ vượt mức dễ chịu quá lâu (sự biến thiên nhiệt độ ban ngày sẽ tạo ra sự thông thoáng vào ban đêm) và độ ẩm ở mức vừa phải, nên không cần đến các thiết bị làm mát và khử ẩm tốn kém nhiều năng lượng nếu như tòa nhà đã được thiết kế hợp lý. Khái niệm nhà thụ động, tuy được phát triển theo các điều kiện ở Đức nhưng có thể dễ dàng điều chỉnh cho một bối cảnh khí hậu như vậy và giúp tận dụng các tiềm năng môi trường một cách hiệu quả. Hình 1 So sánh các dữ liệu khí hậu: bên trái: Berlin, Đức; bên phải: thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam; trục hoành biểu thị nhiệt độ, trục tung biểu thị độ ẩm, diện tích điều hòa đã được đánh dấu trên sơ đồ Tuy nhiên, so sánh trong Hình 1 cho thấy, điều này không đúng với thành phố Hồ Chí Minh. Ở đây cần phải làm mát quanh năm, thậm chí phải khử ẩm nhiều hơn, và hiện tại không có tiềm năng môi trường nào để hỗ trợ việc điều hòa không khí sử dụng ít các-bon. So sánh khí hậu trong Hình 1 cũng cho thấy các giải pháp tiết kiệm năng lượng được áp dụng và thử nghiệm tại Đức có thể vô ích, thậm chí có thể gây hại nếu được chuyển giao cho Việt Nam. Chẳng hạn như, một số báo cáo không chính thức cho rằng, các cửa sổ lắp kính kép rất phổ biến ở Đức như một biện pháp tiết kiệm năng lượng; nhưng nếu sử dụng trong điều kiện khí hậu nhiệt đới, các cửa sổ kiểu này lại làm tăng nhiệt độ trong tòa nhà một cách rõ rệt và dẫn đến yêu cầu làm mát nhiều hơn. Những hiệu ứng kiểu như vậy có thể được giải thích bằng các nguyên tắc vật lý đơn giản, và do đó có thể tránh được nếu người thiết kế được cung cấp đầy đủ thông tin. Từ đây có thể xác định một cách tiếp cận mới, đó là không nhìn vào những giải pháp đã có sẵn ở các nước phát triển, mà thay vào đó, phải cố gắng tìm hiểu điều kiện khí hậu và giảm tác động của các yếu tố tự nhiên phải tải thêm bằng cách thiết kế và sử dụng kỹ thuật xây dựng thông minh. Mặc dù Đức rất nổi tiếng, kể cả ở Việt Nam, về lĩnh vực công nghệ, nhưng chính kỹ thuật xây dựng mới là cơ sở để tìm ra những giải pháp thích hợp có thể thích ứng với 261
BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU VÀ PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ BỀN VỮNG TẠI VIỆT NAM vị trí, điều kiện khí hậu và năng lực thị trường ở địa phương. Để tiết kiệm năng lượng tại Việt Nam, chúng ta không cần đến một sáng kiến xuất khẩu công nghệ tiết kiệm năng lượng (như chính phủ Đức đã tuyên bố), mà chỉ cần có các thiết kế và kỹ thuật xây dựng dành riêng cho khu vực có khí hậu nhiệt đới. Đã có lúc chúng ta không còn cách nào khác ngoài việc thiết kế để thích ứng với điều kiện khí hậu địa phương, và hiện tại, khi đã có những phương tiện kỹ thuật để vượt qua các tải phát sinh tự nhiên, chúng ta không nên thay thế mà phải tăng cường những giải pháp truyền thống. Một kết luận quan trọng trong nghiên cứu của chúng tôi đó là, người dân Việt Nam biết cách làm thế nào để tạo ra sự tiện nghi trong sinh hoạt và họ cũng biết cách giữ cho môi trường sống của mình càng mát càng tốt. Họ lựa chọn quần áo, ăn uống và xử sự theo cách phù hợp để cảm thấy mát mẻ nhất trong khả năng có thể, đôi khi họ có thể tạm ngừng làm việc một lúc để tìm nơi có bóng mát và tận hưởng các luồng gió mát. Mọi người cũng sử dụng luồng gió từ xe máy để làm mát, và có lẽ đây là lý do khiến cho cuộc sống ở Việt Nam dường như có nhịp điệu chậm rãi hơn. Kết quả phân tích các khu nhà truyền thống không có phương tiện cơ học để điều hòa không khí (xem Hình 2) có thể là cơ sở chỉ dẫn tốt cho các thiết kế mới. Các dòng không khí có thể giúp điều hòa không khí vào những thời điểm độ ẩm và nhiệt độ cao, do đó các khu nhà truyền thống thường được thiết kế mở, với các phòng cao ráo để hỗ trợ quá trình thông gió tự nhiên. Thông gió chéo tỏ ra hiệu quả, nếu khu nhà được bố trí hợp lý. Quạt trần là một phương tiện kỹ thuật đơn giản để tạo ra luồng gió làm cho không khí dễ chịu hơn. Để tạo ra bóng mát ở mặt tiền phía nam và phía bắc, các ban công thường được gắn với một phần mái nhà nhô ra khá sâu. Mặt tiền phía tây và phía đông thường được đóng kín. Các cửa sổ và cửa ra vào thường có nhiều ô để tạo sự thông thoáng, mà vẫn có thể ngăn ánh nắng chiếu vào nhà. Một biến thể khác (chủ yếu dành cho các khu nhà không phải là khu dân cư), đó là các ô thông gió nhằm che chắn cho toàn bộ mặt tiền khỏi bị nắng rọi vào. Hình 2 Ví dụ về các kiểu nhà truyền thống có đặc điểm thiết kế sử dụng năng lượng hiệu quả tại TP. Hồ Chí Minh, Việt Nam, ảnh bên trái và ảnh giữa: do Dirk Schwede chụp, ảnh bên phải: do Michael Waibel chụp Nghiên cứu này đã tiến hành mô phỏng một ngôi nhà phố hiện đại đứng ở một vị trí độc lập, để tìm hiểu nguyên lý cân bằng năng lượng của ngôi nhà. Để giải quyết tất cả các dòng năng lượng trong ngôi nhà vào ban ngày cũng như ban đêm, ngôi nhà được lập mô hình với đầy đủ phương tiện điều hòa không khí theo tiêu chuẩn phương tây để kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm trong vùng được điều hòa. Do thói quen sử dụng các phương tiện điều hòa không khí vẫn chủ 262
PROCEEDINGS: CONFERENCE ON CLIMATE CHANGE AND SUSTAINABLE URBAN DEVELOPMENT IN VIETNAM yếu theo định hướng nhu cầu nên trên thực tế, ở Việt Nam hiếm khi thấy những giải pháp điều hòa toàn diện. Nhu cầu thực tế sẽ thấp hơn nhiều, vì mọi người không có những hành vi lãng phí mà lại nhận thức khá rõ nhu cầu của mình. Tuy nhiên, điều hòa toàn diện để tạo ra không khí dễ chịu lại là trường hợp đòi hỏi nhiều năng lượng nhất, và một tòa nhà được tối ưu hóa cho trường hợp này cũng sẽ đòi hỏi ít năng lượng hơn nếu chỉ áp dụng giải pháp điều hòa bộ phận. Ngày nay, mọi người khá thận trọng khi sử dụng các giải pháp điều hòa tiện nghi, từ đây dẫn đến một khuyến nghị, đó là những người sống trong tòa nhà phải được phép kiểm soát môi trường và điều hòa môi trường theo nhu cầu của họ, kể cả trong những tòa nhà hiện đại. Một hệ thống có mức độ hiệu quả cao trong sử dụng năng lượng cũng có thể không được kiểm soát và do đó, sẽ mát hơn so với yêu cầu, nghĩa là nhu cầu năng lượng khi đó sẽ lớn hơn so với một hệ thống được kiểm soát theo yêu cầu thực tế. Hình 3 Các yếu tố tải thêm đối với một ngôi nhà phố hiện đại đứng độc lập và được điều hòa toàn bộ ở nhiệt độ 26°C, độ ẩm tương đối 60%, trong suốt 24h mỗi ngày và 365 ngày mỗi năm Hình 3 mô tả mức độ nhu cầu làm mát được xác định trong nghiên cứu này, qua đó cho thấy rõ rằng, một phần lớn nhu cầu làm mát trong nhà phố hiện đại bắt nguồn từ việc ánh nắng lọt vào nhà qua cửa sổ (chiếm 35,2% nhu cầu làm mát), một nguyên nhân quan trọng khác là yêu cầu thông gió (37,5%), trong đó có một phần nhỏ là yêu cầu giảm nhiệt độ (4,7%) và phần lớn hơn là yêu cầu khử ẩm (32,8%). Tiếp đó, quá trình truyền tải năng lượng cũng chiếm một phần lớn trong nhu cầu năng lượng (27,7%) cho điều hòa không khí. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, quá trình truyền tải qua các bức tường cũng như dòng năng lượng thông gió có thể làm 263
BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU VÀ PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ BỀN VỮNG TẠI VIỆT NAM giảm tiêu thụ năng lượng khoảng 9,4% (đối với quá trình truyền tải) và 0,8% (đối với những rò rỉ trong quá trình thông gió). Những kết quả này gợi ý nên áp dụng một chiến lược đơn giản để biến ngôi nhà thành một công trình xây dựng sử dụng ít các-bon, sử dụng năng lượng hiệu quả và tiện nghi cho người ở: 1. tạo bóng mát để giảm năng lượng mặt trời hấp thu vào trong nhà 2. thông gió có kiểm soát a. xây dựng kín khí, bố trí các cửa sổ và cửa ra vào b. cung cấp khí bằng phương pháp cơ học (các luồng không khí sạch) c. phục hồi entanpi (độ ẩm và nhiệt độ) 3. tăng cường che chắn và “cô lập” các bức tường 4. thiết bị điều hòa không khí có hiệu suất cao Hiệu quả đóng góp của từng cấu phần đơn lẻ cho thấy rằng, tất cả các biện pháp này đều quan trọng như nhau trong việc giảm bớt nhu cầu làm mát. Trong một số thời điểm, các luồng năng lượng truyền tải cũng giúp giảm bớt nhu cầu này, nhờ nhiệt độ bên ngoài mát hơn trong nhà; do đó, các biện pháp để tạo bóng mát nên được áp dụng trước khi tăng mức độ “cô lập” vỏ bọc của ngôi nhà, nếu không sẽ xảy ra hiệu ứng phích nước (giống như trong ví dụ sử dụng cửa sổ 2 lớp kính ở trên). Sẽ xảy ra những hiệu ứng nhiệt độ không mong muốn, nhu cầu năng lượng sẽ tăng, như vậy thiết kế tiết kiệm năng lượng sẽ ít được chấp nhận hơn. Một thay đổi lớn so với các ngôi nhà truyền thống, đó là thay đổi trong khái niệm thông gió cho tòa nhà. Trong khi các ngôi nhà theo kiểu truyền thống và không có phương tiện điều hòa không khí ở vùng khí hậu nhiệt đới thường được thiết kế mở và có thể thông gió khá tốt nhằm tạo ra sự thoáng mát nhờ các dòng không khí như đã mô tả ở trên, thì các tòa nhà mới sử dụng năng lượng hiệu quả cần kiểm soát các nhu cầu thông gió để giảm bớt lượng không khí sẽ được điều hòa, mà đồng thời không làm thất thoát không khí đã được điều hòa và không làm thất thoát năng lượng đã sử dụng cho mục đích điều hòa. Để kiểm soát thông gió, những thiết kế và thói quen truyền thống cũng như cách sử dụng không gian truyền thống cần được điều chỉnh cho phù hợp với các thời điểm điều hòa. Vì các cách làm truyền thống cũng tạo ra ý tưởng kết nối xã hội và một cảm giác đặc biệt về không gian mở, nên mọi người phải được quyết định xem họ muốn chọn cách nào – không gian mở với các dòng không khí thông gió tự nhiên, hay không gian kín với phương tiện điều hòa bằng cơ học. Lựa chọn đầu tiên đem lại sự thoải mái cho những người sống trong nhà mà hoàn toàn không sử dụng các- bon, lựa chọn thứ hai cũng đem lại sự dễ chịu thoải mái, đồng thời còn hỗ trợ hiệu suất và hiệu quả sử dụng năng lượng. Chỉ cần tránh thông gió tự nhiên với điều hòa bằng cơ học, vì như vậy sẽ quá lãng phí. Khi quan sát quanh thành phố Hồ Chí Minh, ta có thể thấy rằng, mọi người quan tâm đến việc các không gian được điều hòa có kín hay không. Tại các nhà hàng, các cửa hàng tiện lợi và khách sạn nhỏ, nơi có những không gian cần được điều hòa, người ta sử dụng các cửa chớp đóng tự động hoặc treo các tấm rèm nhựa dày để không khí đã được điều hòa không thoát ra bên ngoài và không khí ẩm bên ngoài không lọt được vào trong. Những biện pháp đơn giản như vậy cần được hỗ trợ và khuyến khích sử dụng. Các biện pháp như vậy hoặc các biện pháp khác có chức năng tương tự cần được kết hợp vào những thiết kế mới, hiện đại, hướng tới sử dụng năng lượng hiệu quả. 264
PROCEEDINGS: CONFERENCE ON CLIMATE CHANGE AND SUSTAINABLE URBAN DEVELOPMENT IN VIETNAM Mặc dù hầu hết các biện pháp tiết kiệm năng lượng được áp dụng trong các tòa nhà mới chủ yếu là một phần trong bộ công cụ truyền thống, nhưng thiết kế mang tính môi trường và tiết kiệm năng lượng vẫn được đề cập đến như một khái niệm mới và phức tạp ở Việt Nam. Các kiến trúc sư dường như bị choáng ngợp bởi các giải pháp được cho là phức tạp và đòi hỏi cao về kỹ thuật, còn khách hàng thì dường như lúc nào cũng cho rằng các giải pháp đó sẽ đòi hỏi chi phí cao không thể tưởng tượng, và do đó họ khó có thể chấp nhận nếu không nhìn thấy hoặc không dự đoán được những lợi ích rõ ràng khi đầu tư cho các giải pháp đó. Do vậy, các cơ hội tiết kiệm năng lượng đã không trở thành hiện thực, không phải vì các biện pháp này quá khó không thể thực hiện được, mà vì các nhà thiết kế và chủ dự án xây dựng có quan niệm sai lầm ngay từ đầu. Một vấn đề nữa là một số nhà chuyên môn, lẽ ra phải hiểu rõ hơn điều này nhưng lại nói về tiết kiệm năng lượng như một cách tiếp cận công nghệ cao, đòi hỏi các kỹ thuật như quang điện, làm mát bằng năng lượng mặt trời, các tuốc-bin gió đặt trên nóc nhà, và nhiều thứ khác mà chắc chắn sẽ không phải là sự lựa chọn đầu tiên cho các biện pháp hiệu quả năng lượng nếu như người đầu tư cân nhắc giữa khía cạnh chi phí với lợi ích. Cân nhắc chi phí – lợi ích là điều cần thiết, vì rõ ràng là có những lợi ích mà chúng ta có thể thu được, bên cạnh đó, chúng ta có thể giảm thiểu xu hướng xây dựng các tòa nhà tạo ra nhiều CO2 ở Việt Nam. Hầu hết các biện pháp được liệt kê trong chiến lược đơn giản đã nói đến ở trên đều có thể thiết kế được theo nhiều cách, và vẫn có thể đem lại lợi ích mà không làm gia tăng chi phí quá mức, cũng như không làm cho quá trình xây dựng trở nên phức tạp hơn. Đây là căn cứ cho một dự án mà nhóm chuyên gia liên ngành, gồm một nhà địa lý xã hội, một kiến trúc sư và một chuyên gia thiết kế năng lượng đang theo đuổi trong một khuôn khổ lớn hơn là Dự án Nghiên cứu Siêu đô thị ở TP. Hồ Chí Minh do Chính phủ LB Đức tài trợ. Các chuyên gia trong nhóm này đã bắt tay vào việc xây dựng một tài liệu hướng dẫn về thiết kế phù hợp với thị trường và thích ứng với khí hậu cho loại nhà phố điển hình trong điều kiện khí hậu ở TP. Hồ Chí Minh, và đây có thể coi như một tài liệu tham chiếu rộng rãi cho mọi thiết kế về hiệu quả năng lượng. Dựa vào những lập luận đã trình bày ở trên, mục đích của các chuyên gia này là cố gắng gây ảnh hưởng một cách hiệu quả đến quá trình phát triển một tập quán bền vững hơn trong ngành xây dựng ở TP Hồ Chí Minh, thông qua cung cấp một đánh giá đơn giản nhưng rõ ràng về các biện pháp hiệu quả năng lượng, cũng như hiệu quả kinh tế và các lợi ích chức năng mà các biện pháp này có thể đem lại. Cách tiếp cận dựa trên bằng chứng được áp dụng trên cơ sở phân tích mô hình thiết kế truyền thống và thiết kế đã điều chỉnh cho điều kiện địa phương và được phát triển với các công cụ xây dựng tiên tiến hiện đại nhằm tối ưu hóa nhu cầu năng lượng và chất lượng môi trường trong nhà, cũng như sắp xếp các khu vực chức năng và kinh tế. Các kỹ thuật mô phỏng xây dựng nhiệt tiên tiến được áp dụng để tối ưu hóa hiệu quả hoạt động nhiệt của tòa nhà (Hình 3), mô phỏng ánh sáng ban ngày được sử dụng để tích hợp ánh sáng ban ngày đồng thời giảm hấp thu năng lượng mặt trời (phía bên phải trong Hình 4) và mô phỏng dòng không khí được sử dụng để điều tra và tối ưu hóa khái niệm thông gió tự nhiên và cơ học (phía bên trái trong Hình 4). Lợi ích từ các biện pháp khác nhau được nghiên cứu bằng cách kỹ thuật phân tích chi phí – lợi ích. 265
BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU VÀ PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ BỀN VỮNG TẠI VIỆT NAM Hình 4 Minh họa mô hình sơ bộ, mô hình dòng không khí (bên trái), mô hình ánh sáng ban ngày (bên phải) Mặc dù các kết quả này được đưa ra dựa trên cách tiếp cận khoa học, nhưng chúng vẫn được biên tập để trở thành một cuốn sách hướng dẫn hữu hiệu có minh họa thích hợp cho các chủ sở hữu nhà tư nhân cũng như ngành xây dựng nhà ở chưa được đào tạo bài bản và chủ yếu đi theo hướng thủ công ở Việt Nam. Những cuốn sách này sẽ rất dễ đọc, giống như một cuốn tạp chí dành cho những người có ý định xây nhà ở, và sẽ có giá vừa phải, chỉ khoảng vài ngàn đồng, hoặc thậm chí được phát không. Nếu được áp dụng đúng, mỗi bản sao của các cuốn sách này sẽ trị giá hàng triệu đồng, ngoài ra chúng còn giúp tiết kiệm các tài nguyên thiên nhiên và nguồn lực kinh tế, tạo ra một chất lượng mới cho ngành xây dựng và có khả năng giảm tới 70% lượng phát thải CO2 so với những tòa nhà được xây dựng theo cách thông thường hiện nay. Tài liệu tham khảo Nakagami, H., (2006), So sánh quốc tế về tiêu thụ năng lượng ở các khu dân cư, Viện Nghiên cứu Jyukankyo Inc, liên hệ với tác giả theo địa chỉ nakagami@jyuri.co.jp Richerzhagen, C. và những người khác (2008): Hiệu quả năng lượng trong các tòa nhà ở Trung Quốc. Chính sách, các rào cản và cơ hội. Viện Phát triển Đức, Bonn. Hesse, C. (2009): Báo cáo Giai đoạn 1 – Phân tích các loại hình nhà ở tại địa phương. Báo cáo, 60 trang. Hesse, C. (2009): Báo cáo Giai đoạn 2 – Đề xuất thiết kế ý tưởng và dự thảo hướng dẫn cho các loại hình nhà ở hiệu quả về năng lượng và khí hậu. Báo cáo, 40 trang (A3). Schwede, D. (2009): Báo cáo số 1: Kết quả nghiên cứu mô phỏng tính toán về các biện pháp hiệu quả năng lượng trong thiết kế của một ngôi nhà phố hiện đại tại TP Hồ Chí Minh, 22 trang. Waibel, M. (2009): Báo cáo số 1: Nhận thức, hành vi, sự chấp nhận và nhu cầu đối với các cấu trúc và hàng hóa hiệu quả về năng lượng giữa các hộ gia đình trung lưu và tầng lớp trên ở TP Hồ Chí Minh. Báo cáo khảo sát, 108 trang. Waibel, M. / Schwede, D. (2009): Hiệu quả năng lượng trong các khu nhà ở - làm cách nào? Vai trò của các quỹ trung ương trong việc đảm bảo tính bền vững hơn cho các khu nhà ở tại TP Hồ Chí Minh trong bối cảnh đối mặt với biến đổi khí hậu. Trong: Tạp chí Đông Nam Á, Số 2/2009 (25). Trang 18-21. 266

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí

65 tài liệu

2397 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.