30(4): 26-31 T¹p chÝ Sinh häc 12-2008<br />
<br />
<br />
<br />
KÕt qu¶ ®iÒu tra thµnh phÇn loµi c¸ tù nhiªn l−u vùc s«ng §µ,<br />
huyÖn M−êng TÌ, tØnh Lai Ch©u<br />
<br />
NguyÔn ThÞ Hoa<br />
Tr−êng ®¹i häc T©y B¾c<br />
Mai §×nh Yªn<br />
Tr−êng ®¹i häc Khoa häc tù nhiªn Hµ Néi<br />
NguyÔn H÷u Dùc<br />
Tr−êng ®¹i häc S− ph¹m Hµ Néi<br />
<br />
M−êng TÌ lµ huyÖn vïng cao biªn giíi cña TiÕn hµnh nghiªn cøu tõ n¨m 2001 ®Õn n¨m<br />
tØnh Lai Ch©u, n»m tËn cïng phÝa T©y B¾c ViÖt 2006. TiÕn hµnh thùc ®Þa vµ thu mÉu trong thêi<br />
Nam, gi¸p tØnh V©n Nam Trung Quèc trong to¹ gian: th¸ng 1-2 vµ th¸ng 7-8 n¨m 2001; th¸ng 1-<br />
®é ®Þa lý tõ 19o54’ ®Õn 22o47’ vÜ ®é B¾c vµ tõ 2 vµ th¸ng 5- 6 n¨m 2006.<br />
102o09’ ®Õn 103o06’ kinh ®é §«ng. Tæng diÖn<br />
3. T− liÖu<br />
tÝch tù nhiªn cña M−êng TÌ lµ 3.687,83 km2<br />
chiÕm 40,6% diÖn tÝch toµn tØnh Lai Ch©u. Tõ Sè liÖu ghi chÐp qua nghiªn cøu 410 mÉu c¸<br />
biªn giíi ViÖt Trung, ®iÓm ®Çu tiªn con s«ng §µ thÓ c¸ thu ®−îc.<br />
®æ vµo n−íc ta lµ d·y nói Samu x· Mï C¶ vµ víi NhËt ký thùc ®Þa: nh÷ng dÉn liÖu quan s¸t tù<br />
chiÒu dµi h¬n 115 km s«ng §µ ch¶y qua ®Þa bµn nhiªn vµ c¸c th«ng tin pháng vÊn nh©n d©n ®Þa<br />
8 x· cña huyÖn M−êng TÌ. Lµ vïng th−îng l−u ph−¬ng.<br />
cña s«ng §µ, M−êng TÌ cã mËt ®é s«ng suèi<br />
kh¸ dµy ®Æc (kho¶ng 0,6 km/km2 ) so víi mËt ®é 35 ¶nh chôp trong qu¸ tr×nh thùc ®Þa.<br />
s«ng suèi trung b×nh cña tØnh Lai Ch©u (kho¶ng 4. Ph−¬ng ph¸p<br />
0,45 km/km2). §©y lµ khu vùc ®Çu nguån xung<br />
yÕu vµ cùc kú quan träng cña s«ng §µ, con s«ng Thu thËp mÉu vËt b»ng c¸ch trùc tiÕp ®i<br />
cã gi¸ trÞ rÊt lín vÒ thuû ®iÖn vµ cÊp n−íc cho ®¸nh b¾t cïng ng− d©n vµ nh©n d©n ®Þa ph−¬ng.<br />
vïng ®ång b»ng B¾c Bé. T¹i x· NËm Hµng, §Æt c¸c thïng thu mÉu cã pha s½n dung dÞch<br />
huyÖn M−êng TÌ c«ng tr×nh thuû ®iÖn NËm ®Þnh h×nh t¹i nhµ d©n, h−íng dÉn gi¸o viªn ®Þa<br />
Nhïn lín thø ba ë n−íc ta sÏ ®−îc x©y dùng [1, ph−¬ng vµ häc sinh tr−êng d©n téc néi tró thu<br />
11]. §Õn nay, ch−a cã c«ng tr×nh nµo nghiªn mÉu hé. MÉu vËt ®−îc ®Þnh h×nh vµ b¶o qu¶n<br />
cøu riªng vÒ nguån lîi c¸ tù nhiªn cña huyÖn trong dung dÞch formalin 5%. §iÒu tra pháng<br />
M−êng TÌ. Bµi viÕt nµy lµ kÕt qu¶ ®iÒu tra vÊn trùc tiÕp ng− d©n vµ nh©n d©n ®Þa ph−¬ng<br />
nghiªn cøu vÒ ®a d¹ng sinh häc c¸c loµi c¸ tù c¸c th«ng tin cÇn thiÕt. Quan s¸t thùc tÕ, chôp<br />
nhiªn cña huyÖn M−êng TÌ, tØnh Lai Ch©u. ¶nh vµ ghi chÐp.<br />
Ph©n tÝch ®Æc ®iÓm h×nh th¸i theo Pravdin.<br />
I. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu §Þnh lo¹i c¸c loµi c¸ dùa vµo tµi liÖu cña Mai<br />
§×nh Yªn; NguyÔn V¨n H¶o; Chu Xinluo vµ<br />
1. §Þa ®iÓm Chen Yinruin; Maurice Kottelat [2, 3, 6, 7, 9,<br />
11].<br />
Nghiªn cøu vµ thu mÉu ë s«ng vµ suèi t¹i 11<br />
®iÓm thuéc c¸c x· Mï C¶, Ka L¨ng, M−êng TÌ,<br />
II. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn<br />
Tµ Tæng, Kan Hå, Bum N−a, Bum Të, Hua<br />
Bum, M−êng M« vµ thÞ trÊn M−êng TÌ (h×nh 1).<br />
Ph©n tÝch mÉu vËt ®· x¸c ®Þnh ®−îc 63 loµi<br />
2. Thêi gian c¸ tù nhiªn thuéc 37 gièng, 14 hä, 5 bé (b¶ng 1).<br />
26<br />
H×nh 1. §Þa ®iÓm thu mÉu<br />
B¶ng 1<br />
Thµnh phÇn loµi c¸ tù nhiªn ë khu vùc nghiªn cøu (KVNC)<br />
Sè<br />
STT Tªn Loµi Tªn ViÖt Nam<br />
mÉu<br />
Cypriniformes Bé c¸ ChÐp<br />
Cyprinidae Hä c¸ ChÐp<br />
1 Barilius pulchellus Smith, 1931 • C¸ X¶m 5<br />
2 Osariichthys bidens Gunther, 1873 • C¸ Ch¸o th−êng 40<br />
3 Rabora steineri Nichols & Pope, 1927 ** C¸ M¹i säc 1<br />
4 Raborinus formosae Oshima, 1920 ** C¸ M¹i b¹c 3<br />
5 Hemibarbus medius Yeu, 1995 ** C¸ §ôc ngé 1<br />
6 H. lehoai H¶o, 2001 ** C¸ Læ 2<br />
7 Sarcocheilichthys nigripinis (Gunther, 1873) ** C¸ Nhä ch¶o v©y ®en 1<br />
8 Acheilognathus tokinensis Vaillant, 1892 • C¸ ThÌ be th−êng 3<br />
9 Spinibarbus holandi Oshima, 1919 • C¸ ChÇy ®Êt 5<br />
10 S. denticulatus (Oshima, 1926) • C¸ Bçng 3<br />
11 Capoeta semifaciolata (Gunther, 1868) • C¸ §ßng ®ong 2<br />
12 Acrossocheilus laocaiensis (H¶o & Hoa, 1969) ** C¸ Ch¸t säc 3<br />
13 A. macrosquamatus (Yªn, 1978) ** C¸ ch¸t vÈy to 1<br />
14 A. iridescens (Nichols & Pope, 1927) ** C¸ Ch¸t hoa 2<br />
15 A. microstomatus (Pallegrin & Chevey, 1936) ** C¸ Ch¸t v»n 4<br />
16 Onychostoma gerlachi (Peters, 1880) • C¸ SØnh 17<br />
17 O. ovalis ovalis Pallegrin & Chevey, 1936 • C¸ Biªn 1<br />
18 Scaphiodonichthys microcopus (H¶o & Hoa,1969) ** C¸ Mäm phong thæ 19<br />
19 S. macracanthus (Pallegrin & Chevey, 1936) ** C¸ Pang 8<br />
27<br />
20 Semilabeo obscurus* Lin, 1981 • C¸ Anh vò 1<br />
21 Sinilabeo tetrabarbara (Yªn, 1978) ** C¸ DÇm xanh bông vµng 2<br />
22 S. tonkinensis tonkinensis*(Pallegrin &Chevey, 1936) • C¸ Ho¶ 3<br />
24 Osteochilus salsburyi Nichols & Pope, 1927 • C¸ DÇm ®Êt 21<br />
25 Gara pingi (Tchang, 1929) • C¸ §o 2<br />
26 G. orientalis Nichols, 1925 • C¸ Søt mòi 2<br />
27 Placocheilus laichowensis (H¶o & Hoa, 1969) C¸ Mì 9<br />
28 P. caudofasciatus (Pallegrin & Chevey, 1936) • C¸ Lun säc 6<br />
29 Carassius auratus auratus (Linnaeus, 1758) • C¸ DiÕc m¾t ®á 2<br />
Cobitidae Hä c¸ Ch¹ch<br />
30 Misgurnus tonkinensis Rendahl, 1937 ** Ch¹ch Bïn nói 2<br />
Balitoridae Hä c¸ Ch¹ch v©y b»ng<br />
31 Schistura caudofurca (Yªn, 1978) ** Ch¹ch Suèi ®á 2<br />
32 S. hingi (Herre, 1934) ** Ch¹ch §¸ chÝn säc 7<br />
33 S. chapaensis (Rendahl, 1944) ** Ch¹ch §¸ sa pa 15<br />
34 S. incerta (Nichols, 1931) ** Ch¹ch §¸ n©u 21<br />
35 Schistura sp.** Ch¹ch §¸ 7<br />
36 Vanmanenia tetraloba (Yªn, 1978) • C¸ V©y b»ng bèn thuú 5<br />
37 Balistora lancangjiangensis (Zeng, 1980) ** C¸ V©y b»ng vÈy 7<br />
38 Sinogastromyzon chapaensis Yªn, 1978 ** C¸ B¸m v©y liÒn sa pa 4<br />
39 S. namnaensis H¶o, 2005 ** C¸ B¸m v©y liÒn miÖng 3<br />
réng<br />
40 Sinogastromyzon sp.1 ** C¸ B¸m v©y liÒn 7<br />
41 Sinogastromyzon sp.2 ** C¸ B¸m v©y liÒn 5<br />
Siluriformes Bé c¸ Nheo<br />
Bagridae Hä c¸ L¨ng<br />
42 Hemibagrus vietnamicus Yªn, 1978 ** C¸ Huèt 5<br />
43 H. gustatus* (LacÐpÌde, 1803) • C¸ L¨ng chÊm 3<br />
44 H. pluriadiatus (Vailant, 1904) • C¸ L−êng 2<br />
Siluridae Hä c¸ Nheo<br />
45 Sirulus asotus Linnaeus, 1758 • C¸ Nheo 1<br />
Sisoridae Hä c¸ Chiªn<br />
46 Bagarius rutilus* Ng & Kottelat, 2000 • C¸ Chiªn b¾c 3<br />
47 Glyptothorax lampis Fower, 1934 ** Chiªn suèi lamp¬ 12<br />
48 G. trilineatus Blyth, 1860 ** Chiªn suèi ba säc 15<br />
49 G. quadriocellatus (Yªn, 1978) • Chiªn suèi bèn m¾t 35<br />
50 G. pallozonum (Lin, 1934) ** Chiªn suèi säc tr¾ng 21<br />
51 Pseudecheneis parviei Vaillant, 1892 • Chiªn th¸c s«ng hång 11<br />
52 Paseuchiloglanis sondaensis Dùc & H¶o, 2001 ** Chiªn bÑt s«ng ®µ 9<br />
Clariidae Hä c¸ Trª<br />
53 Clarias fuscus (LacÐpÌde, 1803) • C¸ Trª ®en 4<br />
Beloniformes Bé c¸ Nh¸i<br />
Belonidae Hä c¸ Nhãi<br />
54 Strongylura strongylura (Van Hasselt, 1823) • C¸ Nh¸i ®u«i chÊm 2<br />
Sybranchiformes Bé Mang liÒn<br />
Sybranchidae Hä L−¬n<br />
55 Monopterus albus (Zuiew, 1793)• L−¬n th−êng 3<br />
28<br />
Mastacembelidae Hä Ch¹ch s«ng<br />
56 Mastacembelus armatus (LacÐpÌde, 1800) • Ch¹ch s«ng 3<br />
57 Mastacembelu sp.** Ch¹ch s«ng 1<br />
Perciformes Bé c¸ V−îc<br />
Gobiidae Hä c¸ Bèng tr¾ng<br />
58 Rhinogobius brunneus (Tem. & Schl., 1847) ** C¸ Bèng khe 18<br />
59 R. giurinus (Rutter, 1897) • C¸ Bèng ®¸ 9<br />
Anabantidae Hä c¸ R« ®ång<br />
60 Anabas testudineus (Bloch, 1792) ** C¸ R« ®ång 1<br />
Belontidae Hä c¸ SÆc<br />
61 Macropodus opercularis (Linnaeus, 1788) ** C¸ §u«i cê th−êng 2<br />
Chanidae Hä c¸ Qu¶<br />
62 Channa maculata (LacÐpÌde, 1802) ** C¸ Chuèi 2<br />
63 C. orientalis Bloch & Schneider, 1801** C¸ Chµnh ®ôc 4<br />
Tæng céng: 410<br />
Ghi chó: (*). loµi trong S¸ch §á ViÖt Nam (2007); (•). loµi gièng víi c¸ s«ng Hång - s«ng §µ V©n Nam,<br />
Trung Quèc; (**). loµi kh¸c víi c¸ s«ng Hång - s«ng §µ V©n Nam, Trung Quèc.<br />
B¶ng 2<br />
Tû lÖ % hä, gièng vµ loµi trong c¸c bé c¸ ë khu vùc nghiªn cøu<br />
Hä Gièng Loµi<br />
STT Tªn ViÖt Nam Tªn khoa häc<br />
Sè l−îng % Sè l−îng % Sè l−îng %<br />
1 Bé c¸ ChÐp Cypriniformes 3 21,5 23 62,2 41 66,0<br />
2 Bé c¸ Nheo Siluriformes 4 28,6 7 18,0 12 19,0<br />
3 Bé c¸ Nh¸i Beloniformes 1 7,1 1 2,8 1 1,5<br />
4 Bé Mang LiÒn Synbranchiformes 2 14,2 2 5.6 3 4,5<br />
5 Bé c¸ V−îc Perciformes 4 28,6 4 11,4 6 9,0<br />
Tæng sè 14 100 37 100 63 100<br />
<br />
<br />
B¶ng 3<br />
Thµnh phÇn khu hÖ c¸ ë KVNC so víi khu hÖ c¸ LVS§ thuéc ®Þa bµn LC - SL<br />
Bé Hä Gièng Loµi<br />
Khu hÖ c¸ Sè l−îng % Sè l−îng % Sè l−îng % Sè l−îng %<br />
LVS§ LC - SL 5 100 18 100 81 100 168 100<br />
LVS§ MT - LC 5 100 14 77,8 37 45,7 63 37,5<br />
Ghi chó: LVS§ LC - SL. khu hÖ c¸ l−u vùc s«ng §µ thuéc ®Þa phËn Lai Ch©u, §iÖn Biªn vµ S¬n La; LVS§<br />
MT - LC. khu hÖ c¸ l−u vùc s«ng §µ thuéc ®Þa phËn M−êng TÌ - Lai Ch©u; SH VN - TQ. C¸ S«ng Hång<br />
V©n Nam, Trung Quèc; S§VN - TQ. c¸ s«ng §µ V©n Nam, Trung Quèc.<br />
B¶ng 4<br />
Thành phÇn khu hÖ c¸ s«ng Hång và s«ng Đà thuéc V©n Nam, Trung Quèc<br />
so víi khu hÖ c¸ M−êng TÌ, Lai Ch©u<br />
Bé Hä Gièng Loµi<br />
Khu hÖ c¸ Sè l−îng % Sè l−îng % Sè l−îng % Sè l−îng %<br />
LVS§ MT - LC 5 100 14 100 37 100 63 100<br />
SH VN - TQ 5 100 14 100 60 162 87 138<br />
S§VN - TQ 5 100 8 57,1 23 62,1 27 42,8<br />
Ghi chó: SH VN - TQ: C¸ S«ng Hång V©n Nam Trung Quèc; S§VN - TQ: C¸ s«ng §µ V©n Nam Trung Quèc.<br />
<br />
29<br />
B¶ng 1-4 cho thÊy, khu hÖ c¸ l−u vùc s«ng (36,9%). Nh− vËy khu hÖ c¸ M−êng TÌ t−¬ng<br />
§µ ®Þa phËn huyÖn M−êng TÌ, tØnh Lai Ch©u cã ®èi ®a d¹ng vÒ bËc bé vµ bËc hä, cßn bËc gièng<br />
®Æc ®iÓm: vµ loµi th× Ýt ®a d¹ng h¬n. Khu hÖ c¸ M−êng TÌ<br />
Bé c¸ ChÐp (Cypriniformes) cã 3 hä, 23 ®· bæ sung cho thµnh phÇn c¸ l−u vùc s«ng §µ<br />
gièng, víi sè loµi nhiÒu nhÊt (41 loµi chiÕm tØnh Lai Ch©u, §iÖn Biªn vµ S¬n La (2001) 3<br />
66%). Bé c¸ V−îc (Perciformes) vµ bé c¸ Nheo loµi c¸: ®ôc ngé (Hemibarbus medius), læ<br />
(Siluriformes) mçi bé 4 hä nh−ng cã sè loµi Ýt (Hemibarbus lehoai), dÇm xanh bông vµng<br />
h¬n (bé c¸ Nheo cã 7 gièng víi 12 loµi chiÕm (Sinilabeo tetrabarbara) [4] (b¶ng 3).<br />
19%, bé c¸ V−îc cã 4 gièng víi 6 loµi chiÕm So s¸nh víi thµnh phÇn loµi c¸ s«ng Hång<br />
9%); bé Mang liÒn (Synbranchiformes) cã 2 hä, (Nguyªn giang) V©n Nam Trung Quèc thÊy khu<br />
2 gièng, víi 3 loµi vµ bé c¸ Nh¸i (Beloniformes) hÖ c¸ M−êng TÌ cã sè gièng vµ sè loµi Ýt h¬n c¸<br />
chØ cã 1 hä, 1 gièng, 1 loµi. s«ng Hång, V©n Nam Trung Quèc v× s«ng Hång<br />
Cã 4 loµi n»m trong S¸ch §á ViÖt Nam lµ s«ng lín, diÖn tÝch l−u vùc rÊt réng. Tuy nhiªn<br />
(2007) lµ: c¸ anh vò (Semilabeo obscurus), c¸ khi so s¸nh víi thµnh phÇn loµi c¸ s«ng §µ (Lý -<br />
ho¶ (Sinilabeo tonkinensis tonkinensis), c¸ l¨ng Tiªn giang), V©n Nam Trung Quèc thÊy khu hÖ<br />
chÊm (Hemibagrus gustatus), c¸ chiªn b¾c c¸ l−u vùc s«ng §µ huyÖn M−êng TÌ tØnh Lai<br />
(Bagarius rutilus) ®Òu ë møc ®é ®e do¹ bËc VU Ch©u cã ®é phong phó h¬n h¼n vÒ bËc hä, bËc<br />
- sÏ nguy cÊp. gièng vµ bËc loµi. KVNC cã 26 loµi gièng vµ cã<br />
37 loµi kh¸c víi c¸ s«ng Hång vµ s«ng §µ V©n<br />
C¸ tù nhiªn M−êng TÌ mang ®Æc tr−ng cña Nam Trung Quèc [2, 3] (b¶ng 1, 4).<br />
c¸ miÒn nói vµ cao nguyªn c¸c tØnh miÒn nói<br />
phÝa B¾c ViÖt Nam, thÓ hiÖn ë 2 hä ®Æc tr−ng lµ III. KÕt luËn<br />
hä c¸ Chiªn (Sisoridae) víi 7 loµi trong ®ã cã<br />
c¸c loµi thuéc gièng Chiªn suèi Glyptothorax vµ Thµnh phÇn loµi c¸ tù nhiªn ë l−u vùc s«ng<br />
gièng Chiªn th¸c Pseudecheneis; hä c¸ Ch¹ch §µ thuéc ®Þa phËn huyÖn M−êng TÌ, tØnh Lai<br />
v©y b»ng (Balitoridae) víi 11 loµi trong ®ã c¸c Ch©u kh¸ ®a d¹ng víi 63 loµi vµ ph©n loµi c¸<br />
loµi thuéc gièng c¸ B¸m v©y liÒn thuéc 36 gièng, 14 hä vµ 5 bé; cã nhiÒu loµi ®Æc<br />
Sinogastromyzon vµ gièng V©y b»ng vÈy tr−ng cho c¸ miÒn nói vµ cao nguyªn c¸c tØnh<br />
Balistora lµ nh÷ng loµi chØ ph©n bè ë s«ng suèi miÒn nói phÝa B¾c.<br />
n−íc ch¶y xiÕt. ë KVNC cã 4 loµi Cã 4 loµi n»m trong s¸ch §á ViÖt Nam<br />
(Sinogastromyzon sp.1, Sinogastromyzon sp.2, (2007) lµ: Semilabeo obscurus, Sinilabeo<br />
Mastacembelus sp., Schistura sp.) cã nhiÒu ®Æc tonkinensis tonkinensis, Hemibagrus gustatus,<br />
®iÓm kh¸c biÖt víi c¸c loµi trong gièng ch−a x¸c Bagarius rutilus; cã 4 loµi cã thÓ lµ loµi míi.<br />
®Þnh ®−îc loµi, cã kh¶ n¨ng lµ loµi míi hoÆc lµ Khu hÖ c¸ M−êng TÌ phong phó h¬n h¼n so<br />
sù biÕn ®æi h×nh th¸i thÝch nghi víi ®Æc ®iÓm víi thµnh phÇn loµi c¸ s«ng §µ V©n Nam,<br />
m«i tr−êng cña khu hÖ. Trung Quèc.<br />
ë khu vùc nghiªn cøu b¾t gÆp c¸ anh vò Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng vÒ tù nhiªn ®Æc<br />
Semilabeo obscurus, c¸ ho¶ Sinilabeo tonkinensis biÖt lµ vÒ thuû vùc, khu hÖ c¸ huyÖn M−êng TÌ<br />
tonkinensis, c¸ dÇm xanh bông vµng Sinilabeo tØnh Lai Ch©u cÇn ®−îc tiÕp tôc nghiªn cøu ®Ó<br />
tetrabarbara lµ nh÷ng loµi c¸ thÝch nghi víi s«ng ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p khai th¸c, b¶o vÖ vµ ph¸t<br />
suèi ®Çu nguån, n−íc trong vµ s©u. triÓn hîp lý.<br />
Loµi c¸ dÇm xanh bông vµng (Sinilabeo tµi liÖu tham kh¶o<br />
tetrabarbara) ®−îc Mai §×nh Yªn m« t¶ tõ<br />
1978, sau ®ã ch−a t¸c gi¶ nµo b¾t gÆp th× ®· thu 1. NguyÔn V¨n ¢u, 1997: S«ng ngßi ViÖt<br />
®−îc mÉu ë khu hÖ c¸ M−êng TÌ [11]. Nam. Nxb. §¹i häc quèc gia, Hµ Néi.<br />
So s¸nh víi khu hÖ c¸ l−u vùc s«ng §µ thuéc 2. Chu Xinluo and Chen Yinrui, 1989: The<br />
®Þa phËn hai tØnh Lai Ch©u vµ S¬n La cho thÊy fishes of Yunnan, China, part I, pp 377.<br />
thµnh phÇn c¸ ë KVNC: cã 5 bé víi 14 hä<br />
(chiÕm 77,8%), 36 gièng (44,4%), 62 loµi 3. Chu Xinluo and Chen Yinrui, 1990: The<br />
fishes of Yunnan, China, part II, pp 343.<br />
30<br />
4. NguyÔn H÷u Dùc, NguyÔn V¨n H¶o, 8. NguyÔn V¨n H¶o, 2006: C¸ n−íc ngät ViÖt<br />
NguyÔn ThÞ Hoa, NguyÔn V¨n ChiÕn, Nam. TËp 3: Ba liªn bé cña líp c¸ x−¬ng.<br />
2001: KÕt qu¶ b−íc ®Çu kh¶o s¸t khu hÖ c¸ Nxb. N«ng NghiÖp, Hµ Néi.<br />
s«ng §µ thuéc ®Þa phËn c¸c tØnh Lai Ch©u<br />
9. Maurie Kottelat, 2001: Freshwater fishes<br />
vµ S¬n La: 77-85. Héi th¶o quèc tÕ Sinh<br />
of Northern Vietnam. Environmemt and<br />
häc, Hµ Néi.<br />
social Development sector unit; East Asia<br />
5. Pravdin I. F., 1973: H−íng dÉn nghiªn cøu and facific Region; The world bank.<br />
c¸. Nxb. Khoa häc vµ Kü thuËt, Hµ Néi.<br />
Ph¹m ThÞ Minh Giang dÞch. 10. UBND tØnh Lai Ch©u, 2005: Qui ho¹ch<br />
tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi huyÖn<br />
6. NguyÔn V¨n H¶o, Ng« Sü V©n, 2001: C¸ M−êng TÌ tÇm nh×n 2020, giai ®o¹n 2005 -<br />
n−íc ngät ViÖt Nam. TËp 1: Hä c¸ ChÐp. 2010: 4- 13.<br />
Nxb. N«ng NghiÖp, Hµ Néi.<br />
11. Mai §×nh Yªn, 1978: §Þnh lo¹i c¸ n−íc<br />
7. NguyÔn V¨n H¶o, 2006: C¸ n−íc ngät ViÖt<br />
ngät c¸c tØnh phÝa B¾c ViÖt Nam. Nxb.<br />
Nam. TËp 2: Líp c¸ sôn vµ bèn liªn bé cña Khoa häc vµ Kü thuËt, Hµ Néi.<br />
líp c¸ x−¬ng. Nxb. N«ng NghiÖp, Hµ Néi.<br />
<br />
The results of a study on natural fish species at The Da basin,<br />
MuongTe district, LaiChau province<br />
<br />
Nguyen Thi Hoa, Mai §inh Yen, Nguyen Huu Duc<br />
<br />
<br />
Summary<br />
<br />
Muong Te, where The Da river runs into Vietnam, is a mountainous district of Laichau province. It is the<br />
higher section of The Da river, with 115 kilometers long and high density of springs.<br />
The natural fishes in Muong Te include 63 species which are classified into 36 genera, 14 families, 5<br />
orders. In which, 41, 12 and 6 species, respectively, belong to Cyprinifotmes, Perciformes and Siluriformes,<br />
which are given as 66%, 19% and 9%. Synbranchiformes order has three species and Beloniformes order has<br />
only one species. 4 species being in Red Data Book of Vietnam (2007) are: Semilabeo obscurus, Sinilabeo<br />
tonkinensis tonkinensis, Hemibagrus gustatus, Bagarius rutilus. A species, namely Sinilabeo tetrabarbara,<br />
was described by Mai Dinh Yen in 1978 and it hasn’t seen since then. However, 2 samples of that fish have<br />
found in Muong Te.<br />
The natural fishes in Muong Te have specific features of species of fish living in mountainous and<br />
highland regions in North of Vietnam. They are species belong to genaras Glyptothorax, Pseudecheneis,<br />
Sinogastromyzon, Balistora, Semilabeo and Sinilabeo.<br />
There are 4 species that may be new, they are into genera: Schistura, Mastacembelus, Synogastromyzon.<br />
The 3 supplementary species to fishes in The Da river basin (in Lai Chau, Dien Bien, Son La) are: Hemibarbus<br />
medius, Hemibarbus lehoai, Sinilabeo tetrabarbara.<br />
Fishes of regional fauna in Muong Te (63 species) is much more plentiful than Fishes of Da river in<br />
Yunnan, China (27 species ). 37 species of fish living in Muong Te is not seen in both Red river and Da river<br />
in Yunnan, China.<br />
It is necessary to continue studying components of fishing species in natural Regional fauna in Muong Te<br />
district, Lai Chau province. It is helpful to suggess methods for exploiting, preserving and growing reasonably.<br />
<br />
<br />
Ngµy nhËn bµi: 15-11-2007<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
31<br />