Larry Page và Google: Sắp xếp lại hệ thống thông tin toàn cầu - phần 5

Chia sẻ: Angle Angel | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:61

Thêm vào BST

Báo xấu

84
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tổ chức lại hệ thống thông tin toàn cầu để phục vụ cho nhiều người trên thế giới này - Đó chính là mục tiêu lớn nhất để Google được tạo ra, lớn lên và đi vào lịch sử kinh doanh thế giới như một huyền thoại.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Larry Page và Google: Sắp xếp lại hệ thống thông tin toàn cầu - phần 5

núi naâo giaãi quyïët àûúåc söë lûúång lúán, toaân böå tûâ Libraries Project. Ngoaâi chuyïån goä àõa chó vaâo trònh Internet. Luác àoá àaä coá möåt vaâi tïn tuöíi nhû Lycos, duyïåt Internet, Page duâng AltaVista àïí tòm kiïëm. Infoseek, HotBot. “Baån chó tòm thêëy möåt àaám kïët Cöng cuå naây cuäng giuáp Page àûúåc chuyïån liïåt kï quaã chùèng coá yá nghôa gò nhiïìu”, giaáo sû Motwani caác àõa chó maâ noá lûu trûä sùén, àúä phaãi nhúá hay ghi noái vaâ goä tûâ khoáa “inktomi” vaâo chñnh trang tòm cheáp. Phêìn lúán tòm kiïëm luác àoá dûâng laåi úã khaã kiïëm Inktomi, xõn nhêët vaâo thúâi àiïím àoá. Kïët quaã, nùng naây. Tiïån lúåi cuãa noá laâ baån coá thïí tûâ àõa chó nhû giaáo sû noái: “Chùèng coá gò. Noá coân khöng tòm liïåt kï àoá maâ click chuöåt vaâo vaâ link ài luön. Brin thêëy chñnh noá”. Inktomi àûúåc phaát triïín vaâo giûäa thûúâng laâm giuáp Page cöng viïåc naây. Caã hai vêîn nùm 1995 taåi Àaåi hoåc Berkeley, núi Motwani lêëy àaâo xúái hai maãng súã trûúâng cuãa nhau vaâ khuynh bùçng tiïën sô. Giaáo sû nhêån àõnh “Tòm kiïëm chùèng hûúáng laâ laâm sao kïët nöëi chuáng laåi thaânh möåt. Àöëi lyá thuá vaâo thúâi buöíi naây”. vúái Brin laâ möåt thöng tin, möåt dûä liïåu cuå thïí úã bêët Trong khi Brin chûa tòm ra pheáp toaán naâo àïí ài cûá nguöìn naâo. Vúái Page laâ laâm sao ài xuyïn qua xuyïn qua nhûäng nguöìn dûä liïåu khöíng löì nhûng caác trang web – thïë giúái thöng tin lúán nhêët – àïí rúâi raåc trïn Internet thò Page ngöìi miïåt maâi bïn toám lêëy chuáng. maáy tñnh àïí lïn web lêëy dûä liïåu xuöëng möåt caách Möåt höm, trong khi ngöìi trûúác maân hònh vúái thuã cöng. Page hoãi sinh viïn trong trûúâng thò ai AltaVista, Page nhòn chùm chùm vaâo nhûäng kïët cuäng chó cho “bñ kñp” goä àõa chó website vaâo trònh quaã liïåt kï. ÚÃ àoá coá nhûäng thûá àûúåc àaánh dêëu vaâ duyïåt Internet. Àún giaãn thïë thöi! Nghôa laâ, baån àûúåc goåi bùçng caái tïn quen thuöåc: àûúâng dêîn (link). phaãi nhúá àõa chó website cêìn tòm. Àoá cuäng laâ luác Page nhêån thêëy haânh vi cuãa mònh giöëng nhû con ngûúâi truy cêåp vaâo web taåi Viïåt Nam ai cuäng thuã nhïån boâ tûâ àiïím naây qua àiïím khaác. Nhûng con möåt cuöën söí nhoã danh baå àõa chó web. Vêën àïì cuãa nhïån sau khi boâ thò taåo ra möåt caái maång nhïån Page vaâ Brin laâ phaãi coá möåt thuêåt toaán laâm chuyïån bùçng súåi tú cuãa mònh, coân ngûúâi ta khi boâ nhû vêåy àoá maâ khöng cêìn bêët cûá cuöën danh baå naâo hay trñ trïn maång thò moåi thûá vêîn cûá rúâi raåc. Liïåu coá möåt nhúá siïu viïåt naâo, vò ai maâ nhúá hay cheáp àûúåc caã thuêåt toaán naâo boâ nhû con nhïån trong khöng gian tó àõa chó! Söë lûúång coân tùng lïn caã tó nûäa trong web trïn Internet khöng? Page bùæt àêìu suy nghô vïì tûúng lai. Hai thanh niïn naây àang àùåt ra baâi toaán caách lûúåm lùåt nhûäng àûúâng link. Viïåc naây chó laâm coá tñnh caách maång. àûúåc sau khi phên tñch àûúâng link. Möåt khi noá àaä Page phaãi tòm dûä liïåu tûâ web laâ búãi vò Page àang àûúåc phên tñch, àaä nùæm àûúåc noá khi àoá seä coá cú thûåc hiïån Dûå aán Thû viïån Kyä thuêåt söë – Digital súã àïí coá möåt thuêåt toaán “con nhïån”. 152 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 153
Page noái vúái giaáo sû hûúáng dêîn vïì hûúáng tiïëp ra thuêåt toaán vúái hai muåc tiïu àêìy àuã vaâ töëc àöå cêån cuãa mònh. Page nghô rùçng möåt khi nùæm bùæt nhanh. Lêìn àêìu tiïn trong lõch sûã truyïìn thöng, àûúåc cú chïë lûúåm lùåt caác yïëu töë link naây thò cú chïë con ngûúâi àang àûáng trûúác khaã nùng chia seã kiïën àoá coá thïí ài tûâ web naây sang web khaác. Page nhêån thûác toaân cêìu vúái töëc àöå ngay lêåp tûác. Sau naây, hoå àûúåc àöìng yá cuãa giaáo sû hûúáng dêîn Hector Garcia hoaân thiïån tiïëp tuåc, Google àaåt töëc àöå 1/500 giêy Molina vïì pheáp phên tñch caác link vaâ giaá trõ tiïìm àïí tòm ra kïët quaã, doån lïn cho baån nguöìn nguyïn nùng cuãa hûúáng nghiïn cûáu. Nhûäng maáy tòm luác liïåu cuãa bûäa tiïåc tri thûác. Nhûng vaâo thúâi àiïím àoá khöng cung cêëp chi tiïët hoùåc möåt thöng tin naâo naây, hoå chó dûâng laåi àûúåc úã phaát kiïën cuãa Page laâ àoá tûâ àõa chó maâ chuáng tòm thêëy. Noái caách khaác, àaä taåo ra möåt “con nhïån” boâ tûâ web naây sang web chuáng chó moâ àïën àûúåc àõa chó maâ khöng ài vaâo khaác àïí lêëy dûä liïåu. Vêåy maâ caác öí chûáa khöng coân kho dûä liïåu cuãa web. Page muöën àaâo tung caác chaåy nöíi nûäa. àûúâng link lïn vaâ xem chuáng coá thïí hûäu ñch nhû Vêën àïì tiïëp theo, vêîn theo caách nhòn coá khuynh thïë naâo. Chöåp bùæt caác dûä liïåu trong àoá laâ nghïì cuãa hûúáng giaá trõ xaä höåi, laâ con nhïån naây laâm sao Brin. Nhûng Page muöën kiïím tra lyá thuyïët cuãa phên biïåt nguöìn link naâo laâ quan troång vúái ngûúâi mònh thò cêìn phaãi coá möåt caái thuâng chûáa dûä liïåu tòm, nguöìn naâo ñt quan troång hún? Giöëng nhû baån thêåt lúán àïí thûã. Page laâm àiïìu àoá vúái ngay maáy àoåc saách, nguöìn naâo quan troång laâ do baån thêím tñnh cuãa mònh. Caái gêìm baân trong phoâng 360 toâa àõnh, khöng coá caái maáy naâo laâm viïåc àoá giuáp baån. nhaâ Gates trúã thaânh möåt caái kïå nöëi caác öí chûáa maâ Nhûng nïëu coá ai àoá àûa cho baån caã nuái saách theo ngûúâi baån Munzner taã laâ thêëy noá giöëng nhû ngûúâi caách cuãa “con nhïån” tòm thêëy thò baån seä röëi ngay ta chúi xïëp hònh logo. vò söë lûúång. Giaá trõ cuãa cêu hoãi naây, nhû baån àoåc Page àaä tòm ra chòa khoáa cho vêën àïì. biïët noá coá yá nghôa xaä höåi hún laâ möåt pheáp toaán cuãa Vaâ àoá seä laâ cöåt möëc trong lõch sûã truyïìn thöng. khoa hoåc. Nhûng Page muöën “con nhïån” phaãi coá Tiïën sô Hennessy, hiïåu trûúãng Stanford àaä noái vïì möåt giaá trõ cho cuöåc söëng chûá khöng phaãi laâ vêåt phaát kiïën naây: “Anh ta nghô ra con nhïån (spider) trònh diïîn kyä thuêåt. Page khöng muöën lùåp laåi caách chñnh xaác möåt caách laå kyâ”. thûác cuãa thêìn tûúång Tesla – ngûúâi phaát kiïën ra Brin vaâ Page luác àoá àaä giöëng nhû hònh vúái boáng. doâng àiïån xoay chiïìu nhûng röìi àïí àoá. Brin gêìn nhû úã suöët trong phoâng Page. Ngûúâi ta Page laåi àûa ra möåt lyá thuyïët tranh luêån vúái Brin bùæ t àêì u goå i hoå chó bùç n g möå t caá i tïn chung vïì sûá mïånh xaä höåi cuãa “con nhïån” maâ hoå àaä taåo LarryAndSergey. Caã hai àaä thûác thêu àïm àïí tòm ra. Page noái: “Sûå trñch dêîn trong nghiïn cûáu khoa 154 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 155
hoåc laâ quan troång”. Vaâ Page dêîn chûáng cho têìm ûáng duång noá trïn Internet. Àêìu nùm 1997, Page quan troång àoá: “Caác nhaâ khoa hoåc àoaåt giaãi Nobel phaát triïín cöng cuå tòm kiïëm nguyïn thuãy vúái tïn àaä phaãi trñch dêîn caã 10.000 trang taâi liïåu khaác goåi laâ BackRub – gaäi lûng – vò nhû Page giaãi thñch nhau”. Kïët luêån laâ: Nguöìn naâo caâng àûúåc trñch cöng cuå naây tòm thêëy web bùçng caách “voâng ra sau dêîn nhiïìu chûáng toã mûác àöå quan troång hún cuãa lûng” web. Page lêëy baân tay traái cuãa mònh àùåt lïn nguöìn àoá. Vaâ caã hai tòm thêëy möåt löëi thoaát: “Con maáy scan vaâ queát! Page thñch thuá lêëy phêìn mïìm nhïån” phaãi “nghe” vaâ “thêëy” àûúåc àûúâng link naâo laâm cho bûác hònh naây trúã thaânh trùæng àen. Àoá laâ àûúåc truy cêåp nhiïìu hún, vaâ khi àoá noá phaãi cho ra logo àêìu tiïn cuãa cöng cuå tòm kiïëm BackRub. Baån kïët quaã ûu tiïn tûúng tûå. Nghôa laâ, nguöìn naâo khoá coá thïí tòm thêëy möåt “caái maáy” thûã nghiïåm àûúåc nhiïìu ngûúâi tham khaão thò lêìn sau con nhïån trong phoâng thñ nghiïåm naâo maâ coá möåt logo nhû seä tûå àöång doån nguöìn àoá lïn trûúác trong danh thïë. Baån thûúâng chó nghô àïën logo khi àoá laâ möåt saách kïët quaã. Noái möåt caách khaác, Page vaâ Brin àaä saãn phêím thûúng maåi hay múã cöng ty. Thêìy duâng nhûäng thuêåt toaán phûác taåp coá tñnh thöëng kï. Motwani thêëy thñch thuá vaâ tham gia vaâo cöng viïåc Lûåa choån naây, àïën nay vêîn laâ baãn sùæc cuãa Google cuãa sinh viïn: “Hoå àaä nhanh choáng biïën noá thaânh vaâ àûúåc xem laâ thöng minh hún maáy khaác. Nguyïn möåt nghiïn cûáu hoåc thuêåt”. Caác taác giaã cuãa cöng lyá coá tñnh xaä höåi àoá vïì sau seä àõnh hûúáng cho trònh giúâ àêy thûåc sûåc muöën biïën noá thaânh möåt nhûäng saãn phêím tòm kiïëm quan troång nhêët cuãa maáy tòm kiïëm lúán, vûúåt ra khoãi quy mö thñ nghiïåm Google, tûâ “tûâ khoáa” cho àïën “hònh aãnh” hay vaâ phaát triïín noá lïn thaânh cöng nghïå tòm kiïëm (tòm “video”. Noá coá giaá trõ hûäu ñch nhû Page muöën. Noá moåi loaåi dûä liïåu chûá khöng riïng tòm chûä trong vùn hûäu ñch vò noá àûa ra caái gêìn nhêët so vúái nhu cêìu baãn). Möåt giaáo sû hûúáng dêîn khaác cuãa Page, thêìy cuãa ngûúâi tòm. Giaá trõ cuãa noá cuäng giöëng nhû baån Winograd àöìng yá caác bûúác ài cuãa tû tûúãng àoá. thêëy hûäu ñch vaâ dïî chõu khi giao tiïëp vúái möåt ngûúâi Giaáo sû noái: “Hoå khöng múã möåt cöng ty, hoå muöën thöng minh, luön biïët caách àaáp ûáng nhu cêìu cuãa laâm cho maáy tòm kiïëm laâm viïåc töët hún”. Page àaä möåt cêu hoãi. tûâng liïìu lônh muöën thûã con nhïån trïn hïå thöëng Page àùåt tïn cho hïå thöëng phên loaåi laâ PageRank. Internet khi maâ hïå thöëng maáy chuã coân nùçm dûúái Brin gaác laåi caác nghiïn cûáu khaác. Page ngûng caác gêìm baân kyá tuác xaá. àïì aán khaác. Caã hai àùng kyá nghiïn cûáu vêën àïì múái Page, Brin vaâ thêìy Matwani àùåt nguyïn mêîu meã maâ Page vûâa khaám phaá. Page vaâ Brin quyïët BackRub lïn website nöåi böå cuãa Stanford. Trong àõnh choån PageRank laâm àïì taâi tiïën sô bùçng caách thûã nghiïåm àêìu tiïn, noá traã lúâi àûúåc ngay lêåp tûác. 156 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 157
Khi phêìn mïìm PageRub àûúåc caâi àùåt thûã nghiïåm doanh hiïån àaåi cuãa thïë giúái coá àaåt àûúåc nhû Intel, vaâ gùæn giao diïån lïn website cuãa trûúâng, Page vaâ Oracle, Apple, Cisco Systems... àïìu àïí laåi nhûäng Brin chó baáo tin cho vaâi ngûúâi baån biïët maâ vaâo thûã. dêëu êën cuãa húåp taác caá nhên. Caác huyïìn thoaåi khöng “Thöng tin lan ài nhû laâ vi ruát lêy lan vêåy”, Page chó àeåp vò lung linh taâi trñ, to lúán hay khöíng löì vïì noái vúái haäng tin CBS News. Vaâ moåi ngûúâi duâng taâi saãn maâ coân do noá coá khaã nùng àöëi àêìu vúái ngaây caâng nhiïìu. Cuöëi cuâng thò maáy chuã xûã lyá àùåt nhûäng thùng trêìm khöng tiïìn lïå vaâ hoåc caách vûúåt taåi phoâng kyá tuác xaá cuãa Page quaá taãi. Vaâ hoå bùæt qua khöng kinh nghiïåm trûúác. Möåt luác naâo àoá, caác àêìu nghô àïën viïåc phaãi mua thêåt nhiïìu maáy tñnh sinh viïn khoa quaãn trõ kinh doanh trïn caác giaãng àïí laâm maáy chuã xûã lyá. àûúâng seä phaãi hoåc chñnh thûác vïì hiïån tûúång chia * seã tû tûúãng naây giûäa caác bêåc thêìy thûåc tïë, hún laâ * * tûå tòm àoåc nhûäng kyä thuêåt giao tiïëp leã teã giûäa hoå. Cuöåc gùåp gúä khöng heån trûúác cuãa hai thanh niïn Búãi leä, noá laâ phêìn quyïët àõnh sûå ra àúâi cuãa möåt Larry vaâ Sergey cuöëi cuâng àaä taåo ra cho thïë giúái doanh nghiïåp phi thûúâng – vûúåt lïn trûúác thúâi àaåi. thïm möåt cêu chuyïån àeåp vïì kinh nghiïåm húåp taác. David Filo – Jerry Yang cuãa Yahoo vaâ Larry Page Thïë giúái ngaây naây àaä trúã nïn nhoã heåp hún vaâ nhû – Sergey Brin laâ nhûäng cùåp àöi cuãa thïë hïå treã àêìy vêåy ngûúâi ta bõ buöåc phaãi hoåc caách húåp taác. Coá “maáu noáng caá nhên”, xeát theo lûáa tuöíi. Khi ngûúâi quaá nhiïìu vñ duå trong thïë giúái kinh doanh nhúâ húåp ta treã, rêët treã úã tuöíi 20, biïët tûâ boã caá nhên mònh laâ taác thaânh cöng. ÚÃ goác àöå caá nhên giûäa caác nhaâ möåt àoâi hoãi quaá sûác cuãa têm lyá lûáa tuöíi. Viïåt Nam saáng lêåp, kyä nùng húåp taác laåi trúã thaânh nhûäng thûá trong thêåp niïn qua – thêåp niïn coá Google trong àoá coá thïí hoåc àûúåc vïì khaã nùng chia seã tû tûúãng vúái – àaä hònh thaânh möåt lúáp doanh nhên treã àêìy taâi nhau – möåt nïìn taãng cuãa giao tiïëp. Trong nghïå nùng vaâ nhiïåt huyïët vaâ cú höåi vaâ thïë giúái tûúng taác, thuêåt kinh doanh cuãa thïë giúái kyä thuêåt söë, nhûäng seä laâm nïn àiïìu kyâ diïåu cuãa cú höåi vaâng cuãa thaách doanh nghiïåp thaânh cöng nhêët cuäng laâ nhûäng vñ thûác khöng tiïìn lïå, nïëu àaåt àûúåc àùåc trûng cuãa thúâi duå saáng roä nhêët vïì mö hònh möåt cöng ty, hai böå àaåi coá tïn goåi quen thuöåc: “húåp taác”. naäo lúán. Bill Gates thiïn taâi laâ thïë nhûng cuäng cêìn Larry Page seä khoá laâm thïë giúái thay àöíi vúái taâi trñ phaãi coá Paul Allen àïí khúãi nghiïåp Microsoft. Möåt cuãa riïng mònh vïì möëi liïn hïå giûäa haâng tó web. Vaâ giaá trõ cöng nghïå coá tïn laâ HP àaä phaãi hònh thaânh Brin cuäng seä khoá laâm thïë giúái töët hún vúái böå oác tûâ hai con ngûúâi, Hewlett (William) vaâ Packard thêìn àöìng toaán hoåc nïëu phaãi möåt mònh àaâo xúái (David). Nhûäng huyïìn thoaåi àeåp nhêët maâ nïìn kinh trïn hoân àaão dûä liïåu cö àún. Nhûäng thanh niïn 158 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 159
tuöíi 25 biïët caách tranh luêån vúái nhau khöng phaãi Muâa thu nùm 1997, Page bûúác vaâo tuöíi 28 vaâ Brin àïí lúåi duång möåt nûãa trñ tuïå trúâi khöng ban cho úã tuöíi 27. Hoå quyïët àõnh àöíi tïn cho maáy tòm mònh maâ laâ, àïí hoåc lêîn nhau caái thiïëu huåt vô àaåi kiïëm. Àêy laâ lêìn thûá ba, hai nghiïn cûáu sinh tiïën cuãa mònh. Hoå gaác qua nhûäng caäi vaä àúâi thanh niïn sô muöën cöng trònh cuãa mònh coá möåt caái tïn chñnh àïí tranh luêån triïìn miïìn vúái nhau vïì cuâng möåt xaác, diïîn taã àûúåc àiïìu hoå muöën noái vïì cöng nghïå khaát voång àoá laâ cöëng hiïën cho àúâi phûúng phaáp múái cuãa hoå. Nhiïìu taâi liïåu cho hay caái tïn Google kïët nöëi caác hoang àaão chûáa àêìy tri thûác nhên loaåi lûâng danh do Brin àùåt ra nhûng cêu chuyïån vui giûäa àaåi dûúng Internet höîn àöån. Noái “cöëng hiïën hún nhiïìu cho àïën khi caái tïn ra àúâi. Page muöën cho àúâi” seä khöng vûúáng ngoa ngön nïëu ta tin coá möåt caái tïn thêåt hay nhûng maâ khöng nghô ra rùçng ngûúâi treã naâo cuäng coá möåt traái tim nhên loaåi, àûúåc beân àïën goä cûãa phoâng cuãa Sean Anderson àïí cho duâ sau naây àúâi söëng coá thïí seä laâm thay àöíi cêìu cûáu. Page nhúâ Anderson tham gia vaâo buöíi nhiïìu. Nïëu khöng tin nhû vêåy, laâm sao chuáng ta naäo cöng têåp thïí (brainstorming) àïí coá caái tïn hay. phên biïåt àûúåc àêu laâ tuöíi treã? Vaâ nïëu ngûúâi treã Anderson ban àêìu tûâ chöëi nhûng röìi laåi àïën trong khöng àûúåc tin, thò hoå hoùåc seä laâ àûáa beá baão àêu mêëy ngaây sau. Taâi liïåu cuãa David A. Vise cho hay ngöìi àoá hoùåc laâ keã giaâ nua thúã daâi nhúá nhûäng Anderson àûáng gêìn caái baãng vaâ bùæt àêìu àöång naäo ngaây xûa chûa bao giúâ túái trong àúâi. “Googleplex àûúåc chûá nhó? – noá diïîn taã möåt con söë Àêìu nùm 1997, Page vaâ Brin viïët chung cöng rêët lúán”. Page: “Google thöi thò sao, vò noá ngùæn trònh nïìn taãng coá tïn laâ: The Anatomy of a Large- hún?”. Anderson viïët lïn baãng g-o-o-g-l-e vaâ àaánh Scale Hypertextual Web Search Engine (Cöng cuå vêì n , caã m thêë y öí n . Larry Page viïë t lïn baã n g: tòm kiïëm quy mö lúán trïn web sûã duång ngön ngûä Google.com. Noá cuäng “hoang daä”, treã trung nhû siïu vùn baãn). Cöng trònh naây coá thïí tòm thêëy taåi Yahoo hay Amazon – nhûäng caái tïn coá phong caách phêìn lûu trûä trïn website cuãa Stanford. Page vaâ àûúåc ngûúäng möå luác àoá. Nhûng höm sau Page gùåp Brin khöng chó viïët chung luêån vùn laâm thay àöíi ngûúâi baån cuâng phoâng laâ Tamara vaâ khi àoá múái thïë giúái. Caã hai vêîn thûúâng laâ cùåp baâi truâng trong biïët chñnh xaác phaãi viïët laâ “googol” – thuêåt ngûä caác baâi baáo khoa hoåc, vñ duå nhû baâi baáo khoa hoåc: toaán hoåc chó con söë göìm möåt trùm söë 0 àûáng sau A New Architecture for Data with High Dimen- möåt söë 1, nghôa laâ rêët lúán. (Tamara trúã thaânh thaânh sionality. viïn nhoám àêìu tiïn tham gia cöng ty Google.) Page Caác taác giaã cuãa maáy tòm kiïëm àaä vêët vaã vò phaãi vaâ Brin thêëy laâ khöng sao. Googol laâ möåt tûâ àûúåc nhiïìu lêìn àùåt tïn cho àûáa con hoåc thuêåt cuãa mònh. saáng taåo do Milton Sirotta, chaáu trai nhaâ toaán hoåc 160 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 161
ngûúâi Myä tïn laâ Edward Kasner. Vaâ lõch sûã cho Page àaä coá trong tay thiïn thúâi (Internet), àõa lúåi thêëy nhû Page noái: Ngûúâi ta nhúá “Google” laâ àûúåc. (Silicon) vaâ nhên hoâa – àaä gùåp àûúåc tri kyã vaâ moåi Vaâ röìi sai-lêìm-khöng-chõu-sûãa-chûäa-khi-noá-coân-coá- chuyïån xuöi cheâo maát maái cûá thïë diïîn ra. thïí àoá ài vaâo tûâ àiïín! Coân “Googelplex” khöng phaãi laâ caái tïn maäi sau naây múái àûúåc nghô ra àïí àùåt cho toâa töíng haânh dinh göìm saáu khöëi nhaâ trong khuön viïn röång lúán, maâ ngay tûâ àêìu noá suyát laâ tïn cuãa cöî maáy vaâ cuäng laâ tïn cöng ty. Larry Page vaâ Sergey Brin, nhûäng öng chuã cuãa * cöng cuå tòm kiïëm nöíi tiïëng trïn Internet coá tïn * * Google, laâ nhûäng hònh mêîu thanh niïn maâ bêët cûá May mùæn cuãa Page laâ gùåp àûúåc ngûúâi tri kyã. Cho phuå huynh naâo cuäng mong muöën con caái mònh nïn khi Page noái vúái nhên viïn “Chuáng ta chùèng àûúåc nhû vêåy, khöng phaãi vò àún giaãn hoå laâ phaãi àaä kiïëm tiïìn àuã röìi sao!” àïí tûâ chöëi caách tiïëp nhûäng tyã phuá treã maâ búãi coân vò trñ thöng minh, sûå cêån kinh doanh cuãa nhên viïn bùæt àêìu tûâ “seä kiïëm chùm chó vaâ ngoaåi hònh bùæt mùæt”. àûúåc 80 triïåu àöla nïëu...”, thò Brin noái vúái nhên New York Times viïn tiïëp lúâi cuãa Page: “Chuáng ta seä khöng laâm chuyïån naây nûäa nheá”. Page gùåp Brin trong khaát voång laâm thïë giúái töët hún. Brin gùåp Page trong tinh thêìn khúãi nghiïåp vò con ngûúâi. Caã hai gùåp nhau trong huyïìn thoaåi khöng heån trûúác. Àiïìu quan troång laâ hoå hoåc ra caách àïí àaåt àûúåc thaânh quaã maâ “àûâng laâm àiïìu xêëu xa”. Vaâ nhû vêåy hoå phaãi hoåc caách hiïíu nhau, chêëp nhêån nhau. Tònh baån àùåc biïåt giûäa hoå àûúåc gòn giûä theo kiïíu: Page khöng thñch àiïån thoaåi baân trong khi Brin vêîn thêëy noá cêìn nhûng “chuáng töi” ài àïën quyïët àõnh töët nhêët cho Googleplex. 162 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 163
Khúãi àêìu, Larry Page chùæc chùæn laâ ngûúâi baán haâng khöng gioãi chuát naâo. Nùm 1998, Larry Page àûáng trûúác möåt lûåa choån khoá vaâ lúán: Tiïëp tuåc chûúng trònh tiïën sô hay tûå mònh àûa Google vaâ àúâi söëng. Page choån boã hoåc. Chûúng 2. Vaâ möåt àöång lûåc nûäa ñt àûúåc nhùæc àïën trong lõch sûã Google laâ àöång lûåc tûâ gia àònh, caác bêåc phuå RA ÀÚÂI huynh àaä veát tiïìn àïí giuáp con mònh. Trúã vïì khúãi àiïím cuãa hoå cuâng Business Week laâ TRONG CÚN BAÄO caách àïí biïët quan àiïím cuãa hoå luác bêëy giúâ: BW: Trûúác khi thaânh lêåp cöng ty coá phaãi öng àaä àïën gùåp David Filo (àöìng saáng lêåp Yahoo), àïì nghõ Nhòn chung, muåc tiïu cuãa chuáng töi laâ töí chûác thöng tin cuãa baán cöng nghïå cuãa mònh cho öng ta? thïë giúái, laâm cho thöng tin trúã nïn coá thïí tiïëp cêån àûúåc möåt Page: Khi coân laâ sinh viïn úã Stanford, töi vaâ Sergey caách phöí biïën vaâ hûäu ñch. àaä trao àöíi vúái nhiïìu cöng ty vïì cöng nghïå tòm Larry Page kiïëm. Vaâ röìi chuyïån baán cöng nghïå cuöëi cuâng àaä khöng xaãy ra àûúåc. Vaâ chuáng töi tûå múã cöng ty. Song nïëu coá gò xaãy ra ài chùng nûäa töi vêîn tin moåi thûá seä töët àeåp. Chuyïån vúái Yahoo thêåt khoá noái roä raâng hún nhûng baån cuäng cêìn hiïíu rùçng chuáng töi khi àoá chó laâ nhûäng sinh viïn. Chuáng töi chó nghô rùçng àún giaãn laâ chuáng töi àaä nghô ra nhûäng cöng nghïå thêåt tuyïåt vúâi. Cuäng coá thïí noái thïm rùçng nhûäng ngûúâi úã Yahoo cuäng thêåt tuyïåt. Vêåy laâ roä, khúãi àêìu Page khöng coá yá àõnh kinh doanh àïí laâm giaâu cho chñnh mònh. Àún thuêìn laâ muöën cöng nghïå cuãa mònh nhanh choáng goáp phêìn 164 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 165
cho thïë giúái giaãi quyïët caác rùæc röëi trong quaãn lyá cuãa mònh nhû laâ caách giaãi trñ àeåp. Nhûng maâ Yahoo thöng tin trïn Internet. Chi tiïët naây rêët quan troång sau àoá àaä bûúác vaâo kinh doanh kia maâ? Page àïí thêëy Larry Page coá phaãi laâ huyïìn thoaåi hay khöng hoåc ngay àiïìu àoá. “Chuáng töi khi àoá chó laâ khöng, xeát vïì caá nhên vaâ Google coá phaãi laâ huyïìn nhûäng sinh viïn” laâ nhûäng gò Page phên bua sau thoaåi hay khöng, xeát vïì kinh doanh. naây. Thêåt khöng oan khi nhûäng nhaâ chuyïn mön Quyïët àõnh ngúá ngêín nhêët maâ hai taâi nùng naây, lo lùæng rùçng caái kiïíu kinh doanh “khöng chuyïn” Page vaâ Brin, tûâng choån chñnh laâ khöng kinh doanh! nhû vêåy dïî laâm Google suåp àöí vaâ nhû vêåy thò Hoå chaâo baán phaát minh cho Yahoo. Baán lêëy tiïìn àïí niïìm hy voång phuåc hûng thõ trûúâng dot-com seä laâm gò? Coá leä àïí tiïëp tuåc con àûúâng hoaân thaânh khoá thaânh. chûúng trònh tiïën sô cuãa caá nhên hoå. Àiïìu naây khöng mêu thuêîn vúái ûúác mú trûúác àoá cuãa Larry Page: khöng àûúåc ngheâo (àöìng nghôa vúái thêët baåi) NGÛÚÂI BAÁN HAÂNG KHÖNG GIOÃI nhû thêìn tûúång Nikola Tesla. Vò rêët coá thïí, Page nghô rùçng têëm bùçng tiïën sô danh giaá cuãa Stanford Rêët may cho lõch sûã Google laâ Page laâ ngûúâi baán súám muöån gò cuäng giuáp Page thûåc hiïån àûúåc ûúác haâng khöng gioãi, vaâo caái thúâi ngêy thú cuãa taám nguyïån cuãa mònh, theo möåt caách thûác vaâ möåt mûác nùm trûúác. Chùèng ai theâm mua. Chùèng ai quan àöå naâo àoá chûa biïët trûúác. Vaâ chuyïån mang baán têm àïën caái chuyïån moâ kim (thöng tin) àaáy biïín Google hûäu ñch chó laâ phaãn ûáng höìn nhiïn cuãa (thïë giúái web rúâi raåc). Nïëu maâ Page baán haâng gioãi chaâng sinh viïn mong muöën nhanh choáng àem hún vaâ coá ngûúâi cuãa thïë giúái dot-com bêëy giúâ mua àïën cho thïë giúái caái maáy kyâ laå. Google thò rêët coá thïí caái maáy naây àaä àûúåc khai Thïm möåt khña caånh “àaáng traách” khaác cuãa Page, thaác möåt caách khaác – theo caách thúâi bêëy giúâ àaä vúái vai troâ laâ ngûúâi àêìu taâu, laâ àaä khöng nhòn thêëy dêîn àïën vuå nöí dot-com. ngay têëm gûúng cuãa hai àaân anh ài trûúác àaä laâm Àiïìu quan troång laâ Page vaâ ngûúâi baån Brin cuãa ra Yahoo giaâu coá vaâ cuäng hûäu ñch theo möåt caách mònh àaä “sûãa sai” kõp thúâi. Hoå nhêån ra baâi hoåc tñch khaác. David Filo vaâ Jerry Yang thêåt ra vaâo thúâi cûåc rêët nhanh tûâ möåt tònh thïë dïî laâm chaán naãn khúãi nghiïåp cuäng höìn nhiïn mang Yahoo ra cho loâng ngûúâi vaâ dïî àaánh mêët niïìm tin. baân dên thiïn haå duâng miïîn phñ. Nhûäng ngûúâi treã Page khöng baán cöng cuå google àûúåc cho Yahoo chó àún thuêìn laâ muöën nhòn thêëy àiïìu kyâ diïåu cuãa àaânh tiu nghóu quay vïì kyá tuác xaá Stanford. Toaân cöng nghïå vaâ ngöìi nhòn ngùæm kïët quaã cöëng hiïën 166 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 167
böå hiïån traång hiïån ra trong suy nghô cuãa àöi baån, hoaân têët chûúng trònh tiïën sô thò sao? Google quan nhûäng nhaâ khoa hoåc têm huyïët àaä daânh hai nùm troång hún! Hoå quyïët àõnh vêåy maâ khöng caäi nhau trúâi àïí laâm viïåc cho möåt muåc àñch àeåp. Caác thûã nhû thuúã múái gùåp. Àoá laâ quyïët àõnh quan troång nghiïåm trïn website cuãa Àaåi hoåc Stanford roä raâng nhêët trong lõch sûã Google vaâ cuäng laâ cuãa caá nhên cho thêëy kïët quaã rêët töët vúái 10.000 tòm kiïëm möîi hai nhaâ saáng lêåp. Hoå tin vaâo nhu cêìu cuãa con ngaây. Nhûäng ngûúâi bïn trong Stanford röång lúán roä ngûúâi vaâ tin vaâo chñnh saãn phêím trñ tuïå cuãa mònh. raâng àang baân taán vïì caái giao diïån Google àún David Filo cuãa Yahoo, cuäng laâ àöìng mön taåi giaãn vaâ laâm àûúåc chuyïån thöng minh laâ biïët àûúåc Stanford, sau khi tûâ chöëi mua maáy tòm kiïëm möëi quan têm cuãa ngûúâi duâng, biïët theo doäi ngûúâi Google àaä noái Page haäy trúã vïì vaâ nïn hoaân thaânh duâng vaâ àûa kïët quaã lïn trûúác, ngay tûác thò. Ngûúâi cöng nghïå tiïëp tuåc. Quaã thûåc Page vaâ Brin vïì sau ta baân taán vïì caái giao diïån tröëng trún, chó coá möîi àaä hoaân thiïån noá hún caã nhûäng lúâi khuyïn cöng höåp goä tûâ khoáa nùçm bïn traái, goác trïn cuãa maân nghïå. Àoá chñnh laâ hoaân thiïån ûúác mú, laâm kinh hònh, vúái chûä Google àún giaãn. Vêåy taåi sao khöng doanh ra troâ. baán àûúåc noá kia chûá? Àún giaãn laâ khöng ai quan Nhûng cöng viïåc múã cöng ty àaä diïîn ra khöng hïì têm chuyïån moâ kim àaáy bïí. Noái àïën phêìn mïìm dïî daâng, khaác vúái nhiïìu ngûúâi lêìm tûúãng rùçng chó luác naây thò coá thïí àûúåc xem xeát vò noá baán àûúåc cêìn coá haâng xõn, yá tûúãng hay laâ coá nhaâ àêìu tû boã dûåa trïn súã hûäu trñ tuïå chûá coân caái “cuãa núå” tòm tiïìn vaâo. Nhiïìu ngûúâi suâng baái nhûäng chuyïån huyïìn kiïëm miïîn phñ naây thò coá phaãi laâ chuyïån cöng nghiïåp thoaåi cûá nghô rùçng Page vaâ Brin coá cöng nghïå, coá àêu. taâi nùng vaâ cûá thïë höët baåc. Thêåt ra Page khöng chó Larry Page lùæng nghe nhûäng phaãn höìi vïì hiïåu tòm Yahoo àïí baán cöng nghïå maâ ài hoãi nhiïìu cöng quaã cuãa thûã nghiïåm hún laâ nhûäng chuyïån àaáng ty nhaãy vaâo Internet. Sau naây Page àaä noái rùçng thêët voång khaác. Noá dûát khoaát laâ thûá thïë giúái cêìn. mònh nhòn thêëy caánh cûãa thõ trûúâng tòm kiïëm ngay Nhûng laâm sao àem noá ra cho caã thïë giúái sûã duång? chñnh taåi nhûäng cöng ty xem thûúâng thõ trûúâng Internet khöng phaãi laâ thûá tûå nhiïn laâm caã thïë giúái tòm kiïëm. Dûåa vaâo trûåc giaác cuãa mònh vïì sûå höîn biïët àûúåc. Website cuãa Stanford cuäng nùçm trïn àöån cuãa thïë giúái web, Page tin laâ con ngûúâi coá nhu Internet vêåy nhûng chó coá söë ñt biïët àïën. Muöën cho cêìu tòm kiïëm thöng tin möåt caách têët yïëu. Nïëu nhòn caã thïë giúái biïët àïën thò chó coân caách laâm kinh doanh. bùçng con mùæt lúåi nhuêån thò àuáng laâ vaâo thúâi àiïím Page vaâ Brin phaãi suy nghô tiïëp vïì möåt quyïët àoá tòm kiïëm laâ chuyïån khaá vu vú – nhû Bill Gates àõnh quan troång khaác: khúãi nghiïåp. Coân con àûúâng noái. ÚÃ chöî khöng ai thêëy gò baån vêîn thûúâng nhòn 168 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 169
ra möåt caái gò àoá bùçng caách àöíi caách nhòn cuãa mònh. thêëy trong nûãa giêy nïëu àem in ra vaâ chöìng lïn Àoá laâ caách thûác thûúâng rúi vaâo hai nhoám ngûúâi, nhau noá coá thïí cao àïën 60 dùåm. Giaáo sû Dennis hoùåc laâ thöng minh hoùåc laâ chñnh trûåc. Núi bõ nhiïìu Allison, ngûúâi sùæp àùåt cuöåc gùåp naây àang coá mùåt ngûúâi tûâ chöëi, Page nhòn thêëy möåt thïë giúái lúán hún trong buöíi noái chuyïån, nhêån thêëy rùçng giûäa hoå coá caã thõ trûúâng. Àoá laâ caã cuöåc söëng àang cêìn möåt àiïím chung àïí taåo möëi quan hïå. Sau khi nghe tiïën cöng nghïå múái. sô Flaherty giaãi thñch vïì caách hoaåt àöång cuãa Trûúác khi gùåp David Filo cuãa Yahoo vaâ àûúåc ngûúâi AltaVista, Page biïët rùçng mònh àang coá cöng nghïå àaân anh khuyïn rùçng nïn nghô àïën viïåc múã cöng töët hún. Dennis nhúá laåi bûäa ùn töëi àoá: “AltaVista laâ ty, Page vaâ Brin àaä gùåp nhiïìu ngûúâi khaác trong xûá bûäa tiïåc taân. Noá khöng laâm àûúåc nhûäng gò cêìn súã Palo Alto, àêìy nhûäng nhaâ àêìu tû maåo hiïím. Nhûng thiïët. Caác chaâng trai thò coá PageRank”. Page thò vaâo luác àoá, Page vaâ Brin coân chûa coá kïë hoaåch noái: “AltaVista laâ cuãa thúâi kyâ bùæt àêìu, Google thuöåc kinh doanh naâo trong tay. Caã hai chó mong coá vïì tûúng lai”. Àiïím khaác biïåt lúán nhêët cuãa Google tiïìn àêìu tû tûâ ai àoá àïí mua nhiïìu maáy tñnh nhùçm laâ Page àaä giaãi quyïët vêën àïì theo caách tiïëp cêån múã röång thñ nghiïåm, àïí nghiïn cûáu hoaân chónh múái, coá giaá trõ xaä höåi rêët cao do têåp trung vaâo cöng cuå tòm kiïëm. Sau naây, Page kïí laåi vúái caác hoåc ngûúâi duâng. Theo àoá, lêåp luêån khoa hoåc cuãa Page sinh úã trûúâng hoåc Do Thaái rùçng: “Khi àoá, chuáng töi laâ àem àïën nhûäng kïët quaã àaä àûúåc phên loaåi dûåa khöng biïët roä nhûäng gò chuáng töi seä laâm”. trïn uy tñn xaä höåi – tûác laâ àûúåc nhiïìu ngûúâi truy Thaáng 3.1998, trong nhaâ haâng Gourmet theo cêåp hay “trñch dêîn” – tûâ duâng cuãa Page. Àùåc biïåt phong caách Trung Hoa úã Palo Alto, Page vaâ Brin laâ, caác kïët quaã àoá khöng bõ buöåc xuêët hiïån do aáp àaä ngöìi sùén saâng àïí gùåp Paul Flaherty. Tiïën sô lûåc tûâ nhaâ quaãng caáo – muåc tiïu söë möåt cuãa caác Flaherty xuêët thên Stanford laâ ngûúâi àaä taåo ra haäng khi àoá. AltaVista, cöng nghïå tòm kiïëm hiïåu quaã luác àoá. Nhûng chó vaâi tuêìn sau bûäa töëi vúái nhûäng moán Page vaâ Brin mang àïën cuöåc gùåp naây niïìm hy ùn Trung Hoa, Page vaâ Brin nhêån àûúåc cêu traã lúâi voång coá thïí baán àûúåc quyïìn khai thaác baãn quyïìn tûâ AltaVista laâ haäng naây boã qua vuå kïët húåp. Búãi leä, hïå thöëng PageRank. Caã hai nghô rùçng nïëu hoå, thöng AltaVista laâ möåt cöíng giao dõch coá haâng trùm thûá qua cöng nghïå cuãa mònh, gia nhêåp vaâo thõ phêìn trïn àoá nhû tin tûác, email, mua baán... Vaâ nhû vêåy, tòm kiïëm chiïëm àïën 54% cuãa AltaVista thò hoå coá tòm kiïëm chó laâ möåt caái gò nhoã thöi trong haâng taá thïí coá nguöìn thu àïí tiïëp tuåc con àûúâng hoaân thaânh dõch vuå trûåc tuyïën àoá. Nhiïìu ngûúâi àaä nghô rùçng luêån aán tiïën sô. Nhûäng kïët quaã maâ AltaVista tòm Google khöng àaáng laâ haâng hoáa hoaân chónh àïí 170 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 171
mua baán. treã naây khöng dïî chaán naãn maâ ngûúåc laåi muöën Viïåc Yahoo khöng mua cöng nghïå Google, nhû biïët phaát minh cuãa mònh laâ gò trong têm trñ ngûúâi vêåy chó laâ möåt phaãn ûáng tiïëp theo cuãa thõ trûúâng duâng. Khuynh hûúáng têåp trung vaâo ngûúâi duâng vïì àêìu tû maâ thöi. Page vaâ Brin tiïëp tuåc nhûäng nöî lûåc sau laâ kim chó nam trong saáng taåo àïí laâm ra saãn khöng thaânh cöng khi tiïëp cêån vúái haäng Excite vaâ phêím cuãa Google. Noá trúã thaânh àiïìu rùn thûá nhêët nhiïìu haäng khaác, mùåc duâ hoå àûúåc Vùn phoâng Khai cuãa têåp àoaân naây. thaác Baãn quyïìn cuãa nhaâ trûúâng giuáp àúä hïët sûác. Trúã laåi nùm 1998, sau nhûäng vuå chaâo haâng quaá Viïåc khöng tòm àûúåc nhaâ àêìu tû cuäng coá nghôa laâ tïå, ngûúâi àêìu tiïn Page goä cûãa laâ giaáo sû David cöng trònh luêån aán tiïën sô cuãa hoå khoá thûåc hiïån vaâ Cheriton. Caã hai sinh viïn tin rùçng caác giaáo sû cuãa khoá triïín khai àûúåc trong thûåc tïë. mònh seä hiïíu tiïìm nùng Google hún ai hïët. Giaáo sû * Cheriton, ngûúâi giaâ dùån vaâ tinh tïë trong kinh doanh, * * àaä giuáp caã hai bùçng möåt viïåc laâm tuyïåt vúâi hún caã Thuúã àoá Brin coân àaåp chiïëc xe àaåp ài ài vïì vïì. cho tiïìn. Àoá laâ chó ra àuáng ngûúâi hoå cêìn phaãi gùåp. Page chùèng khaá gò hún. Caã hai chó coá niïìm tin vaâ Öng dêîn caã hai àïën àöìng mön Stanford cuãa hoå, khaát voång. Nhûng hoå coá möåt chuát kinh nghiïåm lêån möåt bêåc àaân anh thaânh àaåt: Andy Bechtolsheim, lûng laâm vöën. Àoá laâ haäy ài tòm nhûäng ai nhòn thïë àöìng saáng lêåp Sun Microsystems. Trûúâng Stanford giúái cuäng nhû mònh vaâ ngûúâi àoá phaãi coá tiïìn àêìu tû. giaãi thñch rùçng chûä “Sun” trong tïn cuãa cöng ty naây chñnh laâ “Stanford University Network”. Trong tiïëng Anh, “sun” coá nghôa laâ mùåt trúâi. Nhû vêåy, lêìn naây àaân em Stanford hy voång gùåp àûúåc “mùåt trúâi” GÙÅP THIÏN THÊÌN HÖÅ MÏÅNH tûâ àaân anh. VAÂ CON ÀÛÚÂNG KINH DOANH KHAÁC THÛÚÂNG Àoá laâ möåt buöíi saáng nùæng êëm cuöëi thaáng 8 nùm 1998, Page vaâ Brin ngöìi trong saãnh nhaâ giaáo sû Sau nhûäng thûúng thaão thêët baåi, trúã vïì kyá tuác Cheriton, úã Palo Alto, California. Caã ba àang chúâ xaá, viïåc àêìu tiïn Page laâm laâ viïët möåt email gûãi cho Bechtolsheim, möåt ngûúâi baån cuãa giaáo sû Cheriton. têët caã ngûúâi duâng Google trong Stanford. Page muöën Kïët quaã nhûäng cuöåc gùåp trûúác àoá vúái nhiïìu nhaâ biïët têët caã nhûäng nhêån xeát, khen, chï cho Google. àêìu tû àaä laâm hai chaâng trai nhiïìu nhiïåt huyïët Laá thû naây, Page tûå àùåt tïn cho noá laâ thû gûãi thêëy thêëm mïåt. Àoá laâ thúâi buöíi maâ Page goåi laâ “nhûäng ngûúâi baån cuãa Google”. Hai nhaâ khoa hoåc “khiïën ngûúâi ta phaãi nghô ngúåi”. Cuöëi cuâng thò möåt 172 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 173
chiïëc xe húi cuäng xuêët hiïån trûúác nhaâ. Bechtolsheim Bechtolsheim hoãi kyä vïì caác vêën àïì kyä thuêåt vaâ noái àêíy cöíng ài vaâo. Àêy laâ ngûúâi maâ giaáo sû Cheriton vïì kinh doanh. Bechtolsheim nhùæc nhiïìu àïën sûå hy voång seä giuáp àûúåc hai sinh viïn cuãa mònh. Giaáo suåp àöí nhanh choáng cuãa caác cöng ty coá chûä cuöëi sû hiïíu Bechtolsheim laâ nhaâ kinh doanh cuäng xuêët laâ “.com” trong tïn cuãa noá. Chuáng ra àúâi rêët nhanh thên khoa baãng úã Stanford. Tñnh caách quan troång “cûá 15 giêy laåi coá möåt cöng ty lïn saân”. Vaâ chuáng cuãa nhaâ àöìng saáng lêåp Sun Micosystems laâ chõu nöí tung cuäng nhanh y nhû vêåy. Page trònh baây laâm ùn vêët vaã chó vò öng tin vaâo sûác maånh cuãa baãn demo vaâ noái thïm rùçng hoå coân phaãi laâm cho cöng nghïå vaâ thñch tòm nhûäng giaãi phaáp cho caác noá àûa ra kïët quaã xuêët sùæc hún nûäa. Bechtolsheim vêën àïì, hún laâ kiïëm tiïìn. Phêím chêët àoá rêët giöëng noái nhûäng nhaâ kinh doanh tòm kiïëm trïn maång hai cêåu sinh viïn treã hiïån taåi. Cheriton giúái thiïåu hiïån àang theo caách ngûúåc laåi: “Hoå tòm vöën àêìu tû Page vaâ Brin vúái Bechtolsheim theo kiïíu tûå nhêån vaâ duâng vöën àoá àïí ài quaãng caáo cho cöng viïåc”. xeát “Möåt yá tûúãng rêët tuyïåt!”, sau àoá múái ài vaâo nöåi Page vaâ Brin bùæt àêìu röëi muâ vïì con àûúâng kinh dung chñnh: “Hoå phaát minh ra caách tòm thöng tin doanh phña trûúác – núi maâ hoå nhêån ra lúâi khuyïn nhanh, rêët thñch àaáng trïn Internet”. Bechtolsheim cuãa Bechtolsheim laâ hoå haäy tiïën vaâo àoá nïëu muöën liïìn nhùæc àïën Alta Vista “Noá, AltaVista, àaåt tiïu truyïìn baá cöng nghïå cuãa mònh nhùçm giuáp ngûúâi chuêín nhûng khöng töët lùæm”. Moåi ngûúâi vêîn úã taåi duâng tòm kiïëm thöng tin trïn maång. Theo àoá, coá veã saãnh nhaâ. nhû nïëu hoå khöng tûå laâm thò chùèng ai laâm caã. Bechtolsheim muöën biïët hai chaâng trai triïín khai Bechtolsheim àûa ra cêu hoãi quan troång nhêët: yá tûúãng nhû thïë naâo. Page nhêën maånh mêëy àùåc “Cêu hoãi chòa khoáa cuãa viïåc múã möåt cöng ty kinh tñnh laâ cöng cuå cuãa hoå cho pheáp taãi xuöëng tûâ doanh Internet laâ: Laâm thïë naâo àïí laâm ra tiïìn? Töi Internet, phên loaåi chó muåc, tòm rêët nhanh vaâ duâng khöng roát tiïìn vaâo nhûäng yá tûúãng maâ noá khöng coá àûúåc vúái moåi maáy tñnh giaá reã. Chó coá àiïìu laâ, Page yá nghôa kinh tïë xuêët sùæc”. Theo mö taã cuãa David noái, khöng coá tiïìn àïí mua maáy moác àïí triïín khai A Vise thò khi àoá Page vaâ Brin coá daáng ngöìi toã ra tiïëp. Bechtolsheim rêët thñch yá tûúãng khoa hoåc nhûng lo súå muåc àñch thûúng maåi seä laâm thöëi naát caác kïët ngaåc nhiïn vïì khaã nùng thûúng maåi cuãa noá, búãi vò quaã tòm kiïëm. ai cuäng biïët tòm kiïëm hiïån taåi laâ möåt thõ trûúâng Bechtolsheim thêåt sûå muöën biïët caách maâ caã hai chùèng kiïëm àûúåc gò nhiïìu. sinh viïn ngöìi trûúác mùåt öng seä vûúåt qua bûác tûúâng Trong suöët buöíi saáng, Page vaâ Brin rêët thoaãi maái ngûúâi tòm kiïëm trïn maång. Öng laâ mêîu ngûúâi àûúåc vúá i nhaâ tyã phuá àaâ n anh söi nöí i , can àaã m . thung luäng Silicon biïët àïën nhû laâ ngûúâi maånh meä 174 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 175
tiïën vaâo nhûäng caách giaãi quyïët àöåt phaá. Nhûng caáo trûåc tuyïën höîn loaån. Noá laâm mïåt ngûúâi. Vaâ ngay caã öng cuäng caãnh baáo rùçng chên dung ngûúâi möåt thõ trûúâng khöng coá cú höåi xuêët hiïån hoaân tòm kiïëm laâ rêët múâ aão, nghïì tòm kiïëm laâ möåt hònh chónh. Page phaãi vûúåt qua bûác tûúâng àoá, ñt nhêët laâ aãnh khöng roä neát. Ngaây nay khi thõ trûúâng tòm ngay luác naây – trûúác mùåt Bechtolsheim – àïí coá kiïëm àaä öín àõnh, nhòn trúã laåi thúâi kyâ àoá ngûúâi ta khoaãn àêìu tû àêìu tiïn nhùçm hoaân thiïån cöng trònh. dïî daâng nhêån thêëy bûác tûúâng thaânh kia laâ do chñnh Chñnh laâ cêìn tiïìn àïí mua maáy tñnh laâm trung têm caách tiïëp cêån thõ trûúâng cuãa caác nhaâ tòm kiïëm sú xûã lyá trong kyá tuác xaá. Giaáo sû Cheriton, ngûúâi cuäng khai. Viïåc thûúng maåi hoáa ngay lêåp tûác, bùçng caách chûa giuáp àûúåc löëi thoaát naâo cho moåi ngûúâi trong duy nhêët laâ baán quaãng caáo ngay trïn àûúâng link saãnh nhaâ mònh. hoùåc daán banner lïn khùæp núi vaâ quùng pop-up Cêu traã lúâi maâ Bechtolsheim nhêån àûúåc vêîn laâ: döìn dêåp... àaä giïët chïët loâng tin cuãa ngûúâi duâng Trûúác tiïn vêîn laâ taåo ra lûúång ngûúâi duâng vaâ àûa maáy tòm kiïëm. Trong khi àoá, nhu cêìu töëi thûúång Google cho hoå duâng miïîn phñ, röìi thò sau àoá seä cuãa möåt ngûúâi tòm thöng tin laâ cêìn coá thöng tin baán quaãng caáo hay caái gò àoá. Page giaãi thñch thïm khaách quan. Caác maáy tòm àaánh mêët sûá maång cuãa rùçng coá thïí laâm ra tiïìn bùçng caách baán baãn quyïìn noá. Àïën lûúåt ngûúâi duâng maáy tòm, do mêët loâng tin, cho caác cöng ty vaâ thêåt ra luön töìn taåi tiïìm nùng àaä chùèng àoaái hoaâi gò àïën cöng cuå naây. Ngûúâi baán cöng nghïå cho caác cöng ty lúán àïí hoå phöëi húåp duâng khöng nhòn thêëy tñnh caách maång cuãa khaã vúái caác dõch vuå khaác. Bechtolsheim noái: “Àoá laâ yá nùng tiïëp cêån tri thûác toaân cêìu maâ cöng nghïå mang tûúãng hay nhêët maâ töi nghe àûúåc trong nùm nay. laåi. Thêåt ra, ngûúâi ta vêîn duâng cöng cuå tòm kiïëm Vaâ töi muöën goáp möåt phêìn mònh trong yá tûúãng nhûng phaãi luön tòm caách traánh neá caác rùæc röëi vïì àoá”. Bechtolsheim ruát möåt têëm seác röìi noái caã hai quaãng caáo. Nhu cêìu vêîn coân àoá, chùèng haån nhû nïn xêy dûång kïë hoaåch kinh doanh cho cöng ty vaâ phaãi tòm trong nöåi böå trang web Amazon àïí coá cho möåt caái heån tiïëp theo, khöng cêìn àaâm phaán thöng tin trûúác khi àùåt mua möåt cuöën saách. Nhòn naâo nûäa. Röìi Bechtolsheim viïët vaâo seác: “100.000 chung, nhu cêìu tòm thöng tin khaách quan maâ cöng àöla cho cöng ty Google”. nghïå mang laåi àaä bõ boá heåp vò cuöåc vêåt löån giûäa Töëi àoá, Page vaâ Brin keáo nhau ra nhaâ haâng Burger hai bïn: Caác maáy tòm eáp ngûúâi duâng cöng cuå cuãa King ùn mûâng. Nhûäng ngûúâi cuãa Google mûâng nhû mònh (vò muåc tiïu quaãng caáo) trong khi ngûúâi duâng bùæt àûúåc vaâng, àïën nöîi quïn luön àiïìu cûåc kyâ dïî tòm caách luöìn laách qua caác chiïu thûác quaãng caáo nhúá: Trïn àúâi naây laâm gò àaä coá cöng ty naâo tïn laâ (vò cêìn thöng tin khaách quan). Vùn minh quaãng Google! Thaânh ra, àêu coá lêëy tiïìn ra àûúåc! Vêën àïì 176 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 177
laâ, trong cêu traã lúâi cuãa Page, hoå àaä choån kinh hoåc, sau chuyïën nhêåp viïån vò nghiïn cûáu quaá sûác, doanh nhû laâ phûúng saách duy nhêët àïí phöí biïën coân hai nhaâ saáng lêåp Google thò chó thöi hoåc sau phaát minh, cho duâ hoå chûa biïët baán buön caái gò khi àïìu àaä hoaân thaânh master (thaåc sô). Dô nhiïn, vúái noá. baån coá thïí noái úã nûúác Myä nhûäng chuyïån nhû vêåy Bêåc àaân anh töët buång khöng biïët laâ do lú àïînh chùèng thiïëu gò. Àuáng laâ nhû vêåy, àoá laâ tñnh caách hay laâ thêm yá gò maâ ghi vaâo seác nhû vêåy. Nhûng Myä – nhûäng ngûúâi thñch khai phaá luåc àõa múái, chinh thûåc tïë cuãa Page bêy giúâ laâ laâm thuã tuåc múã cöng phuåc nhûäng miïìn Viïîn Têy xa xöi hoang vu. ty àuáng nhû caái chûä bêåc àaân anh “lúä tay” phoáng Sau naây, Bechtolsheim nhúá laåi: “Vaâo thúâi àiïím buát. Trong hai tuêìn àoá, Page àaânh cêët têëm ngên àoá töi khöng thïí biïët yá tûúãng àoá lúán cúä naâo. Khöng phiïëu vaâo ngùn keáo. Àöìng thúâi “Chuáng töi veát saåch ai biïët caã”. tiïìn trong theã tñn duång cuãa caác giaáo sû, baån beâ vaâ Page khöng àûa ra àûúåc mö hònh kinh doanh gia àònh”, Page kïí vïì thúâi ài tòm vöën. Têët caã àûúåc naâo coá tñnh caách maång àïí vûúåt qua bûác tûúâng tòm möåt triïåu àöla. Hoå múã möåt taâi khoaãn mang tïn kiïëm nhûng àaä tòm àuáng ngûúâi chia seã lyá tûúãng cöng ty. Mua maáy moác cêìn thiïët vaâ bùæt àêìu bûúác taåo ra möåt thïë giúái nhûäng ngûúâi tòm kiïëm, taåo ra tiïëp theo. Page laâm chuã tõch höåi àöìng quaãn trõ vaâ möåt caái nhòn khaác biïåt rùçng tòm kiïëm thöng tin laâ töíng giaám àöëc möåt cöng ty chó coá hai nhên viïn laâ àiïìu hûäu ñch cho tri thûác con ngûúâi. Baâi toaán kinh chñnh hoå! doanh vêîn coân àoá. Hoå coá thïí tòm ra thuêåt toaán cho Google àaä ra àúâi theo kiïíu kinh doanh khöng thïë giúái tòm thöng tin hûäu ñch nhûng Page vaâ Brin chuyïn nhû vêåy. Noá ñt nhiïìu cho thêëy hai nhaâ chûa tòm ra thuêåt toaán naâo cho thïë giúái kinh doanh saáng lêåp àaä chûa chuêín bõ àuã cho sûå nghiïåp. cuãa chñnh hoå. Page chó àûúåc Bechtolsheim chia seã Nhûng chùæc chùæn hoå coá möåt thaái àöå chñn chùæn cho caách tiïëp cêån vêën àïì. quyïët àõnh quan troång cuãa mònh, thûâa laâ àùçng * khaác. Noá quan troång àïën mûác caã hai daám tûâ boã * * con àûúâng khoa baãng tiïën sô cuãa mònh. Vïì chuyïån Hai cùn phoâng kyá tuác xaá cuãa Page vaâ Brin chñnh boã hoåc ngang xûúng, hai ngûúâi naây giöëng y chang laâ nhûäng trung têm thûã nghiïåm maáy Google trûúác nhû Bill Gates. Hoå daám boã têët caã vò àam mï vaâ laâ tiïn. Cùn phoâng söë 360 cuãa Page àùåt maáy chuã xûã àam mï töët àeåp cho nhiïìu ngûúâi. Coá möåt chuát lyá. Coân cùn phoâng 380 cuãa Brin chñnh laâ vùn phoâng khaác biïåt trong chuyïån boã hoåc giûäa hoå, Gates rúâi giao dõch, sûå vuå vaâ haânh chaánh, giêëy túâ, baãn thaão. trûúâng ngay nhûäng nùm múái chó laâ sinh viïn àaåi Sau buöíi gùåp giûäa Page vaâ Brin vúái Bechtolsheim, 178 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 179
ngûúâi àûúåc vñ nhû thêìn Midas coá ngoán tay biïën vai troâ CEO. vêåt thaânh vaâng, giaáo sû Dennis Allison töí chûác Larry Page vaâ Sergey Brin doån àïën nhaâ giûä xe möåt höåi thaão vïì cöng nghïå tòm kiïëm Google ngay cuãa Susan Wojcicki, cö baån thên hoåc cuâng trûúâng. trong trûúâng àaåi hoåc. Àuáng hún, Page vaâ Brin múâi Àoá laâ muâa thu nùm 1998. Baân hoåp cuãa hoå laâ caái giaáo sû töí chûác thaão luêån giuáp hoå. Àoá laâ buöíi höåi baân àaánh boáng baân. CEO Page seä chuã trò vúái nhên thaão thûúâng kyâ vaâo caác ngaây thûá Tû trong tuêìn. viïn cuäng chñnh laâ hai ngûúâi! Sau vaâi ngaây thò hoå Trûúác khi vaâo höåi thaão, caã hai àûáng trûúác cûãa vaâ coá thïm ngûúâi baån nûäa laâ Craig Siverstein. Vaâ nhû quyïët àõnh rùçng hoå seä khöng noái gò vïì tiïìn baåc vaâ Brin kïí laåi vúái CBS News: “Chuáng töi ùn mùåc löi hoå seä khöng ài sêu vaâo cöng nghïå. Page biïët rùçng, thöi nhû nhûäng sinh viïn. Nhûng caái ga-ra xe naây trong söë àöng caác thñnh giaã coá nhiïìu tònh baáo cöng àûúåc hoå nöëi maång”. Hoå sûãa sang möåt chuát vaâ àuã nghïå cuãa caác cöng ty. maáy tñnh àïí bùæt àêìu... chinh phuåc thïë giúái, theo “Hoå taåo ra aãnh hûúãng àöëi vúái con ngûúâi”, giaáo sû nhûäng bûúác ài cuãa Page, vúái vai troâ giaám àöëc àiïìu Allison noái lúâi giúái thiïåu. Vaâ àïën lûúåt Page àùng haânh. àaân, Page giaãi thñch thuêåt toaán cuãa mònh qua àoá Susan Wojcicki nhúá laåi chuyïån khúãi nghiïåp cuãa chuáng ta coá thïí hiïíu sûå aãnh hûúãng àïën con ngûúâi nhûäng anh chaâng “viïín vöng” naây, cho ta hònh maâ giaáo sû Allison àaánh giaá. “Ngûúâi ta cöë gùæng dung vïì caách taåo dûång àam mï cuãa hoå. Susan noái: kiïëm nhiïìu tiïìn, nhòn chung, laâ bùçng caách àûa ra “Hoå úã àoá vaâ laâm viïåc suöët 24 giúâ möåt ngaây”. Caác danh saách caác kïët quaã tòm kiïëm maâ hoå coá. Hoå hònh aãnh tû liïåu cho thêëy àoá laâ möåt cùn phoâng sún khöng quan têm baån cêìn tòm caái gò thûåc sûå. Hoå chó maâu trùæng. Tröng noá cûåc kyâ bïì böån. Caã chuåc maáy muöën baån úã thêåt lêu trïn àoá. Àoá laâ vêën àïì rêët tñnh àûúåc nöëi vúái nhau nhû troâ chúi xïëp hònh Lego, nghiïm troång trong tòm kiïëm”, Page noái. Nhaâ khoa dêy nhúå khùæp núi. Chuáng nöëi tûâ baân naây qua baân hoåc treã nhêën maånh vïì giaá trõ xaä höåi àöëi vúái cöng kia, kïí caã baân laâm viïåc. Caác höåp giêëy chêët chöìng nghïå tòm kiïëm. Muåc tiïu cuãa Google laâ àem laåi khöng coá töí chûác. Craig Silverstein, ngûúâi laâm thuï thöng tin hûäu ñch, àem laåi chñnh dûä liïåu maâ ngûúâi àêìu tiïn nhúá laåi: “Muöën àûáng lïn àïí rúâi khoãi baân, tòm àang mong àúåi vaâ thöng tin, dûä liïåu àoá phaãi baån phaãi àêíy caái ghïë sêu vaâo trong àïí khöng àuång coá giaá trõ khaách quan. ai àoá hay caái gò àoá”. Hoå laâm viïåc khöng coá ngaây Quyïët àõnh nghó hoåc vaâ seä tûå mònh hiïån thûåc hoáa nghó. Google vêîn laâ möåt saãn phêím thûã nghiïåm. ûúác mú, Page vaâ Brin ruã nhau dúâi ra möåt caái nhaâ Chuyïån gia nhêåp Google cuãa Susan cuäng chûáa giûä xe boã tröëng. Hoå múã cöng ty, Page dêîn dùæt vúái nhiïìu thöng àiïåp thuá võ vïì tñnh caách vaâ quan àiïím 180 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 181
cuãa Page lêîn Brin. Nhiïìu ngûúâi chùèng ai tin quyá Khaách khûáa thêåt ra cuäng chùèng coá ai, ngoaâi nhûäng ngaâi CEO Larry Page úã trong caái nhaâ xe vö danh thên hûäu, vò Google àaä coá khaách haâng naâo àêu maâ naây seä dêîn dùæt Google àïën möåt kyâ tñch naâo. Nhêët cêìn nhaâ cao cûãa röång. Nhûng nïëu coá khaách àïën laâ nhûäng nhaâ chuyïn mön laåi caâng khöng tin. Taåi thò Page seä tiïëp bùçng caách cuâng khaách ài voâng sao laåi khöng tin? Vò khi àoá coá quaá nhiïìu bùçng voâng trong sên trûúác nhaâ cuãa Susan! chûáng chöëng laåi cöng viïåc cuãa Page, suåp àöí cuãa Vêåy lêëy tiïìn àêu ra maâ nuöi cöng viïåc vaâ traã caác cöng ty kinh doanh trïn Internet laâ caãm giaác lûúng cho nhên viïn laâ chñnh mònh? Trong khi núå lúán nhêët vaâ tòm kiïëm laâ caái gò àoá chó laâ tòm chuát nêìn lïn túái 1 triïåu àöla. Vaã laåi, muåc tiïu nghó hoåc tiïìn vùåt. Susan nùçm trong söë nhûäng ngûúâi àoá. Cö cuãa hoå laâ duâng kinh doanh àïí phaát triïín lïn cao chùèng maâng gò àïën mêëy anh baån luác naâo cuäng mú vaâ múã röång quy nö sûã duång cuãa Google cú maâ? Hoå laâm anh huâng, àoâi ngang bùçng haäng Inktomi coá cuäng kiïëm tiïìn nhûng bùçng caách khaác, nhùæm àïën giaá trõ 20 tó àöla luác àoá. Nhûng cö àïì nghõ tham sûå bïìn vûäng. Taåm thúâi hoå chûa coá thu. gia cöí phêìn cho coá vêåy thöi. CEO Page thûúng Sau cuá hñch 100.000 àöla tûâ cöng ty trong nhaâ lûúång rêët nhanh vúái kïët quaã laâ cöng ty Google seä giûä xe, Page coân quyïët àõnh chuyïín truå súã Google traã thïm tiïìn thuï ga-ra cho Susan vúái giaá 1.700 möåt lêìn nûäa, àïën àaåi löå University, trûúác khi xuêët àöla, bao göìm moåi chi phñ khaác nhû àiïån vaâ nûúác hiïån bïì thïë taåi Mountain View cuãa thung luäng Sili- chùèng haån, thay cho 1.500 àöla nhûng khöng nhêån con. thïm cöí phêìn. Khöng dñnh daáng thïm ngûúâi gò caã. Chuyïån caái ga-ra cuäng khöng phaãi laâ àiïím nhêën Google chûa àïën luác baán cöí phêìn. Vaâ nhû thïë, Su- cuãa möåt huyïìn thoaåi theo kiïíu “thoaát ngheâo”, búãi san tiïëp tuåc khöng cêìn àïí yá mêëy anh chaâng naây vò àoá laâ chuyïån bònh thûúâng vúái ngaânh kinh doanh laâm gò. Àiïìu quan têm cuãa Susan vúái mêëy anh chaâng trñ tuïå, chó cêìn möåt khöng gian thñch húåp. Baáo chñ naây laâ “laâm ún àöí raác haâng ngaây nheá!”. Thïë maâ cuöëi Myä khi viïët vïì caác cöng ty khúãi nghiïåp kiïíu naây cuâng, ngay khi Google chûa lúán maånh, Susan àaä gia hay duâng chûä “garage industry” laâ vêåy. Nhûäng nhêåp vúái cöng viïåc chñnh laâ lêåp trònh viïn. Vaâ bêy ngûúâi naây chuá têm vaâo cöng viïåc trûúác khi nghô giúâ cö chñnh laâ nhên vêåt truå cöåt cuãa Google. Hiïån àïën möåt truå súã thêåt oaách khi chûa cêìn thiïët. Vïì nay, cö giûä chûác phoá chuã tõch phuå traách saãn phêím, sau naây, Page cuäng khuyïn nhûäng nhaâ khúãi nghiïåp tûác laâ àûáng ngay sau võ trñ cuãa Page. treã haäy bùæt àêìu nhû vêåy, nïëu khöng coá möåt caái ga- Caái ga-ra nhoã xñu naây chêåt àïën mûác hoå àiïìu ra àïí àuã àöåc lêåp theo kiïíu thanh niïn thò duâng khiïín caánh cûãa bùçng remote àïí haån chïë ài laåi. möåt cùn phoâng, möåt caái nhaâ kho hay úã àêu cuäng 182 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 183
àûúåc. Vêën àïì laâ khöng gian thñch húåp cho thúâi Brin àang àûúåc thûåc tïë xaác nhêån tñnh àuáng àùæn, àiïím thñch húåp vúái cöng viïåc. nghôa laâ hoå àang xêy dûång thaânh cöng lûúång ngûúâi Khi Page dúâi vùn phoâng khoãi ga-ra, Susan nghô duâng tòm kiïëm. Quyïët têm khùèng àõnh àïí moåi ngûúâi vïì viïåc tham gia cöng ty Google Technology. Vò nhòn nhêån rùçng tòm kiïëm trïn web laâ àiïìu maâ cöng Susan thêëy hoå àaä ài àïën quyïët àõnh kinh doanh chuáng chúâ àúåi, chûá khöng phaãi laâ möåt dõch vuå vaâ nhû thïë noá giaãi àaáp thùæc mùæc lúán nhêët cuãa cö cöång thïm, tòm kiïëm laâ möåt nhu cêìu chûá khöng vïì mêëy anh chaâng viïín vöng töët buång naây. Cö laâ phaãi laâ möåt thõ trûúâng múâ aão. Seä coá möåt ai àoá nhòn ngûúâi àêìu tiïn Page “cêåy nhúâ” giaãi quyïët baâi toaán nhêån àiïìu naây vaâ boã vöën maåo hiïím vaâo. Cuöëi nùm kinh doanh. Cö gaái töët nghiïåp haång ûu cuãa Harvard, àoá, PC Magazine bònh choån Google.com laâ möåt àaåi hoåc danh tiïëng nhêët thïë giúái naây, àûáng trûúác trong 100 trang web vaâ maáy tòm kiïëm cuãa nùm. baâi toaán quaá khoá do Google àùåt ra: Àûâng coá maâ Möåt lêìn nûäa giaáo sû Cheriton xïëp àùåt cuöåc gùåp kinh doanh thuêìn tuáy, àûâng coá laâm cho thïë giúái giûäa Page vaâ Brin vúái John Doerr vaâ Micheal Moritz. thêëy Google laâ möåt saãn phêím thûúng maåi. Susan John laâ nhaâ àêìu tû maåo hiïím cuãa cöng ty Kleiner tûâng laâ nhaâ tû vêën quaãn trõ taåi hai cöng ty (Bain Perkins vaâ Micheal thò coá Sequoia Capital. Chñnh & Company vaâ R.B. Webter & Company), àöìng thúâi Sequoia Capital cuãa Micheal àaä roát hai triïåu àöla laâ nhaâ quaãn lyá saãn phêím vaâ phêìn mïìm giaáo duåc vaâo Yahoo vaâ khi Yahoo lïn saân giao dõch noá coá cuãa cöng ty MagicQuest, àaä coá möåt baâi toaán kinh giaá trõ 32 triïåu àöla vaâo nùm 1996 – thúâi àiïím doanh múái trong àúâi mònh, tûâ öng baån CEO Page. Page vaâ Brin bùæt àêìu bùæt tay vaâo nghiïn cûáu. Hai Nùm thaáng sau khi rúâi kyá tuác xaá Stanford, söë nhaâ taâi chñnh bùæt àêìu xem xeát àïì aán kinh doanh truy cêåp àaä tùng vuân vuåt tûâ 10.000 lïn 500.000, do Page trònh baây trïn phêìn mïìm PowerPoint. Hoå gêëp 50 lêìn. Maáy chuã dung lûúång möåt terabyte bõ àöìng yá giaãi phaáp vaâ giaá trõ xïëp loaåi kïët quaã tòm treo. Möåt triïåu àöla gom goáp tûâ nhûäng ngûúâi thên kiïëm cuãa thuêåt toaán PageRank cuäng nhû yá tûúãng nhêët bùæt àêìu khöng àaáp ûáng àûúåc nhu cêìu phaát taåo ra thïë giúái ngûúâi duâng. Micheal têåp trung vaâo triïín cuãa Google trong viïåc àaáp ûáng nhu cêìu lûúång cöng nghïå cuãa Page vaâ Brin trong khi John thñch ngûúâi duâng tùng lïn haâng ngaây. Page vaâ Brin ruã thuá tiïën trònh daâi haån cuãa Google àöëi vúái Internet. nhau ài tòm nhûäng nhaâ àêìu tû maåo hiïím – nhûäng Muâa xuên nùm 1999, Micheal vaâ John quyïët àõnh ngûúâi chêëp nhêån boã vöën vaâo nhûäng tiïìm nùng chûá àêìu tû vaâo Google. Google bùæt àêìu thûåc sûå coá chûa kiïëm tiïìn ngay àûúåc vaâ daám chêëp nhêån vuå nguöìn vöën tûúng àöëi khoãe maånh laâ 25 triïåu àöla. àêìu tû coá thïí thêët baåi. Nhûng bûúác ài cuãa Page vaâ Nhûng vêën àïì lúán maâ caác nhaâ àêìu tû muöën thêëy 184 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 185
laâ nguöìn tiïìn quay vïì nhanh hún so vúái kïë hoaåch. tiïu duâng, vaâ nhû vêåy noá dûát khoaát àïën àuáng Page cêìn àêíy nhanh kïë hoaåch kinh doanh. AÁp lûåc ngûúâi maâ nhaâ quaãng caáo cêìn. Nïëu baån laâ nhaâ naây buöåc Page tòm ra giaãi phaáp àaáp ûáng caã hai yïu quaãng caáo baån seä khöng phaãi mêët khoaãn tiïìn khaá cêìu, möåt mùåt phaát triïín nhanh Google vïì lûúång lúán àïí coá dûä liïåu vïì khaách haâng tiïìm nùng – viïåc ngûúâi duâng möåt mùåt tòm doanh thu. naây àaä coá Google lo giuáp baån. Baån biïët chiïën lûúåc cuãa Page trong luác naây laâ gò Àêy laâ àaánh giaá vïì caác nhaâ saáng lêåp Google cuãa khöng? Super Bowl laâ möåt trong nhûäng khaách haâng Forbes – taåp chñ coá uy tñn haâng àêìu chuyïn vïì xïëp àêìu tiïn àïën caái ga-ra àïí àùåt quaãng caáo trïn Google. haång nhên vêåt: “Trong suöët möåt thúâi gian daâi, caã Baån ngaåc nhiïn khöng nïëu ài mua haâng maâ chuã hai gêìn nhû khöng àïëm xóa gò àïën lúåi nhuêån coá cûãa haâng laåi traã lúâi laâ xin löîi khöng baán? Brin nhúá thïí thu àûúåc tûâ caác húåp àöìng beáo búã. Larry vaâ laåi: Khi àoá, chuáng töi rêët baão thuã, chuáng töi khöng Sergey êm thêìm vaâ miïåt maâi phaát triïín cöng cuå muöën chaåy quaãng caáo cuãa Super Bowl giöëng nhû tòm kiïëm cuãa hoå. Caã hai àïìu khöng ûa nhûäng àöìn nhûäng dot-com khaác. Page seä phaãi giaãi baâi toaán cöë àaåi ruâm beng trïn caác phûúng tiïån truyïìn thöng giûä caái giao diïån maân hònh saåch trún, khöng àïí àaåi chuáng vïì tûúng lai cuãa Google. Hoå dûãng dûng, caác banner nhêëp nhaáy ngêåp traân trong khi tuái tiïìn khöng söët ruöåt vïì viïåc phaãi lïn saân giao dõch chûáng thò vúi dêìn. Têåp trung vaâo ngûúâi duâng vêîn laâ têët khoaán nhû giúái kinh doanh vaâ àêìu tû thûúâng laâm caã nhûäng gò Page cêìn baão vïå trong khi àaáp ûáng trong lônh vûåc tin hoåc”. nhu cêìu cuãa nhaâ àêìu tû. Dûãng dûng lïn saân, êm thêìm phaát triïín... àïí laâm Caái maân hònh àoá vêîn saåch trún àïën ngaây nay. gò vêåy? Phên tñch sau àêy cuãa Forbes cho thêëy Noá khöng taåo ra caãm giaác thûúng maåi naâo vúái bûúác ài khaác thûúâng cuãa Page: “Nhûng caác nhaâ ngûúâi duâng. CEO Page àaä àaåt àûúåc muåc tiïu söë àêìu tû chûáng khoaán vaâ phên tñch taâi chñnh nhêån möåt. Muåc tiïu söë hai: tiïëp tuåc nhû vêåy vaâ kinh thêëy úã Google möåt tiïìm nùng khöíng löì vïì phûúng doanh bùçng caách chó baán àûúâng link cho cöng ty diïån kinh tïë”. Tiïìm nùng kinh tïë àoá laâ gò? Àoá chñnh naâo muöën quaãng caáo. Google àaä àuã maånh àïí àûa laâ sûác tùng gêëp 50 lêìn lûúång ngûúâi duâng Google, ra luêåt lïå múái maâ caác bïn àïìu coá lúåi: Nhaâ quaãng tûâ mûúâi ngaân àïën nùm trùm ngaân, chó trong möåt caáo seä khöng àûúåc àoâi lïn hònh aãnh, logo hay bêët nùm sau khi múã cöng ty. Page àaä tòm àûúåc cêu traã cûá thûá gò khaác, ngoaâi àûúâng link bùçng chûä. Giaá trõ lúâi cho cêu hoãi “Liïåu coá möåt thõ trûúâng coá tïn laâ kinh doanh àùåc sùæc laâ úã chöî àûúâng link naây seä tòm kiïëm hay khöng?”. Niïìm tin cuãa Page vaâ Brin àûúåc nhòn thêëy àöìng thúâi vúái tûâ khoáa cuãa ngûúâi vaâo nhu cêìu phaãi coá cuãa con ngûúâi coá àuáng hay 186 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 187
khöng? Sûå phaãn höìi tûâ thûåc tïë giuáp Page nhêån ra rùçng nhûäng lúâi khuyïn trûúác àêy vaâo nùm trûúác khöng coân àuáng nûäa. Niïìm tin cuãa àöi baån laâ coá cú súã vaâ àang thaânh hiïån thûåc. Vêåy, nhûäng gò Page vaâ Brin viïët nhûäng doâng múã àêìu cho luêån aán trònh baây trûúác caác giaáo sû laâ coá cú súã khoa hoåc vaâ thûåc tïë, vúái tû caách laâ nhûäng nhaâ phaát minh mong muöën giaãi quyïët caác thaách thûác múái cuãa cuöåc söëng phña trûúác. * * * Roä raâng Page khöng phaãi laâ tay mú vïì kinh doanh vaâ khöng ngêy thú nhû nhiïìu ngûúâi vêîn bònh luêån. Page chó “lò lúåm” vúái quan àiïím “laâm khaác” cuãa mònh vaâ chêëp nhêån laâm xiïëc trïn dêy àïí kïët nöëi thaânh cöng cho bùçng àûúåc tûâ hai nûãa rúâi raåc: kinh doanh vaâ phuåc vuå. 188 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 189
Larry Page, cuäng nhû Sergey Brin, khöng hoåc bêët cûá trûúâng kinh doanh naâo. Àoá laâ möåt khoá khùn àöëi vúái moåi nhaâ àiïìu haânh doanh nghiïåp. Tuy nhiïn, cuäng nhû moåi nhaâ lônh àaåo doanh nghiïåp khaác, vúái tû caách laâ thuã lônh, Page luön phaãi tòm caách hoåc àïí trúã thaânh ngûúâi dêîn àûúâng thaânh cöng. Sûå khaác biïåt giûäa möåt nhaâ àiïìu haânh vaâ möåt nhaâ laänh àaåo khai saáng thûúâng laâ úã chöî ai seä tòm ra nhûäng Chûúng 3. caách thûác chûa bao giúâ coá trong saách vúã. Vêën àïì cuãa nhûäng nhaâ laänh àaåo doanh nghiïåp KINH DOANH naây laâ laâm cho moåi thûá maâ mònh biïët trúã nïn thñch VAÂ HOÅC KINH DOANH nghi cho trûúâng húåp cuãa mònh, vaâ chuáng trúã nïn cöng cuå àïí tiïën vaâo nhûäng vuâng chûa biïët trûúác. Ngay caã CEO ngoaåi haång Jorma Ollila cuãa Nokia, möåt ngûúâi àïën trûúâng kinh doanh baâi baãn cuäng àaä noái vïì vuâng chûa biïët: “Nokia laâ trûúâng àaåi hoåc cuãa töi”. Hoåc kinh doanh dûúâng nhû laâ àïì taâi khöng biïn giúái vò thûåc tïë luön àêíy caác lyá thuyïët vïì phña trûúác, ngaây caâng hoaân thiïån. Do àoá, vúái möåt Page quaá treã maâ laåi thaânh cöng nhanh, noá caâng laâ möåt vêën àïì lyá thuá. Nhûng trûúác hïët, cêìn phaãi biïët Page àaä tiïën haânh cöng viïåc nhû thïë naâo àaä. 190 LARRY PAGE & GOOGLE SÙÆP XÏËP LAÅI HÏÅ THÖËNG THÖNG TIN TOAÂN CÊÌU 191