Kinh nghiệm phát triển kinh tế xanh của Trung Quốc và bài học cho Việt Nam

TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU<br /> VIỆN NGHIÊN CỨU QUẢN LÝ KINH TẾ TRUNG ƯƠNG<br /> -------------------------------------------<br /> <br /> <br /> <br /> KINH NGHIỆM PHÁT TRIỂN KINH TẾ XANH<br /> <br /> CỦA TRUNG QUỐC VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM<br /> <br /> <br /> <br /> MỤC LỤC<br /> <br /> 1. Quá trình thay đổi tư duy về kinh tế xanh của Trung Quốc............................................3<br /> 1.1 Giai đoạn 1 (1970-1980): Kiểm soát ô nhiễm cuối đường ống: cái nôi của nền kinh<br /> tế xanh............................................................................................................................ 5<br /> 1.2 Giai đoạn 2 (những năm 1990): Phát triển bền vững: giai đoạn khởi đầu cho nền<br /> kinh tế xanh....................................................................................................................5<br /> 1.3 Giai đoạn 3 (2000–2006): Mối quan hệ hài hòa giữa con người và thiên nhiên: giai<br /> đoạn thăm dò kinh tế xanh..............................................................................................6<br /> 1.4 Giai đoạn 4 (2003–2012): Triển vọng khoa học về phát triển: giai đoạn kinh tế<br /> xanh phát triển nhanh.....................................................................................................6<br /> 1.5 Giai đoạn 5 (từ 2007 đến nay): Văn minh sinh thái & gói kích thích: giai đoạn tăng<br /> trưởng của nền kinh tế xanh...........................................................................................7<br /> 2. Chính sách về phát triển kinh tế xanh và kết quả đạt được.............................................7<br /> 2.1 Chính sách về phát triển kinh tế xanh.......................................................................7<br /> 2.1.1 Kế hoạch 5 năm lần thứ 12................................................................................7<br /> 2.1.2 Chính sách quy hoạch không gian quốc gia của Trung Quốc năm 2010............8<br /> 2.1.3 Luật Bảo vệ Môi trường sửa đổi........................................................................8<br /> 2.1.4 Tài chính xanh...................................................................................................9<br /> 2.1.5 Sản xuất xanh....................................................................................................9<br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 1<br />  2.1.6 Thành phố xanh.................................................................................................9<br /> 2.1.7 Giảm phát thải cácbon và Tăng cường Năng lượng tái tạo..............................10<br /> 2.1.8 Rừng bền vững................................................................................................10<br /> 2.2 Những kết quả đạt được..........................................................................................11<br /> 2.2.1 Đối với lĩnh vực năng lượng tái tạo..................................................................11<br /> 2.2.2 Đối với lĩnh vực giao thông xanh.....................................................................14<br /> 2.2.3 Đối với tiêu dùng xanh....................................................................................16<br /> 2.2.4 Đưa chỉ tiêu “GDP xanh” vào các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô.................................17<br /> 3. Một số bài học kinh nghiệm về phát triển kinh tế xanh của Trung Quốc......................18<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Những thập kỷ vừa qua đã chứng kiến sự tăng trưởng kinh t ế v ượt b ậc c ủa<br /> Trung Quốc, từ một nước nghèo tới nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sau Hoa Kỳ. T ừ<br /> năm 1978, Trung Quốc đã đạt được tăng trưởng kinh tế hành năm ở mức khoảng<br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 2<br /> 10% (Ngân hàng Thế giới, 2013). Mặc dù đạt được sự tăng trưởng kinh tế nhanh,<br /> như một thần kỳ kinh tế, Trung Quốc cũng đang phải đối mặt với mức tăng phát<br /> thải khí nhà kính, việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên thiếu bền vững và s ự suy<br /> giảm môi trường, dẫn tới những bất bình đăng trong xã hội.<br /> <br /> Thêm vào đó, nhiều nghiên cứu và chứng cơ cho thấy nền kinh t ế Trung Qu ốc<br /> sẽ khó có thể tiếp tục duy trì mức tăng trưởng cao như đã đạt được đồng thời còn<br /> xuất hiện những vấn đề chính trị và xã hội khác.<br /> <br /> Trong khi đó, trên thế giới rất nhiều các quốc gi phát triển đang quan tâm và<br /> chuyển hướng tới một mô hình kinh tế mới, đó chính là kinh tế xanh; đặc biệt đối<br /> với các nước đang phát triển, kinh tế xanh đang trở thành một lựa chọn tối ưu.<br /> <br /> Những nguyên nhân trên đã khiến Trung Quốc cân nhắc và xem xét mô hình<br /> kinh tế xanh như là một động lực mới cho tăng trưởng và đạt được các mục tiêu<br /> phát triển bền vững.<br /> <br /> Về mặt thuật ngữ thì Chính phủ Trung Quốc không dùng tên gọi “kinh tế<br /> xanh” mà sử dụng các thuật ngữ như “nền văn minh sinh thái”, “phát triển xanh”<br /> (Xiaoxue, 2015).<br /> <br /> <br /> 1. Quá trình thay đổi tư duy về kinh tế xanh của Trung Quốc<br /> <br /> Tư duy kinh tế xanh của Trung Quốc gắn liền với quá trình tăng trưởng kinh<br /> tế và suy giảm môi trường. Kể từ khi Trung Quốc cải cách kinh tế trong thập kỷ<br /> 1970 khiến nền kinh tế Trung Quốc bùng nổ đồng thời cũng gặp phải những thách<br /> thức về mất cân bằng trong bảo vệ môi trường và tăng trưởng kinh tế. Chúng ta có<br /> thể thấy sự thay đổi tư duy về kinh tế xanh ở Trung Quốc trong bảng dưới đây:<br /> <br /> <br /> <br /> Cuộc cách mạng về tư duy kinh tế xanh của Trung Quốc<br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 3<br />  Bảo vệ Phát Hài hòa Chiến Văn<br /> <br /> môi triển giữa con lược phát minh<br /> <br /> trường bền vững người và tự triển khoa sinh thái<br /> nhiên học<br /> (Những<br /> năm 1990) (2000- (2003-<br /> (1970- (2007 đến<br /> 2006) 2012)<br /> 1980) nay)<br /> - Kiểm - Mục - Hài hòa - Tính - Đầu tư<br /> soát ô nhiễm tiêu giảm nhẹ giữa bền vững môi và gói kích<br /> cuối đường tác động tiêu con người trường như cầu cho lĩnh<br /> ống; cực của tăng và thiên nhiên; một phần vực năng<br /> <br /> - Nhận trưởng kinh tế; - Kinh tế<br /> trung tâm của lượng tái tạo;<br /> <br /> thứ mới mẻ về - Sản xuất tuần hoàn; tư duy phát - Việc<br /> bảo vệ môi sạch triển<br /> của làm xanh;<br /> - Hiệu Trung Quốc;<br /> trường; và kiểm quả tài nguyên - Nâng<br /> - Luật soát cuối và những mối - Cân cao chất lượng<br /> <br /> Bảo vệ môi đường ống; bằng và tăng trưởng<br /> quan tâm về<br /> trường lần đầu -Chương môi trường Phát triển kinh tế;<br /> được ban trình nghị sự xuất hiện kinh tế định - Nền văn<br /> hành. 21 được ban trong các hướng con minh sinh thái.<br /> <br /> hành như Kế tuyên bố chính người;<br /> hoạch phát thức về phát - Các<br /> triển bền vững triển. chính sách<br /> đầu tiên của xanh theo<br /> Trung Quốc. ngành.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 4<br />  Nguồn: Xiaoxue, 2015<br /> <br /> Như vậy, quá trình thay đổi tư duy về kinh tế xanh của Trung Quốc gồm 5<br /> giai đoạn, bắt đầu từ những năm 1970 cho đến nay.<br /> <br /> 1.1 Giai đoạn 1 (1970-1980): Kiểm soát ô nhiễm cuối đường ống: cái nôi<br /> của nền kinh tế xanh<br /> <br /> Trung Quốc đã khởi động những nỗ lực bảo vệ môi trường bằng việc tham<br /> dự Hội nghị Liên Hợp Quốc về Môi trường Con người ở Stockholm vào năm 1972<br /> và sau đó Bắc Kinh đã tổ chức Hội nghị môi trường quốc gia l ần đ ầu tiên, năm<br /> 1973 và bắt đầu xem xét các vấn đề môi trường cùng với phát triển kinh tế.<br /> <br /> Trong giai đoạn này, Luật Bảo vệ Môi trường lần đầu được ban hành, đ ặt c ơ<br /> sở pháp lý cho vấn đề bảo vệ môi trường ở Trung Quốc. từ đây, chính phủ Trung<br /> Quốc đã quan tâm nhiều hơn tới các vấn đề ô nhiễm môi trường, phá hủy hệ sinh<br /> thái do tăng trưởng kinh tế quá nhanh. Tuy nhiên, hầu hết sự quan tâm đ ều t ập<br /> trung vào việc kiểm soát ô nhiễm cuối đường ống, có nghĩa là công nghệ sạch được<br /> đưa vào một hệ thống sản xuất hoặc quản lý, hơn là thay đổi chính quy trình cơ bản<br /> đó hay là việc xanh hóa nền kinh tế.<br /> <br /> 1.2 Giai đoạn 2 (những năm 1990): Phát triển bền vững: giai đoạn khởi<br /> đầu cho nền kinh tế xanh<br /> <br /> Sau Hội nghị của Liên Hợp Quốc về môi trường và phát tri ển năm 1992,<br /> Trung Quốc là quốc gia đầu tiên ban hành Chương trình Nghị sự 21 của quốc gia,<br /> thể hiện kế hoạch phát triển bền vững mang tầm chiến lược, được xem như một bản<br /> thiết cho phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường của Trung Quốc, nh ằm<br /> cân bằng mối quan hệ giữa phát triển kinh tế - xã h ội và b ảo v ệ môi tr ường và các<br /> áp lực đang gia tăng lên vấn đề sử dụng tài nguyên.<br /> <br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 5<br />  Trong giai đoạn này, Kế hoạch năm năm của Trung Quốc nhằm thực hiện<br /> chiến lược phát triển bền vững và chuyển đổi mô hình tăng tr ưởng kinh t ế. Giai<br /> đoạn này cũng đánh dấu sự hình thành tư duy kinh tế xanh ở Trung Quốc.<br /> <br /> 1.3 Giai đoạn 3 (2000–2006): Mối quan hệ hài hòa giữa con người và<br /> thiên nhiên: giai đoạn thăm dò kinh tế xanh<br /> <br /> Bước vào thế kỷ 21, Trung Quốc phải đối mặt nghiêm trọng với những<br /> khủng hoảng môi trường. Những quan điểm trong quá khứ của Trung Quốc về<br /> <br /> sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên lại nổi lên và được lồng ghép vào<br /> khẩu hiệu xây dựng một "xã hội giàu có” (well-off society) nhằm hướng đến phát<br /> triển bền vững, cải thiện môi trường sinh thái, tăng cường hiệu qu ả ngu ồn l ực, thúc<br /> đẩy một mối quan hệ hài hòa giữa con người và thiên nhiên, đ ưa xã h ội h ướng đ ến<br /> một con đường phát triển năng suất, thịnh vượng và sinh thái.<br /> <br /> Năm 2005, Hồ Cẩm Đào thúc đẩy tiên phong ý tưởng một nền kinh tế tuần<br /> hoàn và xây dựng một xã hội tiết kiệm nguồn lực và thân thiện với môi tr ường (còn<br /> được biết đến là xã hội kiểu 2). Cuối năm đó, Hội đồng Nhà n ước đã ban hành “Đ ề<br /> xuất tăng cường xây dựng nền kinh tế tuần hoàn" để giảm tiêu thụ tài nguyên. Ý<br /> tưởng xã hội kiểu 2 sau đó được lồng ghép vào Kế hoạch 5 năm lần thứ 11. Đây<br /> được coi là giai đoạn thăm dò kinh tế xanh và thống nhất các nhu cầu về môi<br /> trường vào trong các chiến lược, kế hoạch phát triển cấp quốc gia.<br /> <br /> 1.4 Giai đoạn 4 (2003–2012): Triển vọng khoa học về phát triển: giai đoạn<br /> kinh tế xanh phát triển nhanh<br /> <br /> Năm 2003, Hồ Cẩm Đào đã đưa ra khái niệm "Triển vọng khoa học về phát<br /> triển". Quá trình cải cách và phát triển tuân thủ một nguyên t ắc định h ướng con<br /> người thông qua xây dựng một mô hình phát triển toàn diện, cân bằng và bền vững.<br /> <br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 6<br /> Trung Quốc cũng phải cân bằng giữa phát triển đô thị/nông thôn, phát tri ển liên<br /> vùng, phát triển kinh tế/xã hội cũng như con người/thiên nhiên.<br /> <br /> Trong thời kỳ này, chương trình nghị sự về kinh tế xanh đã gây dấu ấn, hoặc<br /> <br /> được lồng ghép vào chiến lược phát triển của đất nước và các chính sách xanh<br /> nở rộ trên nhiều lĩnh vực khác nhau.<br /> <br /> 1.5 Giai đoạn 5 (từ 2007 đến nay): Văn minh sinh thái & gói kích thích:<br /> giai đoạn tăng trưởng của nền kinh tế xanh<br /> <br /> Trong giai đoạn này, thuật ngữ “nền văn minh sinh thái” lần đầu tiên xuất hiện<br /> trong Đại hội lần thứ 17 của Đảng Cộng sản, là một phần của quá trình xây dựng<br /> một xã hội giàu có và được đưa vào quá trình phát tri ển qu ốc gia bên c ạnh kinh t ế,<br /> chính trị, văn hoá và xây dựng xã hội.<br /> <br /> Năm 2014, Quốc hội đã thảo luận về cơ chế thể chế thực tế để thực hiện.<br /> Trung Quốc đã đạt được tiến bộ quan trọng, ví dụ điển hình là việc sử d ụng gói<br /> kích thích xấp xỉ 589 tỷ đô la Mỹ sau cuộc khủng hoảng tài chính 2008. M ột ph ần<br /> đáng kể được dành cho đầu tư xanh, tạo ra sự tăng trưởng nhanh chóng cho ngành<br /> năng lượng tái tạo và việc làm xanh của Trung Quốc.<br /> <br /> <br /> 2. Chính sách về phát triển kinh tế xanh và kết quả đạt được<br /> <br /> 2.1 Chính sách về phát triển kinh tế xanh<br /> <br /> 2.1.1 Kế hoạch 5 năm lần thứ 12<br /> <br /> Kế hoạch phát triển quốc gia của Trung Quốc bao gồm tổng thể các n ội dung<br /> về tăng trưởng kinh tế, chính sách xã hội và bảo vệ môi trường. Đây có thể coi là<br /> một phần khái quát về phát triển xanh và các vấn đề liên quan bao gồm năng l ượng<br /> tái tạo, biến đổi khí hậu, hiệu quả nguồn lực, nền kinh tế tuần hoàn, kiểm soát ô<br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 7<br /> nhiễm, bảo tồn sinh thái và phòng chống thiên tai. Kế hoạch này đóng m ột vai trò<br /> quan trọng trong việc hướng đến việc chuyển đổi sang nền kinh t ế xanh c ủa Trung<br /> Quốc (Xiaoxue, 2015).<br /> <br /> 2.1.2 Chính sách quy hoạch không gian quốc gia của Trung Quốc năm 2010<br /> <br /> Chính phân chia lãnh thổ của đất nước thành các khu chức năng, có vai trò<br /> quan trọng đối với việc chuyển đổi sang nền kinh tế xanh. Trong đó, chính sách<br /> "hoạch định chiến lược an ninh sinh thái" là một biện pháp quan trọng nhằm đảm<br /> bảo an ninh lương thực và sinh thái của Trung Quốc.<br /> <br /> Năm 2011, hai văn bản chính sách liên quan tới vấn đề bảo vệ môi trường là<br /> "Đề xuất của Hội đồng Nhà nước về Tăng cường Công tác Bảo v ệ Môi tr ường" và<br /> "Kế hoạch 5 năm về bảo vệ môi trường lần thứ 12" đã đưa ra đề xuất "các đường<br /> sinh thái đỏ" ở các vùng nhạy cảm về sinh thái và để xây d ựng các tiêu chu ẩn môi<br /> trường phù hợp và các chính sách môi trường cho các khu chức năng chính.<br /> <br /> Năm 2014, Bộ Môi trường đã ban hành "Các đường đỏ bảo vệ sinh thái quốc<br /> gia màu - Hướng dẫn kỹ thuật cho việc xác định đường c ơ sở sinh thái. Khái ni ệm<br /> này là có ý nghĩa quan trọng trong việc phác thảo sự phát triển kinh t ế xanh b ền<br /> vững của Trung Quốc.<br /> <br /> 2.1.3 Luật Bảo vệ Môi trường sửa đổi<br /> <br /> Tháng 4/2014, Luật được sửa đổi và ban hành, cung cấp một cơ sở pháp lý<br /> nghiêm khắc và toàn diện cho việc bảo vệ môi tr ường, bao g ồm c ơ s ở pháp lý b ảo<br /> vệ môi trường bắt buộc mà không ảnh hưởng tới phát triển kinh tế; hệ thống giám<br /> sát và đánh giá cho cán bộ chính phủ; hệ thống xử phạt đối với các bên gây ô<br /> nhiễm; công bố thông tin và sự tham gia của công chúng; nền tảng cho hệ thống<br /> kiện tụng môi trường công cộng của Trung Quốc.<br /> <br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 8<br />  Ngoài các chính sách chủ yếu này, một số chính sách sau đây liên quan trực<br /> tiếp đến việc chuyển đổi sang nền kinh tế xanh ở Trung Quốc:<br /> <br /> 2.1.4 Tài chính xanh<br /> <br /> Chính sách tài chính xanh cung cấp một hệ thống tài chính hỗ tr ợ cho vi ệc<br /> hiện thực hóa kinh tế xanh của Trung Quốc bao gồm các chính sách tín d ụng xanh<br /> đối với các bảo hiểm trách nhiệm về ô nhiễm môi trường với sự tham gia c ủa Ngân<br /> hàng Nhân dân Trung Quốc (PBC) và Bộ Tài chính, Ủy ban Điều tiết Ngân hàng<br /> Trung Quốc (CBRC), Ủy ban Chứng khoán Trung Quốc và Uỷ ban Điều tiết Bảo<br /> hiểm Trung Quốc, cũng như thực hiện các ngân hàng và quỹ đầu tư.<br /> <br /> 2.1.5 Sản xuất xanh<br /> <br /> Chính sách sản xuất xanh bao gồm các luật, quy định, các hướng dẫn kỹ thuật<br /> và việc phát triển năng lực. Trong đó, thuật ngữ “công nghiệp xanh” ch ỉ ra quy<br /> trình sản xuất công nghiệp sạch hơn thông qua việc hạn chế sử dụng nguyên liệu<br /> đầu vào, ít sinh ra các loại rác thải và khả năng tái sử dụng vật liệu.<br /> <br /> Năm 2002, nDrC và SEpA (nay là MEp) đã ban hành "Lu ật khuy ến khích s ản<br /> xuất sạch hơn" và "Các biện pháp tạm thời kiểm toán sản xu ất s ạch" và sau đó<br /> Chính phủ đã ban hành 9 ngành công nghiệp chủ chốt và 113 tiêu chuẩn sản xuất<br /> sạch cũng như "Luật khuyến khích sản xuất sạch hơn” mới. Các chính sách này<br /> bao gồm sự tham gia của nDrC, MEp, Bộ Thương mại, Bộ Nhà ở, Bộ Khoa h ọc và<br /> chính quyền các thành phố.<br /> <br /> 2.1.6 Thành phố xanh<br /> <br /> Trung Quốc đã đặt ra mục tiêu đầy tham vọng về tỷ lệ đô thị hóa v ới 60% dân<br /> số sẽ sống ở các thành phố vào năm 2020. Trong 30 năm tới hơn 300 triệu người<br /> Trung Quốc sẽ di chuyển từ các vùng nông thôn ra thành thị. Xanh hóa các thành<br /> <br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 9<br /> phố bao gồm quy hoạch thành phố sinh thái, chính sách phương tiện sạch và tiêu<br /> chuẩn xây dựng xanh đã đóng vai trò quan trọng cho sự thành công của nền kinh t ế<br /> xanh ở Trung Quốc. Chính sách bao gồm các cơ quan liên quan như nDrC, MEp,<br /> Bộ Nhà ở và Phát triển đô thị - nông thôn (MoHurD), Bộ Giao thông vận t ải, Bộ<br /> Tài chính, Bộ Xây dựng, chính quyền địa phương; các công ty kiến trúc qu ốc t ế và<br /> các chính phủ nước ngoài về hợp tác kỹ thuật.<br /> <br /> 2.1.7 Giảm phát thải cácbon và Tăng cường Năng lượng tái tạo<br /> <br /> Năm 2014, chính phủ Trung Quốc đã cam kết cắt giảm lượng khí thải carbon<br /> tối đa vào năm 2030. Điều này đóng vai trò quan trọng đối với các n ỗ l ực gi ảm<br /> nhẹ khí thải toàn cầu (Xiaoxue, 2015). Một số chính sách quan trọng được phổ biến<br /> trên phạm vi quốc tế như: đầu tư năng lượng tái tạo và thí đi ểm th ị tr ường các-bon,<br /> thị trường các bon theo kế hoạch vào năm 2016 và đo l ường hi ệu qu ả c ủa vi ệc<br /> giảm phát thải cacbon. Các cơ quan liên quan bao gồm Ủy ban Cải cách và Phát<br /> triển quốc gia (nDrC), Bộ Tài chính, Bộ Môi trường (MEp), Bộ Khoa h ọc và Công<br /> nghệ, Bộ Gia cư và Phát triển đô thị - nông thôn (MoHurD), Cục Năng lượng Quốc<br /> gia (nEB ), và Cơ quan quản lý đại dương của Nhà nước (SoA).<br /> <br /> 2.1.8 Rừng bền vững<br /> <br /> Chính sach này nhăm vào việc ngừng phá rừng và làm suy thoái đất do đó làm<br /> giảm lượng khí thải carbon và góp phần thúc đẩy nền kinh tế xanh. Sau nh ững tr ận<br /> lụt tàn phá dọc theo sông Dương Tử và Sông Hoá vào năm 1998, chính phủ đã cấm<br /> khai thác gỗ và đưa ra các chương trình trồng rừng đầy tham vọng. Kết quả cho<br /> thấy, Trung Quốc hiện đang có diện tích rừng trồng lớn nh ất th ế gi ới là 47 tri ệu ha<br /> và các chương trình trồng rừng lớn nhất thế giới. Theo ước tính, những nỗ l ực này<br /> đã làm cho khoảng 1,8 triệu người có việc làm toàn thời gian trong năm 2010. Từ<br /> năm 2011 đến năm 2020, các hoạt động trồng rừng được dự đoán s ẽ t ạo ra kho ảng<br /> <br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 10<br /> 1,1 triệu việc làm trực tiếp và gián tiếp hàng năm (Xiaoxue, 2015). Chính sách này<br /> liên quan đến Quản lý rừng Nhà nước (SFA), Bộ Tài chính (MOF) và các chính<br /> quyền địa phương.<br /> <br /> <br /> <br /> 2.2 Những kết quả đạt được<br /> <br /> Thông qua các chính sách cụ thể kể trên, Trung Quốc đã đạt được nhi ều thành<br /> tựu trong việc xanh hóa nền kinh tế, đặc biệt trong việc phát tri ển các lĩnh v ực ti ềm<br /> năng như năng lượng tái tạo, thành phố xanh và trồng rừng.<br /> <br /> 2.2.1 Đối với lĩnh vực năng lượng tái tạo<br /> <br /> Trung Quốc đã đặt mục tiêu tăng tỷ lệ năng lượng tái tạo lên t ới 15% vào năm<br /> 2020 trong khi tổng nhu cầu tiêu thụ năng lượng sẽ tiếp tục tăng trong th ời gian t ới<br /> (Mun S. Ho và cộng sự, 2014). Năm 2009, Trung Quốc vượt qua Mỹ tr ở thành<br /> nước tiêu thụ nhiều năng lượng lớn nhất thế giới (Jiahua, 2011) và đồng thời cũng<br /> là quốc gia phát thải CO2 lớn nhất với 9,9 triệu tấn, tương dương 29% lượng phát<br /> thải toàn cầu năm 2012 (Mun S. Ho và cộng sự, 2014). Chính vì v ậy, Chính ph ủ<br /> Trung Quốc đã cân nhắc việc tăng tỷ lệ năng lượng tái tạo bao gồm năng l ượng gió<br /> và năng lượng mặt trời nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu thụ năng l ượng ngày càng tăng<br /> và giảm lượng phát thải khí CO 2. Kết quá là, năng lượng xanh bao gồm nước nóng<br /> mặt trời, năng lượng mặt trời quang điện và năng lượng gió đang phát triển nhanh<br /> chóng ở Trung Quốc. Trung Quốc đã có những thành tựu ấn t ượng trong phát tri ển<br /> nước nóng bằng năng lượng mặt trời. Các công ty của Trung Quốc sản xuất 31 triệu<br /> mét vuông máy nước nóng năng lượng mặt trời, chiếm 76% sản lượng toàn cầu.<br /> Năm 2009, sản lượng của Trung Quốc chiếm trên 80% của thế giới và Trung Quốc<br /> trở thành nhà sản xuất máy nước nóng mặt trời hàng đầu thế giới cũng như công<br /> nghệ dẫn đầu thế giới. Điều này cho thấy đến năm 2020 nước nóng bằng năng<br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 11<br /> lượng mặt trời sẽ thay thế cho việc phải sử dụng 122 triệu tấn than, tương đương<br /> giảm 262 triệu tấn khí thải CO2 (Jiahua, 2011).<br /> <br /> Trong lĩnh vực sản xuất năng lượng mặt trời quang điện (Solar Photovoltaic -<br /> PV), Trung Quốc trở thành nhà sản xuất PV lớn nhất thế giới, vượt qua Nhật Bản<br /> và Châu Âu (Xiaoxue, Nagalakshmi Puttaswamy và cộng sự, 2015) với 98% sản<br /> phẩm xuất khẩu ra nước ngoài vào năm 2008. Chính phủ Trung Quốc xác đ ịnh s ản<br /> xuất năng lượng mặt trời là một ngành công nghiệp chiến lược và tăng cường thúc<br /> đẩy thông qua việc kết hợp các khoản lãi suất thấp và trợ giá, giải quyết các rào cản<br /> về tài chính và luật pháp. Bên cạnh đó, các chương trình quốc gia trợ giá cho sản<br /> xuất quang điện được thực hiện bởi Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ và<br /> Bộ Phát triển Đô thị và Nông thôn để thúc đẩy việc sử dụng hệ thống quang điện<br /> và hệ thống quang điện trên mái nhà với gói trợ cấp quốc gia lần thứ 2. Theo đó,<br /> một khung đấu thầu cạnh tranh đã được đề ra nhằm xác định giá trong các dự án<br /> PV thuộc chương trình.<br /> <br /> Để khuyến khích ngành công nghiệp sản xuất năng lượng mặt trời, chính phủ<br /> đã có những chương trình hỗ trợ thông qua MoST (Nagalakshmi Puttaswamy và<br /> cộng sự, 2015) như: Quỹ đổi mới công nghệ cho các công ty công ngh ệ nh ỏ, hoàn<br /> thuế hoặc miễn phí và thuế (thuế thu nhập doanh nghiệp, VAT và lãi suất cho vay),<br /> phí tiêu thụ điện, bảo lãnh vay vốn của chính phủ, các khoản cho vay và tín dụng<br /> do chính phủ hoặc ngân hàng nhà nước Trung Quốc cung cấp. Hơn n ữa, thông qua<br /> Ủy ban Cải cách và Phát triển quốc gia, chương trình mục tiêu phát tri ển R & D đã<br /> được hưởng lợi từ hoàn thuế nhập khẩu và thuế VAT cho các thiết bị R & D.<br /> <br /> Theo tác giả Jiahua (2011) trong giai đoạn Kế hoạch 5 năm l ần th ứ 11 (2006-<br /> 2010), lĩnh vực này đã tạo ra 2700 việc làm trực tiếp và 6500 vi ệc làm gián ti ếp<br /> hàng năm và dự đoán sẽ có trung bình 6680 việc làm gián tiếp và 16370 vi ệc làm<br /> gián tiếp được tạo ra hàng năm trong giai đoạn 2011 – 2020; chính vì v ậy vi ệc làm<br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 12<br /> xanh hứa hẹn sẽ tăng lên cùng với sự phát triển nhanh của lĩnh vực công nghi ệp<br /> năng lượng mặt trời.<br /> <br /> Tuy Trung Quốc đã có thành tựu quan trọng trong sản xuất PV năng lượng mặt<br /> trời nhưng ngành sản xuất quang điện đang phải đối mặt với nhiều bất ổn, thị<br /> trường toàn cầu và nhu cầu trong nước phát triển chậm; do đó, r ất khó đ ể d ự đoán<br /> tương lai và triển vọng của lĩnh vực này.<br /> <br /> Về năng lượng gió, ngành điện gió phát triển mạnh ở Trung Quốc trong<br /> khoảng thời gian Kế hoạch năm năm lần thứ 11 (2006-2010). Trong năm 2010,<br /> Trung Quốc trở thành thị trường hàng đầu về năng lượng gió trên thế giới (Cơ quan<br /> Năng lượng Quốc tế, Viện Nghiên cứu Năng lượng, Jiahua, 2011). Để phát tri ển<br /> điện gió, cơ chế chia sẻ chi phí ổn định đã được thiết lập thông qua một loạt các<br /> quy định, bao gồm các chương trình đấu thầu cho các nhà đ ầu t ư trang tr ại gió, giá<br /> cụ thể và biểu giá điện hỗ trợ (feed-in-tariffs), và quản lý ràng bu ộc đ ược quy đ ịnh<br /> trong Luật Năng lượng tái tạo.<br /> <br /> Trong mối quan hệ giữa phát triển năng lượng tái tạo và tạo việc làm, ngành<br /> năng lượng tạo ra 17 tỷ USD và 1,5 triệu việc làm vào cu ối năm 2009 (Jiahua,<br /> 2011). Có thể nói rằng Trung Quốc là một ví dụ điển hình v ề chính sách năng<br /> lượng hướng tới việc làm, thu nhập và nguồn lợi nhuận cho các ngành công nghi ệp<br /> carbon thấp.<br /> <br /> Cho dù, năng lượng gió phát triển nhanh, lĩnh vực này cũng đang g ặp ph ải<br /> những thách thức đáng kể, trong đó có việc ti ếp c ận và hòa nh ập vào l ưới đi ện, đ ộ<br /> tin cậy của tuabin và sự phát triển của các dự án gió ngoài khơi. Tr ước năm 2020,<br /> sự phát triển trang trại gió ở Trung Quốc sẽ tập trung chủ yếu ở các khu vực phía<br /> Bắc<br /> , nơi xa trung tâm tải và nhu cầu điện năng thấp (Cơ quan năng lượng quốc t ế,<br /> Viện nghiên cứu Năng lượng, IRENA, GWEC, 2011). Sự phát triển nhanh chóng<br /> của điện gió đã gây áp lực lớn cho cơ sở hạ tầng l ưới đi ện. H ơn n ữa, h ệ th ống l ưới<br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 13<br /> điện vẫn được quản lý theo chiều dọc, cùng một công ty kiểm soát tất cả các hoạt<br /> động bao gồm truyền tải, phân phối và bán điện, điều này ngăn cản sự tham gia của<br /> các nhà cung cấp trên thị trường . Đây cũng là những đi ều đáng xem xét trong quá<br /> trình hoạch định chính sách liên quan đến phát triển năng lượng tái tạo.<br /> <br /> 2.2.2 Đối với lĩnh vực giao thông xanh<br /> <br /> Giao thông xanh đã nhận được nhiều sự chú ý hơn với việc xây dựng thành<br /> phố sinh thái carbon thấp nhằm giải quyết các vấn đề môi trường và xã hội như ô<br /> nhiễm không khí ở các thành phố Trung Quốc (Jiahua, YE, 2011, 2014) giảm khí<br /> thải carbon và tiết kiệm năng lượng (YE, 2014). Trong những năm g ần đây, Chính<br /> phủ Trung Quốc đã ban hành một loạt các chính sách hỗ trợ để t ạo đi ều ki ện thu ận<br /> lợi cho việc thiết lập hệ thống giao thông xanh, bao gồm vận tải công cộng đô thị<br /> ưu tiên, điều chỉnh quy hoạch hệ thống giao thông toàn diện, khởi động các chiến<br /> dịch vận tải xanh cho sự nhất trí chung, và áp dụng các phương tiện năng lượng<br /> mới.<br /> <br /> - Ưu tiên phát triển giao thông công cộng đô thị<br /> <br /> Năm 2005, Hội đồng Nhà nước Trung Quốc đã phê duyệt "Hướng dẫn về Ưu<br /> tiên phát triển giao thông công cộng đô thị", trong đó d ự ki ến phát triển giao thông<br /> công cộng đô thị như một ưu tiên quan trọng để nâng cao hiệu quả sử d ụng các<br /> nguồn lực giao thông, giảm ùn tắc giao thông, và thiết l ập m ột xã h ội ti ết ki ệm<br /> năng lượng. Tất cả các cơ quan chính phủ liên quan đều phải đặt ra mức đ ộ ưu tiên<br /> cao để phát triển giao thông công cộng đô thị.<br /> <br /> - Điều chỉnh quy hoạch hệ thống giao thông toàn diện<br /> <br /> Trong năm 2010, Bộ Xây dựng và Phát triển Đô thị - Nông thôn của Trung<br /> Quốc đã giới thiệu "Quy trình Lập kế hoạch Hệ thống Giao thông Toàn di ện Đô<br /> thị" và "Hướng dẫn Quy hoạch Hệ thống Giao thông Đô thị Toàn di ện", sau đó, k ế<br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 14<br /> hoạch hệ thống giao thông đô thị toàn diện được coi như một công cụ chiến lược để<br /> phân bổ các nguồn lực vận chuyển và vận động hành lang xanh. Các nguyên t ắc c ơ<br /> bản cho kế hoạch vận chuyển bao gồm bảo vệ nguồn tài nguyên, thân thiện với môi<br /> trường, công bằng xã hội và sự phối hợp giữa thành thị và nông thôn.<br /> <br /> - Khởi động Chiến dịch Vận tải Xanh cho Đồng thuận Toàn cầu<br /> <br /> Năm 2003, Bộ Xây dựng trước đây (nay là MOHURD) và Bộ Công an cùng<br /> nhau phát động một hoạt động với tên gọi là "Lựa chọn Thành phố Mẫu Giao<br /> thông Xanh". Các hình thức giao thông xanh như đi bộ, đi xe đạp và vận chuyển<br /> công cộng được khuyến khích và đẩy mạnh.<br /> <br /> Từ năm 2007, Bộ Xây dựng cũ và các thành phố địa phương đã giới thi ệu m ột<br /> chiến dịch mới "Tuần lễ Giao thông Công cộng Đô thị Trung Quốc và S ự ki ện<br /> Ngày xe miễn phí". Từ ngày 16 đến 22 hàng năm, các công ngh ệ chuy ển tuy ến<br /> công cộng sẽ được trưng bày và nêu bật trong các thành phố tham gia. Hiện nay<br /> 154 thành phố địa phương bao gồm Thượng Hải, Bắc Kinh, Quảng Châu, vv đã ký<br /> thỏa thuận tham gia sự kiện này (YE, 2014).<br /> <br /> - Chứng minh và áp dụng các phương tiện năng lượng mới (NEVs)<br /> <br /> Đầu năm 2009, bốn bộ của Trung Quốc bao gồm Bộ Khoa học và Công ngh ệ<br /> và Bộ Tài chính đã cùng nhau đề xuất một dự án gọi là "Mười Thành ph ố và Hàng<br /> ngàn Đơn vị" để đạt được 10% thị phần NEV trên thị trường ô tô vào năm 2012.<br /> Mười thành phố được được lựa chọn hàng năm từ năm 2009-2012 là các thành ph ố<br /> trình diễn. Mỗi thành phố đã chứng minh và áp dụng hơn 1000 xe đi ện ng ầm trong<br /> các khu vực dịch vụ công cộng như xe buýt, xe taxi ... Ho ạt đ ộng này s ẽ góp ph ần<br /> đáng kể vào việc tiết kiệm năng lượng và giảm phát thải trong ngành giao thông.<br /> <br /> Tóm lại, giao thông xanh là một phần quan trọng đối với các thành phố sinh<br /> thái carbon thấp. Các biện pháp cơ bản để phát triển giao thông xanh bao g ồm xây<br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 15<br /> dựng các hệ thống đô thị, đường xá, làn xe buýt, làn đ ường cho xe đ ạp, và các<br /> phương tiện dành cho người đi bộ. Tuy nhiên, việc phát tri ển giao thông xanh hi ện<br /> đã xuất hiện một số điểm yếu như không có mục tiêu cụ th ể v ề ti ết ki ệm năng<br /> lượng và giảm phát thải cacbon cũng như thiếu các phương tiện vận tải xanh và<br /> việc đánh giá các biện pháp giao thông xanh (YE, 2014).<br /> <br /> 2.2.3 Đối với tiêu dùng xanh<br /> <br /> Tiêu dùng xanh trong một số ngành được thực hiện và thúc đẩy tốt như trong<br /> việc phổ biến đồ điện gia dụng xanh, ô tô năng lượng mới.<br /> <br /> - Đồ điện gia dụng xanh<br /> <br /> Đối với đồ điện gia dụng, trên sản phẩm có nhãn năng l ượng rõ ràng, có nhân<br /> viên giới thiệu rõ ràng và nhãn năng lượng, người tiêu dùng sản ph ẩm đ ược tr ợ c ấp<br /> tiết kiệm năng lượng. Điều này giúp tăng thị phần của sản phẩm ti ết ki ệm năng<br /> lượng, đồ điện gia dụng xanh; doanh nghiệp do đó đầu tư thêm nghiên cứu phát<br /> triển sản phẩm tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường.<br /> <br /> Tháng 9/2014, hoạt động bình xét “Người đi đầu trong tiêu dùng ti ết ki ệm<br /> năng lượng gia dụng” được tổ chức lần đầu tiên tại Thượng Hải, trung tâm kinh t ế<br /> lớn, thu hút nhiều sản phẩm của các hãng gia dụng, từ đây th ị tr ường sản ph ẩm<br /> được mở rộng ra cả nước. Thượng Hải là đô thị quốc tế lớn đồng thời cũng đang<br /> phải đối mặt với những thách thức giảm phát thải các bon và ô nhi ễm môi tr ường.<br /> Do đó, hoạt động này rất có ý nghĩa trong việc thúc đẩy phát triển theo hướng xanh<br /> hóa, đặc biệt là tiêu dùng xanh.<br /> <br /> Sản phẩm được đánh giá qua lượng tiêu thụ năm, giá cả, hiệu suất, vòng dời sử<br /> dụng và giá thành dùng điện, từ đó chọn ra sản phẩm bán chạy nhất, ti ết ki ệm năng<br /> lượng nhất. Doanh nghiệp được chọn có tổng lượng tiết kiệm điện cả năm cao nhất.<br /> Sản phẩm được chọn sẽ được dán nhãn chứng nhận.<br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 16<br />  Đến 2015, Trung Quốc đã phát triển việc dãn nhãn năng lượng được 10 năm,<br /> bao gồm hơn 30 loại sản phẩm của 5000 doanh nghiệp. Nhà nước cũng công bố<br /> biện pháp quản lý nhãn tiết kiệm năng lượng, các dự án về sản phẩm tiết kiệm năng<br /> lượng có ảnh hưởng tích cực trong thúc đẩy tiết kiệm năng lượng, nâng cao nhận<br /> thức cho người dân.<br /> <br /> - Ô tô năng lượng mới, ô tô điện<br /> <br /> Tháng 8/2014, sản lượng ô tô năng lượng mới đã tăng khoảng 11 lần so với<br /> cùng kỳ năm trước nhờ chính sách miễn thuế mua. Trung Qu ốc cũng r ất chú tr ọng<br /> đến các tiêu chuẩn nghiêm ngặt đối với ô tô điện so v ới nhi ều n ước, ví d ụ tiêu<br /> chuẩn về pin, tiêu chuẩn an toàn của xe và pin sau va đập, chống nước v.v.<br /> <br /> 2.2.4 Đưa chỉ tiêu “GDP xanh” vào các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô<br /> <br /> Ngày 10/3/2014, khái niệm GDP xanh được đưa ra bởi Chủ tịch Hồ Cẩm Đào.<br /> GDP xanh phản ánh toàn diện kết quả hoạt động kinh tế và chí phí ph ải tr ả cho các<br /> vấn đề môi trường liên quan, bao gồm có những thay đổi về môi trường sống.<br /> <br /> Cũng trong thời gian này, Tổng cục bảo vệ môi trường quốc gia phối h ợp v ới<br /> Cục thống kê nhà nước đưa ra dự án “Nghiên cứu tính toán tổng hợp về môi tr ường<br /> và kinh tế (tính toán GDP xanh)”, chính thức khởi động việc tính toán GDP xanh.<br /> Dự kiến tứng khu vực sẽ lựa chọn 1 tỉnh làm thí điểm.<br /> <br /> Năm 2006, báo cáo nghiên cứu điều chỉnh các tính GDP có tính đến ô nhiễm<br /> môi trường lần thứ nhất do 2 cơ quan trên công bố, “Báo cáo nghiên c ứu tính toán<br /> kinh tế quốc dân xanh Trung Quốc năm 2004” cho thấy: năm 2004 tổn thất do ô<br /> nhiễm môi trường ở Trung Quốc là 511,8 tỷ nhân dân tệ, tương đương 3,05% GDP.<br /> Những chất ô nhiễm, xả thải vào môi trường, căn cứ theo trình độ và công nghệ xử<br /> lý thời điểm đó cần chi phí lên đến 1,8% GDP. Sau khi báo cáo đ ược công b ố,<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 17<br /> nhiều tỉnh đã xin rút lui không thí điểm GDP xanh, kể từ đó báo cáo không còn<br /> được công bố.<br /> <br /> Bên cạnh GDP xanh, việc phát triển bền vững đã trở thành một phần trong các<br /> tiêu chí để đánh giá hiệu quả các hoạt động của lãnh đạo địa ph ương. Vi ệc phân b ổ<br /> mục tiêu xanh đã được đưa thêm vào kế hoạch kinh tế của tỉnh và các quan chức<br /> địa phương chịu trách nhiệm về thiết kế lộ trình xanh[ CITATION ĐỗT161 \l<br /> 1033 ].<br /> <br /> <br /> 3. Một số bài học kinh nghiệm về phát triển kinh tế xanh của Trung Quốc<br /> <br /> Những điểm nổi bật của phát triển kinh tế xanh của Trung Quốc là sự phát<br /> triển của tư duy xanh và việc thực hiện hóa các tư duy trong chính sách và thực tiễn<br /> dựa trên một hệ thống tài chính quốc gia vững mạnh.<br /> <br /> Từ những kết quả đạt được của Trung Quốc trong việc thực hiện chính sách<br /> kinh tế xanh có thể rút ra một số bài học cho Việt Nam như sau:<br /> <br /> Trước hết, cần nâng cao tuyên truyền và nhận thức về kinh t ế xanh trong c ộng<br /> đồng bằng các chương trình và chiến lược cụ thể, ví dụ Trung Quốc đã thực hiện<br /> một số biện pháp nhằm thúc đẩy phát triển giao thông xanh tại các đô thị. Thông<br /> qua đó, sẽ đem lại những tác động cụ thể tới cộng đồng một cách nhanh chóng và<br /> hiệu quả.<br /> <br /> Hai là, có sự chuyển biến mạnh mẽ về tư duy liên quan t ới b ảo v ệ môi tr ường<br /> và kinh tế xanh. Sự thay đổi và phát triển tư duy gắn liền với các chính sách ưu tiên<br /> và chiến lược cụ thể đối với các ngành có tiềm năng và trong từng giai đo ạn c ụ th ể.<br /> Một trong các điểm mạnh về chính sách kinh tế xanh của Trung Quốc là việc xác<br /> định các ngành, lĩnh vực có tiềm năng phát triển kinh tế xanh và tập trung đầu t ư<br /> phát triển các ngành và lĩnh vực đó.<br /> <br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 18<br />  Ba là, cân nhắc và lựa chọn các lĩnh vực và địa phương đ ể th ực hi ện thí đi ểm<br /> chính sách kinh tế xanh, từ đó sẽ rút kinh nghiệm và nhân rộng mô hình cho các<br /> địa phương khác. Việc thực hiện nên căn cứ vào các điều kiện tự nhiên, kinh t ế - xã<br /> hội của từng địa phương để có sự điều chỉnh cho phù hợp, nhằm phát huy ti ềm<br /> năng, thế mạnh của địa phương đó trong thực hiện kinh tế xanh. Các t ỉnh ở vi ệt<br /> Nam có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế vùng có th ể xem xét nh ư H ải<br /> Phòng, Thái Nguyên, Quảng Ninh, Quảng Nam v.v.<br /> <br /> Bốn là, cần sớm hoàn thiện hệ thống và cơ chế, chính sách hỗ tr ợ tài chính<br /> xanh nhằm thúc đẩy phát triển tín dụng xanh, từ thị trường vốn cho doanh nghi ệp,<br /> các dự án xanh thông qua niêm yết, phát hành cổ phiếu xanh, trái phi ếu xanh, gi ấy<br /> chứng nhận đầu tư ... cho các dự án, chương trình và ngành xanh. Kinh nghi ệm c ủa<br /> Trung Quốc cho thấy sự hình thành một hệ thống tài chính quốc gia v ững ch ắc, v ới<br /> sự tham gia của các bên liên quan chủ chốt như Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài<br /> chính, Ủy ban Chứng khoán và Bảo hiểm đã đáp ứng nhu cầu về tài chính xanh bền<br /> vững cho quá trình xanh hóa nền kinh tế. Bên cạnh đó, Trung Qu ốc còn có nh ững<br /> chương trình hỗ trợ cụ thể nhằm khuyến khích các doanh nghiệp công nghệ nhỏ.<br /> <br /> Năm là, cần hoàn thiện các cơ chế và chính sách nhằm khuy ến khích s ự tham<br /> gia của ku vực tư nhân cũng như các bên liên quan trong vi ệc đ ầu t ư, ti ếp c ận công<br /> nghệ sạch hiện đại của Thế giới và sử dụng năng lượng hiệu quả nhằm thúc đẩy sản<br /> xuất xanh hướng tới phát triển bền vững, tiêu dùng bền vững và xây d ựng l ối s ống<br /> xanh.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Tài liệu tham khảo<br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 19<br />  1. Building green economy in Vietnam. (2014, August 23). Retrieved<br /> September 15, 2016, from moitruong.com.vn:<br /> http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:9PcjTq-<br /> pklAJ:moitruong.com.vn/phat-trien-ben-vung/xay-dung-nen-kinh-te-xanh-o-viet-<br /> nam-11959.htm+&cd=5&hl=vi&ct=clnk&gl=vn<br /> 2. CIEM, GIZ. (2017). The green economy policy in developed countries<br /> and policy implications for Vietnam. CIEM-GIZ.<br /> 3. Conservation for Sustainable Development. Retrieved November 7th,<br /> 2017, from Environmentl & Society portal:<br /> http://www.environmentandsociety.org/mml/iucn-ed-world-conservation-strategy-<br /> living-resource-conservation-sustainable-development<br /> 4. Environmental & Society portal. (n.d.). IUCN, ed., World<br /> Conservation Strategy: Living Resource Anh, V. T. (2015). Transforming<br /> Vietnam’s Economy towards Green Growth. Vietnam Social Sciences, No. 4(168) ,<br /> 13-24.<br /> 5. Erica, D. (2016). Sustainable Development in Vietnam: The<br /> Interconnectedness of Climate Change, Socio-Economic Development, Land Use,<br /> and Food Security. Pursuit - The Journal of Undergraduate Research at the<br /> University of Tennessee: Vol. 7: Iss. 1 Article 11, 87-95.<br /> 6. Giang Thanh Long, Bui The Cuong. (nd.). The Structure of goden<br /> population in Vietnam: Opportunities and Challenges and Policy<br /> recommendations. Retrieved September 2017, from General Office for Population<br /> Family Planning: www.gopfp.gov.vn/documents/18/24354/CocauDSV.pdf<br /> 7. Hai, N. M. (2015). Financial policy for green economy development<br /> in Vietnam: Situation and solutions. Hanoi: Ministry of Planning and Investment.<br /> 8. Ho Ngoc Thuy, Nguyen Tu Anh. (2016). Green Economy<br /> Development in Vietnam and the Involvement of Enterprises. Low Carbon<br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 20<br /> Economy, 7, 36-46 . Retrieved 9 2017, from Scientific research publishing:<br /> http://dx.doi.org/10.4236/lce.2016.71004<br /> 9. Jiahua, P. e. (2011). Green Economy and Green Jobs in China.<br /> Current Status and Potentials for 2020. Worldwatch Institute.<br /> 10. Kha, X. L. (2016, May 28). Many countries choose green economy as<br /> the new development model . Retrieved September 10, 2016, from Dantri.com.vn:<br /> http://dantri.com.vn/xa-hoi/nhieu-quoc-gia-lua-chon-kinh-te-xanh-la-mo-hinh-<br /> phat-trien-moi-2016052820004416.htm<br /> 11. Kim Ngoc, Nguyen Thi Kim Thu. (2015, June 10). The trend of green<br /> economy development in the World. Retrieved June 10, 2016, from vssr.vass.gov.v:<br /> http://vssr.vass.gov.vn/UserControls/Tapchi/TapChi/LoadContent.aspx?<br /> UrlListProcess=/noidung/TapChi/Lists/Baiviet&ItemID=251&page=0&allitem=1<br /> 12. Lam, N. T. (2015). Potential of low-carbon development in Vietnam,<br /> from practices to legal framework. In S. Nishioka, Enabling Asia to stabilise the<br /> climate. Springer.<br /> 13. MPI. (2014, November 10). Vietnam needs 30 million USD to<br /> implement the National strategy of green growth. Retrieved May 2017, from MPI:<br /> http://www.mpi.gov.vn/PageS/tinbai.aspx?idTin=25343&idcm=49<br /> 14. Mun S. Ho et la. (2014). Green growth for China. Resources for the<br /> future.<br /> 15. Nagalakshmi Puttaswamy, Mohd. Sahil Ali. (2015). How Did China<br /> become the largest solar PV manufacturing country? Center for study of<br /> science,technology & policy.<br /> 16. Ninh, N. H. (2014). Policies for Environmentally Sustainable<br /> Development: Perspectives from Vietnam. In J. Huang, Environment policies in<br /> Asia. Perspectives from Seven Asian Countries (p. 256). World Scientific.<br /> <br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 21<br />  17. Ngoan, T. N. (2016). Fostering green growth. International<br /> experience and practice of Vietnam. Hanoi: National political publishing house.<br /> 18. Pham Hoang Mai, Nguyen Thi Dieu Trinh. (2016). Green growth<br /> strategy: Roadmap for implementing the Paris Climate Change Agreement.<br /> Journal of science, 228-235.<br /> 19. Phuong, K. (2012, April 26). Green Growth. Retrieved November 19,<br /> 2016, from baoxaydung.com.vn: http://www.baoxaydung.com.vn/news/vn/quy-<br /> hoach-kien-truc/tang-truong-kinh-te-xanh.html<br /> 20. Tan, Z. (2011). Sustainable development and green economy in<br /> China. European Economic and Social Committee.<br /> 21. Tran, T. V. (2014, December 17). The trend to develop green economy<br /> in some countries in the post-crisis period. Retrieved May 10, 2016, from<br /> FinancePlus.vn: http://tapchitaichinh.vn/tai-chinh-quoc-te/nhan-dinh-du-bao/xu-<br /> huong-phat-trien-kinh-te-xanh-cua-mot-so-nuoc-thoi-ky-hau-khung-hoang-<br /> 56617.html<br /> 22. WB, D. R. (2013). Seizing the Opportunity of Green Development in<br /> China. WB.<br /> 23. Xiaoxue, W. e. (2015). China’s path to a green economy. Decoding<br /> China’s green economy. London, UK.: International Institute for Environment and<br /> Development.<br /> 24. YE, J. (2014). Green Transportation Policy and Practice in China:<br /> Progress and Perspective. 14th COTA International Conference of Transportation<br /> (p. 12). ASCE 2014.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> TRUNG TÂM THÔNG TIN – TƯ LIỆU 2017 22<br />