intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Kỹ thuật môi trường chương 6

Chia sẻ: Le Hanh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST
Báo xấu
161
lượt xem 61
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'kỹ thuật môi trường chương 6', khoa học tự nhiên, công nghệ môi trường phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Kỹ thuật môi trường chương 6

  1. Mäi træåìng MÄI TRÆÅÌNG & PHAÏT TRIÃØN BÃÖN VÆÎNG ============================================================= 6.1 - KHAÏI NIÃÛM VÃÖ MÄI TRÆÅÌNG & PHAÏT TRIÃØN BÃÖN VÆÎNG Ph¸t triÓn bÒn v÷ng lµ sù ph¸t triÓn l©u dµi phï hîp víi yªu cÇu cña thÕ hÖ h«m nay mµ kh«ng g©y ra nh÷ng kh¶ n¨ng nguy h¹i ®Õn c¸c thÕ hÖ mai sau trong viÖc tho¶ m·n nhu cÇu riªng vµ trong viÖc lùa chän ng−ìng sèng cña hä. Hoµn c¶nh sèng cña thÕ hÖ h«m nay vµ mai sau phô thuéc vµo tr¹ng th¸i cña m«i tr−êng tù nhiªn vµ m«i tr−êng nh©n t¹o cña nã. X· héi cã nghÜa vô ng¨n chÆn nh÷ng t¸c ®éng g©y nguy h¹i ®Õn c¸c thÕ hÖ mai sau. Ph¸t triÓn bÒn v÷ng ®−îc miªu t¶ nh− mét sù biÕn ®æi s©u s¾c, trong ®ã viÖc sö dông c¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn, viÖc chän c¬ cÊu ®Çu t−, chän c¸c lo¹i h×nh tiÕn bé kü thuËt ®Ó ¸p dông vµ chän c¬ cÊu hµnh chÝnh phï hîp víi c¸c nhu cÇu hiÖn t¹i vµ t−¬ng lai. 6.2 - TÊNH CÁÚP BAÏCH CUÍA VÁÚN ÂÃÖ PHAÏT TRIÃØN BÃÖN VÆÎNG: Cuéc sèng hiÖn t¹i cã sù ph©n cùc lín vÒ møc sèng, lèi sèng vµ s¶n xuÊt. D©n sè ngµy cµng t¨ng vµ møc tiªu dïng còng t¨ng theo kÓ c¶ sè l−îng, chÊt l−îng vµ chñng lo¹i; c¸ch thøc s¶n xuÊt ngµy cµng ®a d¹ng nªn g©y ¶nh h−ëng ®Õn m«i tr−êng, lµm cho m«i tr−êng ngµy cµng biÕn ®æi s©u s¾c theo chiÒu h−íng kh«ng cã lîi, t¸c ®éng xÊu ®Õn hÖ sinh th¸i. Tµi nguyªn ngµy cµng c¹n kiÖt nhanh cïng víi ph−¬ng tiÖn khai th¸c hiÖn ®¹i nªn ®· g©y ra nguy c¬ khñng ho¶ng vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn cho thÕ hÖ mai sau. Do vËy ®Ó cã cuéc sèng l©u dµi cÇn cã biÖn ph¸p h¹n chÕ gia t¨ng d©n sè, gi¶m thiÓu vÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr−êng, t¹o ra lèi sèng tÝch cùc h¬n nh»m gi¶m ph©n cùc møc sèng gi÷a c¸c quèc gia, ch¨m lo vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i tr−êng sèng cña chóng ta. 6.2.1 - Âàûc âiãøm cå baín cuía cuäüc säúng hiãûn taûi: §Ó t×m ra gi¶i ph¸p h−íng tíi sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng th× cÇn ph¶i nghiªn cøu kü ®Æc ®iÓm t×nh h×nh cña cuéc sèng hiÖn t¹i ë c¸c quèc gia trªn thÕ giíi nh»m ®−a ra sù ®iÒu chØnh hîp lý nhÊt. = 141 =
  2. Mäi træåìng 1. Cã sù ph©n cùc vÒ møc sèng gi÷a c¸c quèc gia vµ gi÷a c¸c tÇng líp d©n c− trong tõng quèc gia. HiÖn nay c¸c quèc gia cã sù chªnh lÖch kh¸ lín vÒ møc sèng. Theo sè liÖu 2001, GDP theo ®Çu ng−êi cña n−íc giµu nhÊt lµ Luxembourg víi 44.589 USD/ng−êi.n¨m, thø 2 lµ Mü víi 35.819 USD/ng−êi.n¨m; n−íc nghÌo nhÊt thÕ giíi lµ Ethiopia chØ cã 96 USD/ng−êi.n¨m. Nh÷ng n−íc giµu th× x¶y ra hiÖn t−îng "« nhiÔm do thõa th·i": phung phÝ tµi nguyªn thiªn nhiªn, l·ng phÝ trong lèi sèng, t¨ng nhanh chÊt th¶i nguy hiÓm... Nh÷ng n−íc nghÌo th× x¶y ra t×nh tr¹ng "« nhiÔm do nghÌo ®ãi": kh«ng quan t©m ®Õn vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i tr−êng, kh«ng cã tiÒn chi phÝ cho y tÕ vµ søc khoÎ céng ®ång. Giµu vµ nghÌo lµ hai kh¸i niÖm t−¬ng ®èi, tuú ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi vµ tõng giai ®o¹n lÞch sö cña mçi n−íc mµ cã tiÓu chuÈn riªng ®Ó ®¸nh gi¸ phï hîp. Tuy nhiªn ®Ó cã sù so s¸nh gi÷a c¸c n−íc, ng©n hµng thÕ giíi vµ mét sè n−íc trong khu vùc th−êng chän møc thu nhËp tèi thiÓu b×nh qu©n theo ®Çu ng−êi mét th¸ng ph¶i ®¶m b¶o mua ®−îc l−¬ng thùc, thùc phÈm t−¬ng ®−¬ng víi khÈu phÇn ¨n cña mét ng−êi / ngµy lµ 2100 – 2300 calo. D−íi møc 2100 calo/ngµy lµ thuéc diªn nghÌo ®ãi. 2. Cßn tån t¹i cuéc sèng nghÌo ®ãi vµ suy dinh d−ìng: HiÖn nay cã nhiÒu khu vùc trªn thÕ giíi cßn cã møc sèng nghÌo khæ vµ cßn chiÕm tû lÖ suy dinh d−ìng kh¸ cao. Kho¶ng 25% trªn thÕ giíi vµ chñ yÕu ®ã lµ Ch©u ¸, Ch©u Phi, Ch©u Mü La Tinh sèng d−íi møc nghÌo khæ, trong ®ã cã kho¶ng 150 triÖu trÎ em suy dinh d−ìng nÆng (1995). ThiÕu l−¬ng thùc, nhµ ë, n−íc uèng, thuèc men, nghÌo ®ãi, mï ch÷... lµ nguån gèc c¬ b¶n cña nh÷ng vÊn ®Ò vÒ m«i tr−êng ®ang diÔn ra mét c¸ch nghiªm träng ë c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn. 3. L·ng phÝ trong sinh ho¹t vµ s¶n xuÊt kinh doanh: PhÇn lín c¸c quèc gia chØ ch¨m lo vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ ®Ó n©ng cao møc sèng nªn rÊt phung phÝ nguån nhiªn liÖu vµ søc lao ®éng, kh«ng cã biÖn ph¸p c¶i t¹o sö dông hîp lý tµi nguyªn thiªn nhiªn ®ang cã nguy c¬ c¹n kiÖt. ViÖc nµy ®· t¹o ra sù thiÕu bÒn v÷ng trong ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. ë ViÖt Nam cã kho¶ng 50% quü ®Êt dµnh cho n«ng vµ l©m nghiÖp, tû lÖ ®Êt trèng ®åi nói träc chiÕm ®Õn 1/3 diÖn tÝch ®Êt trªn toµn quèc. 4. T×nh tr¹ng « nhiÔm vµ suy tho¸i m«i tr−êng: HÇu hÕt c¸c qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ tr−íc ®©y ®Òu rÊt Ýt quan t©m ®Õn vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i tr−êng nªn ®· cã nhiÒu khu vùc m«i tr−êng xuèng cÊp mét c¸ch trÇm träng, khã cã kh¶ n¨ng phôc håi. ChÊt l−îng m«i tr−êng ngµy = 142 =
  3. Mäi træåìng cµng gi¶m, thiªn tai ngµy cµng nhiÒu, nã kh«ng chØ ¶nh h−ëng ®Õn kinh tÕ trong n−íc mµ cßn ¶nh h−ëng ®Õn nhiÒu quèc gia kh¸c trªn thÕ giíi. 6.2.2 - Sæû cáúp thiãút cuía váún âãö phaït triãøn bãön væîng: HiÖn nay trªn thÕ giíi ®· cã sù ph©n cùc ngµy cµng lín gi÷a c¸c n−íc vÒ møc sèng, lèi sèng vµ ph−¬ng thøc s¶n xuÊt. Nhu cÇu vÒ møc tiªu dïng ngµy cµng t¨ng c¶ vÒ sè l−îng vµ chñng lo¹i. C¸ch s¶n xuÊt còng rÊt ®a d¹ng vµ ngµy cµng khã kiÓm so¸t. §iÒu ®ã ®· g©y nªn nh÷ng t¸c ®éng xÊu ®Õn m«i tr−êng, lµm cho m«i tr−êng ngµy cµng biÕn ®æi s©u s¾c, réng lín vµ bÞ « nhiÔm nghiªm träng ®e do¹ sù sèng cßn cña hµnh tinh chóng ta. V× vËy vÊn ®Ò m«i tr−êng vµ ph¸t triÓn ®· trë thµnh vÊn ®Ò hÕt søc cÊp b¸ch cña chóng ta hiÖn nay, ®ßi hái c¸c n−íc ph¶i ngåi l¹i víi nhau ®Ó xem xÐt vµ ®Ò ra nh÷ng quy ®Þnh, c«ng −íc chung vÒ m«i tr−êng vµ ph¸t triÓn cho toµn thÕ giíi vµ tõng quèc gia. Tuyªn bè Stockholm vÒ m«i tr−êng vµ con ng−êi (Thuþ §iÓn - 1972) víi sù cã mÆt cña 113 quèc gia, sù xuèng cÊp cña m«i tr−êng toµn cÇu ®−îc thõa nhËn. Cïng víi sù ph¸t triÓn, chÝnh b¶n th©n loµi ng−êi, v× nh÷ng nhu cÇu vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn cña m×nh, ®· t¹o ra mét nguy c¬ tiÒm Èn, ®e do¹ sù tr−êng tån cña Tr¸i §Êt. Héi nghÞ ®· xem xÐt nhu cÇu cÇn cã mét quan ®iÓm chung vµ nh÷ng nguyªn t¾c chung t¹o ra t×nh c¶m vµ h−íng mäi d©n téc trªn thÕ giíi trong qu¸ tr×nh g×n gi÷ vµ lµm tèt ®Ñp h¬n m«i tr−êng cña con ng−êi. Tuyªn bè Rio vÒ m«i tr−êng vµ ph¸t triÓn (Brazil - 1992) víi sù cã mÆt cña 178 quèc gia, kh¼ng ®Þnh l¹i tuyªn bè cña Héi nghÞ Liªn HiÖp Quèc vÒ M«i tr−êng con ng−êi, ®−îc th«ng qua t¹i Stockholm - 1972, vµ t×m c¸ch ph¸t huy tuyªn bè Êy. Nh»m thiÕt lËp mét sù chung søc toµn cÇu míi vµ b×nh ®¼ng th«ng qua viÖc t¹o dùng nh÷ng cÊp ®é hîp t¸c míi gi÷a c¸c quèc gia, nh÷ng thµnh phÇn chÝnh trong c¸c x· héi vµ nh©n d©n. Hµnh ®éng ®Ó ®¹t ®−îc nh÷ng hiÖp ®Þnh quèc tÕ t«n träng quyÒn lîi cña mäi ng−êi vµ b¶o vÖ sù toµn vÑn cña hÖ thèng m«i tr−êng vµ ph¸t triÓn toµn cÇu. C«ng nhËn b¶n chÊt toµn bé vµ phô thuéc lÉn nhau cña Tr¸i §Êt, ng«i nhµ chóng ta. Sù cã mÆt cña ®«ng ®¶o c¸c nhµ l·nh ®¹o cao cÊp nhÊt thÕ giíi thÓ hiÖn nç lùc tËp thÓ cao quý nhÊt nh»m h−íng tíi môc tiªu chung lµ ph¸t triÓn. Héi nghÞ ®· ®−a ra 4 v¨n kiÖn quan träng: - Tuyªn ng«n Rio gåm 27 nguyªn t¾c vÒ vÊn ®Ò m«i tr−êng vµ ph¸t triÓn. Theo tuyªn ng«n nµy c¸c quèc gia cã quyÒn khai th¸c tµi nguyªn cña m×nh phï hîp víi chÝnh s¸ch m«i tr−êng vµ ph¸t triÓn cña m×nh, cã quyÒn ®−îc ph¸t triÓn vµ xo¸ bá nghÌo nµn, ®Æc biÖt lµ nh÷ng nhu cÇu cña nh÷ng n−íc ®ang ph¸t triÓn. Tuyªn ng«n còng nªu lªn nh÷ng nguyªn t¾c vÒ ph¸p luËt m«i tr−êng còng nh− viÖc = 143 =
  4. Mäi træåìng xo¸ bá vµ gi¶m thiÓu nh÷ng h×nh thøc kh«ng thÓ chÊp nhËn ®−îc trong s¶n xuÊt vµ tiªu thô. - Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng 21, bao gåm 11 ch−¬ng tr×nh cho m«i tr−êng thÕ giíi thø ba vµ kªu gäi c¸c n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn t¨ng thªm viÖn trî cho n−íc ngoµi vµo nh÷ng n¨m tíi. - C«ng −íc vÒ b¶o vÖ tÝnh ®a d¹ng sinh häc, tøc b¶o vÖ phong phó vÒ nguån gen, vÒ gièng, loµi sinh vËt vµ hÖ sinh th¸i trong tù nhiªn. C«ng −íc nµy cßn mét vµi n−íc kh«ng chÞu ký, trong ®ã cã Mü. Hä cho r»ng v¨n kiÖn nµy kh«ng phï hîp víi lîi Ých kinh tÕ cña n−íc hä. - HiÖp ®Þnh vÒ nh÷ng nguyªn t¾c b¶o vÖ tµi nguyªn rõng. Tuyªn bè Johannesberg vÒ ph¸t triÓn bÒn v÷ng (Nam Phi - 2002), víi sù cã mÆt cña 196 quèc gia, kh¼ng ®Þnh l¹i vÒ ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Cam kÕt x©y dùng trªn quy m« toµn cÇu mét x· héi nh©n b¶n, b×nh ®¼ng, t«n träng lÉn nhau vµ thÊu hiÓu vÒ nhu cÇu phÈm gi¸ cÇn cho tÊt c¶ mäi ng−êi. QuyÕt t©m nç lùc ®¸p øng mét c¸ch tÝch cùc nhu cÇu vÒ viÖc cÇn cã mét kÕ ho¹ch râ rµng vµ kh¶ thi ®Ó xo¸ bá nghÌo khã vµ ph¸t triÓn con ng−êi. Nh− vËy, m«i tr−êng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng lµ hai vÊn ®Ò liªn quan chÆt chÏ víi nhau. Céng ®ång thÕ giíi ®· nhËn thøc ®−îc râ tÝnh cÊp b¸ch vµ thêi ®¹i cña vÊn ®Ò m«i tr−êng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng qua c¸c cuéc héi nghÞ th−îng ®Ønh c¸c n−íc liªn tiÕp trong mÊy n¨m qua. ChØ cã b¶o vÖ ®−îc m«i tr−êng míi cã thÓ ph¸t triÓn bÒn v÷ng ®−îc. Nh©n lo¹i cÇn tiÕp tôc ®Êu tranh ®Ó b¶o vÖ m«i tr−êng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng. 6.3 - YÃU CÁÖU CÅ BAÍN GIÆÎA MÄI TRÆÅÌNG & PHAÏT TRIÃØN BÃÖN VÆÎNG: §Ó tiÕn tíi mét cuéc sèng bÒn v÷ng cÇn ph¶i thay ®æi lèi s¶n xuÊt vµ lèi sèng hiÖn nay: Thay ®æi lèi s¶n xuÊt: s¶n xuÊt sö dông Ýt n¨ng l−îng, nguyªn, nhiªn, vËt liÖu vµ t¹o ra chÊt phÕ th¶i Ýt h¬n. X©y dùng lèi sèng tiÕt kiÖm, lµnh m¹nh h¬n vÒ m«i tr−êng: tÝnh theo ®Çu ng−êi th× mäi ng−êi d©n ë c¸c n−íc ph¸t triÓn tiªu xµi nhiÒu h¬n vµ còng g©y « nhiÔm nhiÒu h¬n c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn. §èi víi chÊt th¶i, c¸c n−íc ph¸t triÓn còng s¶n sinh ra mét l−îng chÊt th¶i rÊt lín. Cßn c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn ph¶i c¶i thiÖn ®êi sèng kinh tÕ x· héi g¾n liÒn víi viÖc gi¶m gia t¨ng d©n sè. §ã chÝnh lµ ®Ó t¹o ra lèi sèng lµnh m¹nh cho m«i tr−êng, ®ång thêi t¹o ra ý thøc b¶o vÖ m«i tr−êng sèng ë c¸c n−íc nµy. = 144 =
  5. Mäi træåìng 6.4 - NGUYÃN TÀÕC CUÍA SÆÛ PHAÏT TRIÃØN BÃÖN VÆÎNG & CAÏC CHÈ TIÃU ÂAÏNH GIAÏ 6.4.1. Nguyãn tàõc cuía sæû phaït triãøn bãön væîng: Ph¸t triÓn bÒn v÷ng lµ s¶n phÈm cña mét x· héi loµi ng−êi bÒn v÷ng. Mét d©n téc chØ cã mét cuéc sèng bÒn v÷ng khi d©n téc ®ã hoµ hîp víi c¸c d©n téc kh¸c trªn thÕ giíi vµ víi thiªn nhiªn. Nh©n lo¹i chØ cã thÓ khai th¸c ®−îc nh÷ng g× cã trong thiªn nhiªn, trong ph¹m vi cung cÊp cña thiªn nhiªn. NÕu thiªn nhiªn mÊt kh¶ n¨ng cung cÊp th× nh©n lo¹i kh«ng thÓ tån t¹i ®−îc. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ ph¶i tiÕn hµnh hµnh ®éng ph¸t triÒn trong ph¹m vi thiªn nhiªn cho phÐp, trong khu«n khæ tù phôc håi cña thiªn nhiªn. Kü thuËt khai th¸c cµng hiÖn ®¹i th× thiªn nhiªn cµng bÞ tµn ph¸ nÆng nÒ. Con ng−êi cÇn ph¶i biÕt tù chÕ ngù b¶n n¨ng cña m×nh b»ng c¸ch chØ h−ëng thô nh÷ng phóc lîi do kü thuËt hiÖn ®¹i mang l¹i trong khu«n khæ b¶o toµn thiªn nhiªn. §Ó x· héi ph¸t triÓn bÒn v÷ng cÇn thùc hiÖn c¸c nguyªn t¾c sau: - B¶o vÖ sù sèng vµ tÝnh ®a d¹ng cña Tr¸i §Êt. - H¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt viÖc lµm suy gi¶m tµi nguyªn t¸i t¹o vµ kh«ng t¸i t¹o ®−îc. - Gi÷ v÷ng trong kh¶ n¨ng chÞu ®ùng cñaTr¸i §Êt. - T«n träng vµ quan t©m ®Õn cuéc sèng cña céng ®ång. - C¶i thiÖn chÊt l−îng cuéc sèng cña con ng−êi. - X©y dùng th¸i ®é míi, thay ®æi thãi quen cña mäi ng−êi ®èi víi thiªn nhiªn. - Cho phÐp c¸c céng ®ång tù qu¶n lÊy m«i tr−êng cña m×nh. - T¹o ra c¬ cÊu quèc gia thèng nhÊt thuËn lîi cho viÖc b¶o vÖ m«i tr−êng. - X©y dùng mét c¬ cÊu liªn minh toµn cÇu, kh«ng mét quèc gia nµo ®−îc lîi hay thiÖt riªng m×nh khi toµn cÇu cã mét m«i tr−êng trong lµnh hay « nhiÔm. Sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña khoa häc kü thuËt ngµy cµng lµm cho con ng−êi hiÓu biÕt rÊt nhiÒu vµ t−¬ng ®èi ®Çy ®ñ c¸c mèi quan hÖ gi÷a m«i tr−êng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng. §iÒu ®ã, tr−íc hÕt lµ do hiÖn tr¹ng m«i tr−êng toµn cÇu vµ khu vùc ®ang bÞ « nhiÔm nghiªm träng, ®e do¹ trùc tiÕp ®Õn chÝnh cuéc sèng cña con ng−êi. Con ng−êi cÇn ®−îc gi¸o dôc nhËn thøc chung vÒ « nhiÔm m«i tr−êng, sö dông tiÕn bé cña khoa häc kü thuËt ®Ó ng¨n chÆn t×nh tr¹ng suy tho¸i m«i tr−êng, x©y dùng mét x· héi ph¸t triÓn bÒn v÷ng. = 145 =
  6. Mäi træåìng 6.4.2. Caïc chè tiãu âaïnh giaï sæû phaït triãøn bãön væîng: Lµm thÕ nµo ®Ó ®¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn lµ bÒn v÷ng? Cã thÓ ®Þnh l−îng ®−îc kh«ng? Møc ®é chÊp nhËn sù ®Þnh l−îng ®ã ra sao? §©y lµ vÊn ®Ò rÊt phøc t¹p mµ con ng−êi ph¶i v−ît qua rÊt nhiÒu khã kh¨n ®Ó chÊp nhËn vµ thùc hiÖn. X· héi loµi ng−êi gåm nhiÒu d©n téc kh¸c nhau vÒ v¨n ho¸, lÞch sö, tÝn ng−ìng, chÝnh trÞ, gi¸o dôc truyÒn thèng, hä còng kh¸c nhau vÒ møc ®é phån vinh, vÒ chÊt l−îng cuéc sèng vµ ®iÒu kiÖn m«i tr−êng mµ sù nhËn thøc vÒ sù kh¸c biÖt ®ã còng rÊt kh¸c nhau. H¬n n÷a sù c¸ch biÖt ®ã l¹i th−êng xuyªn thay ®æi khi t¨ng, khi gi¶m. Bëi vËy ®¸nh gi¸ thÕ nµo lµ sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng mang tÝnh tuú thuéc rÊt lín. Tuy nhiªn ®Ó x¸c ®Þnh sù ph¸t triÓn con ng−êi hay chÊt l−îng cuéc sèng cña con ng−êi, UNDP ®· ®−a ra ba hÖ thèng chØ sè sau ®©y: a) ChØ sè vÒ sù ph¸t triÓn con ng−êi: Sù tr−êng thä- ®−îc tÝnh b»ng tuæi thä trung b×nh cña ng−êi d©n. Tuæi thä cao lµm cho con ng−êi cã nhiÒu c¬ héi ®¹t ®Õn môc ®Ých lùa chän cña m×nh vµ ph¸t triÓn ®−îc kh¶ n¨ng cña con ng−êi. Tuæi thä lµ kÕt qu¶ sù kÕt hîp søc khoÎ vµ møc ®é ®Çy ®ñ dinh d−ìng, ch¨m sãc y tÕ vµ chÊt l−îng m«i tr−êng sèng. TrÝ thøc: lµ sù gi¸o dôc ®Çy ®ñ ®−îc x¸c ®Þnh b»ng tr×nh ®é häc vÊn ë tuæi tr−ëng thµnh. Tr×nh ®é häc vÊn gióp cho con ng−êi thùc hiÖn ®−îc kh¶ n¨ng tiÒm Èn cña m×nh vµ sö dông mét c¸ch cã lîi nhÊt nh÷ng lîi thÕ cña c¬ héi, nhê ®ã mµ con ng−êi ngµy cµng ph¸t triÓn nhanh h¬n. Thu nhËp b×nh qu©n theo ®Çu ng−êi: GDP ®−îc tÝnh ®Çy ®ñ tÊt c¶ mäi thu nhËp, c¨n cø vµo søc mua thùc tÕ tõng n−íc chø kh«ng theo tû gi¸ hèi ®o¸i chÝnh thøc, ®Æc biÖt ph¶i l−îng ho¸ ®−îc nh÷ng phÇn phóc lîi x· héi. b) ChØ sè vÒ sù tù do cña con ng−êi: ChØ tiªu nµy ®−îc Ýt quèc gia c«ng nhËn v× chøa ®ùng nhiÒu yÕu tè chÝnh trÞ. Nh©n quyÒn vµ sù tù do kh«ng thÓ ¸p ®Æt, kh«ng thÓ ®em ¸p dông tõ n¬i nµy sang n¬i kh¸c. Mçi d©n téc cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c biÖt nhau, cã truyÒn thèng ph¸t triÓn lÞch sö kh¸c nhau, cã phong tôc tËp qu¸n vµ nÒn v¨n ho¸ kh¸c nhau nªn cã nh÷ng t− duy kh¸c nhau vÒ sù tù do cña con ng−êi. c) ChØ sè møc tiªu thô n¨ng l−îng tÝnh theo ®Çu ng−êi so víi tû lÖ t¨ng d©n sè: ChØ sè nµy rÊt cã ý nghÜa v× s¶n xuÊt n¨ng l−îng lµ nguyªn nh©n g©y « nhiÔm m«i tr−êng vµ tû lÖ t¨ng d©n sè còng g©y suy tho¸i m«i tr−êng, nghÜa lµ c¶ hai ®Òu cã ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng cuéc sèng h«m nay vµ thÕ hÖ mai sau. = 146 =
  7. Mäi træåìng 6.5 - CAÏC VÁÚN ÂÃÖ MÄI TRÆÅÌNG CÁÚP BAÏCH ÅÍ VIÃÛT NAM T¹i héi nghÞ Rio-92, chÝnh phñ ViÖt Nam ®· nªu lªn 8 vÊn ®Ò vÒ m«i tr−êng cÊp b¸ch cña ViÖt Nam. Gi¶i quyÕt ®−îc nh÷ng vÊn ®Ò bøc b¸ch nhÊt vÒ m«i tr−êng lµ ch×a kho¸ ®Ó më ra t−¬ng lai ph¸t triÓn bÒn v÷ng cho ViÖt Nam. 1. Nguy c¬ mÊt rõng vµ c¹n kiÖt tµi nguyªn ®· xÈy ra nhiÒu vïng vµ ®e do¹ c¶ n−íc. ViÖt nam : 1943-1990, diÖn tÝch rõng n−íc ta gi¶m kho¶ng 5,4 triÖu ha. Tõ n¨m 90 ®Õn nay chiÒu h−íng rõng vÉn ë t×nh tr¹ng suy tho¸i. Diãûn têch ræìng giaì vaì ræìng träöng chæa âãún tuäøi thaình thuûc âaî bë xám phaûm. Màûc duì âäü che phuí cuía ræìng trong nhæîng nàm qua coï chiãöu hæåïng tàng lãn: nàm 1998 laì 28,8%, nàm 2000 laì 33,2%, nàm 2002 laì 35,8% nhæng chuí yãúu laì ræìng ngheìo vaì ræìng thæa. Kãút quaí ræìng måïi chæa thãø buì âàõp âæåüc mæïc phaï ræìng hiãûn taûi. Muûc tiãu âãö ra âãún 2010 âäü che phuí cuía ræìng ræìng âaût 43% diãûn têch tæû nhiãn cuía caí næåïc cuîng khoï coï thãø âaût âæåüc. Nguyãn nhán máút ræìng laì do sæû kãút håüp cuía caïc ban ngaình våïi âëa phæång chæa âäöng bäü; hiãûn tæåüng lám tàûc hoaình haình chàût phaï ræìng; sæû quaín lyï âënh hæåïng khäng chênh xaïc, cuû thãø cuía caïc âëa phæång; yï thæïc cuía ngæåìi dán chæa cao gáy ra nhæîng vuû chaïy ræìng taïc âäüng ráút xáúu âãún mäi træåìng. Diãûn têch ræìng nguyãn sinh ngaìy caìng suy giaím, täúc âäü taïi sinh ræìng cháûm, ræìng träöng khäng këp bäø sung dáùn âãún âáút ræìng bë xoïi moìn, âäöi nuïi troüc ngaìy caìng nhiãöu, máút cán bàòng sinh thaïi nàûng nãö, sinh ra nhæîng hãû quaí nhæ cæåìng âäü luî luût tháút thæåìng våïi cæåìng âäü maûnh, haûn haïn keïo daìi, thiãn tai caìng laìm cho ræìng, âáút ræìng bë aính hæåíng, caûn kiãût. 2. Sù suy gi¶m nhanh cña chÊt l−îng ®Êt vµ diÖn tÝch ®Êt canh t¸c theo ®Çu ng−êi, viÖc sö dông l·ng phÝ tµi nguyªn ®Êt ®ang tiÕp diÔn. Víi trªn 33 triÖu ha ®Êt tù nhiªn, ViÖt Nam l¹i lµ n−íc cã diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp tÝnh theo ®Çu ng−êi vµo lo¹i thÊp nhÊt thÕ giíi. ViÖt Nam thuéc nh÷ng quèc gia nghÌo vÒ ®Êt ®ai. Xu thÕ nµy tiÕp tôc t¨ng theo møc ®é ph¸t triÓn cßn qu¸ cao cña d©n sè. 3. Tµi nguyªn biÓn, ®Æc biÖt lµ tµi nguyªn sinh vËt biÓn bÞ suy gi¶m, m«i tr−êng biÓn b¾t ®Çu bÞ « nhiÔm, tr−íc hÕt lµ dÇu má. §Êt n−íc ta cã gÇn mét triÖu km2 h¶i phËn, ®−îc coi lµ kho tµng thuû s¶n v« tËn, cã thÓ khai th¸c æn ®Þnh tõ 1,6-2 triÖu tÊn thuû s¶n/ n¨m. Tuy nhiªn, biÓn ViÖt Nam ®ang c¹n dÇn nguån tµi nguyªn do viÖc qu¶n lý vµ khai th¸c kh«ng chÆt chÏ, do tµi nguyªn bÞ c−íp ®o¹t bëi c¸c ®éi tµu ®¸nh b¾t n−íc ngoµi, do c¸c ph−¬ng tiÖn ®¸nh b¾t cña ta cßn th« s¬ vµ luËt b¶o vÖ sinh vËt biÓn kh«ng ®−îc tu©n thñ. ChÊt th¶i c«ng nghiÖp ®æ trùc tiÕp ra s«ng, ra biÓn g©y « nhiÔm vïng cöa s«ng vµ ven biÓn. Theo tµi liÖu cña chi côc b¶o vÖ nguån lîi thuû s¶n = 147 =
  8. Mäi træåìng trung −¬ng 3, nång ®é dÇu trong n−íc biÓn hiÖn nay lªn tíi 16 mg/m3 (so víi quy ®Þnh lµ 0,005 mg/m3) lín gÊp 3200 lÇn, ®Æc biÖt ë c¸c vïng biÓn Vòng Tµu, Minh H¶i, Kiªn Giang. 4. Tµi nguyªn khãang s¶n, tµi nguyªn n−íc, tµi nguyªn sinh vËt, c¸c hÖ sinh th¸i ®ang sö dông kh«ng hîp lý dÉn ®Õn sù c¹n kiÖt vµ nghÌo ®i cña tµi nguyªn thiªn nhiªn. ë ViÖt Nam cã hµng tr¨m má kho¸ng s¶n ®ang ®−îc khai th¸c nh−ng ®Òu rÊt l·ng phÝ ë tÊt c¶ c¸c kh©u. Trong nhiÒu n¨m qua møc tæn thÊt khai th¸c than trung b×nh tõ 12-15 % ®èi víi than lé thiªn vµ tõ 42-54% ®èi víi than hÇm lß. Trong h¬n 20 n¨m khai th¸c, l−îng tæn thÊt quÆng apatit lo¹i I vµ lo¹i II b»ng 2 lÇn l−îng quÆng ®· lÊy ®−îc, vµng sa kho¸ng, ®¸ quý hiÕm... ®ang bÞ khai th¸c mét c¸ch bõa b·i kh«ng ®−îc thèng kª kiÓm so¸t 5. ViÖc « nhiÔm m«i tr−êng vµ tr−íc hÕt lµ m«i tr−êng n−íc, kh«ng khÝ vµ ®Êt ®· xuÊt hiÖn nhiÒu n¬i, nhiÒu lóc ®· ®Õn lóc trÇm träng, ®Æc biÖt ë c¸c thµnh phè lín nh−: Hµ Néi, TP Hå ChÝ Minh, H¶i Phßng, §µ N½ng... NhiÒu vÊn ®Ò vÖ sinh phøc t¹p ®· ph¸t sinh ë c¸c khu vùc thµnh thÞ vµ n«ng th«n. 6. T¸c h¹i cña chiÕn tranh, ®Æc biÖt lµ c¸c ho¸ chÊt ®éc ®· vµ ®ang g©y nh÷ng hËu qu¶ nghiªm träng vÒ mÆt m«i tr−êng ®èi víi thiªn nhiªn vµ con ng−êi ViÖt Nam. Theo thèng kª cña Mü, gÇn 50% diÖn tÝch rõng vµ ®Êt canh t¸c ë miÒn Nam ViÖt Nam ®· bÞ r¶i chÊt ®éc ho¸ häc tõ 1 lÇn trë lªn. Mü ®· sö dông 72 triÖu galon chÊt diÖt cá vµ lµm trôi l¸ c©y, trong ®ã chÊt ®éc mµu da cam cã chøa ®i«xin chiÕm 60%, chÊt tr¾ng chiÕm 15% vµ chÊt xanh chiÕm 27% ®· huû diÖt hµng triÖu ha rõng vµ ®Êt trång trät, nhiÔm ®éc nguån n−íc g©y t¸c h¹i nghiªm träng vÒ sè l−îng vµ chñng lo¹i sinh vËt, ®Æc biÖt g©y hËu qu¶ l©u dµi ®Õn søc khoÎ con ng−êi. ¦íc tÝnh thêi gian kh«i phôc c¸c khu rõng bÞ r¶i chÊt ®éc hãa häc ph¶i mÊt 1 thÕ kû. 7. ViÖc gia t¨ng d©n sè c¶ n−íc, viÖc ph©n bè kh«ng ®ång ®Òu vµ kh«ng hîp lý lùc l−îng lao ®éng gi÷a c¸c vïng vµ c¸c ngµnh khai th¸c tµi nguyªn lµ nh÷ng vÊn ®Ò phøc t¹p nhÊt trong quan hÖ d©n sè - m«i tr−êng. D©n sè ViÖt Nam t¨ng qu¸ nhanh: tõ n¨m 1955 ®Õn 1977 ®· t¨ng gÊp ®«i vµ ®Õn 1989 ®· ®¹t trªn 65 triÖu; n¨m 2003 trªn 82 triÖu ng−êi. D©n sè t¨ng nhanh nh−ng l−¬ng thùc tÝnh theo ®Çu ngõ¬i t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ nªn ®· dÉn ®Õn nhiÒu vÊn ®Ò gay g¾t mµ nÒn kinh tÕ ph¶i ®èi phã nh− c¸c vÊn ®Ò vÒ ¨n, ë, y tÕ, gi¸o dôc ... 8. ViÖt Nam ®ang thiÕu nhiÒu c¬ së vËt chÊt, kü thuËt, c¸n bé luËt ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vÒ m«i tr−êng trong khi nhu cÇu vÒ m«i tr−êng vµ tµi nguyªn kh«ng ngõng t¨ng cao, yªu cÇu vÒ c¶i thiÖn m«i tr−êng vµ chèng « nhiÔm m«i tr−êng ngµy mét lín vµ phøc t¹p. §©y lµ vÊn ®Ò chung mµ c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn gÆp ph¶i. Tuy nhiªn, ®èi víi ViÖt Nam th× thiÕu thèn hÕt søc to lín so víi yªu cÇu thùc tÕ nªn ch−a cã thÓ thùc hiÖn ®−îc nh÷ng ý ®å ph¸t triÓn to lín nh»m b¶o vÖ kh¾c phôc m«i tr−êng sèng cña = 148 =
  9. Mäi træåìng m×nh. ViÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò m«i tr−êng ë ViÖt Nam ®ang lµ vÊn ®Ò gÊp rót trong lóc ®ßi hái m«i tr−êng sèng ngµy cµng cao, yªu cÇu c¶i thiÖn m«i tr−êng ngµy cµng lín. LUÁÛT MÄI TRÆÅÌNG VIÃÛT NAM Tuyªn truyÒn ®Õn mäi ng−êi d©n ®Ó biÕt vµ hiÓu luËt b¶o vÖ m«i tr−êng. Gåm 7 ch−¬ng 55 ®iÒu ®−îc quèc héi th«ng qua vµo ngµy 27/12/1993 vµ ®−îc chñ tÞch n−íc ký ngµy 10/01/1994. Ch−¬ng 1: Nãi vÒ nh÷ng quy ®Þnh chung gåm 9 ®iÒu: tr¸ch nhiÖm cña mçi c«ng d©n. Ch−¬ng 2: gåm 19 ®iÒu, quy ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña Nhµ n−íc cña c¸c tæ chøc c¸ nh©n vÒ phßng chèng suy tho¸i m«i tr−êng, « nhiÔm m«i tr−êng, sù cè m«i tr−êng. Ch−¬ng 3: gåm 7 ®iÒu, quy ®Þnh vÒ tr¸ch nhiÖm cña Nhµ n−íc, tæ chøc vµ c¸ nh©n vÒ kh¾c phôc sù cè m«i tr−êng, « nhiÔm m«i tr−êng, suy tho¸i m«i tr−êng. Ch−¬ng 4: gåm 8 ®iÒu, nãi vÒ viÖc qu¶n lý Nhµ n−íc trong vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i tr−êng, tr¸ch nhiÖm cña c¸c tæ chøc Nhµ n−íc vÒ chøc n¨ng quyÒn h¹n vÒ vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i tr−êng. Ch−¬ng 5: gåm 4 ®iÒu, nãi vÒ quan hÖ quèc tÕ vÒ vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i tr−êng. Ch−¬ng 6 vµ 7: Nãi vÒ khen th−ëng kû luËt còng nh− nãi vÒ c¸c ®iÒu kho¶n thi hµnh c¸c luËt kh¸c. = 149 =
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2