Khảo sát tình hình sử dụng và hiệu quả thuốc chống tăng huyết áp ở bệnh tăng huyết áp tại khoa tim mạch Bệnh viện Cấp cứu Trưng Vương 10-2011-3/2013

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 4 * 2013 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> KHẢO SÁT TÌNH HÌNH SỬ DỤNG VÀ HIỆU QUẢ THUỐC CHỐNG <br /> TĂNG HUYẾT ÁP Ở BỆNH TĂNG HUYẾT ÁP TẠI KHOA TIM MẠCH <br /> BỆNH VIỆN CẤP CỨU TRƯNG VƯƠNG 10/2011‐ 3/2013 <br /> Đôn Thị Thanh Thủy*, Đỗ Công Tâm*, Nguyễn Thị Mỹ Duyên*, Lý Huy Khanh*, Hà Thanh Yến <br /> Trang*, Trần Triệu Thanh Trúc* <br /> Mở đầu: Tăng huyết áp là yếu tố nguy cơ có thể điều chỉnh được của bệnh tim mạch. Có nhiều thuốc điều <br /> trị tăng huyết áp có hiệu quả, có thể dùng đơn độc hoặc phối hợp các thuốc với nhau. Sự lựa chọn thuốc khởi đầu <br /> nên dựa vào tuổi, chủng tộc, tác dụng phụ lên chuyển hóa, yếu tố nguy cơ tim mạch, và quan trọng nhất là xem <br /> xét các bệnh phối hợp. <br /> Mục  tiêu:  Khảo sát cơ cấu sử dụng thuốc điều trị tăng huyết áp tại khoa tim mạch Bệnh viện Cấp Cứu <br /> Trưng Vương. Khảo sát tình hình kiểm soát huyết áp ở đối tượng nghiên cứu sau 1 tuần theo khuyến cáo ESC <br /> 2007. <br /> Phương pháp: Mô tả cắt ngang. <br /> Kết quả: Khảo sát việc sử dụng thuốc chống tăng huyết áp ở 510 bệnh nhân.  <br /> Cơ cấu sử dụng thuốc: Phối hợp 2 thuốc để đạt HA mục tiêu chung chiếm tỉ lệ cao nhất; tăng huyết áp <br /> không có bệnh lý kèm theo thì thuốc chống tăng huyết áp được chỉ định nhiều nhất là nhóm ức chế men chuyển, <br /> kế đến là nhóm ức chế kênh Canxi, nhóm chẹn thụ thể bêta, lợi tiểu không phải là chỉ định đầu tay; tăng huyết áp <br /> ở người suy tim thì lợi tiểu chiếm tỉ lệ cao nhất 47,7%, thứ 2 là ức chế men chuyển 43,2%, thấp nhất chẹn thụ <br /> thể bêta có 11,4%; tăng huyết áp ở người có bệnh thận mạn thì ức chế kênh Canxi chiếm tỉ lệ cao nhất 60,5% kế <br /> đến là lợi tiểu (Furosemid 50,0%), ức chế thần kinh trung ương 39,5%; tăng huyết áp ở người có đái tháo đường <br /> thì ức chế men chuyển chiếm tỉ lệ cao nhất 63,6%. Tỉ lệ đạt huyết áp mục tiêu: Tỉ lệ đạt HA mục tiêu chung cao <br /> (81,7%); có đái tháo đường: 79,3%, so với không có đái tháo đường 82,0%; có bệnh thận mạn đạt 60,5%, so với <br /> không có bệnh thận mạn 83,1%; có bệnh mạch vành là 79,5%, so với không có bệnh mạch vành là 82,1%; có suy <br /> tim là 72,7% so với không suy tim đạt 82,2%; có đột quỵ là 67,7% so với không có đột quỵ là 82,3%; cao tuổi là <br /> 80,9% so với không cao tuổi là 82,5%.  <br /> Kết luận: Tăng huyết áp không có bệnh lý kèm theo thì thuốc được chỉ định nhiều nhất là nhóm ức chế men <br /> chuyển, kế đến là nhóm ức chế kênh Canxi, chẹn bêta. Lợi tiểu không phải là chỉ định đầu tay. Tăng huyết áp có <br /> các bệnh lý đi kèm, thuốc chống tăng huyết áp thay đổi theo bệnh kèm.Sử dụng viên thuốc phối hợp cố định liều <br /> còn quá ít. Tỉ lệ đạt HA mục tiêu chung cao (81,7%), nhưng THA có bệnh phối hợp thì tỉ lệ đạt HA mục tiêu <br /> không cao. Phối hợp 2 thuốc để đạt HA mục tiêu chung chiếm tỉ lệ cao nhất. <br /> Từ khóa: Tăng huyết áp, thuốc chống tăng huyết áp.  <br /> <br /> ABSTRACT <br /> SURVEY ON THE USE AND EFFECTIVENESS OF ANTIHYPERTENSION DRUGS IN <br /> HYPERTENSION PATIENS AT CARDIOVASCULAR DEPARMENT OF TRUNG VUONG <br /> EMERGENCY HOSPITAL <br /> Don Thi Thanh Thuy, Do Cong Tam, Nguyen Thi My Duyen, Ly Huy Khanh, Ha Thanh Yen Trang,  <br /> Tran Trieu Thanh Truc * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 ‐ Supplement of No 4 ‐ 2013: 21 ‐ 32 <br /> *<br /> <br />  Bệnh viện Cấp cứu Trưng Vương <br /> Tác giả liên lạc: Bs.CKI Đôn Thị Thanh Thủy ĐT: 0903955093<br /> <br /> Email: donthanhthuy_1963@yahoo.com<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Cấp Cứu Trưng Vương 2013 <br /> <br /> 21<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 4 * 2013<br /> <br /> Background:  Hypertension  is  a  risk  factor  of  cardiovascular  disease,  it  can  be  adjusted.  There  are  many <br /> antihypertension drugs is effective, can be used alone or in combination. The initial choice of antihypertension <br /> drugs  should  be  based  on  age,  race,  adverse  effects  on  metabolism,  cardiovascular  risk  factors,  and  most <br /> importantly consider the coordinate diseases. <br /> Objectives:  Survey  structure  used  antihypertension  drugs  used.  Survey  of  blood  pressure  control  in <br /> research subjects after 1 week as recommended by ESC 2007. <br /> Methods: cross‐sectional description. <br /> Result: After looking at 510 patients during the time of October 2011 to October 2012 who were using use <br /> of antihypertensive drugs at cardiovascular deparment, we came up with the following conclusions: Most used <br /> medications were ACE inhibitors; in second place is Calcium antagonists. Beta‐blockers, Diuretics are not first <br /> choices. In HBP together with heart failures, Diuretics got the highest success rate at 47.7%, second place is ACE <br /> inhibitors  at  43.2%,  Beta‐blockers  lowest  at  11.4%,  in  HBP  with  Renal  failure,  Calcium  antagonists  got  the <br /> highest  success  rate  at  60.5%,  second  place  is  Diuretics  (Furosemid  50.0%),  in  HBP  with  diabetes,  ACE <br /> inhibitors  got  the  highest  success  rate  at  63.6%.  Percentage  achieving  common  goals  high  blood  pressure <br /> (81.7%),  79.3%  of  patients  with  diabetes  reached  their  desired  blood  pressure  comparing  to  82.0%  without; <br /> 60.5% of patients with Renal failure reached their desired blood pressure comparing to 83.1% without; 79.5% of <br /> patients with Coronary heart disease got their blood pressure under control, comparing to 82.1% without; 72.7% <br /> of  patients  with  heart  failures  got  their  blood  pressure  under  control,  comparing  to  82.2%  without;  67.7%  of <br /> patients with strokes got their blood pressure under control, comparing to 82.3% without; 80.9% of elder patients <br /> reached their desired blood pressure, comparing to 82.5% of younger patients. <br /> Conclusions:  Hypertension  without  morbidities,  the  antihypertension  drug  is  indicated  most  ACE <br /> inhibitors, followed by calcium channel inhibitors, beta‐blockers. Diuretics are not indicated debut. Hypertension <br /> accompanied  with  the  disease,  antihypertensive  drug  is  vary  with  comorbidities.  Using  tablet  fixed‐dose <br /> combination was too little. Percentage achieving common goals high blood pressure (81.7%), but the hypertensive <br /> patients  in  collaboration  with  the  proportion  achieving  BP  goals  are  not  high.  Coordinate  2  antihypertension <br /> drugs to achieve BP goals accounted for the highest percentage. <br /> Keywords: Hypertension, antihypertension drug. <br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ <br /> Tăng huyết áp (THA) là một yếu tố nguy cơ <br /> chủ yếu của bệnh tim mạch. Hằng năm trên thế <br /> giới  có  hàng  triệu  người  tử  vong  do  bệnh  tim <br /> mạch  như  nhồi  máu  cơ  tim,  đột  quị,  bệnh <br /> thận(16). Mục đích  của  điều  trị  THA  là  hạ  huyết <br /> áp,  ngăn  ngừa  hoặc  phục  hồi  tổn  thương  cơ <br /> quan  đích(5),  đồng  thời  không  gây  ra  tác  dụng <br /> phụ  và  không  làm  thay  đổi  lối  sống  một  cách <br /> thái quá. <br /> Hiện tại có nhiều thuốc điều trị THA có hiệu <br /> quả,  có  thể  dùng  đơn  độc  hoặc  phối  hợp  các <br /> nhóm thuốc với nhau(11). Sự lựa chọn thuốc khởi <br /> đầu nên dựa vào tuổi, chủng tộc, yếu tố nguy cơ <br /> tim  mạch,  và  quan  trọng  nhất  là  xem  xét  các <br /> bệnh phối hợp(7). <br /> <br /> 22<br /> <br /> Do đặc điểm tình hình bệnh tật ở Bệnh viện <br /> Cấp  cứu  Trưng  Vương,  THA  luôn  chiếm  số <br /> lượng lớn tại phòng khám và tỉ lệ điều trị nội trú <br /> của bệnh THA với các biến chứng của nó cũng <br /> gia  tăng,  sử  dụng  thuốc  của  các  thầy  thuốc  đa <br /> dạng, phong phú. Hơn nữa ở Việt Nam chưa có <br /> nhiều nghiên cứu về cơ cấu dùng thuốc.  <br /> <br /> Mục tiêu <br /> ‐ Khảo sát cơ cấu sử dụng thuốc điều trị tăng <br /> huyết áp tại khoa tim mạch Bệnh viện Cấp Cứu <br /> Trưng Vương. <br /> ‐ Khảo sát tình hình kiểm soát được huyết áp <br /> ở đối tượng nghiên cứu sau 1 tuần theo khuyến <br /> cáo ESC 2007. <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Cấp Cứu Trưng Vương 2013  <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 4 * 2013 <br /> ĐỐI TƯỢNG ‐ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU <br /> Đối tượng nghiên cứu <br />  Tiêu  chuẩn  chọn  mẫu:  Các  bệnh  nhân  >18 <br /> tuổi  nhập  viện  được  chẩn  đoán  THA  và  có  kê <br /> đơn điều trị THA  <br />  Tiêu chuẩn loại trừ: Những bệnh nhân dùng <br /> thuốc  dãn  mạch  không  phải  đưa  HA  về  mục <br /> tiêu  mà  để  điều  trị  suy  tim,  suy  thận,  đái  tháo <br /> đường. Những bệnh nhân THA thứ phát. <br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu <br /> Thiết  kế  nghiên  cứu:  Tiền  cứu  mô  tả  cắt <br /> ngang. <br /> Tiêu  chuẩn  đánh  giá:  Đạt  HA  mục  tiêu <br />