Karl Gustave Jung và lý thuyết "vô thức tập thể"

TẠP CHÍ KHOA HỌC, Đại học Huế, Số 19, 2003<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> KARL GUSTAVE JUNG VÀ LÝ THUYẾT "VÔ THỨC TẬP THỂ"<br /> <br /> Lê Nam Hải<br /> Trung tâm Đào tạo Từ xa, Đại học Huế <br /> <br /> K.G. Jung (1875­1961) sinh ra trong một gia đình bố  là mục sư  gốc Đức, mẹ <br /> không may bị  chứng bệnh thần kinh tại một làng quê tươi đẹp bên hồ  Konstanz, <br /> nước Thụy Sĩ. Thật ra trên ông còn có hai người anh, nhưng đã chết yểu.<br /> Năm 1902 ông đạt học vị  Tiến sĩ Y khoa với luận án:  Bàn về  Tâm lý học và  <br /> Bệnh lý học của những hiện tượng thần bí, sau khi bảo vệ, ông được mời làm giảng <br /> viên cao cấp về  môn bệnh tâm thần học  ở  Đại học Bazel. Từ  năm 1909, ông mở <br /> phòng tư vấn về "Tâm lý học phân tích" và giảng dạy môn Tâm thần học tại Trường <br /> Đại học Zurich cho tới năm 1913.<br /> Thời thanh niên, Karl Gustave Jung rất sùng bái S.Freud, đặc biệt tác phẩm  Giải  <br /> mộng xuất bản từ 1900. Từ 1902, Jung đã dẫn S. Freud trong một bài viết của mình <br /> và cố gắng áp dụng những tư tưởng của Freud. Quan hệ giữa Freud và Jung  đặc biệt  <br /> tốt đẹp tới năm 1912. Năm 1912, Jung công bố các tác phẩm như:  Biến thái và tượng  <br /> trưng của Libido, Tâm lý học vô thức... bày tỏ các kiến giải riêng của mình. K.G.Jung <br /> đã chia tay với S. Freud năm 1913 và khởi thủy của chuyện bất đồng chỉ xoay quanh  <br /> vai trò của bản năng tính dục (Libido). Jung rất tán thành, thậm chí suốt đời trung  <br /> thành với lý thuyết (vô thức) của Freud, nhưng ông kiên quyết phản đối trong vô thức  <br /> chỉ  có bản năng tính dục. Hay nói một cách khác, nếu S. Freud cho libido chỉ là bản  <br /> năng tính dục, thì trái lại, K.G.Jung cho libido là một sức sống phổ biến, không phải  <br /> chỉ là biểu hiện ở sinh thực, mà còn ở sinh trưởng cũng như ở nhiều hoạt động khác. <br /> Đối với ông, Libido là toàn bộ  những xung năng chứ  không phải chỉ  là cái tính dục.  <br /> Giữa năng lượng libido và bản năng tính dục  có một dòng chảy ngầm năng động.<br /> Chính vì sự  khác biệt đó mà S. Freud tức giận ông đến cuối đời, nhưng Jung  <br /> hàng chục năm sau vẫn luôn tỏ lòng cảm kích và kính phục vị thủy tổ Phân tâm học, <br /> nhưng chỉ có điều ông kiên trì rẽ  sang lối riêng của mình và đổi lại thành Tâm phân <br /> học (Analytical Psychology     Psychoanalysic). Nhưng Tâm phân học không phải là  <br /> Tân phân tâm học (Néo ­ Psychonanalysic) của các nhà Tâm lý học hiện đại Âu Mỹ <br /> như Harry Stack Sullivan, Karen Horney, Erich Fromm. <br />  Từ  những thành tựu mà ông đã đạt được, từ  những cống hiến của ông trong  <br /> lĩnh vực nghiên cứu vô thức mà ngày nay tên của ông được đặt cho một trường phái <br /> tâm lý học: chủ  nghĩa Jung (Jungisme), với một phạm vi nghiên cứu rất lớn: nghiên <br /> cứu những phạm trù vĩnh hằng trong tâm hồn con người thông qua các huyền thoại, <br /> các cổ tích dân tộc và các tôn giáo. Trong quá trình nghiên cứu phân tâm học Jung là <br /> nhà Tâm lý học phương Tây đầu tiên nghiên cứu những di sản triết học phương <br /> Đông, đặc biệt là đạo Phật vì theo ông, triết học phật giáo đã từng nghiên cứu các  <br /> quá trình nội tâm thần từ nhiều thế kỷ trước, nhất là trong dòng thiền còn nghiên cứu  <br /> cách tịnh tâm dưỡng tính mà y khoa phương Tây đang cố công nghiên cứu nhằm chữa <br /> bệnh tâm thần. Sau ông còn có vài nhà nghiên cứu tâm linh và thiền học phương  <br /> Đông đã lên đường tìm về  phương Đông khám phá những bí  ẩn của tâm hồn. Cách <br /> thức chữa bệnh, tập luyện tinh thần của phương Đông như định tâm, quán thần hoặc  <br /> hiện tượng thôi miên đã góp phần không nhỏ vào y văn đi tìm các bí ẩn của giấc mơ <br /> ngoài các biện pháp thực nghiệm Tây y theo cách trị bệnh thông thường.<br /> 1. Cấu trúc nhân cách theo Jung:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> [Theo Nguyễn Ngọc Bích ­ Tâm lý học nhân cách ­ một số vấn đề lý luận]<br /> Sơ đồ kết cấu tâm lý theo K.G.Jung gồm có 3 tầng:<br /> ­ Ý thức là phần nhô lên trên mặt nước của hòn đảo.<br /> ­ Phần chìm dưới nước là vô thức cá thể.<br /> ­ Cắm sâu dưới đáy biển là vô thức tập thể.<br /> (Sơ   đồ  cấu  trúc  nhân cách   của  K.Jung  có phầ n ngượ c   với  s ơ   đồ  củ a  S. <br /> Freud (giai đoạn sau năm 1920), cũng gồm kết cấu ba t ầng, nh ưng t ầng vô thức  <br /> "bản ngã" (id) chìm sâu dướ i nướ c, nhô lên trên mặ t nướ c đế n hai tầng: ý thứ c <br /> <br /> 58<br /> "tự  ngã" (ego) theo nguyên tắc hiện th ực và ý thức "siêu ngã" (Superego) theo  <br /> nguyên tắc lý tưở ng).<br /> Qua mô hình này, cái tôi là trung tâm của ý thức. Nhân cách là một toàn thể bao  <br /> chứa ý thức và vô thức; cái vô thức lại là một toàn thể nhỏ bao chứa hai tập hợp con  <br /> là tâm lý tập thể và tâm lý cá nhân.<br /> Jung chia làm hai loại hình libido. Loại hình hướng nội, thì quan hệ chính giữa <br /> chủ  thể  và khách thể  là quan hệ  phủ  định, ý hướng của chủ  thể  không di chuyển <br /> sang khách thể mà phản hồi lại chủ thể. Cảm xúc, tư tưởng và hành động của những  <br /> người trong loại hình này, thường xem chủ  thể  là nhân tố  chính của sự  kiện, còn  <br /> khách thể  chỉ  là thứ  yếu. Trái lại, loại hình hướng ngoại thì thường đem ý hướng  <br /> của chủ thể di chuyển sang khách thể và biết căn cứ theo những quan hệ của khách  <br /> thể  để mà suy nghĩ và hành động. Theo Jung, loại hướng nội thường thích yên tĩnh,  <br /> ưa cô độc, hay suy tư và tưởng tượng, sống thu hẹp mang tính phòng ngự. Trái lại,  <br /> loại hướng ngoại thích hoạt động, giao du, sống vui vẻ, dễ thích nghi với hoàn cảnh.  <br /> Jung cũng lưu ý rằng không người nào thuần tuý hướng nội hay hướng ngoại, tuỳ <br /> tình huống nhất định sẽ thiên về một hướng nào đó mà thôi. Jung còn chia ra bốn loại  <br /> cơ  năng tâm lý: cảm giác, trực giác, tình cảm và tư  duy. Kết hợp với hai loại hình  <br /> hướng nội và hướng ngoại nói trên sẽ có tám loại trạng huống tâm lý. Cơ năng tâm <br /> lý không nằm trong phạm trù vô thức, nhưng nó trong hoạt động chịu ảnh hưởng của <br /> khuynh hướng Libido, miễn là Libido không bị giải thích chỉ là bản năng tính dục như <br /> của Sigmun Freud mà là một xung lực sống mạnh mẽ, bản năng tính dục chỉ  là một <br /> phần nhỏ.<br /> 2. Lý thuyết "vô thức tập thể":<br /> Karl Gustave Jung cho cái "bản ngã" (id) vô thức, chỉ là một bộ phận của vô thức, mà  <br /> ông gọi là "vô thức cá thể", và là một lớp mỏng nằm cạnh ngay dưới ý thức; Nó chứa đựng  <br /> những nội dung và hoạt động tâm lý không điều hoà được với ý thức, nhưng có khả năng  <br /> chuyển hoá được nhanh thành ý thức. Thí dụ: bản năng tính dục. Đúng là mặc dù thường bị <br /> khống chế bởi ý thức, nhưng không có khó khăn gì bị chuyển hoá thành hành động có ý thức.  <br /> Jean Paul Sartre,cây đại thụ của chủ nghĩa hiện sinh sau này, cho rằng nếu bản năng tính  <br /> dục đã tự biết bị ngăn cấm trong những trường hợp nào đó, thì cái gọi là "vô thức" cũng  <br /> chẳng qua là "ý thức ngụy tín" (mauvaise foi) mà thôi, còn Jacques Lacan thì dùng khái niệm <br /> "trá hình chủ quan" (camon ­ flage subjectif). Jung hiểu vô thức cá thể rộng hơn: nó gồm ba <br /> phương diện: những thể nghiệm cá nhân không phù hợp và bị dồn nén bởi ý thức, những  <br /> thể nghiệm yếu ớt không vươn tới tầm ý thức; hoặc đã vươn đến nhưng còn hời hợt, yếu <br /> ớt và bị rơi dần vào quên lãng. Như thế, "vô thức cá thể" không phải đều là những bản năng  <br /> hoạt động theo nguyên tắc khoái lạc, dẫn đến những điều xấu xa hoặc tội ác.<br /> <br /> 59<br />  Việc không ngừng tìm tòi, khám phá bên dưới "vô thức cá thể" đã đưa ông đến <br /> thành công, là việc ông đưa ra "vô thức tập thể" nằm bên dưới "vô thức cá thể". Đây  <br /> cũng chính là chỗ Lý thuyết vô thức của Jung khác với  vô thức của S. Freud.<br /> Bằng lý thuyết "vô thức tập thể", K.G.Jung càng nhấn mạnh vô thức hơn cả S.  <br /> Freud. Ông cho rằng vô thức tập thể  có gốc gác sâu xa từ  kinh nghiệm lịch sử  của  <br /> nhân loại. Chính đây là nhân tố mơ  hồ, nhưng lại rất sâu sắc quyết định hành động  <br /> của con người. Jung đặt vấn đề vô thức của con người trong cả tiến trình manh nha <br /> và hình thành tâm lý toàn nhân loại, chứ không chỉ những dấu vết của những kỷ niệm  <br /> thuở  thiếu thời của từng cá thể  người. Ông cực lực phản đối John Locke (1632­<br /> 1704), nhà kinh  nghiệm chủ nghĩa Anh cho rằng con người sinh ra như một tờ giấy  <br /> trắng, và một "ký  ức chủng loại" có tính chất tiền định, cũng như  một số  bản năng <br /> chủng loại ở động vật vậy. Sự kế thừa những ký ức cộng đồng không có nghĩa mỗi  <br /> con người thâu tóm hoặc hồi tưởng tất cả những thể nghiệm của tổ tiên, mà đây chỉ <br /> nói   đến những  khả  năng tiềm  tàng  hoặc khuynh hướng  tất yếu sử  dụng những  <br /> phương thức tương đồng với ông cha để nắm bắt hoặc phản ứng trước thế giới. Tất  <br /> cả những cái đó làm nên "vô thức tập thể", là hệ thống tâm lý thứ hai, phi cá thể, phổ <br /> biến, giống nhau với tất cả mọi người. Hệ thống tâm lý này, thông thường không trở <br /> thành ý thức và cũng không dựa vào bất kỳ kỹ thuật phân tích nào để tái hiện. Nó tồn  <br /> tại tự  nhiên, tự  tại, không hề  bị  dồn nén không hề  bị  quên lãng, nó là thể  nghiệm  <br /> hàng triệu năm của nhân loại. Trái với S.Freud cho vô thức chỉ  là sự  di truyền của  <br /> bản năng, nhất là bản năng tính dục (sinh vật), Jung cho rằng trong vô thức còn chứa  <br /> đựng sự di truyền mang tính chất xã hội, thể hiện ở những phương thức như Tôtem,  <br /> ma thuật, nghi thức tôn giáo trong thời dã man, và cả sự di truyền lưỡng tính sinh vật <br /> ­ xã hội, tức là những kinh nghiệm xã hội được mô thức hóa về mặt sinh lý trong cơ <br /> thể  con người, nhất là trong hoạt động thần kinh của đại não: "Trong kết cấu nhân  <br /> thể, chúng ta phát hiện dấu vết các giai đoạn phát triển buổi ban đầu của nhân loại,  <br /> cho nên chúng ta có thể nói, trên phương diện kết cấu của tâm lý nhân loại, cũng sẽ <br /> phù hợp với quy luật phát triển của chủng loại như vậy" [ Tâm lý học và văn học ­ <br /> K.G.Jung]. Quan niệm này của Jung đã được các nhà khoa học về  sau chứng thực:  <br /> "So với các giống loài động vật khác, thì nhân loại càng dựa vào sức mạnh tiến hóa <br /> song trùng của vật chất và quan niệm, con người chính là kế thừa của quá trình tiến <br /> hoá song trùng đó" [Tất yếu và ngẫu nhiên ­Triết học tự nhiên của sinh vật học hiện  <br /> đại; J.Monod (1910­ 1976), Giải thưởng Nobel 1965].<br /> Karl Gustave Jung khẳng định vô thức tập thể  chính là nội dung kinh nghiệm <br /> nguyên thủy hình thành trong quá trình tiến hóa sơ kỳ  của nhân loại. Về  những nội  <br /> dung cơ bản các yếu tố ban đầu này, lúc đầu ông gọi là "nguyên mẫu" (prototype) sau <br /> <br /> 60<br /> ông đổi thành "cổ mẫu" (archetype). Ông khẳng định trong cuộc sống nguyên thủy có <br /> bao nhiêu "tình cảnh điển hình" thì có bấy nhiêu loại cổ mẫu như sinh nở, sống lại,  <br /> chết đi, quyền lực, ma thuật, anh hùng, thượng đế, ác quỷ, tài trí, đất mẹ, mặt trời, <br /> mặt trăng, sông ngòi... nhưng có năm loại cổ mẫu quan trọng nhất và còn lưu truyền  <br /> rộng rãi đến ngày nay:<br /> I/ Persona (mặt nạ nhân cách): Đây là loại cổ mẫu của tâm lý cầu đồng (muốn  <br /> giống nhau), nó có tác dụng làm cho con người khi giao tiếp có thể che dấu "cái tôi thực" và  <br /> sắm một vai khác cho dễ phù hợp với nhân quần. Persona là mặt nạ dùng che đậy một bộ <br /> phận tâm thần tập thể, nhưng đem lại ảo ảnh về cá tính cho cá nhân. Phân tích persona là đi  <br /> tìm cái đích thực cá nhân dưới lớp vỏ tập thể. Ông lưu ý Persona có thể mang lại hai hậu <br /> quả cực đoan: làm cho con người mất đi bản lĩnh, cá tính hoặc quá hay "sắm vai" lại không  <br /> nhớ mình là ai, hành động lố bịch.<br /> II, III/ Anima và Animus: Anima là cái ý tưởng về nữ tính trong lòng nam giới  <br /> và animus là ý tưởng  về nam giới trong tâm linh nữ giới. Trong người đàn ông luôn  <br /> luôn tồn tại bóng dáng của người mẹ từ ấu thơ nên trong suốt cuộc đời anh ta luôn đi  <br /> tìm hình bóng nữ giới qua luyến ái dị tính hay các quan hệ tình cảm khác phái (để tìm, <br /> tập hợp những nét nữ  tính mà người đàn ông cần tìm). Khi luyến ái khác giới là sự <br /> phóng ngoại những cổ  mẫu Anima và Animus ( nhân cách nguyên thủy vô thức) ra <br /> ngoài khách thể. Mặt khác, người phụ nữ luôn đi tìm hình bóng, ý tưởng về nam giới <br /> qua hình bóng người cha (hoặc người đỡ đầu từ nhỏ) ở đàn ông.<br /> Anima, theo ông, có đặc điểm là thất thường, hay thay đổi, đó chính là một  <br /> nguồn cảm hứng của đàn ông, vì thế có thể nói đến sự hay thay đổi tình cảm của đàn  <br /> ông. Còn Animus có đặc điểm khó thay đổi, cương quyết, là những ý kiến mang tính <br /> tập thể  trong người đàn bà, đây chính là nguồn gốc tính chung thủy của phụ  nữ.  <br /> Anima và Animus được ngoại xạ qua luyến ái dị tính (vợ chồng bình thường ­ không  <br /> nói tới những người đồng tính ái).<br /> Anima thể hiện qua sự thể hiện nữ tính trong tính khí của đàn ông, dù người đó <br /> nam tính đến đâu cũng có những phần, dù có che dấu, ẩn kín nhất đầy nữ tính. Cũng <br /> như vậy, Animus luôn luôn tồn tại trong đàn bà, dù là người yểu điệu thục nữ nhất. <br /> Quan niệm nhu ­ động của triết học Phương Đông chính là sự khái quát cao các hình  <br /> thức tồn tại và vận động của tự nhiên ­ xã hội, mà có thể liên hệ là Anima và Animus  <br /> trong vòng tròn âm dương:  với thiếu âm trong thái dương và thiếu dương trong thái <br /> âm, không một vật gì, hiện tượng gì toàn dương hoặc toàn âm ­ có người đàn ông <br /> trong người đàn bà và có người đàn bà trong người đàn ông.<br /> IV/ Shadou (bóng âm): Jung cho đây là lớp u ám nhất, nguyên thủy nhất trong <br /> vô thức tập thể, rất gần với khái niệm "tính dục nguyên thủy" của S.Freud, nghĩa là  <br /> <br /> 61<br /> gần với bản năng động vật tính. Khác với các cổ  mẫu Persona, Anima và Animus,  <br /> Shadou là cổ  mẫu giới tính tự  thân, phát huy tác dụng trong quan hệ   đồng tính.  <br /> Shadou là nguồn gốc của mọi tâm linh thiện ác, xây phá. Jung cho rằng sự khống chế <br /> của Persona đối với Shadou cần thiết, để  cho con người ngày càng văn minh hơn. <br /> Mặt khác nên nhớ  Shadou tiềm tàng dồi dào một nguồn năng lượng, giúp cho con  <br /> người nguyên thủy chống chọi lại với dã thú và thiên nhiên nên nếu dồn nén nó quá <br /> mức thì sẽ làm suy yếu sức sống bản năng, nếu "chất dã thú trong tâm linh chúng ta <br /> bị dồn nén khắt khe, thì nó càng trở nên hung dữ tàn bạo" [Jung ­ Con người hiện đại  <br /> đi tìm linh hồn]. Điều này giải thích các cuộc chiến tranh sắc tộc, tôn giáo đẫm máu <br /> trong khi giáo lý của họ dạy cho họ phải từ bi, bác ái, biết yêu thương đồng loại, xây  <br /> dựng nhân quần.<br /> V/ Self (vô thức tự ngã): chiếm vị trí trung tâm trong các loại cổ mẫu, nó có <br /> tác dụng tập trung nh ững r ời r ạc c ủa vô thức tập thể, có tác dụng điều hòa nộ i  <br /> tâm và ngoại giới. Theo Jung, ch ỉ  nh ững b ậc thánh nhân mới dung hòa đượ c ý <br /> thức tự ngã và vô thức tự ngã. Vì thế, cuối đời ông quan tâm nghiên cứu thiền học <br /> Trung Hoa và Ấn Độ.<br /> Trong các công trình của mình, Jung luôn nhấn mạnh chớ  nên đồng nhất giữa  <br /> cổ  mẫu với những nội dung cụ thể. Cổ mẫu là mô thức tâm lý xuất phát từ  sự  tồn  <br /> tại tự  thân của loài người, để  cảm nhận và nắm bắt thế  giới bên ngoài. Jung cho <br /> rằng, với tư  cách là vô thức tập thể, các loại cổ  mẫu này được tồn tại trong thần  <br /> thoại nguyên thủy, đồng thời cũng còn được biểu hiện trong những  ảo giác và giấc  <br /> mơ  của con người hiện đại. Ông cho rằng: loài người sống trong thế  giới các thần <br /> thoại hàng triệu năm, còn thế giới văn minh chỉ mấy ngàn năm. Do đó, mặc dù ý thức <br /> con người văn minh rất khác xa với lối tư  duy thần thoại, nhưng thật ra những cổ <br /> mẫu thần thoại đã ăn rễ sâu, thâm căn cố đế vào trong vô thức của con người, những <br /> bóng mờ của tôn giáo trong đa số sẽ vụt hiện lên rõ ràng khi chỉ một kích động thích  <br /> hợp, chuyển vô thức ẩn chứa thành ý thức tự thân mỗi người trong hành động.<br /> So với Freud thì Jung xa rời những cơ sở của khoa học thực nghiệm hơn; ông đi  <br /> sâu vào lĩnh vực văn hóa, thần bí, tâm linh, đôi khi lý giải vấn đề  một cách tư  biện  <br /> thuần túy. Nhưng vì thế  mà ông mở  ra một con đường mới để  nghiên cứu lĩnh vực <br /> tưởng tượng của con người. Ông có nhiều ảnh hưởng trong lĩnh vực nghiên cứu văn <br /> hóa, nhất là về văn hóa phương Đông và văn học nghệ thuật.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO <br /> 1. S.Freud.  Phân   tâm   học   nhập   môn  (bản   dịch   của   Nguyễn   Xuân   Hiếu),   nxb <br /> ĐHQG Hà Nội (2002)<br /> 2. David Stafford. Clark ­ Freud đã thực sự nói gì, nxb Thế giới, Hà Nội (1998)<br /> 62<br />  3. S.Freud. An Tiêm. Nghiên cứu Phân tâm học.<br /> 4. Stêphen   Wilson.  Sigmund Freud nhà Phân tâm học thiên tài  (Bản dịch của <br /> Hoàng Văn Sơn) nxb Trẻ, Tp.HCM (2001) <br /> 5. Edwar Amstrong Bênnet.  Jung đã thực sự  nói gì?  nxb Văn hóa Thông tin, Hà <br /> Nội (2002)<br /> 6. S.Freud, K.G. Jung, E.Fromm và R.Assagioli, Phân tâm học và văn hóa tâm linh, <br /> (sách dịch), nxb Văn hóa thông tin Hà Nội (2002) <br /> 7. R.Assagioli. Sự phát triển siêu cá nhân (sách dịch), nxb KHKT Hà Nội (1997) <br /> 8. Viện Thông tin KHXH. Triết học Đông Tây, Hà Nội (1996)<br /> 9. Tổ  hợp xuất bản Gió. Phân tâm học áp dụng vào việc nghiên cứu các ngành  <br /> học vấn, Vũ Đình Lưu dịch (1969)<br /> 10. Phạm Minh Lăng.  S.Freud và Tâm phân học, nxb Văn hóa Thông tin Hà Nội, <br /> (2000)<br /> 11. Phương Lựu. Mười trường phái lý luận phê bình văn học phương Tây đương  <br /> đại, nxb Giáo dục Hà Nội (1999)<br /> <br /> TÓM TẮT <br /> K.G. Jung (1875­1961) là nhà tâm lý học vĩ đại người Thuỵ  sĩ theo trường phái phân  <br /> tâm học. Từ năm 1913, khi công bố các tác phẩm: Biến thái và tượng trung của Libido, Tâm  <br /> lý học vô thức ... Ông từ bỏ chức Chủ tịch Hội phân tâm học thế giới và kiên trì nghiên cứu  <br /> lĩnh vực vô thức trong tâm lý học theo con đường của mình và đặt nền móng cho một trường  <br /> phái nghiên cứu mới là Tâm phân học với chủ nghĩa Jung (Jungisme). Jung cho rằng cái bản  <br /> ngã vô thức chỉ là một bộ phận vô thức, gọi là vô thức cá thể, là lớp mỏng nằm ngay dưới ý  <br /> thức. Còn có một tầng sâu hơn nữa của vô thức, đó là vô thức tập thể, và đây cũng là thành  <br /> công nghiên cứu của ông, khiến cho ông khác với Freud. Vô thức tập thể là tất cả những tập  <br /> hợp kinh nghiệm của lịch sử loài người, có được trong tiến trình manh nha hình thành tâm lý  <br /> toàn nhân loại. Nội dung cơ bản các yếu tố  ban đầu này được thể  hiện trong các cỗ  mẫu  <br /> (archetype) tức những hoàn cảnh và yếu tố điển hình mà con người đã từng trải qua, in đậm  <br /> dấu trong tâm lý loài.<br /> <br /> KARL GUSTAVE JUNG AND THEORY <br /> OF COLLECTIVE UNCONSCIOUSNESS<br /> Le Nam Hai<br /> Distance Training Center<br /> SUMMARY<br /> K.G. Jung (1875­1961) is a great Swiss psychologist of the psychoanalytic school. In  <br /> 1913, when his works “Libido’s variation and symbol, Psychology of unconsciousness ..”. was  <br /> published, he retired from the post of the president of the World Association of Psycho­analysis  <br /> and patiently made a research into unconsciousness in psychology on his own way and set up a  <br /> foundation for a new research school called Psycho­analisis with Jungism. Jung supposed that  <br /> the unconscious self is simply a part of unconsciousness, called Individual unconsciousness,  <br /> which is a thin layer below consciousness. There is also a deeper layer of unconsciousness  <br /> called collective unconsciousness making him different from Freud. Collective unconsciousness  <br /> is the collection of  experience of  human history, which comes into existence in the process of  <br /> <br /> 63<br /> forming human psychology. The basic characteristics of these primary elements are evident in  <br /> archetypes, namely the circumstances and typical factors which humankind has experienced  <br /> with deep traces in human psychology.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 64<br />