Khóa luận tốt nghiệp: Đánh giá hiệu quả kinh tế sản xuất lúa ở xã Hà Lâm – huyện Hà Trung – Tỉnh Thanh Hóa

Khóa luận tốt nghiệp<br /> <br /> GVHD: Tôn Nữ Hải Âu<br /> <br /> PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> <br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> Thế giới hiện nay đang không ngừng phát triển, hòa mình vào đó, mỗi quốc<br /> <br /> uế<br /> <br /> gia đều có những chiến lược phát triển của đất nước mình, hầu hết mọi quốc gia<br /> <br /> tế<br /> H<br /> <br /> đều đi theo con đường công nghiệp hóa, tăng tỉ trọng đóng góp của ngành công<br /> nghiệp và dịch vụ, giảm tỉ trọng đóng góp của ngành nông nghiệp vào thu nhập<br /> của nền kinh tế quốc dân. Tuy nhiên ngành nông nghiệp vẫn là ngành sản xuất<br /> <br /> vật chất cơ bản giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế của mọi quốc gia, đặc<br /> <br /> h<br /> <br /> biệt là các nước đang phát triển. Mặt khác, xã hội đang ngày càng phát triển, đời<br /> <br /> in<br /> <br /> sống của con người ngày càng được nâng cao thì nhu cầu của con người về<br /> <br /> cK<br /> <br /> lương thực, thực phẩm cũng không ngừng tăng cả về số lượng, chất lượng và<br /> chủng loại. Vì vậy, bất cứ một quốc gia nào muốn phát triển nền kinh tế một<br /> cách nhanh chóng thì quốc gia đó phải đảm bảo được an ninh lương thực.<br /> <br /> họ<br /> <br /> Cũng như mọi quốc gia khác, Việt Nam cũng không thể vượt ra khỏi quy<br /> luật này. Dù đang trong quá trình tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> nước nhưng Việt Nam vẫn rất chú trọng vào việc đảm bảo an ninh lương thực cho<br /> toàn quốc gia, từ một nước phải đi xin viện trợ lương thực, thực phẩm ở quốc gia<br /> khác, ngày nay, Việt Nam đã trở thành nước xuất khẩu lúa gạo đứng nhất nhì trên<br /> <br /> ng<br /> <br /> thế giới.<br /> <br /> ườ<br /> <br /> Trong quá trình thực hiện sự nghiệp đổi mới, nền nông nghiệp Việt Nam<br /> <br /> luôn tăng trưởng cao và liên tục đã căn bản giải quyết được vấn đề lương thực<br /> <br /> Tr<br /> <br /> cho đất nước. Góp phần tạo nên thành tựu ấy là chính nhờ nỗ lực sản xuất nông<br /> nghiệp ở các tỉnh, địa phương, trong đó có tỉnh Thanh Hóa. Là một trong những<br /> tỉnh lớn nhất cả nước về dân số lẫn diện tích nằm ở khu vực Bắc Trung Bộ,<br /> thêm vào đó là điều kiện tự nhiên vô cùng phong phú và đa dạng ... đã thúc đẩy<br /> cho Thanh Hóa phát triển nông nghiệp vô cùng mạnh mẽ, đặc biệt là xã Hà Lâm,<br /> huyện Hà Trung.<br /> SVTH: Lê Thị Quỳnh<br /> <br /> 1<br /> <br /> Khóa luận tốt nghiệp<br /> <br /> GVHD: Tôn Nữ Hải Âu<br /> <br /> Tuy nhiên, sản xuất lúa nói riêng, sản xuất nông nghiệp nói chung vẫn còn<br /> gặp một số trở ngại, khó khăn nhất định bởi trong khi giá vật tư biến động, chi<br /> phí dành cho các dịch vụ thuê ngoài tăng cao thì giá lúa lại không ổn định và có<br /> xu hướng giảm, đồng thời, vốn sản xuất còn thiếu, trình độ lao động nông<br /> <br /> uế<br /> <br /> nghiệp vẫn còn hạn chế, số lượng lao động nông nghiệp đang giảm dần do<br /> <br /> tế<br /> H<br /> <br /> chuyển sang các ngành nghề, lĩnh vực khác, bên cạnh đó, đất sản xuất nông<br /> nghiệp đang bị Nhà nước thu hồi nhằm xây dựng nhà ở, các khu quy hoạch và<br /> các công trình khác và một số khó khăn khác như sức khỏe, tuổi tác…của lao<br /> động nông nghiệp.<br /> <br /> h<br /> <br /> Chính vì lẽ đó, chúng tôi đã chọn đề tài: “ Đánh giá hiệu quả kinh tế sản<br /> <br /> in<br /> <br /> xuất lúa ở xã Hà Lâm – huyện Hà Trung – Tỉnh Thanh Hóa” nhằm đánh giá<br /> <br /> cK<br /> <br /> hiệu quả kinh tế sản xuất lúa ở xã và tìm hiểu những khó khăn, nguyên nhân gây<br /> ra khó khăn nhằm đưa ra một số giải pháp chủ yếu khắc phục góp phần nâng cao<br /> <br /> họ<br /> <br /> năng suất lúa cũng như nâng cao thu nhập cho người dân nơi đây.<br /> 2. Mục đích nghiên cứu<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br />  Hệ thống hóa cơ sở lý luận về hiệu quả kinh tế trong sản xuất nông<br /> nghiệp nói chung và sản xuất lúa nói riêng.<br />  Đánh giá hiệu quả sản xuất lúa ở các nông hộ trên địa bàn xã Hà Lâm,<br /> <br /> ng<br /> <br /> huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa.<br />  Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế của các nông hộ.<br /> <br /> ườ<br /> <br /> 3. Phương pháp nghiên cứu<br /> <br /> Tr<br /> <br />  Phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử làm phương pháp luận:<br /> Phương pháp này nhằm xây dựng tiền đề lý luận cho đề tài. Trên cơ sở đó,<br /> <br /> xem xét các sự vật hiện tượng, sự vận động và biến đổi của nó trong mối quan<br /> hệ và liên hệ chặt chẽ với nhau. Thông qua cách nhìn nhận vấn đề đó để có cơ<br /> <br /> SVTH: Lê Thị Quỳnh<br /> <br /> 2<br /> <br /> Khóa luận tốt nghiệp<br /> <br /> GVHD: Tôn Nữ Hải Âu<br /> <br /> sở đánh giá bản chất các sự vật, hiện tượng trong điều kiện cụ thể tại xã xã Hà<br /> Lâm, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa.<br />  Phương pháp điều tra thu thập số liệu:<br /> <br /> uế<br /> <br />  Chọn địa điểm điều tra: căn cứ vào tình hình thực tế của địa phương, tôi<br /> đã chọn điều tra ở các xóm 1, xóm 4, xóm 8 của xã Hà Lâm, huyện Hà Trung,<br /> <br /> tế<br /> H<br /> <br /> tỉnh Thanh Hóa.<br /> <br />  Chọn mẫu điều tra: Tổng số mẫu điều tra là 60 hộ. Tất cả các hộ được<br /> chọn theo phương pháp ngẫu nhiên không lặp.<br /> <br /> h<br /> <br />  Thu thập số liệu:<br /> <br /> in<br /> <br /> o Sơ cấp: Số liệu sơ cấp được thu thập thông qua việc thiết kế phiếu điều<br /> <br /> cK<br /> <br /> tra phỏng vấn và tiến hành phỏng vấn trực tiếp 60 hộ được lựa chọn ngẫu nhiên.<br /> o Thứ cấp: Số liệu thứ cấp được thu thập từ Ủy ban nhân dân xã Hà Lâm,<br /> sách, báo, internet....<br /> <br /> họ<br /> <br />  Phương pháp phân tổ: Căn cứ vào các tiêu thức khác nhau như mức đầu<br /> tư chi phí, quy mô đất đai, …của các hộ điều tra mà tiến hành phân tổ có tính<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> chất khác nhau.<br /> <br />  Phương pháp phân tích thống kê: Từ các số liệu thu thập được, vận dụng<br /> các phương pháp số tuyệt đối, số tương đối, số bình quân, phương pháp so sánh<br /> <br /> ng<br /> <br /> để phân tích sự khác biệt giữa mức đầu tư, năng suất lúa thu được các vụ sản<br /> <br /> ườ<br /> <br /> xuất<br /> <br />  Phương pháp chuyên gia, chuyên khảo: Để có thể thực hiện và hoàn<br /> <br /> Tr<br /> <br /> thành đề tài này tôi đã trao đổi, tham khảo ý kiến, kinh nghiệm của các cán bộ<br /> UBND xã.<br /> 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br />  Đối tượng nghiên cứu: Do khả năng và thời gian có hạn nên chúng tôi chỉ<br /> tập trung nghiên cứu kết quả và hiệu quả kinh tế sản xuất lúa và các nhân tố ảnh<br /> <br /> SVTH: Lê Thị Quỳnh<br /> <br /> 3<br /> <br /> Khóa luận tốt nghiệp<br /> <br /> GVHD: Tôn Nữ Hải Âu<br /> <br /> hưởng đến kết quả và hiệu quả sản xuất lúa của một số nông hộ ở các xóm thuộc<br /> xã Hà Lâm, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa.<br />  Phạm vi nghiên cứu:<br />  Không gian: đề tài tập trung nghiên cứu một số nông hộ sản xuất lúa<br /> <br /> uế<br /> <br /> trên địa bàn xã Hà Lâm<br /> <br /> xã Hà Lâm ở hai vụ Chiêm Xuân, vụ Mùa năm 2010<br /> <br /> tế<br /> H<br /> <br />  Thời gian: đề tài tập trung nghiên cứu tình hình sản xuất lúa trên địa bàn<br /> <br /> Tr<br /> <br /> ườ<br /> <br /> ng<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> họ<br /> <br /> cK<br /> <br /> in<br /> <br /> h<br /> <br />  Thời gian nghiên cứu từ 30-01 đến 05-05-2012<br /> <br /> SVTH: Lê Thị Quỳnh<br /> <br /> 4<br /> <br /> Khóa luận tốt nghiệp<br /> <br /> GVHD: Tôn Nữ Hải Âu<br /> <br /> PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU<br /> CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU<br /> <br /> 1.1. Cơ sở lý luận<br /> <br /> uế<br /> <br /> 1.1.1. Lý luận chung về hiệu quả kinh tế<br /> <br /> tế<br /> H<br /> <br /> 1.1.1.1. Khái niệm hiệu quả kinh tế<br /> <br /> Hiệu quả kinh tế - một phạm trù có ý nghĩa rất quan trọng về mặt lý luận và<br /> thực tiễn, là chỉ tiêu hàng đầu đánh giá chất lượng hoạt động kinh tế - xã hội. Mọi<br /> lĩnh vực sản xuất đều lấy hiệu quả kinh tế làm tiêu chuẩn đánh giá hoạt động sản<br /> <br /> h<br /> <br /> xuất của mình bởi với họ, hiệu quả kinh tế là thước đo chính xác và khách quan nhất.<br /> <br /> in<br /> <br /> Bàn về hiệu quả sản xuất trong nông nghiệp, có rất nhiều tác giả đã đưa ra<br /> <br /> cK<br /> <br /> quan điểm thống nhất với nhau, đó là các tác giả Farrell (1957), Schultz (1964),<br /> Rizzo (1979) và Ellis (1993). Các tác giả cho rằng: “Hiệu quả kinh tế được xác<br /> định bởi việc so sánh giữa kết quả đạt được và chi phí bỏ ra (các nguồn nhân<br /> <br /> họ<br /> <br /> lực, tài lực, vật lực, tiền vốn...) để đạt được kết quả đó”. Các tác giả cho rằng,<br /> cần phân biệt rõ 3 khái niệm về hiệu quả: Hiệu quả kỹ thuật, Hiệu quả phân bổ<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> các nguồn lực và Hiệu quả kinh tế.<br /> Hiệu quả kỹ thuật: là số lượng sản phẩm có thể đạt được trên một đơn vị chi<br /> phí hay nguồn lực sử dụng vào sản xuất trong điều kiện cụ thể về kỹ thuật hay công<br /> <br /> ng<br /> <br /> nghệ áp dụng. Hiệu quả kỹ thuật của việc sử dụng các nguồn lực thể hiện thông qua<br /> <br /> ườ<br /> <br /> các mối quan hệ giữa đầu vào và đầu ra, giữa các đầu vào với nhau và giữa các loại<br /> sản phẩm.<br /> <br /> Tr<br /> <br /> Hiệu quả phân bổ: là chỉ tiêu hiệu quả trong các yếu tố sản phẩm và giá đầu<br /> <br /> vào được tính để phản ánh giá trị sản phẩm thu thêm trên một đồng chi phí thêm<br /> về đầu vào hay nguồn lực. Thực chất của hiệu quả phân bổ là hiệu quả kỹ thuật<br /> có tính đến yếu tố về giá đầu vào và giá của đầu ra, vì thế, nó còn được gọi là<br /> hiệu quả giá. Xác định hiệu quả này giống như việc xác định các điều kiện về lý<br /> <br /> SVTH: Lê Thị Quỳnh<br /> <br /> 5<br /> <br />