HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
NGUYỄN VĂN MƯỜI
NGHIÊN CỨU GÂY TẠO CÁC DÒNG BỐ MẸ THƠM ỨNG DỤNG CHO CHỌN TẠO GIỐNG LÚA LAI HAI DÒNG CHẤT LƯỢNG CAO
LU(cid:1200)NăỄNăTI(cid:1218)NăSĨ
NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP - 2017
H(cid:1232)C VI(cid:1226)N NÔNG NGHI(cid:1226)P VI(cid:1226)T NAM
NGUY(cid:1224)NăVĔNăM(cid:1132)(cid:1248)I
NGHIÊN C(cid:1260)U GÂY T(cid:1188)O CÁC DÒNG B(cid:1236) M(cid:1212) TH(cid:1130)M (cid:1260)NG D(cid:1256)NG CHO CH(cid:1232)N T(cid:1188)O GI(cid:1236)NG LÚA LAI HAI DÒNG CH(cid:1192)T L(cid:1132)(cid:1254)NG CAO
Chuyên ngành: Di truy(cid:1221)n và ch(cid:1233)n gi(cid:1237)ng cây tr(cid:1239)ng Mã s(cid:1237): 62 62 01 11 Ng(cid:1133)(cid:1249)i h(cid:1133)(cid:1247)ng d(cid:1199)n khoa h(cid:1233)c: PGS.TS. Nguy(cid:1225)n Th(cid:1231) Trâm
HÀ N(cid:1244)I - 2017
L(cid:1248)IăCAMăĐOAN
TôiăxinăcamăđoanăđơyălƠăcôngătrìnhănghiênăc(cid:1261)uăc(cid:1259)aăriêngătôi,ăcácăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ănghiênă
c(cid:1261)uăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyătrongălu(cid:1201)năánălƠătrungăthực,ăkháchăquanăvƠăch(cid:1133)aăt(cid:1263)ngădùngăđ(cid:1223)ăb(cid:1191)oăv(cid:1227)ă l(cid:1193)yăb(cid:1193)tăkỳăhọcăv(cid:1231)ănƠo.
Tôiăxinăcamăđoanărằngămọiăsựăgiúpăđỡ choăvi(cid:1227)căthựcăhi(cid:1227)nălu(cid:1201)năánăđƣăđ(cid:1133)ợcăcámă(cid:1131)n,ă
cácăthôngătinătríchăd(cid:1199)nătrongălu(cid:1201)năánănƠyăđ(cid:1221)uăđ(cid:1133)ợcăch(cid:1229)ărõăngu(cid:1239)năg(cid:1237)c.
Hà Nội, ngày 22 tháng 02 năm 2017
Tácăgi(cid:1191)ălu(cid:1201)năán
Nguy(cid:1225)năVĕnăM(cid:1133)(cid:1249)i
i
L(cid:1248)IăC(cid:1190)Mă(cid:1130)N
Trong su(cid:1237)t th(cid:1249)i gian học t(cid:1201)p, nghiên c(cid:1261)u và hoàn thành lu(cid:1201)năán,ătôiăđƣănh(cid:1201)năđ(cid:1133)ợc sự h(cid:1133)(cid:1247)ng d(cid:1199)n, ch(cid:1229) b(cid:1191)o t(cid:1201)n tình c(cid:1259)a các th(cid:1195)y cô giáo, sự giúpăđỡ,ăđ(cid:1245)ng viên c(cid:1259)a b(cid:1189)năbè,ăđ(cid:1239)ng nghi(cid:1227)păvƠăgiaăđình.
Nhân d(cid:1231)p hoàn thành lu(cid:1201)năán,ăchoăphépătôiăđ(cid:1133)ợc bày t(cid:1235) lòng kính trọng và bi(cid:1219)tă(cid:1131)năsơuă sắc t(cid:1247)i PGS.TS. Nguy(cid:1225)n Th(cid:1231) Trâm (ng(cid:1133)(cid:1249)iă h(cid:1133)(cid:1247)ng d(cid:1199)n khoa học)ă đƣă t(cid:1201)nă tìnhă h(cid:1133)(cid:1247)ng d(cid:1199)n, dành nhi(cid:1221)u công s(cid:1261)c, th(cid:1249)i gian và t(cid:1189)oăđi(cid:1221)u ki(cid:1227)n cho tôi trong su(cid:1237)t quá trình học t(cid:1201)p và thực hi(cid:1227)năđ(cid:1221) tài.
Tôi xin bày t(cid:1235) lòng bi(cid:1219)tă(cid:1131)năchơnăthƠnhăt(cid:1247)iăBanăGiámăđ(cid:1237)c, Ban Qu(cid:1191)nălỦăđƠoăt(cid:1189)o, B(cid:1245) môn Di truy(cid:1221)n và chọn gi(cid:1237)ng cây tr(cid:1239)ng, Ban ch(cid:1259) nhi(cid:1227)m Khoa Nông học, Học vi(cid:1227)n Nông nghi(cid:1227)p Vi(cid:1227)tăNamăđƣăt(cid:1201)nătìnhăgiúpăđỡ tôi trong quá trình học t(cid:1201)p, thực hi(cid:1227)năđ(cid:1221) tài và hoàn thành lu(cid:1201)n án.
Tôi xin chân thành c(cid:1191)mă(cid:1131)năt(cid:1201)p th(cid:1223) lƣnhăđ(cid:1189)o, viên ch(cid:1261)c Vi(cid:1227)n Nghiên c(cid:1261)u và Phát tri(cid:1223)n cây tr(cid:1239)ng,ăđ(cid:1211)c bi(cid:1227)t là cácăđ(cid:1239)ng nghi(cid:1227)p Phòng Công ngh(cid:1227) lúaălaiăđƣăgiúpăđỡ và t(cid:1189)oăđi(cid:1221)u ki(cid:1227)n cho tôi trong su(cid:1237)t quá trình thực hi(cid:1227)năđ(cid:1221) tài.
Xin chân thành c(cid:1191)mă(cid:1131)năcha m(cid:1213), vợ, con gái, b(cid:1189)n bè, đ(cid:1239)ng nghi(cid:1227)p và sinh viên thực t(cid:1201)păcácăkhóaăgiúpăđỡ tôi trong nghiên c(cid:1261)u khoa họcăcũngănh(cid:1133)ătrongăđ(cid:1249)i s(cid:1237)ng góp ph(cid:1195)n thúc đẩy vi(cid:1227)c hoàn thành lu(cid:1201)n án này./.
Hà Nội, ngày 22 tháng 02 năm 2017
Nghiên c(cid:1261)u sinh
Nguy(cid:1225)năVĕnăM(cid:1133)(cid:1249)i
ii
M(cid:1256)CăL(cid:1256)C
i L(cid:1249)iăcamăđoan
ii L(cid:1249)iăc(cid:1191)mă(cid:1131)n
iii M(cid:1257)căl(cid:1257)c
vii Danhăm(cid:1257)căchữăvi(cid:1219)tătắt
ix Danhăm(cid:1257)căb(cid:1191)ng
xiii Danhăm(cid:1257)căhình
xiv Tríchăy(cid:1219)uălu(cid:1201)năán
Thesis abstract xvi
1 PH(cid:1194)Nă1ăM(cid:1250)ăĐ(cid:1194)U
1.1 1 Tínhăc(cid:1193)păthi(cid:1219)tăc(cid:1259)aăđ(cid:1221)ătƠi
1.2 2 M(cid:1257)cătiêuăc(cid:1259)aăđ(cid:1221)ătƠi
1.3 2 Ph(cid:1189)măviănghiênăc(cid:1261)u
1.4 3 Nhữngăđóngăgópăm(cid:1247)iăc(cid:1259)aăđ(cid:1221)ătƠi
1.5 4 ụănghĩaăkhoaăhọcăvƠăthựcăti(cid:1225)năc(cid:1259)aăđ(cid:1221)ătƠi
5 PH(cid:1194)Nă2ăT(cid:1240)NGăQUANăTÀIăLI(cid:1226)U
2.1 5 Tìnhăhìnhănghiênăc(cid:1261)uăvƠăphátătri(cid:1223)nălúaălaiătrongăvƠăngoƠiăn(cid:1133)(cid:1247)c
5 2.1.1 Nghiênăc(cid:1261)uăvƠăphátătri(cid:1223)nălúaălaiătrênăth(cid:1219)ăgi(cid:1247)i
9 2.1.2 Nghiênăc(cid:1261)uăvƠăphátătri(cid:1223)nălúaălaiătrongăn(cid:1133)(cid:1247)c
2.2 11 H(cid:1227)ăth(cid:1237)ngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngătrongăchọnăgi(cid:1237)ngălúaălaiăhaiădòng
12 2.2.1 B(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcădiătruy(cid:1221)nănhơnăm(cid:1199)năc(cid:1191)mănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ă(TGMS)ătrênălúa
14 2.2.2 B(cid:1193)tăd(cid:1257)cădiătruy(cid:1221)nănhơnăm(cid:1199)năc(cid:1191)măánhăsángă(PGMS)ă(cid:1251)ălúa
2.3 16 Ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăchọnăt(cid:1189)oăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ălúaălaiăhaiădòng
2.3.1 16 Ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăt(cid:1189)oădòngăm(cid:1213)ălúaălaiăhaiădòng
2.3.2 19 Ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăt(cid:1189)oădòngăb(cid:1237)ălúaălai
2.4 21 Diătruy(cid:1221)năc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ătínhătr(cid:1189)ngăliênăquanăđ(cid:1219)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngă(cid:1251)ălúa
21 2.4.1 Diătruy(cid:1221)năvƠăcácăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăđ(cid:1219)nătínhăth(cid:1131)m
25 2.4.2 Diătruy(cid:1221)năc(cid:1259)aăkíchăth(cid:1133)(cid:1247)căh(cid:1189)t
27 2.4.4 Diătruy(cid:1221)nătínhătr(cid:1189)ngăhƠmăl(cid:1133)ợngăprotein
2.5 27 Diătruy(cid:1221)năc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ătínhătr(cid:1189)ngăliênăquanăđ(cid:1219)nănĕngăsu(cid:1193)tălúa
iii
2.5.1 27 S(cid:1237)ăh(cid:1189)tătrênăbông
2.5.2 28 Tỷăl(cid:1227)ăh(cid:1189)tăchắc
28 2.5.3 Kh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)t
29 2.5.4 Nĕngăsu(cid:1193)tăh(cid:1189)t
2.6 30 Nghiênăc(cid:1261)uăv(cid:1221)ăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaălaiăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcao
2.7 32 Đánhăgiáăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ăvƠăcácădòng TGMS
2.8 M(cid:1245)tăs(cid:1237)ănghiênăc(cid:1261)uăv(cid:1221)ăbi(cid:1227)năphápăkỹăthu(cid:1201)tănhơnădòngăTGMS vƠăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tă
lúa lai F1 34
34 2.8.1 M(cid:1245)t s(cid:1237) nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) ph(cid:1257)c tráng và nhân dòng TGMS
37 2.8.2 M(cid:1245)t s(cid:1237) nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) kỹ thu(cid:1201)t s(cid:1191)n xu(cid:1193)t h(cid:1189)t lai F1
42 PH(cid:1194)Nă3ăV(cid:1200)TăLI(cid:1226)UăVÀăPH(cid:1132)(cid:1130)NGăPHỄPăNGHIểNăC(cid:1260)U
3.1 42 V(cid:1201)tăli(cid:1227)uănghiênăc(cid:1261)u
3.2 42 N(cid:1245)iădungănghiênăc(cid:1261)u
3.2.1 N(cid:1245)iă dungă 1: Lai t(cid:1189)oăcácădòngăTGMSăm(cid:1247)iăcóămùiă th(cid:1131)măvƠăđánhă giáăđ(cid:1211)că
42 đi(cid:1223)mănôngăsinhăhọc,ăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nătínhăd(cid:1257)c,ănĕngăsu(cid:1193)tăvƠăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăc(cid:1259)aăchúng
3.2.2 N(cid:1245)iădungă2:ăĐánhăgiáăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nădiătruy(cid:1221)năm(cid:1245)tăs(cid:1237)ătínhătr(cid:1189)ngăliênăquanăđ(cid:1219)nă
43 ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăg(cid:1189)oăt(cid:1263)ăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăđ(cid:1219)năcácăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăconăcái
3.2.3 N(cid:1245)iă dungă 3:ă Đánhă giáă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpă c(cid:1259)aă cácă dòngă b(cid:1237)ă m(cid:1213)ă vƠă tuy(cid:1223)nă
43 chọnăt(cid:1241)ăhợpălúaălaiăhaiădòngăm(cid:1247)iăcóătri(cid:1223)năvọng
3.2.4 N(cid:1245)iădungă4:ăNghiênăc(cid:1261)uăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăbi(cid:1227)năphápăkỹăthu(cid:1201)tănhằmăxơyădựngăquiă
43 trìnhănhơnădòngăm(cid:1213)ăvƠăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1
3.3 43 Ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápănghiênăc(cid:1261)u
3.3.1 N(cid:1245)iădungă1:ăLaiăt(cid:1189)oăb(cid:1241)ăsungătínhăth(cid:1131)măchoăcácădòngăm(cid:1213)ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)că(cid:1241)năđ(cid:1231)nhă
đ(cid:1223)ă t(cid:1189)oă cácă dòngă TGMSă th(cid:1131)mă vƠă (cid:1241)nă đ(cid:1231)nhă trongă đi(cid:1221)uă ki(cid:1227)nă s(cid:1191)nă xu(cid:1193)tă c(cid:1259)aă
43 mi(cid:1221)năBắcăVi(cid:1227)tăNam
3.3.2 N(cid:1245)iădungă2:ăĐánhăgiáăm(cid:1261)căđ(cid:1245)ăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năm(cid:1245)tăs(cid:1237)ătínhătr(cid:1189)ngăliênăquanăđ(cid:1219)nă
48 ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăg(cid:1189)oăt(cid:1263) b(cid:1237)ăm(cid:1213)ăđ(cid:1219)năcácăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăconăcái
3.3.3 N(cid:1245)iă dungă 3:ă Đánhă giáă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpă c(cid:1259)aă cácă dòngă b(cid:1237)ă m(cid:1213)ă vƠă tuy(cid:1223)nă
49 chọnăt(cid:1241)ăhợpălúaălaiăhaiădòngăm(cid:1247)iăcóătri(cid:1223)năvọng
3.3.4 Nghiênă c(cid:1261)uă m(cid:1245)tă s(cid:1237)ă bi(cid:1227)nă phápă kỹă thu(cid:1201)tă nhằmă xơyă dựngă quiă trìnhă nhơnă
52 dòngăm(cid:1213)ăvƠăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1
3.3.5 54 Ph(cid:1195)năm(cid:1221)măx(cid:1265)ălỦăs(cid:1237)ăli(cid:1227)u
iv
55 PH(cid:1194)Nă4ăK(cid:1218)TăQU(cid:1190)ăVÀăTH(cid:1190)OăLU(cid:1200)N
4.1 55 Laiăt(cid:1189)o,ăchọnălọcăvƠăđánhăgiáădòng TGMS th(cid:1131)m
55 4.1.1 Đ(cid:1211)căđi(cid:1223)măc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăthamăgiaălaiăvƠăcácădòngăTGMSăm(cid:1247)i
4.1.2 K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265)ăđ(cid:1223)ăxácăđ(cid:1231)nhăgenăquyăđ(cid:1231)nhătínhăth(cid:1131)măvƠă
61 tínhăd(cid:1257)căc(cid:1259)aăcácădòngăTGMSăm(cid:1247)iăchọn
63 4.1.3 K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăsƠngălọcăcáăth(cid:1223)ăc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nănhơn t(cid:1189)o
4.1.4 K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđánhăgiáăsựăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iătínhăd(cid:1257)căc(cid:1259)aăcácădòngăTGMSătrongăđi(cid:1221)uă
64 ki(cid:1227)nătựănhiên
4.1.5 M(cid:1245)tăs(cid:1237)ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọcăc(cid:1259)aăcácădòngăTGMSătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năv(cid:1257)ă
xuân 2012 67
4.2 Đánhă giáă m(cid:1261)că đ(cid:1245)ă bi(cid:1223)uă hi(cid:1227)nă m(cid:1245)tă s(cid:1237)ă tínhă tr(cid:1189)ngă liênă quană đ(cid:1219)nă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngă
68 g(cid:1189)oăt(cid:1263)ăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăđ(cid:1219)năcácăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăconăcái
4.2.1 Nghiênăc(cid:1261)uăsựăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nătínhătr(cid:1189)ngăv(cid:1221)ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăl(cid:1201)tătrênăm(cid:1199)uăh(cid:1189)tă
68 thuăt(cid:1263)ăcơyăF1ăc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăhợpălaiăt(cid:1263)ăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăc(cid:1259)aăchúng
4.2.2 Nghiênăc(cid:1261)uăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxát,ăg(cid:1189)oănguyênătrênăm(cid:1199)uăh(cid:1189)tăthuă(cid:1251)ăcơyăF1ă
69 c(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăhợpălaiăt(cid:1263)ăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăc(cid:1259)aăchúng
4.2.3 Nghiênă c(cid:1261)uă bi(cid:1223)uă hi(cid:1227)nă v(cid:1221)ă hƠmă l(cid:1133)ợngă proteină trênă m(cid:1199)uă h(cid:1189)tă thuă (cid:1251)ă cơyă F1ă
72 c(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăhợpălaiălúa
73 4.2.4 Nghiênăc(cid:1261)uăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năv(cid:1221)ăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)năth(cid:1223)ăgelă(cid:1251)ăconălaiăF1ăc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăhợpălaiălúa
4.2.5 Nghiênăc(cid:1261)uăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năv(cid:1221)ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseăc(cid:1259)aăm(cid:1199)uăh(cid:1189)tăthuăt(cid:1263)ăcơyăF1ă
74 c(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăhợpălaiălúa
75 4.2.6 Nghiênăc(cid:1261)uăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năv(cid:1221)ămùiăth(cid:1131)mă(cid:1251)ăF1,ăF2ăc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăhợpălaiălúa
4.3 Đánhăgiáăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăvƠătuy(cid:1223)năchọnăt(cid:1241)ăhợpălúaă
78 laiăhaiădòngăm(cid:1247)iăcóătri(cid:1223)năvọng
78 4.3.1 Đ(cid:1211)căđi(cid:1223)măc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăthamăgia vƠoăcácăt(cid:1241)ăhợpălai
4.3.2 Đánhă giáă m(cid:1245)tă s(cid:1237)ă đ(cid:1211)că đi(cid:1223)mă nôngă sinhă học,ă nĕngă su(cid:1193)tă vƠă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngă c(cid:1259)aă
79 cácăt(cid:1241)ăhợpălaiăhai
4.3.3 Đánhă giáă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpă chungă vƠă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpă riêngă c(cid:1259)aă cácă
91 dòng b(cid:1237)ăm(cid:1213)
98 4.3.4 K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăphơnătíchăch(cid:1229)ăs(cid:1237)ăchọnălọcăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălai
100 4.3.5 K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăsoăsánhăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóătri(cid:1223)năvọng
v
4.4 Nghiênăc(cid:1261)uăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăbi(cid:1227)năphápăkỹăthu(cid:1201)t đ(cid:1223)ăthi(cid:1219)tă l(cid:1201)păquiă trìnhănhơnădòngă
103 m(cid:1213)ăvƠăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1
103 4.4.1 Nghiênăc(cid:1261)uăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăbi(cid:1227)năphápăkỹăthu(cid:1201)tănhơnădòngăm(cid:1213)ăAT27
4.4.2 Nghiênăc(cid:1261)uăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăbi(cid:1227)năphápăkỹăthu(cid:1201)tănhằmăxơyădựngăquiătrìnhăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tă
107 h(cid:1189)tălaiăF1ăt(cid:1241)ăhợpăTH6-6
113 PH(cid:1194)Nă5ăK(cid:1218)TăLU(cid:1200)NăVÀăĐ(cid:1220)ăNGH(cid:1230)
5.1 113 K(cid:1219)tălu(cid:1201)n
5.2 114 Đ(cid:1221)ăngh(cid:1231)
115 Danhăm(cid:1257)căcôngătrìnhăđƣăcôngăb(cid:1237)
116 TƠiăli(cid:1227)uăthamăkh(cid:1191)o
127 Ph(cid:1257)ăl(cid:1257)c
vi
DANHăM(cid:1256)CăCH(cid:1266)ăVI(cid:1218)TăT(cid:1202)T
Chữăvi(cid:1219)tătắt AFLP
Chữăvi(cid:1219)tăđ(cid:1195)yăđ(cid:1259)/nghĩaăti(cid:1219)ngăVi(cid:1227)t Amplified Fragment Length Polymorphism (Đaăhìnhăkhuy(cid:1219)chăđ(cid:1189)iăcácăđo(cid:1189)năchi(cid:1221)uădƠi)
APSA Asia and Pacific Seed Association
(Hi(cid:1227)păh(cid:1245)iăh(cid:1189)tăgi(cid:1237)ngăchơuăỄă- TháiăBìnhăD(cid:1133)(cid:1131)ng)
AromaticăTGMSălineă(DòngăTGMSăth(cid:1131)m) Bacterial Artificial Chromosome AT BAC
(Nhi(cid:1225)măsắcăth(cid:1223)ănhơnăt(cid:1189)oăc(cid:1259)aăviăkhuẩn)
BD BT
B(cid:1193)tăd(cid:1257)c Bacillus Thuringensis (B(cid:1193)tăd(cid:1257)căki(cid:1223)uăBT)
BT7
CMS
Bắcăth(cid:1131)măs(cid:1237)ă7ă(gi(cid:1237)ngălúa) Cytoplasmic Male Sterile (B(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcăt(cid:1219)ăbƠoăch(cid:1193)t)
CT ĐBSCL DNA Côngăth(cid:1261)c Đ(cid:1239)ngăbằngăsôngăC(cid:1265)uăLong DeriboNucleic Acid
(Axităđêoxiribonuclei)
EGMS Environment sensitive Genic Male Sterile
(Dòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcădiătruy(cid:1221)nănhơnăm(cid:1199)năc(cid:1191)măv(cid:1247)iămôiătr(cid:1133)(cid:1249)ng)
FAO Food and Agriculture Oganization
(T(cid:1241)ăch(cid:1261)căL(cid:1133)(cid:1131)ngăthựcăvƠăNôngănghi(cid:1227)păLiênăHi(cid:1227)păQu(cid:1237)c)
GCA
General Combining Ability (Kh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchung)
HC IAARD H(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)mă(gi(cid:1237)ngălúa)
IRRI
Indonesian Agency for Agricaltural Research and Development (Vi(cid:1227)năNghiênăc(cid:1261)uăvƠăPhátătri(cid:1223)năNôngănghi(cid:1227)păIndonesia) International Rice Research Institute (Vi(cid:1227)năNghiênăc(cid:1261)uălúaăQu(cid:1237)căt(cid:1219) )
KL KNKH MAS Kh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợng Kh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợp Marker Assisted Selection
(Chọnălọcănh(cid:1249)ăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265))
NS Nĕngăsu(cid:1193)t
vii
NST PCR
Nhi(cid:1225)măsắcăth(cid:1223) Polymerase Chain Reaction (Ph(cid:1191)nă(cid:1261)ngăchuỗiătrùngăl(cid:1211)p)
PGMS Photoperiod sensitive Genic Male Sterile
(Dòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcăch(cid:1261)cănĕngădiătruy(cid:1221)nănhơnăm(cid:1199)năc(cid:1191)măánhăsáng)
QTL Quantitative Trait Loci
(Ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápădiătruy(cid:1221)năđ(cid:1223)ătínhătoánăkho(cid:1191)ngăcáchăgiữaăcácătínhătr(cid:1189)ng)
RAPD Random Amplified Polymorphic DNA
(Đaăhìnhăcácăđo(cid:1189)năDNAăđ(cid:1133)ợcăkhuy(cid:1219)chăđ(cid:1189)iăng(cid:1199)uănhiên)
RFLP Restriction Fragments Length Polymorphism
(Đaăhìnhăchi(cid:1221)uădƠi đo(cid:1189)năcắtăgi(cid:1247)iăh(cid:1189)n)
SCA
SSR
Specific combining ability (Kh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăh(cid:1131)păriêng) Simple Sequence Repeates (Cácăchuỗiăl(cid:1211)păđ(cid:1131)năgi(cid:1191)n)
TGMS Thermosensitive Genic Male Sterile
(Dòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcăch(cid:1261)cănĕngădiătruy(cid:1221)nănhơnăm(cid:1199)năc(cid:1191)mănhiêtăđ(cid:1245))
TGST (cid:1132)TL WCG
Th(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ng (cid:1132)uăth(cid:1219)ălai Wide Compatility Gene (Genăt(cid:1133)(cid:1131)ngăhợpăr(cid:1245)ng)
viii
DANHăM(cid:1256)CăB(cid:1190)NG
Trang TT Tênăb(cid:1191)ng
2.1 Di(cid:1227)nătíchăvƠănĕngăsu(cid:1193)tălúaăthu(cid:1195)năvƠălúaălaiăc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăn(cid:1133)(cid:1247)cătr(cid:1239)ngălúaă(cid:1251)ă
8 Châu Á trongănĕmă2012
13 2.2 DanhăsáchăcácăgenătmsăvƠăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăliênăk(cid:1219)tăc(cid:1259)aăcácădòngăTGMS
2.3 T(cid:1241)ngăhợpăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăchọnăt(cid:1189)oăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213) vƠăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ă
13 đ(cid:1131)năv(cid:1231)ănghiênăc(cid:1261)uăvƠăphátătri(cid:1223)nălúaălaiătrongăn(cid:1133)(cid:1247)c
14 2.4 Ngu(cid:1239)năg(cid:1237)căm(cid:1245)tăs(cid:1237)ădòngăPGMSăđƣăđ(cid:1133)ợcăphátăhi(cid:1227)năvƠăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ng
23 2.5 M(cid:1133)(cid:1249)iăalenăđ(cid:1133)ợcăphátăhi(cid:1227)năki(cid:1223)măsoátămùiăth(cid:1131)măc(cid:1259)aăcácăgi(cid:1237)ngălúa
26 2.6 Ki(cid:1223)uăgenăki(cid:1223)măsoátădiătruy(cid:1221)năhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose
29 2.7 M(cid:1261)căđ(cid:1245) đóngăgópăc(cid:1259)a các y(cid:1219)u t(cid:1237) vƠoănĕngăsu(cid:1193)t lúa
45 3.1 Cácăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265)ăDNAăliênăk(cid:1219)tăv(cid:1247)iăgenămùiăth(cid:1131)măfgr
3.2 Tên,ătrìnhătựăvƠănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăgắnăc(cid:1259)aăcácăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265)ăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngătrongăph(cid:1191)nă
46 (cid:1261)ngăPCR
47 3.3 Nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245),ăánhăsángăvƠăđ(cid:1245)ăẩmătrongăx(cid:1265)ălỦăng(cid:1133)ỡngăc(cid:1259)aăcácădòng TGMS
47 3.4 Côngăth(cid:1261)căthíănghi(cid:1227)măđánhăgiáăsựăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iătínhăd(cid:1257)căc(cid:1259)aăcácădòngăTGMS
3.5 Đi(cid:1223)măđánhăgiáăcácăch(cid:1229)ătiêuăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăn(cid:1193)uăn(cid:1133)(cid:1247)ngătheoătiêuăchuẩnă10TCNă
590-2004 50
3.6 Côngăth(cid:1261)căthíănghi(cid:1227)măđánhăgiáă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ăđ(cid:1219)năsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ng,ă
52 phátătri(cid:1223)năvƠănĕngăsu(cid:1193)tănhơnădòngăm(cid:1213)ăAT27ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnă2012
3.7 Côngăth(cid:1261)căthíănghi(cid:1227)măđánhăgiáă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ăđ(cid:1219)năsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ng,ă
53 phátătri(cid:1223)năvƠănĕngăsu(cid:1193)tăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă2013
4.1 M(cid:1245)tăs(cid:1237)ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọc,ăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăvƠăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)măh(cid:1189)tăph(cid:1193)năc(cid:1259)aăcácă
56 dòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăthamăgiaălaiăt(cid:1189)oădòngăTGMSăm(cid:1247)iă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă2008
4.2 Th(cid:1249)iăgianăt(cid:1263)ăgieoăđ(cid:1219)nătrỗ,ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọc,ăki(cid:1223)uăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căvƠămùiă
57 th(cid:1131)măc(cid:1259)aăcácădòngăTGMSătrongăv(cid:1257)ămùaă2011ăvƠăxuơnă2012
4.3 K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăxácăđ(cid:1231)nhăgenăki(cid:1223)măsoátătínhăth(cid:1131)m,ăgenăquyăđ(cid:1231)nhătínhăd(cid:1257)căc(cid:1259)aăcácă
61
4.4
64 dòng TGMS K(cid:1219)tăqu(cid:1191) sƠngălọcăcáăth(cid:1223)ăcóăng(cid:1133)ỡngănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iătínhăd(cid:1257)că≤ă240C v(cid:1257)ămùaă2011
ix
4.5 Tỷăl(cid:1227)ăhữuăd(cid:1257)căh(cid:1189)tăph(cid:1193)năc(cid:1259)aăcácădòngăTGMSătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năv(cid:1257)ăxuơnăvƠă
65 v(cid:1257)ămùaă2012
4.6 M(cid:1245)tăs(cid:1237)ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọcăc(cid:1259)aăcácădòngăTGMSăm(cid:1247)iătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nă
68 v(cid:1257)ăxuơnă2012
4.7 Bi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nătínhătr(cid:1189)ngăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăl(cid:1201)tăthuăm(cid:1199)uăh(cid:1189)tăt(cid:1263)ăc(cid:1193)yăF1ăc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ă
69 t(cid:1241)ăhợp lai
4.8 70 Đánhăgiáăm(cid:1261)căđôătr(cid:1245)iăv(cid:1221)ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠăg(cid:1189)oănguyênăc(cid:1259)aăconălaiăcóăm(cid:1213)ălƠăAT8
4.9 Đánhăgiáăm(cid:1261)căđ(cid:1245)ătr(cid:1245)iăv(cid:1221)ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠăg(cid:1189)oănguyênăc(cid:1259)aăconălaiăcóăm(cid:1213)ă
là AT19 71
4.10 Đánhăgiáămựcăđ(cid:1245)ătr(cid:1245)iăv(cid:1221)ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠăg(cid:1189)oănguyênăc(cid:1259)aăconălaiăcóăm(cid:1213)ălƠă
T1S-96 71
4.11 Bi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nătínhătr(cid:1189)ngăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteină(%)ă(cid:1251)ăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăvƠăm(cid:1199)uăthócăthuăt(cid:1263)ă
cây F1 72
4.12 74 Bi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nătínhătr(cid:1189)ngăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)năth(cid:1223)ăgelă(mm)ă(cid:1251)ăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăvƠăconălaiăF1
4.13 75 Bi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nătínhătr(cid:1189)ngăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă(%)ă(cid:1251)ăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăvƠăconălaiăF1
4.14 76 Sựăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nătínhătr(cid:1189)ngămùiăth(cid:1131)mătrênăláă(cid:1251)ăF1ăc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăhợpălúaălai
4.15 77 Sự bi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nătínhătr(cid:1189)ngămùiăth(cid:1131)mătrênăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăF2ăc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăhợpălúaălai
4.16 M(cid:1245)tăs(cid:1237)ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọc,ăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăvƠăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)măh(cid:1189)tăph(cid:1193)năc(cid:1259)aăcácă
79 dòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăthamăgiaălaiă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă2011
4.17 80 Đ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọcăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiătrongăv(cid:1257)ăxuơnă2012
81 4.18 M(cid:1245)tăs(cid:1237)ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọcăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiătrongăv(cid:1257)ămùa 2012
4.19 Cácăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ăc(cid:1193)uăthƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăvƠănĕngăsu(cid:1193)tăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiătrongăv(cid:1257)ă
xuân 2012 83
4.20 Cácăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ăc(cid:1193)uăthƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăvƠănĕngăsu(cid:1193)tăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiătrongăv(cid:1257)ă
mùa 2012 84
4.21 M(cid:1245)tăs(cid:1237)ătínhătr(cid:1189)ngăliênăquanăđ(cid:1219)n ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăth(cid:1133)(cid:1131)ngătr(cid:1133)(cid:1249)ngăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpă
86 laiătrongăv(cid:1257)ămùaă2012
4.22 M(cid:1245)tăs(cid:1237)ătínhătr(cid:1189)ngăliênăquanăđ(cid:1219)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngădinhăd(cid:1133)ỡngăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiă
88 trongăv(cid:1257)ămùaă2012
4.23 Đi(cid:1223)mă đánhăgiáăcácăch(cid:1229)ă tiêuăch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngăc(cid:1131)măc(cid:1259)aă cácăt(cid:1241)ă hợpălaiătrongăv(cid:1257)ă
mùa 2012 90
x
4.24 Giáătr(cid:1231)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ătrênăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ătínhătr(cid:1189)ngă
91 nĕngăsu(cid:1193)tăv(cid:1257)ămùaă2012
4.25 Giáătr(cid:1231)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngătrênătínhătr(cid:1189)ngăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắcătrênăbôngăc(cid:1259)aă
93 cácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă2012
4.26 Giáătr(cid:1231)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngătrênătínhătr(cid:1189)ngăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăc(cid:1259)aăcácă
94 dòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă2012
4.27 Giáătr(cid:1231)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngătrênătínhătr(cid:1189)ngănĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăc(cid:1259)aăcácă
94 dòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă2012
4.28 Giáătr(cid:1231)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ătrênăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ătínhătr(cid:1189)ngă
95 ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă2012
4.29 Giáătr(cid:1231)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợp riêngătrênătínhătr(cid:1189)ngătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăc(cid:1259)aăcácădòngă
96 b(cid:1237)ăm(cid:1213)ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă2012
4.30 Giáătr(cid:1231)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợp riêngătrênătínhătr(cid:1189)ngăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăc(cid:1259)a các
96 dòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă2012
4.31 Giáătr(cid:1231)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngătrênătínhătr(cid:1189)ngăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseăc(cid:1259)aăcácă
97 dòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă2012
4.32 Giáătr(cid:1231)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợp riêngătrênătínhătr(cid:1189)ngăđ(cid:1245)ăngonăc(cid:1131)măc(cid:1259)aăcácădòngă
97 b(cid:1237)ăm(cid:1213)ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă2012
4.33 Cácăch(cid:1229)ătiêuăphơnătíchăch(cid:1229)ăs(cid:1237)ăchọnălọcăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nă
98 v(cid:1257)ămùaă2012
4.34 K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăphơnătíchăch(cid:1229)ăs(cid:1237)ăchọnălọcătrênăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ătínhătr(cid:1189)ngăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiă
99 trongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năv(cid:1257)ămùaă2012
4.35 Nĕngăsu(cid:1193)tăvƠăcácăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ăc(cid:1193)uăthƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiătrongăđi(cid:1221)uă
100 ki(cid:1227)năv(cid:1257)ăxuơnă2013
4.36 Nĕngăsu(cid:1193)tăvƠăcácăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ăc(cid:1193)uăthƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiătrongăđi(cid:1221)uă
101 ki(cid:1227)năv(cid:1257)ămùaă2013
4.37 102 Đ(cid:1211)căđi(cid:1223)măc(cid:1259)aăhaiăt(cid:1241)ăhợpălúaălaiăhaiădòngăm(cid:1247)iăTH4-6 và TH6-6
4.38 (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ăđ(cid:1219)năđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọcăc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ăAT27ă(cid:1251)ă
103 v(cid:1257)ăXuơnă2012
4.39 (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ăđ(cid:1219)năcácăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ăc(cid:1193)uăthƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăvƠănĕngăsu(cid:1193)tă
104 c(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ăAT27ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnă2012
xi
4.40 (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăm(cid:1201)tăđ(cid:1245)ăvƠăl(cid:1133)ợngăphơnăbónăđ(cid:1219)năđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọcă
105 c(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ăAT27ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnă2014
4.41 (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăm(cid:1201)tăđ(cid:1245)ăvƠăl(cid:1133)ợngăphơnăbónăđ(cid:1219)năcácăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ăc(cid:1193)uăthƠnhănĕngă
106 su(cid:1193)tăvƠănĕngăsu(cid:1193)tălỦăthuy(cid:1219)tăc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ăAT27ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnă2014
4.42 (cid:1190)nhă h(cid:1133)(cid:1251)ngă c(cid:1259)aă m(cid:1201)tă đ(cid:1245)ă vƠă l(cid:1133)ợngă phơnă bónă đ(cid:1219)nă nĕngă su(cid:1193)tă thực thuă c(cid:1259)aă
107 dòngăm(cid:1213)ăAT27ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnă2014
4.43 (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ăđ(cid:1219)năsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ng,ăphátătri(cid:1223)năc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ă
108 trongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năv(cid:1257)ămùaă2013
4.44 (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aătỷăl(cid:1227)ăhƠngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăvƠăl(cid:1133)ợngăphơnăbónăđ(cid:1219)năcácăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ăc(cid:1193)uă
110 thƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăvƠănĕngăsu(cid:1193)tălỦăthuy(cid:1219)tăh(cid:1189)tăF1ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă2014
4.45 (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aătỷăl(cid:1227)ăhƠngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăvƠăl(cid:1133)ợngăphơnăbónăđ(cid:1219)nănĕngăsu(cid:1193)tăthựcă
111 thuăh(cid:1189)tăF1ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùa 2014
4.46 (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăl(cid:1133)ợngăGA3 đ(cid:1219)năđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọcăvƠănĕngăsu(cid:1193)tăthựcă
112 thuăh(cid:1189)tăF1ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă2015
xii
DANHăM(cid:1256)CăHỊNHă
Tên hình Trang TT
15 2.1 V(cid:1231)ătríăgenăPGMSătrênăb(cid:1191)năđ(cid:1239)ăliênăk(cid:1219)tăc(cid:1259)aălúa
35 2.2 Minhăho(cid:1189)ă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăđ(cid:1219)năsựăchuy(cid:1223)năhoáătínhăd(cid:1257)căc(cid:1259)aădòngăTGMS
44 3.1 Quáătrìnhălaiăt(cid:1189)oăchọnălọcădòngăTGMSăth(cid:1131)m
62 4.1 (cid:1190)nhăđi(cid:1227)nădiăs(cid:1191)năphẩmăPCRăphátăhi(cid:1227)năgenăth(cid:1131)măfgr bằngăcácăc(cid:1211)p m(cid:1239)i
62 4.2 (cid:1190)nhăđi(cid:1227)nădiăs(cid:1191)năphẩmăPCRăphátăhi(cid:1227)năgenătms2 bằngăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăRM11
63 4.3 (cid:1190)nhăđi(cid:1227)nădiăs(cid:1191)năphẩmăPCRăphátăhi(cid:1227)năgenătms5 bằngăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăC365-1
xiii
TRệCHăY(cid:1218)UăLU(cid:1200)NăỄN
Mƣăs(cid:1237): 62.62.01.11
Tênătácăgi(cid:1191):ăNGUY(cid:1224)NăVĔNăM(cid:1132)(cid:1248)I TênăLu(cid:1201)năán: Nghiênăc(cid:1261)uăgơyăt(cid:1189)oăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăth(cid:1131)mă(cid:1261)ngăd(cid:1257)ngăchoăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngă lúaălaiăhaiădòngăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcao.ă Chuyên ngành:ăDiătruy(cid:1221)năvƠăChọnăgi(cid:1237)ngăcơyătr(cid:1239)ngă Tênăc(cid:1131)ăs(cid:1251)ăđƠoăt(cid:1189)o:ăHọcăvi(cid:1227)năNôngănghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam M(cid:1257)căđíchănghiênăc(cid:1261)u
Nghiênăc(cid:1261)u,ălaiăt(cid:1189)oăvƠăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăcácădòngăTGMSăđ(cid:1223)ăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaălaiăhaiădòngăcóă th(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăngắn,ănĕngăsu(cid:1193)tăcao,ăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăt(cid:1237)t,ăđ(cid:1211)căbi(cid:1227)tălƠămùiăth(cid:1131)măph(cid:1257)căv(cid:1257)ă choăs(cid:1191)năxu(cid:1193)t. Ph(cid:1133)(cid:1131)ng phápănghiênăc(cid:1261)u
- Laiăt(cid:1189)oăvƠăchọnădòngătheoăs(cid:1131)ăđ(cid:1239)ălaiăt(cid:1189)oădòngăTGMSă(Nguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăTrơm,ă2000). - Đánhă giáă đ(cid:1211)că đi(cid:1223)mă nôngă sinhă học,ă đ(cid:1211)că đi(cid:1223)mă hìnhă thái,ă sơuă b(cid:1227)nhă vƠă nĕngă su(cid:1193)tă
theoăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăc(cid:1259)aăVi(cid:1227)năNghiênăc(cid:1261)uălúaăqu(cid:1237)căt(cid:1219)ă(2002).ă
- Đánhăgiáătínhăd(cid:1257)c:ăki(cid:1223)mătraătínhăd(cid:1257)căbằngăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăhi(cid:1223)năviăquangăhọcă(l(cid:1193)yă baoăph(cid:1193)nănhu(cid:1245)mătrongădungăd(cid:1231)chăI-KIă1%,ăsoiătrênăkínhăhi(cid:1223)năvi),ăchọnănhữngăcáăth(cid:1223)ăcóă ph(cid:1193)năb(cid:1193)tăd(cid:1257)că100%ă(Yuanăet al., 1995).
- Đánhăgiáămùiăth(cid:1131)mătrênăláătheoăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăc(cid:1259)aăSood and Siddip (1978) và cho đi(cid:1223)mătheoăthangăđi(cid:1223)mă c(cid:1259)aă IRRIă (2002).ăĐánhă giáămùiă th(cid:1131)m c(cid:1259)aăn(cid:1245)iă nhũăvƠăchoăđi(cid:1223)mă theo ph(cid:1133)(cid:1131)ngăpháp Kibria et al. (2008).
- Táchăchi(cid:1219)tăăDNAătheoăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăCTABărútăgọnă(DeăălaăăCruz,ăă1997) - Ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăphátăhi(cid:1227)năgenăth(cid:1131)mătheoăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăc(cid:1259)aăăBradbury,ă2005. - QuyătrìnhăPCRăđ(cid:1223)ăxácăđ(cid:1231)nhăgenătms (D(cid:1199)n theo Ph(cid:1189)măVĕnăThuy(cid:1219)t,ă2015) - Ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăxayăxát:ăĐánhăgiáătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxay,ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxát,ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyên,ătỷăl(cid:1227)ă
trắngătrongăthựcăhi(cid:1227)nătheoăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăc(cid:1259)aă(GovindewamiăandăGhose,ă1969).
- HƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseăđ(cid:1133)ợcăphơnătíchădựaătrênămáyăquangăph(cid:1241)ătheoăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápă c(cid:1259)aăSadavisamăandăManikamă(1992)ăvƠăphơnălo(cid:1189)iătheoăKumarăandăKhushă(1987).ăHƠmă l(cid:1133)ợngăproteinăphơnătíchătheoăKjeldahl.ăĐ(cid:1245)ăb(cid:1221)năth(cid:1223)ăgelăđ(cid:1133)ợcăxácăđ(cid:1231)nhădựaăvƠoăchi(cid:1221)uădƠiă th(cid:1223)ăgelă(Tangăet al. 1991)ăvƠăphơnălo(cid:1189)i theoă“H(cid:1227)ăth(cid:1237)ngătiêuăchuẩnăđánhăgiáăcơyălúa”ăc(cid:1259)aă IRRI (2002).
- Đánhăgiáăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăc(cid:1131)măbằngăc(cid:1191)măquanăvƠăchoăđi(cid:1223)mătheoăthangăđi(cid:1223)măc(cid:1259)aătiêuă
chuẩnă10TCNă590-2004ăc(cid:1259)aăB(cid:1245)ăNôngănghi(cid:1227)păvƠăPhátătri(cid:1223)nănôngăthôn.
- Phân tích KNKH chung line x tester theo mô hình th(cid:1237)ng kê c(cid:1259)a Singh and Chaundhary (1996).
- S(cid:1237)ăli(cid:1227)uăthíănghi(cid:1227)măđ(cid:1133)ợcăx(cid:1265)ălỦăbằngăph(cid:1195)năm(cid:1221)măăIRRISTATăveră5.0 và ch(cid:1133)(cid:1131)ngă
trìnhăth(cid:1237)ngăkêăDTSLăc(cid:1259)aăNguy(cid:1225)năĐìnhăHi(cid:1221)nă(1995). K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăchínhăvƠăk(cid:1219)tălu(cid:1201)n
T(cid:1263)ă3ădòngăTGMSăbanăđ(cid:1195)uă(T1S-96;ăT7SăvƠăT23S)ădùngălƠmăth(cid:1223)ănh(cid:1201)năđ(cid:1133)ợc laiăv(cid:1247)iă cácădòngăb(cid:1237)ăcóăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăt(cid:1237)tă(BT7;ăBasmati;ăHoaăSữaăvƠăH(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)m)ăđƣăchọnăt(cid:1189)oăđ(cid:1133)ợcă
xiv
23 dòngăTGMSăm(cid:1247)i.ăTrongă23ădòngăTGMSăm(cid:1247)iăđánhăgiáăng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iătínhăd(cid:1257)că trongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nănhơnăt(cid:1189)oă(phytotron)ăvƠăsựăchuy(cid:1223)năhóaătínhăd(cid:1257)cătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nătựănhiên đƣăchọnăđ(cid:1133)ợcă5ădòngăcóăng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iătínhăd(cid:1257)călƠă240C,ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căt(cid:1263)ăkhôngăh(cid:1189)tăph(cid:1193)nă đ(cid:1219)năítăph(cid:1193)nătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăth(cid:1249)iăkỳăc(cid:1191)mă(cid:1261)ngătrênă260C.ă5ădòngăm(cid:1213)ănƠyăcóămùiă th(cid:1131)mătrênăláăđ(cid:1189)tăđi(cid:1223)mă2,ămùiăth(cid:1131)măn(cid:1245)iănhũăđ(cid:1189)tăđi(cid:1223)mă4ă(th(cid:1131)măđ(cid:1201)m),ăcóăkh(cid:1191)ănĕngănh(cid:1201)nă ph(cid:1193)năngoƠiăt(cid:1237)tăchoăconălaiăcóăth(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăngắn.ăCácădòngăm(cid:1213)ăđóălƠăAT1;ăAT5;ă AT9;ă AT24ă vƠă AT27.ă Đánhă giáă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpă chungă c(cid:1259)aă 4ă dòngă m(cid:1213)ă m(cid:1247)iă (AT1;ă AT5;ă AT24;ă AT27)ă vƠă haiă dòngă m(cid:1213)ă bană đ(cid:1195)uă (T1S-96; T7S)ă v(cid:1247)iă 5ă dòngă b(cid:1237)ă choă th(cid:1193)yă dòngăm(cid:1213)ăAT24ăvƠăAT27 cóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăcaoăv(cid:1247)iăcácădòngăb(cid:1237)ănghiênăc(cid:1261)uăv(cid:1221)ă cácătínhătr(cid:1189)ngăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tătrênăbông,ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắcătrênăbông,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)t,ănĕngăsu(cid:1193)tă thựcăthuă(cácătínhătr(cid:1189)ngăliênăquanănĕngăsu(cid:1193)t),ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxát,ătỷăl(cid:1227)ătrắngătrong,ăhƠmăl(cid:1133)ợngă protein,ăđ(cid:1245)ăngonăc(cid:1131)mă(cácătínhătr(cid:1189)ngăliênăquanăđ(cid:1219)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợng).
Đ(cid:1223)ăt(cid:1189)oăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăg(cid:1189)oăt(cid:1237)tăvƠăcóămùiăth(cid:1131)măph(cid:1257)căv(cid:1257)ăchoăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăc(cid:1195)năchọnă b(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăđ(cid:1237)iăl(cid:1201)pănhauăv(cid:1221)ăkíchăth(cid:1133)(cid:1247)căho(cid:1211)căhaiăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóăchi(cid:1221)uădƠiăt(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1237)iă g(cid:1195)nănhauăthìăF1ăcóăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăg(cid:1195)n v(cid:1247)iăb(cid:1237)ăho(cid:1211)căm(cid:1213)ăcóăkíchăth(cid:1133)(cid:1247)căh(cid:1189)tătr(cid:1245)iăh(cid:1131)n. Tỷăl(cid:1227)ă g(cid:1189)oăxátăvƠătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăph(cid:1257)ăthu(cid:1245)cănhi(cid:1221)uăvƠoăb(cid:1191)năch(cid:1193)tăc(cid:1259)aăgi(cid:1237)ngăvƠăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năngo(cid:1189)iăc(cid:1191)nhă khiălúaăchínăvƠăthuăho(cid:1189)ch.ăTuyănhiênăđ(cid:1223)ăt(cid:1189)oăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênă caoăc(cid:1195)năchọnăb(cid:1237)ăho(cid:1211)căm(cid:1213) cóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠăg(cid:1189)oănguyênăcao.ăĐ(cid:1245)ătr(cid:1245)iăc(cid:1259)aăhaiătínhătr(cid:1189)ngănƠyă lƠătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1219)năsiêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng.ăC(cid:1191)iăt(cid:1189)oăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseăc(cid:1195)năph(cid:1191)iăchọnănhữngădòngă v(cid:1201)tăli(cid:1227)uălaiăcóăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseăth(cid:1193)pă vƠăt(cid:1133)(cid:1131)ngă đ(cid:1237)iă g(cid:1195)nă nhauăv(cid:1221)ătỷă l(cid:1227)ăamyloseă c(cid:1259)aăcácă dòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213).ăV(cid:1221)ămùiăth(cid:1131)măc(cid:1195)năph(cid:1191)iăchọnăc(cid:1191)ăhaiăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ămangăgenăth(cid:1131)măvƠămùiăth(cid:1131)măn(cid:1245)iănhũă đ(cid:1189)tăt(cid:1263)ăđi(cid:1223)mă3ătr(cid:1251)ălên.ăRiêngăcóăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteinălƠăkhóăc(cid:1191)iăt(cid:1189)oăb(cid:1251)iăvìăphơnătíchăđ(cid:1245)ătr(cid:1245)iăv(cid:1221)ă hƠmăl(cid:1133)ợngăproteinătrongăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăđ(cid:1221)uăcóăgiáătr(cid:1231)ătr(cid:1245)iăơm.
T(cid:1263)ă30ăt(cid:1241)ăhợpălaiăđ(cid:1133)ợcălaiătheoăs(cid:1131)ăđ(cid:1239)ălaiăđ(cid:1229)nhăt(cid:1263)ă6ădòngăm(cid:1213)ă(4ădòngăth(cid:1131)mă;ă2ădòngă khôngăth(cid:1131)m)ăvƠă5ădòngăb(cid:1237)ă(3ădòngăth(cid:1131)m;ă2ădòngăkhôngăth(cid:1131)m)ăđƣătuy(cid:1223)năchọnăđ(cid:1133)ợcă6ăt(cid:1241)ăhợpă laiă (cid:1133)uă tú.ă Cácă t(cid:1241)ă hợpă laiă đóă lƠă AT24/RA28;ă AT1/RA28;ă AT27/RA29;ă AT24/R12-1 và AT24/RA29.ăT(cid:1263)ă6ăt(cid:1241)ăhợpălaiăthôngăquaăthíănghi(cid:1227)măsoăsánhăgi(cid:1237)ngăđƣăchọnăđ(cid:1133)ợcă2ăt(cid:1241)ăhợpălaiă tri(cid:1223)năvọng.ăHaiăt(cid:1241)ăhợpălaiăđóălƠ:ăAT24/RA28ă(TH4-6) và AT27/RA28 (TH6-6). Haiăt(cid:1241)ăhợpă laiă nƠyă cóă th(cid:1249)iă giană sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ngă v(cid:1257)ă xuơnă t(cid:1263)ă 121-122ă ngƠy,ă v(cid:1257)ă mùaă t(cid:1263)ă 102-103 ngày. Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăthu(cid:1245)căd(cid:1189)ngăbánălùn,ăbôngătoădƠi,ăh(cid:1189)tăx(cid:1219)păsít,ăhìnhăd(cid:1189)ngăh(cid:1189)tăthonădƠi,ăkh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăt(cid:1263)ă24,3-25,3ăgam.ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăđ(cid:1189)tăt(cid:1263)ă74,1-75,6ăt(cid:1189)/haă(v(cid:1257)ăxuơn),ă t(cid:1263)ă69,2-69,4ăt(cid:1189)/haă(v(cid:1257)ămùa).ăC(cid:1191)ă2ăt(cid:1241)ăhợpălaiănƠyăđ(cid:1221)uăcóăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăg(cid:1189)oăt(cid:1237)tănh(cid:1133):ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oă xátăvƠătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăcao,ăh(cid:1189)tăthonădƠi,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseăt(cid:1263)ă16,4-16,6%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngă proteinăt(cid:1263)ă8,9-9,1%.ăC(cid:1131)măngon,ăm(cid:1221)m,ăv(cid:1231)ăđ(cid:1201)măvƠăcóămùiăth(cid:1131)măđ(cid:1201)m.
Nhơnădòngăm(cid:1213)ăAT27ătrongăv(cid:1257)ăxuơnă(cid:1251)ămi(cid:1221)năBắcăc(cid:1195)năgieoăm(cid:1189)ăt(cid:1263)ă14-23/12,ăl(cid:1133)ợngă phơnăbónălƠă120ăkgăN/haăv(cid:1247)iătỷăl(cid:1227)ăphơnăN:P:KălƠă1:1;0,75.ăM(cid:1201)tăđ(cid:1245)ăc(cid:1193)yălƠă50ăkhóm/m2. Trongăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ăt(cid:1241)ăhợpăTH6-6ăthìăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ăgieoădòngăb(cid:1237)ă1ăt(cid:1263)ă13-18/6,ădòngăb(cid:1237)ă2ă gieoăsauădòngăb(cid:1237)ă1ălƠă5ăngƠy,ădòngăm(cid:1213)ăgieoăsauădòngăb(cid:1237)ă1ălƠă10ăngƠy.ăTỷăl(cid:1227)ăc(cid:1193)yăhƠngăb(cid:1237)ă m(cid:1213)ălƠă2ăb(cid:1237)ă16ăm(cid:1213).ăĐ(cid:1133)(cid:1249)ngăcôngătácălƠă30cm,ăhƠngăb(cid:1237)ă1ăcáchăhƠngăb(cid:1237)ă2ălƠă20cm,ăhƠngăb(cid:1237)ă cáchăhƠngăm(cid:1213)ălƠă20cm,ăcơyăb(cid:1237)ăcáchăcơyăb(cid:1237)ălƠă20cm.ăHƠngăm(cid:1213)ăcáchăhƠngăm(cid:1213)ălƠă15cm,ă cơyăm(cid:1213)ăcáchăcơyăm(cid:1213)ălƠă12cm.ăL(cid:1133)ợngăphơnăbónăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngălƠă110 kg N + 110 kg P2O5 + 82,5 kg K2O/ha.ăL(cid:1133)ợngăGA3 lƠă210ăgam/ha,ăphună2ăngƠyăliênăti(cid:1219)p.
xv
THESIS ABSTRACT
PhD. candidate: NGUYEN VAN MUOI Thesis title: The breeding aromatic parents for developing two-line hybrid rice with high quality.
Major: Plant Genetics and Breeding Code: 62.62.01.11 Education organization: Vietnam National University of Agriculture
Research Objectives
Breeding and using TGMS lines for developing two-line hybrid rice with short
growth duration, high yield, good quality and aromatic grain.
Materials and Methods
- Breeding TGMS lines have been described by Nguyen Thi Tram, 2002. - The evaluation of agronomical characteristics are used by IRRI (2002) method. - Evaluation fertility characteristics by Yuan et al., 1995. - The aromatic leaves is evaluated by Sood and Siddip (1978). The aromatic
endosperm is evaluated by Kibria et al. (2008).
- The DNA production was extracted by modifying CTAB method (De la Cruz, 1997) - The fragance gene was detected by Bradbury (2005) method - PCR protocolto determine tms gene by Pham Van Thuyet (2015) method - Milling rice quality: Brown rice ratio, milling rice ratio and head rice ratio, rice
chalkiness are evaluated Govindewami and Ghose (1969) method.
- Theamylose content was evaluated by Sadavisam and Manikam (1992) method and classified by Kumar and Khush (1987). The protein content was evaluated Kjeldahl method. The gel consistency was evaluated by Tang et al. (1991) method.
- The cooking quality was evaluated by standard 10TCN 590-2004 of MARD. - The General combination ability (GCA) line x tester was analyzed by Singh and
Chaundhary (1996) method.
- Statistical analysis of variance was made by IRRISTAT ver. 5.0, Select the
advance combination by Selection Index Program of Nguyen Dinh Hien (1995)
Main findings and Conclusions
Twenty three new TGMS lines were selected from the crossing between three TGMS lines (T1S-96; T7S and T23S) and good quality pollinators (BT7; Basmati and Huongcom). Five TGMS lines are showed critical temperature for inducing sterility at 240C were selected after evaluation in artificial (phytotron) and in natural condition, they exhibited from none-pollen sterile to rare pollen sterile at 260C at sensitive growth stage. These five TGMS lines were score 2 for aroma trait in the leaves, scored 4 in the endosperm (strong aromatic), good out-crossing ability and their F1 showed short growth duration. These TGMS lines are AT1; AT5; AT9; AT24 and AT27. Among 4 new TGMS lines (AT1; AT5; AT24 and AT27), AT24 and AT27 showed high GCA
xvi
with male lines in number of grain per panicle, filling grain per panicle, 1000 grains weight, actual yield (yield components), milling rice ratio, grain chalkiness ratio, protein content, good cooking quality (qualitative traits).
In order to breed good quality, aromatic combination for rice production, it is necessary to select the parents have opposite or similar length grain. As a consequence, F1 grain will have the length and width of the grain tend to similar to its of dominant parent. Milling rice ratio and heading rice ratio depend on its genetic background and environmental condition at maturity stage and harvesting stage. However, in order to breed high milling rice ratio and heading rice ratio, it is necessary to select parental lines with high milling rice and heading rice ratio. This dominance of this trait varies from positive dominance to super positive dominance. It is necessary to select low and equal amylose content of parental lines to improve amylose content. About aromatic trait, both male and female lines are aromatic lines and its aromatic of endorsperm score at least from 3 point. In particular, it is difficult to improve protein content since results of genetic analysis protein content trait of all combinations were showed dominance negative.
Six promising combinations were selected from thirty combinations of six female lines (4 aromatic lines, 2 none-aromatic lines) and five male lines (3 aromatic lines; 2 none-aromatic lines). The combinations are AT24/RA28; AT1/RA28; AT27/RA29; AT24/R12-1 and AT24/RA29. Two promising combinations were selected from above six combinations after carried out comparison experiment. Two combinations are AT24/RA28 (TH4-6) and AT27/RA28 (TH6-6). These new two combinations have growth duration from 121-122 days in spring season and 102-103 days in summer season. Semi-drawft plant height, long panicle, compact seed setting, long and slender grain, 1000 grain weight vary from 24,3 g-25,3 g. Actual yield in spring season and summer season are 75,6 quintal per hectare and 74,1 quintal per hectare, respectively. Both of two combinations show good milling rice quality: high milling rice ratio and head rice ratio, long and slender grain, amylose content vary from 16.1% to 16,6%, protein content varies from 8,9-9,1%,good cooking rice with soft grain and strong aroma.
Multiplication female line AT27 at spring season in North of Vietnam must sowing from 14 to 24 of December. Fertilizer application are 120kg N/ha with ratio of N:P:K is 1:1:0.75. transplanting density is 50 hills/m2 . In order to F1 seed production of TH6-6 combination, 1st male line was sowed from 13-16 of June, 2nd male line was showed 5 days after 1st male. Female line was sowed 10 days after male line. Ratio of transplanting male line and female line is 2:16. Working pathway wide 30cm, the distance of 1st male line and 2nd male line is 20cm, the distance of male line and female line is 20cm, the distance between male lines is 20cm. The distance between female line is 15cm. Fertilizer application were 110 kg N+110 kg P205 + 82.5kg K20/ha. Total GA3 application is 210 gram/hectare, spray in two days.
xvii
PH(cid:1194)Nă1.ăM(cid:1250)ăĐ(cid:1194)U
1.1.ăTệNHăC(cid:1192)PăTHI(cid:1218)TăC(cid:1258)AăĐ(cid:1220)ăTÀI
Hàng ngày, trên th(cid:1219)ăgi(cid:1247)iăcóă3ătỷăng(cid:1133)(cid:1249)iăđ(cid:1133)ợcăcungăc(cid:1193)păh(cid:1131)nă20%ăl(cid:1133)ợngăcaloă
t(cid:1263)ălúaăg(cid:1189)o.ăH(cid:1189)tăg(cid:1189)oăch(cid:1261)aă80%ătinhăb(cid:1245)t,ă7,5%ăprotein,ăvitaminăvƠăcácăch(cid:1193)tăkhoángă c(cid:1195)năthi(cid:1219)tăcho conăng(cid:1133)(cid:1249)iă(Tr(cid:1195)năVĕnăĐ(cid:1189)t,ă2005).ăCh(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăg(cid:1189)oătr(cid:1251)ăthƠnhăm(cid:1237)iăquană tơmăchínhăc(cid:1259)aăng(cid:1133)(cid:1249)iăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăvƠăng(cid:1133)(cid:1249)iătiêuădùngăhi(cid:1227)nănay.ăM(cid:1211)cădùăv(cid:1201)y,ănhuăc(cid:1195)uăs(cid:1265)ă
d(cid:1257)ngăg(cid:1189)oăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcaoăcóăsựăkhácăbi(cid:1227)tăr(cid:1193)tăl(cid:1247)năgiữaăcácăvùng,ăcácăn(cid:1133)(cid:1247)căvƠăng(cid:1133)(cid:1249)iă tiêu dùng. Cácătínhătr(cid:1189)ngăliênăquanăđ(cid:1219)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăg(cid:1189)oăch(cid:1259)ă y(cid:1219)uăg(cid:1239)m:ăkíchăth(cid:1133)(cid:1247)că h(cid:1189)t,ă đ(cid:1245)ă b(cid:1189)că b(cid:1257)ng,ă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă xay,ă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă xát,ă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă nguyên,ă hƠmă l(cid:1133)ợngă
amylose,ăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)năth(cid:1223)ăgelăvƠăproteină(BrarăandăSingh,ă2011).ăG(cid:1189)oăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcaoăcóă giáătr(cid:1231)ăr(cid:1193)tăl(cid:1247)nătrênăth(cid:1231)ătr(cid:1133)(cid:1249)ngăth(cid:1219)ăgi(cid:1247)i.ăNĕmă2011,ăcóăt(cid:1247)iă15-17%ătrênăt(cid:1241)ngăl(cid:1133)ợngă g(cid:1189)oă xu(cid:1193)tă khẩuă lƠă g(cid:1189)oă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngă vƠă g(cid:1189)oă th(cid:1131)mă (Giraud,ă 2013).ă Tuy nhiên, các ch(cid:1133)(cid:1131)ngătrìnhăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaăhi(cid:1227)nănayăm(cid:1247)iăt(cid:1201)pătrungănhằmăc(cid:1191)iăti(cid:1219)nătínhătr(cid:1189)ngă ch(cid:1237)ngăch(cid:1231)uăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năb(cid:1193)tăthu(cid:1201)năsinhăhọcăvƠăphiăsinhăhọc.ăCácăn(cid:1133)(cid:1247)căs(cid:1191)năxu(cid:1193)tălúaăvƠă
xu(cid:1193)tăkhẩuăg(cid:1189)oăti(cid:1219)păt(cid:1257)căđ(cid:1237)iăm(cid:1211)tăv(cid:1247)iăsựăc(cid:1189)nhătranhăvƠănhữngăthayăđ(cid:1241)iănhuăc(cid:1195)uăch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngăc(cid:1259)aăng(cid:1133)(cid:1249)iătiêuădùng.ăVìăv(cid:1201)y,ăchi(cid:1219)năl(cid:1133)ợcăm(cid:1247)iătrongăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaălƠăph(cid:1191)iă t(cid:1201)pătrungăphátătri(cid:1223)năcácăgi(cid:1237)ngălúaăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợng.ăCácăgi(cid:1237)ngălúaăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcóăgiá bán cao trênăth(cid:1231)ătr(cid:1133)(cid:1249)ngălà nhữngăgi(cid:1237)ngălúaăth(cid:1131)m,ă hƠmăl(cid:1133)(cid:1131)ngăamyloseăth(cid:1193)p đ(cid:1219)nătrungă bình,ăgiƠuădinhăd(cid:1133)ỡngă(vitamin,ăanthocyanin,ăsắt) (Orachos, 2012).
Chọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaălaiăđƣăthuăđ(cid:1133)ợcănhi(cid:1221)uăthƠnhăcông,ăgópăph(cid:1195)nătĕngănĕngă su(cid:1193)t,ăs(cid:1191)năl(cid:1133)ợngăvà nhuăc(cid:1195)u dinh d(cid:1133)ỡngăhƠngăngƠyăc(cid:1259)aăconăng(cid:1133)(cid:1249)i.ă(cid:1250)ăTrungăQu(cid:1237)c,ă di(cid:1227)nătíchăgieoăc(cid:1193)yălúaălaiănĕmă2012ălƠă17ătri(cid:1227)uăha,ăchi(cid:1219)mă55,6%ădi(cid:1227)nătíchătr(cid:1239)ngă lúaăc(cid:1259)aăc(cid:1191)ăn(cid:1133)(cid:1247)c.ăNĕngăsu(cid:1193)tăbìnhăquơnăc(cid:1259)aălúaălaiăđ(cid:1189)tă7,5ăt(cid:1193)n/ha,ăcaoăh(cid:1131)nălúaăthu(cid:1195)nă 0,76ă t(cid:1193)n/ha.ă (cid:1250)ă (cid:1192)nă Đ(cid:1245),ă di(cid:1227)nă tíchă lúaă laiă nĕmă 2012ă đ(cid:1189)tă 2,5ă tri(cid:1227)uă ha,ă chi(cid:1219)mă 5,9%ă di(cid:1227)nătíchătr(cid:1239)ngălúaăc(cid:1259)aăc(cid:1191)ăn(cid:1133)(cid:1247)c.ăNĕngăsu(cid:1193)tăbìnhăquơnăc(cid:1259)aălúaălaiăđ(cid:1189)tă4,79ăt(cid:1193)n/ha,ă
caoă h(cid:1131)nălúaă thu(cid:1195)nă 1,2ă t(cid:1193)n/ha.ă (cid:1250)ă Vi(cid:1227)tă Nam,ă di(cid:1227)nă tíchă lúaă l(cid:1189)iă nĕmă 2012ă đ(cid:1189)tă 0,61ă tri(cid:1227)uăha,ăchi(cid:1219)mă7,9%ădi(cid:1227)nătíchătr(cid:1239)ngălúaăc(cid:1259)aă c(cid:1191)ăn(cid:1133)(cid:1247)c.ăNĕngăsu(cid:1193)tăbìnhăquơnăc(cid:1259)aă lúaălaiăđ(cid:1189)tă6,4ăt(cid:1193)n/ha,ăcaoăh(cid:1131)nălúaăthu(cid:1195)nă0,77ăt(cid:1193)n/haă(DasguptaăandăRoy,ă2014).ă Trongănhữngănĕmăt(cid:1247)i,ăgi(cid:1237)ngăcóănĕngăsu(cid:1193)t vƠăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcaoălƠăm(cid:1257)cătiêuăch(cid:1259)ăy(cid:1219)uă c(cid:1259)aăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaălaiă(Qianăet al., 2016). Theo Mudasir et al. (2015)ăcũngă cho rằngăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaălaiăvƠăkhángăb(cid:1227)nhălƠăh(cid:1133)(cid:1247)ngă(cid:1133)uătiênăc(cid:1259)aăTr(cid:1133)(cid:1249)ngăĐ(cid:1189)iă họcăKhoaăhọcăvƠăCôngăngh(cid:1227)ăKashmir (cid:1251)ă(cid:1192)năĐ(cid:1245).
1
Nghiênăc(cid:1261)uăvƠăchọnăt(cid:1189)oălúaălaiăc(cid:1259)aăVi(cid:1227)tăNamăcũngăthuăđ(cid:1133)ợcănhữngăthƠnhă tựuă toă l(cid:1247)n.ă Đ(cid:1219)nă nĕmă 2013,ă C(cid:1257)că Tr(cid:1239)ngă trọt-B(cid:1245)ă Nôngă nghi(cid:1227)pă vƠă PTNTă đƣă công nh(cid:1201)nă71ăgi(cid:1237)ng,ătrongăđóănh(cid:1201)păn(cid:1245)iălƠă52ăgi(cid:1237)ngăvƠăchọnăt(cid:1189)oătrongăn(cid:1133)(cid:1247)călƠă19ăgi(cid:1237)ng.ă Trongăs(cid:1237)ăcácăgi(cid:1237)ngăđƣăcôngănh(cid:1201)năcóă60ăgi(cid:1237)ngălƠăgi(cid:1237)ngălúaălaiăbaădòng,ă11ăgi(cid:1237)ngă lƠăgi(cid:1237)ngălúaălaiăhaiădòng.ăCácăgi(cid:1237)ngălúaălaiăhaiădòngăđ(cid:1133)ợcăcôngănh(cid:1201)năch(cid:1259)ăy(cid:1219)uălƠă nhữngă gi(cid:1237)ngă đ(cid:1133)ợcă chọnă t(cid:1189)oă trongă n(cid:1133)(cid:1247)că nh(cid:1133):ă VL20,ă TH3-3, TH3-4, TH3-5, VL24, LC270, LC212, TH7-2,ă HC1ă đƣă gópă ph(cid:1195)nă nơngă caoă nĕngă su(cid:1193)tă vƠă s(cid:1191)nă l(cid:1133)ợngă lúaă c(cid:1259)aă Vi(cid:1227)tă Namă (Ph(cid:1189)mă Vĕnă Thuy(cid:1219)tă vƠă cs.,ă 2015).ă Dòngă m(cid:1213)ă c(cid:1259)aă các gi(cid:1237)ngă lúaă laiă haiă dòngă đ(cid:1133)ợcă chọnă t(cid:1189)oă trongă n(cid:1133)(cid:1247)că ch(cid:1259)ă y(cid:1219)uă lƠă dòngă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că đựcă ch(cid:1261)că nĕngă diă truy(cid:1221)nă nhơnă m(cid:1199)nă c(cid:1191)mă v(cid:1247)iă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă (Thermosensitive Genic Male Sterile-TGMS) (Tr(cid:1195)năVĕnăQuangăvƠăcs., 2013).
Ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngălúaălaiălƠăh(cid:1189)năch(cid:1219)ăl(cid:1247)năc(cid:1195)năđ(cid:1133)ợcăkhắcăph(cid:1257)cătrongăch(cid:1133)(cid:1131)ngătrìnhă chọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaădƠiăh(cid:1189)nă(Bai et al., 2008). Theo Li et al. (2008) đ(cid:1223)ăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaă laiăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăg(cid:1189)oăt(cid:1237)tăthìăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăph(cid:1191)iăcóăg(cid:1189)oăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcaoăho(cid:1211)cămùiăth(cid:1131)m,ătrongă đóădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ămangăgenăth(cid:1131)mălƠăquanătrọngănh(cid:1193)t.ăCácădòngăgi(cid:1237)ngălúaăthu(cid:1195)nămangă genăth(cid:1131)mănhi(cid:1221)uănh(cid:1133):ăHoaăsữa,ăSénăcù,ăST19,ăH(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)m,ăH(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)mă2,ăH(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)mă3 (Tr(cid:1195)năM(cid:1189)nhăC(cid:1133)(cid:1249)ngăvƠă cs.,ă2014). Các dòng RA27, RA28, RA29ă cóă (cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiăt(cid:1237)t,ă g(cid:1189)oă ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcaoăvƠăcóămùiăth(cid:1131)m.ăTrongăkhiăđóăcácădòngăTGMSămangăgenăth(cid:1131)măcònă h(cid:1189)năch(cid:1219)ăvìăv(cid:1201)yăcácăgi(cid:1237)ngălúaălaiăhaiădòngăđ(cid:1133)ợcăchọnătheoăh(cid:1133)(cid:1247)ngăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợng,ăg(cid:1189)o có mùiăth(cid:1131)măcònăít (Tr(cid:1195)năVĕnăQuang và cs., 2013). Vìăv(cid:1201)y,ăchúngătôiăt(cid:1201)pătrungănghiênă c(cid:1261)uăgơyăt(cid:1189)oăcácădòngăTGMSăth(cid:1131)m,ăt(cid:1263)ăđóălaiăt(cid:1189)oăchọnălọcăv(cid:1247)iăcácădòngăb(cid:1237)ăcóă(cid:1133)uă th(cid:1219)ălaiăcao,ăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăt(cid:1237)tăvƠăcóămùiăth(cid:1131)măđ(cid:1223)ăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaălaiăhaiădòngăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợng. Sauăđơy lƠănhữngăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ănghiênăc(cid:1261)uăv(cid:1221)ănhữngăv(cid:1193)năđ(cid:1221)ănƠy.
1.2.ăM(cid:1256)CăTIểUăC(cid:1258)AăĐ(cid:1220)ăTÀI Nghiênăc(cid:1261)uăchọn t(cid:1189)o vƠăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ng các dòng TGMS th(cid:1131)măm(cid:1247)i đ(cid:1223)ăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngă lúa lai hai dòng cóăth(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăngắn,ănĕngăsu(cid:1193)tăcao, ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăt(cid:1237)t đ(cid:1223)ă phátătri(cid:1223)năs(cid:1191)năxu(cid:1193)t.
1.3.ăPH(cid:1188)MăVIăNGHIểNăC(cid:1260)U 1.3.1.ăĐ(cid:1237)iăt(cid:1133)(cid:1255)ngănghiênăc(cid:1261)u
Đ(cid:1221)ătƠiăcóăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăcácădòngăTGMSăkhôngăth(cid:1131)mălaiăđ(cid:1131)năv(cid:1247)iăcácăgi(cid:1237)ngălúaă th(cid:1131)măc(cid:1191)iăti(cid:1219)năđ(cid:1223)ăchọnă t(cid:1189)oădòngăTGMSăth(cid:1131)m.ăT(cid:1263)ăcácădòngăTGMSăth(cid:1131)mălaiăv(cid:1247)iă cácădòngăRăth(cid:1131)măđ(cid:1223)ăt(cid:1189)oăt(cid:1241)ăhợpălaiăhaiădòngăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcao. CácădòngăRăth(cid:1131)m có sựăk(cid:1219)ăth(cid:1263)aăcácăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ănghiênăc(cid:1261)uăc(cid:1259)aăVi(cid:1227)năNghiênăc(cid:1261)uăvƠăPhátătri(cid:1223)năcơyătr(cid:1239)ng.
2
1.3.2.ăThờiăgianănghiênăc(cid:1261)u
Th(cid:1249)iăgianăthựcăhi(cid:1227)năđ(cid:1221)ătƠiăt(cid:1263)ăthángă6/2008ăđ(cid:1219)năthángă11/2015.
1.3.3.ăĐ(cid:1231)aăđiểmănghiênăc(cid:1261)u
Cácăthíănghi(cid:1227)mătrênăđ(cid:1239)ngăru(cid:1245)ngăđ(cid:1133)ợcăb(cid:1237)ătríăt(cid:1189)iăVi(cid:1227)năNghiênăc(cid:1261)uăvƠăPhátă tri(cid:1223)nă cơyă tr(cid:1239)ng, Họcă vi(cid:1227)nă Nôngă nghi(cid:1227)pă Vi(cid:1227)tă Nam.ă Phơnă tíchă cácă ch(cid:1229)ă tiêuă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngăt(cid:1189)iăVi(cid:1227)năCơyăl(cid:1133)(cid:1131)ngăthựcăvƠ Cơyăthựcăphẩm,ăTrungătơmăKh(cid:1191)oăki(cid:1223)măgi(cid:1237)ng,ă s(cid:1191)năphẩmăcơyătr(cid:1239)ngăQu(cid:1237)căgiaăvƠăPhòngăthíănghi(cid:1227)m,ăKhoaăcôngăngh(cid:1227)ăthựcăphẩm,ă Họcăvi(cid:1227)năNôngănghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam.ă(cid:1260)ngăd(cid:1257)ngăc(cid:1259)aăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265)ăđ(cid:1223)ăxácăđ(cid:1231)nhăsựă hi(cid:1227)nă di(cid:1227)nă c(cid:1259)aă genă quiă đ(cid:1231)nhă tínhă th(cid:1131)mă (fgr),ă cácă genă quiă đ(cid:1231)nhă tínhă d(cid:1257)că (tms) t(cid:1189)iă Phòngăthíănghi(cid:1227)măthu(cid:1245)căDựăánăJICA,ăHọcăvi(cid:1227)năNôngănghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam.
1.4.ăNH(cid:1266)NGăĐịNGăGịPăM(cid:1246)IăC(cid:1258)AăĐ(cid:1220)ăTÀI Chọn t(cid:1189)oădòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căm(cid:1247)iăbằngăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápălai,ăchọnălọcăcáăth(cid:1223) vƠăchọnă lọcănh(cid:1249)ăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265)ă(MAS). Đ(cid:1221)ătƠiăđƣăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngă3ădòngăTGMSă(T1S-96; T7S; T23S)ălaiăv(cid:1247)iăcácădòngăgi(cid:1237)ngălúa th(cid:1131)m c(cid:1191)iăti(cid:1219)n đ(cid:1223)ăt(cid:1189)oădòngăTGMSăcóăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợng g(cid:1189)oăt(cid:1237)t, cóă mùiăth(cid:1131)m.ă Trong quáătrìnhăchọnălọc, ngoƠiăvi(cid:1227)căđánhăgiáăki(cid:1223)uăhình,ă mùiăth(cid:1131)mătrênălá,ăn(cid:1245)iănhũ, đ(cid:1221)ătƠiăcóăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ng ch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265)ă(MAS)ăđ(cid:1223)ăsƠngălọcă dòng mang gen fgr và tms.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191) đƣăchọnălọcăđ(cid:1133)ợcă23ădòngăTGMSăm(cid:1247)i.ăTrong đóăcóă22ădòngămangăgenăth(cid:1131)mă(fgr). Cácădòngăchọnălọc mang gen b(cid:1193)tăd(cid:1257)căđực di truy(cid:1221)nănhơn m(cid:1199)năc(cid:1191)măv(cid:1247)iănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) ( tms2 và tms5).
Chọnăt(cid:1189)oăthƠnhăcôngă2ădòngăTGMSăm(cid:1247)i là dòng AT24 và AT27. Hai dòng TGMSănƠyăcóăng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iătínhăd(cid:1257)călƠă240C,ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)că(cid:1241)năđ(cid:1231)nhăkhiănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ă(cid:1251)ă th(cid:1249)iăkỳăc(cid:1191)mă(cid:1261)ngătrênă260CăvƠăcóăkh(cid:1191)ănĕngănh(cid:1201)năph(cid:1193)n ngoƠiăt(cid:1237)t,ătrênă65%. AT24 và AT27ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăcaoăv(cid:1247)iăcácădòngăb(cid:1237)ănghiênăc(cid:1261)uăv(cid:1221)ăcácătínhătr(cid:1189)ngă nh(cid:1133):ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)t/bông,ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắc/bông,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)t,ănĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthu,ătỷăl(cid:1227)ă g(cid:1189)oăxát,ătỷăl(cid:1227)ătrắngătrong,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăprotein,ăđ(cid:1245)ăngonăvƠămùi th(cid:1131)măc(cid:1131)m.
Chọnăt(cid:1189)oăthƠnhăcôngăhaiăt(cid:1241)ăhợpălaiă m(cid:1247)i,ăTH4-6 (AT24/RA28) và TH6-6 (AT27/RA28).ăHaiăt(cid:1241)ăhợpălaiănƠyăcóăTGSTăv(cid:1257)ăxuơnăt(cid:1263)ă121-122ăngƠy,ăv(cid:1257)ămùaăt(cid:1263)ă 102-103ăngƠy.ăChi(cid:1221)uăcaoăcơyăthu(cid:1245)căd(cid:1189)ngăbánălùn,ăbôngătoădƠi,ăh(cid:1189)tăx(cid:1219)păsít,ăhìnhă d(cid:1189)ngăh(cid:1189)tăthonădƠi,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăt(cid:1263)ă24,3-25,3ăgam.ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăđ(cid:1189)tă t(cid:1263)ă74,1-75,6ăt(cid:1189)/haă(v(cid:1257)ăxuơn),ăt(cid:1263)ă69,2-69,4ăt(cid:1189)/haă(v(cid:1257)ămùa).ăC(cid:1191)ă2ăt(cid:1241)ăhợpălaiănƠyăđ(cid:1221)uă cóăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăg(cid:1189)oăt(cid:1237)t:ă tỷăl(cid:1227)ă g(cid:1189)oăxátăvƠă tỷăl(cid:1227)ă g(cid:1189)oănguyênăcao,ăh(cid:1189)tăthonădƠi,ăhƠmă l(cid:1133)ợngăamyloseăt(cid:1263)ă16,4-16,6%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteinăt(cid:1263)ă8,9-9,1%.ăC(cid:1131)măngon,ăm(cid:1221)m,ă v(cid:1231)ăđ(cid:1201)m, cóămùiăth(cid:1131)măđ(cid:1201)m.ăHaiăt(cid:1241)ăhợpănƠyăđ(cid:1133)ợcăg(cid:1265)iătrongăh(cid:1227)ăth(cid:1237)ngăkh(cid:1191)oănghi(cid:1227)mă Qu(cid:1237)căgiaăt(cid:1263)ăv(cid:1257)ăxuân 2016.
3
1.5.ăụăNGHĨAăKHOAăH(cid:1232)CăVÀăTH(cid:1268)CăTI(cid:1224)NăC(cid:1258)AăĐ(cid:1220)ăTÀI 1.5.1.ăÝănghĩaăkhoaăh(cid:1233)căc(cid:1259)aăđ(cid:1221)ătài
Trongănghiênăc(cid:1261)uăt(cid:1189)oădòngăTGMSăth(cid:1131)m,ăđ(cid:1221)ătƠiăđƣăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăkỹăthu(cid:1201)tăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ă phơnăt(cid:1265)ă(MarketăAsistedăSelectionă- MAS) đ(cid:1223)ăphơnătíchădiătruy(cid:1221)năkhiălai chuy(cid:1223)nă gen fgr vào dòng TGMS. NgoƠiăra,ăđ(cid:1221)ătƠi đƣăxácăđ(cid:1231)nh đ(cid:1133)ợc v(cid:1201)tăli(cid:1227)uăt(cid:1189)oădòngăb(cid:1193)tă d(cid:1257)căđựcămang gen tms2 và tms5.
Đánhăgiáăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nădiătruy(cid:1221)năm(cid:1245)tăs(cid:1237)ătínhătr(cid:1189)ngăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăt(cid:1263)ăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăsangă conă laiă F1ă (h(cid:1189)tă F2ă ho(cid:1211)că h(cid:1189)tă th(cid:1133)(cid:1131)ngă phẩm)ă (cid:1251)ă cácă t(cid:1241)ă hợpă nghiênă c(cid:1261)uă nh(cid:1201)nă th(cid:1193)y:ă Chi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oădƠiăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nădiătruy(cid:1221)năc(cid:1245)ngătínhăđ(cid:1219)nătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ngătheoăb(cid:1237)/m(cid:1213)ăcóă
h(cid:1189)tădƠiăh(cid:1131)n;ăTỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăcaoăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năsiêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ngătheoă b(cid:1237)/m(cid:1213)ăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăcaoăh(cid:1131)n.
Hàmă l(cid:1133)ợngă proteină trongă h(cid:1189)tă g(cid:1189)o c(cid:1259)aă conă lai bi(cid:1223)uă hi(cid:1227)nă tr(cid:1245)iă ơmă đ(cid:1219)nă siêuă tr(cid:1245)iă ơmă theoă b(cid:1237)/m(cid:1213)ă cóă hƠmă l(cid:1133)ợngă proteină th(cid:1193)p,ă nghĩaă lƠă tínhă tr(cid:1189)ngă nƠyă b(cid:1231)ă suyă gi(cid:1191)mădoălai;ăHƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă(cid:1251) đaăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăhợpănghiênăc(cid:1261)uăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nătrungăgiană đ(cid:1219)nătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ngătheoăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseăcao,ăvìăv(cid:1201)yămu(cid:1237)năt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălaiă cóăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseăth(cid:1193)p,ăphùăhợpăv(cid:1247)iănhuăc(cid:1195)uătiêuădùngăc(cid:1195)năchọnăb(cid:1237)/m(cid:1213)ăcóă cóăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseăth(cid:1193)pă(t(cid:1263)ă15-20%);ăH(cid:1133)(cid:1131)ngăth(cid:1131)mătrongălôăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oălaiăkhôngă đ(cid:1239)ngăđ(cid:1221)uădoăphơnăly,ăđ(cid:1245)ăth(cid:1131)măch(cid:1231)uă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ănhi(cid:1221)uăh(cid:1131)nădòngăb(cid:1237).
1.5.2.ăÝănghĩaăthựcătiễnăc(cid:1259)aăđ(cid:1221)ătài Đ(cid:1221)ătƠiăđƣătuy(cid:1223)năchọnăđ(cid:1133)ợcă02ăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóătri(cid:1223)năvọng.ăHaiăt(cid:1241)ăhợpălaiănƠyă cóăth(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăngắn,ăphùăhợpăv(cid:1247)iăc(cid:1131)ăc(cid:1193)uămùaăv(cid:1257)ă(2ăv(cid:1257)ălúaă+ă1-2ăcơyăv(cid:1257)ă đông).ă Cácă t(cid:1241)ă hợpă laiă nƠyă cóă nĕngă su(cid:1193)tă cao,ă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngăt(cid:1237)t,ăc(cid:1131)mă ngon,ă m(cid:1221)mă v(cid:1231)ă đ(cid:1201)măvƠămùiăth(cid:1131)măđ(cid:1201)m.ăHaiăt(cid:1241)ăhợpălúaălaiănƠy,ăsauăkhi nghiênăc(cid:1261)uăhoƠnăthi(cid:1227)năquiă trìnhăvƠăm(cid:1251)ăr(cid:1245)ngăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăs(cid:1217)ăgópăph(cid:1195)năb(cid:1241)ăsungăgi(cid:1237)ngălúaăm(cid:1247)iăvƠoăb(cid:1245)ăgi(cid:1237)ng lúa laiănóiăchung,ăb(cid:1245)ăgi(cid:1237)ngălúaălaiăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcaoănóiăriêngăđ(cid:1223)ăph(cid:1257)căv(cid:1257)ăs(cid:1191)năxu(cid:1193)t.
Đ(cid:1221)ătƠi đƣăxơyădựngăđ(cid:1133)ợcă02ăquiătrìnhă(quiătrìnhănhơnădòngăAT27ăvƠăquiătrìnhă
s(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ăt(cid:1241)ăhợpăTH6-6)ăápăd(cid:1257)ngăchoăcácăt(cid:1229)nhămi(cid:1221)năBắcăVi(cid:1227)tăNam.
4
PH(cid:1194)Nă2.ăT(cid:1240)NGăQUANăTÀIăLI(cid:1226)U
2.1.ăTỊNHăHỊNHăNGHIểNăC(cid:1260)UăVÀăPHỄTăTRI(cid:1222)NăLÖAăLAIăTRONGăVÀă NGOÀIăN(cid:1132)(cid:1246)C 2.1.1.ăNghiênăc(cid:1261)uăvàăphátătriểnălúaălaiătrênăth(cid:1219)ăgiới
TrungăQu(cid:1237)c bắtăđ(cid:1195)uănghiênăc(cid:1261)uăv(cid:1221)ăcơyălúa lai t(cid:1263)ănĕmă1964,ăhọ phátăhi(cid:1227)nă đ(cid:1133)ợcă cơyă lúaă d(cid:1189)iă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că trongă loƠiă lúaă d(cid:1189)iă Oryzae fatuaspontanea t(cid:1189)iă đ(cid:1191)oă H(cid:1191)iă Nam,ăsauăđó đƣăchuy(cid:1223)năđ(cid:1133)ợcătínhăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcăhoangăd(cid:1189)iănƠyăvƠoălúaătr(cid:1239)ngăvƠăt(cid:1189)oă ra nhữngăv(cid:1201)tăli(cid:1227)uădiătruy(cid:1221)n m(cid:1247)iăgiúpăchoăvi(cid:1227)căkhaiăthácă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiă(cid:1251)ălúa. Đ(cid:1219)nănĕm 1973, lôăh(cid:1189)tăgi(cid:1237)ngăF1ăđ(cid:1195)uătiênăđ(cid:1133)ợcăs(cid:1191)năxu(cid:1193)t v(cid:1247)iăsựăthamăgiaăc(cid:1259)aă3ădòng là: dòng b(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcădiătruy(cid:1221)năt(cid:1219)ăbƠoăch(cid:1193)tă(CytoplasmicăMaleăSterile-CMS), dòng duy trì b(cid:1193)tă d(cid:1257)că (Maintainer-B),ă dòngă ph(cid:1257)că h(cid:1239)iă hữuă d(cid:1257)că (Restorer-R)ă (HoƠngă Tuy(cid:1219)tă Minh, 2002). Nĕmă 1973,ă Trungă Qu(cid:1237)că cũngă bắtă đ(cid:1195)uă nghiênă c(cid:1261)uă s(cid:1265)ă d(cid:1257)ngă genă t(cid:1133)(cid:1131)ngă hợpă r(cid:1245)ngă (WCG).ă Đ(cid:1239)ngă th(cid:1249)iă phátă hi(cid:1227)nă genă p(t)ms đƣă m(cid:1251)ă raă m(cid:1245)tă h(cid:1133)(cid:1247)ngă nghiênăc(cid:1261)uăm(cid:1247)iăv(cid:1221)ăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaălai.ăĐóălƠănghiênăc(cid:1261)uăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaălaiăhaiădòng.ă
Dùngăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápălaiăchuy(cid:1223)năgenăcácănhƠăkhoaăhọcăđƣăt(cid:1189)oăraănhi(cid:1221)uădòngăEGMSă
m(cid:1247)iămangăgenăt(cid:1133)(cid:1131)ngăhợpăr(cid:1245)ngă(WCG),ălƠmăc(cid:1131)ăs(cid:1251)ăt(cid:1189)oăraăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăxaăcóă(cid:1133)uă
th(cid:1219)ălaiăcao.ăChínhăthƠnhăcôngănƠyăđƣăm(cid:1251)ăr(cid:1245)ngăkh(cid:1191)ănĕngăkhaiăthácă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiătrênă ph(cid:1241)ădiătruy(cid:1221)năr(cid:1245)ngă(cid:1251)ălúaă(Quăet al., 2012). Nhữngănghiênăc(cid:1261)uăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăcácădòngă b(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcădiătruy(cid:1221)nănhơnăc(cid:1191)mă(cid:1261)ngămôiătr(cid:1133)(cid:1249)ngă(EGMS)ăt(cid:1235)ăraăkh(cid:1191)ăquană(Nguy(cid:1225)n CôngăT(cid:1189)năvƠăcs.,ă2002;ăDungăNguyenăTienăet al.,ă2013).ăĐi(cid:1221)uănƠyăth(cid:1223)ăhi(cid:1227)năkhiă Shi (1973)ă đƣă phátă hi(cid:1227)nă m(cid:1245)tă s(cid:1237)ă cơyă lúaă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că trongă qu(cid:1195)nă th(cid:1223)ă c(cid:1259)aă gi(cid:1237)ngă Nongkenă58,ăchúngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcă(cid:1251)ăđ(cid:1245)ădƠiăngƠyătrênă14 gi(cid:1249) vƠăhữuăd(cid:1257)c (cid:1251)ăđ(cid:1245)ădƠiă ngƠyăd(cid:1133)(cid:1247)iă13ăgi(cid:1249)ă45 phút. Qua nghiênăc(cid:1261)uăôngăth(cid:1193)yătínhătr(cid:1189)ngănƠyădoăm(cid:1245)tăc(cid:1211)pă genă l(cid:1211)nă trongă nhơnă đi(cid:1221)uă khi(cid:1223)n.ă Theoă Yuan,ă gi(cid:1237)ng Nongkenă 58ă đ(cid:1211)că tr(cid:1133)ngă choă d(cid:1189)ngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căPGMSăc(cid:1191)mă(cid:1261)ngăm(cid:1189)nhăv(cid:1247)iăánhăsángăvƠăc(cid:1191)mă(cid:1261)ngăy(cid:1219)uăv(cid:1247)iănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245),ă gi(cid:1247)iăh(cid:1189)năchuy(cid:1223)năhoáălƠă13 gi(cid:1249)ă45 phút (đi(cid:1221)uăki(cid:1227)nă23-460C).ăNh(cid:1201)n đ(cid:1231)nhăc(cid:1259)aăShi (1973) thìăth(cid:1249)iăkỳăm(cid:1199)năc(cid:1191)mălƠăphơnăhoáăgiéăc(cid:1193)pă1ăđ(cid:1219)năhìnhăthƠnhăt(cid:1219)ăbƠoăm(cid:1213)ăh(cid:1189)tă ph(cid:1193)nă (10-12ă ngƠyă tr(cid:1133)(cid:1247)că trỗ)ă (D(cid:1199)nă theoă Nguy(cid:1225)nă Côngă T(cid:1189)nă vƠă cs.,ă 2002). Nĕmă 1976,ăTrungăQu(cid:1237)căđƣăcóă140.000ăhaăgieoăc(cid:1193)yălúaălaiăth(cid:1133)(cid:1131)ngăphẩmă(Nguy(cid:1225)năCôngă T(cid:1189)năvƠăcs.,ă2002).ăGi(cid:1237)ngălúaălaiă2ădòngăđ(cid:1195)uătiênă tr(cid:1239)ng đ(cid:1189)iătrƠă(cid:1251)ăTrungăQu(cid:1237)călƠă Peiai64S/Teqingăcóănĕngăsu(cid:1193)tăcaoănh(cid:1193)tăđ(cid:1189)tă17,1ăt(cid:1193)n/haă(Nguy(cid:1225)năTríăHoƠn,ă2003).ă CácănhƠăkhoaăhọcăTrungăQu(cid:1237)căđƣăm(cid:1251)ăraăm(cid:1245)tăkỷănguyênălúaălaiătrênăth(cid:1219)ăgi(cid:1247)i.
5
Nghiênăc(cid:1261)uăphátătri(cid:1223)nălúaălaiăt(cid:1189)iăTrung Qu(cid:1237)căđ(cid:1133)ợcăChang (2008) t(cid:1241)ngăk(cid:1219)tă
vƠăchiaăthƠnhă4ăgiaiăđo(cid:1189)năt(cid:1263)ă1964-2008ănh(cid:1133)ăsau:
- Giaiă đo(cid:1189)n 1 (1964-1975): Phátă hi(cid:1227)nă ki(cid:1223)uă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că hoangă d(cid:1189)iă (WA), t(cid:1189)oă dòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcă(A), dòngăduyătrìăb(cid:1193)tăd(cid:1257)că(B) t(cid:1133)(cid:1131)ngă(cid:1261)ng,ăphátăhi(cid:1227)nădòngăph(cid:1257)că h(cid:1239)iă (R), hoƠnă thi(cid:1227)nă côngă ngh(cid:1227)ă choă lúaă laiă “baă dòng”g(cid:1239)m:ă Nhơnă dòngă A/B;ăS(cid:1191)nă xu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ăA/RăvƠăS(cid:1191)năxu(cid:1193)tălúaălaiăth(cid:1133)(cid:1131)ngăphẩm.
- Giaiăđo(cid:1189)n 2 (1976-1990): Phátătri(cid:1223)nănhanh,ădi(cid:1227)nătíchălúaălaiăm(cid:1251)ăr(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă0,14ă tri(cid:1227)uăhaă(1976)ălênă15ătri(cid:1227)uăhaănĕmă1990,ătĕngănĕngăsu(cid:1193)tăh(cid:1189)tăF1,ăt(cid:1189)oăthêmănhi(cid:1221)uăt(cid:1241)ă hợpăm(cid:1247)i.
- Giaiăđo(cid:1189)n 3 (1990-2000):ăGiaiăđo(cid:1189)năphátătri(cid:1223)năchi(cid:1219)năl(cid:1133)ợc,ăđƣăt(cid:1241)ngăk(cid:1219)tăchi(cid:1219)nă l(cid:1133)ợcălúaălaiă“baădòng”,ă“haiădòng”,ă“m(cid:1245)tădòng”;ăĐ(cid:1221)ăxu(cid:1193)tăchi(cid:1219)năl(cid:1133)ợcălaiăxaăgiữaăloƠiă ph(cid:1257);ăKh(cid:1251)iăs(cid:1133)(cid:1247)ngăsiêuălúaălaiănĕmă1996.
- Giaiăđo(cid:1189)n 4 (2001- 2009):ăPhátătri(cid:1223)n siêuălúaălaiăđ(cid:1189)tă16-19ăt(cid:1193)n/haă(cid:1251)ădi(cid:1227)nă tíchănh(cid:1235),ă10-13ăt(cid:1193)n/haădi(cid:1227)nătíchăl(cid:1247)n;ăTĕngăs(cid:1237)ăl(cid:1133)ợngăgi(cid:1237)ngăvƠădi(cid:1227)nătíchălúaălaiăhai,ă baădòng.ăNĕmă2009ăcóă10ăt(cid:1229)nhăphátătri(cid:1223)nălúaălaiăl(cid:1247)năchi(cid:1219)mă90%ăt(cid:1241)ngădi(cid:1227)nătíchălúaă laiăTrungăQu(cid:1237)c;ăCácăcôngătyăt(cid:1133)ănhơnăthamăgiaăm(cid:1189)nhăvƠo chọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngăm(cid:1247)i,ăvƠă s(cid:1191)năxu(cid:1193)t,ăkinhădoanhăh(cid:1189)tălai (Chang, 2008).
Đ(cid:1219)nănĕmă2013,ăTrungăQu(cid:1237)căđƣăcóăh(cid:1131)nă80ăgi(cid:1237)ngălúaălaiăsiêuăcaoăs(cid:1191)năđ(cid:1133)ợcă tr(cid:1239)ngăngoƠiăs(cid:1191)năxu(cid:1193)t,ătrongăs(cid:1237)ăđóăcóănhữngăgi(cid:1237)ngănĕngăsu(cid:1193)tăđ(cid:1189)tă12ăt(cid:1193)n/ha.ăLỦădoă
chínhăđ(cid:1223)ăcácăgi(cid:1237)ngălúaălaiănƠyăđ(cid:1189)tănĕngăsu(cid:1193)tăcaoălƠ:ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)t/bôngăvƠăkíchăth(cid:1133)(cid:1247)căbôngă tĕng;ăch(cid:1229)ăs(cid:1237)ădi(cid:1227)nătíchăláătĕng,ăth(cid:1249)iăgianăláăxanhădƠi,ăkh(cid:1191)ănĕngăquangăhợpăcaoăh(cid:1131)n,ă ch(cid:1237)ngăđ(cid:1241)ăt(cid:1237)t,ătíchălũyăch(cid:1193)tăkhôă(cid:1251)ăgiaiăđo(cid:1189)nătr(cid:1133)(cid:1247)cătrỗăcao,ăv(cid:1201)năchuy(cid:1223)năcarbohydrat t(cid:1263)ăthơnăláăvƠoăh(cid:1189)tăm(cid:1189)nh,ăb(cid:1245)ăr(cid:1225)ăl(cid:1247)năh(cid:1131)năvƠăho(cid:1189)tăđ(cid:1245)ngăhútădinhăd(cid:1133)ỡngăc(cid:1259)aăr(cid:1225)ăkh(cid:1235)eă h(cid:1131)n.ăTuyănhiên,ăcóăhaiăv(cid:1193)năđ(cid:1221)ăchínhăđ(cid:1237)iăv(cid:1247)iălúaălaiăsiêuăcaoăs(cid:1191)nălƠăcácăhoaăn(cid:1251)ăsauă khôngăvƠoăchắc vƠătỷăl(cid:1227)ăđ(cid:1201)uăh(cid:1189)tăth(cid:1193)păvƠăkhôngă(cid:1241)năđ(cid:1231)nhă(Jingăet al., 2013).
Dựaă trênă nhữngă thƠnhă tựuă đƣă đ(cid:1189)tă đ(cid:1133)ợcă vƠă ti(cid:1221)mă nĕngă nĕngă su(cid:1193)tă c(cid:1259)aă lúa, Trungă Qu(cid:1237)că đƣă xơyă dựngă b(cid:1241)ă sungă k(cid:1219)ă ho(cid:1189)chă giaiă đo(cid:1189)nă 4ă choă chọnă gi(cid:1237)ngă lúaă laiă siêuăcaoăs(cid:1191)năv(cid:1247)iănĕngăsu(cid:1193)tă15,0ăt(cid:1193)n/ha/v(cid:1257)ă(cid:1251)ăquiămôăl(cid:1247)năvƠoănĕmă2020.ă Theo lý thuy(cid:1219)t,ăcây lúa cóăth(cid:1223)ăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)i 5% nĕngăl(cid:1133)ợngăb(cid:1261)căx(cid:1189)ăm(cid:1211)tătr(cid:1249)i thành ch(cid:1193)tăhữuă c(cid:1131) nênăch(cid:1229)ăc(cid:1195)nă s(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăhi(cid:1227)uăqu(cid:1191) 2,5% thìănĕngăsu(cid:1193)tălúaăcóă th(cid:1223)ăđ(cid:1189)tă22,5ăt(cid:1193)n/ha.ă Thựcănghi(cid:1227)măchoăth(cid:1193)yăcácăgi(cid:1237)ngălúaăcóăchi(cid:1221)uăcaoă1,3măcóăth(cid:1223)ăđ(cid:1189)tăđ(cid:1133)ợcănĕngăsu(cid:1193)tă 15-16ă t(cid:1193)n/ha,ă v(cid:1247)iă ki(cid:1223)uă cơyă caoă kho(cid:1191)ngă 1,5mă cóă th(cid:1223)ă đ(cid:1189)tă nĕngă su(cid:1193)tă 17-18ă t(cid:1193)n/ha.ă Doăv(cid:1201)yăđ(cid:1223)ăđ(cid:1189)tăđ(cid:1133)ợcănĕngăsu(cid:1193)tă18-20ăt(cid:1193)n/haăthìăchi(cid:1221)uăcaoăcơyăc(cid:1259)aăcácăgi(cid:1237)ng siêu
6
lúaă laiă ph(cid:1191)iă đ(cid:1189)t t(cid:1263)ă 1,8-2,0m. Theo Yuan (2014)ă đ(cid:1223)ă đ(cid:1189)tă đ(cid:1133)ợcă đi(cid:1221)uă đóă thìă nhữngă gi(cid:1237)ngăsiêuălúaălai ph(cid:1191)i có ki(cid:1223)uăhìnhăđ(cid:1213)p,ăđẻănhánhăgọn,ăkh(cid:1235)e,ăt(cid:1201)pătrung,ăsựăkhácă bi(cid:1227)tă giữaă bôngă chínhă vƠă bôngă ph(cid:1257)ă th(cid:1193)p.ă Chínhă vìă th(cid:1219),ă c(cid:1195)nă gi(cid:1191)iă quy(cid:1219)tă v(cid:1193)nă đ(cid:1221)ă đ(cid:1241)ă ngƣăc(cid:1259)aăsiêuălúaălaiăbằngăvi(cid:1227)călaiăkhácăloƠiăđ(cid:1223)ăcóăb(cid:1245)ăr(cid:1225) kh(cid:1235)eăvƠălaiăv(cid:1247)iăcácăngu(cid:1239)nă genă cóă c(cid:1241)ă bôngă to,ă thơnă đ(cid:1211)c,ă đ(cid:1237)t d(cid:1133)(cid:1247)iă g(cid:1237)c ngắn và to. Theoă B(cid:1245)ă Nôngă nghi(cid:1227)pă TrungăQu(cid:1237)căk(cid:1219)ăho(cid:1189)chăb(cid:1241)ăsungăgiaiăđo(cid:1189)nă4ăđ(cid:1133)ợcăkh(cid:1251)iăđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ăthángă4ănĕmă2013ă và gi(cid:1237)ngălúaălaiăđ(cid:1195)uătiênăđ(cid:1133)ợcăth(cid:1265)ănghi(cid:1227)mălƠăYăLiangyouă900,ătr(cid:1239)ngătrongăv(cid:1257)ămùaă đ(cid:1189)tănĕngăsu(cid:1193)tă14,8ăt(cid:1193)n/haăt(cid:1189)iăhuy(cid:1227)năLongăH(cid:1191)iăt(cid:1229)nhăH(cid:1239)ăNam,ăv(cid:1247)iăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăbanăđ(cid:1195)uă nh(cid:1133)ăv(cid:1201)y,ăTrungăQu(cid:1237)căcóăth(cid:1223)ăđ(cid:1133)aănĕngăsu(cid:1193)tăsiêuălúaălênă15,0ăt(cid:1193)n/ha/v(cid:1257)ăvƠoănĕmă 2015 (Yuan, 2014).
T(cid:1241)ngăhợpănĕngăsu(cid:1193)tăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăkhácănhau,ăYuan (2008) nh(cid:1201)năđ(cid:1231)nhăxuă h(cid:1133)(cid:1247)ng (cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiăt(cid:1263)ăcaoăđ(cid:1219)năth(cid:1193)p nh(cid:1133)ăsau:ă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiăv(cid:1221)ănĕngăsu(cid:1193)tăcaoănh(cid:1193)tăkhiălai Indica/Javanica > Japonica/Javanica > Indica/Japonica vƠă gi(cid:1191)mă d(cid:1195)n: Indica/Indica>Japonica/Japonica.ă Nh(cid:1133)ă v(cid:1201)y,ă đ(cid:1223)ă chọnă t(cid:1189)oă đ(cid:1133)ợcă gi(cid:1237)ngă lúaă laiă siêuă nĕngăsu(cid:1193)tăc(cid:1195)n ph(cid:1191)iălaiăgiữaăIndica và Japonica. Tuy nhiên, con lai Indica/Japonica th(cid:1133)(cid:1249)ngăcóătỷăl(cid:1227)ălépăcaoădoăkhôngăt(cid:1133)(cid:1131)ngăhợpădiătruy(cid:1221)n, đ(cid:1223)ăkhắcăph(cid:1257)c v(cid:1193)năđ(cid:1221)ănƠyăc(cid:1195)nă chuy(cid:1223)năgenăt(cid:1133)(cid:1131)ngăhợpăr(cid:1245)ngă(WC)ăSn5 vƠoădòngăb(cid:1237)ăho(cid:1211)cădòngăm(cid:1213) lƠmăc(cid:1195)uăn(cid:1237)i. Cũngă theo ông, gi(cid:1237)ngăsiêuălúaălaiăth(cid:1133)(cid:1249)ngăcóăcơyăcaoăh(cid:1131)nălà doălaiăkhácăloƠiăph(cid:1257). Vì v(cid:1201)y, đ(cid:1223)ă khắcăph(cid:1257)căhi(cid:1227)năt(cid:1133)ợngălúaăđ(cid:1241) ng(cid:1191) c(cid:1195)nălaiăchuy(cid:1223)năgenălùnăvƠoădòngăb(cid:1237)ălƠmăcho đ(cid:1133)(cid:1249)ngă kính thân c(cid:1259)aăcơyălaiăl(cid:1247)nă(>1,1cm),ăbóăm(cid:1189)chănhi(cid:1221)uăvƠăd(cid:1195)yăh(cid:1131)n,ăb(cid:1245)ăr(cid:1225)ăkh(cid:1235)eăh(cid:1131)n. Tuy nhiên,ămu(cid:1237)năc(cid:1191)iăthi(cid:1227)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăg(cid:1189)oăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpăsiêuălúaălaiădoălaiăkhácăloƠiăph(cid:1257)ă trênănênăchọnăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăd(cid:1189)ngătrungăgianăgiữaăJavanica-Japonica.
Nĕmă 1993,ă Vi(cid:1227)nă Nghiênă c(cid:1261)uă lúaă Bangladeshă bắtă đ(cid:1195)uă nghiênă c(cid:1261)uă lúaă laiă d(cid:1133)(cid:1247)iăsựătrợăgiúpăc(cid:1259)a Vi(cid:1227)năNghiênăc(cid:1261)uălúaăQu(cid:1237)căt(cid:1219).ăĐ(cid:1219)nănĕmă2001,ăm(cid:1245)tăs(cid:1237) t(cid:1241)ăhợpă lúaălaiăm(cid:1247)iăđ(cid:1133)ợcătr(cid:1239)ngăth(cid:1265)ănghi(cid:1227)m.ăĐ(cid:1219)nănĕmă2014,ăcóă115ăgi(cid:1237)ngălúaălaiăđ(cid:1133)ợcăth(cid:1265)ă
nghi(cid:1227)măt(cid:1189)iăBangladesh,ătrongăđóăcóă89ăgi(cid:1237)ngăt(cid:1263)ăTrungăQu(cid:1237)c,ă15ăgi(cid:1237)ngăt(cid:1263)ă(cid:1192)năĐ(cid:1245),ă 01ăgi(cid:1237)ngăt(cid:1263)ăPhillipine vƠă04ăgi(cid:1237)ngăchọnăt(cid:1189)oătrongăn(cid:1133)(cid:1247)că(Azim et al., 2014). Nĕmă 2014,ădi(cid:1227)nătíchălúaălaiăc(cid:1259)aăBangladeshăđ(cid:1189)tă670ănghìnăha,ănĕngăsu(cid:1193)tătrungăbìnhăđ(cid:1189)tă 6,8ăt(cid:1193)n/ha.ăBangladeshăđ(cid:1133)aăraăchi(cid:1219)năl(cid:1133)ợcăphátătri(cid:1223)nălúaălaiăgiaiăđo(cid:1189)nă2020-2030 là: 1- phátătri(cid:1223)năcácădòngăCMSăvƠăRăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợp caoăvƠă(cid:1241)năđ(cid:1231)nh,ănh(cid:1201)nă ph(cid:1193)năngoƠiăt(cid:1237)t;ă2- phátătri(cid:1223)năcácăgi(cid:1237)ngălúaălaiăcóăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose <ă25%,ăch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngăcao,ăh(cid:1189)tăthonădƠi;ă3- chọnăt(cid:1189)oăcácăgi(cid:1237)ngălúaălaiăch(cid:1237)ngăch(cid:1231)uăsơuăb(cid:1227)nhăvƠăđi(cid:1221)uă ki(cid:1227)năb(cid:1193)tăthu(cid:1201)n;ă4- m(cid:1251)ăr(cid:1245)ngădi(cid:1227)nătíchălúaălaiăđ(cid:1211)căbi(cid:1227)tă(cid:1251)ăcácăvùngănh(cid:1249)ăn(cid:1133)(cid:1247)cătr(cid:1249)i.
7
B(cid:1191)ng 2.1. Di(cid:1227)nătíchăvƠănĕngăsu(cid:1193)t lúa thu(cid:1195)n và lúa lai c(cid:1259)a m(cid:1245)t s(cid:1237) n(cid:1133)(cid:1247)c tr(cid:1239)ng lúa (cid:1251) ChơuăỄătrongănĕmă2012
Lúa lai Lúaăthu(cid:1195)n N(cid:1133)(cid:1247)c
Di(cid:1227)nătíchă (tri(cid:1227)uăha) 13,55 Nĕngăsu(cid:1193)tă (t(cid:1193)n/ha) 6,74 Di(cid:1227)nătích (tri(cid:1227)uăha) 17,00 Nĕngăsu(cid:1193)tă (t(cid:1193)n/ha) 7,50
40,00 7,14 3,59 5,63 2,50 0,61 4,79 6,40
TrungăQu(cid:1237)c (cid:1192)năĐ(cid:1245) Vi(cid:1227)tăNam Bangladesh Philippines 11,18 4,54 4,23 3,84 0,67 0,16 6,78 6,45
Myanmar Indonesia 7,19 13,44 4,05 5,14 0,06 1,0 6,78 5,5-11,0
(cid:1250)ă(cid:1192)năĐ(cid:1245),ăđ(cid:1219)nănĕmă2014 đƣăđánhăgiáă3500ăt(cid:1241)ăhợpălaiăvƠăđƣăchọnăđ(cid:1133)ợcă70ă t(cid:1241)ăhợpălaiăđ(cid:1223)ăphátătri(cid:1223)năs(cid:1191)năxu(cid:1193)t,ătrongăđóăcóă31ăt(cid:1241)ăhợpălaiădoăcácăđ(cid:1131)năv(cid:1231)ănhƠăn(cid:1133)(cid:1247)că chọnăt(cid:1189)oăvƠă39ăt(cid:1241)ăhợpălaiădoăcácăcôngătyăt(cid:1133)ănhơnăchọnăt(cid:1189)o.ă(cid:1192)năĐ(cid:1245)ăđ(cid:1133)aăraăchi(cid:1219)nă l(cid:1133)ợcănghiênăc(cid:1261)uălƠ:ă1- phátătri(cid:1223)năcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălai cao; 2- chuy(cid:1223)năgenă (cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiăt(cid:1263)ăngôăsangălúa;ă3- đaăd(cid:1189)ngăngu(cid:1239)năCMS;ă4- xácăđ(cid:1231)nhăvùngăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tă laiăt(cid:1237)iă(cid:1133)u;ă5- phátătri(cid:1223)năngu(cid:1239)nănhơnălựcăcho chọnăt(cid:1189)oăvƠăphátătri(cid:1223)nălúaălai (Hari- Prasad et al., 2014).
Nghiênăc(cid:1261)uălúaălaiă(cid:1251)ăIndonesiaăđ(cid:1133)ợcăbắtăđ(cid:1195)uăt(cid:1263) nĕmă1983.ăChoăđ(cid:1219)nănhữngă nĕmă 1990,ă nhữngă nghiênă c(cid:1261)u c(cid:1259)aă họ v(cid:1199)nă ch(cid:1133)aă thƠnhă côngă nh(cid:1133)ă mongă đợi,ă khóă khĕnătrongăvi(cid:1227)căt(cid:1189)oădòngăCMSă(cid:1241)năđ(cid:1231)nhăv(cid:1247)iătỷăl(cid:1227)ălaiăxaăcaoă(≥ă25%)ăvƠăthíchănghiă
v(cid:1247)iă môiă tr(cid:1133)(cid:1249)ngă Indonesia.ă T(cid:1263)ă nĕmă 2001,ă Vi(cid:1227)nă Nghiênă c(cid:1261)uă vƠă Phátă tri(cid:1223)nă nôngă nghi(cid:1227)păIndonesiaă(IAARD)ăđƣătĕngăc(cid:1133)(cid:1249)ng hợpătácăv(cid:1247)iăIRRI,ăFAOăvƠănhữngăn(cid:1131)iă khác.ă T(cid:1263)ă nĕmă 2004ă đ(cid:1219)nă nĕmă 2011,ă IAARD đƣă côngă nh(cid:1201)nă r(cid:1193)tă nhi(cid:1221)uă gi(cid:1237)ngă choă nĕngăsu(cid:1193)tăcao,ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăkhángăsơuăb(cid:1227)nhăvƠăm(cid:1245)tătrongăs(cid:1237)ăđóălƠ gi(cid:1237)ngălúa th(cid:1131)mă nh(cid:1133):ă Hipa3,ă Hipa4,ă Hipa5ă Ceva,ă Hipa6ă Jete, Hipa7, Hipa8, Hipa9, Hipa10, Hipa11, Hipa12 SBU, Hipa13, Hipa14 SBU, Hipa Jatim1, Hipa Jatim2, Hipa Jatim3 (Satoto and Made, 2011).ă Indonesiaă đ(cid:1133)aă raă chi(cid:1219)nă l(cid:1133)ợcă phátă tri(cid:1223)nă lúaă laiă giaiă đo(cid:1189)nă 2020-2030 là: 1- xƣă h(cid:1245)iă hóaă phátă tri(cid:1223)nă lúaă lai,ă (cid:1133)uă tiênă cácă công tyă t(cid:1133)ă nhơnăthamăgiaăchọnăt(cid:1189)oăvƠăphátătri(cid:1223)nălúaălai;ă2-chọnăt(cid:1189)oăcácăgi(cid:1237)ngălúaălaiăkhángă r(cid:1195)yănơu,ăb(cid:1189)călá;ă3-phátătri(cid:1223)năcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăm(cid:1247)iăthôngăquaăhợpătácăv(cid:1247)iăIRRIăvƠă cácăn(cid:1133)(cid:1247)căkhác;ă4-chínhăph(cid:1259)ăkhuy(cid:1219)năkhíchăkhôngăch(cid:1229)ăchọnăt(cid:1189)oătrongăn(cid:1133)(cid:1247)căcònăcóă th(cid:1223)ănh(cid:1201)păcôngăngh(cid:1227)ălúaălaiăc(cid:1259)aăn(cid:1133)(cid:1247)căngoƠi.
Ngu(cid:1239)n: Dasgupta and Roy (2014)
8
(cid:1250)ă Phillipine,ăăđ(cid:1219)nănĕmă2013ăcóă53ăgi(cid:1237)ngălúaălaiăđ(cid:1133)ợcăcôngănh(cid:1201)năvƠăm(cid:1251)ăr(cid:1245)ngă s(cid:1191)năxu(cid:1193)t,ătrongăđóăn(cid:1241)iăb(cid:1201)tălƠăcácăgi(cid:1237)ngănh(cid:1133):ăMagat,ăPanay,ăMestizoă1ăandăMestisoă2ă toăMestisoă51,ăcóănĕngăsu(cid:1193)tătrungăbìnhăt(cid:1263)ă6,5-7,3ăt(cid:1193)n/ha (Dindo et al., 2014).
Nĕmă2011,ăTháiăLanăđƣăchọnăt(cid:1189)oăthƠnhăcôngăgi(cid:1237)ngălúaălaiăRDH1ăvƠăđ(cid:1219)nă nĕmă2013ăchọnăt(cid:1189)oăđ(cid:1133)ợcăgi(cid:1237)ngălúaălaiăRDH3ăcóănĕngăsu(cid:1193)tă8,84ăt(cid:1193)n/ha.ăTháiăLană
t(cid:1201)pătrungăvƠoănghiênăc(cid:1261)uălúaălaiăhaiădòng,ăkh(cid:1251)iăđ(cid:1195)uălƠănh(cid:1201)pădòngăTGMSăt(cid:1263)ăIRRIă
v(cid:1221)ălaiăth(cid:1265)ăv(cid:1247)iăcácăgi(cid:1237)ngălúaăc(cid:1259)aăTháiăLanăvƠăđƣătuy(cid:1223)năchọnăđ(cid:1133)ợcă8ăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóă
nĕngăsu(cid:1193)tătrênă6,5ăt(cid:1193)n/ha.ăTháiăLanăđ(cid:1133)aăraăchi(cid:1219)năl(cid:1133)ợcăchọnăgi(cid:1237)ngălúaălaiăgiaiăđo(cid:1189)nă 2020-2030 là: 1- phátă tri(cid:1223)nă cácă dòngă b(cid:1237)ă m(cid:1213)ă phùă hợpă v(cid:1247)iă đi(cid:1221)uă ki(cid:1227)nă Tháiă Lan;ă 2-s(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăv(cid:1247)iăgiáăthƠnhăh(cid:1189);ă3-s(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăcôngăngh(cid:1227)ăsinhăhọcăđ(cid:1223)ăhỗătrợăchoă chọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaălai (Suniyum et al., 2014).
TheoăHi(cid:1227)păh(cid:1245)iăh(cid:1189)tăgi(cid:1237)ngăchơuăỄă- TháiăBìnhăD(cid:1133)(cid:1131)ng,ălúaălaiăchi(cid:1219)măkho(cid:1191)ngă 12%ădi(cid:1227)nătíchătr(cid:1239)ngălúaătrênăth(cid:1219)ăgi(cid:1247)i,ăcóănĕngăsu(cid:1193)tăcaoăh(cid:1131)nălúaăthu(cid:1195)năt(cid:1263)ă15-35%, sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ngă phátă tri(cid:1223)nă t(cid:1237)tă đ(cid:1211)că bi(cid:1227)tă trongă đi(cid:1221)uă ki(cid:1227)nă bi(cid:1219)nă đ(cid:1241)iă khíă h(cid:1201)uă hi(cid:1227)nă nay.ă
APSAă(2014)ăcũngădựătính,ădi(cid:1227)nătíchălúaălaiătĕngălênă14%ăvƠoănĕmă2020ăvƠă30%ă vƠoănĕmă2030.
2.1.2.ăNghiênăc(cid:1261)uăvàăphátătriểnălúaălaiătrongăn(cid:1133)ớc
Vi(cid:1227)cănghiênăc(cid:1261)uălúaălaiă(cid:1251)ăVi(cid:1227)tăNamăđ(cid:1133)ợcăbắtăđ(cid:1195)uăvƠoănĕmă1986ăt(cid:1189)iăVi(cid:1227)nă
KhoaăhọcăKỹăthu(cid:1201)tăNôngănghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam,ăVi(cid:1227)nălúaăđ(cid:1239)ngăbằngăsôngăC(cid:1265)uăLongă vƠăVi(cid:1227)năDiătruy(cid:1221)năNôngănghi(cid:1227)păv(cid:1247)iăngu(cid:1239)nă v(cid:1201)tăli(cid:1227)uăch(cid:1259)ă y(cid:1219)uăđ(cid:1133)ợcănh(cid:1201)păt(cid:1263)ăVi(cid:1227)nă Nghiênăc(cid:1261)uălúaăQu(cid:1237)căt(cid:1219).ăTuyănhiên,ănhữngănghiênăc(cid:1261)uănƠyăm(cid:1247)iă(cid:1251)ăgiaiăđo(cid:1189)nătìmă hi(cid:1223)u.ăNĕmă1989,ăh(cid:1189)tăgi(cid:1237)ngălúaălaiăF1ăđ(cid:1133)ợcănh(cid:1201)păkhẩuăquaăbiênăgi(cid:1247)iăVi(cid:1227)tăTrungăvƠ gieoătr(cid:1239)ngă(cid:1251)ăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1229)nhăvùngănúiăphíaăBắcănh(cid:1133)ăL(cid:1189)ngăS(cid:1131)n,ăCaoăBằng,ăHƠăGiang,ă LƠoăCaiầ,ăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăchoănĕngăsu(cid:1193)tăkháăcao.ăNĕmă1990,ăB(cid:1245)ăNôngănghi(cid:1227)păvƠăCôngă nghi(cid:1227)păthựcăphẩmă(nayălƠăB(cid:1245)ăNôngănghi(cid:1227)păvƠăPhátătri(cid:1223)nănôngăthôn)ăđƣăchoăphépă nh(cid:1201)păm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăhợpălúaălaiăc(cid:1259)aăTrungăQu(cid:1237)căgieoătr(cid:1239)ngăth(cid:1265)ătrongăv(cid:1257)ăxuơnă(cid:1251)ăđ(cid:1239)ngă bằngăBắcăb(cid:1245),ăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăchoăth(cid:1193)y,ăcácăt(cid:1241)ăhợpălúaălaiăđ(cid:1221)uăchoănĕngăsu(cid:1193)tăcaoăh(cid:1131)năhẳnă soăv(cid:1247)iălúaăthu(cid:1195)n.ă
Sauăđó,ăch(cid:1133)(cid:1131)ngătrìnhănghiênăc(cid:1261)uălúaălai đ(cid:1133)ợcăsựăquanătơmăvƠăthamăgiaăc(cid:1259)aă nhi(cid:1221)uă c(cid:1131)ă quană nghiênă c(cid:1261)uă khácă nh(cid:1133):ă Vi(cid:1227)nă Cơyă l(cid:1133)(cid:1131)ngă thực và Cây thựcă phẩm,ă Tr(cid:1133)(cid:1249)ngăĐ(cid:1189)iăhọcăNôngănghi(cid:1227)păIă(nayălƠăHọcăvi(cid:1227)năNôngănghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam),ăVi(cid:1227)nă B(cid:1191)oă v(cid:1227)ă thựcă v(cid:1201)t,ă Vi(cid:1227)nă Nôngă hóaă th(cid:1241)ă nh(cid:1133)ỡngă vƠă Trungă tơmă Kh(cid:1191)oă ki(cid:1223)mă nghi(cid:1227)mă gi(cid:1237)ng, s(cid:1191)năphẩm cơyătr(cid:1239)ngăQu(cid:1237)căgia.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ălƠănhi(cid:1221)uăt(cid:1241)ăhợpălúaălaiăbaădòngăcóă
9
tri(cid:1223)năvọngăđƣăđ(cid:1133)ợcăchọnăt(cid:1189)oăvƠăđ(cid:1133)aăvƠoăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăth(cid:1265)ănh(cid:1133):ăHR1,ăH1,ăH2,ăUTL1,ă
UTL2,ă HYT51,ă HYT53,ă HYT54,ă HYT55,ă HYT56,ă HYT57,ă HYT8ầă (Nguy(cid:1225)nă Trí Hoàn, 2003). Theoăt(cid:1241)ngăk(cid:1219)tăc(cid:1259)aăC(cid:1257)căTr(cid:1239)ngătrọt-B(cid:1245)ăNôngănghi(cid:1227)păvƠăPTNT, đ(cid:1219)nănĕmă2012ăn(cid:1133)(cid:1247)cătaăđƣ chọnăt(cid:1189)oăvƠătuy(cid:1223)năchọnăđ(cid:1133)ợcă26ădòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)că(CMS,ă TGMS),ă10ădòngăduyătrì,ănhi(cid:1221)uădòngăph(cid:1257)căh(cid:1239)i,ăđ(cid:1211)căbi(cid:1227)tăcácănhƠăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngă lúaălaiătrongăn(cid:1133)(cid:1247)căđƣăchọnăt(cid:1189)oăđ(cid:1133)ợcăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ădòngăTGMSăthíchăhợpăv(cid:1247)iăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nă Vi(cid:1227)tăNam, b(cid:1193)tăd(cid:1257)că(cid:1241)năđ(cid:1231)nh,ănh(cid:1201)năph(cid:1193)năngoƠiăr(cid:1193)tăt(cid:1237)t;ăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ădòngăb(cid:1237)ăcóăkh(cid:1191)ănĕngă khángăb(cid:1227)nhăb(cid:1189)călá,ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăvƠăchoă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiăcao. Đ(cid:1239)ngăth(cid:1249)iăđƣălaiăt(cid:1189)o,ă đánhăgiá,ăđ(cid:1133)aăvƠoăkh(cid:1191)oănghi(cid:1227)mănhi(cid:1221)uăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóătri(cid:1223)năvọngăvƠăphátătri(cid:1223)nălàm c(cid:1131)ăs(cid:1251)ăđ(cid:1223)ăcông nh(cid:1201)năgi(cid:1237)ngăm(cid:1247)i.ăĐ(cid:1219)năcu(cid:1237)iănĕmă2014,ăC(cid:1257)căTr(cid:1239)ngătrọtăđƣăcôngănh(cid:1201)nă chínhăth(cid:1261)că10ăgi(cid:1237)ngălúaălaiăbaădòng,ă12ăgi(cid:1237)ngălúaălaiăhaiădòngăđ(cid:1223)ăphátătri(cid:1223)năs(cid:1191)nă xu(cid:1193)t (C(cid:1257)că Tr(cid:1239)ngă trọt,ă 2014).ă Đ(cid:1211)că đi(cid:1223)mă n(cid:1241)iă b(cid:1201)tă c(cid:1259)aă cácă gi(cid:1237)ngă lúaă laiă chọnă t(cid:1189)oă trongăn(cid:1133)(cid:1247)călƠăcóăth(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăngắn,ănĕngăsu(cid:1193)tăcaoăphùăhợpăchoătrƠălúaă mùaă s(cid:1247)m,ă xuơnă mu(cid:1245)nă nh(cid:1133)ă TH3-3, VL20, TH3-4, TH3-5,ă CT16ă (Nguy(cid:1225)nă Th(cid:1231)ă Trâm, 2016). M(cid:1245)tăs(cid:1237)ăđ(cid:1131)năv(cid:1231)ănghiênăc(cid:1261)uăđƣăchọnăt(cid:1189)oăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóăkh(cid:1191)ănĕngă kháng b(cid:1227)nhăb(cid:1189)călá,ăm(cid:1245)tăb(cid:1227)nhănguyăhi(cid:1223)măđ(cid:1237)iăv(cid:1247)iălúaălaiătrongăv(cid:1257)ămùaă(cid:1251)ăVi(cid:1227)tăNam.ă M(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăhợpălúaălaiăkhángăb(cid:1189)căláămang gen Xa21, Xa7,ăkhángăm(cid:1189)nhăvƠă(cid:1241)năđ(cid:1231)nhă v(cid:1247)iănhi(cid:1221)uăch(cid:1259)ngănòiăviăkhuẩnăb(cid:1189)căláăc(cid:1259)aămi(cid:1221)năBắcăđangăđ(cid:1133)ợcăphátătri(cid:1223)năm(cid:1189)nhăvƠoă s(cid:1191)nă xu(cid:1193)tă nh(cid:1133)ă Bắcă (cid:1133)uă 903ă KBL,ă Vi(cid:1227)tă laiă 24, TH3-7 (Nguy(cid:1225)nă Th(cid:1231)ă Trơm và cs., 2015). Cácăgi(cid:1237)ngălúaălaiăd(cid:1225)ăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tăgi(cid:1237)ngăF1,ănĕngăsu(cid:1193)tăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tăgi(cid:1237)ngăF1ă caoănh(cid:1133):ăTH3-3, TH3-4, TH3-5,ăCT16ầăgópăph(cid:1195)năh(cid:1189)ăgiáăthƠnhăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăvƠătĕngă kh(cid:1191)ănĕngăc(cid:1189)nhătranhăv(cid:1247)iăh(cid:1189)tăgi(cid:1237)ngăF1ănh(cid:1201)păn(cid:1245)iă(Nguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăTrơm và cs., 2010).
Lúa lai cóă(cid:1133)uăth(cid:1219)ăv(cid:1221)ă sinhătr(cid:1133)(cid:1251)ng,ă phátătri(cid:1223)n,ăc(cid:1261)ngăcơy,ăch(cid:1237)ngă đ(cid:1241),ăch(cid:1231)u rét t(cid:1237)t,ănhi(cid:1225)măb(cid:1227)nhăđ(cid:1189)oăônăvƠăkhôăvằnănh(cid:1213),ăchoănĕngăsu(cid:1193)tăcaoănên đ(cid:1133)ợcănôngădơnă(cid:1133)aă chu(cid:1245)ng.ăChínhăvìăv(cid:1201)y,ădi(cid:1227)nătíchătr(cid:1239)ngălúaălaiă(cid:1251)ăVi(cid:1227)tăNamătĕng nhanh.ăSauăkhiăc(cid:1193)yă th(cid:1265)ălúaălaiătrongăv(cid:1257)ămùaănĕmă1990 trênădi(cid:1227)nătíchă100ăha,ăđ(cid:1219)năv(cid:1257)ăđông xuân 1991- 1992,ălúaălaiăđƣăđ(cid:1133)aăvƠoăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăđ(cid:1189)iătrƠăvƠăt(cid:1263)ngăb(cid:1133)(cid:1247)c m(cid:1251)ăr(cid:1245)ngăraă36ăt(cid:1229)nhăđ(cid:1189)iădi(cid:1227)nă choăcácăvùngăsinhătháiăkhácănhau,ăbaoăg(cid:1239)măc(cid:1191)ămi(cid:1221)nănúi,ăđ(cid:1239)ngăbằng,ătrungăduăBắcă b(cid:1245),ă duyênă h(cid:1191)iă mi(cid:1221)nă Trung,ă Tơyă nguyênă vƠă đ(cid:1239)ngă bằngă sôngă C(cid:1265)uă Long.ă Đ(cid:1219)nă nay, di(cid:1227)nătíchătr(cid:1239)ngălúaălaiă(cid:1251)ăVi(cid:1227)tăNamăđ(cid:1133)ợcăphátătri(cid:1223)năkháănhanh,ăt(cid:1263)ă11.094 ha (1992) tĕngălênă435.508ăhaănĕmă2000ăvƠă613.117ăhaănĕmă2012.ăT(cid:1241)ngăk(cid:1219)tănhi(cid:1221)uănĕmăchoă th(cid:1193)yănĕngăsu(cid:1193)tălúaălaiăcaoăh(cid:1131)nălúaăthu(cid:1195)năt(cid:1263)ă10-20%ătrongăcùngăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năcanhătác.ă Nĕngăsu(cid:1193)tătrung bìnhăđ(cid:1189)tă6,5ăt(cid:1193)n/haă(lúaăthu(cid:1195)nălƠă5,27ăt(cid:1193)n/ha).ăNhi(cid:1221)uădi(cid:1227)nătíchălúaălaiă đ(cid:1189)tă9-10ăt(cid:1193)n/ha,ăn(cid:1131)iăcaoănh(cid:1193)tăđƣăđ(cid:1189)tă11-14ăt(cid:1193)n/ha.ăNhi(cid:1221)uăt(cid:1229)nhăcóădi(cid:1227)nătíchălúaălaiăcaoă
10
đ(cid:1221)uălƠănhữngăt(cid:1229)nhăcóăs(cid:1191)năl(cid:1133)ợng lúaătĕngănhanh.ăĐ(cid:1211)căbi(cid:1227)t lƠă2ăt(cid:1229)nhăNgh(cid:1227)ăAnăvƠăThanhă Hoá nh(cid:1249)ăđ(cid:1133)aăm(cid:1189)nhălúaălai,ănĕngăsu(cid:1193)tălúaănĕmă2004ăsoăv(cid:1247)iănĕmă1992ăđƣătĕng g(cid:1195)nă2ă l(cid:1195)n,ăgópăph(cid:1195)năđ(cid:1133)aăbìnhăquơnăl(cid:1133)(cid:1131)ngăthực/đ(cid:1195)uăng(cid:1133)(cid:1249)iăc(cid:1259)aăThanhăHoáăđ(cid:1189)tă420ăkg/ng(cid:1133)(cid:1249)iă vƠăNgh(cid:1227)ăAnă360ăkg/ng(cid:1133)(cid:1249)i,ăđ(cid:1191)măb(cid:1191)oăanăninhăl(cid:1133)(cid:1131)ngăthựcăc(cid:1259)aăt(cid:1229)nh.ăNamăĐ(cid:1231)nhăm(cid:1211)cădùă
cóă4ăhuy(cid:1227)năđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăkhóăkhĕn,ănĕngăsu(cid:1193)tăluônăth(cid:1193)pănh(cid:1133)ngănh(cid:1249)ăđẩyăm(cid:1189)nhă gieoăc(cid:1193)yălúaălaiă nênănĕngăsu(cid:1193)tăđƣă tĕngătrênă2ăt(cid:1193)n/haă s(cid:1193)păs(cid:1229) v(cid:1247)iănĕngă su(cid:1193)tă c(cid:1259)aăTháiă Bình,ăt(cid:1229)nhăcóătrìnhăđ(cid:1245)ăthơmăcanhăcaoănh(cid:1193)tăc(cid:1191)ăn(cid:1133)(cid:1247)că(C(cid:1257)căTr(cid:1239)ng trọt,ă2012).
Chọnăt(cid:1189)oăcácăgi(cid:1237)ngălúaălaiă(cid:1251)ăVi(cid:1227)tăNamăcũngăđ(cid:1133)ợcăthúcăđẩyăm(cid:1189)nhăm(cid:1217).ăCácă
đ(cid:1131)năv(cid:1231)ănghiênăc(cid:1261)uăđƣăt(cid:1201)pătrungăvƠoăvi(cid:1227)căthuăth(cid:1201)p,ăđánhăgiáăcácădòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcă
nh(cid:1201)pă n(cid:1245)i,ă s(cid:1265)ă d(cid:1257)ngă cácă ph(cid:1133)(cid:1131)ngă phápă chọnă gi(cid:1237)ngă truy(cid:1221)nă th(cid:1237)ngă nh(cid:1133)ă laiă hữuă tính,ă đ(cid:1245)tăbi(cid:1219)năđ(cid:1223)ăt(cid:1189)oăraăcácădòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcăvƠădòngăph(cid:1257)căh(cid:1239)iăm(cid:1247)iăph(cid:1257)căv(cid:1257)ăchoăcôngă tácăchọnăgi(cid:1237)ngălúaălai.ăCácăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ănghiênăc(cid:1261)uăđƣăxácăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1133)ợcănhi(cid:1221)u v(cid:1201)tăli(cid:1227)uăb(cid:1237)ă m(cid:1213)ăt(cid:1237)t,ăthíchă(cid:1261)ngăv(cid:1247)iăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năsinhătháiămi(cid:1221)năBắcăvƠăcóăkh(cid:1191)ănĕngăchoă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiă caoă nh(cid:1133)ă cácă dòngă m(cid:1213):ă Boă A-B, IR58025A-B, VN-01, 11S, TGMS7, TGMS11, TGMSVN1, T1S-96, 103S, TGMS6;ă cácă dòngă b(cid:1237)ă R3, R4, R5, R20, R24, RTQ5ầ (C(cid:1257)căTr(cid:1239)ngătrọt,ă2012). Quáătrìnhănghiênăc(cid:1261)uăc(cid:1259)aăcácătácăgi(cid:1191)ăchoăth(cid:1193)yă ngu(cid:1239)nă v(cid:1201)tă li(cid:1227)uă mangă genă th(cid:1131)mă lƠă r(cid:1193)tă quană trọngă vƠă cũngă ch(cid:1229)ă raă rằngă b(cid:1237)ă m(cid:1213)ă cóă ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcaoăho(cid:1211)cămangăgenăth(cid:1131)măcóăvaiătròăr(cid:1193)tăl(cid:1247)n đ(cid:1223) t(cid:1189)oăt(cid:1241)ăhợp lai có ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợng g(cid:1189)o t(cid:1237)tă(Li et al., 2008)
2.2.ăH(cid:1226)ăTH(cid:1236)NGăB(cid:1192)TăD(cid:1256)CăĐ(cid:1268)CăS(cid:1264)ăD(cid:1256)NGăTRONGăCH(cid:1232)NăGI(cid:1236)NGăLÖAă LAI HAI DÒNG
B(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcălƠăhi(cid:1227)năt(cid:1133)ợngăcơyăkhôngăcóăkh(cid:1191)ănĕngăs(cid:1191)năsinhăraăh(cid:1189)tăph(cid:1193)n,ăho(cid:1211)că s(cid:1191)năsinhăraăh(cid:1189)tăph(cid:1193)nănh(cid:1133)ngăl(cid:1189)iăkhôngăcóăkh(cid:1191)ănĕngăgi(cid:1191)iăphóngăh(cid:1189)tăph(cid:1193)n,ăho(cid:1211)căs(cid:1191)nă sinhăraăcácăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năb(cid:1193)tăd(cid:1257)c,ăcácăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năb(cid:1193)tăd(cid:1257)căth(cid:1133)(cid:1249)ngăd(cid:1231)ăd(cid:1189)ngăvƠăquanătrọngă nh(cid:1193)tălƠăchúngăkhôngăcóăkh(cid:1191)ănĕngăn(cid:1191)yăm(cid:1195)mătrênăđ(cid:1195)uănh(cid:1257)y,ăvìăv(cid:1201)yăkhôngăth(cid:1223)ăthựcă hi(cid:1227)năđ(cid:1133)ợcăquáătrình th(cid:1257)ătinh.ăTínhăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căc(cid:1259)aăcácădòngăm(cid:1213)ăc(cid:1259)aălúaălaiăhaiădòngă đ(cid:1133)ợcăki(cid:1223)măsoátăb(cid:1251)iăcácăgenătrongănhơnăm(cid:1199)măc(cid:1191)m môiătr(cid:1133)(cid:1249)ng.
B(cid:1193)t d(cid:1257)că đực di truy(cid:1221)n nhân m(cid:1199)n c(cid:1191)m môiă tr(cid:1133)(cid:1249)ng (EGMS) ph(cid:1241) bi(cid:1219)n s(cid:1265) d(cid:1257)ng là d(cid:1189)ng b(cid:1193)t d(cid:1257)c đực di truy(cid:1221)n nhân m(cid:1199)n c(cid:1191)m nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) (TGMS) và b(cid:1193)t d(cid:1257)c đực di truy(cid:1221)n nhân m(cid:1199)n c(cid:1191)m ánh sáng (PGMS). Phát hi(cid:1227)n b(cid:1193)t d(cid:1257)că đực di truy(cid:1221)n nhân m(cid:1199)n c(cid:1191)m nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) (TGMS) trên (cid:1247)t (Martin and Crawford, 1951), ngô (Duvick, 1966), lúa (Zhou et al., 1988; d(cid:1199)n theo Virmani et al., 1997). Ngu(cid:1239)n b(cid:1193)t d(cid:1257)c di truy(cid:1221)n nhân m(cid:1199)n c(cid:1191)m môiătr(cid:1133)(cid:1249)ng phát hi(cid:1227)n và s(cid:1265) d(cid:1257)ng thành công trên lúa t(cid:1189)i Trung Qu(cid:1237)c nhữngănĕmă1980ăđƣăm(cid:1251) raăh(cid:1133)(cid:1247)ng phát tri(cid:1223)n và s(cid:1265) d(cid:1257)ng d(cid:1189)ng b(cid:1193)t d(cid:1257)c này
11
trong chọn t(cid:1189)o gi(cid:1237)ngălúaă(cid:1133)uăth(cid:1219) lai h(cid:1227) hai dòng. Virmani et al. (1997), phân thành 5 d(cid:1189)ng b(cid:1193)t d(cid:1257)căđực di truy(cid:1221)n nhân c(cid:1191)m (cid:1261)ng nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) vƠăánhăsángănh(cid:1133)ăsau:
- B(cid:1193)t d(cid:1257)căđực di truy(cid:1221)n nhân c(cid:1191)m (cid:1261)ng nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) (TGMS)
- B(cid:1193)t d(cid:1257)căđựcăTGMSăng(cid:1133)ợc (rTGMS)
- B(cid:1193)t d(cid:1257)c di truy(cid:1221)n nhân c(cid:1191)m (cid:1261)ng ánh sáng (PGMS)
- B(cid:1193)t d(cid:1257)căđựcăPGMSăng(cid:1133)ợc (rPGMS)
- B(cid:1193)t d(cid:1257)căđực di truy(cid:1221)n nhân c(cid:1191)m (cid:1261)ng ánh sáng và nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) (PTGMS).
Hai d(cid:1189)ngă đ(cid:1133)ợc s(cid:1265) d(cid:1257)ng r(cid:1245)ng rãi hi(cid:1227)n nay là TGMS và PGMS trong chọn
t(cid:1189)o gi(cid:1237)ng lúa lai h(cid:1227) hai dòng.
2.2.1.ăB(cid:1193)tădụcăđựcădiătruy(cid:1221)nănhânămẫnăc(cid:1191)mănhi(cid:1227)tăđộă(TGMS)ătrênălúa
D(cid:1189)ng b(cid:1193)t d(cid:1257)c TGMS do y(cid:1219)u t(cid:1237) nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) tácăđ(cid:1245)ng (cid:1251) nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) cao b(cid:1193)t d(cid:1257)c, nh(cid:1133)ngă(cid:1251) nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) th(cid:1193)p hữu d(cid:1257)căbìnhăth(cid:1133)(cid:1249)ng (Chen et al., 2010; Hai et al., 2012). Di truy(cid:1221)n TGMS do c(cid:1211)p gen l(cid:1211)n tms trong nhân ki(cid:1223)m soát (Peng et al., 2010; Huang et al., 2015, Dung Nguyen Tien et al., 2013).
Các nhà khoaă họcă cũngă xácă đ(cid:1231)nh cácă genă kỦă hi(cid:1227)uă lƠă tms1, tms2, tms3, tms4(t), tms5, tms6, tmsX ki(cid:1223)măsoátătínhătr(cid:1189)ngăb(cid:1193)t d(cid:1257)căđựcăm(cid:1199)năc(cid:1191)m nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245).ăGenă tms1 phát sinh nh(cid:1249)ăđ(cid:1245)tăbi(cid:1219)nătựănhiên,ădoăSunăandăYang phátăhi(cid:1227)nă(cid:1251)ăgi(cid:1237)ngălúaăIR54,ă nằmătrênănhi(cid:1225)măsắcăth(cid:1223)ăth(cid:1261)ă8.ăGen tms2 doăMaruyamaă(1994)ăt(cid:1189)oăraăbằngăph(cid:1133)(cid:1131)ngă phápăgơyăđ(cid:1245)tăbi(cid:1219)năbằngătiaăGammaă(cid:1251)ăgi(cid:1237)ngălúaăReimei,ănằmătrênănhi(cid:1225)măsắcăth(cid:1223)ăs(cid:1237) 7. Gen tms3 do Virmani and Subudhiă(1995)ăt(cid:1189)oăraăbằngăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăgơyăđ(cid:1245)tăbi(cid:1219)nă bằngătiaăgammaă(cid:1251)ăgi(cid:1237)ngălúaăIR32364ănằmătrênănhi(cid:1225)măsắcăth(cid:1223)ăs(cid:1237)ă6. (cid:1250)ăVi(cid:1227)tăNam,ă Nguy(cid:1225)năVĕnăĐ(cid:1239)ngăđƣăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăkỹăthu(cid:1201)tăsinhăhọcăphơnăt(cid:1265)ă(ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăphơnătíchă BSAă k(cid:1219)tă hợpă v(cid:1247)iă kỹă thu(cid:1201)tă AFLPă vƠă RFLP)ă đ(cid:1223)ă đ(cid:1231)nhă v(cid:1231)ă gen tms4(t) t(cid:1263)ă dòng TGMSVN1,ă genă nƠyă nằmă c(cid:1189)nhă tơm đ(cid:1245)ngă trênă vaiă ngắnă c(cid:1259)aă nhi(cid:1225)mă sắcă th(cid:1223)ă s(cid:1237)ă 4.ă Wangă (1995)ă s(cid:1265)ă d(cid:1257)ngă ph(cid:1133)(cid:1131)ngă phápă phơnă lyă theoă nhóm (cid:1251)ă th(cid:1219)ă h(cid:1227)ă F2ă c(cid:1259)aă t(cid:1241)ă hợpă 5460S/H(cid:1239)ngăvơnă52ăđ(cid:1223)ăxácăđ(cid:1231)nhăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăRAPDăliênăk(cid:1219)tăv(cid:1247)iăgen tms1. Yamaguchi (1997)ă đƣă phátă hi(cid:1227)nă raă sựă liênă k(cid:1219)tă c(cid:1259)aă ch(cid:1229)ă th(cid:1231)ă phơnă t(cid:1265)ă v(cid:1247)iă genă tms2.ă Cácă tácă gi(cid:1191)ă nghiênăc(cid:1261)uălocusătms2 bằngăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265)ă(RFLP)ă(cid:1251) qu(cid:1195)nă th(cid:1223)ăF2ăc(cid:1259)aăt(cid:1241)ăhợpălaiăNorinăPL12ăvƠăgi(cid:1237)ngăDular.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăchoăth(cid:1193)yăgenătms2 (cid:1251)ăv(cid:1231)ă tríăgiữaăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăR643ăvƠăR1440ătrênănhi(cid:1225)măsắcăth(cid:1223)ăth(cid:1261)ă7.ăS(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăkỹăthu(cid:1201)tăSSRăđƣă xácăđ(cid:1231)nhăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265)ăRM11ăliênăk(cid:1219)tăch(cid:1211)tăv(cid:1247)iăgenătms2 đ(cid:1231)nhăv(cid:1231)ătrênănhi(cid:1225)măsắcă th(cid:1223)ăs(cid:1237)ă7.ăGenătms2 đ(cid:1133)ợcăIRRIăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăt(cid:1189)oănhi(cid:1221)uădòngăTGMSăm(cid:1247)iăph(cid:1257)căv(cid:1257)ăphátă tri(cid:1223)nălúa lai choăvùngănhi(cid:1227)tăđ(cid:1247)iă(d(cid:1199)n theo Yubin, 2010).
12
B(cid:1191)ng 2.2. Danh sách các gen tms và ch(cid:1229) th(cid:1231) liên k(cid:1219)t c(cid:1259)a các dòng TGMS
TT Gen Dòng NST Ch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăliênăk(cid:1219)t Ngu(cid:1239)n
5460S
Kho(cid:1191)ngă cách (cm) 1,7 Wang et al., 1995 Yamaguchi et al., 1997
1 2 3 tms1 tms2 Norin PL12 tms3 IR32364S 8 7 6 7,7; 10.0 Subdhi et al.,1997
2 4 tms4-1 TGMS-VN1 3,3; 28.8 Dong et al., 2000
tms4-2 tms5 Annong S-1 tms6-1 Annong S-1 tms6-2 Sokcho-MS tmsX 5 6 7 8 9 2 2 2 5 2 RZ562, RG978 R643A, R1440 OPAC3-640, OPAA7-550 E5/M12-600, E3M16-4003 RM174, R394 RM3476 T1, T2 0;0
Theo Sheng et al. (2013)ădòngăZhu1ălƠădòngăTGMSăcóăng(cid:1133)ỡng chuy(cid:1223)năđ(cid:1241)i tính d(cid:1257)c th(cid:1193)p, kh(cid:1191) nĕngă k(cid:1219)t hợpă cao,ă xácă đ(cid:1231)nhă genă quiă đ(cid:1231)nh tính m(cid:1199)m c(cid:1191)m v(cid:1247)i nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) là m(cid:1245)t gen l(cid:1211)n v(cid:1247)i tên gọi là tms9 nằm trên NST s(cid:1237) 2. L(cid:1201)p b(cid:1191)năđ(cid:1239) gen tms9 cho th(cid:1193)y nó nằm (cid:1251) đo(cid:1189)n chèn vào-m(cid:1193)tăđiă(Indel)ăc(cid:1259)a 2 ch(cid:1229) th(cid:1231) Indel 37 và Indel 57, kho(cid:1191)ng cách di truy(cid:1221)n t(cid:1263) gen tms9 đ(cid:1219)n 2 ch(cid:1229) th(cid:1231) là 0,12 và 0,31cM. Kho(cid:1191)ng cách v(cid:1201)t lý giữa 2 ch(cid:1229) th(cid:1231) kho(cid:1191)ng 107,2 kb.
Theo Nguy(cid:1225)năVĕnăGiangăvà cs. (2011), (cid:1261)ng d(cid:1257)ng ch(cid:1229) th(cid:1231) phân t(cid:1265) DNAăđ(cid:1223) xác đ(cid:1231)nh và sàng lọc gen tms trong các dòng TGMS và trong qu(cid:1195)n th(cid:1223) phân ly F2, k(cid:1219)t qu(cid:1191) thuăđ(cid:1133)ợc dòng 103S, Pei ai 64S và 25S ch(cid:1261)a gen tms2.
Reddy et al., 2000 0; 2,5 Wang et al., 2003 Wang et al., 2003 Lee et al., 2005 Peng et al., 2009 Ngu(cid:1239)n: Yubin (2010)
B(cid:1191)ng 2.3. T(cid:1241)ng h(cid:1255)p k(cid:1219)t qu(cid:1191) ch(cid:1233)n t(cid:1189)o các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) và các t(cid:1241) h(cid:1255)p lai c(cid:1259)a m(cid:1245)t s(cid:1237) đ(cid:1131)năv(cid:1231) nghiên c(cid:1261)u và phát tri(cid:1223)nălúaălaiătrongăn(cid:1133)(cid:1247)c
TT Dòng TGMS
1
2 dòng: T47S, T1S-96, 103S, T7S, 135S, T23S, P5S, T8S, T9S, T10S Dòngăb(cid:1237)ă R1, R2, R3, R4, R5, R6, R7, R8, R9, R10, R11, R12, R15, R16, R18, R20, R50, R75 T(cid:1241)ăh(cid:1255)pălai - VL20, VL24, TH3- 3, TH3-4, TH3-5, TH5-1, TH7-2, TH8- 3, VL50, TH7-5, TH3-7 (2 dòng)
2. HYT102, HYT103, HYT108, HYT106. D51S, D52S, D59S, D60S, D116S RTQ5, R527, Q99, PM3, R242, GR10, R108. Đ(cid:1131)năv(cid:1231) Vi(cid:1227)nănghiênăc(cid:1261)uă vƠăphátătri(cid:1223)năcơyă tr(cid:1239)ng-Họcăvi(cid:1227)nă Nôngănghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tă Nam Trung tâm Nghiên c(cid:1261)uăvƠăPTălúaălai- Vi(cid:1227)năcơyăl(cid:1133)(cid:1131)ngă thựcăvƠăCTP.
Ngu(cid:1239)n: C(cid:1257)c Tr(cid:1239)ng trọt (2012)
13
Ngày nay, hi(cid:1227)năt(cid:1133)ợng b(cid:1193)t d(cid:1257)căđựcăTGMSăđƣăđ(cid:1133)ợc (cid:1261)ng d(cid:1257)ng r(cid:1245)ng rãi và có hi(cid:1227)u qu(cid:1191) trong công tác t(cid:1189)o gi(cid:1237)ng và s(cid:1191)n xu(cid:1193)t lúa lai h(cid:1227) hai dòng (cid:1251) Trung Qu(cid:1237)c cũngănh(cid:1133)ăVi(cid:1227)t Nam. Nhi(cid:1221)u t(cid:1241) hợp lai có giá tr(cid:1231) đƣăđ(cid:1133)ợc t(cid:1189)o ra nh(cid:1249) (cid:1261)ng d(cid:1257)ng hi(cid:1227)n t(cid:1133)ợng b(cid:1193)t d(cid:1257)că TGMSă nh(cid:1133)ă B(cid:1239)i t(cid:1189)pă s(cid:1131)nă thanh,ă B(cid:1239)i t(cid:1189)p 49, Vi(cid:1227)t lai 20, TH3-3, TH3-4; TH3-5; Vi(cid:1227)t lai 24; TH7-2; TH3-7 (Nguy(cid:1225)n Th(cid:1231) Trâm và cs., 2010, 2011, 2015; Tr(cid:1195)năVĕnăQuang và cs.,ă2013;ăVũăVĕnăLi(cid:1219)t và cs., 2013).
2.2.2.ăB(cid:1193)tădục diătruy(cid:1221)nănhânămẫnăc(cid:1191)m ánhăsángă(PGMS)ăởălúa
Hi(cid:1227)nă t(cid:1133)ợng b(cid:1193)t d(cid:1257)că đực di truy(cid:1221)n nhân m(cid:1199)n c(cid:1191)m ánhă sángă (PGMS)ă đ(cid:1133)ợc Shi Ming Song phát hi(cid:1227)nă đ(cid:1195)u tiên trên qu(cid:1195)n th(cid:1223) lúa Nongken 58S (cid:1251) H(cid:1239) Bắc, Trung Qu(cid:1237)c,ă n(cid:1131)iă cóă vĩă đ(cid:1245) là 30o27‟N.ă Khiă gi(cid:1237)ng lúa Nongken 58S tr(cid:1239)ng trong đi(cid:1221)u ki(cid:1227)n có th(cid:1249)i gian chi(cid:1219)u sáng trong ngày ngắnă h(cid:1131)nă14 gi(cid:1249) thì h(cid:1189)t ph(cid:1193)n c(cid:1259)a chúng hữu d(cid:1257)c, khi tr(cid:1239)ngătrongăđi(cid:1221)u ki(cid:1227)n có th(cid:1249)i gian chi(cid:1219)u sáng trong ngày dài h(cid:1131)nă14 gi(cid:1249) (14-16 gi(cid:1249)) h(cid:1189)t ph(cid:1193)n c(cid:1259)a gi(cid:1237)ng lúa này b(cid:1193)t d(cid:1257)c (Wang et al., 2011; Robin et al., 2010).
Ngu(cid:1239)n b(cid:1193)t d(cid:1257)că PGMSă đ(cid:1219)nă nayă đƣă phátă hi(cid:1227)n và chọn t(cid:1189)oă cóă đ(cid:1245) dài chi(cid:1219)u
sángătrongăngƠyăđ(cid:1223) chuy(cid:1223)n hóa tính d(cid:1257)cănh(cid:1133)ătrìnhăbƠyăt(cid:1189)i b(cid:1191)ng 2.4.
B(cid:1191)ng 2.4. Ngu(cid:1239)n g(cid:1237)c m(cid:1245)t s(cid:1237) dòngăPGMSăđƣăđ(cid:1133)(cid:1255)c phát hi(cid:1227)n và s(cid:1265) d(cid:1257)ng
Ngu(cid:1239)n Ngu(cid:1239)năg(cid:1237)c Nhóm gi(cid:1237)ng Đ(cid:1245)ădƠiăngƠyăchuy(cid:1223)năhóa tính d(cid:1257)c,ătácăgi(cid:1191),ănĕm
Nongken 58S Japonica Tựăđ(cid:1245)tăbi(cid:1219)n,ăTrungăQu(cid:1237)c
MSr 54A (B) Japonica Tựăđ(cid:1245)tăbi(cid:1219)n,ăTrungăQu(cid:1237)c
Indica CIS 28-10S Tựăđ(cid:1245)tăbi(cid:1219)n,ăTrungăQu(cid:1237)c
Indica 26 Zhai Zao Chọnăt(cid:1189)o,ăTrungăQu(cid:1237)c
EGMS Japonica Chọnăt(cid:1189)o,ăMỹ
M201 Japonica Chọnăt(cid:1189)o,ăMỹ 14h00‟ậ13h45‟ Shi and Deng (1986) 14h00‟ậ13h00‟ Lu and Wang (1988) 14h00‟ậ12h00‟ . Huang and Zhang (1991) 14h00‟ậ12h00‟ Shen et al. (1994) 14h00‟ậ13h00‟ Rutger and Schaeffer (1989) 14h00‟ậ12h00‟ . Oard and Hu (1995)
Bằng ch(cid:1229) th(cid:1231) phân t(cid:1265) đƣăch(cid:1261)ng minh gen chính b(cid:1193)t d(cid:1257)c di truy(cid:1221)n nhân m(cid:1199)n c(cid:1191)m ánh sáng (cid:1251) Nongken 58S (C(cid:1211)p lai Nongken 59S v(cid:1247)i dòng PTGMS Indica 3200S phát hi(cid:1227)n hai locus gen pms1 và pms2 đ(cid:1133)ợc nằm trên NST s(cid:1237) 7 và 3. Hai
Ngu(cid:1239)n: Virmani (2003)
14
locus khác (cid:1251) c(cid:1211)p lai Nongken 58S v(cid:1247)i b(cid:1237) m(cid:1213) PTGMS có pms1 và pms3 nằm trên NST s(cid:1237) 12ănh(cid:1133)ăminhăhọa hình 2.1.
Hình 2.1. V(cid:1231) trí gen PGMS trên b(cid:1191)năđ(cid:1239) liên k(cid:1219)t c(cid:1259)a lúa
Các gen ki(cid:1223)m soát b(cid:1193)t d(cid:1257)c PTGMS (cid:1251) các dòng Japonica có ngu(cid:1239)n là Nongken 58S mang alen c(cid:1259)aă Nongkenă 58S,ă nh(cid:1133)ngă m(cid:1245)t s(cid:1237) dòng Indica không mang alen b(cid:1193)t d(cid:1257)c c(cid:1259)a Nongken 58S.
Trong các dòng PTGMS có ngu(cid:1239)n g(cid:1237)c khác nhau có sự khác nhau c(cid:1211)p gen l(cid:1211)nă đi(cid:1221)u khi(cid:1223)n b(cid:1193)t d(cid:1257)c (Weerachai et al., 2011), tính d(cid:1257)c do nhi(cid:1221)u nhân t(cid:1237) tác đ(cid:1245)ngă nh(cid:1133)ngă ch(cid:1259) y(cid:1219)u là do nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245) vƠă đ(cid:1245) dài chi(cid:1219)u sáng (Kubo et al., 2011; Reflinur et al., 2012; Jihua et al., 2012).
Theo Hai et al. (2012),ădòngăP/TGMSăđ(cid:1133)ợc (cid:1261)ng d(cid:1257)ng nhi(cid:1221)u trong nghiên c(cid:1261)u chọn t(cid:1189)o gi(cid:1237)ngălúaălaiăhaiădòng.ăTuyănhiênăc(cid:1131)ăch(cid:1219) phân t(cid:1265) v(cid:1221) b(cid:1193)t d(cid:1257)c c(cid:1259)a các dòngăP/TGMSăch(cid:1133)aăđ(cid:1133)ợc gi(cid:1191)i thích trọn v(cid:1213)n. Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a mình, tác gi(cid:1191) đƣă l(cid:1201)p b(cid:1191)nă đ(cid:1239) locus p/tms12-1 trên NST s(cid:1237) 12 c(cid:1259)a dòng PGMS Japonica 58S (NK58S) và dòng TGMS Indica Peiaiă 64Să (PA64Să đ(cid:1133)ợc phân l(cid:1201)p t(cid:1263) NK58S). M(cid:1245)tăđo(cid:1189)n 2.4-kb DNA ch(cid:1261)a allele d(cid:1189)ng d(cid:1189)i P/TMS12-1 có th(cid:1223) ph(cid:1257)c h(cid:1239)i h(cid:1189)t ph(cid:1193)n hữu d(cid:1257)c c(cid:1259)a dòng NK58S và PA64S. P/TMS12-1 thu(cid:1245)că đo(cid:1189)n RNA không mã hóa protein (noncoding RNA) có 21-nucleotide nh(cid:1235) đ(cid:1133)ợcă đ(cid:1211)t tên là osa- smR5864w. Có sự thay th(cid:1219) nucleotít C bằng G trong p/tms12-1, cho sự đaăhìnhă đ(cid:1237)i v(cid:1247)i P/TMS12-1,ă đo(cid:1189)n có sự đ(cid:1245)t bi(cid:1219)nă đ(cid:1211)t tên là osa-smR5864m.ă H(cid:1131)nă nữa,
Ngu(cid:1239)n: Zhang et al. (1994)
15
trình tự v(cid:1247)i 375-bp c(cid:1259)a P/TMS12-1 c(cid:1259)a những cây NK58S và PA64S chuy(cid:1223)n gen cũngăcóăosa-smR5864w và ph(cid:1257)c h(cid:1239)i h(cid:1189)t ph(cid:1193)n hữu d(cid:1257)c.ăRNAăcóăkíchăth(cid:1133)(cid:1247)c nh(cid:1235) và không mã hóa protein bi(cid:1223)u hi(cid:1227)n rõ (cid:1251) cácăbôngănonănh(cid:1133)ngăkhôngă (cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng b(cid:1251)i nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) và quang chu kỳ. Nghiên c(cid:1261)u ch(cid:1229) ra rằng có sự đ(cid:1245)t bi(cid:1219)n m(cid:1193)t ch(cid:1261)c nĕngăc(cid:1259)a osa-smR5864mălƠănguyênănhơnăchínhăđ(cid:1223) các dòng PGMS và TGMS có tính b(cid:1193)t d(cid:1257)căđực m(cid:1199)m c(cid:1191)m môiătr(cid:1133)(cid:1249)ng.
Tính b(cid:1193)t d(cid:1257)c do hi(cid:1227)năt(cid:1133)ợng b(cid:1193)t d(cid:1257)căđực di truy(cid:1221)n nhân m(cid:1199)m c(cid:1191)m ánh sáng có tính (cid:1241)năđ(cid:1231)nh khá cao do sự (cid:1241)năđ(cid:1231)nh v(cid:1221) th(cid:1249)i gian chi(cid:1219)u sáng trong ngày (cid:1251) các mùa v(cid:1257) hay t(cid:1263)ng đ(cid:1231)aăph(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1257) th(cid:1223).ăTuyănhiên,ăđ(cid:1245) dài chi(cid:1219)u sáng trong ngày c(cid:1259)a Vi(cid:1227)t Nam r(cid:1193)t khó s(cid:1265) d(cid:1257)ngăđ(cid:1133)ợc những dòng b(cid:1193)t d(cid:1257)căđƣăcó,ădòngăb(cid:1193)t d(cid:1257)c PGMS s(cid:1265) d(cid:1257)ng trong đi(cid:1221)u ki(cid:1227)n Vi(cid:1227)t Namăđ(cid:1245) dài ngày chuy(cid:1223)n hóa tính b(cid:1193)t d(cid:1257)c trong ph(cid:1189)m vi 12 gi(cid:1249) 16 phútăđ(cid:1219)n 12 gi(cid:1249) 30 phút là phù hợpă(VũăVĕnăLi(cid:1219)t và cs., 2013).
2.3.ăPH(cid:1132)(cid:1130)NGăPHỄPăCH(cid:1232)NăT(cid:1188)OăCỄCăDọNGăB(cid:1236)ăM(cid:1212)ăLÖAăLAIăHAI DÒNG 2.3.1.ăPh(cid:1133)ơngăphápăt(cid:1189)oădòngămẹălúaălaiăhaiădòng 2.3.1.1. Nhập nội
Theo Virmani (2003) cóă 6ă ph(cid:1133)(cid:1131)ngă pháp t(cid:1189)oă dòngă ă EGMS:ă đánh giáă t(cid:1201)pă đoƠnăcácădòng gi(cid:1237)ngăhi(cid:1227)n có,ăgơyăđ(cid:1245)tăbi(cid:1219)n,ălaiăvƠăchọnălọcăpedigree,ănuôiăc(cid:1193)yăbaoă ph(cid:1193)năvƠălaiătr(cid:1251)ăl(cid:1189)iăchọnălọcănh(cid:1249)ămakeră(MAS).ăTrongăđóănh(cid:1201)p n(cid:1245)iălƠăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápă nhanhă nh(cid:1193)t, phùă hợpă v(cid:1247)iă nhữngă n(cid:1131)i chọnă t(cid:1189)oă gi(cid:1237)ngă lúa laiă cònă g(cid:1211)pă nhi(cid:1221)uă khóă khĕnăv(cid:1221)ăkinhăt(cid:1219)ăvƠăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nănghiênăc(cid:1261)u.
Nh(cid:1201)pă n(cid:1245)iă cácă dòngă EGMSă sẵnă cóă t(cid:1263)ă cácă đ(cid:1131)nă v(cid:1231)ă nghiênă c(cid:1261)uă nh(cid:1133)ă Vi(cid:1227)nă Nghiênăc(cid:1261)u lúaăQu(cid:1237)căt(cid:1219)ă(IRRI),ăcácăVi(cid:1227)nănghiênăc(cid:1261)uălúaălai, cácăTr(cid:1133)(cid:1249)ngăĐ(cid:1189)iăhọcă nghiênăc(cid:1261)uănôngănghi(cid:1227)p c(cid:1259)a TrungăQu(cid:1237)călƠăđónăđ(cid:1195)uănhữngăthƠnhătựuăkhoaăhọcă m(cid:1247)iăc(cid:1259)aăth(cid:1219)ăăgi(cid:1247)i.ăTuyănhiênămỗiădòngăcóăkh(cid:1191)ănĕngăthíchănghiăv(cid:1247)iăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năsinhă tháiăt(cid:1263)ngăvùngănênăsauăkhiănh(cid:1201)p n(cid:1245)i c(cid:1195)năph(cid:1191)iăđánhăgiáăchọnălọcăl(cid:1189)i.ăTrênăc(cid:1131)ăs(cid:1251)ăđóă tuy(cid:1223)năchọnănhữngădòngă(cid:1133)uătúăphùăhợpăv(cid:1247)iăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nă sinh thái vƠătìmăbi(cid:1227)năphápă khaiă thácă thíchă hợp.ă Thíă nghi(cid:1227)mă đánhă giáă b(cid:1237)ă tríă nh(cid:1133)ă sau:ă gieoă mỗiă m(cid:1199)uă gi(cid:1237)ngă kho(cid:1191)ngă 100-200ă h(cid:1189)tă (ho(cid:1211)că gieoă 1/2ă s(cid:1237)ă l(cid:1133)ợngă h(cid:1189)tă nh(cid:1201)pă v(cid:1221)ă giữă l(cid:1189)iă 1/2ă đ(cid:1223)ă nghiênă c(cid:1261)uăti(cid:1219)p),ăsauăkhiămọc,ăti(cid:1219)năhƠnhăquanăsát,ăghiăchépăcácăch(cid:1229)ătiêuăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ng, phát tri(cid:1223)nă(cid:1251)ăt(cid:1263)ngăgiaiăđo(cid:1189)n,ătìnhăhìnhănhi(cid:1225)măsơuăb(cid:1227)nh,ăs(cid:1237)ăláătrênăthơnăchính,ăth(cid:1249)iăgiană t(cid:1263)ăgieoăđ(cid:1219)năbắtăđ(cid:1195)uătrỗăbông,ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)măđẻănhánh,ămôăt(cid:1191)ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)măhìnhăthái.
N(cid:1219)u là dòng TGMS: khi lúa (cid:1251) th(cid:1249)i kỳ phơnă hoáă đòngă cu(cid:1237)iă b(cid:1133)(cid:1247)c 3 bững cây đ(cid:1133)aăvƠoăbu(cid:1239)ng khí h(cid:1201)u nhân t(cid:1189)o (n(cid:1219)uăcó)ăvƠăđi(cid:1221)u khi(cid:1223)n nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) trên 270Căđ(cid:1223)
16
ki(cid:1223)m tra ph(cid:1193)n b(cid:1193)t d(cid:1257)c,ăđ(cid:1239)ng th(cid:1249)iăđ(cid:1133)aăm(cid:1245)t s(cid:1237) cơyăkhácăvƠoăđi(cid:1221)u ki(cid:1227)n nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) th(cid:1193)p < 240Căđ(cid:1223) ki(cid:1223)m tra h(cid:1189)t ph(cid:1193)n hữu d(cid:1257)c. Dựa trên k(cid:1219)t qu(cid:1191) ki(cid:1223)m tra s(cid:1217) xácăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1133)ợc ngưỡng chuy(cid:1223)n hoá và thời điểm chuy(cid:1223)n hoá tính d(cid:1257)c c(cid:1259)a các dòng. T(cid:1263) k(cid:1219)t qu(cid:1191) đánhă giáă nƠyă cóă th(cid:1223) tìm bi(cid:1227)n pháp s(cid:1265) d(cid:1257)ng thích hợp nh(cid:1193)t cho t(cid:1263)ng dòng nh(cid:1201)p n(cid:1245)i. Các v(cid:1201)t li(cid:1227)u nh(cid:1201)p n(cid:1245)iăth(cid:1133)(cid:1249)ng phân ly do nhi(cid:1221)uănguyênănhơnăkhácănhauănh(cid:1133):ă đi(cid:1221)u ki(cid:1227)n ngo(cid:1189)i c(cid:1191)nhăthayăđ(cid:1241)i phát sinh bi(cid:1219)n d(cid:1231); b(cid:1191)n thân các dòng khi nh(cid:1201)păch(cid:1133)aă thu(cid:1195)n. T(cid:1263) qu(cid:1195)n th(cid:1223) đaă d(cid:1189)ng này có th(cid:1223) chọn ra nhi(cid:1221)u bi(cid:1219)n d(cid:1231) thích (cid:1261)ng t(cid:1237)t v(cid:1247)i đi(cid:1221)u ki(cid:1227)n m(cid:1247)iăđ(cid:1223) s(cid:1265) d(cid:1257)ngăvƠoăch(cid:1133)(cid:1131)ngătrìnhăphátătri(cid:1223)n lúa lai hai dòng. N(cid:1219)u ngu(cid:1239)n nh(cid:1201)p là các dòng PGMS thì ti(cid:1219)n hành x(cid:1265) lý ánh sáng trong bu(cid:1239)ng khí h(cid:1201)u nhân t(cid:1189)o đ(cid:1223) phát hi(cid:1227)n dòng c(cid:1195)nă tìmă (cáchă lƠmă t(cid:1133)(cid:1131)ngă tự nh(cid:1133)ă x(cid:1265) lí nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)) (Nguy(cid:1225)n Công T(cid:1189)n và cs., 2002).
2.3.1.2. Sàng lọc vật liệu EGMS trong tự nhiên Trong t(cid:1201)păđoƠnăv(cid:1201)t li(cid:1227)u chọn gi(cid:1237)ng lúa có th(cid:1223) t(cid:1239)n t(cid:1189)i các dòng b(cid:1193)t d(cid:1257)căđực doăđ(cid:1245)t bi(cid:1219)n tự nhiên gây nên. Mu(cid:1237)n chọnăđ(cid:1133)ợc c(cid:1195)n gieo tr(cid:1239)ng cẩn th(cid:1201)n, quan sát vào th(cid:1249)i kỳ lúa trỗ bôngăđ(cid:1223) phát hi(cid:1227)n cây b(cid:1193)t d(cid:1257)c. Khi chọnăđ(cid:1133)ợc cá th(cid:1223) b(cid:1193)t d(cid:1257)c, nh(cid:1241) c(cid:1191) g(cid:1237)căđemătr(cid:1239)ng trong ch(cid:1201)u ho(cid:1211)cătrongăôăxơyăđ(cid:1223) cho cây mọc ch(cid:1239)i chét. Ch(cid:1249) đ(cid:1219)n khi g(cid:1211)păđi(cid:1221)u ki(cid:1227)n ngo(cid:1189)i c(cid:1191)nh thu(cid:1201)n lợi lúa chét có th(cid:1223) s(cid:1217) ph(cid:1257)c h(cid:1239)i hữu d(cid:1257)c. Lúcăđóăxácăđ(cid:1231)nh xem tính hữu d(cid:1257)c ch(cid:1231)u (cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng b(cid:1251)i y(cid:1219)u t(cid:1237) nào: nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) hay quang chu kỳ ho(cid:1211)c không ph(cid:1191)i là dòng b(cid:1193)t d(cid:1257)c EGMS mà ch(cid:1229) đ(cid:1131)năgi(cid:1191)n là b(cid:1193)t d(cid:1257)c đựcăOGMS.ăTr(cid:1133)(cid:1249)ng hợpăc(cid:1131)ăs(cid:1251) nghiên c(cid:1261)u có bu(cid:1239)ng khí h(cid:1201)u nhân t(cid:1189)o thì có th(cid:1223) ti(cid:1219)năhƠnhăxácăđ(cid:1231)nh nhanh tính c(cid:1191)m (cid:1261)ng v(cid:1247)iăđi(cid:1221)u ki(cid:1227)n ngo(cid:1189)i c(cid:1191)nh c(cid:1259)a các cá th(cid:1223) b(cid:1193)t d(cid:1257)căđ(cid:1133)ợc chọn.ăCáchălƠmănh(cid:1133)ăsau:ătr(cid:1239)ng cây b(cid:1193)t d(cid:1257)c vào ch(cid:1201)u ho(cid:1211)c túi nilon, cắt b(cid:1235) các bông b(cid:1193)t d(cid:1257)căđƣătrỗ, sau 7-10 ngày các ch(cid:1239)i m(cid:1247)i mọc lên thành cây, chuy(cid:1223)n ch(cid:1201)u (ho(cid:1211)c túi) vào bu(cid:1239)ng x(cid:1265) lí nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245) (ho(cid:1211)c quang chu kì) t(cid:1263) 10-12 ngƠy,ăsauăđóăchuy(cid:1223)năraănhƠăl(cid:1133)(cid:1247)i, khi lúa trỗ ti(cid:1219)n hành ki(cid:1223)m tra h(cid:1189)t ph(cid:1193)n,ătrênăc(cid:1131)ă s(cid:1251) s(cid:1237) li(cid:1227)uăthuăđ(cid:1133)ợcăxácăđ(cid:1231)nhădòngăđóălƠădòng b(cid:1193)t d(cid:1257)căđực thu(cid:1245)c lo(cid:1189)i nào và ti(cid:1219)n hƠnhănhơnădòngăđ(cid:1223) nghiên c(cid:1261)u ti(cid:1219)p (Nguy(cid:1225)n Công T(cid:1189)n và cs., 2002).
2.3.1.3. T(cid:809)o dòng EGMS mới bằng phương pháp lai
N(cid:1219)uă trongă v(cid:1133)(cid:1249)nă v(cid:1201)tă li(cid:1227)uă đƣă cóă sẵnă ngu(cid:1239)nă gen tms (ho(cid:1211)că pms), nhƠă chọnă gi(cid:1237)ngă cóă th(cid:1223)ă s(cid:1265)ă d(cid:1257)ngă ngayă ngu(cid:1239)nă genă nƠyă lƠmă dòngă m(cid:1213)ă đ(cid:1223)ă laiă v(cid:1247)iă cácă dòng,ă gi(cid:1237)ngălúaăth(cid:1133)(cid:1249)ngăkhácănhau,ăthuăh(cid:1189)tălai,ăgieoăvƠăđánhăgiáăconălaiăF1.ăH(cid:1189)tăF1ătựă th(cid:1257)ăti(cid:1219)păt(cid:1257)căgieo đ(cid:1223)ăcóăqu(cid:1195)năth(cid:1223)ăF2ă(chúăỦăkhiăgieoăF2ăph(cid:1191)iătínhătoánăsaoăchoăqu(cid:1195)nă th(cid:1223)ănƠyăphơnăhoáăđòngăt(cid:1263) cu(cid:1237)iăb(cid:1133)(cid:1247)că3-6ăđúngăvƠoăth(cid:1249)iăkỳăcóănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ătrungăbìnhă ngày cao > 270Căho(cid:1211)căphaăsángădƠiătrênăgi(cid:1247)iăh(cid:1189)năgơyăb(cid:1193)tăd(cid:1257)c).ăKhiălúaăbắtăđ(cid:1195)uătrỗă
17
bôngă ti(cid:1219)nă hƠnhă quană sátă phátă hi(cid:1227)nă cácă cáă th(cid:1223)ă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că (cĕnă c(cid:1261)ă vƠoă đ(cid:1211)că đi(cid:1223)mă trỗă ngh(cid:1213)nă đòng,ă baoă ph(cid:1193)nă lép,ă không m(cid:1251),ă h(cid:1189)tă ph(cid:1193)nă khiă nhu(cid:1245)mă I-KI 1% không chuy(cid:1223)nă mƠuă xanhă đen).ă Chọnă cáă th(cid:1223)ă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că cóă ki(cid:1223)uă hìnhă đ(cid:1213)p,ă b(cid:1261)ngă c(cid:1191)ă g(cid:1237)că v(cid:1221)ă
tr(cid:1239)ngă trongă nhƠă l(cid:1133)(cid:1247)i,ăcắtă b(cid:1235)ă cácă bôngă b(cid:1193)tă d(cid:1257)c,ă chĕmă sócă cẩnă th(cid:1201)nă choă cácă ch(cid:1239)iă m(cid:1247)iămọcăraăt(cid:1263)ăcácămắtăng(cid:1259).ăSauăkhiăcắtăthơnăchínhăt(cid:1263)ă7-10 ngƠyăcácăch(cid:1239)iămọcăkháă nhi(cid:1221)u,ăkhi ch(cid:1239)iăraă1-3ălá,ăchuy(cid:1223)năcơyăvƠoăx(cid:1265)ălíă(cid:1251)ănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăth(cid:1193)pă<240C (ánh sáng ngắn)ă trong 10-12 ngƠyă liênă ti(cid:1219)pă sauă đóă chuy(cid:1223)nă raă nhƠă l(cid:1133)(cid:1247)iă (cid:1251)ă đi(cid:1221)uă ki(cid:1227)nă bìnhă th(cid:1133)(cid:1249)ng.ăKhiălúaătrỗ,ăti(cid:1219)năhƠnhăki(cid:1223)mătraăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năbằngăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăhi(cid:1223)năviăquangă
học.ăN(cid:1219)uăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năhữuăd(cid:1257)căch(cid:1261)ngăt(cid:1235)ărằngădòngăđóăđƣăph(cid:1257)căh(cid:1239)iătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nă nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăth(cid:1193)pă(ánhăsángăngắn),ăđóăchínhălƠ dòngăTGMSăho(cid:1211)căPGMS.ăTr(cid:1133)(cid:1249)ngăhợpă khôngă cóă thi(cid:1219)tă b(cid:1231)ă đ(cid:1223)ă x(cid:1265)ă líă nhơnă t(cid:1189)o,ă đ(cid:1237)iă v(cid:1247)iă dòngă TGMSă cóă th(cid:1223)ă chuy(cid:1223)nă g(cid:1237)că r(cid:1189)ă t(cid:1133)(cid:1131)iăc(cid:1259)aăcácăcáăth(cid:1223) b(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcălênăvùngănúiăcóăđ(cid:1245) caoă>900măsoăv(cid:1247)iăm(cid:1211)tăbi(cid:1223)n,ă tr(cid:1239)ngătrongămùaăhè,ăt(cid:1133)(cid:1247)iăn(cid:1133)(cid:1247)căl(cid:1189)nhătrênănúi,ăcácăch(cid:1239)iămọcălênăvƠătrỗăbông, dòng nƠoă khiă trỗă cóă h(cid:1189)tă ph(cid:1193)nă hữuă d(cid:1257)că vƠă đ(cid:1201)uă h(cid:1189)tă tựă th(cid:1257)ă chínhă lƠă dòngă TGMS.ă N(cid:1219)uă khôngăcóăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năthựcăhi(cid:1227)năc(cid:1191)ăhaiăcáchănêuătrên,ăcóăth(cid:1223)ănhơnăcácăch(cid:1239)iămọcăt(cid:1263)ă g(cid:1237)căr(cid:1189)ătheoăh(cid:1227)ăvôătínhăliênăt(cid:1257)căch(cid:1249)ăđ(cid:1219)nămùaăđông,ăkhiănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ătựănhiênăgi(cid:1191)măth(cid:1193)pă xu(cid:1237)ngă d(cid:1133)(cid:1247)i 240C,ă h(cid:1227)ă vôă tínhă đóă s(cid:1217)ă ph(cid:1257)că h(cid:1239)iă hữuă d(cid:1257)c,ă thuă đ(cid:1133)ợcă h(cid:1189)tă tựă th(cid:1257),ă đóă chínhălƠădòngăTGMSă(Nguy(cid:1225)năCôngăT(cid:1189)n và cs., 2002).
T(cid:1263) k(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a Fu et al. (2010) dòng TGMS Xiangling 628S đ(cid:1133)ợc chọn lọc t(cid:1263) t(cid:1241) hợp lai giữa dòng SV14S (chọn lọc t(cid:1263) d(cid:1189)ngăđ(cid:1245)t bi(cid:1219)n t(cid:1219) bào soma dòng Zhu1S) v(cid:1247)i gi(cid:1237)ng lúa thu(cid:1195)năkhángăđ(cid:1189)o ôn ZR02. Xiangling 628S có ng(cid:1133)ỡng nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) chuy(cid:1223)năđ(cid:1241)i tính d(cid:1257)căd(cid:1133)(cid:1247)i 230C, b(cid:1193)t d(cid:1257)c (cid:1241)năđ(cid:1231)nh, kh(cid:1191) nĕngăk(cid:1219)t hợp cao, ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợng cao, ch(cid:1237)ngăđ(cid:1241) t(cid:1237)t, ch(cid:1231)u thâm canh.
Sreewongchai et al. (2014)ăđƣ chuy(cid:1223)n gen tms sang các gi(cid:1237)ng lúa c(cid:1259)a Thái Lan bằngăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápălaiătr(cid:1251) l(cid:1189)i v(cid:1247)i dòng TGMS (th(cid:1223) cho) và các gi(cid:1237)ng lúa Thái Lanănh(cid:1133)ăChaiNată1,ăPathumThaniă1 và SuphanBuri 1 (th(cid:1223) nh(cid:1201)n). Th(cid:1219) h(cid:1227) BC2F2 s(cid:1265) d(cid:1257)ng ch(cid:1229) th(cid:1231) phân t(cid:1265) SSRăđ(cid:1223) chọn lọc các cá th(cid:1223) mang gen tms và k(cid:1219)t qu(cid:1191) chọn đ(cid:1133)ợc các dòng TGMS m(cid:1247)i ph(cid:1257)c v(cid:1257) cho phát tri(cid:1223)n lúa lai hai dòng (cid:1251) Thái Lan.
Wang et al. (2012) cho rằng, những dòng b(cid:1193)t d(cid:1257)căđực ph(cid:1191)i b(cid:1193)t d(cid:1257)c hoàn toàn khi s(cid:1191)n xu(cid:1193)t h(cid:1189)tălaiăF1ăđ(cid:1223) đ(cid:1191)m b(cid:1191)oăđ(cid:1245) thu(cid:1195)n cao c(cid:1259)a h(cid:1189)tălaiăF1.ăNh(cid:1133)ăv(cid:1201)y, khi nhi(cid:1227)t đ(cid:1245) thayăđ(cid:1241)iăđ(cid:1245)t ng(cid:1245)t trong th(cid:1249)iăgianăphơnăhóaăđòngăcóăth(cid:1223) gây ra hi(cid:1227)năt(cid:1133)ợng hữu d(cid:1257)c m(cid:1245)t ph(cid:1195)n c(cid:1259)a h(cid:1189)t ph(cid:1193)n và k(cid:1219)t qu(cid:1191) lƠăđ(cid:1245) thu(cid:1195)n c(cid:1259)a h(cid:1189)t lai F1 gi(cid:1191)m. Những dòng b(cid:1193)t d(cid:1257)căđực m(cid:1199)m c(cid:1191)m v(cid:1247)i thu(cid:1237)c tr(cid:1263) c(cid:1235) s(cid:1217) gi(cid:1191)i quy(cid:1219)tăđ(cid:1133)ợc v(cid:1193)năđ(cid:1221) trên khi s(cid:1265) d(cid:1257)ng thu(cid:1237)c tr(cid:1263) c(cid:1235) phun (cid:1251) giaiăđo(cid:1189)n m(cid:1189) đ(cid:1223) lo(cid:1189)i b(cid:1235) các h(cid:1189)t do dòng m(cid:1213) tự th(cid:1257). Có 2 dòng
18
b(cid:1193)t d(cid:1257)căđực (1 dòng CMS và 1 dòng P/TGMS) m(cid:1199)m c(cid:1191)m v(cid:1247)i thu(cid:1237)c tr(cid:1263) c(cid:1235) đ(cid:1133)ợc chọn t(cid:1189)o nh(cid:1249) x(cid:1265) lỦăđ(cid:1245)t bi(cid:1219)n bằngătiaăgamma.ăGenăliênăquanăđ(cid:1219)năđ(cid:1245)t bi(cid:1219)n có tên là CYP81A6 b(cid:1231) cắt 1bp, 2bp và 11bp b(cid:1251)i enzyme CYP81A6.
Deng et al. (2014) cho bi(cid:1219)t: cácădòngăPGMSăđ(cid:1133)ợc chuy(cid:1223)n gen kháng thu(cid:1237)c tr(cid:1263) c(cid:1235) s(cid:1217) giúp cho vi(cid:1227)căc(cid:1131)ăgi(cid:1247)i hóa trong s(cid:1191)n xu(cid:1193)t h(cid:1189)tălaiăF1ăvƠăđi(cid:1221)u khi(cid:1223)n c(cid:1235) d(cid:1189)i. Đ(cid:1223) chuy(cid:1223)n gen kháng thu(cid:1237)c tr(cid:1263) c(cid:1235) vào các dòng PGMS, nhóm tác gi(cid:1191) đƣăs(cid:1265) d(cid:1257)ng gen Epsps chuy(cid:1223)n vào dòng 7001S (dòng PGMS Japonica) bằng vi khuẩn Agrobacterium.
2.3.2.ăPh(cid:1133)ơngăphápăt(cid:1189)oădòngăb(cid:1237)ălúaălaiă
Zhang et al. (2013) cho rằng: s(cid:1265) d(cid:1257)ng 3 qu(cid:1195)n th(cid:1223) đ(cid:1133)ợc lai giữa dòng ph(cid:1257)c h(cid:1239)i MH86 v(cid:1247)i ba gi(cid:1237)ngănĕngăsu(cid:1193)t cao (th(cid:1223) cho) là ZDZ057, Phúc khôi 838, và Tai chung đƣăchọnăđ(cid:1133)ợc 123 cá th(cid:1223) (cid:1133)uătúă(cid:1251) th(cid:1219) h(cid:1227) BC2F2.ăThôngăquaăđánhăgiáăđƣă chọnăđ(cid:1133)ợcă12ădòngăcóănĕngăsu(cid:1193)tăcaoăh(cid:1131)năMH86.ăTrongănghiênăc(cid:1261)uăđƣăxácăđ(cid:1231)nh 55ăQTLsăcóăliênăquană đ(cid:1219)nănĕngăsu(cid:1193)tătrongăđóăcóă50ăQTLsăđ(cid:1133)ợcăxácăđ(cid:1231)nh bằng ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápălaiăh(cid:1239)i qui t(cid:1263)ngăb(cid:1133)(cid:1247)c.
Theo Zhan et al.ă (2012),ă đƣă ti(cid:1219)n hành phép lai diallele giữa 5 m(cid:1199)u gi(cid:1237)ng khángăđ(cid:1189)o ôn v(cid:1247)i 5 m(cid:1199)u gi(cid:1237)ng kháng b(cid:1189)c lá. M(cid:1245)t trong c(cid:1211)p b(cid:1237) m(cid:1213) đóălƠăDH146ă lai v(cid:1247)i TM487,ăđ(cid:1221)u có sự đaăhìnhăđ(cid:1237)i v(cid:1247)i các ch(cid:1229) th(cid:1231) đ(cid:1223) xácăđ(cid:1231)nhăgenăkhángăđ(cid:1189)o ôn Pi25 và 3 gen kháng b(cid:1189)c lá Xa21, xa13 và xa5. Các cá th(cid:1223) F2 c(cid:1259)a t(cid:1241) hợp DH146/TM487ăđ(cid:1133)ợc ki(cid:1223)m tra b(cid:1251)i ch(cid:1229) th(cid:1231) RM3330 cho gen Pi25. Các cá th(cid:1223) F2 cóăgenăkhángăđ(cid:1189)o ôn Pi25 đ(cid:1133)ợc lai qui t(cid:1257) v(cid:1247)i cá th(cid:1223) có gen Xa21, xa13 và xa5, s(cid:1265) d(cid:1257)ng các ch(cid:1229) th(cid:1231) pTA248,ă RM264ă vƠă RM153ă đ(cid:1223) ki(cid:1223)m tra (cid:1251) các th(cid:1219) h(cid:1227) ti(cid:1219)p theo. Cu(cid:1237)i cùng, sau khi lựa chọn các tính tr(cid:1189)ng nông sinh học, kh(cid:1191) nĕngăph(cid:1257)c h(cid:1239)i, trong s(cid:1237) 12 dòng qui t(cid:1257) đƣă chọnă đ(cid:1133)ợc dòng ph(cid:1257)c h(cid:1239)i R8012 có c(cid:1191) 4 gen (Pi25+Xa21+xa13+xa5).
Zhou et al. (2011) đƣăthƠnhăcôngăkhiăchuy(cid:1223)n gen kháng b(cid:1227)nh b(cid:1189)c lá Xa23 có ngu(cid:1239)n g(cid:1237)c t(cid:1263) lúa d(cid:1189)i (Oryza rufipogon) sang 3 dòng ph(cid:1257)c h(cid:1239)i Minghui63, YR293 and Y1671 và nh(cid:1249) s(cid:1265) d(cid:1257)ng ch(cid:1229) th(cid:1231) phân t(cid:1265) chọn lọc (cid:1251) các th(cid:1219) h(cid:1227) lai l(cid:1189)iăđƣăchọnăđ(cid:1133)ợc 3 dòng ph(cid:1257)c h(cid:1239)i m(cid:1247)i có mang gen kháng b(cid:1189)c lá Xa23 là Minghui63-Xa23, YR293- Xa23 và Y1671-Xa23) và t(cid:1241) hợp lai c(cid:1259)a chúng v(cid:1247)i Zhenshan97A (Shanyou63- Xa23), NongfengA (Fengyou293-Xa23) và Zhong9A (Zhongyou1671-Xa23) đ(cid:1133)ợc th(cid:1265) nghi(cid:1227)m có tính kháng b(cid:1189)c lá t(cid:1237)t.
Theo Jakkrit et al. (2014) khi phân tích (cid:1251) qu(cid:1195)n th(cid:1223) F2 c(cid:1259)a t(cid:1241) hợp IR80151A/CH1 và IR80151A/CH4 cho th(cid:1193)y tỷ l(cid:1227) cá th(cid:1223) có h(cid:1189)t ph(cid:1193)n hữu d(cid:1257)c và
19
b(cid:1193)t d(cid:1257)călƠă15:1.ăNh(cid:1133)ăv(cid:1201)y, có th(cid:1223) khẳngăđ(cid:1231)nhăgenăquiăđ(cid:1231)nh tính ph(cid:1257)c h(cid:1239)i hữu d(cid:1257)c do 02 c(cid:1211)păgenănhơnăđi(cid:1221)u khi(cid:1223)n.
Chen et al. (2014) cho rằng: đ(cid:1223) c(cid:1191)i thi(cid:1227)n hi(cid:1227)u qu(cid:1191) chọn lọcăđ(cid:1237)i v(cid:1247)i dòng ph(cid:1257)c h(cid:1239)i hữu d(cid:1257)c cho ki(cid:1223)u b(cid:1193)t d(cid:1257)c BT c(cid:1259)a dòng CMS trong lúa Japonica bằng vi(cid:1227)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng ch(cid:1229) th(cid:1231) InDel-Rf-1a dựa trên sự khác nhau v(cid:1221) trình tự nucleotide c(cid:1259)a locus Rf- 1a giữa dòng CMS ki(cid:1223)u BT và dòng ph(cid:1257)c h(cid:1239)i. Các gi(cid:1237)ng lúa Indica c(cid:1241) truy(cid:1221)n, dòng ph(cid:1257)c h(cid:1239)i và dòng duy trì b(cid:1231) m(cid:1193)t 574bp (cid:1251) locus Rf-1a s(cid:1217) có kh(cid:1191) nĕngăph(cid:1257)c h(cid:1239)i cho dòng CMS ki(cid:1223)uăBT.ăNg(cid:1133)ợc l(cid:1189)i ph(cid:1195)n l(cid:1247)n các gi(cid:1237)ng c(cid:1241) truy(cid:1221)n Japonica v(cid:1247)i ki(cid:1223)u gen rf-1arf-1a n(cid:1219)u m(cid:1193)y 574bp s(cid:1217) duy trì b(cid:1193)t d(cid:1257)c cho các dòng CMS ki(cid:1223)u BT.
Patil et al. (2013) có nh(cid:1201)n xét: cách t(cid:1237)t nh(cid:1193)tăđ(cid:1223) kháng b(cid:1227)nhăđ(cid:1189)o ôn là chọn t(cid:1189)o gi(cid:1237)ng ho(cid:1211)c dòng b(cid:1237) m(cid:1213) (đ(cid:1237)i v(cid:1247)i lúa lai) kháng b(cid:1227)nhă đ(cid:1189)o ôn. Gi(cid:1237)ng lúa lai Pusa RH10 là gi(cid:1237)ngălúaălaiăth(cid:1131)m,ăh(cid:1189)tăđ(cid:1213)păđ(cid:1133)ợc tr(cid:1239)ng nhi(cid:1221)u (cid:1251) (cid:1192)năĐ(cid:1245). Gi(cid:1237)ng lai này có dòng m(cid:1213) là Pusa 6A và dòng b(cid:1237) lƠăPRR78,ănh(cid:1133)ngăđ(cid:1221)u nhi(cid:1225)m b(cid:1227)nhăđ(cid:1189)o ôn. S(cid:1265) d(cid:1257)ng dòng CO39ăđ(cid:1239)ng hợp t(cid:1265) v(cid:1221) 2ăgenăkhángăđ(cid:1189)o ôn là Pi-1 và Piz-5 nh(cid:1133)ăm(cid:1245)t th(cid:1223) cho đ(cid:1223) lai tr(cid:1251) l(cid:1189)i v(cid:1247)i dòng PRR78. S(cid:1265) d(cid:1257)ng 02 ch(cid:1229) th(cid:1231) RM5926 và AP5659-5 đ(cid:1223) ki(cid:1223)m tra sự có m(cid:1211)t c(cid:1259)a gen Pi-1 và Piz-5. K(cid:1219)t qu(cid:1191) đƣăchọnăđ(cid:1133)ợc dòng PRR78 kháng b(cid:1227)nhăđ(cid:1189)oăônăđ(cid:1223) phát tri(cid:1223)n gi(cid:1237)ng lúa lai Pusa RH10 kháng b(cid:1227)nhăđ(cid:1189)o ôn.
Pawan et al. (2012), các gi(cid:1237)ng lúa c(cid:1241) truy(cid:1221)n và các dòng Basmati là những ngu(cid:1239)nă genă quíă đ(cid:1133)ợc s(cid:1265) d(cid:1257)ng trong nghiên c(cid:1261)u lúa lai. Tác gi(cid:1191) đƣă s(cid:1265) d(cid:1257)ng 80 gi(cid:1237)ng c(cid:1241) truy(cid:1221)n, 05 dòng Basmati và 36 gi(cid:1237)ng lúa c(cid:1191)i ti(cid:1219)năđ(cid:1223) đánhăgiáăkh(cid:1191) nĕngă ph(cid:1257)c h(cid:1239)i,ă duyă trìă đ(cid:1237)i v(cid:1247)i dòng b(cid:1193)t d(cid:1257)că đực IR58025A. K(cid:1219)t qu(cid:1191) đánhă giáă 121ă ngu(cid:1239)n gen trên cho th(cid:1193)y có 18 m(cid:1199)u gi(cid:1237)ng có kh(cid:1191) nĕngăph(cid:1257)c h(cid:1239)i và 16 m(cid:1199)u gi(cid:1237)ng có kh(cid:1191) nĕngăduyătrì.ăă
Tomohiko and Kinya (2014) cho rằng: gen ty th(cid:1223) gây b(cid:1193)t d(cid:1257)c (cid:1251) dòng CMS khó ki(cid:1223)m soát, ki(cid:1223)u b(cid:1193)t d(cid:1257)cănƠyăđ(cid:1133)ợc ph(cid:1257)c h(cid:1239)i b(cid:1251)i gen Rf trong nhân. Có kho(cid:1191)ng 99% các gi(cid:1237)ng lai F1 hi(cid:1227)năđangătr(cid:1239)ng ph(cid:1241) bi(cid:1219)n (cid:1251) s(cid:1191)n xu(cid:1193)t có dòng m(cid:1213) là dòng b(cid:1193)t d(cid:1257)căđực d(cid:1189)ng d(cid:1189)i (WA-CMS) và gen ph(cid:1257)c h(cid:1239)i hữu d(cid:1257)c là Rf. Nhóm tác gi(cid:1191) cũngă phát hi(cid:1227)n m(cid:1245)t gen ty th(cid:1223) m(cid:1247)i là orf352 gây ra b(cid:1193)t d(cid:1257)c c(cid:1259)a dòng WA-CMS và xác đ(cid:1231)nhă đ(cid:1133)ợc gen Rf4 mã hóa hình thành protein trong ty th(cid:1223) (PPR) (cid:1261)c ch(cid:1219) ho(cid:1189)t đ(cid:1245)ng c(cid:1259)a gen orf352 và ph(cid:1257)c h(cid:1239)i h(cid:1189)t ph(cid:1193)n hữu d(cid:1257)c.
Lalitha et al. (2010) cho rằng: các dòng ph(cid:1257)c h(cid:1239)i (KMR3 và PRR78) và 2 dòng duyă trìă (IR50825Bă vƠă Pusaă 6B)ă đ(cid:1133)ợc qui t(cid:1257) gen kháng b(cid:1189)c lá Xa4, xa5, xa13 và Xa21 thông qua lai tr(cid:1251) l(cid:1189)i và chọn lọc bằng ch(cid:1229) th(cid:1231) phân t(cid:1265) đƣăchọnăđ(cid:1133)ợc các dòng ph(cid:1257)c h(cid:1239)i, duy trì kháng t(cid:1237)t v(cid:1247)i b(cid:1227)nh b(cid:1189)c lá.
20
Trong chọn gi(cid:1237)ng lúa vi(cid:1227)c phân tích di truy(cid:1221)n tính tr(cid:1189)ng lá lòng mo r(cid:1193)t quan trọng.ă Đ(cid:1223) xácă đ(cid:1231)nh lociă đi(cid:1221)u khi(cid:1223)n lá lòng mo (cid:1251) các dòng ph(cid:1257)c h(cid:1239)i Japonica, Yuan đƣă s(cid:1265) d(cid:1257)ng ch(cid:1229) th(cid:1231) SSRă vƠă đánhă giáă ki(cid:1223)u hình thông qua ch(cid:1229) s(cid:1237) cu(cid:1245)n lá (LRI) c(cid:1259)a gi(cid:1237)ng Xiushui 79 (P1, m(cid:1245)t gi(cid:1237)ng lúa Japonica), C Bao (P2, m(cid:1245)t dòng ph(cid:1257)c h(cid:1239)i Japonica) và 254 dòng thu(cid:1195)n tái t(cid:1241) hợpăđ(cid:1133)ợc phân l(cid:1201)p t(cid:1263) t(cid:1241) hợp lai P1 và P2, (cid:1251) haiămôiătr(cid:1133)(cid:1249)ng khác nhau. B(cid:1191)năđ(cid:1239) di truy(cid:1221)năđ(cid:1133)ợc thi(cid:1219)t l(cid:1201)p,ăQTLsăđ(cid:1237)i v(cid:1247)i LRIă đ(cid:1133)ợcă xácă đ(cid:1231)nhă vƠă t(cid:1133)(cid:1131)ngătácă giữa chúng (cid:1251) cácă môiă tr(cid:1133)(cid:1249)ngă khácă nhauă đ(cid:1133)ợc phân tích. Trong t(cid:1241)ng s(cid:1237) 818 c(cid:1211)p m(cid:1239)i SSR có 90 c(cid:1211)p m(cid:1239)iăchoăđaăhìnhăgiữa P1và P2, và 12 ch(cid:1229) th(cid:1231) cóă t(cid:1133)(cid:1131)ngă quană ch(cid:1211)t v(cid:1247)i LRI (cid:1251) c(cid:1191) haiă môiă tr(cid:1133)(cid:1249)ng. B(cid:1191)nă đ(cid:1239) di truy(cid:1221)n ch(cid:1261)a 74 loci v(cid:1247)i t(cid:1241)ng chi(cid:1221)u dài 744.6cM, trung bình 10.1cM giữa hai loci. Ba QTLs (qRL-1, qRL-7 and qRL-8-1)ăđ(cid:1133)ợcăxácăđ(cid:1231)nh cóăliênăquanăđ(cid:1219)n tính tr(cid:1189)ng lá lòng mo (cid:1251) lúa (Yuan et al., 2010).
2.4.ăDIăTRUY(cid:1220)NăC(cid:1258)AăM(cid:1244)TăS(cid:1236)ăTệNHăTR(cid:1188)NGăLIểNăQUANăĐ(cid:1218)NăCH(cid:1192)Tă L(cid:1132)(cid:1254)NGă(cid:1250)ăLÖA 2.4.1.ăDiătruy(cid:1221)năvàăcácăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ă(cid:1191)nhăh(cid:1133)ởngăđ(cid:1219)nătínhăthơm 2.4 ự i tru ền t nh thơm a l a
Reddy and Reddy (1987) choăbi(cid:1219)tămùiăth(cid:1131)mă(cid:1251)ălúaăđ(cid:1133)ợcăki(cid:1223)măsoátăb(cid:1251)iăm(cid:1245)tă genăl(cid:1211)n.ăH(cid:1131)nănữa,ăhọăcònăphátăhi(cid:1227)năth(cid:1193)yăsựăvắngăm(cid:1211)tăc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăesterasse isozyme đ(cid:1211)căbi(cid:1227)tăRf 0.9 cóăliênăquanăđ(cid:1219)nătínhătr(cid:1189)ngămùiăth(cid:1131)măc(cid:1259)aălúa.ăNhữngăgi(cid:1237)ngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ă th(cid:1131)mă đ(cid:1221)uă khôngă cóă enzyme nƠyă nh(cid:1133)ngă l(cid:1189)iă cóă m(cid:1211)tă trongă nhữngă dòngă F2ă khôngă th(cid:1131)m,ăch(cid:1261)ngăt(cid:1235)ăcóăm(cid:1245)tăđ(cid:1245)tăbi(cid:1219)năesterasse isozyme gơyăraăsựătíchălũyăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăesteră lƠmăti(cid:1221)năđ(cid:1221)ăt(cid:1241)ngăhợpăch(cid:1193)tăth(cid:1131)m.ăPinsonă(1994)ăđƣăgieoătr(cid:1239)ngă6ăgi(cid:1237)ngălúa:ăJasmineă 85, A-301, Della-X2 và PI 457917, Dragon Eyeball 100, Amberăđ(cid:1223)ăphơnătíchăgenă th(cid:1131)măvƠănh(cid:1201)năxétăcácăgi(cid:1237)ngăJasmineă85,ăA-301,ăDella-X2,ăPIă457917ăch(cid:1261)aăm(cid:1245)tă genăl(cid:1211)n,ămỗiăgi(cid:1237)ngăch(cid:1261)aăm(cid:1245)tăgenăki(cid:1223)măsoátătínhăth(cid:1131)măvƠăchúngălƠănhữngăc(cid:1211)păalenă v(cid:1247)iănhau;ăDragonăEyeballă100ăvƠăAmberăch(cid:1261)aăhaiăgenăl(cid:1211)năvƠăm(cid:1245)tătrongăchúngălƠă d(cid:1189)ngăalenăv(cid:1247)iăJasmine 85, A-301, Della-X2 và PI 457917. Nghiênăc(cid:1261)uăc(cid:1259)aăcácătácă gi(cid:1191)ănh(cid:1133)ăDingăet al. (2008), Bradbury et al. (2008)ăđ(cid:1221)uăchoărằngămùiăth(cid:1131)măđ(cid:1133)ợcăki(cid:1223)mă soátă b(cid:1251)iă m(cid:1245)tă genă l(cid:1211)nă (D(cid:1199)nă theoă Sună et al., 2008). Sarawgi and Verma (2010) nghiênăc(cid:1261)uăt(cid:1241)ăhợpălaiă GopalbhogăvƠăKrishabhogă(khôngăth(cid:1131)m)ăcóă k(cid:1219)tălu(cid:1201)nă mùiă
th(cid:1131)mă c(cid:1259)aă Gopalbhogă đ(cid:1133)ợcă ki(cid:1223)mă soátă b(cid:1251)iă m(cid:1245)tă genă l(cid:1211)n,ă (cid:1251)ă t(cid:1241)ă hợpă laiă
Tarunbhog/Gangabarudăchoăbi(cid:1219)tăm(cid:1245)tăgenătr(cid:1245)iăquyăđ(cid:1231)nhămùiăth(cid:1131)măc(cid:1259)aăTarunbhog.ă Sarhadi et al. (2011)ăchoărằngătỷăl(cid:1227)ăkhôngăth(cid:1131)măvƠăth(cid:1131)mălƠă3:1.
Singh et al. (2010)ă xácă đ(cid:1231)nhă tínhă th(cid:1131)mă doă baă genă tr(cid:1245)iă b(cid:1241)ă sung.ă Trongă
21
tr(cid:1133)(cid:1249)ngăhợpăđ(cid:1245)tăbi(cid:1219)n,ăNguy(cid:1225)năMinhăCôngăvƠăNguy(cid:1225)năTi(cid:1219)năThĕng (2007)ăxácăđ(cid:1231)nhă tínhăth(cid:1131)măc(cid:1259)aălúaăTámăXuơnăĐƠiăđ(cid:1133)ợcăki(cid:1223)măsoátăb(cid:1251)iăítănh(cid:1193)tă2ăgenăl(cid:1211)nătácăđ(cid:1245)ngă c(cid:1245)ng tính.ăTámăTh(cid:1131)măH(cid:1191)iăH(cid:1201)u m(cid:1193)tăth(cid:1131)măho(cid:1211)căth(cid:1131)mănh(cid:1213)ălƠădoăđ(cid:1245)tăbi(cid:1219)nătr(cid:1245)iăphátă sinhăt(cid:1263)ăcácălocusăkhácănhau.ă
Prathepha (2008) nghiên c(cid:1261)u trên lúa hoang (O. rufipogon)ăđƣăphátăhi(cid:1227)n 16 cá th(cid:1223) thu th(cid:1201)p (cid:1251) Lào, m(cid:1245)t cá th(cid:1223) thu (cid:1251) Campuchia có sự hi(cid:1227)n di(cid:1227)n c(cid:1259)aăđ(cid:1245)t bi(cid:1219)n m(cid:1193)tăđo(cid:1189)n 8bp. Quan sát này (cid:1259)ng h(cid:1245) cho gi(cid:1191) thuy(cid:1219)tăalenăth(cid:1131)măđƣăhi(cid:1227)n di(cid:1227)n trong lúa hoang và tính tr(cid:1189)ngănƠyăđ(cid:1133)ợc nông dân chọn lọc trong su(cid:1237)t l(cid:1231)ch s(cid:1265) canh tác.
Kibria et al. (2008)ăđƣădùngăbaăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265)ăRM223,ăRM342AăvƠăRM515ă đ(cid:1223)ă đánhă giáă 32ă dòngă lúaă th(cid:1131)m;ă trongă đóă RM223ă xácă đ(cid:1231)nhă đ(cid:1133)ợcă 9/32ă dòngă th(cid:1131)m,ă RM342Aăxácăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1133)ợcă12/32ădòngăth(cid:1131)m,ăRM515ăxácăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1133)ợcă17/32ădòngăth(cid:1131)m.ă
Chen et al. (2008)ăđƣăxácăđ(cid:1231)nhăv(cid:1231)ătríăgenăth(cid:1131)mănằmăgiữaăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265)ăL02ă vƠăL06ăv(cid:1247)iăkho(cid:1191)ngăcáchă69kb,ătrongăvùngănƠyăcóăbaăgenăCah, Mccc2 và badh 2.1 mã hóa eukaryotic-type carbonic anhydrase, 3-methylcrotonyl-CoA carboxylase beta chain và betaine aldehyde dehydrogenase. Ding et al. (2009)ăcũngăxácăđ(cid:1231)nhă đ(cid:1133)ợcălocusă genăth(cid:1131)mă nằmătrongăkho(cid:1191)ngăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265)ăNS9 vƠă L06ăv(cid:1247)iă kho(cid:1191)ngă cách 28kb, 3ă genă (cid:1261)ngă c(cid:1265)ă mƣă hóaă putative 3-methylcrotonyl-CoA carboxylase, putative isoleucyl-tRNA synthetase và badh 2.1. Sun et al. (2008)ăcũngătìmă đ(cid:1133)ợcă ba dòng nhi(cid:1225)mă sắcă th(cid:1223)ă nhơnă t(cid:1189)oă c(cid:1259)aă viă khuẩnă (Bacterial Artificial Chromosome- BAC):ă AP004005,ă AP005301,ă AP005537ă đ(cid:1133)ợcă ph(cid:1259)ă t(cid:1263)ă aro7ă đ(cid:1219)nă RM515. AP005301,ă AP005537ă cóă th(cid:1223)ă nằmă trùngă v(cid:1247)iă dòngă BACă AP004463ă (Bradbury et al., 2008). Tao et al. (2008)ă choă rằngă ch(cid:1229)ă th(cid:1231)ă phơnă t(cid:1265)ă AP004463-13ă liênă k(cid:1219)tă g(cid:1195)nă h(cid:1131)nă v(cid:1247)iă genă th(cid:1131)mă (kho(cid:1191)ngă cáchă diă truy(cid:1221)nă 0,4cM)ă soă v(cid:1247)iă ch(cid:1229)ă th(cid:1231)ă phơnă t(cid:1265)ă AP005537-17 (1,6cM).
Nghiênăc(cid:1261)uăv(cid:1221) genăth(cid:1131)m,ăFitzgerald et al. (2008)ăphơnătíchă464ă m(cid:1199)uălúaă th(cid:1131)mănh(cid:1201)năth(cid:1193)yăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăgi(cid:1237)ngăcóăngu(cid:1239)năg(cid:1237)că(cid:1251)ăNamăvƠăĐôngăNamăỄăkhôngăcóăđ(cid:1245)tă bi(cid:1219)năm(cid:1193)tăđo(cid:1189)nă8bpăv(cid:1199)năcóă2-AP. Vìăv(cid:1201)y,ăkhôngăch(cid:1229)ăduyănh(cid:1193)tăđ(cid:1245)tăbi(cid:1219)năm(cid:1193)tăđo(cid:1189)nă 8bpăgơyăraătíchălũyă2-APămƠăcònăcóăítănh(cid:1193)tăm(cid:1245)tăđ(cid:1245)tăbi(cid:1219)năkhácăgơyăraăsựătíchălũyă2- AP. DựaăvƠo sinhăhóa,ăđ(cid:1245)tă bi(cid:1219)nă m(cid:1193)tăch(cid:1261)cănĕngăc(cid:1259)aăgenă badh1, Bradbury et al. (2008)ăchoărằngăgenăbadh1 cũngăcóăth(cid:1223)ăki(cid:1223)măsoátămùiăth(cid:1131)măt(cid:1133)(cid:1131)ngătựănh(cid:1133)ăbadh 2.1 trongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năm(cid:1211)năvƠăthi(cid:1219)uăn(cid:1133)(cid:1247)c.ăTuyănhiên,ăSinghăet al. (2010) choăbi(cid:1219)tă đ(cid:1245)tăbi(cid:1219)năm(cid:1193)tăch(cid:1261)cănĕngăc(cid:1259)aăbadh 2.1 lƠăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ăc(cid:1131)ăb(cid:1191)năđ(cid:1223)ăhìnhăthƠnhăđ(cid:1195)yăđ(cid:1259)ăch(cid:1193)tă th(cid:1131)mă(cid:1251)ălúaăth(cid:1131)m,ăho(cid:1189)tăđ(cid:1245)ngăc(cid:1259)aăbadh1 lƠăcungăc(cid:1193)păti(cid:1221)năđ(cid:1221)ăđ(cid:1223)ăhìnhăthƠnhă2-AP.
22
Nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) gen badh2 đ(cid:1245)t bi(cid:1219)n thành gen ki(cid:1223)mă soátă mùiă th(cid:1131)m,ă Kovach et al. (2009) cho bi(cid:1219)tăcóăđ(cid:1219)n 10 ki(cid:1223)uăđ(cid:1245)t bi(cid:1219)n m(cid:1247)i trong gen badh2 liên quanăđ(cid:1219)năh(cid:1133)(cid:1131)ngăth(cid:1131)măc(cid:1259)a lúa (B(cid:1191)ng 2.5),ătrongăđóăalenăbadh 2.1 đ(cid:1133)ợc đ(cid:1245)t bi(cid:1219)n theo ki(cid:1223)u m(cid:1193)tăđo(cid:1189)n 8bp (Amarawathi et al., 2008). M(cid:1245)t alen m(cid:1247)iăđ(cid:1133)ợc Daygon et al. (2010) nghiên c(cid:1261)u trên gi(cid:1237)ng Kai Noi Leung c(cid:1259)a Lào phát hi(cid:1227)năcóăđ(cid:1245)t bi(cid:1219)n 806 bp (cid:1251) exonă4ăđ(cid:1219)n exon 5 và dự ki(cid:1219)năđ(cid:1211)t tên alen badh2.11.
B(cid:1191)ng 2.5.ăM(cid:1133)(cid:1249)iăalenăđ(cid:1133)(cid:1255)c phát hi(cid:1227)n ki(cid:1223)măsoátămùiăth(cid:1131)măc(cid:1259)a các gi(cid:1237)ng lúa
Alen Ngu(cid:1239)năg(cid:1237)c
badh 2.1 Ki(cid:1223)uăđ(cid:1245)tăbi(cid:1219)n M(cid:1193)tăđo(cid:1189)nă8ăbp
badh 2.2 Gi(cid:1237)ngălúa Basmati 370, KDM 105, Nàng Th(cid:1131)măChợăĐƠo Hsiang-Keng Nuo
badh 2.3 Rassomotrafotsy (cid:1192)năĐ(cid:1245),ăTháiăLan,ă Vi(cid:1227)tăNam TrungăQu(cid:1237)c Madagascar
badh 2.4 Pare Baine Pulut
badh 2.5 Vishunparag
badh 2.6 Padi Wangi
badh 2.7 Basmati Bahar
badh 2.8 Paw San Hmwe Indonesia (cid:1192)năĐ(cid:1245) Malaysia (cid:1192)năĐ(cid:1245) Myanmar
badh 2.9 Pandan Wangi
badh 2.10 Alenăd(cid:1189)i Tainung 72 KhẩuăTanăL(cid:1133)(cid:1131)ng M(cid:1193)tăđo(cid:1189)nă7ăbp M(cid:1193)tăđo(cid:1189)nă2ăbp Thêmăđo(cid:1189)nă1ăbp M(cid:1193)tăđo(cid:1189)nă1ăbp Thayăđo(cid:1189)n Thêmăđo(cid:1189)nă1ăbp Thêmăđo(cid:1189)nă3ăbp Thayăđo(cid:1189)n Thayăđo(cid:1189)n Ch(cid:1133)aăxácăđ(cid:1231)nh Indonesia ĐƠiăLoan Vi(cid:1227)tăNam
Ngu(cid:1239)n: Kovach et al. (2009)
2.4.1.2. Thành phần mùi thơm ở lúa
Trongă h(cid:1133)(cid:1131)ngă th(cid:1131)mă c(cid:1259)a g(cid:1189)oă cóă h(cid:1131)nă 100ă ch(cid:1193)tă đƣă đ(cid:1133)ợc phát hi(cid:1227)n. Gi(cid:1237)ng Jasmine 85 có ít axit ferulic h(cid:1131)năGoolarah,ăJasmineă85ăvƠăGoolarahăl(cid:1189)i có nhi(cid:1221)u indole, Goolarah và YRF9 ch(cid:1261)a nhi(cid:1221)u 2-acetyl-1-pyrroline h(cid:1131)nălúa Pelde. Gi(cid:1237)ng Basmati ch(cid:1261)a nhi(cid:1221)u nh(cid:1193)t 2-phenylethanol và th(cid:1193)p nh(cid:1193)t là hexanal trong t(cid:1193)t c(cid:1191) các gi(cid:1237)ng quan sát. Gi(cid:1237)ng Basmati có mùi th(cid:1131)mă bắp n(cid:1241) còn gi(cid:1237)ng YRF9 và Goolarahăcóămùiăth(cid:1131)măd(cid:1261)a (Widjaja et al., 1996).
T(cid:1189)i H(cid:1245)i ngh(cid:1231) lúa qu(cid:1237)c t(cid:1219) l(cid:1195)n th(cid:1261) 3 t(cid:1189)i Hà N(cid:1245)i, Calingacion et al. (2010) báo cáo có 519 ch(cid:1193)tăbayăh(cid:1131)iă(cid:1251) g(cid:1189)o Jasmine m(cid:1247)i và Basmati dự trữ,ătrongăđóăcóă66ăch(cid:1193)t đóngăvaiătròăchínhătrongămùiăth(cid:1131)măc(cid:1259)a Jasmine. Nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) mùiăth(cid:1131)mătrênăcácă gi(cid:1237)ngălúaăđ(cid:1231)aăph(cid:1133)(cid:1131)ng,ăMathureăet al. (2010) cho bi(cid:1219)t các ch(cid:1193)t 2-AP, penta decanal, guaiacol, benzyl alcohol, indole và vanilin đóngăvaiătròăchínhăt(cid:1189)oănênămùiăth(cid:1131)măc(cid:1259)a nhóm g(cid:1189)o Basmati, Ambemohar, Kolam, Indrayani (cid:1251) (cid:1192)nă Đ(cid:1245). Theo Yang et al.
23
(2008) guaiacol, indole, p-xylene, axit myristic, nonanal, caproic axit, penta decanal và pelargonic (cid:1191)nhă h(cid:1133)(cid:1251)ng l(cid:1247)nă đ(cid:1219)n sự khác bi(cid:1227)tă mùiăth(cid:1131)mă giữa g(cid:1189)o l(cid:1261)tăđenă vƠăg(cid:1189)o trắng. Riêng axit myristic, nonanal, (E)-β-ocimene và 6,10,14-trimethyl-2- pentadecanone là ch(cid:1193)t ch(cid:1259) y(cid:1219)u (cid:1251) g(cid:1189)o l(cid:1261)tăđ(cid:1235) (D(cid:1199)n theo Sukhontha et al., 2009).
Trong thành ph(cid:1195)n hỗn hợp, ch(cid:1193)t 2-APăđóngăvaiătròăchínhătrongămùiăth(cid:1131)măc(cid:1259)a lúa. Ch(cid:1193)t này hi(cid:1227)n di(cid:1227)n (cid:1251) lá, ch(cid:1239)i, v(cid:1235) tr(cid:1193)u, v(cid:1235) cám và g(cid:1189)o trắngănh(cid:1133)ngăkhôngăcóătrongă r(cid:1225) lúa (Yoshihashi et al., 2002). N(cid:1239)ngăđ(cid:1245) c(cid:1259)a ch(cid:1193)t 2-AP có t(cid:1263) 0,006ppm t(cid:1247)i 0,09ppm (cid:1251) g(cid:1189)o trắng và n(cid:1239)ngăđ(cid:1245) t(cid:1263) 0,1 ppmăđ(cid:1219)n 0,2 ppm (cid:1251) g(cid:1189)o l(cid:1261)t (Louis et al., 2009).
Các gi(cid:1237)ngălúaăth(cid:1131)măđ(cid:1221)u có 2-APănh(cid:1133)ngăđ(cid:1245) th(cid:1131)măc(cid:1259)a các gi(cid:1237)ng khác nhau do n(cid:1239)ngă đ(cid:1245) 2-AP trong g(cid:1189)o. Trong cùng m(cid:1245)t gi(cid:1237)ng,ă mùiă th(cid:1131)mă cóă t(cid:1133)(cid:1131)ngă quană thu(cid:1201)n v(cid:1247)i th(cid:1249)iă giană sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ngă vƠă t(cid:1133)(cid:1131)ngă quană ngh(cid:1231)ch v(cid:1247)i s(cid:1237) h(cid:1189)t chắc/bông (Mathure et al.,ă 2010).ă Choă đ(cid:1219)n nay, nhi(cid:1221)u tác gi(cid:1191) đánhă giáă lúaă th(cid:1131)mă dựa trên n(cid:1239)ngăđ(cid:1245) 2-AP bằng nhi(cid:1221)uăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăkhácănhau,ătuyănhiênăch(cid:1133)aăcóăk(cid:1219)t qu(cid:1191) báo cáoănƠoăxácăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1133)ợc kho(cid:1191)ng n(cid:1239)ngăđ(cid:1245) 2-APăt(cid:1133)(cid:1131)ngă(cid:1261)ng v(cid:1247)i c(cid:1193)păth(cid:1131)m.ăVìăv(cid:1201)y, trong nghiên c(cid:1261)u ng(cid:1133)(cid:1249)i ta v(cid:1199)n ph(cid:1191)iămôăt(cid:1191)ăđ(cid:1231)nhătínhăv(cid:1221)ămùiăth(cid:1131)mălƠ:ăth(cid:1131)măđ(cid:1201)m, th(cid:1131)m,ăth(cid:1131)mănh(cid:1213) vƠăkhôngăth(cid:1131)m.ă
2.4.1.3. (cid:810)nh hưởng c a môi trường đến t nh thơm
Mùiăth(cid:1131)măph(cid:1257) thu(cid:1245)c theo mùa v(cid:1257) gieo tr(cid:1239)ng, lo(cid:1189)iăđ(cid:1193)t,ăđ(cid:1231)aăđi(cid:1223)măvƠăđ(cid:1245) phì c(cid:1259)aăđ(cid:1193)t.ăLúaăth(cid:1131)mătr(cid:1239)ng các vùng sinh thái khác nhau s(cid:1217) cóăđ(cid:1245) th(cid:1131)măkhácănhau.ă Sự hìnhă thƠnhă vƠă duyă trìă mùiă th(cid:1131)mă đ(cid:1133)ợcă giaă tĕngă n(cid:1219)uă trongă giaiă đo(cid:1189)n h(cid:1189)t vào chắc nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) xu(cid:1237)ng th(cid:1193)p và ph(cid:1257) thu(cid:1245)căvƠoăbiênăđ(cid:1245) nhi(cid:1227)t.ăHƠmăl(cid:1133)ợng 2-AP còn b(cid:1231) (cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng b(cid:1251)i khô h(cid:1189)n. Khô h(cid:1189)nătrongăgiaiăđo(cid:1189)n chín sữaălƠmătĕng hƠmăl(cid:1133)ợng 2-APănh(cid:1133)ngăkhôăh(cid:1189)n (cid:1251) giaiăđo(cid:1189)năchínăvƠngă thìăkhôngătĕngăvƠăhƠmăl(cid:1133)ợng 2-AP tĕngăcaoănh(cid:1193)t trong kho(cid:1191)ng 4-5 tu(cid:1195)n sau tr(cid:1241),ăsauăđóăgi(cid:1191)m d(cid:1195)n (Yoshihashi et al., 2002). Goufo et al. (2010) cho bi(cid:1219)t c(cid:1195)n thu ho(cid:1189)ch s(cid:1247)mă đ(cid:1223) cóă mùiă th(cid:1131)mă đ(cid:1201)m nh(cid:1133)ngăcóăth(cid:1223) nĕng su(cid:1193)t gi(cid:1191)m do h(cid:1189)tăch(cid:1133)aăchínăđ(cid:1221)u và tác gi(cid:1191) cũngăchoăbi(cid:1219)t c(cid:1193)y m(cid:1201)tăđ(cid:1245) d(cid:1195)yăh(cid:1131)năbìnhăth(cid:1133)(cid:1251)ng s(cid:1217) làm gi(cid:1191)mămùiăth(cid:1131)m.ăă
Bahmaniar and Ranjbar (2007) cho rằng bón phân cho lúa là c(cid:1195)n thi(cid:1219)tă đ(cid:1223) tĕngă nĕngă su(cid:1193)t. Tuy nhiên bónă phơnă đ(cid:1189)mă choă lúaă th(cid:1131)mă s(cid:1217) (cid:1191)nhă h(cid:1133)(cid:1251)ngă đ(cid:1219)n ch(cid:1193)t l(cid:1133)ợngăvƠăh(cid:1133)(cid:1131)ngăv(cid:1231) c(cid:1259)aăc(cid:1131)măn(cid:1193)u.ăMùiăth(cid:1131)m,ăđ(cid:1245) m(cid:1221)măc(cid:1131)m,ămƠuăsángătrắng,ăđ(cid:1245) dính c(cid:1259)a g(cid:1189)o Khao Dawk Mali 105 b(cid:1231) (cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng tỷ l(cid:1227) cơnăđ(cid:1237)iăphơnăđ(cid:1189)m v(cid:1247)i phân khác. N(cid:1219)u bón nhi(cid:1221)uăkaliăh(cid:1131)năl(cid:1133)ợngădùngăph(cid:1241)ăbi(cid:1219)năđ(cid:1223) đ(cid:1189)tănĕngăsu(cid:1193)t t(cid:1237)iăđaăthìăs(cid:1217) lƠmătĕngă mùiăth(cid:1131)măvƠăgóp ph(cid:1195)n làm cho h(cid:1189)t g(cid:1189)oăsángăh(cid:1131)nănh(cid:1133)ngăđ(cid:1245) m(cid:1221)măc(cid:1131)măgi(cid:1191)m. Phun ch(cid:1193)tăkíchăthíchăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăcũngă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăđ(cid:1219)nămùiăth(cid:1131)m. Goufo et al. (2010) cho
24
bi(cid:1219)t phun ch(cid:1193)tăkíchăthíchăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngănh(cid:1133)ăGA3, IAA, paclobutrazol (MET) (cid:1251) giai đoanălúaătr(cid:1241) 25% làm gi(cid:1191)măhƠmăl(cid:1133)ợng 2-AP tu(cid:1195)n tự là 19%, 9% và 22%.
2.4.2.ăDiătruy(cid:1221)năc(cid:1259)aăkíchăth(cid:1133)ớcăh(cid:1189)t
Kíchă th(cid:1133)(cid:1247)că h(cid:1189)tă quy(cid:1219)tă đ(cid:1231)nhă kh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợngă h(cid:1189)t,ă lƠă m(cid:1245)tă trongă baă y(cid:1219)uă t(cid:1237)ă c(cid:1193)uă thƠnhă nênă nĕngă su(cid:1193)tă (s(cid:1237)ă bông/m2,ă s(cid:1237)ă h(cid:1189)tă chắc/bôngă vƠă kh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợngă h(cid:1189)t).ă Kíchă th(cid:1133)(cid:1247)căh(cid:1189)tăbaoăg(cid:1239)măchi(cid:1221)uădƠi,ăchi(cid:1221)uăr(cid:1245)ngăvƠăđ(cid:1245)ădƠyăh(cid:1189)tă(Fanăet al., 2006). Nghiên c(cid:1261)uă trênă lúaă d(cid:1189)iă Oryza glumaepatula (IRGCă 105668)ă c(cid:1259)aă Brazil,ă Sobrizal and Yoshimura (2008) đƣ phát hi(cid:1227)n gen sk1 nằm trong kho(cid:1191)ng ch(cid:1229) th(cid:1231) phân t(cid:1265) RFLP C679 and C560 trên NST s(cid:1237)ă2ăv(cid:1247)iăkho(cid:1191)ngăcáchă2,8ăvƠă1,5cM.
Ming-wei et al. (2005)ă phơnă tíchă diă truy(cid:1221)nă (cid:1251)ă qu(cid:1195)nă th(cid:1223)ă F2 c(cid:1259)aă t(cid:1241)ă hợpă laiă Shuhuiă881/Y34ăvƠăShuhuiă527/Y34ăđƣăxácăđ(cid:1231)nhăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăr(cid:1193)tăngắnăc(cid:1259)aăgi(cid:1237)ngă Y34ăđ(cid:1133)ợcăki(cid:1223)măsoátăb(cid:1251)iăm(cid:1245)tăgenătr(cid:1245)iăhoƠnătoƠnăMi3(t) vƠăgenănƠyănằmătrênătayă ngắnă c(cid:1259)aă NSTă s(cid:1237)ă 3ă giữaă ch(cid:1229)ă th(cid:1231)ă phơnă t(cid:1265) SSRă RM282ă (kho(cid:1191)ngă cáchă diă truy(cid:1221)nă 5,1cM) và RM6283ă(kho(cid:1191)ngăcáchădiătruy(cid:1221)nă0,9cM).
Shao et al. (2010)ăđƣăphátăhi(cid:1227)năm(cid:1245)tăQTLăqGL7-2ănằmăgiữaăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265)ă RM351ăvƠăRM234ătrênăNSTăs(cid:1237)ă7.ăFanăet al. (2006)ăxácăđ(cid:1231)nhăQTLăGS3ănằmă(cid:1251)ătơmă đ(cid:1245)ngăc(cid:1259)aăNSTăs(cid:1237)ă3ălƠăQTLăđóngăvaiătròăchính.ăSựăđ(cid:1245)tăbi(cid:1219)năthayăth(cid:1219)ăm(cid:1245)tănucleotítă
CăthƠnhăAă(cid:1251)ăexonăs(cid:1237)ăhaiăc(cid:1259)aăGS3ă(Aăalen)ăđƣăđi(cid:1221)uăkhi(cid:1223)nătĕngăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăvƠăAă alenăch(cid:1229)ăth(cid:1223)ăhi(cid:1227)nă(cid:1251)ăOryza sativa, Oryza nivara và Oryza rufipogon (Takano et al., 2009). Qin et al. (2008) và Chuan et al. (2014) đƣ xácăđ(cid:1231)nhă3ăQTLă(qGLă1,ăqGLă3ă vƠăqGLă10)ăki(cid:1223)măsoátăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tătu(cid:1195)nătựănằmătrênăNSTăs(cid:1237)ă1,ă3ăvƠă10.ăLouisăet al. (2009), cũngănghiênăc(cid:1261)uăqGL3ănằmătrongăkho(cid:1191)ngăRM3204ăvƠăRM16ătrongăcácă dòngălúaă(cid:1251)ăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăF8 c(cid:1259)aăt(cid:1241)ăhợpălaiăChuan7/NanyangzhanăvƠăchoăbi(cid:1219)tăqGL3ăcùngă locusăv(cid:1247)iăGS3ăvƠăchoărằngănênădựaăvƠoăQTLănƠyăđ(cid:1223)ăchọnăgi(cid:1237)ngălúaăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợng.ă Ramkumar et al. (2010)ă thi(cid:1219)tă k(cid:1219)ă h(cid:1227)ă th(cid:1237)ngă ch(cid:1229)ă th(cid:1231)ă phơnă t(cid:1265)ă cóă tênă lƠ DRR-GL s(cid:1265)ă d(cid:1257)ngăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăPCRăv(cid:1247)iăhaiăc(cid:1211)păm(cid:1239)i, baoăg(cid:1239)măc(cid:1211)păm(cid:1239)iăngoƠiă(EFP;ăERP)ăvƠă c(cid:1211)păm(cid:1239)iătrongă(IRSP; IFLP)ăph(cid:1257)căv(cid:1257)ăchoăchọnăgi(cid:1237)ngănh(cid:1249)ăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265).ă
Jennings et al. (1979)ă choă rằngă chi(cid:1221)uă dƠiă vƠă hìnhă d(cid:1189)ngă h(cid:1189)tă diă truy(cid:1221)nă s(cid:1237)ă l(cid:1133)ợng.ăH(cid:1189)tăF1 cóăkíchăth(cid:1133)(cid:1247)cătrungăbìnhăgiữaăb(cid:1237)ăm(cid:1213),ăF2 phơnălyăv(cid:1133)ợtătr(cid:1245)iăchoăc(cid:1191)ăh(cid:1189)tă dƠiăl(cid:1199)năh(cid:1189)tătròn,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăvƠăhìnhăd(cid:1189)ng h(cid:1189)tăđ(cid:1133)ợcă(cid:1241)năđ(cid:1231)nhăr(cid:1193)tăs(cid:1247)mătrongăcácăth(cid:1219)ă h(cid:1227)ăphơnăly.ăN(cid:1219)uăki(cid:1223)uăh(cid:1189)tămongămu(cid:1237)năkhôngăxu(cid:1193)tăhi(cid:1227)nă(cid:1251)ăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăF2 thìăkhóăcóăth(cid:1223)ă tìmăraăd(cid:1189)ngăh(cid:1189)tăt(cid:1237)tăh(cid:1131)nă(cid:1251)ăF3.ăNg(cid:1133)ợcăl(cid:1189)iăn(cid:1219)uăki(cid:1223)uăh(cid:1189)tă(cid:1133)aăthíchăđƣăxu(cid:1193)tăhi(cid:1227)nă(cid:1251)ăF2 thì ít khiăphơnălyă(cid:1251)ăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăk(cid:1219)ăti(cid:1219)p.ăĐi(cid:1221)uănƠyăchoăth(cid:1193)yărằngăph(cid:1191)iăchọnăngayă(cid:1251)ăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăF2ăc(cid:1259)aă cácăc(cid:1211)pălaiăđ(cid:1131)năho(cid:1211)cătrênăqu(cid:1195)năth(cid:1223)ăF1 c(cid:1259)aăcácăc(cid:1211)pălaiăl(cid:1189)i,ălaiăba,ălaiăkép.ă
25
2.4.3. Di truyền hàm lượng amylose
Singh (2000)ăđƣăth(cid:1237)ngăkêăchoăth(cid:1193)yăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose đ(cid:1133)ợcăki(cid:1223)măsoátăb(cid:1251)iă m(cid:1245)tăgenăvƠăm(cid:1245)tăgenăph(cid:1257)ăb(cid:1241)ăsung,ăhaiăgen b(cid:1241)ăsungăho(cid:1211)că(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăs(cid:1237)ăl(cid:1133)ợngăalenă (B(cid:1191)ngă2.6).
B(cid:1191)ng 2.6. Ki(cid:1223)u gen ki(cid:1223)m soát di truy(cid:1221)năhƠmăl(cid:1133)(cid:1255)ng amylose Ki(cid:1223)uăgenăki(cid:1223)măsoát M(cid:1245)tăgenătr(cid:1245)iăkhôngăhoƠnătoƠn
Tácăgi(cid:1191)ăcôngăb(cid:1237) Seetharaman (1959); Kahlon (1965); Bollich and Webb (1973); Somrith (1974); Chang and
Li (1981); Chauhan and Nanda (1983); Huang and Li (1990).
Haiăgenăb(cid:1241)ăsungă
Stansel (1966); Hsieh and Wang (1988); McKenzie and Rutger (1983). Heda and Reddy (1986).
Haiă genătr(cid:1245)iăv(cid:1247)iăhƠmăl(cid:1133)ợngă amylose caoăcóătínhătr(cid:1245)iăh(cid:1131)năamylose th(cid:1193)p (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăs(cid:1237)ăl(cid:1133)ợng alen
Kumar and Khush (1986, 1987); Heu and Park (1976); Okuno et al. (1983); Okuno and Yano (1984); Shen et al. (1990); Lin (1989); Zhang and Peng (1996)
HƠmă l(cid:1133)ợngă amylose caoă vƠă trungă bìnhă tr(cid:1245)iă hoƠnă toƠnă soă v(cid:1247)iă hƠmă l(cid:1133)ợngă amylose th(cid:1193)p.ă Shenă et al. (1990)ăchoărằngă hƠmăl(cid:1133)ợngăamylose doă m(cid:1245)tă genăki(cid:1223)mă soát. Genăki(cid:1223)măsoátăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose caoătr(cid:1245)iăhoƠnătoƠnăv(cid:1247)iăgenăki(cid:1223)măsoátăhƠmă l(cid:1133)ợngă amylose th(cid:1193)pă khiă laiă giữaă nhómă Indica cóă hƠmă l(cid:1133)ợngă amylose cao và lúa n(cid:1219)p.ăTuyănhiên,ătrongăt(cid:1241)ăhợpălaiăgiữaălúaăIndica cóăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose th(cid:1193)păvƠălúaă n(cid:1219)păthìătínhădiătruy(cid:1221)năamyloseăđ(cid:1133)ợcăki(cid:1223)măsoátăb(cid:1251)iăđaăgen.ăĐ(cid:1245)ădẻoăđ(cid:1133)ợcăki(cid:1223)măsoátă b(cid:1251)iă m(cid:1245)tăgenăl(cid:1211)năwx nênăn(cid:1245)iă nhũă c(cid:1259)aă g(cid:1189)oă n(cid:1219)păch(cid:1229)ăch(cid:1261)aăamylopectină v(cid:1247)iăki(cid:1223)uă genă 3n=wxwxwx,ăng(cid:1133)ợcăl(cid:1189)iă(cid:1251)ăg(cid:1189)oătẻăbaoă g(cid:1239)măc(cid:1191)ă amylose và amylopectinăđ(cid:1133)ợcăki(cid:1223)mă soátăb(cid:1251)iăgenătr(cid:1245)iăWx.ăHo(cid:1189)tăđ(cid:1245)ngătínhătr(cid:1245)iăc(cid:1259)aăalenăWx khôngăb(cid:1231)ă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngădoăthayă đ(cid:1241)iăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose c(cid:1259)aăcơyăb(cid:1237),ănh(cid:1133)ngăs(cid:1237)ăl(cid:1133)ợngăalenătr(cid:1245)iăWx (cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăđ(cid:1219)nă hƠmăl(cid:1133)ợngăamylose trongăn(cid:1245)iănhũ.ăAlenăWxa quyăđ(cid:1231)nhăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose cao, tr(cid:1245)iă khôngăhoƠnătoƠnăsoăv(cid:1247)iăalenăWxb quyăđ(cid:1231)nhăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose th(cid:1193)p.ăWxa hi(cid:1227)nădi(cid:1227)nă (cid:1251)ăh(cid:1195)uăh(cid:1219)tălúaăIndica và Wxb (cid:1251)ălúaăJaponica (Zhao et al.,ă2010).ăNgoƠiăra,ăng(cid:1133)(cid:1249)iătaă cònăth(cid:1193)yăcácăalenăkhácănh(cid:1133):ăWxin doăsựăthayăth(cid:1219)ăserine t(cid:1263)ătyrosine (cid:1251)ăexonă6ăphơnă bi(cid:1227)tăđ(cid:1133)ợcăgi(cid:1237)ngăcóăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose cao và trung bình; alen Wxop doăsựăthayăth(cid:1219)ă aspartate sang glycin (cid:1251)ăexonă4ăgơyăraăn(cid:1245)iănhũăm(cid:1249) đ(cid:1257)că(Fitzgeraldăet al., 2008).
Ngu(cid:1239)n: Singh (2000)
26
Chọnă cáă th(cid:1223)ă cóă hƠmă l(cid:1133)ợngă amyloseă mongă mu(cid:1237)n,ă c(cid:1195)nă ti(cid:1219)nă hƠnhă (cid:1251)ă th(cid:1219)ă h(cid:1227)ă phơnălyăđ(cid:1195)uă(F2)ăs(cid:1217)ăchoăhi(cid:1227)uăqu(cid:1191)ăt(cid:1237)tăh(cid:1131)n.ăChọnălọcăconălaiăđangăphơnălyă(cid:1251)ăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ă mu(cid:1245)năcóăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose trungăbìnhăs(cid:1217)ăkhôngăcóăhi(cid:1227)uăqu(cid:1191),ăb(cid:1251)iăvìă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngă tíchăluỹăv(cid:1221)ăl(cid:1133)ợngăc(cid:1259)aăamylose s(cid:1217)ăx(cid:1191)yăraă(cid:1251)ăcácăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăsauăđó.ăMôiătr(cid:1133)(cid:1249)ngăgơyănênă sựă bi(cid:1219)nă đ(cid:1245)ngă đ(cid:1219)nă hƠmă l(cid:1133)ợngă amylose.ă HƠmă l(cid:1133)ợngă amyloseă cóă th(cid:1223)ă bi(cid:1219)nă đ(cid:1241)iă kho(cid:1191)ngă6%ă(cid:1251)ăcùngăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăgi(cid:1237)ngăkhiăchuy(cid:1223)năvùngătr(cid:1239)ngăt(cid:1263)ăn(cid:1131)iănƠyăđ(cid:1219)năn(cid:1131)iăkhácă hayăt(cid:1263)ăv(cid:1257)ănƠyăsangăv(cid:1257)ăkhác.ăHƠmăl(cid:1133)ợngăamylose trongăn(cid:1245)iănhũăb(cid:1231)ă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăb(cid:1251)iă nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ămôiătr(cid:1133)(cid:1249)ngă(Zhaoăet al., 2010).
2.4.4.ăDiătruy(cid:1221)nătínhătr(cid:1189)ngăhàmăl(cid:1133)(cid:1255)ngăproteină
HƠmă l(cid:1133)ợngă proteină lƠă m(cid:1245)tă ch(cid:1229)ă tiêuă quană trọngă đ(cid:1237)iă v(cid:1247)iă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngă dinhă d(cid:1133)ỡngăc(cid:1259)aăh(cid:1189)tăg(cid:1189)o.ăProteinăcóătrongăg(cid:1189)oăđ(cid:1133)ợcăđánhăgiáăcaoăh(cid:1131)năsoăv(cid:1247)iăcácălo(cid:1189)iă ngũăc(cid:1237)căkhácăvìăl(cid:1133)ợngă lysine chi(cid:1219)mătrungăbìnhăkho(cid:1191)ngă4%ă protein.ăHƠmă l(cid:1133)ợngă proteinăc(cid:1259)aălúaăth(cid:1133)(cid:1249)ngătrungăbìnhăkho(cid:1191)ngă7%ă(cid:1251)ăg(cid:1189)oăxátătrắngăvƠă8%ă(cid:1251)ăg(cid:1189)oăl(cid:1261)t.ă Phẩmăch(cid:1193)tăproteinăc(cid:1259)aăg(cid:1189)oătuỳăthu(cid:1245)căvƠoăl(cid:1133)ợngăprotein có trongăh(cid:1189)t.ăKhiăl(cid:1133)ợngă proteinătĕng,ădoădiătruy(cid:1221)năhayădoăcanhătác,ăthìăl(cid:1133)ợngăproteinăm(cid:1193)tătrongălúcăxayăxátă cũngă gi(cid:1191)m,ă ch(cid:1261)ngă t(cid:1235)ă ph(cid:1195)nă l(cid:1247)nă proteină tĕngă thêmă khôngă ph(cid:1191)iă (cid:1251)ătrongă cám.ă Nh(cid:1133)ă v(cid:1201)y,ăv(cid:1221)ăm(cid:1211)tădinhăd(cid:1133)ỡng, g(cid:1189)oăcóăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteinăcaoăt(cid:1237)tăh(cid:1131)năg(cid:1189)oăcó hàm l(cid:1133)ợngă protein th(cid:1193)p (Jennings et al.,ă 1979).ă Cácă nhƠă chọnă gi(cid:1237)ngă đƣă c(cid:1237)ă gắngă nơngă caoă hƠmăl(cid:1133)ợngăproteinătrongăh(cid:1189)tănh(cid:1133)ngăítăthƠnhăcông.ăDi truy(cid:1221)nătínhătr(cid:1189)ngăprotein do đaă genă đi(cid:1221)uă khi(cid:1223)nă cóă h(cid:1227)ă s(cid:1237)ă diă truy(cid:1221)nă kháă th(cid:1193)p,ă cóă th(cid:1223)ă doă (cid:1191)nhă h(cid:1133)(cid:1251)ngă t(cid:1133)(cid:1131)ngă tácă m(cid:1189)nhăm(cid:1217)ăgiữaăki(cid:1223)uăgenăvƠămôiătr(cid:1133)(cid:1249)ng.ăTrongăquáătrìnhăcanhătácăn(cid:1219)uăkhôngăbónă hayă bónă ítă đ(cid:1189)m,ă thìă cácă gi(cid:1237)ngă lúaă caoă s(cid:1191)nă ch(cid:1229)ă ch(cid:1261)aă m(cid:1245)tă l(cid:1133)ợngă proteină t(cid:1133)(cid:1131)ngă đ(cid:1133)(cid:1131)ngăv(cid:1247)iălúaăđ(cid:1231)aăph(cid:1133)(cid:1131)ng.ăNh(cid:1133)ngăkhiăđ(cid:1133)ợcăbónănhi(cid:1221)uăđ(cid:1189)măvƠăápăd(cid:1257)ngăcácăbi(cid:1227)nă phápăkỹăthu(cid:1201)tăcanhătácăthìăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteinăs(cid:1217)ătĕngă(Jenningsăet al., 1979).
Theo Lang Nguyen Thi et al. (2013) c(cid:1191)i ti(cid:1219)n phẩm ch(cid:1193)t h(cid:1189)t (cid:1251) ĐBSCLă đ(cid:1133)ợc thực hi(cid:1227)n trên n(cid:1221)n t(cid:1191)ng các c(cid:1211)p lai giữa Jasmine và dòng gi(cid:1237)ng cao s(cid:1191)n, ngắnăngƠy.ăHƠmăl(cid:1133)ợng protein trong h(cid:1189)tăđ(cid:1133)ợcăxemănh(cid:1133)ăm(cid:1245)t trong những ch(cid:1229) tiêu quan trọng b(cid:1231) (cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng rõ r(cid:1227)t b(cid:1251)i th(cid:1249)i gian t(cid:1239)n trữ.
2.5.ăDIăTRUY(cid:1220)NăC(cid:1258)AăM(cid:1244)TăS(cid:1236)ăTệNHăTR(cid:1188)NGăLIểNăQUANăĐ(cid:1218)NăNĔNGă SU(cid:1192)TăLÖA 2.5.1.ăS(cid:1237)ăh(cid:1189)tătrên bông
S(cid:1237)ăh(cid:1189)tătrênăbôngălƠătínhătr(cid:1189)ngăđ(cid:1133)ợcăcácănhƠăchọnăgi(cid:1237)ngăquanătơm,ăliênăquană
nhi(cid:1221)uăđ(cid:1219)nănĕngăsu(cid:1193)tăh(cid:1189)tătrênăcơyălúa.ăTínhătr(cid:1189)ngănƠyăph(cid:1257)ăthu(cid:1245)căvƠoăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ădiătruy(cid:1221)nă vƠăđ(cid:1133)ợcăth(cid:1223)ăhi(cid:1227)năbằngăsựăt(cid:1133)(cid:1131)ngătácăgiữaăki(cid:1223)uăgenăvƠămôiătr(cid:1133)(cid:1249)ngă(Pă=ăGăx E). Các
27
nghiên c(cid:1261)uăg(cid:1195)năđơyăđƣăkh(cid:1191)ngăđ(cid:1231)nhăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tătrênăbôngăc(cid:1259)aăcơyălúaălƠătínhătr(cid:1189)ngăs(cid:1237)ă l(cid:1133)ợngă vƠă đ(cid:1133)ợcă xácă đ(cid:1231)nhă doă nhi(cid:1221)uă genă quiă đ(cid:1231)nhă (tínhă tr(cid:1189)ngă đaă gen).ă M(cid:1245)tă s(cid:1237)ă gen/locusăki(cid:1223)măsoátătínhătr(cid:1189)ngănƠyăđƣăđ(cid:1133)ợcăđ(cid:1133)aăra:ăgenăspp7 trênăNSTăs(cid:1237)ă7,ăvùngă liênăk(cid:1219)tăv(cid:1247)iăc(cid:1211)păch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăRM500ă- RM418; gen gpp1.1 trênăNSTăs(cid:1237)ă1ăliênăk(cid:1219)tăv(cid:1247)iă ch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăRM104ă(Qiang et al., 2010); qGN10.2 trênăNSTăs(cid:1237)ă10ăliênăk(cid:1219)tătrongăc(cid:1211)pă ch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăRM222ăậ RM4915 (Jing et al., 2010).
2.5.2.ăTỷăl(cid:1227)ăh(cid:1189)tăchắcă
Tỷăl(cid:1227)ăh(cid:1189)tăchắcălƠăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ăquanătrọngăquy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1219)nănĕngăsu(cid:1193)tălúa.ăCácăy(cid:1219)uă t(cid:1237)ăngo(cid:1189)i c(cid:1191)nhă(mùaăv(cid:1257),ăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năth(cid:1249)iăti(cid:1219)t,ăkỹăthu(cid:1201)tăs(cid:1191)năxu(cid:1193)t)ă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăl(cid:1247)năđ(cid:1219)năt(cid:1229)ă l(cid:1227)ăh(cid:1189)tăchắcă(cid:1251)ăcơyălúa.ăT(cid:1229)ăl(cid:1227)ăh(cid:1189)tăchắcăđ(cid:1133)ợcăquy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nhă(cid:1251)ăth(cid:1249)iăkỳătr(cid:1133)(cid:1247)căvƠăsauătrỗ,ă
n(cid:1219)uăg(cid:1211)păđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năb(cid:1193)tăthu(cid:1201)nătrongăth(cid:1249)iăkỳănƠyăthìăt(cid:1229)ăl(cid:1227)ălépăs(cid:1217)ăcao.ăTỷăl(cid:1227)ăh(cid:1189)tăchắcă(cid:1251)ă cơyă lúaă ph(cid:1241)ă bi(cid:1219)nă daoă đ(cid:1245)ngă t(cid:1263)ă 90-95%, cao là 95-98%,ă cũngă cóă khiă d(cid:1133)(cid:1247)iă 70%ă ho(cid:1211)căth(cid:1201)măchíăcònăth(cid:1193)păh(cid:1131)nănữa.ăTỷăl(cid:1227)ăh(cid:1189)tăchắcăcònăph(cid:1257)ăthu(cid:1245)căvƠoăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)măc(cid:1259)aă
gi(cid:1237)ngă (ki(cid:1223)uă gen).ă Đơyă lƠă tínhă tr(cid:1189)ngă s(cid:1237)ă l(cid:1133)ợng,ă đ(cid:1133)ợcă ki(cid:1223)mă soátă b(cid:1251)iă 1ă nhómă
gen/locusă (tínhă tr(cid:1189)ngă đaă gen).ă Cácă nghiênă c(cid:1261)uă g(cid:1195)nă đơyă đƣă đ(cid:1133)aă raă đ(cid:1133)ợcă m(cid:1245)tă s(cid:1237)ă vùngăgen/locusăki(cid:1223)măsoátătínhătr(cid:1189)ngănƠy:ăgenăqSSP11.1 trênăNSTăs(cid:1237)ă11ăliênăk(cid:1219)tă v(cid:1247)iăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăRM202ă(Jingăet al., 2010); gen pss12.1 trênăNSTăs(cid:1237)ă12,ăliênăk(cid:1219)tăv(cid:1247)iă ch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăRM7102ă(Qiang et al., 2010).
2.5.3.ăKh(cid:1237)iăl(cid:1133)(cid:1255)ngă1000ăh(cid:1189)tă
Kh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tălƠăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ăcu(cid:1237)iăcùngăquy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1219)nănĕngăsu(cid:1193)tăh(cid:1189)tăc(cid:1259)aă
cơyă lúa.ă Kh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợngă 1000ă h(cid:1189)tă c(cid:1259)aă cơyă lúaă th(cid:1133)(cid:1249)ngă bi(cid:1219)nă thiênă t(cid:1201)pă trungă trongă kho(cid:1191)ng 20-30ăgamăvƠăđ(cid:1133)ợcăc(cid:1193)uăthƠnhăb(cid:1251)iă2ăy(cid:1219)uăt(cid:1237):ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngăv(cid:1235)ătr(cid:1193)uă(th(cid:1133)(cid:1249)ngă chi(cid:1219)măkho(cid:1191)ngă20%)ăvƠăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oă(th(cid:1133)(cid:1249)ngăchi(cid:1219)măkho(cid:1191)ngă80%).ăĐơyălƠă
tínhătr(cid:1189)ngăch(cid:1259)ăy(cid:1219)uădoăđ(cid:1211)cătínhădiătruy(cid:1221)năc(cid:1259)aăgi(cid:1237)ngăquy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nh,ăítăb(cid:1231)ă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngă
b(cid:1251)iăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nămôiătr(cid:1133)(cid:1249)ng.ăKh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăc(cid:1259)aăcơyălúaăcóă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăm(cid:1245)tă
ph(cid:1195)năb(cid:1251)iăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nămôiătr(cid:1133)(cid:1249)ngăvƠoăth(cid:1249)iăkỳăgi(cid:1191)mănhi(cid:1225)mă(18ăngƠyătr(cid:1133)(cid:1247)căkhiătr(cid:1241))ă đ(cid:1219)năcỡăh(cid:1189)tăchoăđ(cid:1219)năkhiăvƠoăchắcăr(cid:1245)ă(15ă - 25ăngƠyăsauăkhiătrỗ)ăđ(cid:1219)năđ(cid:1245)ămẩyăc(cid:1259)aă h(cid:1189)t.ăăKh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăc(cid:1259)aăcơyălúaălƠătínhătr(cid:1189)ngăs(cid:1237)ăl(cid:1133)ợng,ădoănhi(cid:1221)uăgen/locusă ki(cid:1223)mă soát.ă Theoă cácă nghiênă c(cid:1261)uă g(cid:1195)nă đơy,ă cóă 3ă vùngă gen/locusă chính quiă đ(cid:1231)nhă kh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợngă 1000ă h(cid:1189)t: gen qGWt5.2 trênă NSTă s(cid:1237)ă 5,ă liênă k(cid:1219)tă v(cid:1247)iă c(cid:1211)pă ch(cid:1229)ă th(cid:1231)ă RM440 ậ RM534; gen qGWt11.1 trênăNSTăs(cid:1237)ă11,ăliênăk(cid:1219)tăv(cid:1247)iăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăRM332- RM370 (Jing et al., 2010); gen kgw2.1 trênăNSTăs(cid:1237)ă2,ăliênăk(cid:1219)tăv(cid:1247)iăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăRM262ă (Qiang et al., 2010).
28
2.5.4.ăNĕngăsu(cid:1193)tăh(cid:1189)t
Nĕngă su(cid:1193)tă h(cid:1189)tă lƠă m(cid:1245)tă m(cid:1257)că tiêuă quană trongă nh(cid:1193)tă c(cid:1259)aă cácă nhƠă chọnă gi(cid:1237)ng. Ngoài y(cid:1219)u t(cid:1237) v(cid:1221) đ(cid:1211)c tính di truy(cid:1221)n c(cid:1259)a gi(cid:1237)ngăthìănĕngăsu(cid:1193)t lúa còn ph(cid:1257) thu(cid:1245)c nhi(cid:1221)u vào y(cid:1219)u t(cid:1237) ngo(cid:1189)i c(cid:1191)nh. Nghiênăc(cid:1261)uăv(cid:1221)ăcácăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ădiătruy(cid:1221)năki(cid:1223)măsoátănĕngăsu(cid:1193)tăh(cid:1189)t (cid:1251)ă cơyălúa,ăcácănhƠănghiênăc(cid:1261)uăđ(cid:1221)uăkh(cid:1191)ngăđ(cid:1231)nhăđơyălƠătínhătr(cid:1189)ngăs(cid:1237)ăl(cid:1133)ợngăr(cid:1193)tăph(cid:1261)căt(cid:1189)p,ă doănhi(cid:1221)uăgen/locusăki(cid:1223)măsoát.ăNgoƠiăcácăvùngăgen/locusăki(cid:1223)măsoátăcácă y(cid:1219)uăt(cid:1237)ăc(cid:1193)uă thƠnh,ă cònă cóă vùngă gen/locusă riêngă ki(cid:1223)mă soátă nĕngă su(cid:1193)tă h(cid:1189)tă đƣă đ(cid:1133)ợcă tìmă ra.ă Tuyă nhiên,ăc(cid:1131)ăch(cid:1219)ăki(cid:1223)măsoátănĕngăsu(cid:1193)tăh(cid:1189)tăc(cid:1259)aăcácăvùngăgen/locusănƠyănh(cid:1133)ăth(cid:1219)ănƠoăvƠăcóă liênăquanăgìăđ(cid:1219)năcácăvùngăgen/locusăki(cid:1223)măsoátăcácăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ăc(cid:1193)uăthƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăthìăv(cid:1199)nă ch(cid:1133)aăđ(cid:1133)ợcălƠmărõ.ăTheoăđó,ăcóă5ăvùngăgen/locusăki(cid:1223)măsoátănĕngăsu(cid:1193)tăh(cid:1189)tăc(cid:1259)aălúaăđƣă đ(cid:1133)ợcătìmăra:ăgen qDTY1.1 trênăNSTăs(cid:1237)ă1ăliênăk(cid:1219)tăv(cid:1247)iăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăRM431ă(Vikramăet al., 2011); gen yld8.1 trênăNSTăs(cid:1237)ă8ăliênăk(cid:1219)tăv(cid:1247)iăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăRM256ă(Qiang et al., 2010); gen qSSP11.1 trên NST s(cid:1237)ă11ăliênăk(cid:1219)tăv(cid:1247)iăc(cid:1211)păch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăRM202ăậ 287, gen qGYP2.1 trên NSTăs(cid:1237)ă2,ăliênăk(cid:1219)tăv(cid:1247)iăc(cid:1211)p ch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăRM110ăậ RM211 và qGYP3.1 trênănhi(cid:1225)măsắcăth(cid:1223)ă s(cid:1237)ă3ăliênăk(cid:1219)tăv(cid:1247)iăc(cid:1211)păch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăRM282ăậ RM49 (Jing et al., 2010). M(cid:1261)c cân bằng t(cid:1237)iă(cid:1133)uă giữa các thành ph(cid:1195)nănĕngăsu(cid:1193)tăđ(cid:1223) đ(cid:1189)tănĕngăsu(cid:1193)tăcaoăthayăđ(cid:1241)i tùy theo gi(cid:1237)ngălúa,ăđi(cid:1221)u ki(cid:1227)năđ(cid:1193)tăđai,ăth(cid:1249)i ti(cid:1219)t và kỹ thu(cid:1201)tăcanhătác.ăH(cid:1131)nănữa, (cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng c(cid:1259)a mỗi thành ph(cid:1195)n nĕngăsu(cid:1193)tăđ(cid:1219)nănĕngăsu(cid:1193)t lúa không ch(cid:1229) khác nhau v(cid:1221) th(cid:1249)iăgianănóăđ(cid:1133)ợcăxácăđ(cid:1231)nh mà còn do sự góp ph(cid:1195)n c(cid:1259)aănóătrongănĕngăsu(cid:1193)t h(cid:1189)t.ăĐ(cid:1223) bi(cid:1219)t t(cid:1195)m quan trọngăt(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1237)i c(cid:1259)a mỗi thành ph(cid:1195)nănĕngăsu(cid:1193)tăđ(cid:1237)i v(cid:1247)iănĕngăsu(cid:1193)t h(cid:1189)t, Yoshida and Parao (1976), đƣă phơnă tíchă t(cid:1133)(cid:1131)ngă quană h(cid:1239)i qui nhi(cid:1221)u chi(cid:1221)u, s(cid:1265) d(cid:1257)ngă ph(cid:1133)(cid:1131)ngă trìnhă logY = logN + logM + logF + R.ăPh(cid:1133)(cid:1131)ngătrìnhănƠyăđ(cid:1133)ợc rút ra t(cid:1263) ph(cid:1133)(cid:1131)ngătrìnhănĕngăsu(cid:1193)t rút gọn nh(cid:1133)ăsau:ăY=ăNăxăMăxăFăxă10-5.ăTrongăđó,ăYălƠănĕngăsu(cid:1193)t h(cid:1189)t (t(cid:1193)n/ha), N là t(cid:1241)ng s(cid:1237) h(cid:1189)t trên m2, M là kh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợng 1000 h(cid:1189)t (g), F là ph(cid:1195)nătrĕmăh(cid:1189)t chắc và R là hằng s(cid:1237).
B(cid:1191)ng 2.7. M(cid:1261)căđ(cid:1245) đóngăgópăc(cid:1259)a các y(cid:1219)u t(cid:1237) vƠoănĕngăsu(cid:1193)t lúa
Ngu(cid:1239)n bi(cid:1219)năđ(cid:1245)ng M(cid:1261)căđ(cid:1245) đóngăgópăvƠoănĕngăsu(cid:1193)t (%)
T(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1237)i 60,2 Tuy(cid:1227)tăđ(cid:1237)i 74 (N)
21,2 26
75,7 93
78,5 96
81,4 100 S(cid:1237) h(cid:1189)t trên m2 Ph(cid:1195)nătrĕnăh(cid:1189)t chắc (F) và KL. 1000 h(cid:1189)t (M) S(cid:1237) h(cid:1189)t trên m2 (N) và ph(cid:1195)nătrĕmăh(cid:1189)t chắc (F) S(cid:1237) h(cid:1189)t trên m2 (N) và KL. 1000 h(cid:1189)t (M) T(cid:1193)t c(cid:1191) N, F, M
K(cid:1219)t qu(cid:1191) cho th(cid:1193)y, t(cid:1241)ng hợp t(cid:1193)t c(cid:1191) các thành ph(cid:1195)nă nĕngă su(cid:1193)tă đóngă gópă kho(cid:1191)ng 81,4% bi(cid:1219)nă đ(cid:1245)ng c(cid:1259)aă nĕngă su(cid:1193)tă lúa.ă Trongă đó,ă riêngă s(cid:1237) h(cid:1189)t/m2 chi(cid:1219)m
Ngu(cid:1239)n: Yoshida and Parao (1976 )
29
60,2%, tỷ l(cid:1227) h(cid:1189)t chắc và kh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợng h(cid:1189)t hợp l(cid:1189)i chi(cid:1219)m 21,2%, s(cid:1237) h(cid:1189)t/m2, ph(cid:1195)nătrĕmă h(cid:1189)t chắcă đóngă gópă 75,7%ă vƠă s(cid:1237) h(cid:1189)t/m2 c(cid:1245)ng v(cid:1247)i kh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợng h(cid:1189)tă đóngă gópă đ(cid:1219)n 78,5%ănĕngăsu(cid:1193)t lúa. N(cid:1219)u sự góp ph(cid:1195)n c(cid:1259)a t(cid:1193)t c(cid:1191) các thành ph(cid:1195)nănĕngăsu(cid:1193)t là 100% thì sự đóngăgópăc(cid:1259)a s(cid:1237) h(cid:1189)t/m2 s(cid:1217) là 74% và sự góp ph(cid:1195)n c(cid:1259)a tỷ l(cid:1227) h(cid:1189)t chắc v(cid:1247)i kh(cid:1237)i l(cid:1133)ợng 1000 h(cid:1189)t là 26%, k(cid:1219)t hợp s(cid:1237) h(cid:1189)t/m2 và ph(cid:1195)nătrĕmăh(cid:1189)t chắcăđóngăgópă93%,ăs(cid:1237) h(cid:1189)t/m2 c(cid:1245)ng v(cid:1247)i kh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợng h(cid:1189)tă đóngă gópă đ(cid:1219)nă 96%ă nĕngă su(cid:1193)t lúa (Yoshida and Parao, 1976).ă Nh(cid:1133)ă v(cid:1201)y, có th(cid:1223) nói rằng s(cid:1237) h(cid:1189)t/m2 là thành ph(cid:1195)nă nĕngă su(cid:1193)t quan trọng nh(cid:1193)t trong s(cid:1237) các thành ph(cid:1195)nă nĕngă su(cid:1193)t. Tuy nhiên, trong nhữngă đi(cid:1221)u ki(cid:1227)n ngo(cid:1189)i c(cid:1191)nh nh(cid:1193)tăđ(cid:1231)nh, nh(cid:1193)tălƠătrongăđi(cid:1221)u ki(cid:1227)n th(cid:1249)i ti(cid:1219)t b(cid:1193)t (cid:1241)nă(m(cid:1133)aăgió,ănóng,ăl(cid:1189)nh b(cid:1193)tăth(cid:1133)(cid:1249)ng trong th(cid:1249)i kỳ trỗ) thì các thành ph(cid:1195)n c(cid:1193)uăthƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăkhácănh(cid:1133)ătỷ l(cid:1227) h(cid:1189)t chắc và kh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợng 1000 h(cid:1189)tă(đ(cid:1245) mẩy c(cid:1259)a h(cid:1189)t) l(cid:1189)iăđóngăvaiătròăquanătrọng đ(cid:1219)n nĕngăsu(cid:1193)tălúaăh(cid:1131)nălƠăs(cid:1237) h(cid:1189)t/m2 (Qin et al., 2010).
Theo Dong-Ming et al. (2013)ăkhiănghiênăc(cid:1261)uăch(cid:1261)cănĕngăb(cid:1245)ăgenomeăc(cid:1259)aă lúaădựaătrênăcôngăngh(cid:1227)ăgi(cid:1191)iătrìnhătựăvƠăl(cid:1201)păb(cid:1191)năđ(cid:1239)ăc(cid:1259)aăcácăgenăliênăquanăđ(cid:1219)năcácă y(cid:1219)uăt(cid:1237)ăc(cid:1193)uăthƠnhănĕngăsu(cid:1193)t,ădựaătrênăqu(cid:1195)năth(cid:1223)ăphơnălyăF1ăgiữaădòngăb(cid:1237)ăR11128ă vƠădòngăm(cid:1213) lƠăNipponbare,ăđƣăphátăhi(cid:1227)năcóă49ăQTLsăliênăquanăđ(cid:1219)nă5ăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ăc(cid:1193)uă thƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăvƠănằmătrênă11ănhi(cid:1225)măsắcăth(cid:1223)ăkhácănhau,ăcóă14ăQTLsănằmătrênă nhi(cid:1225)mă sắcă th(cid:1223)ă s(cid:1237)ă 6.ă Cácă genă đi(cid:1221)uă khi(cid:1223)nă tínhă tr(cid:1189)ngă t(cid:1237)tă đ(cid:1133)ợcă quiă t(cid:1257)ă (cid:1251)ă dòngă b(cid:1237)ă R1128 là: Sd1 choăchi(cid:1221)uăcaoăcơy,ă Hd1 và Ehd1 choăth(cid:1249)iăgianătrỗ,ă Gn1a choăs(cid:1237)ă h(cid:1189)tăvƠăIPA1 choăki(cid:1223)uăcơyălỦăt(cid:1133)(cid:1251)ng.ăÔngăchoărằngăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngădòngăb(cid:1237)ăR1128ăđ(cid:1223)ălƠmă b(cid:1237)ăchoălúaălaiăsiêuănĕngăsu(cid:1193)t.
2.6.ăNGHIÊNăC(cid:1260)UăV(cid:1220)ăCH(cid:1232)NăT(cid:1188)OăGI(cid:1236)NGăLÚAăLAIăCH(cid:1192)TăL(cid:1132)(cid:1254)NG CAO
C(cid:1191)iăti(cid:1219)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăh(cid:1189)tălúaălaiălƠăm(cid:1245)tăv(cid:1193)năđ(cid:1221)ăkhóătrongăch(cid:1133)(cid:1131)ngătrìnhăchọnă t(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaădƠiăh(cid:1189)n.ăLỦăthuy(cid:1219)tăvƠăkỹăthu(cid:1201)tăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaălaiăth(cid:1131)măđƣăđ(cid:1133)ợcă TrungăTơmăNghiênăc(cid:1261)uăLúaălaiăH(cid:1239)ăNam-TrungăQu(cid:1237)căđ(cid:1221)ăxu(cid:1193)t,ădòngăm(cid:1213)ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)că th(cid:1131)măđ(cid:1195)uătiênăt(cid:1189)oăraălƠăXiangxiangă2Aălai v(cid:1247)iăăXiangyouă63ăt(cid:1189)oăraăgi(cid:1237)ngălúaălaiă th(cid:1131)m,ăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăt(cid:1237)t.ăTrongă20ănĕmănghiênăc(cid:1261)uăh(cid:1131)nă10ădòngăm(cid:1213)ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căvƠă40ăt(cid:1241)ă hợpălúaălaiăth(cid:1131)măđƣăđ(cid:1133)ợcăphátătri(cid:1223)nă(cid:1251)ăTrungăQu(cid:1237)c.ăM(cid:1245)tăs(cid:1237)ăVi(cid:1227)nănghiênăc(cid:1261)uăn(cid:1133)(cid:1247)că
ngoƠi,ăđ(cid:1211)căbi(cid:1227)tălƠăVi(cid:1227)nănghiênăc(cid:1261)uălúaăQu(cid:1237)căt(cid:1219)ă(IRRI)ăvƠăVi(cid:1227)năKhoaăhọcăNôngă nghi(cid:1227)pă(cid:1192)năĐ(cid:1245)ăcũngăđƣăchọn t(cid:1189)oăthƠnhăcôngăm(cid:1245)tălo(cid:1189)tăcácăt(cid:1241)ăhợpălúaălaiăth(cid:1131)m.ăCácă nhƠănghiênăc(cid:1261)uăđƣăthƠnhăcôngăchọnăgi(cid:1237)ngăápăd(cid:1257)ngăcôngăngh(cid:1227)ăsinhăhọcăđ(cid:1223)ănhơnă
bi(cid:1219)tăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mămùiăth(cid:1131)mălƠmăphongăphúăthêmălỦăthuy(cid:1219)tăvƠăkỹăthu(cid:1201)tăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngă lúaălaiăth(cid:1131)mă(Bai et al., 2008).
Theo Li et al. (2008) kỹ thu(cid:1201)t chọn t(cid:1189)o gi(cid:1237)ngălúaălaiăcóămùiăth(cid:1131)măvƠăg(cid:1189)o
30
m(cid:1221)m (cid:1251) Vân Nam-Trung Qu(cid:1237)c t(cid:1201)p trung vào d(cid:1189)ng h(cid:1189)t, thành ph(cid:1195)n hóa học, ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápănh(cid:1201)n bi(cid:1219)t bi(cid:1223)u hi(cid:1227)n di truy(cid:1221)n, b(cid:1191)năđ(cid:1239) genăth(cid:1131)mă(cid:1251) lúa và quan h(cid:1227) v(cid:1247)i môiătr(cid:1133)(cid:1249)ng gieo tr(cid:1239)ng. K(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) cho th(cid:1193)y ngu(cid:1239)n v(cid:1201)t li(cid:1227)u mangăgenăth(cid:1131)m ho(cid:1211)c b(cid:1237) m(cid:1213) có ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợng cao là r(cid:1193)t quan trọngăđ(cid:1223) t(cid:1241) hợp vào con cáiăcóănĕngăsu(cid:1193)t cao và ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợng t(cid:1237)t.ăMùiăth(cid:1131)mă(cid:1251) lúaăđ(cid:1133)ợcăđi(cid:1221)u khi(cid:1223)n b(cid:1251)i gen l(cid:1211)n,ăgenăth(cid:1131)măkhôngăch(cid:1229) cóătrongălúaăth(cid:1131)mămƠăcònăcóăc(cid:1191) trong ngu(cid:1239)n genălúaăđ(cid:1231)a ph(cid:1133)(cid:1131)ng khôngăth(cid:1131)mă(cid:1251) tr(cid:1189)ng thái d(cid:1231) hợp.ăNh(cid:1133)ăv(cid:1201)y, chọn t(cid:1189)o gi(cid:1237)ngălúaăth(cid:1131)măcóăth(cid:1223) thanh lọc v(cid:1201)t li(cid:1227)u di truy(cid:1221)n gi(cid:1237)ngălúaăđ(cid:1231)aăph(cid:1133)(cid:1131)ngăh(cid:1189)t m(cid:1221)măkhôngăth(cid:1131)m.
Li et al. (2010)ă đƣă chọn t(cid:1189)o thành công gi(cid:1237)ngă lúaă laiă th(cid:1131)mă lƠ Wenfu 7. Wenfuă7ăđ(cid:1133)ợc lai t(cid:1263) CMS th(cid:1131)măYixiangă1AăvƠădòngăph(cid:1257)c h(cid:1239)iăth(cid:1131)m,ăc(cid:1131)măm(cid:1221)m. Gi(cid:1237)ngăcóăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)m h(cid:1189)t phù hợp v(cid:1247)i tiêu chuẩn ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcaoăvƠăcóămùiăth(cid:1131)m,ă nĕngăsu(cid:1193)t cao, ph(cid:1189)m vi thích (cid:1261)ng r(cid:1245)ng và th(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ng phù hợp. Wenfu 7 có nĕngăsu(cid:1193)tăđ(cid:1189)t 8,7 t(cid:1193)n/ha cao h(cid:1131)năsoăv(cid:1247)i gi(cid:1237)ngăđ(cid:1237)i ch(cid:1261)ng 0,9% và đ(cid:1133)ợc tr(cid:1239)ng ph(cid:1241) bi(cid:1219)n (cid:1251) Vân Nam-Trung Qu(cid:1237)c.
TheoăWangă(2012)ălúaălaiăcóănĕngăsu(cid:1193)tăcaoăh(cid:1131)năcácăgi(cid:1237)ngălúaăthu(cid:1195)nătrênă 20%,ăh(cid:1189)tăc(cid:1259)aăF1ăkhiăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăth(cid:1133)(cid:1131)ngăm(cid:1189)iălƠăF2.ăCácătínhătr(cid:1189)ngăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăquană trọngănh(cid:1193)tăc(cid:1259)aăF2ănƠyălƠăđ(cid:1245)ătrongăc(cid:1259)aăn(cid:1245)iănhũ,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose,ănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăhóaă h(cid:1239),ăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)năgelăvƠăđ(cid:1245)ăb(cid:1189)căb(cid:1257)ngăphơnălyă(cid:1251)ăF2ănh(cid:1133)ăth(cid:1219)ănƠo.ăDoăv(cid:1201)y, đ(cid:1223)ăphátătri(cid:1223)nă cácăgi(cid:1237)ngălúaălaiăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăc(cid:1195)năhi(cid:1223)uăbi(cid:1219)tă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngădiătruy(cid:1221)năc(cid:1259)aădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ă
nh(cid:1133)ăth(cid:1219)ănƠoăđ(cid:1219)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngălúaălai.ăNhữngăQTLă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăchínhăđ(cid:1219)năkíchăth(cid:1133)(cid:1247)că
h(cid:1189)t,ăd(cid:1189)ngăh(cid:1189)tăvƠăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngăh(cid:1189)tăđƣăđ(cid:1133)ợcănh(cid:1201)năbi(cid:1219)tătrênănhi(cid:1225)măsắcăth(cid:1223)ăs(cid:1237)ă3.ăN(cid:1219)uă ph(cid:1237)iăhợpăalleleăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăGS3 ho(cid:1211)căqGL-3a vƠoătrongădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóăchi(cid:1221)uă dƠiăh(cid:1189)tătrungăbình,ăc(cid:1191)ănĕngăsu(cid:1193)tăvƠăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăc(cid:1259)aălúaălaiăcóăth(cid:1223)ăđ(cid:1133)ợcăc(cid:1191)iăthi(cid:1227)n.ă N(cid:1245)iănhũăc(cid:1131)ăb(cid:1191)n xácăđ(cid:1231)nhăbằngăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose.ăB(cid:1189)căb(cid:1257)ngă(cid:1251)ătrungătơm đ(cid:1133)ợcă đi(cid:1221)uăkhi(cid:1223)năbằngăđ(cid:1131)năgenăl(cid:1211)n.ăB(cid:1189)că(cid:1251)ăph(cid:1195)n b(cid:1257)ngăc(cid:1259)aăh(cid:1189)tăđ(cid:1133)ợcăđi(cid:1221)uăkhi(cid:1223)năbằngăđ(cid:1131)nă genăl(cid:1211)năho(cid:1211)căm(cid:1245)tăgenăđ(cid:1131)nătr(cid:1245)i. Cóă3ăQTLăđi(cid:1221)uăkhi(cid:1223)năăqPGWC-8, qPGWC -12 và qSWC -3ătỷăl(cid:1227)ăb(cid:1189)căb(cid:1257)ngăđƣăđ(cid:1133)ợcătìmăth(cid:1193)yătrên nhi(cid:1225)măsắcăth(cid:1223)ăs(cid:1237)ă3,ă8ăvƠă12.ă
Xu et al. (2002)ăđƣăcôngăb(cid:1237)ădòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)că(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăm(cid:1189)nhăh(cid:1131)năđ(cid:1219)năđ(cid:1245)ăb(cid:1189)că b(cid:1257)ngă soă v(cid:1247)iă dòngă ph(cid:1257)că h(cid:1239)iă (cid:1251)ă lúaă lai.ă Nh(cid:1133)ă v(cid:1201)yă chọnă t(cid:1189)oă gi(cid:1237)ngă lúaă laiă c(cid:1195)nă chọnă
dòngă m(cid:1213)ă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că ítă ho(cid:1211)că khôngă b(cid:1189)că b(cid:1257)ngă đ(cid:1223)ă nơngă caoă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợng.ă HƠmă l(cid:1133)ợngă amylose,ăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)năgelăvƠănhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ăhóaăh(cid:1239)ălƠănhữngăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)măch(cid:1259)ă y(cid:1219)uă(cid:1191)nhă h(cid:1133)(cid:1251)ngă đ(cid:1219)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăĕnău(cid:1237)ngăvƠăn(cid:1193)uăn(cid:1133)(cid:1247)ng.ăH(cid:1189)tăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăđ(cid:1223)ăĕnăc(cid:1259)aăcơyălúaălaiăđ(cid:1133)ợcăthu hỗnăhợpăh(cid:1189)tăF2, vìăv(cid:1201)yăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose c(cid:1259)aălúaălaiăthựcăt(cid:1219)ălƠătrungăbìnhăc(cid:1259)aă cácăh(cid:1189)tăF2ăgiữaăhaiăb(cid:1237)ăm(cid:1213).ăĐi(cid:1221)uăkhi(cid:1223)năhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose b(cid:1251)iăgenăchínhăWx trên
31
NSTăs(cid:1237)ă6ăvƠăcácăQTLăth(cid:1261)ăQTLsăqAC-2 và qAC-5ătrênăNSTăs(cid:1237)ă2ăvƠă5.ăBlightăet al. (1995) tìm th(cid:1193)yăcóătrìnhătựăl(cid:1211)păl(cid:1189)iăđ(cid:1131)nă(CT) trong gen này, sauăđóăphátătri(cid:1223)nă markerăSSRă484/485ă(RM190)ătrênăc(cid:1131)ăs(cid:1251)ăs(cid:1237)ăl(cid:1211)păl(cid:1189)iă(CT)ăcóăt(cid:1133)(cid:1131)ngăquanăch(cid:1211)tăv(cid:1247)iă hƠmăl(cid:1133)ợngăamylose (cid:1251)ălúa.ăNh(cid:1133)ăv(cid:1201)y,ămarkerăSSRăRM190ăr(cid:1193)tăcóălợiăchoăchọnălọc gi(cid:1237)ng nh(cid:1249)ăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265) đ(cid:1223)ăc(cid:1191)iăti(cid:1219)năhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose c(cid:1259)aăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ătrongăchọnă t(cid:1189)oă gi(cid:1237)ngă lúaă lai.ă Đ(cid:1245)ă b(cid:1221)nă gelă (cid:1251)ă lúaă quy(cid:1219)tă đ(cid:1231)nhă đ(cid:1245)ă m(cid:1221)mă ho(cid:1211)că c(cid:1261)ngă c(cid:1131)mă khiă đ(cid:1223) ngu(cid:1245)i.ăĐ(cid:1245)ăb(cid:1221)năgelăđ(cid:1133)ợcăđi(cid:1221)uăkhi(cid:1223)năbằngăQTLăchínhăqGC-6,ăvƠăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăQTLăth(cid:1261)ă QTLs qGC-2 và qGC-7.ă (cid:1190)nhă h(cid:1133)(cid:1251)ngă c(cid:1259)aă QTLă chínhă qGC-6ă nằmă g(cid:1195)nă locusă wx trênăNSTăs(cid:1237)ă6. Nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăhóaăh(cid:1239)ă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăđ(cid:1219)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăn(cid:1193)uăn(cid:1133)(cid:1247)ng,ăđƣăđ(cid:1133)ợcă nghiênă c(cid:1261)uă doă QTLă chínhă vƠă th(cid:1261)ă đi(cid:1221)uă khi(cid:1223)n.ă QTLă chínhă alk,ă qGT-6ă ho(cid:1211)c/vƠă qASS-6ăđƣăđ(cid:1133)ợcăl(cid:1201)păb(cid:1191)năđ(cid:1239)ătrênăNSTăs(cid:1237)ă6.
Vìăv(cid:1201)y, c(cid:1191)iăti(cid:1219)năhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose,ănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăhóaăh(cid:1239)ăvƠăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)năgelăc(cid:1259)aăcácă dòngă b(cid:1237)ă m(cid:1213)ă lúaă laiă cóă th(cid:1223)ă t(cid:1189)oă raă bằngă thayă th(cid:1219)ă cácă phơnă đo(cid:1189)nă m(cid:1257)că tiêuă (allele)ă trênănhi(cid:1225)măsắcăth(cid:1223)ăs(cid:1237)ă6.ăC(cid:1191)i ti(cid:1219)năhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose,ănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăhóaăh(cid:1239)ăvƠăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)nă gelăc(cid:1259)aădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăbằngăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápălaiătr(cid:1251)ăl(cid:1189)iăvà chọnălọcănh(cid:1249)ămarkerăs(cid:1217)ăt(cid:1189)oă đ(cid:1133)ợcăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợng ĕnău(cid:1237)ngăt(cid:1237)t.
2.7. ĐỄNHă GIỄă KH(cid:1190)ă NĔNGă K(cid:1218)Tă H(cid:1254)Pă C(cid:1258)Aă CỄCă DọNGă B(cid:1236)ă VÀă CỄCă DÒNG TGMS
Kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợp cóă liênă quană t(cid:1247)iă kh(cid:1191)ă nĕngă c(cid:1259)aă m(cid:1245)tă ki(cid:1223)uă genă cóă th(cid:1223)ă chuy(cid:1223)nănhữngăđ(cid:1211)cătínhăt(cid:1237)tăc(cid:1259)aănóăsangăchoăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăsauăhayăkh(cid:1191)ănĕngăph(cid:1237)iăhợpălƠă kh(cid:1191)ănĕngăchoă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiăc(cid:1259)aăcácădòngătựăph(cid:1237)iătrongăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiă(DoƣnăHoaăKỳ,ă 1996;ăTr(cid:1195)năDuyăQuỦ,ă2000).
Kh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchung lƠăsựăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năgiáătr(cid:1231)ătrungăbìnhăc(cid:1259)aăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ătrongă m(cid:1245)tălo(cid:1189)tăcácăd(cid:1189)ngălai.ăKh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăđ(cid:1133)ợcăxácăđ(cid:1231)nhăbằngăgiáătr(cid:1231)ătrungă bìnhă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiăc(cid:1259)aăt(cid:1193)tăc(cid:1191)ăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóăm(cid:1199)uăthamăgiaăvƠoălaiăth(cid:1265)ă(Nguy(cid:1225)năVĕnă HoanăvƠăVũăH(cid:1239)ngăQu(cid:1191)ng,ă2006;ăTr(cid:1195)năDuyăQuý, 2000).
Kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpă riêng lƠă sựă l(cid:1227)chă trongă bi(cid:1223)uă hi(cid:1227)nă c(cid:1259)aă d(cid:1189)ngă laiă trongă sựă bi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năđ(cid:1133)ợcăbáoătr(cid:1133)(cid:1247)cătrênăc(cid:1131)ăs(cid:1251)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăc(cid:1259)aăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăchúng.ă Hayăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngălƠăđ(cid:1245)ăl(cid:1227)chăc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăt(cid:1241)ăhợpălaiăc(cid:1257)ăth(cid:1223)ănƠoăđóăv(cid:1247)iă(cid:1133)uăth(cid:1219)ă lai trung bình c(cid:1259)aănóă(Nguy(cid:1225)năVĕnăHoan vƠăVũăH(cid:1239)ngăQu(cid:1191)ng, 2006).
Ki(cid:1223)uăgenăF1 đ(cid:1133)ợcăhìnhăthƠnhădoăk(cid:1219)tăhợpăgiaoăt(cid:1265)ăđựcăvƠăgiaoăt(cid:1265)ăcáiăc(cid:1259)aăcácă b(cid:1237)ăm(cid:1213),ăđánhăgiáăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăchínhălƠăxácăđ(cid:1231)nhăhi(cid:1227)uăqu(cid:1191)ă tácăđ(cid:1245)ngăc(cid:1259)aăcácăgenăthuăđ(cid:1133)ợcă(cid:1251)ăF1 trongăsựăth(cid:1223)ăhi(cid:1227)nătínhătr(cid:1189)ng.
32
M(cid:1245)tă dòngă nƠoă đóă khiă laiă v(cid:1247)iă nhi(cid:1221)uă dòngă khácă choă cácă F1 mƠă cóă giáă tr(cid:1231)ă trungă bìnhă v(cid:1221)ă đ(cid:1245)ă l(cid:1247)nă c(cid:1259)aă tínhă tr(cid:1189)ngă cao,ă taă nóiă dòngă (cid:1193)yă cóă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpă chungăcao.ăN(cid:1219)uătrongăcácăF1 đóăcóăki(cid:1223)uănƠoăchoăth(cid:1223)ăhi(cid:1227)nătínhătr(cid:1189)ngăv(cid:1133)ợtătr(cid:1245)iăh(cid:1131)nă hẳnăgiáătr(cid:1231)ătrungăbìnhătrên,ătaănóiăt(cid:1241)ăhợpălaiăc(cid:1257)ăth(cid:1223)ă(cid:1193)yăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngă caoă(Tr(cid:1195)năDuyăQuỦ,ă2000).
Kh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungălƠătiêuăchuẩnăđángătinăc(cid:1201)yătrongăvi(cid:1227)căchọnăc(cid:1211)păb(cid:1237)ă m(cid:1213)ă đ(cid:1223)ă đ(cid:1133)aă vƠoă laiă t(cid:1189)oă gi(cid:1237)ng.ă Vi(cid:1227)că (cid:1133)(cid:1247)că l(cid:1133)ợngă tácă đ(cid:1245)ngă c(cid:1259)aă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpă chung (GCA) giúp choăvi(cid:1227)căchọnăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăcao,ătrungă bìnhă vƠă th(cid:1193)p.ă V(cid:1221)ă t(cid:1241)ngă th(cid:1223),ă chọnă cácă dòngă b(cid:1237)ă m(cid:1213)ă cóă GCAă caoă s(cid:1217)ă lƠmă tĕngă kh(cid:1191)ă
nĕngăchoă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiă(cid:1251)ăconălai.ăTuyănhiên,ăthíănghi(cid:1227)mătrênăđ(cid:1237)iăt(cid:1133)ợngălúaăch(cid:1229)ăraărằngă conălaiăcóă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiăcóăth(cid:1223)ăt(cid:1189)oăthƠnhăt(cid:1263)ălaiăcácăc(cid:1211)păb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóăGCAănh(cid:1133)ăsau:ăcaoăxă th(cid:1193)păvƠăcaoăxăcao.ăCácănghiênăc(cid:1261)uă(cid:1251)ăIRRIăch(cid:1229)ăraărằngăcácăt(cid:1241)ăhợpăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tă
hợpăriêngă(SCA)ăcaoăvƠă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiăcaoăth(cid:1133)(cid:1249)ngăt(cid:1189)oăthƠnhăt(cid:1263)ăítănh(cid:1193)tăm(cid:1245)tăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóă GCAăcaoăvƠăm(cid:1245)tăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăkiaăcóăGCAăcóăth(cid:1223)ăth(cid:1193)p,ătrungăbình ho(cid:1211)căcao.ăTuyănhiên,ă m(cid:1245)tăvƠiăt(cid:1241)ăhợpăcóă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiăv(cid:1247)iăgiáătr(cid:1231)ăSCAăcaoăl(cid:1189)iăđ(cid:1133)ợcăt(cid:1189)oăthƠnhăt(cid:1263)ăc(cid:1191)ăhaiăd(cid:1189)ngă
b(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóăGCAăth(cid:1193)p;ăđi(cid:1221)uănƠyăch(cid:1229)ăraărằngăvi(cid:1227)cădựăđoánă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiădựaăvƠoăGCAă khôngă ph(cid:1191)iă lúcă nƠoă cũngă chínhă xác.ă (Nguy(cid:1225)nă Vĕnă Hoan vƠă Vũă H(cid:1239)ngă Qu(cid:1191)ng, 2006).ă Theoă k(cid:1219)tă qu(cid:1191)ă nghiênă c(cid:1261)uă c(cid:1259)aă Nguy(cid:1225)nă Nh(cid:1133)ă H(cid:1191)i vƠă Nguy(cid:1225)nă Vĕnă Hoan (2005) trên 110ă t(cid:1241)ă hợpă (22ă b(cid:1237)ă vƠă 5ă m(cid:1213))ă (cid:1251) 7ă tínhă tr(cid:1189)ngă quană sát,ă tỷă s(cid:1237)ă SCA(+)/SCA(-)ăv(cid:1247)iăki(cid:1223)uăk(cid:1219)tăhợpăb(cid:1237)ăm(cid:1213) có GCA cao (H-H)ălƠă19/0,ăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăd(cid:1189)ngă k(cid:1219)tăhợpăgiữaă m(cid:1245)tăb(cid:1237)/m(cid:1213)ăcóăGCAăcaoăv(cid:1247)iăm(cid:1245)tăb(cid:1237)/m(cid:1213)ă cóă GCAăth(cid:1193)păvƠăd(cid:1189)ngăk(cid:1219)tă hợpăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóăGCAăth(cid:1193)păt(cid:1133)(cid:1131)ngă(cid:1261)ngălƠ 31/27ăvƠă8/86.ăNh(cid:1133)ăv(cid:1201)y,ăvi(cid:1227)căghépăc(cid:1211)păb(cid:1237)ă m(cid:1213) s(cid:1217)ălƠmătĕngăt(cid:1229)ăl(cid:1227)ăSCAăd(cid:1133)(cid:1131)ngă(DoƣnăHoaăKỳ,ă1996).
Trong khiăđó,ăkh(cid:1191)ă nĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngălƠăđ(cid:1211)că đi(cid:1223)măc(cid:1259)aăgi(cid:1237)ngăch(cid:1229)ă cóă trongă m(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăhợpănh(cid:1193)tăđ(cid:1231)nh.ăKh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăph(cid:1257)ăthu(cid:1245)cănhi(cid:1221)uăvƠoăm(cid:1261)căđ(cid:1245)ăph(cid:1191)nă
(cid:1261)ngăc(cid:1259)aăki(cid:1223)uăgenăthamăgiaăvƠoăt(cid:1241)ăhợpălaiădoăv(cid:1201)yăbi(cid:1219)năđ(cid:1245)ngănhi(cid:1221)uăh(cid:1131)n.ăVìăv(cid:1201)y,ăkh(cid:1191)ă nĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăkhôngăcóănhi(cid:1221)uăỦănghĩaătrongăvi(cid:1227)căchọnăc(cid:1211)păb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăđ(cid:1223)ăđ(cid:1133)aăvƠoă
laiăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ng.ăTuyănhiên,ăgiáătr(cid:1231)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăchoănhƠăchọnăgi(cid:1237)ngăđánhă
giáăđ(cid:1133)ợcănhữngăt(cid:1241)ăhợpălaiă(cid:1133)uătúăvƠăt(cid:1133)(cid:1131)ngă(cid:1261)ngăv(cid:1247)iănóălƠăcácăc(cid:1211)păb(cid:1237)ăm(cid:1213)ă(cid:1133)uătúăvìăkh(cid:1191)ă nĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăcóăm(cid:1237)i quanăh(cid:1227)ăr(cid:1193)tăg(cid:1195)năv(cid:1247)iă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălai (Tr(cid:1195)năDuyăQuỦ,ă2000).
Chính vìăv(cid:1201)y,ătrongăquáătrìnhăt(cid:1189)oăvƠăchọnălọcăcácădòngătựăph(cid:1237)i,ăth(cid:1133)(cid:1249)ngăthìă sauăkhiăđƣăxácăđ(cid:1231)nhăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăng(cid:1133)(cid:1249)iătaăm(cid:1247)iăti(cid:1219)năhƠnhăxácăđ(cid:1231)nhăkh(cid:1191)ă
nĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêng.ăTuyănhiên,ăkhiăxétăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăn(cid:1219)uătaălo(cid:1189)iăb(cid:1235)ăcácă dòngăm(cid:1245)tăcáchăquáăch(cid:1211)tăch(cid:1217)ăthìăđôiăkhiăcóăth(cid:1223)ăđ(cid:1223)ăm(cid:1193)tăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ădòngăcóăgiáătr(cid:1231)ăv(cid:1221)ăsau.
33
Vi(cid:1227)căđánhăgiáăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăbanăđ(cid:1195)uăr(cid:1193)t hữuăíchă trongăch(cid:1133)(cid:1131)ngătrìnhăchọnăgi(cid:1237)ng lai,ăđ(cid:1211)căbi(cid:1227)tăkhiăcó nhi(cid:1221)uădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ătri(cid:1223)năvọngă vƠăm(cid:1245)tădòngătri(cid:1223)năvọngănh(cid:1193)tăđ(cid:1133)ợcătìmăraătrênăn(cid:1221)năt(cid:1191)ngăc(cid:1259)aăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăc(cid:1259)aă chúngăđ(cid:1223)ăt(cid:1189)oăcácăd(cid:1189)ngălaiăcaoăh(cid:1131)n.ăTheoătínhătoánăc(cid:1259)aăcácănhƠănghiênăc(cid:1261)uăthìăcóă kho(cid:1191)ngă0,01- 0,1%ăcácădòngăthu(cid:1195)năđ(cid:1133)ợcăt(cid:1189)oăraălƠăcóăkh(cid:1191)ănĕngăchoăraăcácăconălaiă cóă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiăcao.ăĐóăchínhălƠăcácădòngăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăcao.ăMu(cid:1237)nătìmăđ(cid:1133)ợcă cácădòngăđóăph(cid:1191)iăth(cid:1265)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăc(cid:1259)aăchúngăbằngăcáchălaiăth(cid:1265).ăDựaătrênăsựă bi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năcácătínhătr(cid:1189)ngăc(cid:1259)aăconălaiămƠătaăcóăth(cid:1223)ăxácăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1133)ợcăti(cid:1221)mănĕngăt(cid:1189)oă(cid:1133)uă th(cid:1219)ă laiă c(cid:1259)aă cácă dòngă vƠă ch(cid:1229)ă nhữngă dòngă choă (cid:1133)uă th(cid:1219)ă lai caoă m(cid:1247)iă đ(cid:1133)ợcă giữă l(cid:1189)i.ă Ph(cid:1133)(cid:1131)ngă phápă lineă x testeră (Kempthorne,ă 1957)ă đ(cid:1133)ợcă s(cid:1265)ă d(cid:1257)ngă thôngă d(cid:1257)ngă choă m(cid:1257)căđíchănƠy.
Tómăl(cid:1189)i,ădựaătrênăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđánhăgiáăđúngăv(cid:1221)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăc(cid:1259)aăcácăv(cid:1201)tă li(cid:1227)u,ăcácănhƠăchọnăgi(cid:1237)ngăcóăth(cid:1223)ătìmăraăđ(cid:1133)ợcăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpă
chungăcaoăvƠăcácăt(cid:1241)ăhợpăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăcao.ăT(cid:1263)ăđóăđ(cid:1231)nhăh(cid:1133)(cid:1247)ngăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngă chúngătheoăt(cid:1263)ngăm(cid:1257)căđíchăchọnăt(cid:1189)o.ăĐơyălƠăcôngătácăquanătrọngăvƠ c(cid:1195)năthi(cid:1219)tăgiúpă choăch(cid:1133)(cid:1131)ngătrìnhăchọnăgi(cid:1237)ngălúaălaiăđ(cid:1189)tăhi(cid:1227)uăqu(cid:1191)ă(Tr(cid:1195)năDuyăQuỦ,ă2000). Phân tích giáătr(cid:1231)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăvƠăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngătrênăcácătínhătr(cid:1189)ngăquană sát: s(cid:1265)ăd(cid:1257)ngămôăhìnhăLineăxăTesterăc(cid:1259)aăKempthorneă(1957)ăvƠăph(cid:1195)năm(cid:1221)măth(cid:1237)ngă kêăphơnătíchăph(cid:1133)(cid:1131)ngăsaiăLineăxătester,ăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápătínhătoánăvƠăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăs(cid:1217)ăđ(cid:1133)ợcă trìnhăbƠyă(cid:1251)ăph(cid:1195)năsauăc(cid:1259)aălu(cid:1201)năán.
2.8.ăM(cid:1244)TăS(cid:1236)ăNGHIểNăC(cid:1260)UăV(cid:1220)ăBI(cid:1226)NăPHỄPăK(cid:1274)ăTHU(cid:1200)TăNHỂNăDÒNG TGMSăVÀăS(cid:1190)NăXU(cid:1192)TăLÖAăLAIăF1 2.8.1. Một s(cid:1237) nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) phục tráng và nhân dòng TGMS Theoă Nguy(cid:1225)nă Th(cid:1231)ă Trơmă (2000), dòngă TGMSă nóiă chungă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că đựcă khiă g(cid:1211)pă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă trungă bìnhă ngƠyă caoă vƠă hữuă d(cid:1257)că khi g(cid:1211)pă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă trungă bìnhă ngƠyă th(cid:1193)păvƠoăth(cid:1249)iăkỳălúaăphơnăhoáăđòngăt(cid:1263)ăcu(cid:1237)iăb(cid:1133)(cid:1247)că3ăđ(cid:1219)năđ(cid:1195)uăb(cid:1133)(cid:1247)că6ă(kho(cid:1191)ngă12-20 ngƠyătr(cid:1133)(cid:1247)căkhiălúaătrỗăbông).ăTh(cid:1249)iăkỳănƠyăđ(cid:1133)ợcăgọiălƠăth(cid:1249)iăkỳăc(cid:1191)mă(cid:1261)ng.ăGenăki(cid:1223)mă
soátătínhăc(cid:1191)mă(cid:1261)ngăv(cid:1247)iăsựăthayăđ(cid:1241)iăc(cid:1259)aăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ălƠăm(cid:1245)tăc(cid:1211)păgenăl(cid:1211)n,ăkỦă hi(cid:1227)uălƠătms. Gen tms ho(cid:1189)t đ(cid:1245)ngăhaiăch(cid:1261)cănĕng:ăđi(cid:1221)uăkhi(cid:1223)năsựăt(cid:1189)oăthƠnhăh(cid:1189)t ph(cid:1193)nă hữuăd(cid:1257)căvƠătựăk(cid:1219)tăh(cid:1189)tăkhiăg(cid:1211)pănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăth(cid:1193)păd(cid:1133)(cid:1247)iă240CăvƠăđi(cid:1221)uăkhi(cid:1223)năsựăt(cid:1189)oăthƠnhă h(cid:1189)tă ph(cid:1193)nă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că khiă g(cid:1211)pă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă caoă trênă 270C.ă Dòngă mangă genă ho(cid:1189)tă đ(cid:1245)ngă haiă ch(cid:1261)cănĕngănh(cid:1133)ăv(cid:1201)yăcònăăgọiălƠădòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcădiătruy(cid:1221)nănhơn m(cid:1199)năc(cid:1191)măv(cid:1247)iănhi(cid:1227)tă đ(cid:1245).ăăC(cid:1211)păgen l(cid:1211)nătms trongănhơnăt(cid:1219)ăbƠoăho(cid:1189)tăđ(cid:1245)ngăcóăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năvƠăch(cid:1229)ăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năraă tínhă tr(cid:1189)ngăkhiăđi(cid:1221)uă ki(cid:1227)năthíchăhợpă xu(cid:1193)tăhi(cid:1227)nă đúngă vƠoă th(cid:1249)iăkỳă c(cid:1191)mă (cid:1261)ng.ăTh(cid:1249)iă kỳă
34
c(cid:1191)mă(cid:1261)ngănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăc(cid:1259)aăcácădòngăkhácănhauăbi(cid:1219)năđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă10-15ăngƠyă(t(cid:1263)ăkhiăt(cid:1219)ăbƠoă m(cid:1213)ăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năhìnhăthƠnhăđ(cid:1219)năkhiăk(cid:1219)tăthúcăphơnăchiaăgi(cid:1191)mănhi(cid:1225)m).ăNhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăt(cid:1247)iăh(cid:1189)nă (criticală temperature)ăgơyăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcă c(cid:1259)aă cácădòngăcóă th(cid:1223)ă r(cid:1193)tăkhácă nhauă (t(cid:1263)ă23- 29oC) và gi(cid:1191)iăthíchăquáătrìnhăchuy(cid:1223)năhoáăb(cid:1193)tăd(cid:1257)c-hữuăd(cid:1257)cănh(cid:1133)ăhìnhă2.2.
Bi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năb(cid:1193)tăd(cid:1257)căăăăăăăăăăăăăăăăăăHữuăd(cid:1257)căăăăăă Bánăb(cid:1193)tăăăăăăăăăăăăăăăB(cid:1193)tăd(cid:1257)căăăăăăăăăăăăăăăăăB(cid:1193)tăd(cid:1257)c
hữuăd(cid:1257)căsinhălỦăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăd(cid:1257)căăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăsinhălý
((cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăăăăăăăăăăăăBLTăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăFTă ST BUT
nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăho(cid:1211)c
đ(cid:1245)ădƠiăngƠy).ă
Hình 2.2. Minh ho(cid:1189) (cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng c(cid:1259)a nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) đ(cid:1219)n s(cid:1269) chuy(cid:1223)n hoá tính d(cid:1257)c c(cid:1259)a dòng TGMS
Ghi chú
:ăNhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăgi(cid:1247)iăh(cid:1189)năsinhăhọcăd(cid:1133)(cid:1247)i :ăNhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăgơyăhữuăd(cid:1257)c :ăNhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăgơyăb(cid:1193)tăd(cid:1257)c.
BLT : Biological Lower Temperature FT : Fertile Temperature ST : Sterile Temperature BUT : Biological Upper Teemperature :ăNhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăgi(cid:1247)iăh(cid:1189)năsinhăhọcătrênă
Khiănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ătrungăbìnhăngƠyăxu(cid:1237)ngăth(cid:1193)păh(cid:1131)năho(cid:1211)căbằngănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăgi(cid:1247)iăh(cid:1189)nă
sinhă họcă d(cid:1133)(cid:1247)i,ă cơyă b(cid:1231)ă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că sinhă lỦ.ă Khiă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă tĕngă lênă vƠă di(cid:1225)nă bi(cid:1219)nă trongă
kho(cid:1191)ngă t(cid:1263)ă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă gi(cid:1247)iă h(cid:1189)nă d(cid:1133)(cid:1247)iă đ(cid:1219)nă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă t(cid:1247)iă h(cid:1189)nă gơyă hữuă d(cid:1257)că thìă dòngă
TGMSăs(cid:1217)ăhữuăd(cid:1257)c.ăKhiănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ătrungăbìnhăngƠyădi(cid:1225)năbi(cid:1219)nătrongăkho(cid:1191)ngăt(cid:1263)ăđi(cid:1223)mă
nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăt(cid:1247)iăh(cid:1189)năgơyăhữuăd(cid:1257)căđ(cid:1219)năđi(cid:1223)mănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăt(cid:1247)iăh(cid:1189)năgơyăb(cid:1193)tăd(cid:1257)cătrongăth(cid:1249)iăkỳă
c(cid:1191)mă(cid:1261)ngăthìădòngăTGMSătr(cid:1251)ănênăbánăb(cid:1193)tăd(cid:1257)c.ăN(cid:1219)uăb(cid:1237)ătríănhơnădòngăvƠoăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nă
nƠyăthìănĕngăsu(cid:1193)tăs(cid:1217)ăth(cid:1193)p,ăvƠăn(cid:1219)uăb(cid:1237)ătríăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăthìăs(cid:1217)ăl(cid:1199)năh(cid:1189)tătựăth(cid:1257)ălƠmă
gi(cid:1191)măch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngălôăh(cid:1189)tăgi(cid:1237)ng.ăNhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ămôiătr(cid:1133)(cid:1249)ngăăcaoăh(cid:1131)nănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăt(cid:1247)iăh(cid:1189)năgơyă b(cid:1193)tăd(cid:1257)căthìădòngăTGMSăs(cid:1217)ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căhoƠnătoƠn,ăkhiăđóăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăr(cid:1193)tăanătoƠn.
N(cid:1219)uă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă trongă th(cid:1249)iă kỳă c(cid:1191)mă (cid:1261)ngă đangă caoă mƠă bỗngă nhiênă xu(cid:1193)tă hi(cid:1227)năă m(cid:1133)aătoăgióăl(cid:1247)năho(cid:1211)căgióămùaăĐôngăBắcălƠmă nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăh(cid:1189)ăth(cid:1193)păđ(cid:1219)năd(cid:1133)(cid:1247)iăm(cid:1261)căt(cid:1247)iă h(cid:1189)năgơyăb(cid:1193)tăd(cid:1257)cătrongăvòngă2-4ăngƠyăliênăt(cid:1257)c,ădòngăTGMSăs(cid:1217)ăt(cid:1189)oăraăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năhữuă d(cid:1257)căv(cid:1247)iăm(cid:1245)tătỷăl(cid:1227)ănh(cid:1193)tăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1259)ăđ(cid:1223)ăsinhăraăh(cid:1189)tătựăth(cid:1257)ăph(cid:1193)n.
Cácă dòngă TGMSă m(cid:1199)nă c(cid:1191)mă v(cid:1247)iă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245),ă th(cid:1249)iă kỳă m(cid:1199)nă c(cid:1191)mă t(cid:1263)ă b(cid:1133)(cid:1247)că 4-6 phơnăhoáăđòng.ăHo(cid:1189)tăđ(cid:1245)ng c(cid:1259)aăgenăgơyăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căth(cid:1133)(cid:1249)ngăch(cid:1231)uă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăđ(cid:1239)ngăth(cid:1249)iă
c(cid:1259)aă2ăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ălƠănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăvƠăquangăchuăkỳ.ăTrongăquáătrìnhăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăcơyăch(cid:1231)uă
tácă đ(cid:1245)ngă trựcă ti(cid:1219)pă c(cid:1259)aă đi(cid:1221)uă ki(cid:1227)nă ngo(cid:1189)iă c(cid:1191)nhă nênă th(cid:1133)(cid:1249)ngă phátă sinhă cácă bi(cid:1219)nă d(cid:1231)ă
35
thíchă(cid:1261)ng.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ătheoădõiăcácădòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)cănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ătrongănhi(cid:1221)uăv(cid:1257)ăchoăth(cid:1193)y:ă ng(cid:1133)ỡngănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăchuy(cid:1223)năhoáătínhăd(cid:1257)căc(cid:1259)aăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năth(cid:1133)(cid:1249)ngăb(cid:1231)ă“trôiăd(cid:1189)tădiătruy(cid:1221)n”ă
theoăxuăh(cid:1133)(cid:1247)ngătĕngăcaoălênăsauămỗiăv(cid:1257)ăs(cid:1191)năxu(cid:1193)t.ăDoăv(cid:1201)yăsauămỗiăl(cid:1195)nănhơnădòngă
TGMSăc(cid:1195)năph(cid:1191)iăchọnălọcănghiêmăng(cid:1211)tăđ(cid:1223)ăduyătrìăđ(cid:1245)ăthu(cid:1195)năv(cid:1221)ătínhăd(cid:1257)căc(cid:1259)aădòngă
m(cid:1213).ă Nh(cid:1133)ă v(cid:1201)y,ă songă songă v(cid:1247)iă quáă trìnhă chọnă lọcă dòngă theoă cácă tínhă tr(cid:1189)ngă ki(cid:1223)uă
hình,ăc(cid:1195)nă ph(cid:1191)iăthựcă hi(cid:1227)năchọnălọcătrongă m(cid:1245)tăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năđ(cid:1211)căthùăriêngănhằmăđ(cid:1191)mă
b(cid:1191)oăchoăcácăcáăth(cid:1223)ăđ(cid:1133)ợcăchọnă(cid:1241)năđ(cid:1231)nhăv(cid:1221)ăng(cid:1133)ỡngănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăchuy(cid:1223)năhoáătínhăd(cid:1257)c.ă Hay nói cách khác,ănhƠăchọnăgi(cid:1237)ngăph(cid:1191)iătìmăraăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăthíchăhợpăđ(cid:1223)ălo(cid:1189)iăb(cid:1235)ă
h(cid:1219)tă cácă cáă th(cid:1223)ă “tr(cid:1133)ợt”ă ng(cid:1133)ỡngă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă chuy(cid:1223)nă hoá.ă Cóă nh(cid:1133)ă v(cid:1201)yă dòngă m(cid:1213)ă m(cid:1247)iă thu(cid:1195)năvƠăconălaiăF1ăm(cid:1247)iăchoăhi(cid:1227)uă(cid:1261)ngă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiăcao.
CũngătheoăNguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăTrơmă(2000),ăcóăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăchọnălọcăcác
dòngăTGMSăsauăđơyăđ(cid:1133)ợcăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăt(cid:1189)iăTrungăQu(cid:1237)c:
Ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápă1: Ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăc(cid:1259)aăYuan et al. (1997).
ChọnădòngăTGMSătheoătrìnhătự:ăChọnăcáăth(cid:1223)ăđi(cid:1223)năhìnhă(đúngănguyênăb(cid:1191)nă
v(cid:1221)ăhìnhăthái)ă X(cid:1265)ălỦănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăth(cid:1193)păbằngăng(cid:1133)ỡngănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăgơyăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđ(cid:1223)ăchọnăcáă
th(cid:1223)ăb(cid:1193)t d(cid:1257)căhoƠnătoƠn Nhơnăg(cid:1237)căcáăth(cid:1223)ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđƣăchọnătheoăh(cid:1227)ăvôătínhăvƠăthuă
h(cid:1189)t S(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tăgi(cid:1237)ngătácăgi(cid:1191) S(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tănguyênăch(cid:1259)ngăđ(cid:1239)ngăth(cid:1249)iăki(cid:1223)mătraă
l(cid:1189)iăng(cid:1133)ỡngănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) Chuy(cid:1223)năsangăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1.
Ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápă2:ăPh(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăc(cid:1259)aăZhou (2000) - V(cid:1257)ăth(cid:1261)ă1:ăchọnăcáăth(cid:1223)ăđi(cid:1223)năhìnhătrênăđ(cid:1239)ngăru(cid:1245)ngă(đi(cid:1221)uăki(cid:1227)nă240Că(cid:1251)ăth(cid:1249)iă
kỳăc(cid:1191)mă(cid:1261)ng)ăchọnăcáăth(cid:1223)ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)cătrênă99,5%.
- V(cid:1257)ăth(cid:1261)ăhai:ăX(cid:1265)ălỦăcácăcáăth(cid:1223)ăđ(cid:1133)ợcăchọnătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nănhơnăt(cid:1189)oă230Căđ(cid:1223)ă
chọnăcáăth(cid:1223)ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căcaoătrênă99,5%.
- V(cid:1257)ăth(cid:1261)ă3:ăTi(cid:1219)păt(cid:1257)căx(cid:1265)ălỦăcácăcáăth(cid:1223)ăđ(cid:1133)ợcăchọnătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nănhơnăt(cid:1189)oă(cid:1251)ă 220C,ăchọnăcácăcáăth(cid:1223)ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)cătrênă99,5%.ăNhơnăg(cid:1237)căcácăcáăth(cid:1223)ăđ(cid:1133)ợcăchọnătheoăh(cid:1227)ă vôătính.ăTh(cid:1249)iăkỳăc(cid:1191)mă(cid:1261)ngăđi(cid:1221)uăkhi(cid:1223)năchoănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăth(cid:1193)păh(cid:1131)nă220Căđ(cid:1223)ăthuăh(cid:1189)t tác gi(cid:1191) Nhơnăti(cid:1219)păraăh(cid:1189)tănguyênăch(cid:1259)ng Chuy(cid:1223)năsangăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălai.
Ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápă3: Ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăc(cid:1259)aăQi (1997).
- Chọnăcáăth(cid:1223)ăđi(cid:1223)năhình,ăx(cid:1265)ălỦăcácăcáăth(cid:1223)ăđ(cid:1133)ợcăchọnătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nănhơnă t(cid:1189)o,ă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă 240Că (cid:1251)ă2ă giaiă đo(cid:1189)n:ă (1)ă B(cid:1133)(cid:1247)că3ă phơnă hoáă đòng,ă x(cid:1265)ă lỦă 4ă ngƠy,ă (2)ă B(cid:1133)(cid:1247)că5ăphơnăhoáăđòng,ăx(cid:1265)ălỦă4ăngƠy.ăChọnăcáăth(cid:1223)ăb(cid:1193)tă d(cid:1257)că hoàn toàn. Nhân vô
36
tínhă g(cid:1237)c cácă cáă th(cid:1223)ă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că đ(cid:1133)ợcă chọn,ă thuă h(cid:1189)tă gi(cid:1237)ngă g(cid:1237)c H(cid:1189)tă tácă gi(cid:1191) H(cid:1189)tă nguyênăch(cid:1259)ng Chuy(cid:1223)năsangăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1.
Ph(cid:1257)cătrángăvƠănhơnădòngăTGMSăt(cid:1189)iăVi(cid:1227)tăNamă(Nguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăTrơm, 2000).
Trongăquáătrìnhănghiênăc(cid:1261)uă(cid:1251)ăVi(cid:1227)tăNam,ăTr(cid:1133)(cid:1249)ngăĐ(cid:1189)iăhọcăNôngănghi(cid:1227)păIă(nay
lƠăHọcăvi(cid:1227)năNôngănghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam)ăth(cid:1133)(cid:1249)ngăchọnădòngăTGMSătheoătrìnhătựăsau:ă
- V(cid:1257)ăth(cid:1261)ănh(cid:1193)tă(v(cid:1257)ămùaă(cid:1251) mi(cid:1221)năBắcăVi(cid:1227)tăNam):ăGieoăc(cid:1193)yăth(cid:1133)aădòngăTGMSă c(cid:1195)nă chọn.ă Chọnă 100-200ă cáă th(cid:1223)ă cóă ki(cid:1223)uă hìnhă đ(cid:1213)pă (đúngă nguyênă b(cid:1191)n).ă Choă lúaă phơnăhoáăt(cid:1263)ăb(cid:1133)(cid:1247)c 4-6ă(cid:1251)ăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăcao,ăkhiălúaătrỗ,ăki(cid:1223)mătraăh(cid:1189)tăph(cid:1193)nătrênă kínhăhi(cid:1223)năvi.ăĐánhăd(cid:1193)uănhữngăcáăth(cid:1223)ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căph(cid:1193)nă100%,ăbaoăcácăbôngăđƣăki(cid:1223)mă
traăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năđ(cid:1223)ăđánhăgiáăl(cid:1189)iăđ(cid:1245)ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căthôngăquaătỷăl(cid:1227)ăđ(cid:1201)uăh(cid:1189)tătựăth(cid:1257).ăCácăcáăth(cid:1223)ă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că hoƠnă toƠn,ă khôngă đ(cid:1201)uă h(cid:1189)tă trongă baoă cáchă lyă b(cid:1261)ngă g(cid:1237)că tr(cid:1239)ngă vƠoă ch(cid:1201)u,ă chĕmă sócă cẩnă th(cid:1201)n.ă Khiă lúaă trỗă l(cid:1189)iă ti(cid:1219)nă hƠnhă ki(cid:1223)mă traă h(cid:1189)tă ph(cid:1193)n,ă chọnă nhữngă h(cid:1227)ă chét b(cid:1193)tăd(cid:1257)căhoƠnătoƠn.ăTi(cid:1219)păt(cid:1257)căcắtăb(cid:1235)ăcácăbôngăđ(cid:1223)ănhơnăvôătính.ăLƠmănh(cid:1133)ăv(cid:1201)yă kho(cid:1191)ngă 3-4ă l(cid:1195)n,ă s(cid:1217)ă cóă đợtăchétă phơnă hoáă vƠoă mùaă đông, khiă đóă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă xu(cid:1237)ngă th(cid:1193)păh(cid:1131)nă240Căs(cid:1217)ăđ(cid:1201)uăh(cid:1189)tătựăth(cid:1257),ăthuăh(cid:1189)tăđ(cid:1223)ăchuy(cid:1223)năsangăv(cid:1257)ăsau.
- V(cid:1257)ăth(cid:1261)ăhaiă(v(cid:1257)ăxuơn):ăGieoălôăh(cid:1189)tăthuăđ(cid:1133)ợcă(cid:1251)ăv(cid:1257)ătr(cid:1133)(cid:1247)c,ătínhătoánăsaoăchoă lúaăphơnăhoáăb(cid:1133)(cid:1247)că4-6ăvƠoăth(cid:1249)iăkỳăcóănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăăt(cid:1263)ă18-23,50C.ăĐánhăgiáăđ(cid:1245)ăthu(cid:1195)nă v(cid:1221)ă cácă đ(cid:1211)că đi(cid:1223)m hìnhă thái,ă lo(cid:1189)iă b(cid:1235)ă cácă dòngă cònă phơnă ly,ă thuă h(cid:1189)tă c(cid:1259)aă cácă dòngă đ(cid:1133)ợcăchọnăchuy(cid:1223)năsangăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1.
2.8.2. Một s(cid:1237) nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) kỹ thuật s(cid:1191)n xu(cid:1193)t h(cid:1189)t lai F1
S(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tăgi(cid:1237)ngălúaălaiăF1,ăgiáăthƠnhăth(cid:1133)(cid:1249)ngăcaoăh(cid:1131)nălúaăthu(cid:1195)năkho(cid:1191)ngă 6-7ăl(cid:1195)n,ăvi(cid:1227)căgi(cid:1191)măgiáăthƠnhălƠăc(cid:1131)ăs(cid:1251)ăquanătrọngăkhuy(cid:1219)năkhíchănôngădơnăti(cid:1219)pănh(cid:1201)nă lúaălaiăd(cid:1225)ădƠngăh(cid:1131)n.ăCácăchuyênăgiaăTrungăQu(cid:1237)căđƣătr(cid:1191)iăquaă20ănĕmănghiênăc(cid:1261)uă vƠăc(cid:1191)iăti(cid:1219)năquyătrìnhăkỹăthu(cid:1201)t,ănh(cid:1249)ăđóămƠănĕngăsu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ătĕngăt(cid:1263)ă2,745ăt(cid:1189)/haă (nĕmă1975)ălênă22,5ăt(cid:1189)/haă(nĕmă1990);ăhi(cid:1227)nănayănĕngăsu(cid:1193)tătrungăbìnhăđ(cid:1189)tă30-45 t(cid:1189)/ha,ă kỷă l(cid:1257)că caoă nh(cid:1193)tă 73,9ă t(cid:1189)/ha.ă Chiă phíă choă s(cid:1191)nă xu(cid:1193)tă h(cid:1189)tă laiă F1ă gi(cid:1191)mă t(cid:1263)ă 6ă USD/kgă(1975)ăxu(cid:1237)ngăcònă0,8ăUSD/kgă(nĕm 1997) (Ma and Yuan, 2002).
Theo Virmani (2003)ăvƠăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ănhƠăkhoaăhọcăVi(cid:1227)nănghiênăc(cid:1261)uălúaăQu(cid:1237)că t(cid:1219)ă(IRRI),ătrongăkỹăthu(cid:1201)tăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ăc(cid:1195)nănắmăvữngăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăkhơuăthenăch(cid:1237)tă baoăg(cid:1239)m:
2.8.2 Xá định thời vụ s(cid:811)n xuất h(cid:809)t lai F1
Trongăquáătrìnhăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ăc(cid:1195)nă đi(cid:1221)uăch(cid:1229)nhă dòngă b(cid:1237)ă m(cid:1213)ătrỗăbôngă vƠoăth(cid:1249)iăđi(cid:1223)măthu(cid:1201)nălợi:ănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ătrungăbìnhăngƠyăt(cid:1263)ă24-300C,ăchênhăl(cid:1227)chănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ă
37
ngƠyă đêmă 8-100C,ă ẩmă đ(cid:1245)ă khôngă khíă 70-80%,ă đ(cid:1195)yă đ(cid:1259)ă ánhă sángă m(cid:1211)tă tr(cid:1249)i,ă cóă gióă nh(cid:1213)ăvƠăkhôngăm(cid:1133)aăliênăt(cid:1257)cătrongă3ăngƠy (Yuan and Xi, 1995).
(cid:1250)ămi(cid:1221)năBắcăVi(cid:1227)tăNam,ătheoăNguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăTrơmă(2000),ăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălúaălaiă F1 h(cid:1227)ăhai dòng nên s(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăcácădòngăTGMS.ăĐ(cid:1223)ădòngăTGMSăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căhoƠnătoƠnă c(cid:1195)năđi(cid:1221)uăkhi(cid:1223)nătrỗăvƠoăsauăngƠyă15/5ă(v(cid:1257)ăXuơn)ăvƠăt(cid:1263)ă28/8ăđ(cid:1219)nă10/9ă(v(cid:1257)ăMùa).ă
N(cid:1219)uăđi(cid:1221)uăkhi(cid:1223)nătrỗăs(cid:1247)măh(cid:1131)nă15/5ăho(cid:1211)cămu(cid:1245)năh(cid:1131)nă10/9,ăcóăth(cid:1223)ăg(cid:1211)păm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăngƠyă
l(cid:1189)nhălƠmăchoădòngăm(cid:1213)ătựăth(cid:1257)ăvƠă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăđ(cid:1219)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăh(cid:1189)tălai.ăKhácăv(cid:1247)iăs(cid:1191)nă
xu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ăbaădòng,ăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ăhaiădòngăv(cid:1247)iădòngăm(cid:1213)ălƠădòngăTGMSă có haiăgiaiăđo(cid:1189)năc(cid:1195)năxácăđ(cid:1231)nhălƠ:ăth(cid:1249)iăkỳăm(cid:1199)năc(cid:1191)mănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ă(t(cid:1263)ăhìnhăthƠnhănh(cid:1231)ăđựcă đ(cid:1219)năphơnăbƠoăgi(cid:1191)mănhi(cid:1225)m)ăvƠăth(cid:1249)iăkỳătrỗăbông.ăĐ(cid:1223)ăbi(cid:1219)tăđ(cid:1133)ợcătínhă(cid:1241)năđ(cid:1231)nhăb(cid:1193)tăd(cid:1257)că
c(cid:1259)aădòngăTGMSăc(cid:1195)năxácăđ(cid:1231)nhăđi(cid:1223)mănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăt(cid:1247)iăh(cid:1189)n,ăcĕnăc(cid:1261)ăvƠoăs(cid:1237)ăli(cid:1227)uăkhíăt(cid:1133)ợngă kho(cid:1191)ngă30ănĕmăg(cid:1195)năđơyăđ(cid:1223)ăphơnătích.ă(cid:1250)ăth(cid:1249)iăkỳăm(cid:1199)năc(cid:1191)măph(cid:1191)iăcóănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăbìnhă quơnătrongăngƠyăcaoăh(cid:1131)nănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăt(cid:1247)iăh(cid:1189)năgơyăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213).ăHoƠngăTuy(cid:1219)tă Minh (2002)ăchoăbi(cid:1219)t:ăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ă(cid:1251)ăVi(cid:1227)tăNamănênăb(cid:1237)ătríăcơyălúaătrỗăbôngă vƠoăth(cid:1249)iăđi(cid:1223)măv(cid:1247)iăcácăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năt(cid:1237)iă(cid:1133)u:ănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ătrungăbìnhătrongăngƠyă250C-280C (tùyă t(cid:1263)ngă dòngă TGMS);ă biênă đ(cid:1245)ă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă chênhă l(cid:1227)chă ngƠyă đêmă 8-100C;ă đ(cid:1245)ă ẩmă t(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1237)iă70-90%ăvƠătr(cid:1249)iănắng,ăgióănh(cid:1213),ăkhôngăm(cid:1133)aăítănh(cid:1193)tătrongă3ăngƠyăliênăt(cid:1257)că caoăđi(cid:1223)măc(cid:1259)aădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ătrỗăbông.
Khiă chuy(cid:1223)nă vùngă s(cid:1191)nă xu(cid:1193)tă h(cid:1189)tă laiă F1,ă đi(cid:1221)uă quană trọngă lƠă c(cid:1195)nă nắmă vữngă
m(cid:1261)căđ(cid:1245)ăph(cid:1191)nă(cid:1261)ngăc(cid:1259)aădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăv(cid:1247)iăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năngo(cid:1189)iăc(cid:1191)nhă(nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăvƠăquangă chuăkỳ).ăTheoăNguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăTrơm và cs. (2008),ăt(cid:1241)ăhợpăTH3-4ăkhiăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiă F1ă(cid:1251)ăcácăt(cid:1229)nhăphíaăBắcătrongăv(cid:1257)ămùaădòngăm(cid:1213)ăT1S-96ăgieoătr(cid:1133)(cid:1247)cădòngăb(cid:1237)ă1ă(R4)ă t(cid:1263)ă 3- 4ă ngƠy,ă nh(cid:1133)ngă n(cid:1219)uă s(cid:1191)nă xu(cid:1193)tă h(cid:1189)tă laiă F1ă (cid:1251)ăQu(cid:1191)ngă Nam,ă thìă dòngă b(cid:1237)ă 1ă ph(cid:1191)iă gieoătr(cid:1133)(cid:1247)cădòngăm(cid:1213)ăt(cid:1263)ă18-20ăngƠy.ăS(cid:1251)ădĩăcóăsựăsaiăkhácăl(cid:1247)năv(cid:1221)ăđ(cid:1245)ăl(cid:1227)chăgieoădòngă b(cid:1237)ă m(cid:1213)ă c(cid:1259)aă cácă t(cid:1241)ă hợpă laiă nêuă trênă t(cid:1189)iă cácă vùngă sinhă tháiă khácă nhauă lƠă doă dòngă T1S-96ăv(cid:1263)aălƠădòngă m(cid:1199)năc(cid:1191)măv(cid:1247)iănhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă(TGMS),ănh(cid:1133)ngăcũngă m(cid:1199)năc(cid:1191)mănh(cid:1213)ă v(cid:1247)iăquangăchuăkỳă(PGMS) choănênăth(cid:1249)iăgianăt(cid:1263)ăgieoăđ(cid:1219)nătrỗăc(cid:1259)aădòngăT1S-96ăt(cid:1189)iă Qu(cid:1191)ngăNamărútăngắnăl(cid:1189)i.
2.8.2.2. Nghiên cứu tỷ lệ hàng bố mẹ
Yuan and Xi (1995)ăchoăbi(cid:1219)t:ăTrongăph(cid:1189)măviănh(cid:1193)tăđ(cid:1231)nhăn(cid:1219)uătĕngăs(cid:1237)ăhƠngă m(cid:1213)ăcóăth(cid:1223)ănơngăcaoănĕngăsu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1.ăTuyănhiên,ăph(cid:1191)iăcĕnăc(cid:1261)ăvƠoă đ(cid:1211)cătr(cid:1133)ngă đ(cid:1211)cătínhăc(cid:1259)aădòngăR:ăchi(cid:1221)uăcaoăcơy,ăth(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ng,ăs(cid:1237)ăl(cid:1133)ợngăph(cid:1193)năđ(cid:1223)ăxácă đ(cid:1231)nhă t(cid:1229)ă l(cid:1227)ă nƠyă hợpă lỦ.ă Nguyênă tắcă chungă lƠ:ă Dòngă Ră cóă chi(cid:1221)uă caoă cơyă caoă h(cid:1131)nă dòngăm(cid:1213),ăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăm(cid:1189)nh,ăth(cid:1249)iăgianăsinh tr(cid:1133)(cid:1251)ngădƠi,ănhi(cid:1221)uăph(cid:1193)n,ăthìăcóăth(cid:1223)ătĕngă
38
s(cid:1237)ăl(cid:1133)ợngăhƠngăm(cid:1213)ăvƠăng(cid:1133)ợcăl(cid:1189)i.ăXácăđ(cid:1231)nhătỷăl(cid:1227)ăhƠngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăc(cid:1195)năph(cid:1191)iăquanătơmăđ(cid:1219)nă
t(cid:1201)pătínhădòngăm(cid:1213),ăth(cid:1249)iăgianăn(cid:1251)ăhoa,ăs(cid:1237)ăhoaăn(cid:1251)ăr(cid:1245),ăc(cid:1193)uătrúcăc(cid:1259)aăhoa,ătỷăl(cid:1227)ăvòiănh(cid:1257)yă vƠătrìnhăđ(cid:1245)ăthơmăcanhăc(cid:1259)aăc(cid:1131)ăs(cid:1251)ăs(cid:1191)năxu(cid:1193)t.
Theoă Doƣnă Hoaă Kỳă (1996),ă tỷă l(cid:1227)ă hƠngă Ră vƠă Să c(cid:1259)aă t(cid:1241)ă hợpă B(cid:1239)iă t(cid:1189)pă S(cid:1131)nă thanhălƠă2:11.ă(cid:1250)ăVi(cid:1227)tă Nam,ătỷăl(cid:1227)ă hƠngăb(cid:1237)ă m(cid:1213)ăđ(cid:1133)ợcăcácă nhƠă chọnăgi(cid:1237)ngăkhuy(cid:1219)nă cáoăb(cid:1237)ătríăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ălƠă2ăhƠngăb(cid:1237)ăv(cid:1247)iă14-16ăhƠngăm(cid:1213)ăvƠătùyăthu(cid:1245)căt(cid:1263)ngăt(cid:1241)ă hợpă(HoƠngăTuy(cid:1219)tăMinh,ă2002).
2.8.2.3. Nghiên cứu sử dụng GA3 để nâng ao năng suất h(cid:809)t lai F1
GA3 lƠăch(cid:1193)tăđi(cid:1221)uăti(cid:1219)tăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăcóătácăd(cid:1257)ngăchínhălƠăkíchăthíchăm(cid:1189)nhăm(cid:1217)ă sựăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăkéoădƠiăc(cid:1259)aăthơn,ăsựăv(cid:1133)(cid:1131)nădƠiăc(cid:1259)aălóngăcơyăhòaăth(cid:1191)o.ăHi(cid:1227)uăqu(cid:1191)ănƠyă cóăđ(cid:1133)ợcălƠădoă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăkíchăthíchăđ(cid:1211)cătr(cid:1133)ngăc(cid:1259)aăGA3 lênăphaăgiƣnăc(cid:1259)aăt(cid:1219)ăbƠoă theoăchi(cid:1221)uădọc.ăCácăt(cid:1219)ăbƠoănonăr(cid:1193)tăm(cid:1199)năc(cid:1191)măv(cid:1247)iăGA3 (Tiwari et al., 2011).
M(cid:1245)tănguyênănhơnăc(cid:1131)ăb(cid:1191)nălƠmăgi(cid:1191)mănĕngăsu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ălƠătìnhătr(cid:1189)ngă(cid:1193)păb(cid:1213)ă bôngă lúaă dòngă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că đựcă vƠă sựă c(cid:1191)nă tr(cid:1251)ătruy(cid:1221)nă ph(cid:1193)nă c(cid:1259)aă láă đòng.ă Nhữngă nĕmă 1980,ăcácănhƠăkhoaăhọcăđƣăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăGA3 đ(cid:1223)ă khắcăph(cid:1257)cănguyênănhơnănƠy.ă Yuan and Xi (1995) choăbi(cid:1219)t:ăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăGA3, làm choăbôngăc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ătrỗăthoát;ătĕngă tỷăl(cid:1227)ăthòăvòiănh(cid:1257)yăraăngoƠi,ătĕngăkh(cid:1191)ănĕngăti(cid:1219)pănh(cid:1201)năh(cid:1189)tăph(cid:1193)năc(cid:1259)aănúmănh(cid:1257)y,ăth(cid:1249)iă
gianăn(cid:1251)ăhoaăc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ăkéoădƠi,ătĕngăgócăm(cid:1251)ăc(cid:1259)aăhoa,ăm(cid:1251)ăr(cid:1245)ngăgócăláăđòngăt(cid:1189)oă
thu(cid:1201)nălợiăchoăquáătrìnhăth(cid:1257)ăph(cid:1193)năchéo,ăđi(cid:1221)uăch(cid:1229)nhăchi(cid:1221)uăcaoăcơyăc(cid:1259)aădòngăb(cid:1237)ăcaoă
h(cid:1131)nădòngăm(cid:1213)ăt(cid:1189)oăt(cid:1133)ăth(cid:1219)ătruy(cid:1221)năph(cid:1193)năthu(cid:1201)nălợi,ălƠmăchoăcácăd(cid:1191)nhăph(cid:1257)ăphátătri(cid:1223)nă nhanhătr(cid:1251)ăthƠnhăcácăbôngăhữuăhi(cid:1227)u.
T(cid:1189)iă (cid:1192)nă Đ(cid:1245)ă vƠă Philippineă l(cid:1133)ợngă GA3 dùngă th(cid:1193)pă h(cid:1131)nă soă v(cid:1247)iă Trungă Qu(cid:1237)că daoă đ(cid:1245)ngă t(cid:1263)ă 45-60ă gam/ha.ă (cid:1250)ă Trungă Qu(cid:1237)că tùyă thu(cid:1245)că vƠoă t(cid:1263)ng dòngă mƠă l(cid:1133)ợngă GA3 cóăsựăthayăđ(cid:1241)i,ădaoăđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă60ăgamăđ(cid:1219)nă600ăgam/ha.ă(cid:1250)ăVi(cid:1227)tăNam,ăB(cid:1245)ăNôngă nghi(cid:1227)păvƠăPhátătri(cid:1223)năNôngăthôn,ă2005,ăkhuy(cid:1219)năcáoăl(cid:1133)ợngăGA3 s(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăchoăcácăt(cid:1241)ă hợpălaiădaoăđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă180-200ăgam/ha.ăM(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăhợpăcóădòngăm(cid:1213)ălƠă103Să(Vi(cid:1227)tălaiă 20,ă Vi(cid:1227)tă lai 24) và dòng T1S-96 (TH3-3, TH3-4)ă đ(cid:1133)ợcă chọnă t(cid:1189)oă trongă n(cid:1133)(cid:1247)că s(cid:1265)ă d(cid:1257)ngăl(cid:1133)ợngăGA3 th(cid:1193)păt(cid:1263)ă60-199ăgam/haă(Nguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăTrơmăvà cs., 2008).
Yang et al. (2003)ăchoăbi(cid:1219)t:ăt(cid:1263)ănĕmă1996ă-2004ăTrungăQu(cid:1237)căđƣăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tă nhi(cid:1221)uăt(cid:1241)ăhợpăcóădòngăm(cid:1213)ălƠăPeiaiă64S,ătrongăđóăcóăt(cid:1241)ăhợpăsiêuălúa:ăPeiaiă64S/E32,ă Peiaiă64S/9311,ănĕngăsu(cid:1193)tăru(cid:1245)ngăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiătrungăbìnhăđ(cid:1189)tă2,78ăt(cid:1193)n/ha,ăru(cid:1245)ngă caoăs(cid:1191)năđ(cid:1189)tă4,5ăt(cid:1193)n/haăvƠăl(cid:1133)ợngăGA3 c(cid:1195)năchoă1haălƠă525ăgam,ăphună2-3 ngày liên t(cid:1257)căvƠoă8-10ăgi(cid:1249)ăsáng.ă(cid:1250)ăcácăv(cid:1257)ăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăkhácănhau,ăkỹăthu(cid:1201)tăphunăvƠăli(cid:1221)uăl(cid:1133)ợngă
39
GA3 đ(cid:1133)ợcăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăcũngăkhácănhau.ăS(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăs(cid:1247)măc(cid:1195)năl(cid:1133)ợngăGA3 ítăh(cid:1131)năv(cid:1257)ămu(cid:1245)n;ăt(cid:1241)ăhợpăPeiaiă64S/9311ăv(cid:1247)iăl(cid:1133)ợngă425ăgamăđƣăđ(cid:1189)tănĕngăsu(cid:1193)tă2,7ă t(cid:1193)n/ha,ănh(cid:1133)ngă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămu(cid:1245)nă(v(cid:1257)ăThu)ăc(cid:1195)năt(cid:1247)iă575ăgamăGA3 phună4ăl(cid:1195)năm(cid:1247)iăđ(cid:1189)tănĕngă su(cid:1193)tăt(cid:1133)(cid:1131)ngătự.
2.8.2.4. Nghiên cứu sử dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác khác
TheoăNguy(cid:1225)năCôngăT(cid:1189)n và cs. (2002),ăchi(cid:1221)uădƠi,ăchi(cid:1221)uăr(cid:1245)ngăláăđòngăb(cid:1231)ăchiă ph(cid:1237)iă b(cid:1251)iă l(cid:1133)ợngă phơnă đ(cid:1189)mă vƠă cáchă bón.ă N(cid:1219)uă bónă urê theoă 4ă m(cid:1261)c,ă 127,5kg/ha; 165,0kg/ha; 202,5kg/ha và 240kg/ha, thì đ(cid:1245)ădƠiăc(cid:1259)aăláăđòngăt(cid:1133)(cid:1131)ngă(cid:1261)ngălƠă23,1cm;ă 25,2cm;ă26,2cmăvƠă27,1cm.ăBónănhi(cid:1221)uăphơnăhữuăc(cid:1131)ăv(cid:1247)iăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcaoălƠmăchoă láăđòngăngắnăvƠăh(cid:1213)păgiúpăchoăquáătrìnhătruy(cid:1221)năph(cid:1193)năđ(cid:1133)ợcăd(cid:1225)ădƠng.
HoƠngăăTuy(cid:1219)tăMinhă(2002) choărằng: tỷăl(cid:1227)ăthòăvòiănh(cid:1257)yăraăngoƠiăđ(cid:1133)ợcăth(cid:1257)ă ph(cid:1193)nă chi(cid:1219)mă t(cid:1247)iă 75%ă t(cid:1241)ngă s(cid:1237)ă h(cid:1189)tă đ(cid:1133)ợcă hìnhă thƠnhă vƠă lƠă y(cid:1219)uă t(cid:1237)ă quană trọngă c(cid:1193)uă thƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1.ăTh(cid:1249)iăkỳă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăl(cid:1247)nănh(cid:1193)tăđ(cid:1219)nătỷăl(cid:1227)ăthòăvòiănh(cid:1257)yăc(cid:1259)aă dòngă m(cid:1213)ă lƠă sauă trỗă bôngă 3ă ngƠyă (th(cid:1249)iă kỳă m(cid:1199)nă c(cid:1191)mă chính)ă vƠă th(cid:1249)iă kỳă phơnă hóaă đòngăt(cid:1263)ăb(cid:1133)(cid:1247)că5ăđ(cid:1219)năb(cid:1133)(cid:1247)că8ă(th(cid:1249)iăkỳăm(cid:1199)năc(cid:1191)măth(cid:1261)ăy(cid:1219)u).ăVìăv(cid:1201)y,ătrongăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tă laiăF1ăc(cid:1195)năph(cid:1191)iătácăđ(cid:1245)ngăcácăbi(cid:1227)năphápăkíchăthíchăt(cid:1241)ngăhợpăvƠoă2ăth(cid:1249)iăkỳănƠy.
2.8.2.5. Nghiên cứu biện pháp thụ phấn bổ sung vào l ao điểm
Theo Hoàng Tuy(cid:1219)tăMinhă(2002),ădòngăb(cid:1237)ăsauăkhiăn(cid:1251)ăhoa,ăxu(cid:1193)tă hi(cid:1227)nă m(cid:1245)tă th(cid:1249)iăkỳăcaoăđi(cid:1223)mătungăph(cid:1193)năv(cid:1247)iăkho(cid:1191)ngăth(cid:1249)iăgiană30ăphútăvƠăl(cid:1133)ợngăph(cid:1193)năchi(cid:1219)mă79ă -90%.ăG(cid:1189)tăph(cid:1193)năvƠoăth(cid:1249)iăkỳăcaoăđi(cid:1223)măc(cid:1259)aăru(cid:1245)ngăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1,ăs(cid:1217)ănơngăcaoă đ(cid:1133)ợcătỷăl(cid:1227)ăđ(cid:1201)uăh(cid:1189)t. Cũngătheoătácăgi(cid:1191), đ(cid:1223)ăđ(cid:1189)tăđ(cid:1133)ợcănĕngăsu(cid:1193)tăsiêuăcaoămỗiăhaădòngă m(cid:1213)ăc(cid:1195)năcó t(cid:1263)ă364ă-420ătri(cid:1227)uăhoa,ădòngăb(cid:1237)ăcóă105 -120ătri(cid:1227)uăhoa;ătỷăl(cid:1227)ăhoaăm(cid:1213)/1 hoaăb(cid:1237)ădaoăđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă3,5- 4,0 hoa.
Nguy(cid:1225)năCôngăT(cid:1189)n và cs. (2002)ăchoăbi(cid:1219)t:ă mu(cid:1237)năquáătrìnhăth(cid:1257)ăph(cid:1193)năchéoă x(cid:1191)yăraăthu(cid:1201)nălợiăkhiăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăc(cid:1195)năthựcăhi(cid:1227)năcácăbi(cid:1227)năphápăkỹăthu(cid:1201)t:ăb(cid:1237)ătríă hƠngă b(cid:1237)ă m(cid:1213)ă vuôngă gócă v(cid:1247)iă h(cid:1133)(cid:1247)ngă gióă lúcă đòngă lúaă trỗă bông,ă thựcă hi(cid:1227)nă ch(cid:1219)ă đ(cid:1245)ă t(cid:1133)(cid:1247)iătiêuăhợpălỦ,ălƠmăgi(cid:1191)măb(cid:1247)tăđ(cid:1245)ăẩmăđ(cid:1239)ngăru(cid:1245)ng,ătĕngăsựăti(cid:1219)păxúcăc(cid:1259)aăbôngălúaă v(cid:1247)iăánhăsángăm(cid:1211)tătr(cid:1249)iăvƠădùngăs(cid:1261)căng(cid:1133)(cid:1249)iăđ(cid:1223)ăthựcăhi(cid:1227)năth(cid:1257)ăph(cid:1193)năb(cid:1241)ăsung.
Trongăqu(cid:1195)năth(cid:1223)ăru(cid:1245)ngăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ăk(cid:1219)tăc(cid:1193)uăqu(cid:1195)năth(cid:1223)ăph(cid:1257)ăthu(cid:1245)căvƠoă3ă y(cid:1219)uăt(cid:1237):ăTỷăl(cid:1227)ăhƠngăb(cid:1237)ă m(cid:1213),ă m(cid:1201)tăđ(cid:1245)ăc(cid:1193)y,ă s(cid:1237)ăd(cid:1191)nhăc(cid:1193)y.ăĐ(cid:1223)ătĕngănĕngă su(cid:1193)tăcaoăc(cid:1195)nă xácăđ(cid:1231)nhăk(cid:1219)tăc(cid:1193)uăqu(cid:1195)năth(cid:1223)ăhợpălỦă(Riya and Jagatpati, 2013).
Nh(cid:1133)ăv(cid:1201)y,ătrongăgóiăcôngăngh(cid:1227)ălúaălaiăthìăkhơuăcôngăngh(cid:1227)ăthenăch(cid:1237)tănh(cid:1193)tălƠă laiăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngăm(cid:1247)iănĕngăsu(cid:1193)tăcao, ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăt(cid:1237)t, TGSTăngắn,ăthíchă(cid:1261)ngăr(cid:1245)ng,ănhơnă
40
dòngăm(cid:1213)ăvƠăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ăcóănĕngăsu(cid:1193)tăcao,ăh(cid:1189)ăgiáăthƠnhăh(cid:1189)tăgi(cid:1237)ngăđ(cid:1223)ănôngă
dơnăcóăc(cid:1131)ăh(cid:1245)iălựaăchọnăgi(cid:1237)ngăt(cid:1237)tăv(cid:1247)iăgiáăhợpălỦănh(cid:1193)tăchoăt(cid:1263)ngăvùngăt(cid:1263)ngăv(cid:1257).ăNhìnă
l(cid:1189)iă k(cid:1219)tă qu(cid:1191)ă tri(cid:1223)nă khaiă trongă 20ă nĕmă quaă thìă khơuă côngă ngh(cid:1227)ă y(cid:1219)uă nh(cid:1193)tă c(cid:1259)aă Vi(cid:1227)tă
Namăl(cid:1189)iălƠăkhơuăcôngăngh(cid:1227)ăthenăch(cid:1237)tănƠy.ăT(cid:1193)tănhiênăkhôngăch(cid:1229)ăriêngă(cid:1251)ăVi(cid:1227)tăNamă
mƠăcóăth(cid:1223)ăđơyălƠătháchăth(cid:1261)căchungăchoăcácănhƠăchọnăgi(cid:1237)ngălúaălaiăth(cid:1219)ăgi(cid:1247)i.ăT(cid:1189)iă h(cid:1245)iăngh(cid:1231)ălúaălaiăqu(cid:1237)căt(cid:1219)ăl(cid:1195)năth(cid:1261)ă5ă(H(cid:1239)ăNam,ă2008),ăchuyênăgiaălúaăg(cid:1189)oăc(cid:1259)aăFAOă nh(cid:1201)năxétărằng:ăCôngăngh(cid:1227)ălúaălai đápă(cid:1261)ngăt(cid:1193)tăc(cid:1191)ăcácănhuăc(cid:1195)uăv(cid:1221)ănĕngăsu(cid:1193)t,ăch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợng,ăhi(cid:1227)uăqu(cid:1191)ăkinhăt(cid:1219)ăvƠăanăninhăl(cid:1133)(cid:1131)ngăthựcăkhiăbi(cid:1219)năđ(cid:1241)iăkhíăh(cid:1201)uădi(cid:1225)năraăngƠyă cƠngăkh(cid:1237)căli(cid:1227)t,ătuyănhiênănĕngăsu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ăđ(cid:1219)nănĕmă2008ăv(cid:1199)năch(cid:1133)aăcóăti(cid:1219)năb(cid:1245)ă
đ(cid:1245)tăpháănƠo,ănĕngăsu(cid:1193)tăF1ăbìnhăquơnăchungăth(cid:1219)ăgi(cid:1247)iăđ(cid:1189)tă1,5ăt(cid:1193)n/ha,ăTrungăQu(cid:1237)că d(cid:1199)nă đ(cid:1195)uă m(cid:1247)iă ch(cid:1229)ă đ(cid:1189)tă 2,75ă t(cid:1193)n/ha,ă đi(cid:1221)uă nƠyă lƠmă choă hi(cid:1227)uă qu(cid:1191)ă kinhă t(cid:1219)ă t(cid:1263)ă lúaă lai khôngăcaoăv(cid:1133)ợtătr(cid:1245)i.ăĐơyălƠănguyênănhơnăc(cid:1131)ăb(cid:1191)năh(cid:1189)năch(cid:1219)ăvi(cid:1227)căm(cid:1251)ăr(cid:1245)ngădi(cid:1227)nătích lúaălai.ăVìăv(cid:1201)yăcácănhƠăkhoaăhọcăph(cid:1191)iăđẩyăm(cid:1189)nhănghiênăc(cid:1261)uăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngăm(cid:1247)iă
songăsongăv(cid:1247)iănghiênăc(cid:1261)uăkỹăthu(cid:1201)tăh(cid:1189)tălaiăđ(cid:1223)ăđ(cid:1189)tănĕngăsu(cid:1193)tăF1ăcaoăm(cid:1247)iăh(cid:1189)ăđ(cid:1133)ợcă giáăh(cid:1189)tăgi(cid:1237)ngăchoănôngădơnă(Nguyen Van Nguu, 2008).
c(cid:1131)ăs(cid:1251)ăđóăchọnăt(cid:1189)oăvƠăđ(cid:1133)aăvƠoăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăm(cid:1247)iăcóăth(cid:1133)(cid:1131)ngăhi(cid:1227)uăriêng,ă choă nĕngă su(cid:1193)tă caoă vƠă (cid:1241)nă đ(cid:1231)nh,ă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngă g(cid:1189)oă t(cid:1237)t,ăthíchă (cid:1261)ngă v(cid:1247)iă đi(cid:1221)uă ki(cid:1227)nă sinhă tháiăn(cid:1133)(cid:1247)căta.ăTuyănhiên,ăcácăgi(cid:1237)ngălúaălaiăđ(cid:1133)ợcăchọnăt(cid:1189)oătrongăn(cid:1133)(cid:1247)căcóăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngă t(cid:1237)tăcònănhi(cid:1221)uăh(cid:1189)năch(cid:1219).ăB(cid:1245)ăgi(cid:1237)ngălúaăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợng,ălúaăth(cid:1131)măch(cid:1133)aănhi(cid:1221)u,ătínhăthíchă (cid:1261)ngăcònăh(cid:1213)p,ăcácăgi(cid:1237)ngălúaănh(cid:1201)păn(cid:1245)i cóăti(cid:1221)mănĕngănĕngăsu(cid:1193)tăkhá,ăg(cid:1189)oăth(cid:1131)măngonă nh(cid:1133)ngănhi(cid:1225)mănhi(cid:1221)uălo(cid:1189)iăsơuăb(cid:1227)nhă(r(cid:1195)y,ăb(cid:1189)călá,ăđ(cid:1189)oăôn)ănênăvi(cid:1227)căm(cid:1251)ăr(cid:1245)ngădi(cid:1227)nătíchă
v(cid:1199)năkhóăkhĕn.ăCôngătácăchọnăt(cid:1189)oăvƠăphátătri(cid:1223)năgi(cid:1237)ngălúaăth(cid:1131)mătrongăth(cid:1249)iăgianăquaă
cònămangătínhăch(cid:1193)tănh(cid:1235)ălẻ,ăkhôngăđ(cid:1239)ngăb(cid:1245),ăđ(cid:1195)uăt(cid:1133)ăkhôngăđ(cid:1195)yăđ(cid:1259)ăvìăv(cid:1201)yăcácăgi(cid:1237)ngă
lúaăth(cid:1131)măchọnăt(cid:1189)oăraăch(cid:1133)aăđápă(cid:1261)ngăđ(cid:1133)ợcăyêuăc(cid:1195)uăs(cid:1191)năxu(cid:1193)t.ăChínhăvìăv(cid:1201)y,ăđ(cid:1223)ăphátă
tri(cid:1223)năgi(cid:1237)ngălúaălaiăhaiădòngăcóănĕngăsu(cid:1193)tăkhá,ăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăg(cid:1189)oăt(cid:1237)tăvƠăcóămùiăth(cid:1131)mă gópăph(cid:1195)nănơngăcaoăth(cid:1231)ăph(cid:1195)năg(cid:1189)oăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcaoăph(cid:1257)căv(cid:1257)ăchoătiêuădùngăn(cid:1245)iăđ(cid:1231)aăvƠă xu(cid:1193)tă khẩuă lƠă vi(cid:1227)că lƠmă r(cid:1193)tă c(cid:1195)nă thi(cid:1219)t.ă Xu(cid:1193)tă phátă t(cid:1263)ă m(cid:1257)că tiêuă đó,ă chúngă tôiă đƣă t(cid:1201)pă trungănghiênăc(cid:1261)u,ăchọnăt(cid:1189)oădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcaoăđ(cid:1223)ăt(cid:1189)oăt(cid:1241)ăhợpălaiăm(cid:1247)iăcóă nĕngăsu(cid:1193)tăkhá,ăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăg(cid:1189)oăt(cid:1237)t,ăcóămùiăth(cid:1131)măđ(cid:1223)ăđápă(cid:1261)ng yêuăc(cid:1195)uăc(cid:1259)aăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tă cũngănh(cid:1133)ăth(cid:1231)ăhi(cid:1219)uăng(cid:1133)(cid:1249)iătiêuădùngătrongăvƠăngoƠiăn(cid:1133)(cid:1247)c.ă
Tómăl(cid:1189)i: Đ(cid:1223)ăcôngătácăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaălaiăhai dòngăđ(cid:1189)tăhi(cid:1227)uăqu(cid:1191)ăt(cid:1237)t,ăc(cid:1195)nă ph(cid:1191)iăcóăđ(cid:1133)ợcăcácăv(cid:1201)tăli(cid:1227)uăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăm(cid:1247)iăphùăhợpăv(cid:1247)iăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nătrongăn(cid:1133)(cid:1247)c,ăcóăđ(cid:1211)că tínhănôngăsinhăhọcăt(cid:1237)t,ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăcao,ă(cid:1241)năđinhăvƠăd(cid:1225)ăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălai.ăTrênă
41
PH(cid:1194)Nă3.ăV(cid:1200)TăLI(cid:1226)UăVÀăPH(cid:1132)(cid:1130)NGăPHỄPăNGHIểNăC(cid:1260)U
3.1.ăV(cid:1200)TăLI(cid:1226)UăNGHIểNăC(cid:1260)U
- Thíănghi(cid:1227)mă1:ăBaoăg(cid:1239)mă9 t(cid:1241)ăhợpălaiăt(cid:1263)ăcác dòng TGMS (th(cid:1223)ănh(cid:1201)n):ăT1S- 96; T7S (khôngăth(cid:1131)m); T23S (th(cid:1131)mălá) v(cid:1247)i các dòng R cóă mùiăth(cid:1131)m (th(cid:1223)ăcho):ă Bắcăth(cid:1131)măs(cid:1237)ă7ă(BT7);ăBasmati;ăHoaăsữa;ăH(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)măvƠăcácădòngăTGMSăm(cid:1247)iăcóă mùiăth(cid:1131)m.
- Thíănghi(cid:1227)mă2ă+ă3:ăBaoăg(cid:1239)mă23ădòngăTGMSăm(cid:1247)iăchọnăt(cid:1189)oă(AT1; AT2; AT3; AT5; AT6; AT7; AT8; AT9; AT10; AT11; AT12; AT15; AT16; AT17 AT18; AT19; AT21; AT23; AT24; AT25; AT27; AT29 và AT30) và 3 dòng TGMSăbanăđ(cid:1195)uă(T1S-96; T7S và T23S).
- Thíănghi(cid:1227)mă4:ăBaoăg(cid:1239)mă5ădòngăTGMSăm(cid:1247)iăchọnăt(cid:1189)oă(AT1, AT5, AT9,
AT24,ăAT27)ăvƠă2ădòngăth(cid:1223)ănh(cid:1201)năbanăđ(cid:1195)uă(T1S-96, T7S).
- Thíă nghi(cid:1227)mă 5:ă Baoă g(cid:1239)mă cácă dòngă TGMS:ă AT7; AT8; AT9; AT11; AT16; AT19; T1S-96; T1S-96BB và các dòng R: ST12; R253KBL; VT404; Hoa sữa;ăR6812;ăH(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)m;ăBắcăth(cid:1131)mă7.
- Thíănghi(cid:1227)mă6:ăBaoăg(cid:1239)mă30ăt(cid:1241)ăhợpălaiăđ(cid:1133)ợcălaiăđ(cid:1229)nhăt(cid:1263)ă6ădòngăm(cid:1213)ă(AT1;ă AT5; AT24; AT27; T1S-96;ă T7S)ă v(cid:1247)iă5ă dòngă b(cid:1237)ă (RA27;ă RA28;ă RA29; R12-1; R12-7)ăvƠă2ăđ(cid:1237)iăch(cid:1261)ngălƠăTH3-3 (T1S/96/R3), TH7-2ă(T7S/R2ă(H(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)m)).
- Thíă nghi(cid:1227)mă 7:ă Baoă g(cid:1239)mă 6ă t(cid:1241)ă hợpă l(cid:1189)iă m(cid:1247)iă lƠă AT1/RA28; AT24/R12-1; AT24/RA28 (TH4-6); AT24/RA29; AT27/RA28 (TH6-6);ăAT27/RA29ăvƠă2ăđ(cid:1237)iă ch(cid:1261)ngălƠăTH3-3ăvƠăVi(cid:1227)tălaiă20.
- Thí nghi(cid:1227)mă8ă+ă9:ăDòngăm(cid:1213)ăAT27.
- Thíănghi(cid:1227)mă10ă+ă11ă+ă12:ăDòngăm(cid:1213)ăAT27ăvƠădòngăb(cid:1237)ăRA28.ă
Ngu(cid:1239)năg(cid:1237)căvƠăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)măc(cid:1259)aăv(cid:1201)tăli(cid:1227)uănghiênăc(cid:1261)uăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăph(cid:1195)năph(cid:1257)ăl(cid:1257)că2.
3.2.ăN(cid:1244)IăDUNGăNGHIểNăC(cid:1260)U 3.2.1. Nộiădungă1:ăLaiăt(cid:1189)o cácădòngăTGMSămớiăcóămùiăthơmăvàăđánhăgiáăđặcă điểmănôngăsinhăh(cid:1233)c,ăbiểuăhi(cid:1227)nătínhădục,ănĕngăsu(cid:1193)tăvàăch(cid:1193)tăl(cid:1133)(cid:1255)ngăc(cid:1259)a chúng
T(cid:1263)ăcácăngu(cid:1239)năv(cid:1201)tăli(cid:1227)uăbanăđ(cid:1195)uăT1S-96; T7S và T23S (các dòng TGMS) lai v(cid:1247)iăcácădòngăRăcóăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăt(cid:1237)t,ăcóămùiăth(cid:1131)măđ(cid:1223)ăchọnălọcăcácădòngăTGMSăm(cid:1247)iă cóăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăt(cid:1237)tăvƠăcóămùiăth(cid:1131)m. Đánhăgiá sựăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nătínhăd(cid:1257)c,ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)m nông
42
sinhăhọcăvƠăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăc(cid:1259)aăcácădòngăTGMSăm(cid:1247)iăchọnăt(cid:1189)oăđ(cid:1223)ăxácăđ(cid:1231)nhăcácădòngă m(cid:1247)iăchọnăt(cid:1189)oălƠăcácădòngăTGMSăcóăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăt(cid:1237)tăđ(cid:1223)ăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaălaiăhaiă dòngăcóănĕngăsu(cid:1193)tăcao,ăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăt(cid:1237)tăvƠăcóămùiăth(cid:1131)m.
3.2.2. Nộiădungă2:ăĐánhăgiáăbiểuăhi(cid:1227)n diătruy(cid:1221)n mộtăs(cid:1237)ătínhătr(cid:1189)ngăliênăquană đ(cid:1219)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)(cid:1255)ngăg(cid:1189)oătừăb(cid:1237)ămẹăđ(cid:1219)năcácăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăconăcái
T(cid:1263)ăcácădòngăm(cid:1213)ăAT8;ăAT16;ăAT19ăvƠăT1S-96ălaiăv(cid:1247)iăcácădòngăRăcóăcácă tínhătr(cid:1189)ngăđ(cid:1237)iăl(cid:1201)pănhauăđ(cid:1223)ăxácăđ(cid:1231)nhăsựăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nădiătruy(cid:1221)năc(cid:1259)aăcácătínhătr(cid:1189)ngăđóă(cid:1251)ă các th(cid:1219)ăh(cid:1227)ăconăcáiă(F1;ăF2).ăM(cid:1257)căđích là xác đ(cid:1231)nhăđ(cid:1133)ợcăsựăbi(cid:1227)uăhi(cid:1227)nădiătruy(cid:1221)năc(cid:1259)aă cácătínhătr(cid:1189)ngăliênăquanăđ(cid:1219)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăt(cid:1263)ădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăđ(cid:1219)năconăcáiălƠmăc(cid:1131)ăs(cid:1251)ăđ(cid:1223)ă chọnăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ălaiăt(cid:1189)oăraăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóăcácătínhătr(cid:1189)ngămongămu(cid:1237)n.ăNgoƠi ra, còn lƠmă c(cid:1131)ăs(cid:1251)ăđ(cid:1223)ă chọnă b(cid:1237)ă m(cid:1213)ă laiă vƠă chọnă lọcă raă cácă dòngă b(cid:1237)ă m(cid:1213)ă cóă mangă genă m(cid:1257)că tiêuă giúpă gi(cid:1191)mă b(cid:1247)tă côngă vi(cid:1227)că vƠă t(cid:1189)oă nhữngă phépă laiă chínhă xácă h(cid:1131)nă trongă chọnăt(cid:1189)oădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213).
3.2.3. Nộiădungă3:ăĐánhăgiáăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăh(cid:1255)păc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ămẹăvàătuyểnă ch(cid:1233)nătổăh(cid:1255)pălúaălaiăhaiădòngămớiăcóătriểnăv(cid:1233)ng
T(cid:1263)ăcácădòngă m(cid:1213)ă(TGMS)ă m(cid:1247)iăchọnăt(cid:1189)oălaiă v(cid:1247)iăcácădòngă Răđ(cid:1223)ăt(cid:1189)oăcácăt(cid:1241)ă hợpălaiăm(cid:1247)i.ăĐánhăgiáăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọc,ănĕngăsu(cid:1193)tăvƠăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăc(cid:1259)aăcácă t(cid:1241)ăhợpălaiăm(cid:1247)iătrongă2ăv(cid:1257)ă(v(cid:1257)ăxuơnăvƠăv(cid:1257)ămùa nĕmă2012) vƠăsoăsánhăgi(cid:1237)ng 2ăv(cid:1257)ă (v(cid:1257)ăxuơnăvƠăv(cid:1257)ămùaănĕmă2013)ănhằmătuy(cid:1223)năchọnăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăm(cid:1247)iăcóănĕngăsu(cid:1193)tă cao,ăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăt(cid:1237)tăđ(cid:1223)ăph(cid:1257)căv(cid:1257)ăchoăs(cid:1191)năxu(cid:1193)t.
3.2.4. Nộiădungă4:ăNghiênăc(cid:1261)uămộtăs(cid:1237)ăbi(cid:1227)năphápăkỹăthuậtănhằmăxâyădựngăquiă trìnhănhânădòngămẹăvàăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1 T(cid:1263)ăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăc(cid:1259)aăn(cid:1245)iădungă3.4.3.ăđƣătuy(cid:1223)năchọnăđ(cid:1133)ợcă2ăt(cid:1241)ăhợpălaiăm(cid:1247)iăTH4-6 và TH6-6 cóă nĕngă su(cid:1193)tă cao,ă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngăt(cid:1237)t.ăTuyă nhiên,ă t(cid:1241)ă hợpăTH6-6ă c(cid:1261)ngă cơyă h(cid:1131)năvƠăláăngắnăgọn,ălòngămo.ăVìăv(cid:1201)y,ăn(cid:1245)iădungănƠyăchúngătôiăti(cid:1219)năhƠnh nghiên c(cid:1261)uăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăbi(cid:1227)năphápăkỹăthu(cid:1201)tănhằmăxơyădựngăquiătrìnhănhơnădòngăm(cid:1213)ăAT27ăvƠă quiătrìnhăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ăt(cid:1241)ăhợpălúaălaiăhaiădòngăm(cid:1247)iăTH6-6.
3.3.ăPH(cid:1132)(cid:1130)NGăPHỄPăNGHIểNăC(cid:1260)U 3.3.1. Nộiă dung 1:ă Laiă t(cid:1189)oă bổă sungă tínhă thơmă choă cácă dòngă mẹă b(cid:1193)tă dụcă ổnă đ(cid:1231)nhăđểăt(cid:1189)oăcácădòngăTGMSăthơmăvàăổnăđ(cid:1231)nhătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)n s(cid:1191)năxu(cid:1193)tăc(cid:1259)aă mi(cid:1221)năBắcăVi(cid:1227)tăNam 3.3.1.1. Thí nghiệm 1: Lai và chọn lọc dòng TGMS mới
Laiăhữuătínhăthựcăhi(cid:1227)nă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă2008ăvƠăchọnălọcătheoăquiătrìnhămôăt(cid:1191)ă(cid:1251)ă hìnhă1.ăĐánhăgiá,ăchọnăcáăth(cid:1223)ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcăvƠăth(cid:1131)măgieoă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùa.ăDuyătrìăcơyăb(cid:1193)tă d(cid:1257)căbằngănhơnăchét (cid:1251)ăv(cid:1257)ăđông.ăQuáătrìnhăchọnălọcătheoăs(cid:1131)ăđ(cid:1239)ă3.1.
43
V(cid:1257)ăs(cid:1191)năxu(cid:1193)t
Th(cid:1219)ăh(cid:1227)
Quáătrìnhăth(cid:1269)căhi(cid:1227)n
x
Dòngăchoăph(cid:1193)n (R) mangăgenăth(cid:1131)mă
V(cid:1257)ăMùaă2008
Dòng TGMS (khôngăth(cid:1131)m)
V(cid:1257)ăXuân 2009
Thuăhỗnăh(cid:1189)t,ăgieoăc(cid:1193)yăF2
F1
F2
V(cid:1257)ăMùa 2009
C(cid:1193)yă 2500ă cáă th(cid:1223),ă chọnă cáă th(cid:1223)ă b(cid:1193)tă d(cid:1257)c,ă cóă mùiă th(cid:1131)mătrênăláăđ(cid:1189)tăđi(cid:1223)mă2,ălƠmăchétăđông,ăthuăh(cid:1189)tăF3ă tựăth(cid:1257)ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăĐôngăđánhăgiáămùiăth(cid:1131)măn(cid:1245)iănhũ,ăl(cid:1193)yă nhữngăcáăth(cid:1223)ăcóămùiăth(cid:1131)măn(cid:1245)iănhũăđ(cid:1189)tăđi(cid:1223)mă≥3ăđ(cid:1223)ă gieoăchọnăphơnălyă(cid:1251)ăF3.
V(cid:1257)ăXuân 2010
F4
V(cid:1257)ăMùa 2010
F5
V(cid:1257)ăXuân 2011
F3 Gieo h(cid:1189)tătựăth(cid:1257) F3 theo dòng chọnănhữngăcáăth(cid:1223)ă cóămùiăth(cid:1131)mătrênăláăđi(cid:1223)mă2,ăn(cid:1245)i nhũăđ(cid:1189)tăđi(cid:1223)m ≥3, ki(cid:1223)uă hình đ(cid:1213)p,ă đẻă kh(cid:1235)e.ă Thuă h(cid:1189)tă F4ă đ(cid:1223)ă đánhă giáă b(cid:1193)tăd(cid:1257)căvƠăchọnăphơnălyătrongăv(cid:1257)ăMùa. Gieoăcáăth(cid:1223)ăF4ătheoădòng,ăchọnăcáăth(cid:1223)ăb(cid:1193)t d(cid:1257)c,ăláă cóă mùiă th(cid:1131)mă th(cid:1131)mă đ(cid:1189)tă đi(cid:1223)mă 2,ă lƠmă chétă đông,ă thuăh(cid:1189)tăF5ăđánhăgiáămùiăth(cid:1131)măn(cid:1245)iănhũ,ăl(cid:1193)yănhữngă cáăth(cid:1223)ăcóămùiăth(cid:1131)măn(cid:1245)iănhũăđ(cid:1189)tăđi(cid:1223)mă≥3ăđ(cid:1223)ăgieoă chọnăphơnălyă(cid:1251)ăF5. Gieoăh(cid:1189)t tựăth(cid:1257)ăF5 theo dòng, chọnăcáăth(cid:1223)ăcóămùiă th(cid:1131)mă láă đi(cid:1223)mă 2,ă n(cid:1245)iă nhũă đ(cid:1189)tă đi(cid:1223)mă ≥3, ki(cid:1223)uă hình đ(cid:1213)p,ăđẻăkh(cid:1235)e.ăThuăh(cid:1189)tăF6ăđ(cid:1223)ăđánhăgiáăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căvƠă chọnăphơnălyătrongăv(cid:1257)ăMùa.ă
F6
V(cid:1257)ăMùa 2011
Gieoătheoăt(cid:1263)ngăcáăth(cid:1223)ăF6,ăchọnăcácădòngăcóăđ(cid:1245)ăthu(cid:1195)nă cao,ăđánhăgiáămùiăth(cid:1131)mătrênălá,ălaiăth(cid:1265)ăđ(cid:1223)ăđánhăgiáătỷă l(cid:1227)ăđ(cid:1201)uăh(cid:1189)tăvƠ thuăh(cid:1189)tălaiăF1. SƠngălọcăng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)nă đ(cid:1241)iă tínhă d(cid:1257)că bằngă Phytotron,ă l(cid:1193)yă nhữngă cáă th(cid:1223)ă b(cid:1193)tă d(cid:1257)căc(cid:1259)aănhữngădòngăcóătỷăl(cid:1227)ăcơyăb(cid:1193)tăd(cid:1257)c trên 100% lƠmăg(cid:1237)călƠmăchétăv(cid:1257)ăăĐông, đ(cid:1223)ăthuăh(cid:1189)tătựăth(cid:1257)ăF7.
V(cid:1257)ăXuân 2012
F7
Gieoă riêngă t(cid:1263)ngă dòng,ă đánhă giáă mùiă th(cid:1131)mă trênă lá,ă trênăn(cid:1245)iănhũ,ăđánhăgiáăng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iătínhăd(cid:1257)c.ă Thuăh(cid:1189)tăc(cid:1259)aănhữngădòngăcóăng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iătínhă d(cid:1257)că≤ă240C.ăGieoăF1ăđ(cid:1223)ăđánhăgiáă(cid:1132)TL,ăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngă g(cid:1189)o,ăc(cid:1131)măc(cid:1259)aăconălaiălai.
Hình 3.1. Quá trình lai t(cid:1189)o ch(cid:1233)n l(cid:1233)cădòngăTGMSăth(cid:1131)m
Ngu(cid:1239)n: Nguy(cid:1225)n Th(cid:1231) Trâm (2000)
3.3.1.2. Thí nghiệm 2: Đánh giá sự biểu hiện c a gen qui định t nh thơm (fgr), gen qui định tính bất dục (tms) c a các dòng TGMS bằng chỉ thị phân tử.
*ăTi(cid:1219)năhƠnhăgieoă23ădòngăTGMSăm(cid:1247)iăchọnăt(cid:1189)oăvƠă3ădòngăTGMSăbanăđ(cid:1195)uă (th(cid:1223)ănh(cid:1201)n),ămỗiădòngăgieoă100ăcáăth(cid:1223).ăKhiăm(cid:1189)ăđ(cid:1133)ợcă3-4ăláăl(cid:1193)yămỗiădòngă10ăcáăth(cid:1223)ă đ(cid:1223)ătáchăchi(cid:1219)tăDNA.
*ăQuyătrìnhăPCRăphátăhi(cid:1227)năgenăth(cid:1131)m:ă
44
- Chi(cid:1219)t tách DNA:
ADNăđ(cid:1133)ợcătáchăchi(cid:1219)tătheoăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăCTABăc(cid:1259)aăDoyleăvƠăDoyleăcóăc(cid:1191)iă ti(cid:1219)nă(DoyleăandăDoyle,ă1990).ăNghi(cid:1221)nă0,5găláăv(cid:1247)iă800μlăCTABăbufferăbằngăchƠyă
c(cid:1237)iă s(cid:1261)ă đ(cid:1219)nă khiă dungă d(cid:1231)chă cóă mƠuă xanhă xu(cid:1193)tă hi(cid:1227)n.ă Chuy(cid:1223)nă dungă d(cid:1231)chă sangă (cid:1237)ngă eppendorf,ă b(cid:1241)ă sungă thêmă 56μlă SDSă 10%,ă lắcă đ(cid:1221)u.ă (cid:1258)ă m(cid:1199)uă (cid:1251)ă 650Că trongă b(cid:1223)ă (cid:1241)nă nhi(cid:1227)tă 60ă phút,ă đ(cid:1223)ă ngu(cid:1245)iă (cid:1251)ă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă phòng.ă B(cid:1241)ă sungă 800μlă hỗnă hợpă chloroform:ă
isoamylalcoholă (24:1),ă lắcă nh(cid:1213)ă t(cid:1247)iă khiă thƠnhă d(cid:1189)ngă nhũă sữa,ă lyă tơmă (cid:1251)ă 13.000ă vòng/phút, 5 phút, 40C.ă Hútă d(cid:1231)chă n(cid:1241)iă chuy(cid:1223)nă sangă (cid:1237)ngă eppendorfă m(cid:1247)i,ă b(cid:1241)ă sungă 800μlă hỗnă hợpă chloroform:ă isoamylalcoholă (24:1),ă lyă tơmă (cid:1251)ă 13.000ă vòng/phút,ă trong 5 phút, 40C.ă Thuă d(cid:1231)chă n(cid:1241)iă sangă (cid:1237)ngă eppendorf,ă k(cid:1219)tă t(cid:1259)aă DNA bằngă isopropanolă v(cid:1247)iă t(cid:1229)ă l(cid:1227)ă 1:1(v/v).ă Đ(cid:1223)ă trongă t(cid:1259)ă l(cid:1189)nhă sơuă trongă 1h.ă Lyă tơmă 13.000ă vòng/phút, 5 phút, 40C.ă R(cid:1265)aă k(cid:1219)tă t(cid:1259)aă DNA bằngă ethanolă 70%.ă LƠmă khôă DNA (cid:1251)ă nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăphòng.ăHòaătanăDNA bằngăn(cid:1133)(cid:1247)căc(cid:1193)tăc(cid:1193)tă2ăl(cid:1195)nă(kho(cid:1191)ngă200μl). DNA đƣă táchăchi(cid:1219)tăđ(cid:1133)ợcăki(cid:1223)mătraăđ(cid:1245)ănguyênăv(cid:1213)nătrênăgelăagaroseă1%.
- Ph(cid:1191)nă(cid:1261)ngăPCR:
B(cid:1191)ng 3.1. Các ch(cid:1229) th(cid:1231) phân t(cid:1265) DNA liên k(cid:1219)t v(cid:1247)i genămùiăth(cid:1131)măfgr
Trìnhătựăm(cid:1239)i Kíchăcỡăs(cid:1191)nă phẩmăPCRă(bp) TƠiăli(cid:1227)uă thamăkh(cid:1191)o
C(cid:1211)pă m(cid:1239)i ESP 585ăho(cid:1211)că577 EAP
257 ESP IFAP Bradbury et al., 2005
Ghi chú: ESP: External Sense Primer; IFAP: Internal Fragrant Antisense Primer; INSP: Internal
Non-fragrant Sense Primer; EAP: External Antisense Primer
355 EAP INSP 3‟-TTGTTTGGAGCTTGCTGATG-5‟ 5‟-AGTGCTTTACAAAGTCCCGC-3‟ 3‟-TTGTTTGGAGCTTGCTGATG-5‟ 5‟-CATAGGAGCAGCTGAAATATATACC-3‟ 5‟-AGTGCTTTACAAAGTCCCGC-3‟ 3‟-CTGGTAAAAAGATTATGGCTTCA-5‟
Mỗiăph(cid:1191)nă(cid:1261)ngăPCRă25µlăbaoăg(cid:1239)m:ă8,2µlăn(cid:1133)(cid:1247)căc(cid:1193)tăhaiăl(cid:1195)năkh(cid:1265)ăion;ă1,5µlă đ(cid:1227)mă PCRă 10Xă +ă MgCl2ă 25mM;ă 0,5µlă dNTPsă 10mM;ă 0,8µlă Taqă DNAă
polymeraseă1U/µl;ămỗiălo(cid:1189)iăm(cid:1239)iăchoăă5µMăt(cid:1133)(cid:1131)ngă(cid:1261)ngăv(cid:1247)iă3µlăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăđ(cid:1239)ngăth(cid:1249)iă choăph(cid:1191)nă(cid:1261)ngăPCR;ă2,0µlăDNA 10 g/µl. Chu trình PCR trên máy Bio-rad 9800: 950C - 5ăphút;ă35ăchuăkỳă(950C - 30 giây; 580C - 60 giây; 720C - 90 giây); 720C - 5ăphút;ăgiữăm(cid:1199)uă(cid:1251)ă40C. Đi(cid:1227)nădiăs(cid:1191)năphẩmăPCR: S(cid:1191)năphẩmăPCRăđ(cid:1133)ợcăđi(cid:1227)nădiăbằngă máyă đi(cid:1227)nă diă maoă qu(cid:1191)nă vƠă đi(cid:1227)nă diă trênă gelă agaroseă 3%,ă thangă chuẩnă (ladder)ă
Ngu(cid:1239)n: Bradbury et al. (2005)
45
100bpă v(cid:1247)iă hi(cid:1227)uă đi(cid:1227)nă th(cid:1219)ă 100V,ă th(cid:1249)iă giană 40ă phút,ă b(cid:1191)nă gelă đ(cid:1133)ợcă nhu(cid:1245)mă bằngă
Ethidiumă bromideă 0,5ă µg/mlă trongă 30ă phút,ă hìnhă (cid:1191)nhă đ(cid:1133)ợcă phơnă tíchă trênă máyă ch(cid:1257)păhìnhăgelă(gelăDOC).ăă
- QuyătrìnhăPCRăđ(cid:1223)ăxácăđ(cid:1231)nhăgenătms theo De la Cruz, (1997):ăTáchăchi(cid:1219)tă DNA theoă quiă trìnhă CTABă rútă gọnă nh(cid:1133)ă trên.ă S(cid:1265)ă d(cid:1257)ngă cácă c(cid:1211)pă m(cid:1239)iă (B(cid:1191)ngă 3.4)ă t(cid:1133)(cid:1131)ngă (cid:1261)ngă v(cid:1247)iă cácă genă v(cid:1247)iă IR24ă lƠmă đ(cid:1237)iă ch(cid:1261)ngă ơm. Chuă trìnhă nhi(cid:1227)tă choă PCR:ă 94oCătrongă2‟ăvƠă30ăchuăkỳ:ă94oCătrongă5‟‟,ă33-55oCătrongă30‟‟,ă72oCătrongă30‟‟ă và 72oC trong 7‟.ăĐi(cid:1227)nădi:ăs(cid:1191)năphẩmăch(cid:1189)yăPCRăđ(cid:1133)ợcăđi(cid:1227)nădiătrênăgelăagaroseă4%,ă 100Vătrongă60‟ăvƠănhu(cid:1245)măv(cid:1247)iăEthiliumăBromideă0.5µg/ml sauăđóăquanăsátăbằngă máyă soiă gelă UV,ă thangă chuẩnă (ladder)ă 100bp.ă Cácă ch(cid:1229)ă th(cid:1231)ă trongă b(cid:1191)ngă 3.4ă baoă g(cid:1239)m:ă01ăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăSTSă(F18F/F18RM)ăvƠă04ăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăSSRă(RM11,ăRM257,ăC365-1 và RM3351).
B(cid:1191)ng 3.2. Tên, trình t(cid:1269) và nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) g(cid:1203)n c(cid:1259)a các ch(cid:1229) th(cid:1231) phân t(cid:1265) s(cid:1265) d(cid:1257)ng trong ph(cid:1191)n (cid:1261)ng PCR
Gene
Ch(cid:1229)ăth(cid:1231)
M(cid:1239)iăxuôi/Đo(cid:1189)nădò
M(cid:1239)iăng(cid:1133)ợc
Nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ă gắnăm(cid:1239)i
tms2
RM11
TCTCCTCTTCCCCCGATC
50 OC
ATAGCGGGCGAG GCTTAG
TƠiăli(cid:1227)uă thamăkh(cid:1191)o Lopez, 2003
tms3 F18F/F18RM
53 OC
Lang, 1999
TTCCCGGGTTCC ACTAGGAT
GCGGACCGTGGA AGCTGGGG
tms4
RM257
52 OC
CCGTGCAACTTAAATC CAAACAGG
GGAATCCTATATG AGCCAGTGATGG
Reddy, 2000
tms5
C365-1
52 OC Yang, 2007
ATTTTGGTTGCGCATTA GAGG
GAATATGCCAAG TACGGAGGAT
tms6
RM3351
55 OC
Lee, 2005
GTCGAAACGTAGCCAG GCAATGG
CCATGGAAGGAA TGGAGGTGAGG
Ngu(cid:1239)n: Yubin (2010)
3.3.1.2. Thí nghiệm 3: Đánh giá ngưỡng chuyển đổi tính dục trong buồng khí hậu nhân t(cid:809)o (Phytotron) ở vụ mùa 2011
Ti(cid:1219)năhƠnhăgieoă23ădòngăTGMSăth(cid:1131)măm(cid:1247)iăvƠă3ădòngăTGMSăbanăđ(cid:1195)uăthƠnhă 3ăth(cid:1249)iăv(cid:1257),ămỗiăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ăcách nhau 10 ngày. S(cid:1237)ăl(cid:1133)ợngăcáăth(cid:1223)ălƠă100ăcáăth(cid:1223)/dòng/th(cid:1249)iă v(cid:1257). Khiăcơyălúaăphơnăhóaăđòngă(cid:1251)ăđ(cid:1195)uăb(cid:1133)(cid:1247)că5ă(s(cid:1237)ăláăcònăl(cid:1189)iălƠă1,8ălá,ăđòngănonădƠiă t(cid:1263)ă0,8-1,0cm),ăti(cid:1219)năhƠnhăb(cid:1261)ng cây vào tr(cid:1239)ngătrongăthùngăINOX,ăđ(cid:1223)ăcơyă(cid:1241)năđ(cid:1231)nhă trongă vòngă 2ă ngƠyă r(cid:1239)iă ti(cid:1219)nă hƠnhă đ(cid:1133)aă vƠoă x(cid:1265)ă lỦ.ă S(cid:1237)ă cơyă đ(cid:1133)aă vƠoă x(cid:1265)ă lỦă lƠă 50 cá th(cid:1223)/dòng.ă Nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă x(cid:1265)ă lỦă trungă bìnhă lƠă 240C/ngày (Nguy(cid:1225)nă Th(cid:1231)ă Trơmă vƠă cs.,ă 2008). Th(cid:1249)iăgianăx(cid:1265)ălỦălƠă8ăngƠy (Mou, 2000). Ch(cid:1219)ăđ(cid:1245)ăx(cid:1265)ălỦă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă3.1.ăCơyăđ(cid:1237)iă
46
ch(cid:1261)ngă đ(cid:1133)ợcă đánhă giáă trongă đi(cid:1221)uă ki(cid:1227)nă tựă nhiênă lƠă nhữngă cáă th(cid:1223)ă cònă l(cid:1189)iă (cid:1251)ă ôă thíă nghi(cid:1227)mătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năv(cid:1257)ămùa 2011.
B(cid:1191)ng 3.3. Nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245),ăánhăsángăvƠăđ(cid:1245) ẩm trong x(cid:1265) lỦăng(cid:1133)(cid:1253)ng c(cid:1259)a các dòng TGMS
STT C(cid:1133)(cid:1249)ngăđ(cid:1245)ăánhăsángă (lux) Đ(cid:1245)ăẩm (%)
1 2 3 Nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) (0C) 21 24 27 25.000 35.000 35.000 65 65 65
4 5 30 27 35.000 0 65 65
6 7 24 21 0 0 65 65
8 0 65
Th(cid:1249)iăgian (Bắtăđ(cid:1195)u - k(cid:1219)tăthúc) 6h01‟-9h00‟ 9h01‟-12h00‟ 12h01‟-15h00‟ 15h01‟-18h00‟ 18h01‟-21h00‟ 21h01-24h00‟ 00h01‟-3h00‟ 3h01‟-6h00‟ 18 TB=240C
3.3.1.3. Thí nghiệm 4: Đánh giá sự chuyển đổi tính dục c a các dòng TGMS ở điều kiện tự nhiên trong vụ xuân và vụ mùa 2012
Ti(cid:1219)năhƠnhăgieoă5ădòngăTGMSăm(cid:1247)iă(AT1,ăAT5,ăAT9,ăAT24,ăAT27)ăvƠă2ă dòngă th(cid:1223)ă nh(cid:1201)nă bană đ(cid:1195)uă (T1S-96,ă T7S)ă thƠnhă 10ă th(cid:1249)iă v(cid:1257)ă (v(cid:1257)ă xuơnă 5ă th(cid:1249)iă v(cid:1257),ă v(cid:1257)ă mùaă5ăth(cid:1249)iăv(cid:1257)).ă(cid:1250)ăv(cid:1257)ă xuơnă mỗiăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ăcáchănhauă7ă ngƠy,ăv(cid:1257)ă mùaă mỗiăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ă cáchă nhauă 5ă ngƠy.ă Thíă nghi(cid:1227)mă đ(cid:1133)ợcă b(cid:1237)ă tríă theoă kh(cid:1237)iă hoƠnă toƠnă ng(cid:1199)uă nhiênă (RCBD),ă3ăl(cid:1195)nănhắcăl(cid:1189)i,ădi(cid:1227)nătíchăôălƠă10m2/dòng/th(cid:1249)iăv(cid:1257)ă(Virmaniăet al., 2003). Ki(cid:1223)mătraăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năhữuăd(cid:1257)c,ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căbằngăkínhăhi(cid:1223)năviăquangă học,ăki(cid:1223)mătraăliênă t(cid:1257)că t(cid:1263)ă khiă lúaă bắtă đ(cid:1195)uă trỗă choă đ(cid:1219)nă k(cid:1219)tă thúcă trỗ,ă 3ă ngƠyă ki(cid:1223)mă traă 1ă l(cid:1195)n,ă mỗiă l(cid:1195)nă ki(cid:1223)mătraă5ăhoa/dòng.ăCôngăth(cid:1261)căthíănghi(cid:1227)măđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă3.2.
B(cid:1191)ng 3.4. Công th(cid:1261)c thí nghi(cid:1227)măđánhăgiáăs(cid:1269) chuy(cid:1223)năđ(cid:1241)i tính d(cid:1257)c c(cid:1259)a các dòng TGMS
V(cid:1257)ăxuân V(cid:1257)ămùa STT STT Ngày gieo Ngày gieo
Ghiăchú:ăTV:ăth(cid:1249)iăv(cid:1257)
6 7 8 9 10 Th(cid:1249)iăv(cid:1257) TV6 TV7 TV8 TV9 TV10 7/12 14/12 21/12 28/12 4/1 16/6 21/6 26/6 1/7 6/7 1 2 3 4 5 Th(cid:1249)iăv(cid:1257) TV1 TV2 TV3 TV4 TV5
47
3.3.1.4. Các chỉ tiêu đánh giá
- Đánhăgiáătínhăd(cid:1257)c:ăKi(cid:1223)mătraătínhăd(cid:1257)căbằngă ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăhi(cid:1223)năviăquangă họcă(l(cid:1193)yăbaoăph(cid:1193)nănhu(cid:1245)mătrongădungăd(cid:1231)chăI-KIă1%,ăsoiătrênăkínhăhi(cid:1223)năvi),ăchọnă nhữngăcáăth(cid:1223)ăcóăph(cid:1193)năb(cid:1193)tăd(cid:1257)că100%ă(Yuan and Xi, 1995).
- Đánhă giáă mùiă th(cid:1131)mă trênă láă theoă ph(cid:1133)(cid:1131)ngă phápă c(cid:1259)aă (Sood and Siddip, 1978): Sauăkhiăgieoă45ăngƠy,ăthuă2ăgamăláălúaăcắtănh(cid:1235)ăchoăvƠoă(cid:1237)ngănghi(cid:1227)m,ărótă 5ml KOH 1,7%ăvƠoă(cid:1237)ng,ăđ(cid:1201)yăkínănắp,ăđ(cid:1223)ă15ăphútă(cid:1251)ănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăphòng.ăM(cid:1251)ănắpă(cid:1237)ngă (cid:1251)ă n(cid:1131)iă thoángă gióă đ(cid:1223)ă ng(cid:1265)iă vƠă choă đi(cid:1223)mă (t(cid:1241)ă ch(cid:1261)că nhómă 10ă ng(cid:1133)(cid:1249)iă chuyênă ng(cid:1265)iă mùi th(cid:1131)m),ăchoăđi(cid:1223)mătheoăthangăđi(cid:1223)măc(cid:1259)aăIRRIă(2002),ăc(cid:1257)ăth(cid:1223): Đi(cid:1223)mă0:ăKhôngă th(cid:1131)m;ăĐi(cid:1223)mă1:ăTh(cid:1131)mănh(cid:1213);ăĐi(cid:1223)mă2:ăTh(cid:1131)m.ă
- Đánh giá mùiăth(cid:1131)m c(cid:1259)aăn(cid:1245)iănhũăvƠăchoăđi(cid:1223)mătheo ph(cid:1133)(cid:1131)ngăpháp Kibria et al., 2008: Rótă5mlăKOHă1,7%ăvƠoă(cid:1237)ngănghi(cid:1227)măcóăch(cid:1261)aă40ăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăl(cid:1261)t,ăđ(cid:1201)yăkínă nắpăvƠăđ(cid:1223)ăyênă15ăphútă(cid:1251)ănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăphòng.ăM(cid:1251)ănắpă(cid:1237)ngă(cid:1251)ăn(cid:1131)iăthoángăgióăđ(cid:1223)ăng(cid:1265)iăvƠă choăđi(cid:1223)mă(t(cid:1241)ăch(cid:1261)cănhómă10ăng(cid:1133)(cid:1249)iăchuyênăng(cid:1265)iămùi th(cid:1131)m).ăĐi(cid:1223)măth(cid:1131)m đánhăgiá: Đi(cid:1223)mă1:ăKhôngăth(cid:1131)m,ăđi(cid:1223)mă2:ăTh(cid:1131)mănh(cid:1213),ăđi(cid:1223)mă3:ăTh(cid:1131)m, đi(cid:1223)mă4:ăTh(cid:1131)măđ(cid:1201)m.ă
- Đánhăgiáăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọc,ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)măhìnhăthái,ăsơuăb(cid:1227)nhăvƠănĕngă
su(cid:1193)tătheoăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăc(cid:1259)aăVi(cid:1227)năNghiênăc(cid:1261)uălúaăqu(cid:1237)căt(cid:1219)ă(IRRI,ă2002).ă
3.3.2. Nộiă dung 2:ă Đánhă giáă m(cid:1261)că độă biểuă hi(cid:1227)nă mộtă s(cid:1237)ă tínhă tr(cid:1189)ngă liênă quană đ(cid:1219)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)(cid:1255)ngăg(cid:1189)oătừăb(cid:1237)ămẹăđ(cid:1219)năcácăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăconăcái 3.3.2.1. Bố trí thí nghiệm (thí nghiệm 5)
- Ti(cid:1219)nă hƠnhă gieoă cácă dòngă b(cid:1237)ă m(cid:1213)ă cóă cácă tínhă tr(cid:1189)ngă liênă quană đ(cid:1219)nă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngăđ(cid:1237)iă l(cid:1201)pă nhau (cid:1251)ă v(cid:1257)ă xuân 2012. Thíă nghi(cid:1227)mă đ(cid:1133)ợcă b(cid:1237)ă tríă theoă ki(cid:1223)uă tu(cid:1195)nă tự,ă khôngănhắcăl(cid:1189)i.ăDi(cid:1227)nătíchăôăthíănghi(cid:1227)mălƠă20m2/t(cid:1241)ăhợp;ădòng (Các dòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăvƠă con lai F1).
3.3.2.1. Các chỉ tiêu đánh giá và phân tích số liệu
- Ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăxayăxátăđ(cid:1133)ợcăđánhăgiáăt(cid:1189)iăVi(cid:1227)năNghiênăc(cid:1261)uăvƠăPhátătri(cid:1223)năcơyă tr(cid:1239)ng.ăS(cid:1237)ăl(cid:1133)ợngăm(cid:1199)uăxayăxátălƠă300ăgam,ăđ(cid:1245)ăẩmăh(cid:1189)tă14%.ăĐánhăgiáătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxay,ă
tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxát,ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyên,ătỷăl(cid:1227)ătrắngătrongăthựcăhi(cid:1227)nătheoăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăc(cid:1259)aă (Govindewami and Ghose, 1969).
- Đánhăgiáăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngănh(cid:1133)ăhƠmăl(cid:1133)ợngăprotein, hàm l(cid:1133)ợngăamylose,ăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)nă th(cid:1223)ă gelă t(cid:1189)iă Vi(cid:1227)nă Cơyă l(cid:1133)(cid:1131)ngă thựcă vƠă Cơyă thựcă phẩm.ă HƠmă l(cid:1133)ợngă amylose đ(cid:1133)ợcă phơnă tíchă dựaă trênă máyă quangă ph(cid:1241)ă theoă ph(cid:1133)(cid:1131)ngă phápă c(cid:1259)aă Sadavisamă andă Manikamă(1992)ăvƠăphơnălo(cid:1189)iătheoăKumarăandăKhushă(1987).ăHƠmăl(cid:1133)ợng protein phân tích theo Kjeldahl. Đ(cid:1245)ăb(cid:1221)năth(cid:1223)ăgelăđ(cid:1133)ợcăxácăđ(cid:1231)nhădựa vƠoăchi(cid:1221)uădƠiăth(cid:1223)ăgelă
48
(Tang et al, 1991) (D(cid:1199)nă theoă Tr(cid:1195)nă T(cid:1193)nă Ph(cid:1133)(cid:1131)ng,ă 2011)ă vƠă phơnă lo(cid:1189)iă theoă “H(cid:1227)ă th(cid:1237)ngă tiêuă chuẩnă đánhă giáă cơyă lúa”ă c(cid:1259)aă IRRI,ă 2002,ă đ(cid:1245)ă b(cid:1221)nă th(cid:1223)ă gelă đ(cid:1133)ợcă phơnă chiaăthƠnhă4ălo(cid:1189)i:
:
: :
:
Tínhăgelăc(cid:1261)ng:ăchi(cid:1221)uădƠiăgel < 40mm Tính gel trungăbình:ăchi(cid:1221)uădƠiăgelăt(cid:1263)ă41ă- 60mm Tính gelăm(cid:1221)m:ăchi(cid:1221)uădƠiăgelăt(cid:1263)ă61ă- 80mm Tínhăgelăr(cid:1193)tăm(cid:1221)m:ăchi(cid:1221)uădƠiăgelătrênă80mm
c(cid:1131)măr(cid:1193)tăc(cid:1261)ng c(cid:1131)măc(cid:1261)ng c(cid:1131)măm(cid:1221)m c(cid:1131)măr(cid:1193)tăm(cid:1221)m
- Đánhăgiáămùiăth(cid:1131)mătrênălá (trìnhăbƠyă(cid:1251) n(cid:1245)iădungă1).
- Đánhăgiáămùiăth(cid:1131)măn(cid:1245)iănhũ:ăSauăkhiăthuăho(cid:1189)chăh(cid:1189)tătrênăcơyăF1ă(h(cid:1189)tăF2),ă ph(cid:1131)iă khôă (đ(cid:1245)ă ẩmă 14%)ă ti(cid:1219)nă hƠnhă nh(cid:1193)mă t(cid:1263)ngă h(cid:1189)tă đ(cid:1223)ă đánhă giáă mùiă th(cid:1131)m.ă Thangă đi(cid:1223)măđánhăgiáătheoăKibria et al., 2008 (trìnhăbƠyă(cid:1251)ăn(cid:1245)iădungă1).
- Tínhătoánăs(cid:1237)ăli(cid:1227)u:
+ Xác định độ trội
Đ(cid:1133)ợcătínhătheoăcôngăth(cid:1261)căc(cid:1259)aăBelli and Atkius (1966) (D(cid:1199)nătheoăNguy(cid:1225)nă
MinhăCôngăvƠăNguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăMong,ă2004):
hp:ăM(cid:1261)căđ(cid:1245)ătr(cid:1245)i.
:ăGiáătr(cid:1231)ătrungăbìnhăc(cid:1259)aătínhătr(cid:1189)ngănghiênăc(cid:1261)uă(cid:1251)ăF1 mp:ăGiáătr(cid:1231)ătrungăbìnhăc(cid:1259)aătínhătr(cid:1189)ngăc(cid:1259)aăhaiăb(cid:1237)ăm(cid:1213) : Giá tr(cid:1231)ătrungăbìnhătínhătr(cid:1189)ngă(cid:1251)ăb(cid:1237)ăho(cid:1211)căm(cid:1213)ătr(cid:1245)iăh(cid:1131)n
-1 -0,5 0 0,5 1
Trung gian Tr(cid:1245)i âm Siêu tr(cid:1245)iăơm Tr(cid:1245)i d(cid:1133)(cid:1131)ng Siêu tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
3.3.3. Nộiădungă3: Đánhăgiáăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăh(cid:1255)păc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ămẹăvàătuyểnă ch(cid:1233)nătổăh(cid:1255)pălúaălaiăhaiădòngămớiăcóătriểnăv(cid:1233)ng 3.3.3.1. Bố trí thí nghiệm
Th nghiệm 6:ă Đánhă giáă đ(cid:1211)că đi(cid:1223)mă nôngă sinhă học,ă nĕngă su(cid:1193)t,ă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngă c(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăvƠăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213).ăThíănghi(cid:1227)măđ(cid:1133)ợcăb(cid:1237)ă tríă theoă kh(cid:1237)iă hoƠnă toƠnă ng(cid:1199)uă nhiênă (RCBD),ă 3ă l(cid:1195)nă nhắcă l(cid:1189)iă trongă đi(cid:1221)uă ki(cid:1227)nă v(cid:1257)ă xuân vƠăv(cid:1257)ămùa 2012. Di(cid:1227)nătíchăôălƠă10m2/t(cid:1241)ăhợp (Virmani et al., 2003).
Th nghiệm 7: So sánhăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóătri(cid:1223)năvọng.ăThíănghi(cid:1227)măđ(cid:1133)ợcăb(cid:1237)ă
49
tríă theoă kh(cid:1237)iă hoƠnă toƠnă ng(cid:1199)uă nhiênă (RCBD),ă 3ă l(cid:1195)nă nhắcă l(cid:1189)iă trongă đi(cid:1221)uă ki(cid:1227)nă v(cid:1257)ă xuân vƠăv(cid:1257)ămùaă2013.ăDi(cid:1227)nătíchăôălƠă10m2/t(cid:1241)ăhợpă(Virmani et al., 2003).
3.3.3.2. Các chỉ tiêu đánh giá
- Đánhăgiáăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănông sinhăhọc,ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)măhìnhăthái,ăsơuăb(cid:1227)nhăvƠănĕngă
su(cid:1193)tătheoăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăc(cid:1259)aăVi(cid:1227)năNghiênăc(cid:1261)uălúaăqu(cid:1237)căt(cid:1219) (2002).
- Ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngă xayă xátă (th(cid:1133)(cid:1131)ngă tr(cid:1133)(cid:1249)ng),ă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợng dinhă d(cid:1133)ỡng nh(cid:1133)ă hƠmă l(cid:1133)ợngă protein,ă hƠmă l(cid:1133)ợngă amylose,ă đ(cid:1245)ă b(cid:1221)nă th(cid:1223)ă gelă vƠă mùiă th(cid:1131)mă trênă h(cid:1189)tă (trình bƠyă(cid:1251)ăn(cid:1245)iădungă1).
- Đánhăgiáăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăc(cid:1131)măbằngăc(cid:1191)măquanăvƠăchoăđi(cid:1223)mătheoăthangăđi(cid:1223)mă c(cid:1259)aătiêuăchuẩnă10TCNă590-2004ăc(cid:1259)aăB(cid:1245)ăNôngănghi(cid:1227)păvƠăPhátătri(cid:1223)nănôngăthôn: Cơnă400ăgamă g(cid:1189)oăxátă đƣăvoăs(cid:1189)chăvƠoăn(cid:1239)iăc(cid:1131)măđi(cid:1227)năcùngăkíchăcỡ,ănhƣnăhi(cid:1227)uăvƠă thêmăti(cid:1219)păm(cid:1245)tăl(cid:1133)ợng n(cid:1133)(cid:1247)căbằngăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngăg(cid:1189)o.ăGiữă(cid:1193)măsauăkhiăn(cid:1193)uăchín.ăC(cid:1131)mă đ(cid:1133)ợcăth(cid:1265)ăn(cid:1219)măđánhăgiáăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăc(cid:1191)măquană30ăphútăsauăkhiăn(cid:1193)uăchín.ăX(cid:1247)iăc(cid:1131)mă vƠoăcácăc(cid:1237)căinoxăđ(cid:1201)yăkínăvƠăđ(cid:1211)tăvƠoăkhay.ăTrênămỗiăkhayăcóăcácăc(cid:1237)căch(cid:1261)aăm(cid:1199)uă c(cid:1131)măkhácănhauăđƣăđ(cid:1133)ợcămƣăhoáăvƠăđ(cid:1133)ợcăx(cid:1219)păng(cid:1199)uănhiên.ăMỗiăthƠnhăviênăđánhă giáăc(cid:1191)măquanăđ(cid:1133)ợcănh(cid:1201)năm(cid:1245)tăkhayăđựngăcácăm(cid:1199)uăc(cid:1131)măc(cid:1195)năđánhăgiá,ăthìaăxúcăvƠă c(cid:1237)că n(cid:1133)(cid:1247)că đună sôiă đ(cid:1223)ă ngu(cid:1245)iă khôngă cóă mùiă v(cid:1231)ă l(cid:1189)ă đ(cid:1223)ă trángă mi(cid:1227)ng.ă Cácă thƠnhă viênă ti(cid:1219)năhƠnhăđánhăgiáăcẩnăth(cid:1201)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăc(cid:1191)măquanăc(cid:1259)aăc(cid:1131)măbằngăcáchăng(cid:1265)i,ănhìn,ă
n(cid:1219)mămỗiăm(cid:1199)uătheoăcácăch(cid:1229)ătiêuămùiăth(cid:1131)m,ăđ(cid:1245)ăm(cid:1221)m,ăđ(cid:1245)ădính,ăđ(cid:1245)ătrắng,ăđ(cid:1245)ăbóng,ăv(cid:1231)ă ngon.ăThangăđi(cid:1223)măđánhăgiáăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă3.5.
B(cid:1191)ngă3.5.ăĐi(cid:1223)măđánhăgiáăcácăch(cid:1229) tiêu ch(cid:1193)tăl(cid:1133)(cid:1255)ng n(cid:1193)uăn(cid:1133)(cid:1247)ng theo tiêu chuẩn 10TCN 590-2004
Đi(cid:1223)m Mùi Đ(cid:1245)ăbóng Ch(cid:1229)ătiêu Đ(cid:1245) dính V(cid:1231) ngon Đ(cid:1245) trắng Đ(cid:1245) m(cid:1221)m
5 R(cid:1193)tăth(cid:1131)m,ăđ(cid:1211)cătr(cid:1133)ng R(cid:1193)tăm(cid:1221)m Trắngă R(cid:1193)tăbóng R(cid:1193)tă ngon
Dínhăt(cid:1237)t,ă m(cid:1231)n Dính 4 Th(cid:1131)m,ăđ(cid:1211)cătr(cid:1133)ng
3 Th(cid:1131)măăv(cid:1263)a,ăđ(cid:1211)cătr(cid:1133)ng H(cid:1131)iăădínhă H(cid:1131)iăbóng M(cid:1221)m H(cid:1131)iă m(cid:1221)mă
2 C(cid:1261)ng R(cid:1249)i TrắngăngƠ Bóng Trắngăh(cid:1131)iă xám Trắngăng(cid:1191)ă nâu
Ngon Ngon v(cid:1263)a H(cid:1131)iă ngon Không Nâu 1 R(cid:1193)tăc(cid:1261)ng R(cid:1193)tăr(cid:1249)i ngon H(cid:1131)iăth(cid:1131)m,ăkémăđ(cid:1211)că tr(cid:1133)ng Khôngăth(cid:1131)m,ăkhôngă cóămùiăc(cid:1131)m H(cid:1131)iăm(cid:1249),ă x(cid:1229)n R(cid:1193)tăm(cid:1249), x(cid:1229)n
50
3.3.3.3. Phân tích và xử lý số liệu
- Phơnătíchăph(cid:1133)(cid:1131)ngăsaiăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăc(cid:1259)aăcácăthƠnhăph(cid:1195)nădiătruy(cid:1221)n:
1 (L-1)MsL + (T-1)MsT
- MsLT
X
δ2A = 2.δ2GCA δ2Dă=ăδ2SCA
δ2GCA = R(2LT-L-T) (L+T-2) δ2SCA = (MsLT- MsE)/R V(cid:1247)iăF=1ătaăcó:ă Với:
MsL: Phương sai do Line MsLT: phương sai do Line x Tester T: số tester
MsT: phương sai do Tester L: số dòng R: số lần nhắc lại.
- Phơnătíchăgiáătr(cid:1231)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăvƠăriêng:
gl = Yi../tr - Y../ltr
gt = Y.j./lr ậ Y../ltr
Sij = Yij./r ậ Y../rt ậ Y.j./rl + Y../rlt
V(cid:1247)i: Yi..:ăt(cid:1241)ngăgiáătr(cid:1231)ăc(cid:1259)aădòngăth(cid:1261)ăiălaiăv(cid:1247)iăcácătester,
Y.j.: t(cid:1241)ngăgiáătr(cid:1231)ăc(cid:1259)aătesterăth(cid:1261)ăjălaiăv(cid:1247)iăcácădòng
Yij.:ăgiáătr(cid:1231)ăc(cid:1259)aăc(cid:1211)pălaiăgiữaădòngăth(cid:1261)ăjăvƠătesterăth(cid:1261)ăi
Y..:ăt(cid:1241)ngăt(cid:1193)tăc(cid:1191)
ltr:ăs(cid:1237)ădòng,ătesterăvƠăl(cid:1195)nănhắcăl(cid:1189)i.
T(cid:1263)ăcôngăth(cid:1261)cătaăcó:ă∑glă=ă0,ă∑gtă=ă0
- S(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăch(cid:1229)ăs(cid:1237)ăchọnălọcădựaătrên kho(cid:1191)ngăcáchă(cid:1130)-clit đ(cid:1223)ăchọnălọcăcácăt(cid:1241)ăhợpă(cid:1133)uătú.
k
2
(
)
I =
MxA i
i
i
i
1
Trongăđó:ăkălƠăs(cid:1237)ă tínhă tr(cid:1189)ngăchọnă(1,ă2...ăk),ă Aiă lƠătr(cid:1189)ngă s(cid:1237)ăliênăquanăđ(cid:1219)nă m(cid:1261)că đ(cid:1245)ă
quanătrọngăc(cid:1259)aătínhătr(cid:1189)ngăchọnălọcă(AiălƠăs(cid:1237)ăkhôngăơmăph(cid:1257)ăthu(cid:1245)căvƠoăc(cid:1133)(cid:1249)ngăđ(cid:1245)ăchọnă lọcăvƠăh(cid:1227)ăs(cid:1237)ădiătruy(cid:1221)năc(cid:1259)aătínhătr(cid:1189)ng),ăxi lƠăđ(cid:1245)ăl(cid:1247)năc(cid:1259)aătínhătr(cid:1189)ngăchọnălọcăth(cid:1261)ăi,ăMiălƠă m(cid:1257)cătiêuăchọnă(cid:1251)ătínhătr(cid:1189)ngăth(cid:1261)ăi.
- Phơnătíchăgiáătr(cid:1231)ăh(cid:1227)ăs(cid:1237)ăbi(cid:1219)năđ(cid:1245)ngă(CV%)ăvƠăki(cid:1223)măđ(cid:1231)nhăsựăsaiăkhácănh(cid:1235)ă
nh(cid:1193)tăcóăỦănghĩaă(LSDα).
Giáătr(cid:1231)ătrungăbình:
51
Ph(cid:1133)(cid:1131)ngăsai:
Đ(cid:1245)ăl(cid:1227)chăchuẩnăsoăv(cid:1247)iăgiáătr(cid:1231)ătrungăbình: S= )2
H(cid:1227)ăs(cid:1237)ăbi(cid:1219)năđ(cid:1245)ng: CV%=
Trongăđó: n:ălƠăs(cid:1237)ăm(cid:1199)uăquanăsát X :ălƠăgiáătr(cid:1231)ătrungăbìnhăc(cid:1259)aătìnhătr(cid:1189)ngăquanăsát S2 :ălƠăph(cid:1133)(cid:1131)ngăsaiăm(cid:1199)u Xiă:ălƠăgiáătr(cid:1231)ăthựcăc(cid:1259)aătìnhătr(cid:1189)ngăquanăsátă(cid:1251)ătìnhătr(cid:1189)ngăth(cid:1261)ăi r:ălƠăs(cid:1237)ăl(cid:1195)năl(cid:1211)păl(cid:1189)i tα:ălƠăgiáătriătăb(cid:1191)ngăt(cid:1189)iăm(cid:1261)căcóăỦănghĩaăαăv(cid:1247)iănă=ăm(cid:1261)cătựădoăsaiăs(cid:1237)
Ki(cid:1223)măđ(cid:1231)nhăsaiăkhácănh(cid:1235)ănh(cid:1193)tăcóăỦănghĩaă(cid:1251)ăm(cid:1261)căα:
3.3.4. Nghiênăc(cid:1261)uămộtăs(cid:1237)ăbi(cid:1227)năphápăkỹăthuậtănhằmăxâyădựngăquiătrìnhănhână dòngămẹ vàăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1 3.3.4.1. Nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật nhằm xây dựng qui trình nhân dòng mẹ
Th nghiệm 8: (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ăđ(cid:1219)năsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ng,ăphátătri(cid:1223)năvƠănĕngă
su(cid:1193)tănhơnădòngăm(cid:1213)ăAT27.
Thíă nghi(cid:1227)mă đ(cid:1133)ợcă b(cid:1237)ă tríă theoă kh(cid:1237)iă hoƠnă toƠnă ng(cid:1199)uă nhiên (RCBD),ă 3ă l(cid:1195)nă nhắcăl(cid:1189)iătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năv(cid:1257)ăxuân 2012 (Virmani et al., 2003).ăTh(cid:1249)iăv(cid:1257)ăđ(cid:1133)ợcăb(cid:1237)ătríă c(cid:1257)ăth(cid:1223)ănh(cid:1133)ăsau:
B(cid:1191)ng 3.6. Công th(cid:1261)c thí nghi(cid:1227)măđánhăgiáă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng c(cid:1259)a th(cid:1249)i v(cid:1257) đ(cid:1219)n sinh tr(cid:1133)(cid:1251)ng, phát tri(cid:1223)năvƠănĕngăsu(cid:1193)t nhân dòng m(cid:1213) AT27 (cid:1251) v(cid:1257) xuân 2012 Tu(cid:1241)iăm(cid:1189)ă(ngƠy) 38 38 38 38 38
Ngày gieo 7/12 14/12 21/12 28/12 4/1 NgƠyăc(cid:1193)y 14/1 21/1 28/1 4/2 11/2 Th(cid:1249)iăv(cid:1257) TV1 TV2 TV3 TV4 TV5
52
Th nghiệm 9: (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăm(cid:1201)tăđ(cid:1245)ăvƠăphơnăbónăđ(cid:1219)năsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ng,ăphátă
tri(cid:1223)năvƠănĕngăsu(cid:1193)tănhơnădòngăm(cid:1213)ăAT27.
Thí nghi(cid:1227)măđ(cid:1133)ợcăb(cid:1237)ătrí theoătheoăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăôăchính,ăôă ph(cid:1257)ă (Split-Plot Design) theo Gomez (1984),ă3ăl(cid:1195)nănhắcăl(cid:1189)iătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năv(cid:1257)ăxuân 2014. Ô chính lƠăm(cid:1201)tăđ(cid:1245)ăc(cid:1193)y,ăôăph(cid:1257)ălƠăl(cid:1133)ợngăphơnăbón.ăDi(cid:1227)nătíchăôăph(cid:1257)ălƠă40m2.ăM(cid:1261)căphơnăbónă đ(cid:1133)ợcă b(cid:1237)ă tríă lƠă P1=80kgă N/ha;ă P2=100kgă N/ha;ă P3=120kg N/ha; P4=140kg N/ha v(cid:1247)iă tỷă l(cid:1227)ă N:P:K=1:1:0,75 vƠă m(cid:1201)tă đ(cid:1245)ă c(cid:1193)yă lƠă M1=40ă khóm/m2; M2=45 khóm/m2; M3=50 khóm/m2; M4=55 khóm/m2.ăNgƠyăgieoălƠă20/12;ăngƠyăc(cid:1193)yălƠă24/1.
3.3.4.2. Nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật nhằm xây dựng qui trình s(cid:811)n xuất h(cid:809)t lai F1
Th nghiệm 10: (cid:1190)nhă h(cid:1133)(cid:1251)ngă c(cid:1259)aă th(cid:1249)iă v(cid:1257)ă đ(cid:1219)nă sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ng,ă phátă tri(cid:1223)n c(cid:1259)aă
cácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213) vƠănĕngăsu(cid:1193)tăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ăt(cid:1241)ăhợpăTH6-6 (AT27/RA28).
Thíă nghi(cid:1227)mă đ(cid:1133)ợcă b(cid:1237)ă tríă theoă kh(cid:1237)iă hoƠnă toƠnă ng(cid:1199)uă nhiênă (RCBD),ă 3ă l(cid:1195)nă nhắcăl(cid:1189)iătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năv(cid:1257)ămùa 2013 (Virmani et al., 2003).ăTh(cid:1249)iăv(cid:1257)ăđ(cid:1133)ợcăb(cid:1237)ătríă c(cid:1257)ăth(cid:1223)ănh(cid:1133)ăsau:
B(cid:1191)ng 3.7. Công th(cid:1261)c thí nghi(cid:1227)măđánhăgiáă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng c(cid:1259)a th(cid:1249)i v(cid:1257) đ(cid:1219)n sinh tr(cid:1133)(cid:1251)ng, phát tri(cid:1223)năvƠănĕngăsu(cid:1193)t s(cid:1191)n xu(cid:1193)t h(cid:1189)t lai F1 (cid:1251) v(cid:1257) mùa 2013
Ngày gieo NgƠyăc(cid:1193)y
Dòng b(cid:1237)ă1 Dòng b(cid:1237)ă2 Dòngăm(cid:1213) Dòngăb(cid:1237)ă1 Dòng b(cid:1237)ă2 Dòng m(cid:1213)
Th(cid:1249)iă v(cid:1257) TV1 TV2 TV3 TV4 8/6 13/6 18/6 23/6 13/6 18/6 23/6 28/6 18/6 23/6 28/6 4/7 26/6 31/6 5/7 10/7 31/6 5/7 10/7 15/7 5/7 10/7 15/7 20/7
Th nghiệm 11: (cid:1190)nhă h(cid:1133)(cid:1251)ngă c(cid:1259)aă tỷă l(cid:1227)ă hƠngă b(cid:1237)ă m(cid:1213)ă vƠă phơnă bónă đ(cid:1219)nă sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ng,ăphátătri(cid:1223)n c(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213) vƠănĕngăsu(cid:1193)tăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùa 2014.
Thíănghi(cid:1227)măđ(cid:1133)ợcăb(cid:1237)ătríătheoătheoăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăôăchính,ăôăph(cid:1257)ă(Split-Plot Design) theo Gomez (1984),ă3ăl(cid:1195)nănhắcăl(cid:1189)iătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năv(cid:1257)ămùa 2014. Ô chính lƠătỷăl(cid:1227)ăhƠngăb(cid:1237)ăm(cid:1213);ăôăph(cid:1257)ălƠăl(cid:1133)ợngăphơnăbón.ăDi(cid:1227)nătích ôăph(cid:1257)ălƠă40m2.ăM(cid:1261)căphơnă bónăđ(cid:1133)ợcăb(cid:1237)ătríălƠăP1=70kgăN/ha;ăP2=90kgăN/ha;ăP3=110kgăN/ha;ăP4=130kgăN/ha v(cid:1247)iă tỷă l(cid:1227)ă N:P:K=1:1:0,75. Tỷă l(cid:1227)ă hƠngă b(cid:1237):ă m(cid:1213)ă lƠ:ă M1=2:14;ă M2=2:16;ă M3=2:18;ă M4=2:20.ăNgƠyăgieoădòngăb(cid:1237)ă1ălƠăngƠyă18/6,ăb(cid:1237)ă2ălƠă23/6,ădòngăm(cid:1213)ălƠă28/6.ăTu(cid:1241)iă m(cid:1189)ăc(cid:1193)yălƠă18ăngƠy.ăKho(cid:1191)ngăcáchăcơyăb(cid:1237)ăcáchăcơyăb(cid:1237)ălƠă20cm;ăhƠngăb(cid:1237)ăcáchăhƠngă b(cid:1237)ălƠă20cm;ăhƠngăb(cid:1237)ăcáchăhƠngăm(cid:1213)ălƠă20cm,ăcơyăm(cid:1213)ăcáchăcơyăm(cid:1213)ălƠă12cm;ăhƠngăm(cid:1213)ă cáchă hƠngă m(cid:1213)ă lƠă 15,ă đ(cid:1133)(cid:1249)ngă côngă tácă lƠă 30cm.ă Cáchă lyă giữaă cácă côngă th(cid:1261)că thíă nghi(cid:1227)măbằngăb(cid:1189)tăd(cid:1261)a,ăchi(cid:1221)uăcao cách ly là 2,5m ngay sau khi phun GA3.
53
Th nghiệm 12:ă(cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăli(cid:1221)uăl(cid:1133)ợngăGA3 đ(cid:1219)năđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhă
họcăc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ăvƠănĕngăsu(cid:1193)tăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùa 2015.
Thíă nghi(cid:1227)mă đ(cid:1133)ợcă b(cid:1237)ă tríă theoă kh(cid:1237)iă hoƠnă toƠnă ng(cid:1199)uă nhiênă (RCBD),ă 3ă l(cid:1195)nă nhắcă l(cid:1189)iă trong đi(cid:1221)uă ki(cid:1227)nă v(cid:1257)ă Mùaă 2015 (Virmani et al., 2003).ă Di(cid:1227)nă tíchă ôă lƠă 17,7m2 (chi(cid:1221)uăr(cid:1245)ngăôălƠă2m;ăchi(cid:1221)uădƠiăôă8,85mă(3ăbĕng))/li(cid:1221)uăl(cid:1133)ợngăGA3. Công th(cid:1261)că thíă nghi(cid:1227)mă v(cid:1221)ă li(cid:1221)uă l(cid:1133)ợngă GA3 c(cid:1257)ă th(cid:1223)ă lƠ:ă G1=0ă gamă (phună bằngă n(cid:1133)(cid:1247)că lƣ)ă G2=150 gam/ha; G3=180 gam/ha; G4=210 gam/ha; G5=240 gam/ha; G6=270
gam/ha.ă L(cid:1133)ợngă n(cid:1133)(cid:1247)că phună lƠă 800ă lít/ha.ă Phună 2ă ngƠyă liênă t(cid:1257)că khiă dòngă m(cid:1213)ă cóă 15%ăs(cid:1237)ăbôngătrỗ,ădòngăb(cid:1237)ăt(cid:1263)ă5-10%ăs(cid:1237)ăbôngătrỗ.ăCáchăphunăphaăl(cid:1133)ợngăGA3 (lo(cid:1189)iă trênă 75%)ă bằngă c(cid:1239)nă côngă nghi(cid:1227)pă (lo(cid:1189)iă 90ă đ(cid:1245))ă choă khiă GA3 tană h(cid:1219)tă trongă dungă d(cid:1231)ch, b(cid:1241)ă sungă thêmă n(cid:1133)(cid:1247)că choă đ(cid:1259)ă l(cid:1133)ợngă n(cid:1133)(cid:1247)că c(cid:1195)nă phun, phună đ(cid:1221)uă choă c(cid:1191)ă b(cid:1237)ă vƠă m(cid:1213),ăsauăđóăch(cid:1249)ăchoăláălúaăkhôăr(cid:1239)iăphunăl(cid:1189)iăchoădòngăb(cid:1237).ăTh(cid:1249)iăđi(cid:1223)măphunăvƠoăsángă s(cid:1247)m,ă sauă khiă láă lúaă khôă s(cid:1133)(cid:1131)ngă vƠă k(cid:1219)tă thúcă phună tr(cid:1133)(cid:1247)că 9ă gi(cid:1249)ă sáng.ă L(cid:1133)ợngă phơnă bónăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngălƠă110 kg N + 110 kg P2O5 + 82,5 kg K2OăvƠătỷăl(cid:1227)ăc(cid:1193)yăhƠngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ălƠă 2ăb(cid:1237)ă16ăm(cid:1213). Cáchălyăgiữaăcácăcôngăth(cid:1261)căthíănghi(cid:1227)măbằngăb(cid:1189)tăd(cid:1261)a,ăchi(cid:1221)uăcaoăcáchă lyălƠă2,5m,ătr(cid:1133)(cid:1247)căkhiăphunăGA3.
3.3.4.3. Các chỉ tiêu theo dõi
- Đánhăgiáăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọc,ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)măhìnhăthái,ăsơuăb(cid:1227)nhăvƠ nĕngă
su(cid:1193)tătheoăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăc(cid:1259)aăVi(cid:1227)năNghiênăc(cid:1261)uălúaăqu(cid:1237)căt(cid:1219)ă(IRRI,ă2002).ă
- Ki(cid:1223)mă traă tínhă d(cid:1257)că bằngă ph(cid:1133)(cid:1131)ngă phápă hi(cid:1223)nă viă quangă họcă (l(cid:1193)yă baoă ph(cid:1193)nă nhu(cid:1245)mătrongădungăd(cid:1231)chăI-KIă1%,ăsoiătrênăkínhăhi(cid:1223)năvi)ăđ(cid:1223)ăđánhăgiáătỷ l(cid:1227)ăh(cid:1189)tăph(cid:1193)nă hữuăd(cid:1257)că(Yuan et al., 1995).
3.3.4.4. Phân tích và xử lý số liệu
Phơnătíchăgiáătr(cid:1231)ăh(cid:1227)ăs(cid:1237)ăbi(cid:1219)năđ(cid:1245)ngă(CV%)ăvƠăki(cid:1223)măđ(cid:1231)nhăsựăsaiăkhácănh(cid:1235)ănh(cid:1193)tă
cóăỦănghĩaă(LSDα)ă(trìnhăbƠyă(cid:1251)ăn(cid:1245)iădungă3)
3.3.5. Phầnăm(cid:1221)măxửălýăs(cid:1237)ăli(cid:1227)u
+ H(cid:1227)ăs(cid:1237)ăbi(cid:1219)năđ(cid:1245)ngă(CV%),ăsaiăkhácănh(cid:1235)ănh(cid:1193)tăcóăỦănghĩaă(LSD0,01, LSD0,05)
bằngăph(cid:1195)năm(cid:1221)măExcelă2007.
+ Phân tích KNKH chung line x tester: Phơnătíchătheoămôăhìnhăth(cid:1237)ngăkêăc(cid:1259)aă
Singh and Chaundhary (1996).
+ăPhơnătíchăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngătheoămôăhìnhălaiădiallelăc(cid:1259)aăGriffingă4.
+ Ph(cid:1195)năm(cid:1221)măs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăphơnătíchăIRRISTATăveră5.0,ăch(cid:1133)(cid:1131)ngătrìnhăth(cid:1237)ngăkêă
DTSLăc(cid:1259)aăNguy(cid:1225)năĐìnhăHi(cid:1221)nă(1995).
54
PH(cid:1194)Nă4.ăK(cid:1218)TăQU(cid:1190)ăVÀăTH(cid:1190)OăLU(cid:1200)N
4.1. LAIăT(cid:1188)O,ăCH(cid:1232)NăL(cid:1232)CăVÀăĐỄNHăGIỄăDọNGăTGMS TH(cid:1130)M
V(cid:1257)ămùaă2008,ăchúngătôiăti(cid:1219)năhƠnh lai 3 dòng TGMS: T1S-96; T7S (không th(cid:1131)m);ăT23Să(th(cid:1131)m)ăv(cid:1247)iăcácădòngăR th(cid:1131)m:ăBT7;ăBasmati;ăHoaăsữa;ăH(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)măđƣă t(cid:1189)oăđ(cid:1133)ợcă12ăt(cid:1241)ăhợp. C(cid:1191)ă4ădòngăRăđ(cid:1221)uămangăgenăth(cid:1131)măfgr (Vikram P. et al., 2010; D(cid:1133)(cid:1131)ngăXuơnăTúăvƠăcs.,ă2014;ăTr(cid:1195)năM(cid:1189)nhăC(cid:1133)(cid:1249)ngăvƠăcs.,ă2014). Sauăđóăchọnăphơnă ly,ăduyătrìătínhăd(cid:1257)căvƠămùiăth(cid:1131)mă(theoăs(cid:1131)ăđ(cid:1239)ăchọnăt(cid:1189)oă(cid:1251)ăhìnhă3.1)ăđƣăchọnălọcăđ(cid:1133)ợcă
23ădòngăTGMSăm(cid:1247)i.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđánhăgiáăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ătr(cid:1133)(cid:1247)căkhiălaiăvƠăconălaiăc(cid:1259)aă chúngă(cácădòngăTGMSăm(cid:1247)i)ăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăn(cid:1245)iădungănƠy.
4.1.1. Đặcăđiểmăc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ămẹăthamăgiaălai vàăcácădòngăTGMSămới
Đ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọc,ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)măh(cid:1189)tăph(cid:1193)nă vƠăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăc(cid:1259)a các dòng
b(cid:1237)ăm(cid:1213)ăđ(cid:1133)ợcăđánhăgiáătrong v(cid:1257)ămùaă2008.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.1.
Cácă dòngă m(cid:1213)ă T1S-96, T7S và T23S là dòng b(cid:1193)tă d(cid:1257)că đựcă genă nhơnă m(cid:1199)nă c(cid:1191)mănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ă(TGMS),ăcóăng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năhóaătínhăd(cid:1257)călƠă240C. Dòng T1S-96 là dòngăm(cid:1213)ăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăTH3-3; TH3-4; TH3-5; TH3-7ăđangăđ(cid:1133)ợcă(cid:1261)ngăd(cid:1257)ngă r(cid:1245)ngărƣiătrongăs(cid:1191)năxu(cid:1193)t.ăDòngăT7SălƠădòngăm(cid:1213)ăc(cid:1259)aăt(cid:1241)ăhợpălaiăTH7-2.ăHaiădòngăm(cid:1213)ă nƠyăcóăkh(cid:1191)ănĕngănh(cid:1201)năph(cid:1193)năngoƠiăt(cid:1237)t.
Dòngă T23Săb(cid:1193)t d(cid:1257)că (cid:1241)nă đ(cid:1231)nhă vƠă cóă mùiă th(cid:1131)m.ă Th(cid:1249)iă giană sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ngă c(cid:1259)aă cácădòngăm(cid:1213)ăt(cid:1263)ă108-112ăngƠyătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năv(cid:1257)ămùa.ăDòngăT23Săcóăkh(cid:1191)ănĕngă nh(cid:1201)năph(cid:1193)năngoƠiăkémăh(cid:1131)nădòngăT1S-96 và dòng T7S.
Cácădòngăb(cid:1237)ă(th(cid:1223)ăcho)ăBT7;ăBasmati;ăHoaăsữaăvƠăH(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)măcóăth(cid:1249)iăgiană sinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăt(cid:1263)ă108-122ăngƠyătrongăv(cid:1257)ă mùa,ă ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăg(cid:1189)oăt(cid:1237)tăvƠă cóă mùiăth(cid:1131)m (b(cid:1191)ngă4.1).
V(cid:1257)ămùaă2008ăti(cid:1219)năhƠnhălai các dòng TGMS (T1S-96; T7S và T23S) v(cid:1247)iă cácăgi(cid:1237)ngălúaăth(cid:1131)măc(cid:1191)iăti(cid:1219)nănh(cid:1133):ăBắcăth(cid:1131)măs(cid:1237)ă7 (BT7);ăBasmati;ăHoaăsữa (HS) và H(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)mă(HC)ătheoăs(cid:1131)ăđ(cid:1239)ă3.1ă(cid:1251)ăph(cid:1195)năph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápănghiênăc(cid:1261)u.ăV(cid:1257)ăxuân 2009 gieo h(cid:1189)tă lai F1, thu hỗnă hợp h(cid:1189)tă F2.ă V(cid:1257)ă mùaă 2009ă gieoă h(cid:1189)tă F2ă đ(cid:1223)ă chọnă phơnă ly.ă Tiêu chuẩnă chọnănhữngăcáăth(cid:1223)ăcóăki(cid:1223)uă hìnhă đ(cid:1213)p,ăth(cid:1249)iă gianăsinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ngă ngắn,ă b(cid:1193)tă d(cid:1257)căvƠăth(cid:1131)m lá.ăCácăcơyăđ(cid:1133)ợcăchọnăb(cid:1261)ngăg(cid:1237)căvƠoănhƠăl(cid:1133)(cid:1247)i, cắtălƠmăchét,ăch(cid:1249)ăkhiă nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăgi(cid:1191)măd(cid:1133)(cid:1247)iă240C,ăkhiătrỗăh(cid:1189)tăcóăph(cid:1193)năhữuăd(cid:1257)căđ(cid:1223)ăthuăh(cid:1189)tătựăth(cid:1257)ăF3. V(cid:1257)ă xuân chọnăcácăcáăth(cid:1223)ăcóăki(cid:1223)uăhìnhăđ(cid:1213)p,ătrỗăngh(cid:1213)năđòng.
55
B(cid:1191)ng 4.1. M(cid:1245)t s(cid:1237) đ(cid:1211)căđi(cid:1223)m nông sinh h(cid:1233)c, ch(cid:1193)tăl(cid:1133)(cid:1255)ngăvƠăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)m h(cid:1189)t ph(cid:1193)n c(cid:1259)a các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) tham gia lai t(cid:1189)o dòng TGMS m(cid:1247)i (cid:1251) v(cid:1257) mùa 2008
Tên dòng
TGST (ngày)
Dòng (b(cid:1237)/m(cid:1213))
Đ(cid:1211)căđi(cid:1223)m h(cid:1189)tăph(cid:1193)n
S(cid:1237)ă lá/thân chính
Chi(cid:1221)uă dƠiăh(cid:1189)t (cm)
HƠmăl(cid:1133)ợng amylose (%)
Th(cid:1131)mă lá (đi(cid:1223)m)
Th(cid:1131)mă n(cid:1245)iănhũ (đi(cid:1223)m)
T1S-96
112
24,3
15
0
1
7,0
BDăkhôngăph(cid:1193)n
M(cid:1213)
BT7
108
14
2
4
6,1
18,4
B(cid:1237)
Hữuăd(cid:1257)c
T7S
117
15
0
1
6,9
24,5
Các dòng TGMSăm(cid:1247)iă thuăđ(cid:1133)ợc AT1 AT2 AT3 AT5 AT6
BT7
108
14
2
4
6,1
18,4
M(cid:1213) B(cid:1237)
BDăítăph(cid:1193)n Hữuăd(cid:1257)c
T1S-96
112
15
0
1
7,0
24,3
M(cid:1213)
BDăkhôngăph(cid:1193)n
Basmati
122
15
2
4
6,8
20,8
B(cid:1237)
Hữuăd(cid:1257)c
T7S
117
15
0
1
6,9
24,5
M(cid:1213)
BDăítăph(cid:1193)n
Basmati
122
15
2
4
6,8
20,8
B(cid:1237)
Hữuăd(cid:1257)c
112
15
0
1
7,0
24,3
AT7 AT8 AT9 AT10 AT11 AT12 AT15 AT16
120
15
2
3
7,3
19,6
117
15
0
1
6,9
24,5
AT17 AT18
120
15
2
3
7,3
19,6
AT19
108 120
14 15
2 2
3 3
6,3 7,3
22,5 19,6
M(cid:1213) B(cid:1237) M(cid:1213) B(cid:1237) M(cid:1213) B(cid:1237)
T1S-96 Hoaăsữa T7S Hoaăsữa T23S Hoaăsữa
BDăkhôngăph(cid:1193)n Hữuăd(cid:1257)c BDăítăph(cid:1193)n Hữuăd(cid:1257)c BDăítăph(cid:1193)n Hữuăd(cid:1257)c
T1S-96
112
15
0
1
7,0
24,3
M(cid:1213)
BDăkhôngăph(cid:1193)n
116
15
2
3
6,8
21,3
B(cid:1237)
Hữuăd(cid:1257)c
AT21 AT23 AT24 AT25
H(cid:1133)(cid:1131)ngă c(cid:1237)m T7S
117
15
0
1
6,9
24,5
M(cid:1213)
BDăítăph(cid:1193)n
116
15
2
3
6,8
21,3
B(cid:1237)
Hữuăd(cid:1257)c
AT27 AT29 AT30
H(cid:1133)(cid:1131)ngă c(cid:1237)m
Ghiăchú:ăMùiăth(cid:1131)măn(cid:1245)iănhũ,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)t, hƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseăc(cid:1259)aăcácădòngăTGMS đ(cid:1133)ợcăđánhăgiáătrênăh(cid:1189)tă gi(cid:1237)ngăthuă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuân 2008
(cid:1250)ă v(cid:1257)ă xuân s(cid:1237)ă l(cid:1133)ợngă chọnă cáă th(cid:1223)ă nhi(cid:1221)uă h(cid:1131)nă v(cid:1257)ă mùaă vìă v(cid:1257)ă xuân không đánhăgiáăđ(cid:1133)ợcătínhăd(cid:1257)căc(cid:1259)aăcácădòngăTGMS.ă Ti(cid:1219)păt(cid:1257)căchọn choăđ(cid:1219)năth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăF6ă (mùa 2011), F7 (xuân 2012). Sau quáătrìnhăchọnălọcăđƣ đánhăgiáăđ(cid:1133)ợcă23ădòngă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că đựcă m(cid:1247)iă cóă mùiă th(cid:1131)mă láă đi(cid:1223)mă 1 (th(cid:1131)mă nh(cid:1213))ă đ(cid:1219)nă đi(cid:1223)mă 2ă (th(cid:1131)m),ă mùiă th(cid:1131)m n(cid:1245)iănhũăt(cid:1263)ăđi(cid:1223)mă2ă(th(cid:1131)mănh(cid:1213))ăđ(cid:1219)năđi(cid:1223)mă4ă(th(cid:1131)măđ(cid:1201)m)ăvƠăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căr(cid:1193)tăt(cid:1237)t,ă ki(cid:1223)uăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căt(cid:1263)ăítăph(cid:1193)năđ(cid:1219)năkhôngăph(cid:1193)n.ăCácădòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcăm(cid:1247)iăcóăth(cid:1249)iăgiană t(cid:1263)ăgieoăđ(cid:1219)nătrỗă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnăt(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1133)(cid:1131)ngăv(cid:1247)iăcácădòngăm(cid:1213)ăbanăđ(cid:1195)uănh(cid:1133)ngăv(cid:1257)ămùa ngắnăh(cid:1131)n (b(cid:1191)ngă4.2).
56
B(cid:1191)ng 4.2. Th(cid:1249)i gian t(cid:1263) gieoăđ(cid:1219)n tr(cid:1243),ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)m nông sinh h(cid:1233)c, ki(cid:1223)u b(cid:1193)t d(cid:1257)căvƠămùiăth(cid:1131)măc(cid:1259)a các dòng TGMS trong v(cid:1257) mùa 2011 và xuân 2012
Th(cid:1249)iăgianăt(cid:1263)ă gieoăđ(cid:1219)nătrỗă (ngày) Mùiăth(cid:1131)mă (xuân 2012, đi(cid:1223)m) Đ(cid:1211)căđi(cid:1223)m Tên dòng Ki(cid:1223)uăb(cid:1193)tăd(cid:1257)c (mùa 2011) Ngu(cid:1239)năg(cid:1237)c (m(cid:1213)/b(cid:1237))
Lá Mùa 2011 Xuân 2012 N(cid:1245)iă nhũ
AT1 T1S-96/BT7 65 2 4 102 BDăkhôngăph(cid:1193)n
AT2
5 7
T1S-96/BT7 72 2 4 102 BDăkhôngăph(cid:1193)n
AT3 T1S-96/BT7 76 105 2 4 BDăítăph(cid:1193)n
AT5 T7S/BT7 68 2 4 103 BDăkhôngăph(cid:1193)n
AT6 T7S/BT7 75 101 2 3 BDăítăph(cid:1193)n
AT7 T1S-96/Basmati 71 102 2 3 BDăítăph(cid:1193)n
Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăt(cid:1263)ă105-110cm,ăđẻănhánhăkh(cid:1235)e, gọn,ăláăđòngădƠiă25- 28cm,ă h(cid:1213)pă phẳng,ă chi(cid:1221)uă dƠiă h(cid:1189)tă 6,8cm,ă kh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợngă 1000ă h(cid:1189)tă 23,1ă gam,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă17,9%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteină8,5% Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăt(cid:1263)ă110-115cm,ăđẻănhánhătrungăbình,ăgọn,ăláăđòngădƠiă 22-25cm,ă b(cid:1191)nă láă r(cid:1245)ng,ă chi(cid:1221)uă dƠiă h(cid:1189)tă 6,2cm,ă kh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợngă 1000ă h(cid:1189)tă 21,8 gam,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă20,6%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteină7,2% Chi(cid:1221)uă caoă cơyă t(cid:1263)ă 98-102cm,ă đẻă nhánhă kh(cid:1235)e,ă h(cid:1131)iă xòe,ă láă đòngă dƠiă 25-30cm, láăh(cid:1213)pămo,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă6,9cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă23,8 gam, hàm l(cid:1133)ợngăamyloseă19,1%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteină7,5% Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăt(cid:1263)ă110-115cm,ăđẻănhánhăkh(cid:1235)e,ăgọn,ăláăđòngădƠiă22- 25cm,ăb(cid:1191)năláăh(cid:1213)pămo,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă6,6cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă24,5ă gam,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă18,4%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăprotein 7,9% Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăt(cid:1263)ă105-110cm,ăđẻănhánhăkh(cid:1235)e,ăgọn,ăláăđòngădƠiă28- 35cm,ăb(cid:1191)năláăh(cid:1213)păphẳng,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă6,3cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă 22,5 gam,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă19,6%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteină7,4% Chi(cid:1221)uă caoă cơyă t(cid:1263)ă 96-103cm,ă đẻă nhánhă kh(cid:1235)e,ă gọn,ă láă đòngă dƠiă 26- 32cm,ăb(cid:1191)năláăh(cid:1213)p,ăphẳng,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă7,1cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă 23,8ăgam,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă17,8%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteină8,2%
Th(cid:1249)iăgianăt(cid:1263)ă gieoăđ(cid:1219)nătrỗă (ngày) Mùiăth(cid:1131)mă (xuân 2012, đi(cid:1223)m) Đ(cid:1211)căđi(cid:1223)m Tên dòng Ki(cid:1223)uăb(cid:1193)tăd(cid:1257)c (mùa 2011) Ngu(cid:1239)năg(cid:1237)c (m(cid:1213)/b(cid:1237))
Lá Mùa 2011 Xuân 2012 N(cid:1245)iă nhũ
AT8 T1S-96/Basmati 75 2 2 102 BDăkhôngăph(cid:1193)n
AT9
5 8
T1S-96/Basmati 81 2 4 105 BDăkhôngăph(cid:1193)n
AT10 T7S/Basmati 79 2 2 103 BDăkhôngăph(cid:1193)n
AT11 T7S/Basmati 82 105 1 2 BDăítăph(cid:1193)n
AT12 T7S/Basmati 72 102 1 3 BDăítăph(cid:1193)n
AT15 81 2 2 T1S-96/Hoaăsữa 101 BDăkhôngăph(cid:1193)n
Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăt(cid:1263)ă115-118cm,ăđẻănhánhătrungăbình,ăgọn,ăláăđòngădƠiă 27-35cm,ăb(cid:1191)năláăr(cid:1245)ng,ăphẳng,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă6,4cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ă h(cid:1189)tă22,3ăgam,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă18,7%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteină7,3% Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăt(cid:1263)ă105-110cm,ăđẻănhánhăkh(cid:1235)e,ăgọn,ăláăđòngădƠiă25- 30cm,ăb(cid:1191)năláăh(cid:1213)p,ăphẳng,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă6,7cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă 22,6 gam, m(cid:1235)ăh(cid:1189)tămƠuătrắng, hƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă17,1%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngă protein 8,3% Chi(cid:1221)uă caoă cơyă t(cid:1263)ă 95-100cm,ă đẻă nhánhă kh(cid:1235)e,ă gọn,ă láă đòngă dƠiă 25- 30cm,ăb(cid:1191)năláăr(cid:1245)ng,ălòngămo,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă6,8cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ă h(cid:1189)tă 23,7ă gam,ă m(cid:1235)ă h(cid:1189)tă mƠuă tímă hƠmă l(cid:1133)ợngă amyloseă 20,6%,ă hƠmă l(cid:1133)ợngăproteină7,9% Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăt(cid:1263)ă105-110cm,ăđẻănhánhăkh(cid:1235)e,ăgọn,ăláăđòngădƠiă27- 35cm,ăb(cid:1191)năláăr(cid:1245)ng,ăphẳng,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă6,5cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă 23,1ăgam,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă21,3%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteină7,4% Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăt(cid:1263)ă105-110cm,ăđẻănhánhăkh(cid:1235)e,ăgọn,ăláăđòngădƠiă24- 28cm,ă b(cid:1191)n láă r(cid:1245)ng,ă láă lòngă mo,ă chi(cid:1221)uă dƠiă h(cid:1189)tă 6,7cm,ă kh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợngă 1000ă h(cid:1189)tă 23,4ă gam,ă m(cid:1235)ă h(cid:1189)tă mƠuă tím,ă hƠmă l(cid:1133)ợngă amyloseă 19,2%,ă hƠmăl(cid:1133)ợngăproteină7,7% Chi(cid:1221)uă caoă cơyă t(cid:1263)ă 92-98cm,ă đẻă nhánhă trungă bình,ă gọn,ă láă đòngă dƠiă 26-32cm, b(cid:1191)năláăh(cid:1213)p,ăphẳng,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă7,3cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ă h(cid:1189)tă24,2 gam,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă17,3%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteină7,5%
58
Th(cid:1249)iăgianăt(cid:1263)ă gieoăđ(cid:1219)nătrỗă (ngày) Mùiăth(cid:1131)mă (xuân 2012, đi(cid:1223)m) Đ(cid:1211)căđi(cid:1223)m Tên dòng Ki(cid:1223)uăb(cid:1193)tăd(cid:1257)c (mùa 2011) Ngu(cid:1239)năg(cid:1237)c (m(cid:1213)/b(cid:1237))
Lá Mùa 2011 Xuân 2012 N(cid:1245)iă nhũ
AT16 75 101 2 2 T1S-96/Hoaăsữa BDăítăph(cid:1193)n
AT17
5 9
78 2 2 T7S/Hoaăsữa 102 BDăkhôngăph(cid:1193)n
AT18 84 105 1 3 T7S/Hoaăsữa BDăítăph(cid:1193)n
AT19 74 2 3 T23S/Hoaăsữa 101 BDăkhôngăph(cid:1193)n
AT21 T1S-96/HC 82 2 3 102 BDăkhôngăph(cid:1193)n
AT23 T1S-96/HC 77 105 2 2 BDăítăph(cid:1193)n
Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăt(cid:1263)ă100-105cm,ăđẻănhánhăkh(cid:1235)e,ăgọn,ăláăđòngădƠiă25- 28cm,ăb(cid:1191)năláăh(cid:1213)p,ăphẳng,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă7,6cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă 23,1 gam,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă19,8%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteină7,9% Chi(cid:1221)uă caoă cơyă t(cid:1263)ă 95-100cm,ă đẻă nhánhă kh(cid:1235)e,ă gọn,ă láă đòngă dƠiă 22- 27cm,ăb(cid:1191)năláăh(cid:1213)p,ăphẳng,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă7,1cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă 23,8ă gam,ă m(cid:1235)ă h(cid:1189)tă trắngă hƠmă l(cid:1133)ợngă amyloseă 20,6%,ă hƠmă l(cid:1133)ợngă protein 7,6% Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăt(cid:1263)ă100-105cm,ăđẻănhánhăkh(cid:1235)e,ăgọn,ăláăđòngădƠiă25- 30cm,ăb(cid:1191)năláăh(cid:1213)p,ăláălòngămo,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă6,9cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ă h(cid:1189)tă 22,8ă gam,ă m(cid:1235)ă h(cid:1189)tă tím,ă hƠmă l(cid:1133)ợngă amyloseă 18,4%,ă hƠmă l(cid:1133)ợngă protein 8,1% Chi(cid:1221)uă caoă cơyă t(cid:1263)ă 93-98cm,ă đẻă nhánhă kh(cid:1235)e,ă gọn,ă láă đòngă dƠiă 21- 26cm,ăb(cid:1191)năláăh(cid:1213)p,ăphẳng,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă5,4cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă 22,1 gam,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă21,4%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteină7,3% Chi(cid:1221)uă caoă cơyă t(cid:1263)ă 95-100cm,ă đẻă nhánhă kh(cid:1235)e,ă gọn,ă láă đòngă dƠiă 26- 31cm,ăb(cid:1191)năláăr(cid:1245)ng,ăphẳng,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă6,7cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă 23,6ăgam,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă20,5%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăprotein 7,8% Chi(cid:1221)uă caoă cơyă t(cid:1263)ă 90-95cm,ă đẻă nhánhă kh(cid:1235)e,ă gọn,ă láă đòngă dƠiă 21- 24cm,ăb(cid:1191)năláăh(cid:1213)p,ăphẳng,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă6,8cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă 23,9ăgam,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă19,1%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteină8,2%
59
Th(cid:1249)iăgianăt(cid:1263)ă gieoăđ(cid:1219)nătrỗă (ngày) Mùiăth(cid:1131)mă (xuân 2012, đi(cid:1223)m) Đ(cid:1211)căđi(cid:1223)m Tên dòng Ki(cid:1223)uăb(cid:1193)tăd(cid:1257)c (mùa 2011) Ngu(cid:1239)năg(cid:1237)c (m(cid:1213)/b(cid:1237))
Lá Mùa 2011 Xuân 2012 N(cid:1245)iă nhũ
AT24 T1S-96/HC 68 2 4 101 BDăkhôngăph(cid:1193)n
AT25
6 0
T1S-96/HC 75 102 2 2 BDăítăph(cid:1193)n
AT27 T7S/HC 68 2 4 101 BDăkhôngăph(cid:1193)n
AT29 T7S/HC 74 103 1 3 BDăítăph(cid:1193)n
AT30 T7S/HC 78 1 2 100 BDăkhôngăph(cid:1193)n
Ghi chú: ATăchữăvi(cid:1219)tătắtăc(cid:1259)aăAromaticăTGMSălineă=ădòngăTGMSăth(cid:1131)m;ăBD:ăB(cid:1193)tăd(cid:1257)c
V(cid:1257)ămùaă2011ălƠăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăF6;ăv(cid:1257)ăxuân 2012ălƠăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăF7.
Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăt(cid:1263)ă105-110cm,ăđẻănhánhăkh(cid:1235)e,ăgọn,ăláăđòngădƠiă23- 25cm,ăb(cid:1191)năláăh(cid:1213)p,ăphẳng,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă6,8cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă 24,3ăgam,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă17,2%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteină8,3% Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăt(cid:1263)ă100-105cm,ăđẻănhánhăkh(cid:1235)e,ăgọn,ăláăđòngădƠiă26- 33cm,ăb(cid:1191)năláăr(cid:1245)ng,ăphẳng,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă6,6cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă 23,4ăgam,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă22,4%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteină7,6% Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăt(cid:1263)ă100-112cm,ăđẻănhánhăkh(cid:1235)e,ăgọn,ăláăđòngădƠiă23- 29cm,ăb(cid:1191)năláăh(cid:1213)p,ăphẳng,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă6,7cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă 25,1ăgam,ăm(cid:1235)ăh(cid:1189)tămƠuătrắng,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă18,3%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngă protein 8,1% Chi(cid:1221)uă caoă cơyă t(cid:1263)ă 96-102cm,ă đẻă nhánhă kh(cid:1235)e,ă gọn,ă láă đòngă dài 24- 31cm,ăb(cid:1191)năláăh(cid:1213)p,ăláălòngămo,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă7,1cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ă h(cid:1189)tă 24,8ă gam,ă m(cid:1235)ă h(cid:1189)tă mƠuă tím,ă hƠmă l(cid:1133)ợngă amyloseă 21,5%,ă hƠmă l(cid:1133)ợngăproteină7,7% Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăt(cid:1263)ă100-105cm,ăđẻănhánhăkh(cid:1235)e,ăgọn,ăláăđòngădƠiă22- 26cm,ăb(cid:1191)năláăr(cid:1245)ng,ăphẳng,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă6,5cm,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă 23,7ă gam,ă m(cid:1235)ă h(cid:1189)tă trắng,ă hƠmă l(cid:1133)ợngă amyloseă 21,6%,ă hƠmă l(cid:1133)ợngă protein 7,4%
60
4.1.2.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăsửădụngăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphânătửăđểăxácăđ(cid:1231)nhăgenăquyăđ(cid:1231)nhătínhăthơmă vàătínhădụcăc(cid:1259)aăcácădòngăTGMSămớiăch(cid:1233)n
Cácădòngăđ(cid:1133)ợcăthuăcóăđ(cid:1245)ăthu(cid:1195)năki(cid:1223)uăhìnhăđ(cid:1189)tătrênă95%ă(cid:1251)ăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăF5ăđ(cid:1133)ợcă l(cid:1193)yăm(cid:1199)u,ăgieoă100ăh(cid:1189)t/dòng,ăkhiăm(cid:1189)ăđ(cid:1133)ợcă4ăláăthìăl(cid:1193)yăm(cid:1199)u đ(cid:1223)ătáchătri(cid:1219)tăDNAăđ(cid:1223)ă xétănghi(cid:1227)măgenăgơyăb(cid:1193)tăd(cid:1257)că(tms)ăvƠăgenăquiăđ(cid:1231)nhătínhăth(cid:1131)mă(fgr).ăK(cid:1219)t qu(cid:1191)ăđ(cid:1133)ợcă trìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.3, hình 4.1, 4.2 và 4.3.
B(cid:1191)ng 4.3. K(cid:1219)t qu(cid:1191) xácăđ(cid:1231)nh gen ki(cid:1223)măsoátătínhăth(cid:1131)m,ăgenăquyăđ(cid:1231)nh tính d(cid:1257)c c(cid:1259)a các dòng TGMS K(cid:1219)tăqu(cid:1191) xácăđ(cid:1231)nhăgenăth(cid:1131)m
TT Tên dòng K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăxácăđ(cid:1231)nhă gen tms
tms5 Đ(cid:1239)ngăhợpăt(cid:1265)ăfgrfgr (th(cid:1131)m) + D(cid:1231)ăhợpăt(cid:1265)ăFgrfgr (khôngăth(cid:1131)m) - 1 AT1
tms5 tms5 2 3 AT2 AT3 + + - -
tms5 tms5 4 5 AT5 AT6 + + - -
tms5 tms5 6 7 AT7 AT8 + + - -
tms5 tms5 8 9 AT9 AT10 + + - -
tms5 tms5 10 11 AT11 AT12 + + - -
tms5 tms5 12 13 AT15 AT16 + + - -
tms5 tms5 14 15 AT17 AT18 + + - -
tms2; tms5 tms5 tms5 tms5 16 17 18 19 AT19 AT21 AT23 AT24 + + + + - - - -
tms5 tms5
tms5 tms5
tms5 tms5 tms2;tms5 20 21 22 23 24 25 26 AT25 AT27 AT29 AT30 T1S-96 T7S T23S + + + - - - + - - - - - - -
61
580bp
257bp
Hình 4.1. (cid:1190)nhăđi(cid:1227)n di s(cid:1191)n phẩm PCR phát hi(cid:1227)năgenăth(cid:1131)măfgr bằng các c(cid:1211)p m(cid:1239)i (Ghiăchú:ăGi(cid:1219)ngă27:ăsizeămarkeră1000bp)
- Cácăm(cid:1239)iăESPăvƠăEAPăđ(cid:1133)ợcăthi(cid:1219)tăk(cid:1219)ăđ(cid:1223)ăbắtăc(cid:1211)păv(cid:1247)iănhauăđ(cid:1223)ănhơnălênăvùngă genă mƣă hóaă BADH2ă ă choă s(cid:1191)nă phẩmă x(cid:1193)pă x(cid:1229)ă 580bpă v(cid:1247)iă ă cácă dòngă khôngă th(cid:1131)mă (585bp)ăvƠăv(cid:1247)iăcácădòngăth(cid:1131)mă(577ăbp).ăNgoƠiăraăcácăm(cid:1239)iănƠyăcònăbắtăc(cid:1211)păv(cid:1247)iăcácă m(cid:1239)iăINSPăvƠăIFAPăđ(cid:1223)ăchoăcácăs(cid:1191)năphẩmăkhácănhauătùyăt(cid:1263)ngăki(cid:1223)uăgenăc(cid:1259)aăcácădòngă TGMS.ă Nhữngă dòngă khôngă th(cid:1131)mă đ(cid:1239)ngă hợpă t(cid:1265)ă FgrFgr choă s(cid:1191)nă phẩmă 585bpă (ESP/EAP) và 355bp (EAP/INSP). Nhữngădòngăcóăgenăth(cid:1131)măđ(cid:1239)ngăhợpăt(cid:1265)ăfgrfgr cho s(cid:1191)nă phẩmă 577bpă (ESP/EAP)ă vƠă 257bpă (ESP/IFAP).ă Nhữngă dòngă cóă genă th(cid:1131)mă d(cid:1231)ă hợpăt(cid:1265)ăFgrfgr s(cid:1217)ăchoă3ăv(cid:1189)chăbĕngă585bpă(EAP/ESP)ă+ă355bpă(EAP/INSP)ă+257bpă (ESP/IFAP).ăS(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăcácăm(cid:1239)iătrênă(Trìnhătựăm(cid:1239)iăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă3.1,ăph(cid:1195)nă ph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápănghiênăc(cid:1261)u)ăv(cid:1247)iăcácădòngăTGMSăchoăcácăs(cid:1191)năphẩmănh(cid:1133)ăsau:ăTrong 26 dòngăTGMSăcóă23ădòngăămangăallenăđ(cid:1239)ngăhợpăt(cid:1265)ăth(cid:1131)măfgrfgr doăs(cid:1191)năphẩmăPCRăcóă haiăv(cid:1189)chă577bpăvƠă257bpăt(cid:1133)(cid:1131)ngă(cid:1261)ngăv(cid:1247)iăallenăfgrfgr. Ba dòng AT30, T1S96 và T7S choăs(cid:1191)năphẩmăPCRăg(cid:1239)mă2ăv(cid:1189)chă585bpăvƠă355bpăt(cid:1133)(cid:1131)ngă(cid:1261)ngăv(cid:1247)iăki(cid:1223)uăgenăđ(cid:1239)ngăhợpă t(cid:1265)ăkhôngăth(cid:1131)m.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ănƠyăphùăhợpăv(cid:1247)iănhữngăcôngăb(cid:1237)ătr(cid:1133)(cid:1247)căđơyăc(cid:1259)aă(Bradburyăet al, 2005). Dòng AT30 không mang gen fgr nh(cid:1133)ngăv(cid:1199)năcóămùiăth(cid:1131)mătheoăc(cid:1191)măquan.ă Dòngăm(cid:1213)ăT23Săcũngămangăgenăth(cid:1131)măfgrfgr nh(cid:1133)ngăcácăconălaiăchọnăt(cid:1189)oăvƠăđánhăgiáă cóămùiăth(cid:1131)mănh(cid:1213) (b(cid:1191)ngă4.3,ăhìnhă4.1).
Hình 4.2. (cid:1190)nhăđi(cid:1227)n di s(cid:1191)n phẩm PCR phát hi(cid:1227)n gen tms2 bằng ch(cid:1229) th(cid:1231) RM11
62
Hình 4.3. (cid:1190)nhăđi(cid:1227)n di s(cid:1191)n phẩm PCR phát hi(cid:1227)n gen tms5 bằng ch(cid:1229) th(cid:1231) C365-1 - Diătruy(cid:1221)năTGMSădoăc(cid:1211)păgenăl(cid:1211)nătms trongănhơnăki(cid:1223)măsoátă(Pengăet al., 2010; Hui et al., 2013; Dung Nguyen Tien et al.,ă2013).ăS(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăcácăc(cid:1211)păm(cid:1239)iă(cid:1251)ă b(cid:1191)ngă3.2ă((cid:1251)ăph(cid:1195)năph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápănghiênăc(cid:1261)u) đ(cid:1223)ăki(cid:1223)mătraăsựăhi(cid:1227)nădi(cid:1227)năc(cid:1259)aăgenătms (cid:1251)ă23ădòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcăm(cid:1247)iăvƠăbaădòngăbanăđ(cid:1195)uănh(cid:1201)năth(cid:1193)y:ăhaiădòngăT1S-96 và T7S mang gen tms5 vƠăgenănƠyăđƣăchuy(cid:1223)năquaăconălaiă(cid:1241)năđ(cid:1231)nhă(cid:1251)ăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăF6. Dòng T23S mang hai gen tms2 và tms5 vƠă cũngăchuy(cid:1223)năđ(cid:1133)ợcăquaăconălaiă(T23S/Hoaă sữa)ă(cid:1251)ădòngăAT19ă(b(cid:1191)ngă4.3ăvƠăhình 4.2; 4.3).
4.1.3.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăsƠngăl(cid:1233)c cáăth(cid:1223)ăc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđ(cid:1269)cătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nănhơn t(cid:1189)oă Tínhăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căc(cid:1259)aăcácădòngăm(cid:1213)ăc(cid:1259)aălúaălaiăhaiădòngăđ(cid:1133)ợcăki(cid:1223)măsoátăb(cid:1251)iăcácă
genă trongă nhơnă m(cid:1199)mă c(cid:1191)mă v(cid:1247)iă môiă tr(cid:1133)(cid:1249)ng.ă NgƠyă nay,ă hi(cid:1227)nă t(cid:1133)ợngă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că đựcă
TGMSăđƣăđ(cid:1133)ợcă(cid:1261)ngăd(cid:1257)ngăr(cid:1245)ngărƣiăvƠăcóăhi(cid:1227)uăqu(cid:1191)ătrongăcôngătácăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngăvƠăs(cid:1191)nă
xu(cid:1193)tălúaălaiăh(cid:1227)ăhaiădòngă(cid:1251)ăTrungăQu(cid:1237)căcũngănh(cid:1133)ăVi(cid:1227)tăNam.ăNhi(cid:1221)uăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóă
giáătr(cid:1231)ăđƣăđ(cid:1133)ợcăt(cid:1189)oăraănh(cid:1249)ă(cid:1261)ngăd(cid:1257)ngăhi(cid:1227)năt(cid:1133)ợngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căTGMSănh(cid:1133)ăB(cid:1239)iăt(cid:1189)păs(cid:1131)nă thanh,ă B(cid:1239)iă t(cid:1189)pă 49,ă Vi(cid:1227)tă laiă 20,ă TH3-3, TH3-4; TH3-5; TH7-2;ă Vi(cid:1227)tă laiă 24ă (Nguy(cid:1225)nă Th(cid:1231)ă Trơmă và cs.,ă 2010;ă 2011;ă Tr(cid:1195)nă Vĕnă Quangă và cs.,ă 2013;ă Vũă Vĕnă Li(cid:1219)tăvà cs., 2013).
K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđánhăgiáăng(cid:1133)ỡngănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iătínhăd(cid:1257)cătrongăbu(cid:1239)ngăkhíă h(cid:1201)uănhơnăt(cid:1189)oă(Phytotron)ăchoăth(cid:1193)y:ăcóă18/26ădòngăTGMSăcóăt(cid:1229) l(cid:1227)ăcơyăb(cid:1193)tăd(cid:1257)că 100%ă(50ăcơyăb(cid:1193)tăd(cid:1257)c/50ăcơyăđánhăgiá),ătrongăđóăcó 8 dòng b(cid:1193)tăd(cid:1257)căt(cid:1263)ăkhôngă
ph(cid:1193)năchoăđ(cid:1219)năítăh(cid:1189)tăph(cid:1193)n.ăTrongă8ădòngănƠyăcóă5ădòngălƠăcácădòngăTGMSăm(cid:1247)iă
chọnă t(cid:1189)oă nh(cid:1133):ă AT1;ă AT5;ă AT9;ă AT24ă vƠă AT27,ă 3ă dòngă cònă l(cid:1189)iă lƠă dòngă m(cid:1213)ă kh(cid:1251)iăđ(cid:1195)u.ăCơyăđ(cid:1237)iăch(cid:1261)ngăđ(cid:1133)ợcăđánhăgiáă(cid:1251)ăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nătựănhiênăb(cid:1193)t d(cid:1257)căhoƠnătoƠn (b(cid:1191)ngă4.4).
63
B(cid:1191)ng 4.4. K(cid:1219)t qu(cid:1191) sàng l(cid:1233)c cá th(cid:1223) cóăng(cid:1133)(cid:1253)ng nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) chuy(cid:1223)năđ(cid:1241)i tính d(cid:1257)că≤ă240C v(cid:1257) mùa 2011
Dòngăs(cid:1237)
AT1 AT2 AT3 AT5 AT6 AT7 AT8 AT9 AT10 AT11 AT12 AT15 AT16 AT17 AT18 AT19 AT21 AT23 AT24 AT25 AT27 AT29 AT30 T1S-96 T7S T23S S(cid:1237)ăcáă th(cid:1223)ăx(cid:1265)ă lý 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 50 Cơyăb(cid:1193)tăd(cid:1257)c Tỷăl(cid:1227) S(cid:1237)ă (%) l(cid:1133)ợng 100 50 100 50 100 50 100 50 98 50 100 50 100 50 100 50 96 50 88 50 92 50 100 50 100 50 94 50 90 50 100 50 100 50 100 50 100 50 100 50 100 50 96 50 93 50 100 50 100 50 100 50 Tỷăl(cid:1227)ăh(cid:1189)tă ph(cid:1193)năb(cid:1193)tă d(cid:1257)că(%) 100 96,5 92,8 100 82,7 96,3 94.8 100 90,4 67,3 85,7 96,4 98,2 83,9 71,2 93,9 91,5 94,9 100 92,8 100 87,2 83,8 100 100 100 S(cid:1237)ăngƠyăt(cid:1263)ăkhiă đ(cid:1133)aăcơyăvƠoăx(cid:1265)ălỦă đ(cid:1219)nătrỗ 13-15 13-15 13-15 13-16 12-16 13-16 13-16 12-15 13-16 12-16 13-16 12-16 12-15 12-16 12-16 12-15 12-16 12-15 13-16 12-16 13-15 12-16 13-16 12-16 13-15 13-16 Tìnhătr(cid:1189)ngă cơyăđ(cid:1237)iă ch(cid:1261)ng B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c B(cid:1193)tăd(cid:1257)c
4.1.4.ă K(cid:1219)tă qu(cid:1191)ăđánhă giáă sựă chuyểnă đổiătínhădụcăc(cid:1259)aă cácă dòngă TGMSătrongă đi(cid:1221)uăki(cid:1227)nătựănhiên
K(cid:1219)tă qu(cid:1191) đánhă giáă ng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)nă đ(cid:1241)iă tínhă d(cid:1257)că c(cid:1259)aă cácă dòngă TGMSă m(cid:1247)iă trongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nănhơnăt(cid:1189)o đƣăxácăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1133)ợcă5ădòngăTGMSăcóăng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iă tínhăd(cid:1257)că≤ă240C.ăCácădòngăđóălƠăAT1,ăAT5,ăAT9,ăAT24ăvƠăAT27. Chúngătôiăti(cid:1219)nă hƠnhăđánhăgiáăsựăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iătínhăd(cid:1257)căc(cid:1259)aăcácădòngănƠyătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nătựănhiênă (cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnăvƠăv(cid:1257)ămùaă2012. Các dòng T1S-95ăvƠăT7SălƠăcácădòngăm(cid:1213)ăkh(cid:1251)iăđ(cid:1195)u,ă lƠmăđ(cid:1237)iăch(cid:1261)ng.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.5.
64
B(cid:1191)ng 4.5. T(cid:1273) l(cid:1227) h(cid:1267)u d(cid:1257)c h(cid:1189)t ph(cid:1193)n c(cid:1259)a các dòng TGMS trongăđi(cid:1221)u ki(cid:1227)n v(cid:1257) xuân và v(cid:1257) mùa 2012
AT1 AT5 AT9 AT24 AT27 T7S Ngày gieo T1S- 96
Th(cid:1249)iăkỳă c(cid:1191)mă(cid:1261)ngă (ngày/ tháng) 12/3 13/3 14/3 15/3 16/3 17/3 18/3 19/3 20/3 21/3 22/3 23/3 24/3 25/3 26/3 27/3 28/3 29/3 30/3 31/3 1/4 2/4 3/4 4/4 5/4 6/4 7/4 8/4 9/4 10/4 11/4 12/4 13/4 14/4 15/4 Nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ă th(cid:1249)iăkỳă c(cid:1191)mă(cid:1261)ngă (OC) 17,3 19,7 20,3 18,5 11,3 9,9 11,4 14,9 17,9 20,6 21,0 17,6 15,4 16,2 16,6 15,6 16,6 16,9 17,2 19,1 20,1 21,3 22,1 22,3 19,9 19,7 20,9 23,3 23,1 23,0 22,7 24,4 24,5 24,2 23,8 Ngày theo dõi (trỗ) 24/3 27/3 30/3 2/4 5/4 8/4 11/4 14/4 17/4 20/4 23/4 7/12 14/12 21/12 28/12 4/1 81,3 53,6 68,7 80,7 84,5 75,9 82,9 81,2 88,2 40,3 0 79,6 55,1 63,2 81,5 82,7 71,5 83,5 84,5 81,3 49,8 1,2 83,7 85,4 76,5 42,5 51,4 48,9 58,2 63,4 59,2 85,9 82,7 85,4 87,3 81,6 83,2 73,4 69,6 73,5 86,3 85,7 87,3 83,9 82,9 85,7 87,9 86,2 84,9 44,2 46,1 52,7 5,7 3,6 0 85,3 67,3 72,1 83,9 85,9 80,6 87,4 83,7 88,7 37,2 0 84,8 64,6 69,3 79,2 82,9 73,7 83,9 81,5 83,2 52,7 3,5
65
AT1 AT5 AT9 AT24 AT27 T7S T1S- 96 Ngày gieo
Th(cid:1249)iăkỳă c(cid:1191)mă(cid:1261)ngă (ngày/ tháng) 16/4 17/4 18/4 19/4 8/8 9/8 10/8 11/8 12/8 13/8 14/8 15/8 16/8 17/8 18/8 19/8 20/8 21/8 22/8 23/8 24/8 25/8 26/8 27/8 28/8 29/8 30/8 31/8 1/9 2/9 3/9 4/9 5/9 6/9 7/9 8/9 9/9 Nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ă th(cid:1249)iăkỳă c(cid:1191)mă(cid:1261)ngă (OC) 24,8 25,7 24,7 25,0 26,8 27,4 27,9 29,8 30,1 28,0 28,4 28,9 30,5 27,9 26,4 28,5 29,0 29,4 28,6 28,3 28,6 30,0 30,9 31,4 30,9 31,1 31,0 31,0 30,1 29,3 27,7 28,3 28,8 26,9 26,8 26,9 27,6 Ngày theo dõi (trỗ) 26/4 29/4 20/8 23/8 26/8 29/8 1/9 4/9 7/9 10/9 13/9 16/9 19/9 16/6 21/6 26/6 1/7 6/7 5,6 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 11,9 3,2 5,4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6,9 7,2 4,5 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2,6 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2,9 0 2,1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5,4 2,4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 9,3 2,6 2,3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3,7
66
K(cid:1219)t qu(cid:1191) theo dõi quá trình chuy(cid:1223)nă đ(cid:1241)i tính d(cid:1257)c c(cid:1259)a các dòng TGMS (cid:1251) b(cid:1191)ng 4.5 cho nh(cid:1201)n xét: (cid:1250) v(cid:1257) xuân tỷ l(cid:1227) h(cid:1189)t ph(cid:1193)n hữu d(cid:1257)c trên 80% t(cid:1263) ngày 2/4 đ(cid:1219)n ngày 17/4, nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) trung bình (cid:1251) th(cid:1249)i kỳ c(cid:1191)m (cid:1261)ng t(cid:1263) 17,2-22,30C. Khi nhi(cid:1227)t đ(cid:1245) (cid:1251) th(cid:1249)i kỳ c(cid:1191)m (cid:1261)ngătĕngăt(cid:1263) 23,8 đ(cid:1219)n 24,2 có 3 dòng b(cid:1193)t d(cid:1257)c hoàn toàn, tỷ l(cid:1227) h(cid:1189)t ph(cid:1193)n hữu d(cid:1257)c là 0%. (cid:1250) v(cid:1257) mùa, các dòng TGMS b(cid:1193)t d(cid:1257)c hoàn toàn t(cid:1263) ngày 23/8ăđ(cid:1219)n 16/9, nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) (cid:1251) th(cid:1249)i kỳ c(cid:1191)m (cid:1261)ng này bi(cid:1219)năđ(cid:1245)ng t(cid:1263) 26,4ăđ(cid:1219)n 31,40C. Nh(cid:1133)ăv(cid:1201)y, các dòng TGMS m(cid:1247)iăcóăng(cid:1133)ỡng chuy(cid:1223)năđ(cid:1241)i t(cid:1263) hữu d(cid:1257)c sang b(cid:1193)t d(cid:1257)c là 240C và b(cid:1193)t d(cid:1257)c hoàn toàn (cid:1251) nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) là 260C.ăĐi(cid:1221)u này minh ch(cid:1261)ng thêm là 23 dòng b(cid:1193)t d(cid:1257)căđƣăchọn là dòng b(cid:1193)t d(cid:1257)căđực gen nhân m(cid:1199)n c(cid:1191)m v(cid:1247)i nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) (TGMS). K(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u này phù hợp v(cid:1247)i nh(cid:1201)n xét c(cid:1259)a Chen et al. (2010); Hai et al. (2012): D(cid:1189)ng b(cid:1193)t d(cid:1257)c TGMS do y(cid:1219)u t(cid:1237) nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) tácăđ(cid:1245)ng (cid:1251) nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) cao b(cid:1193)t d(cid:1257)c,ănh(cid:1133)ngă(cid:1251) nhi(cid:1227)tăđ(cid:1245) th(cid:1193)p hữu d(cid:1257)căbìnhăth(cid:1133)(cid:1249)ng.
4.1.5.ăMộtăs(cid:1237)ăđặcăđiểmănôngăsinhăh(cid:1233)căc(cid:1259)aăcácădòngăTGMSătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năvụă xuân 2012
Quaă k(cid:1219)tă qu(cid:1191)ă đánhă giáă ng(cid:1133)ỡngă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă chuy(cid:1223)nă đ(cid:1241)iă tínhă d(cid:1257)că bằngă x(cid:1265)ă lỦă
nhơnă t(cid:1189)oă vƠă sựă chuy(cid:1223)nă hóaă tínhă d(cid:1257)că trongă đi(cid:1221)uă ki(cid:1227)nă tựă nhiênă xácă đ(cid:1231)nhă đ(cid:1133)ợcă 5ă dòngă TGMSă m(cid:1247)iă chọnă t(cid:1189)oă cóă ng(cid:1133)ỡngă chuy(cid:1223)nă hóaă tínhă d(cid:1257)că ≤ă 240Că vƠă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că hoƠnătoƠnăkhiănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ămôiătr(cid:1133)(cid:1249)ngă≥ă260C. V(cid:1257)ăxuơnă2012,ăti(cid:1219)năhƠnhăgieoăc(cid:1193)yă5ă dòngă TGMSă m(cid:1247)iănƠyă ((cid:1251)ă th(cid:1219)ă h(cid:1227)ă F7)ă v(cid:1247)iă2ă dòngă m(cid:1213)ă kh(cid:1251)iăđ(cid:1195)uă lƠmă đ(cid:1237)iă ch(cid:1261)ngă đ(cid:1223)ă
đánhăgiáăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọcăc(cid:1259)aăchúngălƠmăc(cid:1131)ăs(cid:1251)ăchoăcácănghiênăc(cid:1261)uăti(cid:1219)pă theo.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.6.ă
K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđánhăgiáăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọcăc(cid:1259)aă5ădòngăTGMSăm(cid:1247)iă chọnăt(cid:1189)oăvƠă2ădòngăm(cid:1213)ă(th(cid:1223)ănh(cid:1201)n)ăc(cid:1259)aăchúngăchoănh(cid:1201)năxét: th(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngă trongă đi(cid:1221)uă ki(cid:1227)nă nhơnă dòngă (v(cid:1257)ă xuơn)ă t(cid:1263)ă 129ă đ(cid:1219)nă 132ă ngƠy,ă t(cid:1133)(cid:1131)ngă đ(cid:1133)(cid:1131)ngă v(cid:1247)iă dòng T1S-96,ăngắnăh(cid:1131)nădòngăT7Săt(cid:1263)ă3-6ăngƠy.ăS(cid:1237)ăláătrênăthơnăchínhăc(cid:1259)aăc(cid:1191)ă5ă dòngă TGMSă m(cid:1247)iă đ(cid:1221)uă lƠă 15ă láă (cid:1251)ă v(cid:1257)ă xuơn.ă Chi(cid:1221)uă caoă cơyă c(cid:1259)aă cácă dòngă TGMSă m(cid:1247)iăthu(cid:1245)căd(cid:1189)ngăbánălùnăđ(cid:1219)nătrung bình, kh(cid:1191)ănĕngăđẻănhánhăkh(cid:1235)e, bông to dài, ít
thoáiăhóaăđ(cid:1195)uăbông,ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tătrênăbôngăt(cid:1263)ă159,8ăđ(cid:1219)nă168,3ăh(cid:1189)t,ăh(cid:1189)tăthonădƠi,ăm(cid:1235)ă trắng,ă mùiă th(cid:1131)mă trênă láă đi(cid:1223)mă 2,ă mùiă th(cid:1131)mă trênă n(cid:1245)iă nhũă đ(cid:1189)tă đi(cid:1223)mă 4.ă Các dòng TGMSă m(cid:1247)iă nhi(cid:1225)mă nh(cid:1213)ă b(cid:1227)nhă khôă vằn,ă b(cid:1189)că lá,ă đ(cid:1189)oă ôn c(cid:1191)ă (cid:1251)ă v(cid:1257)ă xuơnă vƠă v(cid:1257)ă mùa (Ph(cid:1257)ăl(cid:1257)că3).
67
B(cid:1191)ng 4.6. M(cid:1245)t s(cid:1237) đ(cid:1211)căđi(cid:1223)m nông sinh h(cid:1233)c c(cid:1259)a các dòng TGMS m(cid:1247)i trongăđi(cid:1221)u ki(cid:1227)n v(cid:1257) xuân 2012 AT1
AT9 AT24 AT27 T1S-96 AT5 T7S
130 130 132 129 129 131 135
15 108,6 15 112,7 15 109,5 15 112,6 15 109,2 15 112,4 15 109,3
23,5 5,2 22,1 4,6 26,4 5,1 24,2 5,7 23,1 5,3 24,6 5,2 22,3 5,8
167,3 24,7 Gọn 162,4 24,3 Gọn
168,3 23,1 Gọn Xanh 159,8 24,5 Gọn Xanh Ch(cid:1229)ătiêuătheoădõi Th(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngă(ngƠy) S(cid:1237)ăláătrênăthơnăchính Chi(cid:1221)uăcaoăcơyă(cm) Chi(cid:1221)uădƠiăbôngă(cm) S(cid:1237)ăbôngăhữuăhi(cid:1227)u/khóm S(cid:1237)ăh(cid:1189)tătrênăbông KL.ă1000ăh(cid:1189)tă(gam) Ki(cid:1223)uăđẻănhánh MƠuăsắcăthơn
MƠuăsắcăh(cid:1189)t Vàng r(cid:1131)m
153,7 164,9 161,5 25,2 25,1 22,6 Gọn Gọn Gọn Xanh Xanh Xanh Xanh H(cid:1131)iătím Vàng Vàng Vàng Vàng r(cid:1131)m r(cid:1131)m r(cid:1131)m r(cid:1131)m Tím Trắng Trắng Trắng Trắng Vàng r(cid:1131)m Trắng
Vàng r(cid:1131)m Trắng Phẳng Lòng mo Phẳng Phẳng Phẳng Phẳng Lòng mo 6,8 2,3 6,7 2,2 6,8 2,2 6,6 2,3 6,7 2,1 6,9 2,3 6,9 2,4
3,1 2 2,9 2 3,2 2 3,0 2 3,0 2 3,0 0 2,9 0
4 4 4 4 4 1 1 MƠuăsắcăm(cid:1235)ăh(cid:1189)t Hìnhăd(cid:1189)ngălá Chi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oă(mm) Chi(cid:1221)uăr(cid:1245)ngăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oă(mm) Tỷăl(cid:1227)ăD/R Mùiăth(cid:1131)mătrênăláă(đi(cid:1223)m) Mùiăth(cid:1131)măn(cid:1245)iănhũă(đi(cid:1223)m)
4.2.ăĐỄNHăGIỄăM(cid:1260)CăĐ(cid:1244)ăBI(cid:1222)UăHI(cid:1226)NăM(cid:1244)TăS(cid:1236)ăTệNHăTR(cid:1188)NGăLIểNăQUANă Đ(cid:1218)NăCH(cid:1192)TăL(cid:1132)(cid:1254)NGăG(cid:1188)OăT(cid:1262)ăB(cid:1236)ăM(cid:1212)ăĐ(cid:1218)NăCỄCăTH(cid:1218)ăH(cid:1226)ăCON CÁI 4.2.1.ăNghiênăc(cid:1261)uăs(cid:1269)ăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nătínhătr(cid:1189)ngăv(cid:1221)ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)t g(cid:1189)oăl(cid:1201)tătrênăm(cid:1199)uă h(cid:1189)tăthuăt(cid:1263)ăcơy F1 c(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237) t(cid:1241)ăh(cid:1255)pălaiăt(cid:1263)ăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăc(cid:1259)aăchúng
Chi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tălƠă ch(cid:1229)ătiêuăquanătrọngăđ(cid:1223)ăđánhăgiáăkíchăth(cid:1133)(cid:1247)căc(cid:1259)aăh(cid:1189)tăg(cid:1189)o.ă Theo Fan et al., (2006),ăkíchăth(cid:1133)(cid:1247)căh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăquy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nhăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngăh(cid:1189)t,ăkíchăth(cid:1133)(cid:1247)că h(cid:1189)tăg(cid:1239)măchi(cid:1221)uădƠi,ăchi(cid:1221)uăr(cid:1245)ngăvƠăđ(cid:1245)ădƠyăh(cid:1189)t.ăTuyănhiên,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tălƠăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mă t(cid:1237)tă nh(cid:1193)tă đ(cid:1223)ă phơnă tíchă sựă diă truy(cid:1221)nă kíchă th(cid:1133)(cid:1247)că h(cid:1189)t.ă Chi(cid:1221)uă dƠiă h(cid:1189)tă lƠă tínhă tr(cid:1189)ngă s(cid:1237)ă l(cid:1133)ợng,ăđ(cid:1133)ợcăki(cid:1223)m soátăb(cid:1251)iănhi(cid:1221)uăgenă(Jenningăet al., 1979)
Theoă“H(cid:1227)ăth(cid:1237)ngătiêuăchuẩnăđánhăgiáăcơyălúa”ăc(cid:1259)aăIRRI (2002)ă3ădòngăm(cid:1213)ă AT16, T1S-96ăvƠăAT19ăcóăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăxayăt(cid:1263)ă5,4ăđ(cid:1219)nă7,6mm.ăTrongăđó,ă dòngăm(cid:1213)ăAT16ăcóăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăđ(cid:1189)tăđi(cid:1223)mă1ă(quáădƠi),ăT1S-96ăcóăh(cid:1189)tădƠiăđi(cid:1223)mă2ă (dƠi),ădòngăAT19ăcóăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăđi(cid:1223)mă5ă(h(cid:1189)tătrungăbình).ăBaădòngăb(cid:1237)ăST12, R253KBL,ăVT404ăcóăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăxayăt(cid:1263)ă5,5ăđ(cid:1219)nă7,6mm.ăTrongăđó,ădòngă b(cid:1237)ă ST12ă cóă chi(cid:1221)uă dƠiă h(cid:1189)tă đ(cid:1189)tă đi(cid:1223)mă 1ă (quáă dƠi),ă R253KBLă cóă h(cid:1189)tă dƠiă đi(cid:1223)mă 2ă
68
(dƠi),ă dòngă b(cid:1237)ă VT404ă cóă chi(cid:1221)uă dƠiă h(cid:1189)tă đi(cid:1223)mă 5ă (h(cid:1189)tă trungă bình).ă K(cid:1219)tă qu(cid:1191)ă b(cid:1191)ngă 4.7 cho rằng: dòngăm(cid:1213)ăAT19ăcóăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tătrungăbìnhălaiăv(cid:1247)iăcácădòngăb(cid:1237)ăcóă chi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tătrungăbìnhăđ(cid:1219)năquáădƠiăđ(cid:1221)uăchoăconălaiăcóăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăđánhăgiáă đ(cid:1245)ătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng. Cácăt(cid:1241)ăhợpăcònăl(cid:1189)iăđ(cid:1133)ợcăđánhăgiáăđ(cid:1245)ătr(cid:1245)iă(cid:1251)ăm(cid:1261)cătrungăgian.ăĐi(cid:1221)uă nƠyăchoăth(cid:1193)y,ăkhiălaiăgiữaăhaiăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóăkíchăth(cid:1133)(cid:1247)căh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăl(cid:1201)tăkhácănhauăchoăconă laiă cóă kíchă th(cid:1133)(cid:1247)căh(cid:1189)tă trungă giană giữaă b(cid:1237)ă vƠă m(cid:1213).ă K(cid:1219)tă qu(cid:1191)ă nƠyă cũngă phùă hợpăv(cid:1247)iă nhữngănghiênăc(cid:1261)uăc(cid:1259)aăJenningsăet al. (1979):ăchi(cid:1221)uădƠiăvƠăhìnhăd(cid:1189)ngăh(cid:1189)tădiătruy(cid:1221)nă s(cid:1237)ăl(cid:1133)ợng,ăh(cid:1189)tătrên cây F1ăcóăkíchăth(cid:1133)(cid:1247)căh(cid:1189)tătrungăbìnhăgiữaăb(cid:1237)ăvƠăm(cid:1213).
T(cid:1241)ăhợpălai
B(cid:1191)ng 4.7. Bi(cid:1223)u hi(cid:1227)n tính tr(cid:1189)ng chi(cid:1221)u dài h(cid:1189)t g(cid:1189)o l(cid:1201)t thu m(cid:1199)u h(cid:1189)t t(cid:1263) c(cid:1193)y F1 c(cid:1259)a m(cid:1245)t s(cid:1237) t(cid:1241) h(cid:1255)p lai F1 7,6 6,9 7,3 7,3
TT 1 AT16/ST12 2 T1S-96/ST12 3 AT19/ST12 4 AT16/R253KBL Đánhăgiá Trung gian Tr(cid:1245)iăơm Tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng Trung gian hp - -1,00 0,73 0,14 M(cid:1213) 7,6 6,9 5,4 7,6 B(cid:1237) 7,6 7,6 7,6 6,9
5 T1S-96/R253KBL 6,9 6,9 6,9
Ghiăchú:ăhp:ăM(cid:1261)căđ(cid:1245)ătr(cid:1245)i
Tómăl(cid:1189)iăđ(cid:1223)ăchọnăt(cid:1189)oăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tătheoămongămu(cid:1237)nănênăchọnă cácăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóăkíchăth(cid:1133)(cid:1247)căh(cid:1189)tăt(cid:1133)(cid:1131)ngăph(cid:1191)nănhauăho(cid:1211)căhaiăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóăchi(cid:1221)uădƠiăt(cid:1133)(cid:1131)ngă đ(cid:1237)iă g(cid:1195)nă nhauă thìă h(cid:1189)tă trênă cây F1ă cóă chi(cid:1221)uă dƠiă h(cid:1189)tă g(cid:1195)nă v(cid:1247)iă b(cid:1237)ă ho(cid:1211)că m(cid:1213)ă cóă kích th(cid:1133)(cid:1247)c h(cid:1189)tătr(cid:1245)iăh(cid:1131)n.ăTrongăchọnăt(cid:1189)oăb(cid:1237)ă m(cid:1213)ă đ(cid:1223)ăcóăđ(cid:1133)ợcăhìnhăd(cid:1189)ngăh(cid:1189)tănh(cid:1133)ă mongă mu(cid:1237)năthìăph(cid:1191)iăr(cid:1193)tăkhắtăkheăchọnălọcăkỹă(cid:1251)ăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăF2ăc(cid:1259)aăcácăc(cid:1211)pălaiăđ(cid:1131)năhayă(cid:1251)ăF1ă c(cid:1259)aăcácăc(cid:1211)păh(cid:1239)iăgiao,ălaiăba,ălaiăkép.ăVìătheoăJenningsăet al.ă(1979),ăchi(cid:1221)uădƠiăvƠă hìnhă d(cid:1189)ngă h(cid:1189)tă lƠ diă truy(cid:1221)nă s(cid:1237)ă l(cid:1133)ợng.ă H(cid:1189)tă trên cây F1 có kích th(cid:1133)(cid:1247)că trungă bìnhă giữaă haiă b(cid:1237)ă m(cid:1213) vƠă F2ă cóă phơnă lyă v(cid:1133)ợtătr(cid:1245)iă c(cid:1191)ă v(cid:1221)ă h(cid:1189)tă trònă vƠă h(cid:1189)tă dƠi,ă chi(cid:1221)uă dƠi. Hìnhăd(cid:1189)ngăh(cid:1189)tă(cid:1241)năđ(cid:1231)nhăr(cid:1193)tăs(cid:1247)mătrongăcácăth(cid:1219)ăh(cid:1227)ăphơnăly.ăN(cid:1219)uăki(cid:1223)uăh(cid:1189)tămongămu(cid:1237)nă xu(cid:1193)tăhi(cid:1227)nă(cid:1251)ăF2ăthìăítăkhiăphơnălyă(cid:1251) th(cid:1219)ăh(cid:1227)ăk(cid:1219)ăti(cid:1219)p.
6 AT19/R253KBL 7 AT16/VT404 8 T1S-96/VT404 9 AT19/VT404 5,4 7,6 6,9 5,4 6,9 5,5 5,5 5,5 6,9 6,5 6,3 5,5 - 1,00 -0,05 0,14 1,00 Trung gian Tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng Trung gian Trung gian Tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
4.2.2. Nghiênăc(cid:1261)uăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)n t(cid:1273)ăl(cid:1227)ăg(cid:1189)o xát,ăg(cid:1189)oănguyên trênăm(cid:1199)uăh(cid:1189)tăthuă(cid:1251)ăcơyă F1 c(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăh(cid:1255)pălai t(cid:1263)ăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăc(cid:1259)aăchúng
Các ch(cid:1229)ătiêu phân tích trong phòngăth(cid:1133)(cid:1249)ngăquanătơmăđ(cid:1219)nă4ăch(cid:1229)ătiêuăc(cid:1131)ălỦăc(cid:1259)aă thócălƠ:ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxay (g(cid:1189)oăl(cid:1201)t), tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxát,ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyên,ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oătrắngătrong.ă
69
Trongăs(cid:1237)ăcácăch(cid:1229)ătiêuănƠyăthìătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăcóăỦănghĩaăkinhăt(cid:1219)ăh(cid:1131)năc(cid:1191).ăGi(cid:1237)ngălúa h(cid:1189)tăg(cid:1189)oă dài nói chung th(cid:1133)(cid:1249)ngăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăth(cid:1193)p,ăcác gi(cid:1237)ngălúa lai h(cid:1189)tădƠi cũngănằmătrong tìnhă tr(cid:1189)ngă đó.ă Gi(cid:1237)ngă cóă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă th(cid:1193)p m(cid:1211)că dùă cóă th(cid:1223)ă thuă đ(cid:1133)ợcă nĕngă su(cid:1193)tă lúaă cao,ă nh(cid:1133)ngăs(cid:1191)năphẩmăcu(cid:1237)iăcùngălƠăg(cid:1189)oăl(cid:1189)iăthuăđ(cid:1133)ợcăítăd(cid:1199)năđ(cid:1219)năhi(cid:1227)uăqu(cid:1191)ăkinhăt(cid:1219)ăkhôngăcao.
Vìă nhữngă lỦă doă trênă đơy,ă chúngă tôiă đƣă ti(cid:1219)nă hƠnhă đánhă giá bi(cid:1223)uă hi(cid:1227)n di truy(cid:1221)năc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăvƠăconălaiăF1ăv(cid:1221)ăhai ch(cid:1229)ătiêu:ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oă nguyên,ăs(cid:1237)ăli(cid:1227)uăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăcácăb(cid:1191)ngă4.8, 4.9 và 4.10.
B(cid:1191)ngă4.8.ăĐánhăgiáăm(cid:1261)căđôătr(cid:1245)i v(cid:1221) t(cid:1273) l(cid:1227) g(cid:1189)o xát và g(cid:1189)o nguyên c(cid:1259)a con lai có m(cid:1213) là AT8
Tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyên B(cid:1237),ăm(cid:1213),ăF1
Tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxát hp Đánhăgiá hp Đánhăgiá
1,26 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng 7,08 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
1,47 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng 8,26 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
1,68 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng 8,23 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
2,28 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng 9,33 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
1,71 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
Dòngăm(cid:1213)ăAT8ăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátătrungăbìnhă(68,1%)ălai v(cid:1247)iăcácădòngăb(cid:1237)ăcóă tỷăl(cid:1227)ăgaoăxátăth(cid:1193)p.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăchoăth(cid:1193)yăcóă2ăt(cid:1241)ăhợpăAT8/ST12ăvƠăAT8/Hoaăsữaăcóătỷă l(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátătrungăbìnhălƠă69,0ăvƠă67,0%ăt(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1133)(cid:1131)ngăv(cid:1247)iădòngăm(cid:1213)ăAT8.ăBaăt(cid:1241)ăhợpă cònăl(cid:1189)iăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăcaoăt(cid:1263)ă70,2ăđ(cid:1219)nă74,5%.ăCácăt(cid:1241)ăhợpăcóăm(cid:1213)ălƠăAT8ălaiăv(cid:1247)iă cácădòngăb(cid:1237)ăchoăđ(cid:1245)ătr(cid:1245)iăt(cid:1263)ătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1219)năsiêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng (b(cid:1191)ngă4.8).
Tuyănhiên,ădòngăAT8ăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăth(cid:1193)pă(54,6%).ăBaăăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóă m(cid:1213)ă lƠă AT8ă g(cid:1239)mă AT8/ST12,ă AT8/R253KBL,ă AT8/VT404ă cóă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă nguyênă trungăbìnhăl(cid:1195)năl(cid:1133)ợtălƠă62,5;ă67,1ăvƠă64%.ăHaiăt(cid:1241)ăhợpăcònăl(cid:1189)iăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênă th(cid:1193)pălƠă57,1ăvƠă59,2%.ăV(cid:1221)ăđ(cid:1245)ătr(cid:1245)i,ăt(cid:1193)tăc(cid:1191)ăcácăt(cid:1241)ăhợpăchoăconălaiăF1ăđ(cid:1221)uăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nă siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng.ă
Dòngă m(cid:1213)ă AT19ă cóă tỷă l(cid:1227)ă xátă caoă nh(cid:1193)tă trongă baă dòngă TGMSă thamă giaă nghiên c(cid:1261)u,ăđ(cid:1189)tă69,4%. Có 3/5ăt(cid:1241)ăhợpăcó dòngăm(cid:1213)ălà AT19 cho conălaiăF1ăcóătỷăl(cid:1227)ă g(cid:1189)oăxátăđ(cid:1189)tătrênă70% (b(cid:1191)ngă4.9).ăTỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ănƠyă(cid:1251)ăm(cid:1261)căth(cid:1193)pă (54,5%).ăT(cid:1193)tăc(cid:1191)ăcácăt(cid:1241)ăhợpăchoăconălaiăF1ăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênă(cid:1251)ăm(cid:1261)cătrungăbình.
% thóc 68,1 69,0 61,2 70,2 59,1 71,1 59,3 74,5 58,1 67,0 61,2 0,68 % g(cid:1189)oăxát 54,6 62,5 52,0 67,1 57,3 64,0 52,0 57,1 54,0 59,2 58,0 Tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng AT 8 AT8/ST12 ST 12 AT8/R253KBL R253KBL AT8/VT404 VT404 AT8/R6812 R6812 AT8/Hoaăsữa Hoaăsữa
70
B(cid:1191)ng 4.9.ăĐánhăgiáăm(cid:1261)căđ(cid:1245) tr(cid:1245)i v(cid:1221) t(cid:1273) l(cid:1227) g(cid:1189)o xát và g(cid:1189)o nguyên c(cid:1259)a con lai có m(cid:1213) là AT19
Tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyên B(cid:1237),ăm(cid:1213),ăF1
Tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxát hp Đánhăgiá hp Đánhăgiá
1,20 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng 11,00 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
AT 19 AT19/ST12 ST 12 AT19/R253KBL R253KBL % thóc 69,4 70,2 61,2 67,0 59,1 0,53 Tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng % g(cid:1189)oăxát 54,5 67,0 52,0 63,7 57,3 5,57 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
AT19/VT404 71,6 66,0 10,20 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng 1,44 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
45,00 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
0,96 Tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
1,22 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
Cácăt(cid:1241)ăhợpăcóăm(cid:1213)ălƠăT1S-96ăchoăconălaiăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠăg(cid:1189)oănguyênă(cid:1251)ă m(cid:1261)cătrungăbình.ăRiêngăcóăt(cid:1241)ăhợpăT1S-96/Hoaăsữaăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)n đ(cid:1245) tr(cid:1245)iă(cid:1251)ăm(cid:1261)cătrungăgian (b(cid:1191)ngă4.10).
59,3 69,2 58,1 70,3 61,2 52,0 65,5 54,0 66,0 58,0 5,57 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng VT404 AT19/R6812 R6812 AT19/Hoaăsữa Hoaăsữa
Tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyên B(cid:1237),ăm(cid:1213),ăF1
B(cid:1191)ng 4.10.ăĐánhăgiáăm(cid:1269)căđ(cid:1245) tr(cid:1245)i v(cid:1221) t(cid:1273) l(cid:1227) g(cid:1189)o xát và g(cid:1189)o nguyên c(cid:1259)a con lai có m(cid:1213) là T1S-96 Tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxát hp
Đánhăgiá hp Đánhăgiá
2,65 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
4,93 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng 3,06 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
7,36 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng 1,79 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
5,35 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng 2,94 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
7,44 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
Tómăl(cid:1189)i,ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăcaoăhayăth(cid:1193)pătùyătheoăb(cid:1191)năch(cid:1193)tă
gi(cid:1237)ngăvƠăph(cid:1257)ăthu(cid:1245)cănhi(cid:1221)uăvƠoăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năngo(cid:1189)iăc(cid:1191)nhănh(cid:1133)ănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245),ăđ(cid:1245)ăẩmăkhiălúaă
chínăvƠăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)n,ăph(cid:1131)i,ăb(cid:1191)oăqu(cid:1191)năs(cid:1193)yăsauăthuăho(cid:1189)ch.ăPh(cid:1195)năl(cid:1247)năcácăt(cid:1241)ăhợpăđánhă giáă2ătínhătr(cid:1189)ngănƠyăcóăđ(cid:1245)ătr(cid:1245)iăđ(cid:1189)tătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1219)năsiêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng.ăRiêngădòngăm(cid:1213)
% thóc 62,1 69,0 16,33 Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng 61,2 68,0 59,1 71,0 59,3 70,8 58,1 65,0 61,2 % g(cid:1189)oăxát 60,6 67,7 52,0 64,0 57,3 64,0 52,0 67,0 54,0 59,5 58,0 0,15 Trung gian T1S-96 T1S-96 /ST12 ST 12 T1S-96/R253KBL R253KBL T1S-96/VT404 VT404 T1S-96/R6812 R6812 T1S-96/Hoaăsữa Hoaăsữa
71
T1S-96ă khiălaiăv(cid:1247)iădòngăb(cid:1237)ă lƠăHoaăsữaăchoă th(cid:1193)yătỷă l(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênă bi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năđ(cid:1245)ă tr(cid:1245)iătrungăgian. Nh(cid:1133)ăv(cid:1201)y,ăđ(cid:1223)ăconălaiăF1ăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăcao, nên chọnăb(cid:1237),ăho(cid:1211)căm(cid:1213)ăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăcao.
4.2.3.ăNghiênăc(cid:1261)uăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năv(cid:1221)ăhƠmăl(cid:1133)(cid:1255)ngăprotein trênăm(cid:1199)uăh(cid:1189)tăthuă(cid:1251)ăcơyăF1ă c(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăh(cid:1255)pălaiălúa
Theo Lê Doãn Diên (1995) thì protein (cid:1251)ă h(cid:1189)tă lúaă ch(cid:1259)ă y(cid:1219)uă đ(cid:1133)ợcă tíchă lũyă trongă n(cid:1245)iă nhũă d(cid:1133)(cid:1247)iă d(cid:1189)ngă proteină kh(cid:1237)i,ă baoă g(cid:1239)mă haiă d(cid:1189)ngă PB-I và PB-II. Các proteinănƠyăđ(cid:1133)ợcăchiaăthƠnhă4ănhómăkhácănhau:ăalbumin (tanătrongăn(cid:1133)(cid:1247)c),ăglobulin (tanătrongăn(cid:1133)(cid:1247)că mu(cid:1237)iătrungă tínhă loƣng),ăprolamin (tanătrongăr(cid:1133)ợuăetylică70%)ă và glutein (tană trongă ki(cid:1221)mă loƣng),ă ph(cid:1195)nă cònă l(cid:1189)iă khôngă đ(cid:1133)ợcă chi(cid:1219)tă su(cid:1193)tă b(cid:1251)iă cácă dungă môiătrên.ăThƠnhăph(cid:1195)nănhómăproteinăthayăđ(cid:1241)iătheoăcácăgi(cid:1237)ngă(LêăDoƣnăDiên,ă1995).ă Tỷăl(cid:1227)ănƠyă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăt(cid:1247)iăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngădinhăd(cid:1133)ỡngăc(cid:1259)aăh(cid:1189)t,ăb(cid:1251)iăvìăcácănhómăproteinăcóă thƠnhăph(cid:1195)năaxităaminăkhácănhau,ăđ(cid:1211)căbi(cid:1227)tălƠăcácăaxităaminăkhôngăthayăth(cid:1219).ăThƠnhă ph(cid:1195)năcácăaxităamină(cid:1251)ămỗiănhómăproteinădoăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ădiătruy(cid:1221)năquy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nh,ăkhôngăph(cid:1257)ă thu(cid:1245)căvƠoăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năngo(cid:1189)iăc(cid:1191)nh.ăTuyănhiên,ătheo Nguyen Thi Lang et al. (2013), c(cid:1191)iăti(cid:1219)năphẩmăch(cid:1193)tăh(cid:1189)t g(cid:1189)o (cid:1251) ĐBSCLăđ(cid:1133)ợcăthựcăhi(cid:1227)nătrênăn(cid:1221)năt(cid:1191)ngăcácăc(cid:1211)pălaiăgiữaă Jasmine vƠădòngăgi(cid:1237)ngăcaoăs(cid:1191)n,ăngắnăngƠy.ăHƠmăl(cid:1133)ợngăproteinătrongăh(cid:1189)tăđ(cid:1133)ợcăxemă nh(cid:1133)ăm(cid:1245)tătrongănhữngăch(cid:1229)ătiêuăquanătrọngăb(cid:1231)ă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngărõăr(cid:1227)tăb(cid:1251)iăth(cid:1249)iăgianăt(cid:1239)nătrữ.
T(cid:1241)ăh(cid:1255)pălai
T1S-96/ST12
T1S-96/R253KBL
T1S-96/VT404
B(cid:1191)ng 4.11. Bi(cid:1223)u hi(cid:1227)n tính tr(cid:1189)ngăhƠmăl(cid:1133)(cid:1255)ng protein (%) (cid:1251) b(cid:1237) m(cid:1213) và m(cid:1199)u thóc thu t(cid:1263) cây F1 B(cid:1237) 8,47 8,47 8,47 7,93 7,93 7,93 7,46 7,46 7,46 7,76 7,76 7,76 9,97 9,97 9,97
hp -1,44 -1,82 -1,00 -1,01 -0,55 -0,96 -0,94 -0,95 -0,45 -0,97 -0,73 -0,66 -3,54 -1,06 -1,26 F1 8,28 8,40 8,47 7,92 8,09 7,95 7,52 7,49 7,85 7,78 7,88 7,95 8,54 8,60 8,75 M(cid:1213) 9,34 8,64 8,89 9,34 8,64 8,89 9,34 8,64 8,89 9,34 8,64 8,89 9,34 8,64 8,89 TT 1 AT16/ST12 2 AT19/ST12 3 4 AT8/R253KBL 5 AT19/R253KBL 6 7 AT8/VT404 8 AT19/VT404 9 10 AT8/R6812 11 AT19/R6812 12 T1S-96/R6812 13 AT8/Hoaăsữa 14 AT19/Hoaăsữa 15 T1S-96/Hoaăsữa Đánhăgiá Siêuătr(cid:1245)iăơm Siêuătr(cid:1245)iăơm Tr(cid:1245)iăơm Tr(cid:1245)iăơm Tr(cid:1245)iăơm Tr(cid:1245)iăơm Tr(cid:1245)iăơm Tr(cid:1245)iăơm Tr(cid:1245)iăơm Tr(cid:1245)iăơm Tr(cid:1245)iăơm Tr(cid:1245)iăơm Siêuătr(cid:1245)iăơm Siêuătr(cid:1245)iăơm Siêu tr(cid:1245)iăơm
72
S(cid:1237)ăli(cid:1227)uănghiênăc(cid:1261)uăc(cid:1259)aăchúngătôiătrongăb(cid:1191)ngă4.11ănh(cid:1201)năth(cid:1193)yărằngăc(cid:1191)ă15ăt(cid:1241)ă hợpălaiăthamăgiaănghiênăc(cid:1261)uăđ(cid:1221)uăcóăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteinăth(cid:1193)păh(cid:1131)năb(cid:1237)ăm(cid:1213).ăPhơnătíchă bi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nădiătruy(cid:1221)năv(cid:1221)ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteinătrongăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăđ(cid:1221)uăcóă giáătr(cid:1231)ătr(cid:1245)iăơmă(t(cid:1263)ă-0,55ăđ(cid:1219)nă-3,54)ăch(cid:1261)ngăt(cid:1235)ătínhătr(cid:1189)ngăb(cid:1231)ăsuyăthoái.ăTrongăđó,ăt(cid:1241)ă hợpălaiăAT8/Hoaăsữaăcóăgiáătr(cid:1231)ăth(cid:1193)păh(cid:1131)năc(cid:1191),ă(cid:1251)ăm(cid:1261)că-3,54ătrongăkhiăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăc(cid:1259)aăt(cid:1241)ă hợpă nƠyă cóă hƠmă l(cid:1133)ợngă proteină (cid:1251)ă m(cid:1261)că caoă nh(cid:1193)tă (dòngă b(cid:1237)ă Hoaă sữaă lƠă 9,97%ă vƠă dòngăm(cid:1213)ăAT8ălƠă9,34).ăQuaăđóăcóăth(cid:1223)ădựăđoánărằngăcóănhi(cid:1221)uăgenăki(cid:1223)măsoátăhƠmă l(cid:1133)ợngăprotein,ăcácăgenănƠyăho(cid:1189)tăđ(cid:1245)ngăđaăhi(cid:1227)uăvƠăph(cid:1261)căt(cid:1189)păcóăh(cid:1227)ăs(cid:1237)ădiătruy(cid:1221)năth(cid:1193)p,ă cóăth(cid:1223)ăch(cid:1231)uă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăt(cid:1133)(cid:1131)ngătácăm(cid:1189)nhăgiữaăki(cid:1223)uăgenăvƠămôiătr(cid:1133)(cid:1249)ngă(Jenningsăet al., 1979). K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ănghiênăc(cid:1261)uănƠyăchoăth(cid:1193)yăm(cid:1245)tătri(cid:1223)năvọngăkhôngăsángăs(cid:1259)aătrongă chọnăgi(cid:1237)ngă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiănhằmănơngăcaoăhƠmăl(cid:1133)ợngăprotein.
4.2.4.ăNghiênăc(cid:1261)uăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năv(cid:1221)ăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)năth(cid:1223)ăgel (cid:1251)ăconălaiăF1ăc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăh(cid:1255)pă lai lúa
Ch(cid:1229)ă tiêuă đ(cid:1245)ă b(cid:1221)nă th(cid:1223)ă gelă đ(cid:1133)ợcă đánhă giáă thôngă quaă đ(cid:1245)ă dƠiă gelă tínhă t(cid:1263)ă khiă nghi(cid:1221)năh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăthƠnhăb(cid:1245)tăr(cid:1239)iăn(cid:1193)uătrongă(cid:1237)ngănghi(cid:1227)măvƠăđ(cid:1223)ăchoăh(cid:1239)ăch(cid:1191)yădƠi.ăCĕnăc(cid:1261)ă vƠoăđ(cid:1245)ădƠiăkhácănhauăgiữaăcácăgi(cid:1237)ngăđ(cid:1223)ăphơnălo(cid:1189)iăth(cid:1223)ăgel:ăR(cid:1193)tăc(cid:1261)ngă(chi(cid:1221)uădƠiăth(cid:1223)ă gelă<ă40mm),ăc(cid:1261)ngă(chi(cid:1221)uădƠiăth(cid:1223)ăgelănằmătrongăkho(cid:1191)ngă41-60mm),ăm(cid:1221)mă(chi(cid:1221)uă dƠiăth(cid:1223)ăgelănằmătrongăkho(cid:1191)ngă61-80) và r(cid:1193)tăm(cid:1221)mă(chi(cid:1221)uădƠiăth(cid:1223)ăgelătrênă80mm). Sauă đóă tínhă đ(cid:1245)ă tr(cid:1245)iă theoă chi(cid:1221)uă dƠiă gel (b(cid:1191)ngă 4.12). Trongă baă dòngă m(cid:1213)ă TGMSă thamăgiaănghiênăc(cid:1261)uăcóă2ădòngăm(cid:1213)ăAT8ăvƠăAT19ăcóătínhăgelăm(cid:1221)m,ăcóăchi(cid:1221)uădƠiă gelăl(cid:1195)năl(cid:1133)ợtălƠă68ăvƠă72mm. Trongă5ădòngăb(cid:1237),ăcóă2ădòngăb(cid:1237) tính gel r(cid:1193)tăm(cid:1221)mălƠă ST12ăvƠăHoaăsữa,ă1ădòngăb(cid:1237)ăcóătínhăgelăm(cid:1221)mălƠăR253KBLăvƠă2ădòngăb(cid:1237)ăcóătínhă gelăr(cid:1193)tăc(cid:1261)ngălƠăVT404ăvƠ R6812.ăPhépălaiăgiữaădòngăm(cid:1213)ătínhăgelăm(cid:1221)măv(cid:1247)iăb(cid:1237) tính gelăr(cid:1193)tăm(cid:1221)măchoăconălaiăF1ăcóătínhăgelăm(cid:1221)mă(4/15ăt(cid:1241)ăhợp);ăphépălaiăgiữaădòngăm(cid:1213)ă c(cid:1261)ngă v(cid:1247)iădòngă b(cid:1237)ă r(cid:1193)tă m(cid:1221)mă ho(cid:1211)că m(cid:1221)mă choă conă laiă F1ăcóă tínhăgelă c(cid:1261)ngă (3/15ă t(cid:1241)ă hợp);ăphépălaiăgiữaădòngă m(cid:1213)ăcóătínhăgelă m(cid:1221)măv(cid:1247)iădòngă b(cid:1237)ăcóătínhăgelăr(cid:1193)tă c(cid:1261)ngă ho(cid:1211)căc(cid:1261)ngăchoăconălaiăF1ăcóătínhăgelăr(cid:1193)tăc(cid:1261)ngăho(cid:1211)căc(cid:1261)ngă(4/15ăt(cid:1241)ăhợp),ăphépălaiă giữaădòngăm(cid:1213)ăcóătínhăgelăc(cid:1261)ngăvƠădòngăb(cid:1237)ăcóătínhăgelăr(cid:1193)tăc(cid:1261)ngăchoăconălaiăF1ăcóă tínhăgelăr(cid:1193)tăc(cid:1261)ngă(2/15ăt(cid:1241)ăhợp).ăĐánhăgiáăđ(cid:1245)ătr(cid:1245)iăv(cid:1221)ătínhătr(cid:1189)ngăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)năth(cid:1223)ăgelăc(cid:1259)aă cácădòngăb(cid:1237)ă m(cid:1213)ăvƠăconălaiăF1ăchoăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăt(cid:1263)ătrungăgianăđ(cid:1219)năsiêuătr(cid:1245)iăơm.ăĐi(cid:1221)uă nƠyăch(cid:1261)ngăt(cid:1235)ărằngăkhiălai b(cid:1237)ăho(cid:1211)căm(cid:1213)ăcóăđ(cid:1245)ădƠi gel th(cid:1193)pătr(cid:1245)iăh(cid:1131)năsoăv(cid:1247)iăđ(cid:1245)ădài gel cao. Quaăcácăphépălaiătrênăchúngătôiăth(cid:1193)yărằngăm(cid:1261)căđ(cid:1245)ăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nătínhătr(cid:1189)ngăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)nă th(cid:1223)ăgenăt(cid:1263)ăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăchoăconăcáiătheoătínhăgelăr(cid:1193)tăc(cid:1261)ngă>ătínhăgelăc(cid:1261)ngă>ătínhă gelăm(cid:1221)mă>ătínhăgelăr(cid:1193)tăm(cid:1221)m.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ănƠyăcũngăphùăhợpăv(cid:1247)iănh(cid:1201)năxétăc(cid:1259)aăKiani et al. (2008):ăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)năth(cid:1223)ăgel c(cid:1261)ngătr(cid:1245)iăh(cid:1131)năđ(cid:1245)ăb(cid:1221)năth(cid:1223)ăgel trungăbìnhăvƠăm(cid:1221)m.
73
B(cid:1191)ng 4.12. Bi(cid:1223)u hi(cid:1227)n tính tr(cid:1189)ngăđ(cid:1245) b(cid:1221)n th(cid:1223) gel (mm) (cid:1251) b(cid:1237) m(cid:1213) và con lai F1
TT
hp
T(cid:1241)ăhợpălai
M(cid:1213)
B(cid:1237) Tính gel F1 Tính gel
Đánhăgiá
Tr(cid:1245)iăơm
27 R(cid:1193)tăc(cid:1261)ng 29 R(cid:1193)tăc(cid:1261)ng 27 R(cid:1193)tăc(cid:1261)ng 43 C(cid:1261)ng
Tr(cid:1245)iăơm
34 R(cid:1193)tăc(cid:1261)ng 45 C(cid:1261)ng 34 R(cid:1193)tăc(cid:1261)ng 42 C(cid:1261)ng
Tr(cid:1245)iăơm Tr(cid:1245)iăơm
Tr(cid:1245)iăơm
1 AT8/ST12 2 AT19/ST12 3 T1S-96BB/ST12 4 AT8/R253KBL 5 AT19/R253KBL 6 T1S-96BB/R253KBL 7 AT8/VT404 8 AT19/VT404 9 T1S-96BB/VT404 10 AT8/R6812 11 AT19/R6812 12 T1S-96BB/R6812 13 AT8/Hoaăsữa 14 AT19/Hoaăsữa 15 T1S-96BB/Hoaăsữa
Tính gel 88 R(cid:1193)tăm(cid:1221)m 74 M(cid:1221)m 68 M(cid:1221)m 72 M(cid:1221)m 88 R(cid:1193)tăm(cid:1221)m 70 M(cid:1221)m 56 C(cid:1261)ng 88 R(cid:1193)tăm(cid:1221)m 54 C(cid:1261)ng 66 M(cid:1221)m 77 M(cid:1221)m 68 M(cid:1221)m 68 R(cid:1193)tăm(cid:1221)m 72 M(cid:1221)m 77 M(cid:1221)m 43 C(cid:1261)ng 56 C(cid:1261)ng 77 M(cid:1221)m 68 M(cid:1221)m 72 M(cid:1221)m 56 C(cid:1261)ng 27 R(cid:1193)tăc(cid:1261)ng 33 R(cid:1193)tăc(cid:1261)ng 68 M(cid:1221)m 72 M(cid:1221)m 56 C(cid:1261)ng 34 R(cid:1193)tăc(cid:1261)ng 35 R(cid:1193)tăc(cid:1261)ng 81 R(cid:1193)tăm(cid:1221)m 66 M(cid:1221)m 68 M(cid:1221)m 72 M(cid:1221)m 81 R(cid:1193)tăm(cid:1221)m 73 M(cid:1221)m 56 C(cid:1261)ng 81 R(cid:1193)tăm(cid:1221)m 46 C(cid:1261)ng
-0,40 Trung gian -1,25 Siêuătr(cid:1245)iăơm -1,13 Siêuătr(cid:1245)iăơm -1,44 Siêuătr(cid:1245)iăơm -2,60 Siêuătr(cid:1245)iăơm -2,24 Siêuătr(cid:1245)iăơm -0,90 -0,29 Trung gian -0,59 -0,35 Trung gian -0,58 -0,91 -1,31 Siêuătr(cid:1245)iăơm -0,78 -1,80 Siêuătr(cid:1245)iăơm
4.2.5.ăNghiênăc(cid:1261)uăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năv(cid:1221)ăhƠmă l(cid:1133)(cid:1255)ngă amylose c(cid:1259)aă m(cid:1199)uăh(cid:1189)tăthuăt(cid:1263)ăcơy F1ăc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăh(cid:1255)pălaiălúa
Tính tr(cid:1189)ng dẻo c(cid:1259)a g(cid:1189)oăđ(cid:1133)ợc quy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nh b(cid:1251)iăhƠmăl(cid:1133)ợng amylose có trong n(cid:1245)iă nhũă h(cid:1189)t, amylose chi(cid:1219)m kho(cid:1191)ng 16-30% trong tinh b(cid:1245)t g(cid:1189)o và nó là y(cid:1219)u t(cid:1237) quy(cid:1219)tă đ(cid:1231)nh c(cid:1259)a tính dẻo, dính và trắng bóng c(cid:1259)a h(cid:1189)t g(cid:1189)o. G(cid:1189)oă cóă hƠmă l(cid:1133)ợng amylose caoă th(cid:1133)(cid:1249)ng c(cid:1261)ngă vƠă khôă c(cid:1131)m,ă khiă n(cid:1193)u h(cid:1189)t g(cid:1189)o r(cid:1249)i nhau. G(cid:1189)o có hàm l(cid:1133)ợng amylose th(cid:1193)păth(cid:1133)(cid:1249)ng dẻo,ădínhăvƠăbóngăc(cid:1131)m.ăăK(cid:1219)t qu(cid:1191) phân tích đ(cid:1245) tr(cid:1245)i (cid:1251) con lai F1 v(cid:1221) tính tr(cid:1189)ngăhƠmăl(cid:1133)ợng amylose đ(cid:1133)ợc trình bày (cid:1251) b(cid:1191)ng 4.13 cho th(cid:1193)y: 2/15 t(cid:1241) hợp cóăđ(cid:1245) tr(cid:1245)i âm v(cid:1221) tính tr(cid:1189)ng này là các t(cid:1241) hợp s(cid:1237) 1 và s(cid:1237) 4. Có 4/15 t(cid:1241) hợp thu(cid:1245)căđ(cid:1245) tr(cid:1245)i trung gian. Các t(cid:1241) hợp này b(cid:1237) m(cid:1213) cóăhƠmăl(cid:1133)ợng amylose th(cid:1193)p vƠăt(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1237)i g(cid:1195)n nhau. Các t(cid:1241) hợp lai còn l(cid:1189)iăcóăđ(cid:1245) tr(cid:1245)i t(cid:1263) tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1219)n siêu tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng.ăQuaăk(cid:1219)t qu(cid:1191) này có th(cid:1223) th(cid:1193)yăkhiălaiăcácădòngăcóăhƠmăl(cid:1133)ợng amylose khác nhau, thì con lai F1 (h(cid:1189)tăF2)ăcóăxuăh(cid:1133)(cid:1247)ng nghiêng v(cid:1221) dòng m(cid:1213) (ho(cid:1211)c b(cid:1237)) có hƠmăl(cid:1133)ợng amylose cao. K(cid:1219)t qu(cid:1191) nƠyăcũngăphù hợp v(cid:1247)i nh(cid:1201)n xét c(cid:1259)a Shen et al. (1990) rằng hƠmă l(cid:1133)ợng amylose cao và trung bình tr(cid:1245)i hoàn toàn so v(cid:1247)i hàm l(cid:1133)ợng amylose th(cid:1193)p. Do v(cid:1201)y,ăđ(cid:1223) chọn t(cid:1189)o những dòng gi(cid:1237)ng có amylose th(cid:1193)p c(cid:1195)n ph(cid:1191)i chọn các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) cóăhƠmăl(cid:1133)ợng amylose th(cid:1193)p và tỷ l(cid:1227) amylose c(cid:1259)a các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) càng g(cid:1195)n nhau càng t(cid:1237)t.
74
B(cid:1191)ng 4.13. Bi(cid:1223)u hi(cid:1227)n tính tr(cid:1189)ngăhƠmăl(cid:1133)(cid:1255)ng amylose (%) (cid:1251) b(cid:1237) m(cid:1213) và con lai F1
TT F1 hp T(cid:1241)ăh(cid:1255)pălai M(cid:1213) B(cid:1237) Đánhăgiá
T1S-96/253KBL
T1S-96/VT404
1 AT8/ST12 2 AT19/ST12 T1S-96/ST12 3 4 AT8/253KBL 5 AT19/253KBL 6 7 AT8/VT404 8 AT19/VT404 9 10 AT8/R6812 11 AT19/R6812 12 T1S-96/R6812 13 AT8/HS 14 AT19/HS 15 T1S-96/HS 13,3 12,2 24,3 13,3 12,2 24,3 13,3 12,2 24,3 13,3 12,2 24,3 13,3 12,2 24,3 14,3 14,3 14,3 13,1 13,1 13,1 27,5 27,5 27,5 24,5 24,5 24,5 14,0 14,0 14,0 13,3 13,2 22,8 13,1 12,8 22,3 25,4 24,2 27,1 22,6 21,9 24,6 13,8 13,4 23,2 -1,00 -0,05 0,70 -1,00 0,33 0,64 0,70 0,57 0,75 0,66 0,58 2,00 0,43 0,33 0,79 Tr(cid:1245)iăơm Trung gian Tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng Tr(cid:1245)iăơm Trung gian Tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng Tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng Tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng Tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng Tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng Tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng Siêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng Trung gian Trung gian Tr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ng
4.2.6.ăNghiênăc(cid:1261)uăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năv(cid:1221)ămùiăth(cid:1131)m (cid:1251)ăF1,ăF2ăc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăh(cid:1255)pălaiălúa
Diătruy(cid:1221)nătínhăth(cid:1131)măđ(cid:1133)ợcănhi(cid:1221)uătácăgi(cid:1191)ănghiên c(cid:1261)uăchoăbi(cid:1219)tăsựăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nă mùiăth(cid:1131)mădoă4,ă3ăvƠă2ăgenătr(cid:1245)iăl(cid:1211)năkhácănhauăki(cid:1223)măsoát.ăTuyănhiênăh(cid:1195)uăh(cid:1219)tăcácă nghiênăc(cid:1261)uăđ(cid:1221)uăchoărằngămùiăth(cid:1131)măđ(cid:1133)ợcăki(cid:1223)măsoátăb(cid:1251)iăm(cid:1245)tăgenăl(cid:1211)n.ăTrong thành ph(cid:1195)năhỗnăhợp,ăch(cid:1193)tă2-APăđóngăvaiătròăchínhătrongămùiăth(cid:1131)măc(cid:1259)aălúa.ăCácăgi(cid:1237)ng lúaăth(cid:1131)măđ(cid:1221)uăcóăch(cid:1193)tă2-APănh(cid:1133)ngăđ(cid:1245)ăth(cid:1131)măc(cid:1259)aăcácăgi(cid:1237)ngăkhácănhauădoăn(cid:1239)ngăđ(cid:1245)ă ch(cid:1193)tă2-AP có trongăg(cid:1189)o.ăChoăđ(cid:1219)nănay,ănhi(cid:1221)uătácăgi(cid:1191)ăđánhăgiáălúaăth(cid:1131)mădựaătrênă n(cid:1239)ngăđ(cid:1245)ă2-APăbằngănhi(cid:1221)uăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăkhácănhau,ătuyănhiênăch(cid:1133)aăcóăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăbáoă cáoănƠoăxácăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1133)ợcăkho(cid:1191)ngăn(cid:1239)ngăđ(cid:1245)ă2-APăt(cid:1133)(cid:1131)ngă(cid:1261)ngăv(cid:1247)iăc(cid:1193)păth(cid:1131)m.ăVìăv(cid:1201)y,ă trongănghiênăc(cid:1261)uăng(cid:1133)(cid:1249)iătaăv(cid:1199)năph(cid:1191)iămôăt(cid:1191)ăđ(cid:1231)nhătínhăv(cid:1221)ămùiăth(cid:1131)mătrênăláălƠ:ăth(cid:1131)m,ă th(cid:1131)mănh(cid:1213)ăvƠăkhôngăth(cid:1131)m.ă
V(cid:1257) xuơnă2012,ăđánhăgiáăc(cid:1191)m quan mùiăth(cid:1131)mătrênăláăc(cid:1259)a 9 t(cid:1241) hợpăđ(cid:1133)ợc lai t(cid:1263) các c(cid:1211)p lai b(cid:1237) (ho(cid:1211)c m(cid:1213)) cóă láă th(cid:1131)mă đi(cid:1223)mă 2ă (th(cid:1131)m)ă v(cid:1247)i m(cid:1213) (ho(cid:1211)c b(cid:1237)) có lá th(cid:1131)măđi(cid:1223)m 2; v(cid:1247)i b(cid:1237) (ho(cid:1211)c m(cid:1213)) láăcóămùiăth(cid:1131)mănh(cid:1213) (đi(cid:1223)m 1) v(cid:1247)i m(cid:1213) (ho(cid:1211)c b(cid:1237)) lá khôngă th(cid:1131)m (đi(cid:1223)m 0) và c(cid:1211)p lai giữa b(cid:1237) và m(cid:1213) khôngă th(cid:1131)m,ă k(cid:1219)t qu(cid:1191) cho th(cid:1193)y: Genăquiăđ(cid:1231)nhătínhăth(cid:1131)măc(cid:1259)a các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) nghiên c(cid:1261)u là gel l(cid:1211)n, vì v(cid:1201)y (cid:1251) th(cid:1219) h(cid:1227) F1 không xu(cid:1193)t hi(cid:1227)n cá th(cid:1223) cóămùiăth(cid:1131)m (cid:1251) lá. C(cid:1211)p lai giữa b(cid:1237) m(cid:1213) cóămùiăth(cid:1131)măláă đi(cid:1223)m 2 (AT8/Hoa sữa) ho(cid:1211)c m(cid:1213) th(cid:1131)mă láă đi(cid:1223)m 2 (AT8) v(cid:1247)i b(cid:1237) th(cid:1131)mă láă đi(cid:1223)m 1 (H(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)m) cho F1 có xu(cid:1193)t hi(cid:1227)năcơyăth(cid:1131)măláăđi(cid:1223)m 2, tỷ l(cid:1227) cơyăth(cid:1131)măr(cid:1193)t th(cid:1193)p, t(cid:1263)
75
0,7ăđ(cid:1219)n 1,7%. Sự xu(cid:1193)t hi(cid:1227)n các cá th(cid:1223) th(cid:1131)mă(cid:1251) F1 c(cid:1259)a các c(cid:1211)p lai này có th(cid:1223) do genăquiăđ(cid:1231)nhătínhăth(cid:1131)măcóăliênăk(cid:1219)t v(cid:1247)i 1 ho(cid:1211)c vài gen tr(cid:1245)iănƠoăđóăđ(cid:1223) kích ho(cid:1189)t sự bi(cid:1223)u hi(cid:1227)nătínhăth(cid:1131)mă(cid:1251) F1.ăTuyănhiênăđơyăm(cid:1247)i ch(cid:1229) là ph(cid:1235)ngăđoán,ăđ(cid:1223) làm sáng t(cid:1235) đ(cid:1133)ợc nh(cid:1201)năđ(cid:1231)nh này c(cid:1195)n ph(cid:1191)i có những nghiên c(cid:1261)u sâu v(cid:1221) di truy(cid:1221)năgenăth(cid:1131)măthìă m(cid:1247)i có th(cid:1223) k(cid:1219)t lu(cid:1201)năđ(cid:1133)ợc. C(cid:1211)p lai giữa b(cid:1237) ho(cid:1211)c m(cid:1213) th(cid:1131)măv(cid:1247)i b(cid:1237) ho(cid:1211)c m(cid:1213) không th(cid:1131)măkhôngăth(cid:1193)y xu(cid:1193)t hi(cid:1227)n cá th(cid:1223) th(cid:1131)m (b(cid:1191)ng 4.14).
B(cid:1191)ng 4.14. S(cid:1269) bi(cid:1223)u hi(cid:1227)n tính tr(cid:1189)ngămùiăth(cid:1131)mătrênăláă(cid:1251) F1 c(cid:1259)a m(cid:1245)t s(cid:1237) t(cid:1241) h(cid:1255)p lúa lai
F1
Khôngăth(cid:1131)m (đi(cid:1223)m 0) M(cid:1213) (th(cid:1131)m,ăđi(cid:1223)m) B(cid:1237) (th(cid:1131)m,ăđi(cid:1223)m)
T(cid:1241)ng s(cid:1237) cây theo dõi S(cid:1237) cây Tỷ l(cid:1227) (%) Th(cid:1131)mănh(cid:1213) (đi(cid:1223)m 1) S(cid:1237) cây Tỷ l(cid:1227) (%) Th(cid:1131)mă (đi(cid:1223)m 2) S(cid:1237) cây Tỷ l(cid:1227) (%)
300,0 274,0 91,3 21,0 7,0 5,0 1,7
300,0 289,0 96,3 9,0 3,0 2,0 0,7
300,0 300,0 100,0 - - - -
300,0 286,0 95,3 14,0 4,7 - -
300,0 300,0 100,0 - - - -
300,0 300,0 100,0 - - - -
300,0 300,0 100,0 - - - -
300,0 300,0 100,0 - - - -
Đánhăgiáăbi(cid:1223)u hi(cid:1227)nătínhăth(cid:1131)mătrênăh(cid:1189)t g(cid:1189)o F2 (thu trên cây F1) cho th(cid:1193)y: Các c(cid:1211)p lai có b(cid:1237) ho(cid:1211)c m(cid:1213) th(cid:1131)m;ă c(cid:1191) b(cid:1237) và m(cid:1213) th(cid:1131)mă đ(cid:1221)u xu(cid:1193)t hi(cid:1227)n h(cid:1189)t có mùi th(cid:1131)m,ătỷ l(cid:1227) h(cid:1189)tăcóămùiăth(cid:1131)măt(cid:1263) 5ăđ(cid:1219)n 35 h(cid:1189)t (t(cid:1263) 5ăđ(cid:1219)n 35% h(cid:1189)tăcóămùiăth(cid:1131)mă(cid:1251) n(cid:1245)i nhũ). Bi(cid:1223)u hi(cid:1227)n h(cid:1189)t g(cid:1189)o F2 cóă mùiă th(cid:1131)mă gi(cid:1191)m d(cid:1195)n khi lai giữa m(cid:1213) có h(cid:1189)t g(cid:1189)o th(cid:1131)măđi(cid:1223)m 4 (AT9) lai v(cid:1247)i b(cid:1237) có h(cid:1189)t g(cid:1189)o th(cid:1131)măđi(cid:1223)m 4 (Bắcăth(cid:1131)mă7) > m(cid:1213) đi(cid:1223)m 4 (AT9) lai v(cid:1247)i b(cid:1237) đi(cid:1223)m 3 (Hoa sữa) > m(cid:1213) đi(cid:1223)m 3 (AT7) lai v(cid:1247)i b(cid:1237) đi(cid:1223)m 3 (Hoa sữa) ho(cid:1211)c 2 (ST12) > m(cid:1213) đi(cid:1223)m 2 (AT8) lai v(cid:1247)i b(cid:1237) đi(cid:1223)m 4 (Bắcăth(cid:1131)mă7);ăđi(cid:1223)m 3 (Hoa sữa) ho(cid:1211)căđi(cid:1223)m 2 (ST12) > m(cid:1213) th(cid:1131)măxăb(cid:1237) khôngăth(cid:1131)mă>ă m(cid:1213) khôngăth(cid:1131)mă v(cid:1247)i b(cid:1237) th(cid:1131)m.ă Đi(cid:1221)u này ch(cid:1261)ng t(cid:1235) mùiă th(cid:1131)mă h(cid:1189)t t(cid:1263) dòng m(cid:1213) có vai trò l(cid:1247)nă h(cid:1131)nă dòng b(cid:1237) khi t(cid:1189)o t(cid:1241) hợp h(cid:1189)tăcóămùiăth(cid:1131)m.ăSự xu(cid:1193)t hi(cid:1227)n h(cid:1189)t F2 (ho(cid:1211)c cá th(cid:1223) (cid:1251) F2)
300,0 300,0 100,0 - - - - AT8 (th(cid:1131)m,ă2) AT8 (th(cid:1131)m,ă2) AT8 (th(cid:1131)m,ă2) AT11 (th(cid:1131)m,ă1) AT11 (th(cid:1131)m,ă1) AT11 (th(cid:1131)m,ă1) T1S-96 (khôngăth(cid:1131)m,ă0) T1S-96 (khôngăth(cid:1131)m,ă0) T1S-96 (khôngăth(cid:1131)m,ă0) Hoa sữa (th(cid:1131)m,ă2) H(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)m (th(cid:1131)m,ă1) R253KBL (khôngăth(cid:1131)m;ă0) Hoa sữa (th(cid:1131)m,ă2) H(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)m (th(cid:1131)m,ă1) R253KBL (khôngăth(cid:1131)m;ă0) Hoa sữa (th(cid:1131)m,ă2) H(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)m (th(cid:1131)m,ă1) R253KBL (khôngăth(cid:1131)m;ă0)
76
cóămùiăth(cid:1131)măđ(cid:1201)mă(đi(cid:1223)m 4) ch(cid:1229) c(cid:1195)n có 1 trong hai dòng b(cid:1237) m(cid:1213) th(cid:1131)m,ămùiăth(cid:1131)mă c(cid:1259)a b(cid:1237) ho(cid:1211)c m(cid:1213) th(cid:1131)măt(cid:1263) đi(cid:1223)mă3ă(th(cid:1131)m)ătr(cid:1251) lên. Vì v(cid:1201)y,ăđ(cid:1223) t(cid:1189)o dòng b(cid:1237) m(cid:1213) có mùi th(cid:1131)măch(cid:1229) c(cid:1195)n lai giữaă1ădòngăkhôngăth(cid:1131)măv(cid:1247)iă1ădòngăth(cid:1131)măt(cid:1263) đi(cid:1223)m 3 tr(cid:1251) lên có th(cid:1223) chọn lọc đ(cid:1133)ợc cá th(cid:1223) có n(cid:1245)iănhũăth(cid:1131)măđ(cid:1201)m. Tuy nhiên qu(cid:1195)n th(cid:1223) phân ly F2 ph(cid:1191)iăđ(cid:1259) l(cid:1247)n thì m(cid:1247)i có th(cid:1223) chọn lọcăđ(cid:1133)ợc các cá th(cid:1223) th(cid:1131)mănƠy. Tỷ l(cid:1227) h(cid:1189)t F2 có mùiăth(cid:1131)măđ(cid:1201)m trong nghiên c(cid:1261)uăđ(cid:1189)t r(cid:1193)t th(cid:1193)p, t(cid:1263) 2ăđ(cid:1219)n 6 h(cid:1189)t/100 h(cid:1189)tăđánhăgiá.
B(cid:1191)ng 4.15. S(cid:1269) bi(cid:1223)u hi(cid:1227)n tính tr(cid:1189)ng mùi th(cid:1131)mătrênăh(cid:1189)t g(cid:1189)o F2 c(cid:1259)a m(cid:1245)t s(cid:1237) t(cid:1241) h(cid:1255)p lúa lai
F2 (h(cid:1189)t)
Trongăđó
M(cid:1213) (th(cid:1131)m,ăđi(cid:1223)m) B(cid:1237) (th(cid:1131)m,ăđi(cid:1223)m) S(cid:1237) h(cid:1189)t th(cid:1131)m Không th(cid:1131)m (đi(cid:1223)m 1) Th(cid:1131)mă (đi(cid:1223)m 3) T(cid:1241)ng s(cid:1237) h(cid:1189)t theo dõi Th(cid:1131)mă nh(cid:1213) (đi(cid:1223)m 2) Th(cid:1131)mă đ(cid:1201)m (đi(cid:1223)m 4)
100,0 65,0 35,0 18,0 11,0 6,0
100,0 68,0 32,0 21,0 4,0 7,0
100,0 71,0 29,0 19,0 2,0 8,0
100,0 86,0 10,0 5,0 2,0 3,0
100,0 67,0 33,0 17,0 14,0 2,0
2,0 8,0 100,0 72,0 28,0 18,0
1,0 3,0 100,0 76,0 24,0 20,0
1,0 3,0 100,0 89,0 11,0 7,0
3,0 5,0 100,0 76,0 24,0 16,0
1,0 5,0 100,0 81,0 19,0 13,0
1,0 3,0 100,0 79,0 21,0 17,0
3,0 100,0 92,0 8,0 5,0
2,0 1,0 100,0 93,0 7,0 4,0
1,0 1,0 100,0 95,0 5,0 3,0
1,0 100,0 94,0 6,0 5,0
100,0 100,0 AT9 (th(cid:1131)m,ă4) AT9 (th(cid:1131)m,ă4) AT9 (th(cid:1131)m,ă4) AT9 (th(cid:1131)m,ă4) AT7 (th(cid:1131)m,ă3) AT7 (th(cid:1131)m,ă3) AT7 (th(cid:1131)m,ă3) AT7 (th(cid:1131)m,ă3) AT8 (th(cid:1131)m,ă2) AT8 (th(cid:1131)m,ă2) AT8 (th(cid:1131)m,ă2) AT8 (th(cid:1131)m,ă2) T1S-96 (khôngăth(cid:1131)m,ă1) T1S-96 (khôngăth(cid:1131)m,ă1) T1S-96 (khôngăth(cid:1131)m,ă1) T1S-96 (khôngăth(cid:1131)m,ă1) Bắcăth(cid:1131)mă7 (th(cid:1131)m,ă4) Hoa sữa (th(cid:1131)m,ă3) ST12 (th(cid:1131)m,ă2) R6812 (khôngăth(cid:1131)m,ă1) Bắcăth(cid:1131)mă7 (th(cid:1131)m,ă4) Hoa sữa (th(cid:1131)m,ă3) ST12 (th(cid:1131)m,ă2) R6812 (khôngăth(cid:1131)m,ă1) Bắcăth(cid:1131)mă7 (th(cid:1131)m,ă4) Hoa sữa (th(cid:1131)m,ă3) ST12 (th(cid:1131)m,ă2) R6812 (khôngăth(cid:1131)m,ă1) Bắcăth(cid:1131)mă7 (th(cid:1131)m,ă4) Hoa sữa (th(cid:1131)m,ă3) ST12 (th(cid:1131)m,ă2) R6812 (khôngăth(cid:1131)m,ă1)
77
Tóm lai:ăĐ(cid:1223)ăt(cid:1189)oăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăg(cid:1189)oăt(cid:1237)tăvƠ cóămùiăth(cid:1131)m ph(cid:1257)căv(cid:1257)ăchoă s(cid:1191)năxu(cid:1193)tăc(cid:1195)năchọnăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăt(cid:1133)(cid:1131)ngăph(cid:1191)n nhauăv(cid:1221)ăkíchăth(cid:1133)(cid:1247)căho(cid:1211)căhaiă b(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóăchi(cid:1221)uădƠiăt(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1237)iăg(cid:1195)nănhauăthìăF1ăcóăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăg(cid:1195)năv(cid:1247)iăb(cid:1237)ăho(cid:1211)că m(cid:1213)ăcóăkíchăth(cid:1133)(cid:1247)căh(cid:1189)tătr(cid:1245)iăh(cid:1131)n. Tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăph(cid:1257)ăthu(cid:1245)cănhi(cid:1221)uă vƠoăb(cid:1191)năch(cid:1193)tăc(cid:1259)aăgi(cid:1237)ngăvƠăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năngo(cid:1189)iăc(cid:1191)nhăkhiălúaăchínăvƠăthuăho(cid:1189)ch.ăTuy nhiên đ(cid:1223)ăt(cid:1189)oăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăcaoăc(cid:1195)năchọnăb(cid:1237)ăho(cid:1211)căm(cid:1213)ăcóătỷă l(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠăg(cid:1189)oănguyênăcao.ăĐ(cid:1245)ătr(cid:1245)iăc(cid:1259)aăhaiătínhătr(cid:1189)ngănƠyălƠătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1219)năsiêu tr(cid:1245)iă d(cid:1133)(cid:1131)ng.ă C(cid:1191)iă t(cid:1189)oă hƠmă l(cid:1133)ợngă amylose c(cid:1195)nă ph(cid:1191)iă chọnă nhữngă dòngă v(cid:1201)tă li(cid:1227)uă laiă cóă hƠmăl(cid:1133)ợngăamylose th(cid:1193)păvƠăt(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1237)iăg(cid:1195)nănhauăv(cid:1221)ătỷăl(cid:1227)ăamylose c(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ă m(cid:1213).ăV(cid:1221)ămùiăth(cid:1131)măc(cid:1195)năph(cid:1191)iăchọn c(cid:1191)ăhaiăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ămangăgenăth(cid:1131)m vƠămùiăth(cid:1131)măn(cid:1245)iănhũă đ(cid:1189)tăt(cid:1263)ăđi(cid:1223)mă3ătr(cid:1251) lên.ăRiêngăcóăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteinălƠăkhóăc(cid:1191)iăt(cid:1189)oăb(cid:1251)iăvìăphơnătíchăđ(cid:1245)ă tr(cid:1245)i v(cid:1221)ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteinătrongăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăđ(cid:1221)uăcóăgiáătr(cid:1231)ătr(cid:1245)iăơm.
4.3. ĐỄNHă GIỄă KH(cid:1190)ă NĔNGă K(cid:1218)Tă H(cid:1254)Pă C(cid:1258)Aă CỄCă DọNGă B(cid:1236)ă M(cid:1212)ă VÀă TUY(cid:1222)NăCH(cid:1232)NăT(cid:1240)ăH(cid:1254)PăLÖAăLAIăHAIăDọNGăM(cid:1246)IăCịăTRI(cid:1222)NăV(cid:1232)NG
Kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpălƠă m(cid:1245)tă đ(cid:1211)că tínhădiă truy(cid:1221)n,ă nênă đ(cid:1133)ợcădiă truy(cid:1221)nă quaă cácă th(cid:1219)ăh(cid:1227)ătựăph(cid:1237)i.ăKh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpălƠăm(cid:1245)tăph(cid:1261)căhợpătínhătr(cid:1189)ngădoănhi(cid:1221)uăgenăki(cid:1223)mă soát.ă Trongă khiă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpă chungă đ(cid:1133)ợcă ki(cid:1223)mă soátă b(cid:1251)iă ki(cid:1223)uă ho(cid:1189)tă đ(cid:1245)ngă diă truy(cid:1221)năc(cid:1245)ngătínhăc(cid:1259)aăcácăgenătr(cid:1245)i,ănênăkháă(cid:1241)năđ(cid:1231)nhăd(cid:1133)(cid:1247)iătácăđ(cid:1245)ngăc(cid:1259)aăcácăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ă môiătr(cid:1133)(cid:1249)ng,ăthìăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăl(cid:1189)iăđ(cid:1133)ợcăxácăđ(cid:1231)nhăb(cid:1251)iăcácăki(cid:1223)uăho(cid:1189)tăđ(cid:1245)ngă tínhătr(cid:1245)i,ă átă ch(cid:1219)ă hayă siêuă tr(cid:1245)iă c(cid:1259)aă cácă genă vƠă ch(cid:1231)uă tácă đ(cid:1245)ngă rõă r(cid:1227)tă c(cid:1259)aă đi(cid:1221)uă ki(cid:1227)nă ngo(cid:1189)iăc(cid:1191)nh.ăVìăth(cid:1219),ăkhiăth(cid:1265)ăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợp riêngăth(cid:1133)(cid:1249)ngăng(cid:1133)(cid:1249)iătaăph(cid:1191)iăti(cid:1219)năhƠnhă quaă m(cid:1245)tă s(cid:1237)ă th(cid:1249)iă v(cid:1257)ă (cid:1251)ă nhữngă vùngă sinhă tháiă khácă nhau.ă Trongă quáă trìnhă t(cid:1189)oă vƠă chọnălọcăcácădòngătựăph(cid:1237)i,ăsauăkhiăđƣăxácăđ(cid:1231)nhăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăng(cid:1133)(cid:1249)iătaă m(cid:1247)iăti(cid:1219)năhƠnhăxácăđ(cid:1231)nhăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêng.ăTuyănhiên,ăkhiăxétăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tă hợpăchungăn(cid:1219)uătaălo(cid:1189)iă b(cid:1235)ăcácădòngă m(cid:1245)tăcáchă quáăch(cid:1211)tăch(cid:1217)ăthìăđôiăkhiăcóăth(cid:1223)ăđ(cid:1223)ă m(cid:1193)tăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ădòngăcóăgiáătr(cid:1231)ăv(cid:1221)ăsauă(Tr(cid:1195)năDuyăQuỦ,ă2000).
4.3.1.ăĐặcăđiểmăc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ămẹăthamăgiaăvào các tổăh(cid:1255)p lai
Tr(cid:1133)(cid:1247)căkhiăti(cid:1219)năhƠnhălai,ăchúngătôiăđánhăgiá đ(cid:1211)căđi(cid:1223)măc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ădòngăb(cid:1237)ă
m(cid:1213)ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă2011,ăs(cid:1237)ăli(cid:1227)uăđánhăgiá trìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.16.
Th(cid:1249)iă giană t(cid:1263)ă gieoă đ(cid:1219)nă trỗă c(cid:1259)aă cácă dòngă TGMSă t(cid:1263)ă 65ă đ(cid:1219)nă 84ă ngƠy.ă Cácă dòngăm(cid:1213)ăm(cid:1247)iăchọnăt(cid:1189)oăcóăth(cid:1249)iăgianăt(cid:1263)ăgieoăđ(cid:1219)nătrỗăngắnăh(cid:1131)nădòngăm(cid:1213)ăT1S-96 và T7S.ă Dòngă b(cid:1237)ă cóă th(cid:1249)iă gian t(cid:1263)ă gieoă đ(cid:1219)nă trỗă t(cid:1263)ă 77ă đ(cid:1219)nă 82ă ngƠy.ă Trongă 6ă dòngă TGMSă cóă 4ă dòngă mùiă th(cid:1131)mă n(cid:1245)iă nhũă đ(cid:1189)tă đi(cid:1223)mă 4ă (th(cid:1131)mă đ(cid:1201)m).ă Dòngă T1S-96 và T7Săcóămùiăth(cid:1131)măláăvƠăn(cid:1245)iănhũăkhôngăth(cid:1131)m.ăB(cid:1237)nădòngăb(cid:1237)ălƠăRA27;ăRA28;ăRA29ă vƠăH(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)măn(cid:1245)iănhũăth(cid:1131)măt(cid:1263)ăđi(cid:1223)mă3ă(th(cid:1131)m)ăđ(cid:1219)năđi(cid:1223)mă4ă(th(cid:1131)măđ(cid:1201)m).ăCácădòngă
78
m(cid:1213)ăcóăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năb(cid:1193)tăd(cid:1257)căt(cid:1263)ăítăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năđ(cid:1219)năkhôngăcóăh(cid:1189)tăph(cid:1193)n.ăCácădòngăb(cid:1237)ăđ(cid:1221)uăcóă kh(cid:1191)ănĕngăph(cid:1257)căh(cid:1239)iătínhăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ăt(cid:1237)t (b(cid:1191)ngă4.16).
B(cid:1191)ng 4.16. M(cid:1245)t s(cid:1237) đ(cid:1211)căđi(cid:1223)m nông sinh h(cid:1233)c, ch(cid:1193)tăl(cid:1133)(cid:1255)ngăvƠăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)m h(cid:1189)t ph(cid:1193)n c(cid:1259)a các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) tham gia lai (cid:1251) v(cid:1257) mùa 2011
Tên dòng Dòng (b(cid:1237)/m(cid:1213)) Đ(cid:1211)căđi(cid:1223)m h(cid:1189)tăph(cid:1193)n S(cid:1237)ă lá/thân chính HƠmăl(cid:1133)ợngă amylose(1) (%) Th(cid:1131)mă lá (đi(cid:1223)m)
M(cid:1213)
B(cid:1237)
Ghi chú: (1) Phơnătíchătrênăm(cid:1199)uăh(cid:1189)tăthuă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnă2011;ăTG:ăTh(cid:1249)iăgian;ăBD:ăB(cid:1193)tăd(cid:1257)c
TG.ăt(cid:1263)ă gieoăđ(cid:1219)nă trỗ (ngày) 65 68 67 68 84 82 79 78 82 77 80 78 78 AT1 AT5 AT24 AT27 T1S-96 T7S RA27 RA28 RA29 H.ăc(cid:1237)m R12-1 R12-7 R3 14 14 14 14 15 15 14 14 15 14 14 14 14 Th(cid:1131)mă n(cid:1245)iă nhũ(1) (đi(cid:1223)m) 4 4 4 4 1 1 3 3 4 3 1 1 1 Chi(cid:1221)uă dài h(cid:1189)t(1) (cm) 6,8 6,6 6,8 6,7 7,0 6,9 6,9 7,5 7,6 6,8 7,1 7,4 7,2 2 2 2 2 0 0 2 2 2 2 0 0 0 17,9 18,4 17,2 18,3 24,3 24,5 16,3 16,8 16,5 21,3 16,8 23,5 21,6 BDăkhôngăph(cid:1193)n BDăkhôngăph(cid:1193)n BDăkhôngăph(cid:1193)n BDăkhôngăph(cid:1193)n BDăkhôngăph(cid:1193)n BDăítăph(cid:1193)n Hữuăd(cid:1257)c Hữuăd(cid:1257)c Hữuăd(cid:1257)c Hữuăd(cid:1257)c Hữuăd(cid:1257)c Hữuăd(cid:1257)c Hữuăd(cid:1257)c
4.3.2. Đánhăgiáămộtăs(cid:1237)ăđặcăđiểmănôngăsinhăh(cid:1233)c,ănĕngăsu(cid:1193)tăvàăch(cid:1193)tăl(cid:1133)(cid:1255)ngăc(cid:1259)aă cácătổăh(cid:1255)pălaiăhai 4.3.2.1. Đặ điểm nông sinh học c a các tổ hợp lai mới
Đƣăti(cid:1219)năhƠnhălaiă6ădòngăm(cid:1213)ă(AT1;ăAT5;ăAT24;ăAT27;ăT1S-96; T7S) v(cid:1247)i 5 dòngă b(cid:1237)ă (RA12-1; RA12-7;ă AT27;ă AT28;ă AT29)ă theoă s(cid:1131)ă đ(cid:1239)ă laiă đ(cid:1229)nhă (6x5)ă thuă đ(cid:1133)ợcă30ăt(cid:1241)ăhợpălai.ăS(cid:1265)ăd(cid:1257)ngă2ăđ(cid:1237)iăch(cid:1261)ngălƠăTH3-3 và TH7-2ăđ(cid:1223)ăđánhăgiáăvƠăchọnă t(cid:1241)ăhợpălaiătri(cid:1223)năvọng.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăcácăb(cid:1191)ngăti(cid:1219)p theo.
- Về thời gian sinh trưởng: Theoă Vi(cid:1227)nă Nghiênă c(cid:1261)uă Lúaă Qu(cid:1237)că t(cid:1219)ă (2002),ă chiaăquáătrìnhăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăthƠnhă9ăgiaiăđo(cid:1189)n:ăGiaiăđo(cid:1189)năn(cid:1191)yăm(cid:1195)m,ăgiaiăđo(cid:1189)năm(cid:1189),ă giaiăđo(cid:1189)năđẻănhánh,ăgiaiăđo(cid:1189)năv(cid:1133)(cid:1131)nălóng,ăgiaiăđo(cid:1189)nălƠmăđòng,ăgiaiăđo(cid:1189)nătrỗ,ăgiaiă đo(cid:1189)nă chínă sữa,ă giaiă đo(cid:1189)nă chínă sápă vƠă giaiă đo(cid:1189)nă chínă hoƠnă toƠn.ă Th(cid:1249)iă giană sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăcơyălúaădƠiăhayăngắnălƠădoăth(cid:1249)iăkỳăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăsinhăd(cid:1133)ỡngă(bắtăđ(cid:1195)uăt(cid:1263)ă khiăh(cid:1189)tălúaăn(cid:1191)yăm(cid:1195)măđ(cid:1219)năbắtăđ(cid:1195)uăphơnăhóaăđòng)ăquy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nh,ăcácăth(cid:1249)iăkỳăsauăh(cid:1195)uă nh(cid:1133)ăkhôngăthayăđ(cid:1241)iăho(cid:1211)căthayăđ(cid:1241)iăr(cid:1193)tăít.ăTh(cid:1249)iăkỳăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăsinhăthựcă(bắtăđ(cid:1195)uăt(cid:1263)ă khiăcơyălúaălƠmăđòngăđ(cid:1219)nătrỗăbôngăk(cid:1219)tăthúcăquáătrìnhăth(cid:1257)ăph(cid:1193)n,ăth(cid:1257)ătinh)ăkho(cid:1191)ngă
79
35ăngƠy,ăcònăth(cid:1249)iăkỳăchínă(bắtăđ(cid:1195)uăt(cid:1263)ăkhiălƠmăh(cid:1189)tăđ(cid:1219)năchínăhoƠnătoƠn)ăkho(cid:1191)ngă30ă ngày. Theo Xu et al.ă(1980),ăchoărằngăth(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăconălaiăph(cid:1257)ăthu(cid:1245)că vƠoădòngăb(cid:1237).ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ănghiênăc(cid:1261)uă(cid:1251)ăVi(cid:1227)tăNamătrongănhữngănĕmă1992-1994 cho th(cid:1193)yăconălaiăF1ăcóăth(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngădƠiăh(cid:1131)nădòngăb(cid:1237),ădòngăm(cid:1213)ă(cid:1251)ăc(cid:1191)ăv(cid:1257)ăxuơnă vƠăv(cid:1257)ămùaă(Nguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăTrơm,ă2000).
B(cid:1191)ng 4.17. Đ(cid:1211)căđi(cid:1223)m nông sinh h(cid:1233)c c(cid:1259)a các t(cid:1241) h(cid:1255)p lai trong v(cid:1257) xuân 2012
T(cid:1241)ăhợp
TGST (ngày)
Chi(cid:1221)uăcaoă cây (cm)
S(cid:1237)ă lá/thân chính
Chi(cid:1221)uădƠiă bông (cm)
Chi(cid:1221)uădƠiă láăđòng (cm)
124 126 127 124 126 125 123 125 123 128 123 122 128 122 129 124 123 126 121 129 132 135 136 128 135 135 136 138 134 142 126 132
14,2 14,3 14,0 14,2 14,3 14,3 14,0 14,3 14,0 14,0 14,0 14,5 14,5 14,3 14,5 14,5 14,0 14,0 14,0 14,0 15,1 14,9 15,0 14,8 15,2 15,3 15,2 15,0 14,8 15,3 14,2 15,4
100,4±4,2 23,0±3,2 95,0±3,8 23,8±2,1 96,0±5,2 22,7±3,5 112,5±3,6 26,1±3,8 94,0±4,7 26,0±2,9 113,2±3,2 24,4±3,1 88,5±4,9 24,2±2,5 102,0±6,3 24,5±4,0 105,0±4,1 23,8±3,5 100,5±4,8 24,4±3,7 112,8±43 25,0±2,9 103,7±5,4 23,9±4,1 98,3±4,8 24,0±3,2 94,5±4,5 28,3±3,4 101,5±3,9 26,2±3,9 116,8±4,7 25,6±4,0 103,4±5,1 24,4±3,2 96,5±3,9 25,2±3,1 95,2±4,2 27,0±3,6 103,0±6,0 23,6±3,5 113,6±4,5 22,7±2,7 105,7±4,8 23,6±3,8 110,9±4,1 21,5±3,5 107,2±5,2 24,4±3,2 119,6±4,9 23,8±2,7 114,5±3,9 23,2±3,1 115,7±4,5 21,5±3,6 114,9±4,3 20,9±3,0 109,5±4,7 22,5±2,9 118,7±4,2 22,1±2,2 96,5±4,1 22,8±3,6 99,5±5,1 24,2±2,2
Chi(cid:1221)uă dƠiăc(cid:1241)ă bông (cm) 4,5±1,3 5,5±0,6 3,1±1,2 1,6±1,1 3,5±0,6 4,5±1,3 3,6±1,8 3,3±1.6 2,6±0,9 2,7±0,7 4,8±0,8 5,1±1,5 4,0±0,7 2,0±1,2 3,2±1,4 5,3±0,7 2,9±0,8 4,5±1,3 2,6±1,1 3,1±0,6 4,5±1,4 3,9±0,9 5,1±1,2 3,8±1,3 4,6±0,8 3,5±1.1 4,7±0,7 4,2±1,5 3,4±1,3 4,2±1,4 4,0±0,9 2,5±1,5
26,5±2,6 30,0±3,4 33,5±2,5 34,5±3,2 34,0±3,8 25,8±2,1 36,0±3,9 27,0±2,6 25,5±3,1 35,0±2,2 35,0±2,0 28,4±2,7 35,0±2,6 36,1±1,5 34,0±1,9 29,5±2,1 31,7±3,0 36,5±2,1 35,2±2,7 31,0±2,4 28,6±1,9 29,5±2,5 26,7±2,6 30,1±2,3 33,8±2,4 25,8±2,1 29,6±2,7 28,2±1,9 24,1±2,8 32,4±1,3 31,5±2,8 26,7±2,7
Chi(cid:1221)uă r(cid:1245)ngăláă đòng (cm) 2,1±0,3 1,8±0,5 1,9±0,6 2,3±0,2 2,0±0,3 2,1±0,1 1,9±0,5 1,9±0,3 2,2±0,2 2,1±0,5 1,9±0,6 2,0±0,3 1,9±0,5 2,1±0,2 2,3±0,5 2,3±0,4 2,2±0,7 1,7±0,6 2,2±0,3 2,3±0,4 1,8±0,2 1,9±0,3 1,6±0,5 2,1±0,3 2,2±0,3 1,7±0,3 2,0±0,2 1,7±0,3 2,2±0,4 1,9±0,7 1,9±0,2 1,6±0,2
AT1/R12-1 AT1/R12-7 AT1/RA27 AT1/RA28 AT1/RA29 AT5/R12-1 AT5/R12-7 AT5/RA27 AT5/RA28 AT5/RA29 AT24/R12-1 AT24/R12-7 AT24/RA27 AT24/RA28 AT24/RA29 AT27/R12-1 AT27/R12-7 AT27/RA27 AT27/RA28 AT27/RA29 T1S-96/R12-1 T1S-96/R12-7 T1S-96/RA27 T1S-96/RA28 T1S-96/RA29 T7S/R12-1 T7S/R12-7 T7S/RA27 T7S/RA28 T7S/RA29 TH3-3ă(đ/c1) TH7-2ă(đ/c2)
Ghi chú: TH3-3ăconălaiăt(cid:1263)ăT1S-96/R3; TH7-2ăconălaiăt(cid:1263)ăT7S/H(cid:1133)(cid:1131)ngăc(cid:1237)m (R2); TGST: Th(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ng
80
B(cid:1191)ng 4.18. M(cid:1245)t s(cid:1237) đ(cid:1211)căđi(cid:1223)m nông sinh h(cid:1233)c c(cid:1259)a các t(cid:1241) h(cid:1255)p lai trong v(cid:1257) mùa 2012
T(cid:1241)ăhợp
TGST (ngày)
Chi(cid:1221)uăcaoă cây (cm)
S(cid:1237)ă lá/thân chính
Chi(cid:1221)uă dài bông (cm)
Chi(cid:1221)uă dƠiăc(cid:1241)ă bông (cm)
Chi(cid:1221)uă dài lá đòng (cm) 24,3±32
108 108 115 102 117 105 110 113 108 112 102 105 102 102 106 103 106 105 103 108 113 115 115 112 116 118 120 116 116 118 108 122
13,4 13,6 13,7 14,0 13,9 13,2 13,0 13,5 13,2 13,8 13,4 13,2 13,4 13,4 13,8 13,7 13,2 13,5 13,1 13,7 14,2 14,5 14,3 14,2 14,8 14,3 14,6 14,5 14,3 14,4 13,8 15,1
102,4±5,2 98,6±5,0 97,2±4,8 109,8±5,1 96,5±4,3 110,7±3,6 92,3±4,2 100,7±3.8 102,4±4,3 103,2±3,9 110,7±4,1 104,3±3,5 97,3±3,3 105,2±4,2 99,1±3,8 112,8±3,7 104,3±3,9 99,1±3,8 96,8±3,2 102,4±4,6 109,5±4,0 102,8±3,8 109,5±4,3 107,2±3,7 113,4±5,0 109,6±4,2 112,5±3,8 113,7±4,3 110,8±3,9 116,5±4,6 96,3±5,5 98,6±4,7
Chi(cid:1221)uă r(cid:1245)ngăláă đòng (cm) 1,9±0,6 22,8±3,2 4,2±1,2 23,5±3,6 5,1±0,9 28,7±2,9 1,7±0,5 21,9±3,5 2,6±1,3 29,5±3,3 1,8±0,9 25,6±4.2 2,3±1,6 31,7±2,8 2,0±1,2 24,9±3,3 3,7±0,7 33,6±4,1 2,2±0,7 23,5±4,6 4,1±2,2 27,9±3,6 2,0±1,1 24,1±4,5 3,2±1,4 30,3±2,7 1,9±0,9 23,8±3,7 2,8±1,7 26,2±2,4 1,7±0,8 22,6±4,1 2,9±1,3 29,1±3,1 2,1±1,2 23,7±3,8 2,5±1,8 32,5±2,8 2,3±0,9 24,2±4,3 4,2±1,5 29,6±2,2 1,7±1,3 24,1±4,2 4,7±2,1 30,4±2,7 2,1±0,9 24,2±3,6 4,1±1,3 31,5±2,8 1,8±1,2 27,5±3,5 2,3±1,4 32,8±2,3 2,2±1,1 25,4±4,2 3,6±2,1 30,8±2,1 2,1±0,8 24,9±4,5 5,1±0,9 25,1±2,6 2,2±1,2 23,8±3,7 3,2±1,2 29,3±2,5 1,9±0,7 24,6±3,6 4,8±1,5 31,7±3,1 1,8±0,9 27,2±3,4 2,9±2,0 30,6±2,4 2,1±0,7 24,5±3,2 3,5±1,7 35,8±2,6 1,7±0,5 21,8±4,7 4,3±1,5 26,2±2,3 1,6±0,6 23,9±4,3 3,8±0,8 28,6±2,9 1,7±0,9 22,8±3,9 4,9±1,4 27,6±2,3 1,9±0,6 23,6±4,0 3,2±0,9 28,2±2,7 1,8±0,7 23,5±3,1 4,3±1,1 29,7±3,1 2,3±0,6 22,1±4,3 3,8±1,3 24,3±2,6 2,0±1,2 20,8±5,1 4,1±1,2 30,6±2,9 1,9±1,0 21,5±4,6 4,3±2,1 31,7±2,2 1,8±0,8 23,0±3,7 3,5±1,4 28,2±2,7 1,7±0,6 22,8±3,6 4,1±1,3 30,8±2,4 2,2±0,9 23,2±4,1 3,8±2,1 32,9±3,5 2,1±0,7 23,9±4,9 3,4±1,2 27,8±3,4 2,0±0,7
AT1/R12-1 AT1/R12-7 AT1/RA27 AT1/RA28 AT1/RA29 AT5/R12-1 AT5/R12-7 AT5/RA27 AT5/RA28 AT5/RA29 AT24/R12-1 AT24/R12-7 AT24/RA27 AT24/RA28 AT24/RA29 AT27/R12-1 AT27/R12-7 AT27/RA27 AT27/RA28 AT27/RA29 T1S-96/R12-1 T1S-96/R12-7 T1S-96/RA27 T1S-96/RA28 T1S-96/RA29 T7S/R12-1 T7S/R12-7 T7S/RA27 T7S/RA28 T7S/RA29 TH3-3ă(đ/c1) TH7-2ă(đ/c2)
K(cid:1219)tă qu(cid:1191)ă (cid:1251)ă b(cid:1191)ngă 4.17ă vƠă 4.18ă choă th(cid:1193)y:ă 32ă t(cid:1241)ă hợpă đ(cid:1133)ợcăđánhă giáă cóă th(cid:1249)iă giană sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ngă (cid:1251)ă v(cid:1257)ă xuơnă t(cid:1263)ă 121-142ă ngƠy,ă v(cid:1257)ă mùaă t(cid:1263)ă 102-122ă ngƠy.ă Cácă t(cid:1241)ă hợpăcóăm(cid:1213)ălƠăAT1,ăAT5,ăAT24,ăAT27ăchoăth(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1191)ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnăvƠă v(cid:1257)ămùaăngắnăh(cid:1131)năho(cid:1211)căt(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1133)(cid:1131)ngăv(cid:1247)i gi(cid:1237)ngăTH3-3,ăngắnăh(cid:1131)năTH7-2ăt(cid:1263)ă3-11 ngƠy.ăS(cid:1265)ăd(cid:1257)ngă2ădòngăm(cid:1213)ăbanăđ(cid:1195)uă(T1S-96ăvƠăT7S)ălaiăcùngăv(cid:1247)iăcácădòngăb(cid:1237)ăchoă
81
conă laiă cóă th(cid:1249)iă giană sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ngă dƠiă h(cid:1131)nă soă v(cid:1247)iă conă laiă c(cid:1259)aă cácă dòngă m(cid:1213)ă m(cid:1247)i.ă Trongăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăđó,ă2ăt(cid:1241)ăhợpălaiă(AT24/RA28ăvƠăAT27/RA28)ăcó th(cid:1249)iăgiană sinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăngắnănh(cid:1193)t,ăv(cid:1257)ăxuơnăt(cid:1263)ă121-122ăngƠy,ăv(cid:1257)ămùaăt(cid:1263)ă102-103ăngƠy,ăngắnă h(cid:1131)năTH3-3ăt(cid:1263)ă4-6ăngƠyă(c(cid:1191)ăv(cid:1257)ăxuơnăvƠăv(cid:1257)ămùa),ăngắnăh(cid:1131)năTH7-2ăt(cid:1263)ă10-11 ngày (v(cid:1257)ăxuơn),ăt(cid:1263)ă19-20ăngƠyă(v(cid:1257)ămùa).
- V(cid:1221)ăchi(cid:1221)uăcaoăcơy:ăTheoălỦăthuy(cid:1219)t,ăcây lúa cóăth(cid:1223)ăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)i 5% b(cid:1261)căx(cid:1189)ă m(cid:1211)tătr(cid:1249)i thành ch(cid:1193)tăhữuăc(cid:1131) nênăch(cid:1229)ăc(cid:1195)năs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăhi(cid:1227)uăqu(cid:1191) 2,5% thìănĕngăsu(cid:1193)tălúaă cóăth(cid:1223)ăđ(cid:1189)tă22,5ăt(cid:1193)n/ha.ăThựcănghi(cid:1227)măchoăth(cid:1193)yăcácăgi(cid:1237)ngălúaăcóăchi(cid:1221)uăcaoă1,3măcóă th(cid:1223)ă đ(cid:1189)tă đ(cid:1133)ợcă nĕngă su(cid:1193)tă 15-16ă t(cid:1193)n/ha,ă v(cid:1247)iă ki(cid:1223)uă cơyă caoă kho(cid:1191)ngă 1,5mă cóă th(cid:1223)ă đ(cid:1189)tă nĕngăsu(cid:1193)tă17-18ăt(cid:1193)n/ha.ăDoăv(cid:1201)yăđ(cid:1223)ăđ(cid:1189)tăđ(cid:1133)ợcănĕngăsu(cid:1193)tă18-20ăt(cid:1193)n/haăthìăchi(cid:1221)uăcaoă cơyă c(cid:1259)aă cácă gi(cid:1237)ngă siêuă lúaă laiă ph(cid:1191)iă caoă t(cid:1263)ă 1,8-2,0m. Theo Yuan (2014), đ(cid:1223)ă đ(cid:1189)tă đ(cid:1133)ợcăđi(cid:1221)uăđóăthìănhữngăgi(cid:1237)ngăsiêuălúaălaiăcóăki(cid:1223)uăhìnhăđ(cid:1213)p,ăđẻănhánhăgọn,ăkh(cid:1235)e,ă t(cid:1201)pătrung.ăChínhăvìăth(cid:1219), c(cid:1195)năgi(cid:1191)iăquy(cid:1219)tăv(cid:1193)năđ(cid:1221)ăđ(cid:1241)ăngƣăc(cid:1259)aăsiêuălúaălaiăbằngăvi(cid:1227)călaiă khácă loƠiă đ(cid:1223)ă cóă b(cid:1245)ă r(cid:1225)ă m(cid:1189)nhă kh(cid:1235)eă vƠă laiă v(cid:1247)iă cácă ngu(cid:1239)nă genă cóă c(cid:1241)ă bôngă to,ă thơnă đ(cid:1211)c,ăđ(cid:1237)tăngắn,ăcácăđ(cid:1237)tă(cid:1251)ăd(cid:1133)(cid:1247)iăto.
Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpăthu(cid:1245)călo(cid:1189)iăbánălùnăđ(cid:1219)nătrungăbình.ăChi(cid:1221)uăcaoă cơyă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnăt(cid:1263)ă88,5-118,7cm,ăv(cid:1257)ămùaăt(cid:1263)ă92,3-116,5cm.ă(cid:1250)ăv(cid:1257)ăxuân có 23/32ăt(cid:1241)ă hợpăvƠăv(cid:1257)ămùa có 20/32ăt(cid:1241)ăhợpăcóăchi(cid:1221)uăcao cây thu(cid:1245)călo(cid:1189)iăbánălùn,ătrongăđóăcóă c(cid:1191)ă haiă gi(cid:1237)ngă đ(cid:1237)iă ch(cid:1261)ng (TH3-3 và TH7-2). Các t(cid:1241)ă hợpă cònă l(cid:1189)iă thu(cid:1245)că d(cid:1189)ngă cơy trung bình (b(cid:1191)ngă4.17 và 4.18).
NgoƠiăra,ăcácăt(cid:1241)ăhợpăcóăs(cid:1237)ăláătrênăthơnăchínhăv(cid:1257)ăxuơnăt(cid:1263)ă14,0-15,4ălá,ăv(cid:1257)ă mùaăt(cid:1263)ă13,0-15,1 lá.ăLáăđòngăthu(cid:1245)căd(cid:1189)ngăngắn,ăh(cid:1213)p.ăBôngătoădƠi,ăc(cid:1241)ăbôngăthoátă v(cid:1263)aăph(cid:1191)i.
4.3.2.2. Năng suất và các yếu tố cấu thành năng suất của các tổ hợp lai hai dòng mới
Nĕngăsu(cid:1193)tăc(cid:1259)aă1ăgi(cid:1237)ngălúaăđ(cid:1133)ợcăc(cid:1193)uăthƠnhăt(cid:1263)ăs(cid:1237)ăbôngătrênăkhóm,ăs(cid:1237)ăkhómă trênămétăvuôngăho(cid:1211)căm(cid:1201)tăđ(cid:1245)ăbôngătrênămétăvuôngă(lúaăgieoăs(cid:1189));ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắcătrênă bôngăvƠăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)t.ăTheo Ma and Yuan (2002) đƣănghiênăc(cid:1261)uăđánhăgiáă nhi(cid:1221)uăt(cid:1241)ăhợpălúaălaiăvƠăchoăbi(cid:1219)t:ăh(cid:1195)uăh(cid:1219)t cácăt(cid:1241)ăhợpălúaălaiăđ(cid:1221)uăchoănĕngăsu(cid:1193)tăcaoă h(cid:1131)nă lúaă thu(cid:1195)nă t(cid:1263)ă 20-30%ă vƠă họă đƣă xácă đ(cid:1231)nhă đ(cid:1133)ợcă m(cid:1237)iă t(cid:1133)(cid:1131)ngă quană thu(cid:1201)nă giữaă nĕngă su(cid:1193)tă vƠă s(cid:1237)ă h(cid:1189)tă trênă bôngă (r=0,78);ă nĕngă su(cid:1193)tă vƠă kh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợngă 1000ă h(cid:1189)tă (r=0,57);ănĕngăsu(cid:1193)tăvƠăs(cid:1237)ăbôngătrênăkhómă(r=0,34).ăHaiăch(cid:1229)ătiêuăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tătrênăbôngă vƠăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăcóăt(cid:1133)(cid:1131)ngăquanăch(cid:1211)tăv(cid:1247)iănĕngăsu(cid:1193)t.ăDoăđó,ăkhiăchọnăc(cid:1211)păb(cid:1237)ă m(cid:1213)ăđ(cid:1223)ăt(cid:1189)oăt(cid:1241)ăhợpălaiăF1ăc(cid:1195)năph(cid:1191)iăchúăỦăđ(cid:1211)căbi(cid:1227)tăđ(cid:1219)năm(cid:1237)iăt(cid:1133)(cid:1131)ngăquanăc(cid:1259)aăchúng.
82
B(cid:1191)ng 4.19. Các y(cid:1219)u t(cid:1237) c(cid:1193)uăthƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăvƠănĕngăsu(cid:1193)t c(cid:1259)a các t(cid:1241) h(cid:1255)p lai trong v(cid:1257) xuân 2012
T(cid:1241)ăhợp
S(cid:1237)ăh(cid:1189)t/bông
S(cid:1237)ăh(cid:1189)t chắc/bông
S(cid:1237)ă bong /khóm
KL. 1000ăh(cid:1189)tă (gam)
NS. lỦăthuy(cid:1219)t (t(cid:1189)/ha) 84,3 93,1 89,6 98,4 86,2
NS. thựcăthu (t(cid:1189)/ha) 65,8 70,5 65,7 69,4 68,7
20,4 27,5 26,5 25,9 26,3
AT1/R12-1 AT1/R12-7 AT1/RA27 AT1/RA28 AT1/RA29
5,2 5,2 5,6 5,2 5,5
226,7±10,6 192,3±9,8 173,5±9,3 215,0±10,4 178,9±9,5
198,7±8,6 162,7±7,2 151,0±8,3 182,7±9,7 148,9±8,9
89,7 89,9 91,5 97,3 85,0
70,6 68,5 68,4 70,2 63,5
24,7 26,6 27,0 25,0 26,0
AT5/R12-1 AT5/R12-7 AT5/RA27 AT5/RA28 AT5/RA29
5,7 5,0 5,2 5,4 5,0
180,7±9,7 194,3±10,8 187,4±10,3 210,2±9,5 198,2±11,,9
159,2±8,5 169,0±9,4 162,9±9,2 180,2±9,0 163,4±8,9
89,2 98,7 97,5 98,2 93,1
70,5 69,2 69,8 75,6 70,3
24,7 25,5 22,7 25,3 26,0
AT24/R12-1 AT24/R12-7 AT24/RA27 AT24/RA28 AT24/RA29
5,1 6,1 6,5 5,8 5,4
204,3±9,8 181,7±11,2 195,6±10,9 203,8±9,9 187,6±10,2
177,0±9,9 158,7±8,5 165,2±8,4 172,7±9,3 165,7±8,7
94,3 93,7 91,1 101,1 87,5
71,2 69,8 70,8 74,1 69,6
25,8 24,5 24,7 24,5 23,5
AT27/R12-1 AT27/R12-7 AT27/RA27 AT27/RA28 AT27/RA29
5,2 5,7 5,7 5,5 5,6
205,3±10,4 194,6±10,7 189,2±10,1 212,3±10,5 198,3±10,3
175,8±9,2 167,7±9,5 161,8±9,1 182,3±8,7 166,3±9,6
87,3 95,5 86,1 94,5 90,6
68,9 70,3 68,2 68,7 69,8
25,3 23,9 24,3 24,9 24,3
T1S-96/R12-1 T1S-96/R12-7 T1S-96/RA27 T1S-96/RA28 T1S-96/RA29
5,2 6,1 5,8 5,8 5,7
194,6±9,8 192,3±10,2 175,3±10,4 196,3±10,7 189,5±10,4
165,9±8,2 163,7±9,9 152,8±8,7 163,5±9,3 163,6±9,6
86,2 83,0 89,1 88,4 86,7
65,8 67,3 69,2 69,4 67,9
24,6 24,2 25,1 24,7 23,9
5,5 5,1 5,6 5,5 5,5
188,2±9,6 192,7±10,3 182,6±10,5 193,4±10,8 187,5±10,4
159,2±9,8 168,1±8,9 158,4±9,5 162,7±9,7 164,9±8,6
84,7 92,7
67,5 69,2
24,6 25,1
5,2 5,5
193,4±10,3 195,7±10,1
165,5±9,1 167,9±8,6
T7S/R12-1 T7S/R12-7 T7S/RA27 T7S/RA28 T7S/RA29 TH3-3ă(đ/c1) TH7-2ă(đ/c2)
Ghi chú:ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthu:ăCV%=4,07; LSD0,05=4,6 t(cid:1189)/ha;ăKL:ăKh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợng;ăNS:ăNĕngăsu(cid:1193)t
83
B(cid:1191)ng 4.20. Các y(cid:1219)u t(cid:1237) c(cid:1193)uăthƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăvƠănĕngăsu(cid:1193)t c(cid:1259)a các t(cid:1241) h(cid:1255)p lai trong v(cid:1257) mùa 2012
T(cid:1241)ăhợp
S(cid:1237)ă h(cid:1189)t/bông
S(cid:1237)ăh(cid:1189)t chắc/bông
KL. 1000 h(cid:1189)tă(gam)
S(cid:1237)ă bông /khóm
AT1/R12-1 AT1/R12-7 AT1/RA27 AT1/RA28
5,5 5,4 5,2 5,2
218,5±10,1 186,7±11,1 175,6±10,6 203,2±10,3
178,6±9,8 153,7±9,4 147,3±9,2 164,7±9,7
20,1 26,8 26,3 25,6
NS. lý thuy(cid:1219)t (t(cid:1189)/ha) 79,0 89,0 80,6 87,7
NS.ăthựcă thu (t(cid:1189)/ha) 61,3 63,6 62,5 61,8
AT1/RA29
5,4
169,5±9,2
142,4±9,9
25,9
79,7
59,4
AT5/R12-1 AT5/R12-7
5,6 5,2
175,3±10,7 147,3±10,3 186,9±11,2 154,2±10,6
24,5 24,3
80,8 77,9
62,7 61,5
AT5/RA27 AT5/RA28 AT5/RA29
5,3 5,4 5,1
182,7±10,2 149,6±9,4 201,3±9,5 164,5±10,4 148,6±9,5 192,6±10,3
24,5 24,4 25,8
77,7 86,7 78,2
59,7 63,9 56,3
AT24/R12-1 AT24/R12-7 AT24/RA27 AT24/RA28 AT24/RA29
5,5 6,0 5,9 5,7 5,5
196,3±9,8 163,9±10,5 180,6±10,2 152,4±10,3 193,2±10,8 165,8±10,2 173,1±9,6 204,8±9,7 158,4±9,4 188,5±10,5
24,4 25,2 22,3 25,3 25,1
88,0 92,2 87,3 99,9 87,5
64,2 64,9 61,8 69,2 64,7
AT27/R12-1 AT27/R12-7 AT27/RA27 AT27/RA28 AT27/RA29
5,6 5,3 5,9 5,4 5,3
195,9±9,1 164,8±9,7 190,2±10,3 158,2±10,2 148,3±9,9 178,6±11,1 203,4±10,4 169,4±10,6 187,6±9,6 158,5±10,8
24,7 24,9 24,5 24,3 24,8
91,2 83,5 85,7 88,9 83,3
67,3 59,4 65,5 69,4 62,7
T1S-96/R12-1 T1S-96/R12-7 T1S-96/RA27 T1S-96/RA28 T1S-96/RA29
5,4 5,2 5,5 5,3 5,6
156,2±9,3 187,2±10,5 189,8±9,5 154,9±10,2 175,7±9,8 149,5±9,7 201,4±9,9 168,7±10,1 158,4±9,4 191,3±10,3
24,1 23,7 24,0 24,7 24,9
81,3 76,4 78,9 88,3 88,3
63,9 61,5 64,9 66,3 61,8
T7S/R12-1 T7S/R12-7
5,3 5,4
185,7±10,1 189,3±9,6
152,7±9,8 154,8±9,5
24,5 25,3
79,3 84,6
64,6 63,2
5,7 5,8 5,4
181,2±10,9 148,3±10,0 156,3±9,7 190,0±10,5 152,9±9,9 183,1±10,2
23,4 24,5 23,6
79,1 88,8 77,9
61,7 63,5 61,8
5,2
186,4±10,8
158,7±9,9
24,7
81,5
64,8
5,7
192,5±11,0
159,2±9,8
25,0
90,7
65,9
T7S/RA27 T7S/RA28 T7S/RA29 TH3-3ă(đ/c1) TH7-2ă(đ/c2)
Ghi chú:ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthu: CV%=4,2; LSD0,05=4,3 t(cid:1189)/ha.
84
K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđánhăgiáăv(cid:1221)ăcácăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ăc(cid:1193)uăthƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăvƠănĕngăsu(cid:1193)tăc(cid:1259)aă32ăt(cid:1241)ă hợpălaiătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năv(cid:1257)ăxuơnăvƠăv(cid:1257)ămùaănĕmă2012ăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.19ă vƠă 4.20:ă s(cid:1237)ă bôngă trênă khómă c(cid:1259)aă cácă t(cid:1241)ă hợpă laiă (cid:1251)ă v(cid:1257)ă xuơnă daoă đ(cid:1245)ngă t(cid:1263)ă 5,0-6,5 bông,ă v(cid:1257)ă mùaă 5,1-6,0ă bông.ă S(cid:1237)ăh(cid:1189)tă trênă bôngă v(cid:1257)ă (cid:1251)ăxuơnă t(cid:1263)ă 173,5-226,7ă h(cid:1189)t,ă v(cid:1257)ă mùaăt(cid:1263)ă169,5-218,5ăh(cid:1189)t.ăS(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắcătrênăbôngă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnăt(cid:1263)ă148,9-198,7ăh(cid:1189)t,ăv(cid:1257)ă mùaăt(cid:1263)ă142,4-178,6ăh(cid:1189)t.ăNhìnăchung,ă32ăt(cid:1241)ăhợpăđ(cid:1133)ợcăđánhăgiáăđ(cid:1221)uăchoăbôngălúaă thu(cid:1245)căd(cid:1189)ngăbôngătoădƠi,ăh(cid:1189)tăx(cid:1219)păsít.
Kh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tălƠă y(cid:1219)uăt(cid:1237)ăcu(cid:1237)iăcùngăquy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1219)nănĕngăsu(cid:1193)tăh(cid:1189)tăc(cid:1259)aă cơyălúa.ăKh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợng 1000ăh(cid:1189)tăc(cid:1259)aăcơyălúaăth(cid:1133)(cid:1249)ngăbi(cid:1219)năthiênăt(cid:1201)pătrungătrongăkho(cid:1191)ngă 20-30ă gamă vƠă đ(cid:1133)ợcă c(cid:1193)uă thƠnhă b(cid:1251)iă 2ă y(cid:1219)uă t(cid:1237):ă kh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợngă v(cid:1235)ă tr(cid:1193)uă (th(cid:1133)(cid:1249)ngă chi(cid:1219)mă kho(cid:1191)ngă20%)ăvƠăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oă(th(cid:1133)(cid:1249)ngăchi(cid:1219)măkho(cid:1191)ngă80%).ăĐơyălƠătínhătr(cid:1189)ngă ch(cid:1259)ăy(cid:1219)uădoăđ(cid:1211)cătínhădiătruy(cid:1221)năc(cid:1259)aăgi(cid:1237)ng quy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nh,ăítăb(cid:1231)ă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăb(cid:1251)iăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)nă môiătr(cid:1133)(cid:1249)ng.ăT(cid:1263)ăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ănghiênăc(cid:1261)uă32ăt(cid:1241)ăhợpălaiăchoăth(cid:1193)yăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăthayă đ(cid:1241)iăkhôngănhi(cid:1221)uă(cid:1251)ă2ăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ăc(cid:1193)y.ăV(cid:1257)ăxuơnăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tădaoăđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă20,4- 27,5ăgam,ăv(cid:1257)ămùaăt(cid:1263)ă20,1-26,8ăgam.ăT(cid:1241)ăhợpăAT24/RA28ăcóăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă t(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1133)(cid:1131)ngăv(cid:1247)iăTH7-2 (25,3 gam/1000ăh(cid:1189)t),ăt(cid:1241)ăhợpăAT27/RA28ăcóăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă 1000ă h(cid:1189)tă t(cid:1133)(cid:1131)ngă đ(cid:1133)(cid:1131)ngă v(cid:1247)iă TH3-3ă (t(cid:1263)ă 24,3-24,5ă gam/1000ă h(cid:1189)t).ă Nĕngă su(cid:1193)tă lỦă thuy(cid:1219)tăc(cid:1259)aă32ăt(cid:1241)ăhợpă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnăt(cid:1263)ă84,3-101,1ăt(cid:1189)/ha,ăv(cid:1257)ă mùaăt(cid:1263)ă76,4-99,9ăt(cid:1189)/ha.ă Nĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăđ(cid:1189)tăt(cid:1263)ă63,5-75,6ăt(cid:1189)/haă(v(cid:1257)ăxuơn),ăt(cid:1263)ă56,3-69,4ăt(cid:1189)/ha.ăCóă10/32ă t(cid:1241)ăhợpăchoănĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăđ(cid:1189)tătrênă70ăt(cid:1189)/haă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnăvƠă6/32ăt(cid:1241)ăhợpăchoănĕngă su(cid:1193)tăthựcăthuăđ(cid:1189)tătrênă65ăt(cid:1189)/haă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùa.ăHaiădòngăm(cid:1213)ăAT24ăvƠăAT27ăchoăconălaiă v(cid:1247)iăcácădòngăb(cid:1237)ăcóănĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăcaoăh(cid:1131)năcácădòngăm(cid:1213)ăcònăl(cid:1189)i.ăTrongăđó,ăt(cid:1241)ă hợpăAT24/RA28ăvƠăt(cid:1241)ăhợpăAT27/RA28ăcóănĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăcaoănh(cid:1193)t,ăv(cid:1257)ăxuơnă l(cid:1195)năl(cid:1133)ợtălƠă75,6ăt(cid:1189)/ha;ă74,1ăt(cid:1189)/ha,ăcaoăh(cid:1131)năTH3-3ăt(cid:1263)ă6,6-8,1ăt(cid:1189)/haăvƠăcaoăh(cid:1131)năTH7- 2ă t(cid:1263)ă 4,9-6,4ă t(cid:1189)/ha.ă V(cid:1257)ă mùaă nĕngă su(cid:1193)tă thực thuă đ(cid:1189)tă l(cid:1195)nă l(cid:1133)ợtă lƠă 69,2ă t(cid:1189)/ha;ă 69,4ă t(cid:1189)/ha,ăcaoăh(cid:1131)năTH3-3ăt(cid:1263)ă4,4-4,6ăt(cid:1189)/ha,ăcaoăh(cid:1131)năTH7-2ăt(cid:1263)ă3,3-3,5ăt(cid:1189)/ha.ă
4.3.2.3. Một số tính tr(cid:809)ng liên quan đến chất lượng c a các tổ hợp lai hai dòng mới a) Đánh giá một số tính trạng liên quan đến chất lượng thương trường của các tổ hợp lai
Ch(cid:1193)t l(cid:1133)ợngăth(cid:1133)(cid:1131)ngătr(cid:1133)(cid:1249)ngăc(cid:1259)aăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăquy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nhăb(cid:1251)i cácăch(cid:1229)ătiêuăc(cid:1131)ălỦ: tỷăl(cid:1227)ă xayăxát,ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyên,ătỷăl(cid:1227)ătrắngătrongăvƠăhìnhăd(cid:1189)ngăh(cid:1189)t.ăG(cid:1189)oăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxát,ătỷăl(cid:1227)ă g(cid:1189)oănguyênăcao,ăh(cid:1189)tătrắngătrongăvƠăthonădƠiăd(cid:1225)ăđ(cid:1133)ợcăth(cid:1231)ătr(cid:1133)(cid:1249)ngăch(cid:1193)pănh(cid:1201)năh(cid:1131)năsoăv(cid:1247)iă g(cid:1189)oăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăth(cid:1193)p,ăđ(cid:1257)căvƠ nhi(cid:1221)uăt(cid:1193)m.ăTỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxay,ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxát, hìnhăd(cid:1189)ngăh(cid:1189)tă ítăbi(cid:1219)năđ(cid:1245)ngănh(cid:1133)ng cóăb(cid:1231)ă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngădo môiătr(cid:1133)(cid:1249)ng.ăTỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăbi(cid:1219)năđ(cid:1245)ng l(cid:1247)n.ă ĐơyălƠăm(cid:1245)tătínhătr(cid:1189)ngădiătruy(cid:1221)nănh(cid:1133)ng ch(cid:1231)uă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăr(cid:1193)tăm(cid:1189)nhăb(cid:1251)i cácăy(cid:1219)uăt(cid:1237) môi
85
tr(cid:1133)(cid:1249)ng,ăđ(cid:1211)căbi(cid:1227)tălƠănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăvƠăẩmăđ(cid:1245)ătrongăsu(cid:1237)tăth(cid:1249)iăkỳăh(cid:1189)tăchín,ăkéoădƠiăđ(cid:1219)năsauălúcă lúa thu ho(cid:1189)ch vƠăch(cid:1219)ăbi(cid:1219)năsauăthuăho(cid:1189)ch.
B(cid:1191)ng 4.21. M(cid:1245)t s(cid:1237) tính tr(cid:1189)ngăliênăquanăđ(cid:1219)n ch(cid:1193)tăl(cid:1133)(cid:1255)ngăth(cid:1133)(cid:1131)ngătr(cid:1133)(cid:1249)ng c(cid:1259)a các t(cid:1241) h(cid:1255)p lai trong v(cid:1257) mùa 2012
T(cid:1241) hợp
Tỷăl(cid:1227)ăgaoă xay (% thóc)
Tỷăl(cid:1227)ăgaoă xát (% thóc)
Tỷăl(cid:1227)ă D/R (l(cid:1195)n)
78,6 79,2 79,3 80,2 78,6 81,2 80,5 79,3 81,2 78,6 81,2 80,5 79,6 83,2 81,0 80,2 79,8 80,4 82,6 79,7 79,5 80,1 78,6 80,3 78,7 78,7 75,4 79,3 76,2 79,6 80,9 79,3
Tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oă nguyên (%ăg(cid:1189)o xát) 65,2 69,4 58,2 68,2 56,3 64,1 68,5 61,2 67,3 59,7 67,3 69,2 65,8 72,8 66,8 70,4 65,8 62,4 71,3 65,4 69,8 66,9 70,8 66,9 59,7 67,2 68,2 65,3 68,1 61,2 68,8 66,3
Tỷăl(cid:1227)ătrắngă trong (% g(cid:1189)oă nguyên) 83,5 69,8 89,2 86,4 87,9 79,3 65,2 82,7 84,3 86,5 84,2 72,4 84,7 92,4 91,8 82,3 73,4 83,7 92,1 93,2 72,3 60,8 75,4 78,4 70,2 73,2 68,8 70,2 76,5 71,3 84,2 72,5
Chi(cid:1221)uă dƠiăh(cid:1189)tă g(cid:1189)oăxay (mm) 6,9 7,3 7,0 7,2 7,4 7,2 7,3 7,1 7,4 7,5 7,1 7,4 7,2 7,4 7,5 7,2 7,3 7,2 7,3 7,4 7,1 7,1 6,9 7,1 7,3 7,0 7,2 7,0 7,0 7,3 7,1 7,2
3,0 2,9 3,3 3,0 3,4 3,4 3,2 3,4 3,5 3,3 3,4 3,1 3,1 3,5 3,3 3,3 3,2 3,4 3,3 3,4 3,6 3,4 3,0 3,1 3,2 3,3 3,3 3,2 3,2 3,5 3,2 3,1
69,2 70,4 69,6 70,8 69,5 72,3 69,9 69,5 70,7 69,8 71,5 70,2 68,5 72,1 70,8 70,4 69,8 69,7 71,9 69,5 69,8 70,2 67,9 68,2 69,4 66,4 67,3 70,2 67,9 68,2 69,5 69,8
AT1/R12-1 AT1/R12-7 AT1/RA27 AT1/RA28 AT1/RA29 AT5/R12-1 AT5/R12-7 AT5/RA27 AT5/RA28 AT5/RA29 AT24/R12-1 AT24/R12-7 AT24/RA27 AT24/RA28 AT24/RA29 AT27/R12-1 AT27/R12-7 AT27/RA27 AT27/RA28 AT27/RA29 T1S-96/R12-1 T1S-96/R12-7 T1S-96/RA27 T1S-96/RA28 T1S-96/RA29 T7S/R12-1 T7S/R12-7 T7S/RA27 T7S/RA28 T7S/RA29 TH3-3ă(đ/c1) TH7-2ă(đ/c2)
Ghiăchú:ăD/R:ăDƠi/r(cid:1245)ng
86
K(cid:1219)tă qu(cid:1191)ă đánhă giáă m(cid:1245)tă s(cid:1237)ă tínhă tr(cid:1189)ngă liênă quană đ(cid:1219)nă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngă th(cid:1133)(cid:1131)ngă
tr(cid:1133)(cid:1249)ngă c(cid:1259)aă 32ă t(cid:1241)ă hợpă (cid:1251)ă v(cid:1257)ă mùaă 2012ă (b(cid:1191)ngă 4.21)ă choă th(cid:1193)y:ă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă xayă daoă đ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă75,4-83,2%,ăg(cid:1189)oăxátăt(cid:1263)ă66,4-72,3%.ă Cóă12/32ăt(cid:1241)ăhợpăchoătỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oăxátă caoă đ(cid:1189)tă trênă 70%.ă Tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă nguyênă c(cid:1259)aă cácă t(cid:1241)ă hợpă daoă đ(cid:1245)ngă t(cid:1263)ă 56,3-72,8%, trongăđóăcóă2ăt(cid:1241)ăhợpăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăcaoănh(cid:1193)t,ăđóălƠăAT24/RA28 (72,8%) và AT27/RA28ă(71,3%),ăcaoăh(cid:1131)năTH7-2ăt(cid:1263)ă5,0-6,5%,ăt(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1133)(cid:1131)ngăv(cid:1247)iăTH3-3. Các t(cid:1241)ăhợpălaiăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oătrắngătrongădaoăđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă60,8-93,2%.ăCóă4ăt(cid:1241)ăhợpăchoătỷăl(cid:1227)ă g(cid:1189)oă trắngă trongă đ(cid:1189)tă trênă 90%,ă đóă lƠă t(cid:1241)ă hợpă AT24/RA28;ă AT24/RA29;ă AT27/RA28 và AT27/RA29.ă Haiă dòngă m(cid:1213)ă AT24ă vƠă AT27ă choă conă laiă v(cid:1247)iă cácă dòngă b(cid:1237)ă cóă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă trắngă trongă đ(cid:1221)uă đ(cid:1189)tă trênă 70%.ă Nhìnă chung,ă cácă t(cid:1241)ă hợpălaiă đ(cid:1221)uăcóăhìnhăd(cid:1189)ngăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăthonădƠi.
b) Một số tính trạng liên quan đến chất lượng dinh dưỡng của các tổ hợp lai
Ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngădinhăd(cid:1133)ỡngătrongăg(cid:1189)oăcóă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngătrựcăti(cid:1219)păđ(cid:1219)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngă c(cid:1131)m,ănóăđ(cid:1133)ợcăquy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nhăb(cid:1251)iăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteinăvƠăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)nă th(cid:1223)ăgelăc(cid:1259)aăh(cid:1189)tăg(cid:1189)o.ăG(cid:1189)o cóăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose th(cid:1193)păkhiăn(cid:1193)uăchoăc(cid:1131)măm(cid:1221)măvƠă dínhăh(cid:1131)năsoăv(cid:1247)iăg(cid:1189)oăcóăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose cao.ăĐ(cid:1245)ăb(cid:1221)năth(cid:1223)ăgelăquy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1219)nă
c(cid:1131)măm(cid:1221)măhayăc(cid:1261)ngăkhiăđ(cid:1223)ăngu(cid:1245)i.ăG(cid:1189)oăc(cid:1259)aăgi(cid:1237)ngăcóăchi(cid:1221)uădƠiăth(cid:1223)ăgelăcƠngădƠiăthìă c(cid:1131)măcƠngăm(cid:1221)m.ăHaiăgi(cid:1237)ngăcóăcùngăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose nh(cid:1133)ngăchi(cid:1221)uădƠiăth(cid:1223)ăgelă c(cid:1259)aă gi(cid:1237)ngă nƠoă dƠiă h(cid:1131)nă s(cid:1217)ă đ(cid:1133)ợcă (cid:1133)aă chu(cid:1245)ngă h(cid:1131)n.ă G(cid:1189)oă cóă hƠmă l(cid:1133)ợngă protein cao choăc(cid:1131)măbóngăvƠădinhăd(cid:1133)ỡngănhi(cid:1221)uăh(cid:1131)n,ăĕnăc(cid:1131)mănoălơuăh(cid:1131)năg(cid:1189)oăcóăhƠmăl(cid:1133)ợngă proteinăth(cid:1193)p.ăTuyănhiên,ăvi(cid:1227)călaiăt(cid:1189)oăđ(cid:1223)ănơngăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteinătrongăg(cid:1189)oălƠăr(cid:1193)tă
khó,ăvìăkhiăđánhăgiáăm(cid:1261)căđ(cid:1245)ătr(cid:1245)iăc(cid:1259)aătínhătr(cid:1189)ngănƠyăđ(cid:1221)uăcóăgiáătr(cid:1231)ătr(cid:1245)iăơm.ăNgoƠiă
ra,ădoăđ(cid:1249)iăs(cid:1237)ngăng(cid:1133)(cid:1249)iădơnătĕngăcaoănhuăc(cid:1195)uăg(cid:1189)oăchoăc(cid:1131)măngonăc(cid:1195)năph(cid:1191)iăcóăc(cid:1191)ămùiă th(cid:1131)măkhiăĕn.
K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđánhăgiáăcácătínhătr(cid:1189)ngăliênăquanăđ(cid:1219)nădinhăd(cid:1133)ỡngăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpă laiătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năv(cid:1257)ă mùa 2012 (b(cid:1191)ngă4.22)ăchoăth(cid:1193)y:ă hƠmăl(cid:1133)ợngă amylose c(cid:1259)aă cácăt(cid:1241)ăhợpălaiădaoăđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă16,3-25,1%. Có 16/32ăt(cid:1241)ăhợpăchoăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose ≤ă20%.ăHƠmăl(cid:1133)ợngăproteinăt(cid:1263)ă6,8-9,1%,ătrongăđóăcóă7/32ăt(cid:1241)ăhợpăcóăhƠmăl(cid:1133)ợngă proteină trênă 8%.ă Haiă t(cid:1241)ă hợpăAT27/RA28ă vƠă AT24/RA28ă cóă hƠmă l(cid:1133)ợngă protein caoănh(cid:1193)t,ăl(cid:1195)năl(cid:1133)ợtălƠă8,9ăvƠă9,1%.ăChi(cid:1221)uădƠiăth(cid:1223)ăgelăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpăt(cid:1263)ă32-92mm. Có 15/32ăt(cid:1241)ăhợpăcóăchi(cid:1221)uădƠiăth(cid:1223)ăgelăl(cid:1247)năh(cid:1131)nă80mm,ăđánhăgiáăphơnălo(cid:1189)iăc(cid:1131)măr(cid:1193)tă m(cid:1221)m.ăHaiăđ(cid:1237)iăch(cid:1261)ngă(TH3-3 và TH7-2) cóăchi(cid:1221)uădƠiăth(cid:1223)ăgel l(cid:1195)năl(cid:1133)ợtălƠă61mm và 53mm.ă Phơnă lo(cid:1189)iă TH7-2ă c(cid:1131)mă c(cid:1261)ng. Mùiă th(cid:1131)mă trênă n(cid:1245)iă nhũă c(cid:1259)aă 32ă t(cid:1241)ă hợpă daoă
87
đ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă1,0ă(không th(cid:1131)m)ăđ(cid:1219)nă4,0ăđi(cid:1223)mă(th(cid:1131)măđ(cid:1201)m).ăCácăt(cid:1241)ăhợpăcóăb(cid:1237)ăho(cid:1211)căm(cid:1213)ă khôngăth(cid:1131)măbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nămùiăth(cid:1131)măkhôngărõ,ăth(cid:1131)măr(cid:1193)tănh(cid:1213)ăho(cid:1211)căkhôngăth(cid:1131)m.
B(cid:1191)ng 4.22. M(cid:1245)t s(cid:1237) tính tr(cid:1189)ngăliênăquanăđ(cid:1219)n ch(cid:1193)tăl(cid:1133)(cid:1255)ngădinhăd(cid:1133)(cid:1253)ng c(cid:1259)a các t(cid:1241) h(cid:1255)p lai trong v(cid:1257) mùa 2012
Đ(cid:1245)ăb(cid:1221)năth(cid:1223)ăgel
T(cid:1241)ăhợp
Phơnălo(cid:1189)i
HƠmăl(cid:1133)ợngă amylose (%ătinhăb(cid:1245)t) 18,3 21,6 19,7 18,4 17,3 17,5 22,9 18,3 17,2 18,3 17,4 20,4 16,3 16,4 16,9 17,9 21,3 16,8 16,6 17,2 22,1 23,8 21,4 20,1 20,8 23,4 23,9 22,6 21,9 21,3 24,6 25,1
HƠmăl(cid:1133)ợngă protein (%ătinhăb(cid:1245)t) 7,8 7,1 7,2 8,3 7,8 7,6 6,9 7,4 8,5 7,6 8,0 7,5 7,5 9,1 8,2 7,9 7,7 7,7 8,9 8,1 7,2 6,9 7,1 7,2 7,3 7,0 6,8 7,0 7,5 7,2 6,9 6,8
Chi(cid:1221)uădƠi (mm) 82 70 81 82 84 83 68 63 84 83 83 72 92 90 86 82 73 88 89 84 71 52 73 76 72 51 49 69 74 76 61 53
Mùiăth(cid:1131)mă n(cid:1245)iănhũ (đi(cid:1223)m) 1,0 1,0 2,6 2,6 2,2 1,0 1,0 3,2 3,4 3,6 1,0 1,0 3,2 3,8 3,6 1,0 1,0 3,8 4,0 3,2 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0
AT1/R12-1 AT1/R12-7 AT1/RA27 AT1/RA28 AT1/RA29 AT5/R12-1 AT5/R12-7 AT5/RA27 AT5/RA28 AT5/RA29 AT24/R12-1 AT24/R12-7 AT24/RA27 AT24/RA28 AT24/RA29 AT27/R12-1 AT27/R12-7 AT27/RA27 AT27/RA28 AT27/RA29 T1S-96/R12-1 T1S-96/R12-7 T1S-96/RA27 T1S-96/RA28 T1S-96/RA29 T7S/R12-1 T7S/R12-7 T7S/RA27 T7S/RA28 T7S/RA29 TH3-3ă(đ/c1) TH7-2ă(đ/c2)
R(cid:1193)tăm(cid:1221)m M(cid:1221)m R(cid:1193)tăm(cid:1221)m R(cid:1193)tăm(cid:1221)m R(cid:1193)tăm(cid:1221)m R(cid:1193)tăm(cid:1221)m M(cid:1221)m M(cid:1221)m R(cid:1193)tăm(cid:1221)m R(cid:1193)tăm(cid:1221)m R(cid:1193)tăm(cid:1221)m M(cid:1221)m R(cid:1193)tăm(cid:1221)m R(cid:1193)tăm(cid:1221)m R(cid:1193)tăm(cid:1221)m R(cid:1193)tăm(cid:1221)m M(cid:1221)m R(cid:1193)tăm(cid:1221)m R(cid:1193)tăm(cid:1221)m R(cid:1193)tăm(cid:1221)m M(cid:1221)m C(cid:1261)ng M(cid:1221)m M(cid:1221)m M(cid:1221)m C(cid:1261)ng C(cid:1261)ng M(cid:1221)m M(cid:1221)m M(cid:1221)m M(cid:1221)m C(cid:1261)ng
88
c) Đánh giá một số tính trạng liên quan đến chất lượng cơm của các tổ hợp lai
Lúaă g(cid:1189)oă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợng caoă đ(cid:1133)ợcă kháiă ni(cid:1227)mă theoă t(cid:1263)ngă Qu(cid:1237)că gia,ă vùngă lƣnhă th(cid:1241),ănóăph(cid:1257)ăthu(cid:1245)căvƠoăth(cid:1231)ăhi(cid:1219)uăvƠăthóiăquenăc(cid:1259)aăng(cid:1133)(cid:1249)iădơnă(cid:1251)ăQu(cid:1237)căgiaăho(cid:1211)căvùngă lƣnhă th(cid:1241)ă đó.ă Ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngă g(cid:1189)oă t(cid:1237)tă ngoƠiă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngă th(cid:1133)(cid:1131)ngă tr(cid:1133)(cid:1249)ngă nh(cid:1133)ă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă xát,ă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă nguyên,ă hìnhă d(cid:1189)ngă h(cid:1189)tă vƠă đ(cid:1245)ă trắngă trong,ă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngă dinhă d(cid:1133)ỡngă nh(cid:1133)ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose, protein,ăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)năth(cid:1223)ăgelăcònăph(cid:1257)ăthu(cid:1245)căvƠoăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăĕnă u(cid:1237)ng.ăCh(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăĕnău(cid:1237)ngăho(cid:1211)căch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăc(cid:1131)mălƠă y(cid:1219)uăt(cid:1237)ăquy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nhăcu(cid:1237)iăcùngă đ(cid:1219)nă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngă g(cid:1189)o.ă Tuyă nhiên,ă vi(cid:1227)că đánhă giáă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngă c(cid:1131)mă ch(cid:1133)aă cóă ph(cid:1133)(cid:1131)ng phápănƠoăđ(cid:1223)ăđ(cid:1231)nhăl(cid:1133)ợngăđ(cid:1133)ợc tínhătr(cid:1189)ngămƠăv(cid:1199)năph(cid:1191)iădùngăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăđánhăgiáă bằngăc(cid:1191)măquan.ăĐi(cid:1221)uănƠyăph(cid:1257)ăthu(cid:1245)căr(cid:1193)tăl(cid:1247)năkhẩuăv(cid:1231)ăc(cid:1259)aăt(cid:1263)ngănhómăng(cid:1133)(cid:1249)iă(cid:1251)ăt(cid:1263)ngă vùngăkhácănhauăv(cid:1247)iăm(cid:1261)căthuănh(cid:1201)păkhácănhau.ăTrongănghiênăc(cid:1261)u,ăchúngătôiăđƣăt(cid:1241)ă ch(cid:1261)că nhómă 10ă ng(cid:1133)(cid:1249)iă đánh giáă theoă b(cid:1191)ngă đi(cid:1223)mă c(cid:1259)aă tiêuă chuẩnă ngƠnhă (10TCN 590-2004ăc(cid:1259)aăB(cid:1245)ăNôngănghi(cid:1227)păvƠăPhátătri(cid:1223)nănôngăthôn),ăc(cid:1131)măđ(cid:1133)ợcăn(cid:1193)uăbằng n(cid:1239)iă c(cid:1131)măđi(cid:1227)năcùngăkíchăcỡ,ănhƣnăhi(cid:1227)uăvƠăthêmăti(cid:1219)păm(cid:1245)tăl(cid:1133)ợngăn(cid:1133)(cid:1247)căbằngăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă g(cid:1189)o.ăGiữă(cid:1193)mă30ăphútăsauăkhiăn(cid:1193)uăchín.ăX(cid:1247)iăc(cid:1131)măvƠoăcácăc(cid:1237)căinoxăđ(cid:1201)yăkínăvƠăđ(cid:1211)tă vƠoăkhay.ăTrênămỗiăkhayăcóăcácăc(cid:1237)căch(cid:1261)aăm(cid:1199)uăc(cid:1131)măkhácănhauăđƣăđ(cid:1133)ợcămƣăhoáă vƠăđ(cid:1133)ợcăx(cid:1219)păng(cid:1199)uănhiên.ăSauăkhiăđánhăgiá,ăđi(cid:1223)măđ(cid:1133)ợcătínhătrungăbìnhăc(cid:1245)ngăc(cid:1259)aă 10ăng(cid:1133)(cid:1249)i.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.23ăchoănh(cid:1201)năxét:
Đ(cid:1245)ă m(cid:1221)mă c(cid:1131)mă c(cid:1259)aă 32ă t(cid:1241)ă hợpă dao đ(cid:1245)ngă t(cid:1263)ă 1,8 (c(cid:1261)ng)ă đ(cid:1219)nă 4,8ă đi(cid:1223)mă (r(cid:1193)tă m(cid:1221)m).ă15/32ăt(cid:1241)ăhợpăcóăc(cid:1131)măđ(cid:1189)tăr(cid:1193)tăm(cid:1221)mă(đi(cid:1223)mă>ă4,5),ăđánhăgiáănƠyăcũngăphùăhợpă v(cid:1247)iăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđánhăgiáăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)năth(cid:1223)ăgelă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.22. Có 5/32 t(cid:1241)ăhợpăcóăc(cid:1131)măc(cid:1261)ng.ăV(cid:1221)ă đ(cid:1245)ădínhădaoăđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă2,1-4,2ăđi(cid:1223)m,ăt(cid:1263)ăr(cid:1249)iăchoăđ(cid:1219)nădính.ăCh(cid:1229)ătiêu này có liên quan ch(cid:1211)tăch(cid:1217)ăđ(cid:1219)năch(cid:1229)ătiêuăv(cid:1221)ăđ(cid:1245)ăm(cid:1221)mă(cid:1251)ăcácăt(cid:1241)ăhợp.ăT(cid:1241)ăhợpănƠoăcóăđ(cid:1245)ădínhăt(cid:1237)tăthìăc(cid:1131)mă ĕnăm(cid:1221)măđ(cid:1219)năr(cid:1193)tăm(cid:1221)m.ăNhìnăchung,ăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóăđ(cid:1245)ătrắngăvƠăđ(cid:1245)ăbóngăt(cid:1237)t.ăV(cid:1221)ă đ(cid:1245)ăngonăđ(cid:1133)ợcăđánhăgiáăt(cid:1263)ă2,4ăđi(cid:1223)mă(h(cid:1131)iăngon)ăđ(cid:1219)nă4,5ăđi(cid:1223)mă(ngon).ăHaiăt(cid:1241)ăhợpă AT27/RA28ăvƠăAT24/RA28ăchoăđ(cid:1245)ăngonăc(cid:1259)aăc(cid:1131)mălƠăcaoănh(cid:1193)t,ăl(cid:1195)năl(cid:1133)ợtălƠă4,4ăvƠă 4,5ăđi(cid:1223)m.ăBi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nămùiăth(cid:1131)măc(cid:1259)aăc(cid:1131)măph(cid:1191)năánhăkháărõăkhiălaiăgiữaăhaiăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ă th(cid:1131)mă >ă b(cid:1237)ă th(cid:1131)mă ho(cid:1211)că m(cid:1213)ă th(cid:1131)mă >ă b(cid:1237)ă m(cid:1213)ă khôngă th(cid:1131)m.ă Conă laiă đ(cid:1133)ợcă laiă t(cid:1263)ă haiă ngu(cid:1239)năb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăth(cid:1131)măchoămùiăth(cid:1131)măc(cid:1259)a c(cid:1131)măt(cid:1237)tăvƠăb(cid:1221)năkhiăc(cid:1131)măđƣăngu(cid:1245)i.ăCònăconă laiăcóăb(cid:1237)ăho(cid:1211)căm(cid:1213)ăth(cid:1131)măthìămùiăth(cid:1131)măc(cid:1259)aăc(cid:1131)măth(cid:1131)măr(cid:1193)tănh(cid:1213)ăho(cid:1211)căm(cid:1193)tămùiăth(cid:1131)mă trongăquáătrìnhăn(cid:1193)uăn(cid:1133)(cid:1247)ng.ăVìăv(cid:1201)yăđ(cid:1223)ăt(cid:1189)oăđ(cid:1133)ợcăconălaiăcóămùiăth(cid:1131)măt(cid:1237)tăc(cid:1195)năph(cid:1191)iă chọnăcácădòngăb(cid:1237)ă m(cid:1213)ă đ(cid:1221)uăcóăgenăquiăđ(cid:1231)nhătínhăth(cid:1131)m.ăHaiădòngă m(cid:1213)ălƠăAT24ăvƠă AT27ăcóămùiăth(cid:1131)măđ(cid:1201)măvƠă(cid:1241)năđ(cid:1231)nhăkhiălaiăv(cid:1247)iădòngăb(cid:1237)ăRA28ăth(cid:1131)măchoăconălaiă cóăc(cid:1131)mămùiăth(cid:1131)măđ(cid:1201)măvƠăth(cid:1131)măđ(cid:1211)cătr(cid:1133)ng.
89
B(cid:1191)ng 4.23. Đi(cid:1223)măđánhăgiáăcácăch(cid:1229) tiêu ch(cid:1193)tăl(cid:1133)(cid:1255)ngăc(cid:1131)măc(cid:1259)a các t(cid:1241) h(cid:1255)p lai trong v(cid:1257) mùa 2012
Đ(cid:1131)năv(cid:1231) tính:ăĐi(cid:1223)m
Đ(cid:1245)ăm(cid:1221)m Đ(cid:1245)ădính Đ(cid:1245)ătrắng Đ(cid:1245)ăbóng Đ(cid:1245)ăngon Mùiăth(cid:1131)m
Tómă l(cid:1189)i:ă Conă laiă cóă m(cid:1213)ă lƠă cácă dòngă TGMSă m(cid:1247)iă đ(cid:1221)uă cóă th(cid:1249)iă giană sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ngă ngắnă h(cid:1131)nă ho(cid:1211)că t(cid:1133)(cid:1131)ngă đ(cid:1133)(cid:1131)ngă v(cid:1247)iă TH3-3, ngắnă h(cid:1131)nă v(cid:1247)iă TH7-2ă c(cid:1191)ă (cid:1251)ă v(cid:1257)ă xuơnăvƠăv(cid:1257)ămùa.ăChi(cid:1221)uăcaoăcơyăthu(cid:1245)călo(cid:1189)iăbánălùn.ăB(cid:1237)năt(cid:1241)ăhợpălaiăcóănĕngăsu(cid:1193)tă
4,6 3,8 4,7 4,7 4,6 4,6 4,1 3,3 4,6 4,7 4,6 4,2 4,6 4,8 4,7 4,6 4,4 4,7 4,6 4,6 3,8 2,2 3,7 3,6 3,6 2,4 2,3 3,8 3,5 3,6 2,1 1,8 4,2 3,2 3,8 4,0 3,8 3,9 3,7 3,8 3,9 3,7 3,8 3,7 4,1 4,2 3,9 3,7 3,6 3,9 4,1 3,9 3,2 2,1 3,3 3,5 3,2 2,3 2,1 2,7 3,2 3,1 2,3 2,1 4,6 3,6 4,9 4,8 4,6 4,8 3,7 4,8 5,0 4,8 5,0 4,9 4,9 5,0 4,8 5,0 4,9 4,9 5,0 4,7 4,2 3,5 3,9 4,1 4,0 3,5 3,1 3,7 3,9 3,9 3,6 3,3 4,2 4,2 4,1 3,9 3,8 3,9 3,9 3,9 3,9 3,7 4,5 4,2 4,3 4,6 4,0 4,5 4,2 4,0 4,6 4,1 3,8 3,8 3,6 4,2 3,9 3,7 3,6 3,6 3,9 4,0 3,7 3,1 3,6 3,5 3,7 4,1 3,6 3,4 3,2 3,6 3,9 3,7 4,2 3,9 4,2 4,5 3,9 4,1 3,8 4,2 4,4 4,1 3,3 3,1 3,7 3,9 3,8 3,2 3,4 3,4 3,7 3,9 2,7 2,6 1,2 1,2 2,1 2,3 2,2 1,1 1,1 2,3 3,2 2,3 1,2 1,2 3,3 4,6 3,2 1,1 1,2 3,3 4,4 3,2 1,0 1,0 1,1 1,1 1,3 1,0 1,0 1,2 1,1 1,1 1,0 1,2 T(cid:1241)ăhợp AT1/R12-1 AT1/R12-7 AT1/RA27 AT1/RA28 AT1/RA29 AT5/R12-1 AT5/R12-7 AT5/RA27 AT5/RA28 AT5/RA29 AT24/R12-1 AT24/R12-7 AT24/RA27 AT24/RA28 AT24/RA29 AT27/R12-1 AT27/R12-7 AT27/RA27 AT27/RA28 AT27/RA29 T1S-96/R12-1 T1S-96/R12-7 T1S-96/RA27 T1S-96/RA28 T1S-96/RA29 T7S/R12-1 T7S/R12-7 T7S/RA27 T7S/RA28 T7S/RA29 TH3-3ă(đ/c1) TH7-2ă(đ/c2)
90
thựcă thuă v(cid:1257)ă xuơnă đ(cid:1189)tă trênă 70ă t(cid:1189)/ha,ă v(cid:1257)ă mùaă trênă 65ă t(cid:1189)/ha.ă Cácă t(cid:1241)ă hợpă laiă đóă lƠ:ă AT24/RA28; AT27/R12-1;ăAT27/RA27ăvƠăAT27/RA28.ăTrongă4ăt(cid:1241)ăhợpălai,ăcóă t(cid:1241) hợpăAT27/RA27ăcóăt(cid:1229)ăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăvƠăt(cid:1229)ăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăth(cid:1193)pă(d(cid:1133)(cid:1247)iă70%),ăcácăt(cid:1241)ă hợpăcònăl(cid:1189)iăđ(cid:1221)uătrênă70%.ăG(cid:1189)oăc(cid:1259)aă4ăt(cid:1241)ăhợpăthu(cid:1245)căd(cid:1189)ngăthonădƠi.ăTrongă4ăt(cid:1241)ăhợpă cóăt(cid:1241)ăhợpăAT27/R12-1ălƠăc(cid:1131)măkhôngăcóămùiăth(cid:1131)m,ăcácăt(cid:1241)ăhợpăcònăl(cid:1189)iăđ(cid:1221)uăcóămùiă th(cid:1131)măđ(cid:1201)m.ăC(cid:1191)ă4ăt(cid:1241)ăhợpăđ(cid:1221)uăcóăc(cid:1131)măthu(cid:1245)călo(cid:1189)iăngonăvƠăm(cid:1221)m.ă
4.3.3. Đánhăgiáăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăh(cid:1255)păchungăvàăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăh(cid:1255)păriêngăc(cid:1259)aăcácă dòngăb(cid:1237)ămẹ 4.3.3.1. Đánh giá kh(cid:811) năng kết hợp chung và kh(cid:811) năng kết hợp riêng c a các dòng bố mẹ trên các tính tr(cid:809)ng cấu thành năng suất và năng suất a) Đánh giá khả năng kết hợp chung của các dòng bố mẹ trên các tính trạng cấu thành năng suất và năng suất.
Quaăb(cid:1191)ngăphơnătíchătrênăcácătínhătr(cid:1189)ngănh(cid:1133)ăs(cid:1237)ăbôngătrênăkhóm,ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tătrênă bông,ă s(cid:1237)ă h(cid:1189)tă chắcă trênă bông,ă kh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợngă 1000ă h(cid:1189)tă vƠă nĕngă su(cid:1193)tă thựcă thuă c(cid:1259)a 6
dòngăm(cid:1213)ă(Line)ăvƠă5ădòngăb(cid:1237)ă(Tester)ăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.24ăvƠăchoă nh(cid:1201)năxétănh(cid:1133)ăsau:
R12-1
(cid:1237) b ă g n ò D
R12-7 RA27
RA28 RA29
B(cid:1191)ng 4.24. Giá tr(cid:1231) kh(cid:1191) nĕngăk(cid:1219)t h(cid:1255)p chung c(cid:1259)a các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) trên m(cid:1245)t s(cid:1237) tính tr(cid:1189)ngănĕngăsu(cid:1193)t v(cid:1257) mùa 2012 Kh(cid:1237)i l(cid:1133)ợngă 1000ăh(cid:1189)t 0,056ns -0,040ns -0,183ns -0,040ns 0,246* 0,387
S(cid:1237)ă bông/khóm -0,222ns -0,270ns 0,442* 0,713** 0,349ns 0,660 S(cid:1237)ăh(cid:1189)tă chắc/bông -0,492ns 0,365ns -0,492ns 0,270ns -0,016ns 0,623 S(cid:1237)ă h(cid:1189)t/bông 0,310ns 0,167ns 0,881** 0,416* 0,548* 0,806
LSD0,01 LSD0,05
(cid:1213) m ă g n ò D
AT1
AT5 AT24 AT27 T1S-96 T7S
0,402 0,286ns 0,364* 0,230ns 0,386* -0,381ns -0,381ns 0,674 0,491 -0,492ns -0,270ns 0,962** 0,918** 0,786* 0,452* 0,825 0,379 0,230ns 0,063ns 0,475* 0,486* -0,714ns -0,381ns 0,636 0,236 0,690** 0,219* 0,423** 0,517** -0,143ns -0,254ns 0,396 Nĕngăsu(cid:1193)tă thựcăthu -0,040ns 0,008ns -0,183ns 0,341* -0,135ns 0,638 0,389 -0,794ns 0,349* 0,762** 0,762** 0,151ns -0,571ns 0,652
0,320 0,392 0,302 0,188 0,310 LSD0,01 LSD0,05
91
- V(cid:1221)ăs(cid:1237)ăbôngătrênăkhóm:ăCh(cid:1229)ăduyănh(cid:1193)tădòngăb(cid:1237)ăRA28ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpă chungăcaoănh(cid:1193)tăv(cid:1247)iăgiáătr(cid:1231)ă0,713ăv(cid:1247)iăm(cid:1261)căđ(cid:1245)ătinăc(cid:1201)yălƠă99%.ăDòng b(cid:1237) RA27 và dòngăm(cid:1213)ăAT5, AT27ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăcaoăv(cid:1221)ătínhătr(cid:1189)ngăs(cid:1237)ăbông trên khómă(cid:1251)ăm(cid:1261)căsaiăkhácăcóăỦănghĩaă0,05.
- V(cid:1221)ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tătrênăbông:ăDòngăb(cid:1237)ăRA27ăvƠăhai dòngăm(cid:1213) AT24, AT27ăcóăkh(cid:1191)ă nĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăcaoăv(cid:1247)iăm(cid:1261)căsaiăkhácăcóăỦănghĩaălƠă0,01.ăHai dòng b(cid:1237)ă(RA28;ă RA29)ăvƠăhaiădòngăm(cid:1213) (T1S-96; T7S) cóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăv(cid:1221)ătínhătr(cid:1189)ngăs(cid:1237)ă h(cid:1189)tătrênăbôngă(cid:1251)ăm(cid:1261)cătinăc(cid:1201)yă95%..
- V(cid:1221)ă s(cid:1237)ă h(cid:1189)tă chắcă trên bông: 2/6 dòngă m(cid:1213)ă cóă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpă chungă v(cid:1221)ă tínhă tr(cid:1189)ngă s(cid:1237)ă h(cid:1189)tă chắcă trênă bôngă v(cid:1247)iă m(cid:1261)că đ(cid:1245)ă tină c(cid:1201)yă lƠă 95%.ă Cácă dòngă cònă l(cid:1189)iă khôngăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungă(cid:1251)ătínhătr(cid:1189)ngănƠy.
- V(cid:1221)ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)t:ăB(cid:1237)nădòngăm(cid:1213)ălƠăAT1;ăAT5;ăAT24ăvƠăAT27ăcóă kh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăcaoăv(cid:1221)ătínhătr(cid:1189)ngăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)t,ăv(cid:1247)iăcácăgiáătr(cid:1231)ăl(cid:1195)nă l(cid:1133)ợtălƠă0,69;ă0,219;ă0,423ăvƠă0,517.ăTrongăđó,ă3ădòngălƠăAT1;ăAT24ăvƠăAT27ăcóă sựă saiă khácă cóă Ủă nghĩaă 0,01.ă Dòngă b(cid:1237)ă RA27ă cóă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpăchungă (cid:1251)ătínhă tr(cid:1189)ngăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăv(cid:1247)iăm(cid:1261)c tinăc(cid:1201)yălƠă95%.
- V(cid:1221)ănĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthu:ăBaădòngăm(cid:1213)ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăcaoăv(cid:1221)ă ch(cid:1229)ătiêuăđánhăgiáănĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthu.ăTrongăđó,ă2ădòngălƠăAT24ăvƠăAT27ăcóăkh(cid:1191)ă
nĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăv(cid:1221)ănĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăcaoăv(cid:1247)iăsựăsaiăkhácăcóăỦănghĩaălƠă0,01.ă DòngăAT5ăcũngănh(cid:1133)ădòngăRA28ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăv(cid:1221)ănĕngăsu(cid:1193)tăthựcă thuănh(cid:1133)ngă(cid:1251)ăv(cid:1247)iăm(cid:1261)cătinăc(cid:1201)yălƠă95%.
Tómăl(cid:1189)i,ăđánhăgiáăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ătrênă5 ch(cid:1229)ă tiêuă(s(cid:1237)ăbôngătrênăkhóm,ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tătrênăbông,ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắc trênăbông,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ă h(cid:1189)t và nĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthu)ăchoăth(cid:1193)y:ădòngăm(cid:1213)ăAT27ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungă caoăv(cid:1247)iă5/5 ch(cid:1229)ătiêuăđánhăgiá,ădòngăm(cid:1213)ăAT24ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungă(cid:1251)ă 4/5 ch(cid:1229)ătiêu.ăDòngăb(cid:1237)ăRA28ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungă(cid:1251)ă3/5 ch(cid:1229)ătiêuăđánhăgiá.
b) Khả năng kết hợp riêng của các dòng bố mẹ trên các tính trạng cấu thành năng suất và năng suất.
Trongăquáătrìnhăt(cid:1189)oăvƠăchọnălọcăcácădòngătựăph(cid:1237)i,ăsauăkhiăđƣăxácăđ(cid:1231)nhăkh(cid:1191)ă
nĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăng(cid:1133)(cid:1249)iătaăm(cid:1247)iăti(cid:1219)năhƠnhăxácăđ(cid:1231)nhăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêng.ăTuyă nhiên,ăkhiăxétăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăn(cid:1219)uătaălo(cid:1189)iăb(cid:1235)ăcác dòngăm(cid:1245)tăcáchăquáăch(cid:1211)tă ch(cid:1217)ă đôiă khi đ(cid:1223)ă m(cid:1193)tă m(cid:1245)tă s(cid:1237)ă dòngă cóă giáă tr(cid:1231)ă v(cid:1221)ă sau.ă Đánhă giáă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpă riêngănhằmăxácăđ(cid:1231)nhăb(cid:1251)iăcácăki(cid:1223)uăho(cid:1189)tăđ(cid:1245)ngătínhătr(cid:1245)i,ăátăch(cid:1219)ăhayăsiêuătr(cid:1245)iăc(cid:1259)aăcácă
92
genă nh(cid:1133)ngă l(cid:1189)iă ch(cid:1231)uă tácă đ(cid:1245)ngă rõă r(cid:1227)tă c(cid:1259)aă đi(cid:1221)uă ki(cid:1227)nă ngo(cid:1189)iă c(cid:1191)nh (Tr(cid:1195)nă Duyă QuỦ,ă 2000). Theo Ma et al. (2002),ăđƣănghiênăc(cid:1261)uăđánhăgiáănhi(cid:1221)uăt(cid:1241)ăhợpălúaălaiăvƠăchoă bi(cid:1219)t:ăH(cid:1195)uăh(cid:1219)tăcácăt(cid:1241)ăhợpălúaălaiăđ(cid:1221)uăchoănĕngăsu(cid:1193)tăcaoăh(cid:1131)nălúaăthu(cid:1195)năt(cid:1263)ă20-30% vƠăhọăđƣăxácăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1133)ợcăm(cid:1237)iăt(cid:1133)(cid:1131)ngăquanăthu(cid:1201)năgiữaănĕngăsu(cid:1193)tăvƠăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắcătrên bôngă(r=0.78);ănĕngăsu(cid:1193)tăvƠăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă(r=0.57);ănĕngăsu(cid:1193)tăvƠăs(cid:1237)ăbôngă trênăkhómă(r=0.34).ăHaiăch(cid:1229)ătiêuăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắcătrênăbôngăvƠăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăcóă t(cid:1133)(cid:1131)ngăquanăch(cid:1211)tăv(cid:1247)iănĕngăsu(cid:1193)t.ăVìăv(cid:1201)y, đánhăgiáăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăc(cid:1259)aăcácă dòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ădựaătrênăcácătínhătr(cid:1189)ngăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắcătrênăbông,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăvƠă nĕngăsu(cid:1193)t,ăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.25; 4.26 và 4.27.
- V(cid:1221)ăs(cid:1237) h(cid:1189)tăchắcătrênăbông:ădòngăm(cid:1213)ăAT24;ăAT27ăvƠăT7S cóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tă hợpă riêngă t(cid:1237)tă v(cid:1247)iă dòngă b(cid:1237)ă RA28ă (cid:1251)ă m(cid:1261)că saiă khácă cóă Ủă nghĩaă là 0,01. Ngoài ra, dòngăm(cid:1213)ăAT27ăcònăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăcaoăv(cid:1247)iădòngăb(cid:1237)ăR12-1ăvƠăRA29ă(cid:1251)ă m(cid:1261)cătinăc(cid:1201)yăl(cid:1195)năl(cid:1133)ợtălƠă99%ăvƠă95%.ăDòngăm(cid:1213)ăT1S-96ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngă
caoăv(cid:1247)iădòngăb(cid:1237)ăRA27ăvƠăRA29,ădòngăT7Săcònăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăcaoă v(cid:1247)iădòngăb(cid:1237)ăR12-7 (b(cid:1191)ngă4.25).
B(cid:1191)ng 4.25. Giá tr(cid:1231) kh(cid:1191) nĕngăk(cid:1219)t h(cid:1255)p riêng trên tính tr(cid:1189)ng s(cid:1237) h(cid:1189)t ch(cid:1203)c trên bông c(cid:1259)a các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) (cid:1251) v(cid:1257) mùa 2012
AT1
AT5
AT24
(cid:1213) m ă g n ò D
AT27
T1S-96
T7S R12-1 0,770** -1,397ns -0,508ns 0,714** 0,048ns -0,286ns R12-7 0,579* 0,413ns -0,032ns -0,476ns -1,143ns 0,857** Dòngăb(cid:1237) RA27 -1,230ns -0,397ns -0,175ns 0,381ns 1,048** -0,619ns RA28 0,675* 0,559* 0,730** 0,714** -0,048ns 0,952** RA29 0,294ns 0,460ns 0,349ns 0,571* 0,571* -0,762ns
0,683
- V(cid:1221)ătínhătr(cid:1189)ngăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)t:ăCácădòngăm(cid:1213)ăAT24;ăAT27;ăT1S-96
vƠăT7Săđ(cid:1221)uăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăcaoăv(cid:1221)ătínhătr(cid:1189)ngăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăv(cid:1247)iă dòngăb(cid:1237)ăRA28ă(cid:1251)ăm(cid:1261)c saiăkhácăcóăỦănghĩaălƠă0,01.ăCácădòngăm(cid:1213)ăAT1;ăAT5 cóăkh(cid:1191)ă nĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăcaoăv(cid:1221)ătínhătr(cid:1189)ngăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăv(cid:1247)i dòngăb(cid:1237)ăRA27,ăcácă dòng AT5; AT27 và T1S-96 cóă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpă riêngă caoă v(cid:1221)ă tínhă tr(cid:1189)ngă kh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăv(cid:1247)iădòngăb(cid:1237)ăRA29ăv(cid:1247)iămựcăđ(cid:1245)ătinăc(cid:1201)yălƠă99%ă(b(cid:1191)ngă4.26).
0,475 LSD0,01 LSD0,05
93
B(cid:1191)ng 4.26. Giá tr(cid:1231) kh(cid:1191) nĕngăk(cid:1219)t h(cid:1255)p riêng trên tính tr(cid:1189)ng kh(cid:1237)iăl(cid:1133)(cid:1255)ng 1000 h(cid:1189)t c(cid:1259)a các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) (cid:1251) v(cid:1257) mùa 2012
AT1
AT5
AT24
(cid:1213) m ă g n ò D
AT27
T1S-96
T7S R12-1 0,500** -0,111ns -0,167ns -0,111ns 0,003** 0,111** R12-7 0,262** -0,349ns 0,262** -0,016ns -0,238ns 0,206** Dòngăb(cid:1237) RA27 0,071** 0,127** -0,595ns 0,127ns -0,095ns 0,016ns RA28 -0,405ns -0,016ns 0,262** 0,116** 0,095** 0,206** RA29 -0,357ns 0,032** -0,02ns 0,032** 0,143** -0,413ns
- V(cid:1221)ănĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthu:ăHaiădòngăm(cid:1213)ăAT24ăvƠ AT27ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpă riêng caoăv(cid:1247)i dòngăb(cid:1237)ăRA28 (cid:1251)ăm(cid:1261)căđ(cid:1245)ătin c(cid:1201)yălƠă99%.ăCácădòngăm(cid:1213)ăAT5;ăAT24ă và AT27ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăcaoăv(cid:1247)iădòngăb(cid:1237)ăRA29 nh(cid:1133)ngă(cid:1251)ăm(cid:1261)căsai khác cóăỦănghĩaălƠă0,05. Haiădòngăm(cid:1213)ăbanăđ(cid:1195)uălƠăT1S-96ăvƠăT7Săthìăch(cid:1229)ăduyănh(cid:1193)tăcóă dòngăm(cid:1213)ăT7Săcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợp riêngăcaoăv(cid:1247)iădòngăb(cid:1237)ăR12-1, các dòngăcònăl(cid:1189)iă khôngăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngă(cid:1251)ătínhătr(cid:1189)ngănƠyă(b(cid:1191)ngă4.27).
0,030 0,021 LSD0,01 LSD0,05
B(cid:1191)ng 4.27. Giá tr(cid:1231) kh(cid:1191) nĕngăk(cid:1219)t h(cid:1255)p riêng trên tính tr(cid:1189)ngănĕngăsu(cid:1193)t th(cid:1269)c thu c(cid:1259)a các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) (cid:1251) v(cid:1257) mùa 2012
AT1
AT5
AT24
(cid:1213) m ă g n ò D
AT27
T1S-96
T7S R12-1 -0,349ns -0,127ns -0,571ns 0,429ns 0,373ns 0,762* R12-7 0,937* -0,841ns -0,286ns 0,714ns -1,008ns 0,048ns Dòngăb(cid:1237) RA27 0,460ns -0,651ns -0,095ns -0,095ns 0,183ns -0,095ns RA28 -0,397ns 0,159ns 1,381** 1,714** -0,008ns 0,048ns RA29 -0,254ns 0,968* 0,776* 0,810* -0,532ns -0,143ns
Tómă l(cid:1189)i:ă Đánhă giáă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpăriêngă trênă 3ă tínhătr(cid:1189)ngă (s(cid:1237)ă h(cid:1189)tă chắcă trênă bông;ă kh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợngă 1000ă h(cid:1189)tă vƠă nĕngă su(cid:1193)tă thựcă thu)ă thìă c(cid:1191)ă 2ă dòngă AT24ă vƠă AT27ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăcaoăv(cid:1247)iădòngăb(cid:1237)ăRA28ătrênăc(cid:1191)ă3ătínhătr(cid:1189)ngăđánhă giá (cid:1251)ăm(cid:1261)căsaiăkhácăcóăỦănghĩaălƠă0,01.
1,077 0,749 LSD0,01 LSD0,05
94
4.3.3.2. Đánh giá kh(cid:811) năng kết hợp chung và kh(cid:811) năng kết hợp riêng c a các dòng bố mẹ trên các tính tr(cid:809)ng liên quan đến chất lượng a) Đánh giá khả năng kết hợp chung của các dòng bố mẹ trên các tính trạng liên quan đến chất lượng
Đánhăgiáăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăv(cid:1221)ă6ătínhătr(cid:1189)ngăliênăquanăđ(cid:1219)năch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngă g(cid:1189)oăvƠăc(cid:1131)mă(tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxát;ătỷăl(cid:1227)ătrắngătrong;ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)t;ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose;ă hƠmăl(cid:1133)ợngăproteinăvƠăđ(cid:1245)ăngonăc(cid:1131)m),ăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.28.
B(cid:1191)ng 4.28. Giá tr(cid:1231) kh(cid:1191) nĕngăk(cid:1219)t h(cid:1255)p chung c(cid:1259)a các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) trên m(cid:1245)t s(cid:1237) tính tr(cid:1189)ng ch(cid:1193)tăl(cid:1133)(cid:1255)ng (cid:1251) v(cid:1257) mùa 2012 Hàm
Hàm
Tỷ l(cid:1227)ă g(cid:1189)oăxát Chi(cid:1221)uă dƠiăh(cid:1189)t Đ(cid:1245)ăngonă c(cid:1131)m
R12-1
R12-7
(cid:1237) b ă g n ò D
RA27
RA28
RA29 Tỷ l(cid:1227)ă trắngă trong -0,024ns -0,024ns 0,024ns 0,462* 0,024ns 0,008ns -0,230ns 0,480* -0,420ns 0,341ns l(cid:1133)ợngă amylose 0,452* -0,833ns 0,310ns 0,119ns 0,167ns l(cid:1133)ợngă protein 0,000ns 0,190ns -0,381ns 0,143ns -0,048ns -0,532ns -0,437ns 0,087ns 0,563* 0,278ns
-0,349ns 0,413ns 0,127ns 0,911** -0,159ns 0,835 0,727 0,678 0,675 0,776 0,634 LSD0,01
LSD0,05
AT1
AT5
AT24
(cid:1213) m ă g n ò D
AT27
T1S-96
T7S 0,509 -0,135ns -0,302ns 0,746* 0,943** 0,198ns 0,921** 0,443 -0,095ns 0,238ns -0,206ns 0,361* -0,040ns 0,405* 0,411 0,468* 0,468* 0,024ns 0,079ns -0,754ns -0,476ns 0,473 -0,111ns 0,333ns -0,556ns 0,878** -0,333ns -0,500ns 0,387 0,595* 0,040ns -0,349ns 0,695** -0,294ns -0,071ns
0,855 0,745 0,413 0,222ns 0,111ns 0,111ns 0,320ns -0,167ns -0,167ns 0,695 0,575 0,794 0,649 LSD0,01
Trongăcácădòngăm(cid:1213)ăthamăgiaăđánhăgiáăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăch(cid:1229)ăcóăduyă nh(cid:1193)tădòngăm(cid:1213)ăAT27ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăcaoăv(cid:1247)iă4/6 tínhătr(cid:1189)ngăliênăquană đ(cid:1219)năch(cid:1193)t l(cid:1133)ợng.ăCácătínhătr(cid:1189)ngăđóălƠ:ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxát;ătỷ l(cid:1227)ătrắngătrong;ăhƠmăl(cid:1133)ợngă protein và đ(cid:1245)ăngonăc(cid:1131)m.ăDòngăm(cid:1213) AT24 vƠădòngăm(cid:1213)ăT7S có kh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpă chungă caoă v(cid:1247)iă tínhă tr(cid:1189)ngă tỷ l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă xát. Dòngă b(cid:1237)ă RA28ă cóă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpă chungă caoă v(cid:1247)iă cácă tínhă tr(cid:1189)ngă nh(cid:1133):ă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă xát,ă tỷ l(cid:1227)ă trắngă trongă vƠă đ(cid:1245)ă ngonă c(cid:1131)m (b(cid:1191)ngă4.28).
0,406 0,354 0,330 0,273 0,377 0,308 LSD0,05
95
b) Đánh giá khả năng kết hợp riêng của các dòng bố mẹ trên các tính trạng liên quan đến chất lượng
+ă V(cid:1221) tỷ l(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxát:ăHaiădòngăm(cid:1213)ăAT24ăvƠăAT27ăđ(cid:1221)uăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tă hợpă riêngăcaoătrênătínhătr(cid:1189)ngătỷ l(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăv(cid:1247)iăhaiădòngăb(cid:1237)ălƠăRA27ăvƠăRA28.ăDòngăAT1ă cóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăcaoăv(cid:1247)iădòng b(cid:1237)ăR12-1 và RA28,ădòngăAT5ăv(cid:1247)iădòngăb(cid:1237)ă RA29,ădòngăAT9ăv(cid:1247)iădòngăb(cid:1237)ăR12-1ăvƠăRA29.ăHaiădòngăm(cid:1213)ăbanăđ(cid:1195)uăkhôngăcóăkh(cid:1191)ă nĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăv(cid:1247)iăcácădòngăb(cid:1237)ăv(cid:1221)ăch(cid:1229)ătiêuătỷ l(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátă(b(cid:1191)ngă4.29).
B(cid:1191)ng 4.29. Giá tr(cid:1231) kh(cid:1191) nĕngăk(cid:1219)t h(cid:1255)p riêng trên tính tr(cid:1189)ng t(cid:1273) l(cid:1227) g(cid:1189)o xát c(cid:1259)a các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) (cid:1251) v(cid:1257) mùa 2012
(cid:1213) m ă g n ò D
AT1 AT5 AT24 AT27 T1S-96 T7S R12-1 1,516** -0,317 0,127ns -1,095ns -1,151ns -0,206ns R12-7 -1,246ns 0,921ns -0,635ns 0,810ns 0,754ns -0,968ns Dòngăb(cid:1237) RA27 -1,294ns -1,127ns 1,651** 1,095* 0,373ns 0,317ns RA28 1,611** -0,889ns 1,141* 1,667** 0,611ns 0,222ns RA29 -1,008ns 1,825** -0,397ns -0,952ns -1,341ns 0,270ns
+ăV(cid:1221)ătínhătr(cid:1189)ngăchi(cid:1221)uă dƠiăh(cid:1189)tăg(cid:1189)o:ăDòngăAT1 cóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngă caoăv(cid:1247)iădòngăb(cid:1237)ăR12-1 và RA29;ădòngăAT24ăv(cid:1247)iădòngăb(cid:1237)ăR12-7;ădòngăAT9ăv(cid:1247)iă dòngăb(cid:1237)ăRA27ăvƠăAT1ăv(cid:1247)iădòngăRA29.ăHaiădòngăm(cid:1213)ăAT24ăvƠăAT27ăkhôngăcóă kh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăv(cid:1221)ătínhătr(cid:1189)ngăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăv(cid:1247)iădòngăb(cid:1237)ăRA28ă(b(cid:1191)ngă4.30).
1,422 0,989 LSD0,01 LSD0,05
B(cid:1191)ng 4.30. Giá tr(cid:1231) kh(cid:1191) nĕngăk(cid:1219)t h(cid:1255)p riêng trên tính tr(cid:1189)ng chi(cid:1221)u dài h(cid:1189)t g(cid:1189)o c(cid:1259)a các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) (cid:1251) v(cid:1257) mùa 2012
(cid:1213) m ă g n ò D
AT1 AT5 AT24 AT27 T1S-96 T7S R12-1 1,159** -0,730ns -0,730ns -0,286ns -0,119ns -0,786ns R12-7 0,397ns -0,159ns 0,841* 0,286ns -0,548ns -0,214ns Dòngăb(cid:1237) RA27 -1,317ns -0,873ns -0,873ns -0,762ns 1,071* 1,405** RA28 -0,413ns 0,698ns 0,365ns 0,476ns -0,357ns -0,357ns RA29 0,159** 0,270ns 0,270ns 0,381ns 0,214ns -0,119ns
1,155 0,803 LSD0,01 LSD0,05
96
+ăV(cid:1221)ătínhătr(cid:1189)ngăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose:ăDòngăm(cid:1213)ăAT24ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpă riêngă caoă v(cid:1247)iă dòngă b(cid:1237)ă RA29,ă dòngă m(cid:1213)ă AT27ă cóă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpă caoă v(cid:1221)ă tínhă dòngăb(cid:1237)ăRA28ăv(cid:1247)iăsựăsaiăkhácăcóăỦănghĩaă0,05ă(b(cid:1191)ngă4.31).
B(cid:1191)ng 4.31. Giá tr(cid:1231) kh(cid:1191) nĕngăk(cid:1219)t h(cid:1255)p riêng trên tính tr(cid:1189)ngăhƠmăl(cid:1133)(cid:1255)ng amylose c(cid:1259)a các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) (cid:1251) v(cid:1257) mùa 2012
AT1
AT5
AT24
(cid:1213) m ă g n ò D
AT27
T1S-96
T7S R12-1 0,103ns -0,230ns 0,214ns 0,159ns -0,341ns -0,286ns R12-7 -0,611ns -0,278ns -0,500ns -0,222ns 1,278** 1,000ns RA28 0,437ns 0,103ns 0,214ns 0,759* -0,675ns -0,619ns RA29 0,056ns 0,389ns 0,767* 0,444ns -0,722ns -0,667ns
Dòngăb(cid:1237) RA27 0,579ns 0,246ns 0,024ns -0,032ns -0,532ns -0,476ns 1,049
+ăV(cid:1221)ătínhătr(cid:1189)ngăđ(cid:1245)ăngon c(cid:1131)m: Các dòngăm(cid:1213)ăAT5; AT24 và AT27 cóăkh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpă riêngă caoă v(cid:1247)iă2ă dòngă b(cid:1237)ă RA28 vƠă RA29.ă Trongă đó,ă haiă dòngă m(cid:1213)ă AT24ăvƠăAT27ăcóăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăriêngăcaoăv(cid:1247)i 2 dòng b(cid:1237)ăRA28ăvƠăRA29ă(cid:1251)ă m(cid:1261)c tinăc(cid:1201)yălƠă99%ă(b(cid:1191)ngă4.32).
0,729 LSD0,01 LSD0,05
B(cid:1191)ng 4.32. Giá tr(cid:1231) kh(cid:1191) nĕngăk(cid:1219)t h(cid:1255)p riêng trên tính tr(cid:1189)ngăđ(cid:1245) ngonăc(cid:1131)mă c(cid:1259)a các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) (cid:1251) v(cid:1257) mùa 2012
AT1
AT5
AT24
(cid:1213) m ă g n ò D
AT27
T1S-96
T7S R12-1 -0,024ns -0,468ns 0,254ns -0,524ns 0,865* -0,357ns R12-7 0,548ns -1,230ns -0,175ns 1,048* -0,897ns -0,452ns Dòngăb(cid:1237) RA27 0,357ns 0,579ns -0,698ns -0,810ns 0,579ns -0,976ns RA28 0,214ns 0,770* 1,108** 1,219** 0,437ns 0,548ns RA29 0,167ns 0,889* 1,444** 1,333** -1,278ns 1,167**
Tómă l(cid:1189)i:ă Haiă dòngă m(cid:1213)ă (AT24ă vƠă AT27)ă cóă kh(cid:1191)ă nĕngă k(cid:1219)tă hợpăchungă caoă v(cid:1247)iăcácădòngăb(cid:1237)ătrênăcácătínhătr(cid:1189)ngănh(cid:1133)ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)t/bông,ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắcătrênăbông,ăkh(cid:1237)iă l(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăvƠănĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthu.ăĐánhăgiáăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpăchungăc(cid:1259)aăcácă dòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ătrênăcácăch(cid:1229)ătiêuăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợng,ăcóăduyănh(cid:1193)tădòngăm(cid:1213)ăAT27ăcóăkh(cid:1191)ănĕngă
1,078 0,750 LSD0,01 LSD0,05
97
k(cid:1219)tă hợpă chungă caoă v(cid:1247)iă cácă dòngă b(cid:1237)ă trênă cácă tínhă tr(cid:1189)ngă nh(cid:1133)ă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă xát,ă tỷ l(cid:1227)ă trắngătrong,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăproteinăvƠăđ(cid:1245)ăngonăc(cid:1131)m.ă
4.3.4. K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăphânătíchăch(cid:1229)ăs(cid:1237)ăch(cid:1233)năl(cid:1233)căc(cid:1259)aăcácătổăh(cid:1255)pălai
Ch(cid:1229)ăs(cid:1237)ăchọn lọcăgiúpăchoăvi(cid:1227)căchọnălọcănhi(cid:1221)uăgi(cid:1237)ngătrênănhữngătínhătr(cid:1189)ngă
mƠănhƠăchọnăgi(cid:1237)ngăquanătơmăđ(cid:1223)ăchọnăraănhữngăgi(cid:1237)ngămongămu(cid:1237)nănh(cid:1193)tătheoăm(cid:1257)că tiêuăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngăc(cid:1259)aămình.
B(cid:1191)ng 4.33. Các ch(cid:1229) tiêu phân tích ch(cid:1229) s(cid:1237) ch(cid:1233)n l(cid:1233)c c(cid:1259)a các t(cid:1241) h(cid:1255)p lai trong đi(cid:1221)u ki(cid:1227)n v(cid:1257) mùa 2012
Trung Ch(cid:1229)ătiêuălựaăchọn Giáătr(cid:1231) M(cid:1257)că tiêu bình
H(cid:1227)ă s(cid:1237) 10 1 Ph(cid:1195)nă chọn 65,3 H(cid:1227)ăs(cid:1237) bi(cid:1219)năđ(cid:1245)ng 0,04 63,3 66,1
10 7 1 2 3,7 69,7 4,2 71,1 4,1 72,8 0,12 0,19
7 7 2 2 79,3 1,84 89,7 3,2 96,4 4,0 0,11 0,58
5 5 3 3 66,1 7,2 68,6 7,3 78,0 7,7 0,06 0,02
5 2 3 4 7,6 20,0 8,4 17,2 9,3 30,8 0,08 0,14
Ghiăchú:ăNCTT:ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthu;ăTGST:ăTh(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ng
K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđánhăgiáă32ăt(cid:1241)ăhợpălaiătrongăv(cid:1257)ămùaă2012,ăchúngătôiăđƣălựaăchọnă
10ă ch(cid:1229)ă tiêu:ă Th(cid:1249)iă giană sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ng,ă nĕngă su(cid:1193)tă thựcă thu,ă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă xát,ă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă nguyên,ătỷă l(cid:1227)ătrắng trong,ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)t,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăprotein, đ(cid:1245)ăngonăc(cid:1131)măvƠămùiăth(cid:1131)măc(cid:1131)măđ(cid:1223)ăđ(cid:1133)aăvƠoăch(cid:1133)(cid:1131)ngătrìnhăphơnătíchăch(cid:1229)ăs(cid:1237)ăchọnălọc.
Trongăđó,ăch(cid:1229)ătiêuăv(cid:1221)ănĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăvƠăđ(cid:1245)ăngonăc(cid:1131)mălƠăm(cid:1257)cătiêuăchọnăs(cid:1237)ă1ăv(cid:1247)iă
h(cid:1227)ăs(cid:1237)ăchọnălọcălƠă10;ăTỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxát,ătỷăl(cid:1227)ătrắngătrongăvƠămùiăth(cid:1131)măc(cid:1131)mălƠăch(cid:1229)ătiêuă
chọnă lọcă s(cid:1237)ă 2ă v(cid:1247)iă h(cid:1227)ă s(cid:1237)ă chọnă lọcă lƠă 7;ă Tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă nguyên,ă chi(cid:1221)uă dƠiă h(cid:1189)tă vƠă hƠmă
l(cid:1133)ợngăproteinălƠăm(cid:1257)cătiêuăchọnălọcăs(cid:1237)ă3ăv(cid:1247)iăh(cid:1227)ăs(cid:1237)ăchọnălọcălƠă5.ăHaiăch(cid:1229)ătiêuăcóăgiáă
tr(cid:1231)ăcƠngăth(cid:1193)păcƠngăt(cid:1237)tălƠăth(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăvƠăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseăđ(cid:1133)ợcăchọnă
m(cid:1257)cătiêuăchọnălọcăs(cid:1237)ă4,ăv(cid:1247)iăh(cid:1227)ăs(cid:1237)ăchọnălọcăl(cid:1195)năl(cid:1133)ợtălƠă1ăvƠă2ă(b(cid:1191)ngă4.33).ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ă
chọnălọcăđ(cid:1133)ợcă6ăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóătri(cid:1223)năvọng.ăCácăt(cid:1241)ăhợpălaiăđóăđ(cid:1133)ợcălựaăchọnăl(cid:1195)năl(cid:1133)ợtă t(cid:1263)ă lựaă chọnă s(cid:1237)ă 1ă choă đ(cid:1219)nă lựaă chọnă s(cid:1237)ă 6,ă c(cid:1257)ă th(cid:1223)ă lƠ:ă AT24/RA28; AT1/RA28; AT27/RA28; AT27/RA29; AT24/R12-1ăvƠăAT24/RA29ă(b(cid:1191)ngă4.34).
NSTTă(t(cid:1189)/ha) Đ(cid:1245)ăngonăc(cid:1131)mă(đi(cid:1223)m) Tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátă(%ăthóc) Tỷăl(cid:1227)ătrắngătrongă(%ăg(cid:1189)oăxát) Mùiăth(cid:1131)măc(cid:1131)mă(đi(cid:1223)m) Tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênă(%ăg(cid:1189)oăxát) Chi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă(mm) HƠmăl(cid:1133)ợngăproteină(%) HƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă(%) TGST (ngày) 1 4 0,05 110,3 103,8 134,2
98
Hàm Hàm NS.
Ch(cid:1229)ăs(cid:1237)
B(cid:1191)ng 4.34. K(cid:1219)t qu(cid:1191) phân tích ch(cid:1229) s(cid:1237) ch(cid:1233)n l(cid:1233)c trên m(cid:1245)t s(cid:1237) tính tr(cid:1189)ng c(cid:1259)a các t(cid:1241) h(cid:1255)pălaiătrongăđi(cid:1221)u ki(cid:1227)n v(cid:1257) mùa 2012 Mùi Tỷ l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă nguyên
9 9
Tỷ l(cid:1227)ă trắngă trong l(cid:1133)ợngă amylose l(cid:1133)ợngă protein TGST (ngày) T(cid:1241)ăhợp Tỷ l(cid:1227)ă g(cid:1189)oăxát (%) Chi(cid:1221)uă dƠiăh(cid:1189)t (mm) thựcăthuă (t(cid:1189)/ha) Đ(cid:1245)ăngonă c(cid:1131)m (đi(cid:1223)m) (%) (%) (%) (%)
AT24/RA28 24,75 102,0 69,2 72,1 72,8 92,4 7,4 16,4 9,1 4,5 th(cid:1131)mă c(cid:1131)m (đi(cid:1223)m) 4,6
AT1/RA28 AT27/RA28 AT27/RA29 AT24/R12-1 AT24/RA29 26,39 26,39 28,06 28,62 29,15 102,0 103,0 108,0 102,0 106,0 61,8 69,4 62,7 64,2 64,7 70,8 71,9 69,5 71,5 70,8 68,2 71,3 65,4 67,3 66,8 86,4 92,1 91,2 84,2 91,8 7,2 7,4 7,4 7,1 7,5 18,4 16,6 17,2 17,4 16,9 8,3 8,9 8,1 8,0 8,2 4,1 4,4 4,1 4,2 3,9 2,3 4,4 3,2 1,2 3,2
4.3.5. K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăsoăsánhăcácătổăh(cid:1255)pălaiăcóătriểnăv(cid:1233)ng
T(cid:1263)ăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăchọnălọcăbằngăch(cid:1229)ăs(cid:1237)ăchọnălọcăc(cid:1259)aă30ăt(cid:1241)ăhợpălaiăm(cid:1247)i,ăchúngătôiă
ti(cid:1219)năhƠnhăthíănghi(cid:1227)măsoăsánhăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăcóătri(cid:1223)năvọngă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnăvƠăv(cid:1257)ămùaă 2013,ăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.35 và 4.36.
B(cid:1191)ng 4.35.ăNĕngăsu(cid:1193)t và các y(cid:1219)u t(cid:1237) c(cid:1193)uăthƠnhănĕngăsu(cid:1193)t c(cid:1259)a các t(cid:1241) h(cid:1255)p lai trongăđi(cid:1221)u ki(cid:1227)n v(cid:1257) xuân 2013
Tênăt(cid:1241)ăhợp NSLT (t(cid:1189)/ha) NSTT (t(cid:1189)/ha) S(cid:1237)ă bông /khóm S(cid:1237)ă h(cid:1189)t/ bông S(cid:1237)ăh(cid:1189)tă chắc/ bông Tỷăl(cid:1227)ă lép (%) KL. 1000ăh(cid:1189)t (gam)
AT1/RA28 5,4 193,8 169,3 12,6 25,4 92,9 67,2
AT24/R12-1 AT24/RA28 5,9 5,5 182,9 201,3 153,8 176,2 15,9 12,5 24,8 25,1 90,0 97,3 68,1 73,8
AT24/RA29 AT27/RA28 5,7 5,8 181,4 206,3 153,8 172,8 15,2 16,2 25,8 24,3 90,5 97,4 67,5 74,3
5,1 5,3 203,7 192,8 178,2 168,3 12,5 12,7 23,6 24,5 85,8 87,4 68,2 67,9
Ghi chú:ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthu:ăCV%ă=ă5,30;ăLSD0,05 =ă5,29ăt(cid:1189)/ha.
KL:ăKh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợng;ăNSLT:ăNĕngăsu(cid:1193)tălỦăthuy(cid:1219)t;ăNSTT:ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthu; đ/c:ăĐ(cid:1237)iăch(cid:1261)ng
K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăb(cid:1191)ngă4.35 choănh(cid:1201)năxét:ăs(cid:1237)ăbôngătrênăkhómăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpăt(cid:1263)ă5,1ă đ(cid:1219)nă5,9ănhánh,ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)t trênăbôngăt(cid:1263)ă181,4ăđ(cid:1219)nă206,3ăh(cid:1189)tăvƠăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắcătrênăbông t(cid:1263)ă153,8ăđ(cid:1219)nă178,2ăh(cid:1189)t.ăKh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiădaoăđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă23,6ă đ(cid:1219)nă25,8 gam,ănĕngăsu(cid:1193)tălỦăthuy(cid:1219)tăđ(cid:1189)tăt(cid:1263)ă85,8ăđ(cid:1219)nă97,4ăt(cid:1189)/ha.ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuă đ(cid:1189)tăt(cid:1263)ă67,2ăđ(cid:1219)nă74,3ăt(cid:1189)/ha.ăHaiăt(cid:1241)ăhợpăcóănĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnăcaoănh(cid:1193)t,ă
đóălƠăAT24/RA28ă(73,8ăt(cid:1189)/ha)ăvƠăAT27/RA28ă(74,3ăt(cid:1189)/ha),ăcaoăh(cid:1131)năđ(cid:1237)iăch(cid:1261)ngă1ă (TH3-3)ăt(cid:1263)ă 5,9ăđ(cid:1219)nă6,4ăt(cid:1189)/ha,ăh(cid:1131)năđ(cid:1237)iăch(cid:1261)ngă2ă(Vi(cid:1227)tălaiă20)ăt(cid:1263)ă5,7ăđ(cid:1219)nă6,2ăt(cid:1189)/ha, đ(cid:1221)uăcaoăh(cid:1131)nă(cid:1251)ăm(cid:1261)căđángătinăc(cid:1201)yălƠă95%.
(cid:1250)ăv(cid:1257)ămùaă2013,ăs(cid:1237)ăbôngătrênăkhómăc(cid:1259)aăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiăđ(cid:1189)tăt(cid:1263)ă4,8ăđ(cid:1219)nă5,7 bông,ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắcătrênăbôngădaoăđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă154,3ăđ(cid:1219)nă170,8 h(cid:1189)t.ăKh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ă h(cid:1189)tă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùa ítăthayăđ(cid:1241)iăsoăv(cid:1247)iăv(cid:1257)ăxuơn,ăt(cid:1263)ă24,4ăđ(cid:1219)nă25,6ăgam.ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcă thuăđ(cid:1189)tăt(cid:1263)ă63,7ăđ(cid:1219)nă70,2ăt(cid:1189)/ha.ăHaiăt(cid:1241)ăhợpăAT24/RA28ăvƠăAT27/RA28ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaă
cũngăchoănĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăcaoănh(cid:1193)t,ăl(cid:1195)năl(cid:1133)ợtălƠă69,8ăvƠă70,2ăt(cid:1189)/ha,ăcaoăh(cid:1131)năc(cid:1191)ă haiăđ(cid:1237)iăch(cid:1261)ngă(cid:1251)ăm(cid:1261)căcóăỦănghĩaă0,95.
5,6 187,6 162,7 13,3 24,2 88,2 68,1 AT27/RA29 TH3-3ă(đ/c1) Vi(cid:1227)tălaiă20ă(đ/c2)
100
B(cid:1191)ngă4.36.ăNĕngăsu(cid:1193)t và các y(cid:1219)u t(cid:1237) c(cid:1193)uăthƠnhănĕngăsu(cid:1193)t c(cid:1259)a các t(cid:1241) h(cid:1255)p lai trongăđi(cid:1221)u ki(cid:1227)n v(cid:1257) mùa 2013
S(cid:1237)ă bông Tỷăl(cid:1227)ă lép Tênăt(cid:1241)ăhợp NSLT (t(cid:1189)/ha) NSTT (t(cid:1189)/ha) /khóm S(cid:1237)ă h(cid:1189)t /bông S(cid:1237)ăh(cid:1189)tă chắc /bông (%) KL. 1000ăh(cid:1189)t (gam)
AT1/RA28 197,5 166,3 4,8 15,8 25,6 81,7 62,9
AT24/R12-1 AT24/RA28 5,3 5,5 192,8 198,2 164,2 170,8 14,8 13,8 24,4 25,3 84,9 95,1 63,7 69,8
AT24/RA29 AT27/RA28 5,1 5,7 185,6 194,7 161,5 163,8 13,0 15,9 25,1 24,3 82,7 90,8 64,1 70,2
5,4 5,6 185,6 182,3 159,7 155,9 14,0 14,5 24,8 24,7 85,5 86,3 62,3 65,1
Ghi chú:ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthu:ăCV%ă=ă3,4;ăLSD0,05 =ă4,4ăt(cid:1189)/ha
Tómăl(cid:1189)i:ăT(cid:1263)ăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđánhăgiáăv(cid:1221)ăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăsinhăhọc,ăcácăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ăc(cid:1193)uă thƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăc(cid:1259)aă32ăt(cid:1241)ăhợpălaiătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năv(cid:1257)ăxuơnăvƠăv(cid:1257)ămùa 2012, k(cid:1219)tă qu(cid:1191)ăsoăsánhă6ăt(cid:1241)ăhợpălaiătri(cid:1223)năvọng v(cid:1247)iăđ(cid:1237)iăch(cid:1261)ngă(TH3-3ăvƠăVi(cid:1227)tălaiă20)ăđƣ tuy(cid:1223)nă chọnă đ(cid:1133)ợcă 2ă t(cid:1241)ă hợpă laiă m(cid:1247)iă cóă nhi(cid:1221)uă đ(cid:1211)că đi(cid:1223)mă t(cid:1237)t.ă Haiă t(cid:1241)ă hợpă laiă đóă lƠă AT24/RA28ă(đ(cid:1211)tătênălƠăTH4-6)ăvƠăAT27/RA28ă(đ(cid:1211)tătênălà TH6-6).ăT(cid:1241)ngăhợpăcácă ch(cid:1229)ătiêuăv(cid:1221)ăhaiăt(cid:1241)ăhợpălaiăm(cid:1247)iănƠyăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.37 vƠăchoănh(cid:1201)năxét:
+ă T(cid:1241)ă hợpă TH4-6: th(cid:1249)iă giană sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ngă v(cid:1257)ă xuơnă lƠă 122ă ngƠy,ă v(cid:1257)ă mùa là 102ăngƠy.ăS(cid:1237)ăláătrênăthơnăchínhăv(cid:1257)ăxuơnălƠă14,3ălá,ăv(cid:1257)ămùa là 13,4 lá, lá có màu xanhănh(cid:1189)t,ăláăngắn,ăb(cid:1191)năláăphẳng.ăBôngătoădƠi,ăh(cid:1189)tăx(cid:1219)păsít,ăhìnhăd(cid:1189)ngăh(cid:1189)tăthonădƠi.ă Kh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăt(cid:1263)ă25,2-25,3ăgam.ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăđ(cid:1189)tăt(cid:1263)ă69,2ăt(cid:1189)/haă(v(cid:1257)ă mùa)ă đ(cid:1219)nă 75,6ă t(cid:1189)/haă (v(cid:1257)ă xuơn).ă Tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă xátă vƠă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă nguyênă cao,ă h(cid:1189)tă g(cid:1189)oă thonădƠi.ăHƠmăl(cid:1133)ợng proteină9,1%,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamylose 16,4%,ăg(cid:1189)oăcóămùiăth(cid:1131)m đ(cid:1201)m.ăC(cid:1131)măngon,ăm(cid:1221)m,ăv(cid:1231)ăđ(cid:1201)măvƠăcóămùiăth(cid:1131)măđ(cid:1211)cătr(cid:1133)ng.
+ă T(cid:1241)ă hợpă TH6-6:ă th(cid:1249)iă giană sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ngă v(cid:1257)ă xuơnă lƠă 121ă ngƠy,ă v(cid:1257)ă mùaă lƠă 103ăngƠy.ăS(cid:1237)ăláătrênăthơnăchínhăv(cid:1257)ăxuơnălƠă14,0ălá,ăv(cid:1257)ămùaălƠă13,1ălá,ăláăcóămàu xanhănh(cid:1189)t,ăláăngắn,ăb(cid:1191)năláămo.ăCơyăc(cid:1261)ng,ăki(cid:1223)uăcơyăgọnăh(cid:1131)năt(cid:1241)ăhợpăTH4-6. Bông toădƠi,ăh(cid:1189)tăx(cid:1219)păsít,ăhìnhăd(cid:1189)ngăh(cid:1189)tăthonădƠi.ăKh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăt(cid:1263)ă24,3-24,5 gam. Nĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăđ(cid:1189)tăt(cid:1263)ă69,4ăt(cid:1189)/haă(v(cid:1257)ămùa)ăđ(cid:1219)nă74,3ăt(cid:1189)/haă(v(cid:1257)ăxuơn).ăTỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oă
xátă vƠă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă nguyênă cao,ă h(cid:1189)tă g(cid:1189)oă thonă dƠi.ă HƠmă l(cid:1133)ợngă proteină 8,9%,ă hƠmă
l(cid:1133)ợngăamyloseă16,6%,ăg(cid:1189)oăcóămùiăth(cid:1131)măđ(cid:1201)m.ăC(cid:1131)măngon,ăm(cid:1221)m,ăv(cid:1231)ăđ(cid:1201)măvƠăcóămùiă
5,5 187,9 154,3 17,9 25,0 84,9 64,8 AT27/RA29 TH3-3 (đ/c1) Vi(cid:1227)tălaiă20ă(đ/c2)
101
th(cid:1131)măđ(cid:1211)cătr(cid:1133)ng.ăC(cid:1191)ăhaiăt(cid:1241)ăhợpăđ(cid:1221)uănhi(cid:1225)mănh(cid:1213)ăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ălo(cid:1189)iăsơuăb(cid:1227)nhăh(cid:1189)iătựănhiênă (Ph(cid:1257)ăl(cid:1257)că4aăvƠă4b).
B(cid:1191)ngă4.37.ăĐ(cid:1211)căđi(cid:1223)m c(cid:1259)a hai t(cid:1241) h(cid:1255)p lúa lai hai dòng m(cid:1247)i TH4-6 và TH6-6
TH4-6 TH6-6
(AT24/RA28) (AT27/RA28) Ch(cid:1229)ătiêu
V(cid:1257)ăxuơn V(cid:1257)ămùa V(cid:1257)ăxuơn V(cid:1257)ămùa
122 102 121 103
14,3 13,4 14,0 13,1
94,5 105,2 95,2 96,8
36,1 32,8 35,2 30,6
28,3 27,5 27,0 27,2
2,0 2,3 2,6 2,9
203,8 204,8 212,3 203,4
172,7 173,1 182,3 169,4
25,3 25,2 24,5 24,3
75,6 69,2 74,1 69,4 TG.ăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngă(ngƠy) S(cid:1237)ălá/thơnăchính Chi(cid:1221)uăcaoăcơyă(cm) Chi(cid:1221)uădƠiăláăđòngă(cm) Chi(cid:1221)uădƠiăbôngă(cm) Chi(cid:1221)uădƠiăc(cid:1241)ăbôngă(cm) S(cid:1237)ăh(cid:1189)t/bông S(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắc/bông KL.ă1000ăh(cid:1189)tă(gam) Nĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuă(t(cid:1189)/ha)
72,1 71,9
72,8 71,3
7,4 7,3
Thon dài Thon dài
o (cid:1189) g ă g n ợ (cid:1133) l ă t (cid:1193) h C
9,1 8,9
16,4 16,6
3,8 4,0 Tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátă(%ăthóc) Tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênă(%ăg(cid:1189)o) Chi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă(cm) Hìnhăd(cid:1189)ngăh(cid:1189)t HƠmăl(cid:1133)ợngăproteină(%) HƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă(%) Mùiăth(cid:1131)mă(đi(cid:1223)m)
4,6 4,4
4,6 4,6
4,8 4,6
4,2 4,1
Mùiăth(cid:1131)mă(đi(cid:1223)m) m (cid:1131) Đ(cid:1245)ăbóngă(đi(cid:1223)m) c ă g n Đ(cid:1245)ăm(cid:1221)mă(đi(cid:1223)m) ợ (cid:1133) l Đ(cid:1245)ădínhă(đi(cid:1223)m) ă t (cid:1193) h Đ(cid:1245)ăngonă(đi(cid:1223)m) C
Trongă2ăt(cid:1241)ăhợpălaiăm(cid:1247)iătuy(cid:1223)năchọnăcóăth(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ng,ănĕngăsu(cid:1193)tăvƠă ch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăt(cid:1133)(cid:1131)ngăđ(cid:1133)(cid:1131)ng nhau, nh(cid:1133)ngăt(cid:1241)ăhợpăTH6-6ăcóăki(cid:1223)uăhìnhăđ(cid:1213)păh(cid:1131)n,ăláălòngă mo,ăđ(cid:1261)ng,ăc(cid:1261)ngăcơyăh(cid:1131)năt(cid:1241)ăhợpăTH4-6.ăVìăv(cid:1201)y,ăchúngătôiăchọnăt(cid:1241)ăhợpăTH6-6ăđ(cid:1223)ă nghiênăc(cid:1261)uăhoƠnăthi(cid:1227)năquiătrìnhănhơnădòngăm(cid:1213)ăvƠăquiătrìnhăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1,ăk(cid:1219)tă qu(cid:1191)ăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăph(cid:1195)n ti(cid:1219)pătheo.
4,5 4,4
102
4.4. NGHIÊN C(cid:1260)Uă M(cid:1244)Tă S(cid:1236)ă BI(cid:1226)Nă PHỄPă K(cid:1274)ă THU(cid:1200)Tă Đ(cid:1222)ă THI(cid:1218)Tă L(cid:1200)P QUIăTRỊNHăNHỂNăDọNGăM(cid:1212)ăVÀăS(cid:1190)NăXU(cid:1192)TăH(cid:1188)TăLAIăF1 4.4.1. Nghiênăc(cid:1261)uămộtăs(cid:1237)ăbi(cid:1227)năphápăkỹăthuậtănhânădòngămẹ AT27
Cĕnăc(cid:1261)ăvƠoăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđánhăgiáăsựăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iătínhăd(cid:1257)căc(cid:1259)aăcácădòngăTGMSă trongă đi(cid:1221)uă ki(cid:1227)nă tựă nhiênă (cid:1251)ă v(cid:1257)ă xuân 2012ă choă th(cid:1193)yă th(cid:1249)iă giană trỗă c(cid:1259)aă cácă dòngă TGMSăt(cid:1263)ă2/4ăđ(cid:1219)nă17/4,ănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ă(cid:1251)ăth(cid:1249)iăkỳăc(cid:1191)mă(cid:1261)ngă(tr(cid:1133)(cid:1247)cătrỗăt(cid:1263)ă12-18 ngày) là 17,2-22,30Căcóătỷăl(cid:1227)ăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năhữuăd(cid:1257)căđ(cid:1189)tătrênă70% (b(cid:1191)ngă4.5).ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđánhăgiáă (cid:1191)nhă h(cid:1133)(cid:1251)ngă c(cid:1259)aă th(cid:1249)iăv(cid:1257)ă đ(cid:1219)nă sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ng,ă phátă tri(cid:1223)nă vƠă nĕng su(cid:1193)t nhơnă dòngă c(cid:1259)aă dòngăm(cid:1213)ăAT27ă(cid:1251)ăcácăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ăti(cid:1219)păt(cid:1257)căđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăcácăb(cid:1191)ngăti(cid:1219)pătheo.
a) Đánh giá ảnh hưởng của thời vụ đến sinh trưởng, phát triển và năng suất nhân dòng mẹ AT27.
Th(cid:1249)iăgiană sinhătr(cid:1133)(cid:1251)ng (cid:1251)ăv(cid:1257)ă xuơn c(cid:1259)aă dòngă m(cid:1213)ăAT27ă daoăđ(cid:1245)ngă t(cid:1263)ă128-135
ngƠy,ăcácăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ăgieoăcƠngămu(cid:1245)năchoăth(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăcƠngăngắnăl(cid:1189)i.ăNguyênă
nhơnădoăgieoămu(cid:1245)năth(cid:1249)iăti(cid:1219)tă(cid:1193)măd(cid:1195)nălênăchoănênălúaăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngănhanhăh(cid:1131)năd(cid:1199)năđ(cid:1219)nă
th(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ăAT27ăngắnăl(cid:1189)i.ăS(cid:1237)ăláătrênăthơnăchínhăkhôngăthayă
đ(cid:1241)iă(cid:1251)ăcácăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ăgieo,ăđ(cid:1221)uă15ălá.ăChi(cid:1221)uăcaoăcơyăthu(cid:1245)căd(cid:1189)ngăcơyăthu(cid:1245)căd(cid:1189)ngăbánălùn,ă láăđòngăphẳng,ăngắnăvƠăh(cid:1213)p.ăBôngăto,ădƠi,ăc(cid:1241)ăbôngăngh(cid:1213)năít (b(cid:1191)ngă4.38).
B(cid:1191)ng 4.38. (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng c(cid:1259)a th(cid:1249)i v(cid:1257) đ(cid:1219)năđ(cid:1211)căđi(cid:1223)m nông sinh h(cid:1233)c c(cid:1259)a dòng m(cid:1213) AT27 (cid:1251) v(cid:1257) Xuân 2012
S(cid:1237)ă Chi(cid:1221)uăcaoă Chi(cid:1221)uădƠiă TGST lá/thân cây bông (ngày) Th(cid:1249)iă v(cid:1257) chính (cm) (cm) Chi(cid:1221)uădƠiă c(cid:1241)ăbông (cm) Chi(cid:1221)uădƠiă láăđòng (cm) Chi(cid:1221)uăr(cid:1245)ngă láăđòng (cm)
TV1 135 15,0 101,2±6,4 23,8±4,6 -2,3±1,2 31,6±5,8 2,1±0,3
TV2 133 15,0 103,4±7,6 24,8±5,2 -3,5±0,9 29,7±6,3 1,9±0,2
TV3 129 15,0 98,6±8,1 25,7±5,7 -3,7±1,1 30,2±4,9 2,1±0,4
TV4 129 15,0 102,3±5,9 26,1±4,9 -3,2±0,8 33,4±5,7 2,0±0,3
S(cid:1237)ăbôngătrênăkhómăc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ă(AT27)ă(cid:1251)ăcácăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ădaoăđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă4,2-5,3 bông.ă S(cid:1237)ăh(cid:1189)tă trênă bôngă t(cid:1263)ă 155,9-164,9ă h(cid:1189)t,ă s(cid:1237)ă h(cid:1189)tă chắcă trênă bôngă t(cid:1263)ă 93,5-102,3 h(cid:1189)t.ăNĕngăsu(cid:1193)tălỦăthuy(cid:1219)tăđ(cid:1189)tăt(cid:1263)ă37,4-55,4ăt(cid:1189)/ha.ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăt(cid:1263)ă26,3-37,5 t(cid:1189)/ha.ăRiêngăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ă5,ădoădòngăm(cid:1213)ăgieoămu(cid:1245)nă(4/1),ătrỗăbôngăt(cid:1263)ăngƠyă20/4-28/4 ch(cid:1229)ăcóăduyănh(cid:1193)tăngƠyă20/4ăcóăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năhữuăd(cid:1257)c,ătỷăl(cid:1227)ăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năhữuăd(cid:1257)căt(cid:1263)ă37,2-
TV5 128 15,0 103,7±6,8 26,0±5,1 -3,5±1,2 32,9±6,8 2,1±0,5
103
52,7%.ăCácăngƠyăcònăl(cid:1189)iăkhiăki(cid:1223)mătraăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năcóătỷăl(cid:1227)ăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năhữuăd(cid:1257)căr(cid:1193)tăth(cid:1193)pă ho(cid:1211)căb(cid:1193)tăd(cid:1257)căhoƠnătoƠn.ăVìăv(cid:1201)y,ă(cid:1251)ăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ă5ăkhôngăthuăđ(cid:1133)ợcănĕngăsu(cid:1193)tănhơnădòng c(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ăAT27 (b(cid:1191)ngă4.39).
B(cid:1191)ng 4.39. (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng c(cid:1259)a th(cid:1249)i v(cid:1257) đ(cid:1219)n các y(cid:1219)u t(cid:1237) c(cid:1193)uăthƠnhănĕngăsu(cid:1193)t vƠănĕngăsu(cid:1193)t c(cid:1259)a dòng m(cid:1213) AT27 (cid:1251) v(cid:1257) xuân 2012 NS. lý
KL. 1000 NS.ăthựcă S(cid:1237)ă S(cid:1237)ă thu Th(cid:1249)iăv(cid:1257) bông/khóm S(cid:1237)ă h(cid:1189)t/bông h(cid:1189)t (gam) h(cid:1189)t/bôngă chắc thuy(cid:1219)t (t(cid:1189)/ha) (t(cid:1189)/ha)
4,2 TV1 158,3 88,7 25,1 37,4 26,3
4,8 TV2 159,2 93,5 25,0 44,9 31,1
5,3 TV3 164,9 102,3 25,1 54,4 37,5
5,1 TV4 155,9 96,8 25,2 49,8 33,2
Ghiăchú:ăNĕng su(cid:1193)tăthựcăthu:ăCV%=ă4,19; LSD0,05=3,67ăt(cid:1189)/ha
Tómăl(cid:1189)i,ăđ(cid:1223)ănhơnădòngăm(cid:1213)ă(cid:1251)ămi(cid:1221)năBắcătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năv(cid:1257)ăXuơnăc(cid:1195)năph(cid:1191)iă b(cid:1237)ătríăth(cid:1249)iăv(cid:1257) nhơnădòngăm(cid:1213)ăAT27ăt(cid:1263)ă14/12ăđ(cid:1219)nă28/12ăc(cid:1259)aănĕmătr(cid:1133)(cid:1247)c.ăTuyănhiên,ă
theoăNguy(cid:1225)nă Th(cid:1231)ăTrơmă(2000)ăchoărằng:ăTh(cid:1249)iăv(cid:1257)ănhơnădòngăTGMSă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăXuơnă thìăth(cid:1249)iăgianătrỗăbôngăt(cid:1263)ă25/3-15/4ălƠăthíchăhợpănh(cid:1193)t.ăTheoătácăgi(cid:1191)ăthìăth(cid:1249)iăgianătrỗă
bôngă(cid:1251)ăgiaiăđo(cid:1189)nănƠyăítă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăb(cid:1251)iăcácănĕmărétămu(cid:1245)n,ăkhôngăb(cid:1231)ăgióăbắc,ăquáă
trìnhăth(cid:1257)ăph(cid:1193)năthu(cid:1201)nălợiăh(cid:1131)n.ăNgoƠiăra,ăkhiălúaătrỗă(cid:1251)ăgiaiăđo(cid:1189)nănƠyăthìăth(cid:1249)iăkỳăc(cid:1191)mă (cid:1261)ngăt(cid:1263)ă10/3-30/3ăth(cid:1133)(cid:1249)ngăhayăcóănhữngăđợtăl(cid:1189)nhă(rétălƠngăbơn)ă vƠăítăb(cid:1231)ăbi(cid:1219)nă đ(cid:1241)iă
th(cid:1249)iăti(cid:1219)tăh(cid:1131)năsoăv(cid:1247)iăđ(cid:1195)uămùaăl(cid:1189)nh.ăNh(cid:1133)ăv(cid:1201)y,ăđ(cid:1223)ănhơnădòngăm(cid:1213)ăAT27ăthìăc(cid:1195)năph(cid:1191)iă b(cid:1237)ătríăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ănhơnătrongăv(cid:1257)ăXuơnăt(cid:1263)ă14-23/12.
b) Đánh giá ảnh hưởng của mật độ và lượng phân bón đến sinh trưởng, phát triển và năng suất nhân dòng mẹ AT27.
Cĕnăc(cid:1261)ăvƠoăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđánhăgiáă(cid:1191)nhă h(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aă th(cid:1249)iăv(cid:1257)ăđ(cid:1219)nănĕngăsu(cid:1193)tă nhân
dòngăm(cid:1213)ăAT27ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnă2012,ăcĕnăc(cid:1261)ăvƠoăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđánhăgiáăcácăt(cid:1241)ăhợpălaiă(cid:1251)ăv(cid:1257)ă xuơnă vƠă v(cid:1257)ă mùa 2012, thíă nghi(cid:1227)mă soă sánhă gi(cid:1237)ngă (cid:1251)ă v(cid:1257)ă xuơnă vƠă v(cid:1257)ă mùaă 2013,
chúngătôiăđƣăb(cid:1237)ătríăthíănghi(cid:1227)măđánhăgiáă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăm(cid:1201)tăđ(cid:1245)ăvƠăl(cid:1133)ợngăphơnăbónă đ(cid:1219)nă sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ng,ă phátă tri(cid:1223)nă vƠă nĕngă su(cid:1193)tă nhơnă dòngă m(cid:1213)ă AT27ă (cid:1251)ă v(cid:1257)ă xuân 2014. K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.40, 4.41 và 4.42.
5,2 TV5 163,2 - - - -
104
B(cid:1191)ng 4.40. (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng c(cid:1259)a m(cid:1201)tăđ(cid:1245) vƠăl(cid:1133)(cid:1255)ngăphơnăbónăđ(cid:1219)năđ(cid:1211)căđi(cid:1223)m nông sinh h(cid:1233)c c(cid:1259)a dòng m(cid:1213) AT27 (cid:1251) v(cid:1257) xuân 2014
Chi(cid:1221)uă Chi(cid:1221)uă Chi(cid:1221)uă L(cid:1133)ợngă S(cid:1237)ă Chi(cid:1221)uăcaoă Chi(cid:1221)uă dài lá TGST dƠiăc(cid:1241)ă phân lá/thân cây dài bông bông M(cid:1201)tăđ(cid:1245) (khóm/m2) (ngày) bón chính (cm) (cm) (cm) đòng (cm) r(cid:1245)ngăláă đòng (cm)
M1 130 15,0 101,7±9,8 23,8±5,2 -2,3±1,2 25,7±4,1 2,1±0,8
M2 130 15,0 102,6±10,2 22,9±4,8 -3,6±0,9 24,3±4,7 2,0±0,6 P1 M3 127 104,3±9,7 23,4±4,9 -4,2±1,4 26,8±3,9 1,9±0,9 15,0
M4 125 98,9±9,9 21,6±5,3 -2,9±0,8 23,4±4,5 2,2±0,7 15,0
M1 131 15,0 102,4±10,1 24,8±4,1 -3,2±1,4 26,9±5,2 2,3±1,1
M2 129 15,0 101,8±10,3 23,7±5,2 -3,7±0,9 27,2±4,8 2,1±0,9 P2 M3 129 97,3±10,2 24,5±4,6 -2,8±1,3 26,4±5,5 2,4±1,2 15,0
M4 128 102,5±9,6 22,9±4,9 -4,1±1,5 25,1±4,9 2,2±1,0 15,0
M1 132 102,2±9,4 24,6±5,1 -3,7±1,4 29,6±5,1 2,5±1,2 15,0
M2 132 105,6±9,7 25,5±4,7 -3,4±1,2 28,5±5,3 2,6±1,1 15,0 P3 M3 130 15,0 104,4±10,1 23,9±5,4 -4,2±0,8 30,4±4,8 2,3±0,9
M4 129 102,7±9,1 24,1±4,9 -2,8±1,3 31,2±5,3 2,2±1,3 15,0
M1 135 105,5±9,8 25,1±5,2 -3,5±1,1 35,9±5,7 2,7±1,5 15,0
M2 134 107,8±9,5 24,8±5,0 -3,9±0,9 37,2±5,6 2,5±1,2 15,0 P4 M3 132 15,0 108,3±10,3 23,9±4,7 -4,1±1,5 33,5±5,9 2,6±1,4
Th(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ăAT27ă(cid:1251)ăcácăcôngăth(cid:1261)căthíănghi(cid:1227)mădaoă đ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă125-135ăngƠy.ă(cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăm(cid:1201)tăđ(cid:1245)ăho(cid:1211)căl(cid:1133)ợngăphơnăbónăđ(cid:1219)năth(cid:1249)iăgiană
sinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngălƠătráiăng(cid:1133)ợcănhau.ăS(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăl(cid:1133)ợngăphơnăbónăcƠngănhi(cid:1221)uăthìăth(cid:1249)iăgiană
sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ngă cƠngă kéoă dƠiă nh(cid:1133)ngă m(cid:1201)tă đ(cid:1245)ă c(cid:1193)yă cƠngă d(cid:1195)yă thìă th(cid:1249)iă giană sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ngă
cƠngăngắnăl(cid:1189)i.ă(cid:1250)ăcácăcôngăth(cid:1261)căthíănghi(cid:1227)măđ(cid:1221)uăchoăs(cid:1237)ăláătrênăthơnăchínhăc(cid:1259)aădòngă m(cid:1213)ă AT27ă lƠă 15ă lá,ă chi(cid:1221)uă caoă cơyă daoă đ(cid:1245)ngă t(cid:1263)ă 97,3-108,3cmă (b(cid:1191)ngă 4.40). Bông
c(cid:1259)aădòngă m(cid:1213)ă AT27ăthu(cid:1245)căd(cid:1189)ngătoădƠi,ăc(cid:1241)ăbôngăngh(cid:1213)năv(cid:1263)aăph(cid:1191)i.ăSựăthayăđ(cid:1241)iăv(cid:1221)ă
m(cid:1201)tăđ(cid:1245)ăc(cid:1193)yă ítă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăđ(cid:1219)năchi(cid:1221)uădƠiăvƠă chi(cid:1221)uăr(cid:1245)ngăc(cid:1259)aăláăđòngănh(cid:1133)ngăl(cid:1133)ợngă
phơnăbónăthìă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngărõăr(cid:1227)tăh(cid:1131)n.ăS(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăphơnăbónăcƠngănhi(cid:1221)uăthìăláăcƠngădƠiă vƠăb(cid:1191)năláătoăh(cid:1131)năsoăv(cid:1247)iăl(cid:1133)ợngăphơnăbónăít.
M4 133 15,0 106,3±9,6 23,7±5,1 -3,7±1,1 36,8±6,1 2,4±1,6
105
B(cid:1191)ng 4.41. (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng c(cid:1259)a m(cid:1201)tăđ(cid:1245) vƠăl(cid:1133)(cid:1255)ngăphơnăbónăđ(cid:1219)n các y(cid:1219)u t(cid:1237) c(cid:1193)u thƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăvƠănĕngăsu(cid:1193)t lý thuy(cid:1219)t c(cid:1259)a dòng m(cid:1213) AT27 (cid:1251) v(cid:1257) xuân 2014 NS. lý
KL. 1000 L(cid:1133)ợngă S(cid:1237)ă S(cid:1237)ă S(cid:1237)ăh(cid:1189)t/ă phân h(cid:1189)t thuy(cid:1219)t M(cid:1201)tăđ(cid:1245) (khóm/m2) bông/khóm h(cid:1189)t/bông bôngăchắc bón (gam) (t(cid:1189)/ha)
M1 4,3 135,3±10,2 91,6±9,1 24,9 39,2
M2 4,5 141,2±10,5 97,3±8,7 25,0 49,3 P1 M3 4,1 132,6±9,8 92,4±9,3 24,9 47,2
M4 3,8 131,8±10,4 88,6±10,5 24,8 45,9
M1 4,6 142,8±9,2 95,4±9,2 25,0 43,9
M2 4,3 139,3±10,6 98,2±9,7 25,2 47,9 P2 M3 4,4 139,1±9,7 92,3±10,1 25,0 50,8
M4 4,2 133,2±9,9 89,7±9,8 24,8 51,4
M1 5,1 152,7±10,5 102,8±9,6 25,1 52,6
M2 4,6 147,3±10,7 109,3±10,3 24,9 56,3 P3 M3 4,7 148,2±10,3 108,2±9,7 25,1 63,8
M4 4,2 137,6±9,6 94,2±10,8 25,2 54,8
M1 4,9 155,9±9,5 98,7±9,6 25,2 48,7
M2 4,8 150,2±10,6 95,3±9,8 25,0 51,5 P4 M3 5,2 145,8±10,4 96,4±10,1 25,1 62,9
K(cid:1219)tăqu(cid:1191)ă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.41ăchoănh(cid:1201)năxét:ăs(cid:1237)ăbôngătrênăkhómăc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ăAT27ă (cid:1251)ăcácăcôngăth(cid:1261)cădaoăđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă4,1-5,2 bông.ăS(cid:1237)ăh(cid:1189)tătrênăbôngăt(cid:1263)ă131,8-155,9ăh(cid:1189)t.ă S(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắcătrênăbôngăt(cid:1263)ă91,2-109,3ăh(cid:1189)t.ăNĕngăsu(cid:1193)tălỦăthuy(cid:1219)tă(cid:1251)ăcácăcôngăth(cid:1261)cădaoă đ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă39,2-63,8.ăC(cid:1191)ăhaiăm(cid:1261)căphơnă3ăvƠăphơnă4ă(cid:1251)ăm(cid:1201)tăđ(cid:1245)ăc(cid:1193)yălƠă50ăkhóm/m2 cho nĕngăsu(cid:1193)tălỦăthuy(cid:1219)tălƠăcaoănh(cid:1193)t,ăl(cid:1195)năl(cid:1133)ợtălƠă63,8ăvƠă62,9ăt(cid:1189)/ha.ăTuyănhiên,ă(cid:1251)ăm(cid:1261)că
phơnă3ăchoăki(cid:1223)uăcơyăgọn,ăláăngắnăvƠăh(cid:1213)păh(cid:1131)n,ăítăb(cid:1231)ăb(cid:1227)nhăh(cid:1131)năsoăv(cid:1247)iăm(cid:1261)căphơnă4.ă
Nĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ăAT27ă(cid:1251)ăcácăcôngăth(cid:1261)căthíănghi(cid:1227)mădaoăđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă 26,6-46,6ăt(cid:1189)/ha.ăTrongăđó,ă(cid:1251)ăm(cid:1261)căphơnă3ăvƠăm(cid:1201)tăđ(cid:1245)ăc(cid:1193)yălƠă50ăkhóm/m2 choănĕng su(cid:1193)tăthựcăthuăcaoănh(cid:1193)t,ăđ(cid:1189)tă46,6ăt(cid:1189)/haă(b(cid:1191)ngă4.42).
M4 4,4 149,2±10,8 91,2±9,9 25,1 55,4
106
B(cid:1191)ng 4.42. (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng c(cid:1259)a m(cid:1201)tăđ(cid:1245) vƠăl(cid:1133)(cid:1255)ngăphơnăbónăđ(cid:1219)nănĕngăsu(cid:1193)t th(cid:1269)c thu c(cid:1259)a dòng m(cid:1213) AT27 (cid:1251) v(cid:1257) xuân 2014
Đ(cid:1131)năv(cid:1231)ătính:ăt(cid:1189)/ha
TB.ătheoăl(cid:1133)ợngă M1 M2 M3 M4 phân bón Ch(cid:1229)ătiêuă đánhăgiá
P1 26,6 33,9 32,9 30,9 31,1
P2 29,3 33,8 33,7 34,6 32,8
P3 35,4 41,8 46,6 37,5 40,3
P4 30,9 32,7 41,6 33,9 34,7
Ghi chú: CVM(%) = 4,6 CVP(%) =5,2
LSD(2P/M)0,05 =3,1 t(cid:1189)/ha LSD(2M/P)0,05 =3,7 t(cid:1189)/ha
Tómăl(cid:1189)i,ăđ(cid:1223)ănhơnădòngăm(cid:1213)ăAT27ătrongăv(cid:1257)ăxuơnă(cid:1251)ămi(cid:1221)năBắcăđ(cid:1189)tănĕngăsu(cid:1193)tă caoăvƠăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăgi(cid:1237)ngăt(cid:1237)tăc(cid:1195)năgieoăm(cid:1189)ăt(cid:1263)ă14-23/12,ăl(cid:1133)ợngăphơnăbónălƠă120ăkgă N/haă v(cid:1247)iă tỷă l(cid:1227)ă phơnă N:P:Kă lƠă 1:1;0,75.ă M(cid:1201)tă đ(cid:1245)ă c(cid:1193)yă lƠă 50ă khóm/m2,ă c(cid:1193)yă 1ă d(cid:1191)nh/khóm.ă
30,5 35,5 38,7 34,2 TBătheoăm(cid:1201)tăđ(cid:1245)
4.4.2. Nghiênăc(cid:1261)uă mộtăs(cid:1237)ăbi(cid:1227)năphápăkỹăthuậtănhằmăxâyădựngăquiătrìnhăs(cid:1191)nă xu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1 tổăh(cid:1255)păTH6-6
(cid:1250)ămi(cid:1221)năBắcăVi(cid:1227)tăNam,ătheoăNguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăTrơmă(2000) thì s(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălúaă laiă F1ă haiă dòngă nênă s(cid:1265)ă d(cid:1257)ngă cácă dòngă TGMS đ(cid:1223)ă lƠmă m(cid:1213).ă Dòngă TGMSă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că hoƠnătoƠnăc(cid:1195)năđi(cid:1221)uăkhi(cid:1223)nătrỗăvƠoăsauăngƠyă15/5ă(v(cid:1257)ăxuơn)ăvƠăt(cid:1263)ă28/8ăđ(cid:1219)nă10/9ă(v(cid:1257)ă mùa).ăN(cid:1219)uăđi(cid:1221)uăkhi(cid:1223)nătrỗăs(cid:1247)măh(cid:1131)năngày 15/5ăho(cid:1211)cămu(cid:1245)năh(cid:1131)năngày 10/9,ăcóăth(cid:1223)ăg(cid:1211)pă m(cid:1245)tă s(cid:1237)ă ngƠyă l(cid:1189)nhă lƠmă choă dòngă m(cid:1213)ă tựă th(cid:1257)ă vƠă (cid:1191)nhă h(cid:1133)(cid:1251)ngă đ(cid:1219)nă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngă h(cid:1189)tă lai.ă
Cĕnă c(cid:1261)ă vƠoă k(cid:1219)tă qu(cid:1191)ă đánhă giáă sựă chuy(cid:1223)nă đ(cid:1241)iă tínhă d(cid:1257)că c(cid:1259)aă cácă dòngă TGMSă trongă đi(cid:1221)uăki(cid:1227)nătựănhiênă(cid:1251)ăv(cid:1257)ăxuơnă2012ă(k(cid:1219)tăqu(cid:1191)ă(cid:1251)ăb(cid:1191)ngă4.5)ăchoăth(cid:1193)yăth(cid:1249)iăgianătrỗăc(cid:1259)aă cácădòngăTGMSăt(cid:1263)ă23/8ăđ(cid:1219)nă16/9,ănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ă(cid:1251)ăth(cid:1249)iăkỳăc(cid:1191)mă(cid:1261)ngă(tr(cid:1133)(cid:1247)cătrỗăt(cid:1263)ă12-18 ngày) trên 260Căcóăh(cid:1189)tăph(cid:1193)năb(cid:1193)tăd(cid:1257)căhoƠnătoƠn.ăNgoƠiăra,ăquaăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ătheoădõiăth(cid:1249)iă gianăt(cid:1263)ăgieoăđ(cid:1219)nătrỗăbôngăc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăchoăth(cid:1193)y:ă(cid:1251)ăv(cid:1257)ămùaădòngăb(cid:1237)ăRA28ă cóăth(cid:1249)iăgianăt(cid:1263)ăgieoăđ(cid:1219)nătrỗălƠă76-78ăngƠy,ădòngăm(cid:1213)ăAT27ălƠă66-68ăngƠy.ăDòngăb(cid:1237)ă dƠiăh(cid:1131)nădòngăm(cid:1213)ălƠă10ăngƠy.ăT(cid:1263)ănhữngăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđó,ăchúngătôiăđƣăb(cid:1237)ătríăcácăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ă cóăc(cid:1193)yăkèmăc(cid:1191)ăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ă(tỷăl(cid:1227)ăc(cid:1193)yălƠă2ăb(cid:1237)ă:ă14ăm(cid:1213))ăvƠădòngăb(cid:1237)ă1ăgieoătr(cid:1133)(cid:1247)cădòngăm(cid:1213)ă
lƠă10ăngƠy,ădòngăb(cid:1237)ă2ăgieoătr(cid:1133)(cid:1247)cădòngăm(cid:1213)ălƠă5ăngƠyăđ(cid:1223)ătìmăhi(cid:1223)uăkh(cid:1191)ănĕngătrỗăbôngă trùngăkh(cid:1247)păc(cid:1259)aăcácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213).ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ăcácăb(cid:1191)ngăti(cid:1219)pătheo.
107
a) Đánh giá ảnh hưởng của thời vụ đến sinh trưởng, phát triển của các dòng bố mẹ và năng suất hạt F1 tổ hợp TH6-6.
Đánhă giáă (cid:1191)nhă h(cid:1133)(cid:1251)ngă c(cid:1259)aă th(cid:1249)iă v(cid:1257)ă đ(cid:1219)nă sinhă tr(cid:1133)(cid:1251)ng,ă phátă tri(cid:1223)nă c(cid:1259)aă cácă
dòngă b(cid:1237)ă m(cid:1213)ă nhằmă xácă đ(cid:1231)nhă th(cid:1249)iă v(cid:1257)ă thíchă hợpă choă s(cid:1191)nă xu(cid:1193)tă h(cid:1189)tă laiă F1ă t(cid:1241)ă hợpă TH6-6ăđ(cid:1133)ợcăthựcăhi(cid:1227)n trongăv(cid:1257)ămùaă2013.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191) trìnhăbƠyă(cid:1251)ăb(cid:1191)ng 4.43,ăc(cid:1257)ă th(cid:1223)ănh(cid:1133)ăsau:
B(cid:1191)ng 4.43. (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng c(cid:1259)a th(cid:1249)i v(cid:1257) đ(cid:1219)năsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ng, phát tri(cid:1223)n c(cid:1259)a các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) trongăđi(cid:1221)u ki(cid:1227)n v(cid:1257) mùa 2013
Th(cid:1249)iăv(cid:1257)ă1 Th(cid:1249)iăv(cid:1257)ă2 Th(cid:1249)iăv(cid:1257)ă3 Th(cid:1249)iăv(cid:1257)ă4
Dòng Dòng Dòng Dòng Dòng Dòng Dòng Dòng Ch(cid:1229)ătiêuătheoădõi
b(cid:1237) m(cid:1213) b(cid:1237) b(cid:1237) m(cid:1213) b(cid:1237) m(cid:1213) m(cid:1213)
78,0 69,0 77,0 76,0 67,0 78,0 68,0 67,0
9,0 10,0 9,0 10,0 Th(cid:1249)iăgianăt(cid:1263)ăgieoă đ(cid:1219)nătrỗă(ngƠy) S(cid:1237)ăngƠy Chênhăl(cid:1227)chă
15,0 14,0 15,0 14,0 15,0 14,0 15,0 14,0 S(cid:1237)ălá S(cid:1237)ălá/thơnăchínhă 1,0 1,0 1,0 1,0 Chênhăl(cid:1227)ch
138,6 121,7 137,5 119,8 136,4 121,3 135,9 118,7 Chi(cid:1221)uăcao
17,7 15,1 17,2 16,9 Chênhăl(cid:1227)ch
35,4 28,1 30,9 27,5 34,1 29,6 32,6 27,3
2,3 2,4 2,5 2,1 2,4 2,2 2,4 2,2
10,2 -1,5 11,6 -2,3 9,7 -3,1 9,3 -2,4
25,3 22,8 23,6 24,1 24,9 23,9 24,7 23,7
9,6 5,1 10,3 4,9 9,2 5,0 8,5 4,2
167,9 141,2 159,3 146,7 168,2 152,8 162,8 147,3
76,3 82,7 84,8 81,6
46,0 43,6 44,5 44,6
24,7 24,8 24,6 24,7
7 7 8 8 5 6 6 5
10 11 9 9 12 11 13 11
4,8 5,7 5,0 5,7
34,9 46,1 45,0 44,4
Ghi chú:
- (1) Sau khi phun GA3 - Nĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthu:ăCV%=ă3,24;ăLSD0,05=2,94ăt(cid:1189)/ha
25,3 29,4 30,1 26,7 Chi(cid:1221)uăcaoăcơyă(1) (cm) Chi(cid:1221)uădƠiăláăđòngă(1) (cm) Chi(cid:1221)uăr(cid:1245)ngăláăđòngă(1) (cm) Chi(cid:1221)uădƠiăc(cid:1241)ăbôngă(1) (cm) Chi(cid:1221)uădƠiăbôngătrungăbìnhă(cm) S(cid:1237)ăbôngăhữuăhi(cid:1227)u/ăkhómă S(cid:1237)ăhoa/bôngătrungăbình S(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắc/bông Tỷăl(cid:1227)ăh(cid:1189)tălépă(%) Kh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tă(gam) TG.ătrỗăbôngăc(cid:1259)aă1ăkhómă(ngƠy) TG.ăn(cid:1251)ăhoaăc(cid:1259)aăqu(cid:1195)năth(cid:1223)ă(ngƠy) S(cid:1237)ăhoaăm(cid:1213)/hoaăb(cid:1237)ă(l(cid:1195)n) Nĕngăsu(cid:1193)t lỦăthuy(cid:1219)tă(t(cid:1189)/ha) Nĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuă(t(cid:1189)/ha)
108
Th(cid:1249)iăgiană t(cid:1263)ă gieoă đ(cid:1219)nă trỗă c(cid:1259)aă dòngă b(cid:1237)ă t(cid:1263)ă 76-78ă ngƠyă vƠă dòngă m(cid:1213)ă 67-69 ngày, chênh l(cid:1227)chăv(cid:1221)ăth(cid:1249)iăgianăt(cid:1263)ăgieoăđ(cid:1219)nătrỗăbôngăc(cid:1259)aădòngăb(cid:1237)ăsoăv(cid:1247)iădòngăm(cid:1213)ălƠă 9-10ăngƠy.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ănƠyăcũngăphùăhợpăv(cid:1247)iănhữngănghiênăc(cid:1261)uăđ(cid:1131)nălẻăgiữaă2ădòngăb(cid:1237)ă m(cid:1213)ătr(cid:1133)(cid:1247)căđơy.ăS(cid:1237)ăláătrênăthơnăchínhăc(cid:1259)aădòngăb(cid:1237)ălƠă15ălá,ădòngăm(cid:1213)ălƠă14ălá,ădòngăb(cid:1237)ă h(cid:1131)nădòngăm(cid:1213)ălƠ 1ălá.ăDoăch(cid:1133)aăcóănghiênăc(cid:1261)uăv(cid:1221)ăl(cid:1133)ợngăGA3 phùăhợpăchoăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tă h(cid:1189)tălaiăt(cid:1241)ăhợpăAT27/RA28,ădoăv(cid:1201)yăkhiăphunăv(cid:1247)iăl(cid:1133)ợngă150ăgam/haăchoăchi(cid:1221)uăcaoă cơyăc(cid:1259)aădòngăb(cid:1237)ăsoăv(cid:1247)iădòngăm(cid:1213)ăchênhăl(cid:1227)chănhauăth(cid:1193)p,ăt(cid:1263)ă15,1-17,7cm. Ngoài ra, phunăl(cid:1133)ợngăGA3 ítănênădòngăm(cid:1213)ăcóăc(cid:1241)ăbôngăch(cid:1133)aăthoátăh(cid:1219)tăkh(cid:1235)iăb(cid:1213)ăláăđòng,ăd(cid:1199)nă đ(cid:1219)năkh(cid:1191)ănĕngănh(cid:1201)năph(cid:1193)năc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ăb(cid:1231)ăh(cid:1189)năch(cid:1219)ădoăláăđòngăcheăph(cid:1259),ătỷăl(cid:1227)ălépăcaoă t(cid:1263)ă43,6-46,0%ătrênăt(cid:1241)ngăs(cid:1237)ăh(cid:1189)t.ăDoădòngăb(cid:1237)ăđ(cid:1133)ợcăc(cid:1193)yăth(cid:1133)aăh(cid:1131)nădòngăm(cid:1213)ăchoănênă th(cid:1249)iăgianătrỗăbôngăc(cid:1259)aă1ăkhómăvƠăth(cid:1249)iăgianătrỗăbôngăc(cid:1259)aăqu(cid:1195)năth(cid:1223)ăb(cid:1237)ădƠiăh(cid:1131)năsoăv(cid:1247)iă
dòngăm(cid:1213).ăĐơyălƠăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năthu(cid:1201)nălợiăchoăvi(cid:1227)căth(cid:1257)ăph(cid:1193)năb(cid:1241)ăsungăc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ăđ(cid:1223)ăđ(cid:1189)tă nĕngăsu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăcao.ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăđ(cid:1189)tăt(cid:1263)ă25,3-30,1ăt(cid:1189)/ha.ăTh(cid:1249)iăv(cid:1257)ăchoănĕngă su(cid:1193)tăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ăt(cid:1241)ăhợpăAT27/RA28ăcaoănh(cid:1193)tălƠăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ă3,ăđ(cid:1189)t 30,1ăt(cid:1189)/ha.ă Th(cid:1249)iăv(cid:1257)ăgieoăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăc(cid:1257)ăth(cid:1223)ănh(cid:1133)ăsau:ăDòngăb(cid:1237)ă1ăgieoăngƠyă18/6;ăb(cid:1237)ă2ăgieoăngƠyă23/6ă vƠădòngăm(cid:1213)ăgieoăngƠyă28/6.ăTh(cid:1249)iăgianătr(cid:1241)ăbôngăc(cid:1259)aădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăt(cid:1263)ă5-10/9.
b) Đánh giá ảnh hưởng của tỷ lệ hàng bố mẹ và lượng phân bón đến các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất hạt F1 tổ hợp TH6-6.
T(cid:1263)ăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăc(cid:1259)aăthíănghi(cid:1227)mă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ăđ(cid:1219)nănĕngăsu(cid:1193)tăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tă h(cid:1189)tălaiăF1ăt(cid:1241)ăhợpăAT27/RA28ătrongăv(cid:1257)ămùaă2013,ăchúngătôiăti(cid:1219)năhƠnhăb(cid:1237)ătríăthíă nghi(cid:1227)mănghiênăc(cid:1261)uă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăl(cid:1133)ợngăphơnăbónăvƠătỷăl(cid:1227)ăc(cid:1193)yăhƠngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăđ(cid:1219)nă nĕngăsu(cid:1193)tăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiătrongăđi(cid:1221)uăki(cid:1227)năv(cid:1257)ămùaă2014.ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăđ(cid:1133)ợcătrìnhăbƠyă(cid:1251)ă b(cid:1191)ngă4.44 và 4.45.
(cid:1250)ăcácăcôngăth(cid:1261)căthíănghi(cid:1227)mădoădòngăm(cid:1213)ăđ(cid:1133)ợcăc(cid:1193)yăcùngă1ălo(cid:1189)iăm(cid:1201)tăđ(cid:1245)ă(55ă khóm/m2;ăcơyăcáchăcơyălƠă12cm;ăhƠngăcáchăhƠngălƠă15cm)ăvƠăch(cid:1229)ăkhácănhauăv(cid:1221)ă chi(cid:1221)uă r(cid:1245)ngă bĕngă m(cid:1213),ă vìă v(cid:1201)yă s(cid:1237)ă bôngă trênă khómă c(cid:1259)aă dòngă m(cid:1213)ă bi(cid:1219)nă đ(cid:1245)ngă ít,ă t(cid:1263)ă 4,2-4,6 khóm/m2.ăTuyănhiên,ăm(cid:1201)tăđ(cid:1245)ăbôngătrênămétăvuôngăkhiăquiăđ(cid:1241)iăc(cid:1191)ăph(cid:1195)nă di(cid:1227)nătíchăc(cid:1193)yă2ăhƠngăb(cid:1237)ăl(cid:1189)iăcóăsựăbi(cid:1219)năđ(cid:1245)ngăl(cid:1247)năgiữaăcácăcôngăth(cid:1261)că(t(cid:1263)ă193,7- 211,3 bông/m2).ăSựăbi(cid:1219)năđ(cid:1245)ngănƠyăm(cid:1245)tăph(cid:1195)nădoăs(cid:1237)ăbôngătrênăkhómăquy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nhă nh(cid:1133)ngăy(cid:1219)uăt(cid:1237)ăquy(cid:1219)tăđ(cid:1231)nhăl(cid:1247)năv(cid:1221)ăsựăthayăđ(cid:1241)iăđóălƠădoătỷăl(cid:1227)ăchi(cid:1219)măđ(cid:1193)tăc(cid:1259)aădòngă m(cid:1213)ă trênă 1ă đ(cid:1131)nă v(cid:1231)ă di(cid:1227)nă tíchă caoă hayă th(cid:1193)p.ă S(cid:1237)ă h(cid:1189)tă trênă bôngă daoă đ(cid:1245)ngă t(cid:1263)ă 131,2- 156,8ăh(cid:1189)t,ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắcătrênăbôngăt(cid:1263)ă72,4-96,2ăh(cid:1189)t.ăNĕngăsu(cid:1193)tălỦăthuy(cid:1219)tăđ(cid:1189)tă32,5- 48,0ăt(cid:1189)/haă(b(cid:1191)ngă4.44).
109
B(cid:1191)ng 4.44. (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng c(cid:1259)a t(cid:1273) l(cid:1227) hàng b(cid:1237) m(cid:1213) vƠăl(cid:1133)(cid:1255)ngăphơnăbónăđ(cid:1219)n các y(cid:1219)u t(cid:1237) c(cid:1193)uăthƠnhănĕngăsu(cid:1193)tăvƠănĕngăsu(cid:1193)t lý thuy(cid:1219)t h(cid:1189)t F1 (cid:1251) v(cid:1257) mùa 2014
S(cid:1237)ă bông/khóm S(cid:1237)ă h(cid:1189)t/bông L(cid:1133)ợngă phân bón Tỷăl(cid:1227)ă hàng (b(cid:1237):m(cid:1213)) S(cid:1237) h(cid:1189)t/bôngă chắc NS. lý thuy(cid:1219)t (t(cid:1189)/ha) KL. 1000 h(cid:1189)t (gam)
2 : 14 4,4 M(cid:1201)tăđ(cid:1245)ă bông/m2 (quiăđ(cid:1241)i 100%ădi(cid:1227)nă tích) 193,7 138,3±11,5 82,4±8,9 24,8 39,6
2 : 16 4,3 194,4 135,7±11,8 81,2±9,2 24,7 39,0 P1 2 : 18 4,5 207,7 131,4±9,9 72,4±8,7 25,0 37,6
2 : 20 4,2 197,2 138,9±10,4 66,2±9,6 24,9 32,5
2 : 14 4,6 202,5 145,2±11,2 86,8±9,3 24,9 43,8
2 : 16 4,5 203,4 142,9±9,7 91,7±8,9 25,1 46,8 P2 2 : 18 4,3 198,5 151,7±10,6 89,6±9,1 25,0 44,5
2 : 20 4,5 211,3 143,6±10,2 77,9±9,5 24,8 40,8
2 : 14 4,5 198,1 156,8±11,0 88,2±8,6 25,0 43,7
2 : 16 4,4 198,9 143,2±9,7 96,2±9,7 25,1 48,0 P3 2 : 18 4,5 207,7 155,9±10,3 88,7±9,4 24,9 45,9
2 : 20 4,6 197,2 147,3±10,5 86,7±8,5 24,8 42,4
2 : 14 4,4 193,7 138,3±9,8 82,4±9,2 24,8 39,6
2 : 16 4,3 194,4 135,7±10,2 81,2±8,1 24,7 39,0 P4 2 : 18 4,5 207,7 131,2±9,6 72,4±9,9 25,0 37,6
Nĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuă(cid:1251)ăcácăcôngăth(cid:1261)cădaoăđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă24,1-37,1ăt(cid:1189)/ha.ăNĕngăsu(cid:1193)tă thựcăthuătrungăbìnhătheoăl(cid:1133)ợngăphơnăbónăđ(cid:1189)tăt(cid:1263)ă27,9-33,9ăt(cid:1189)/ha,ăm(cid:1261)căphơnă3ăcho nĕngăsu(cid:1193)tăđ(cid:1189)tăcaoănh(cid:1193)t.ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuătrungăbìnhătheoătỷăl(cid:1227)ăhƠngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ădaoă đ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă28,6-33,1ăt(cid:1189)/ha,ătrongăđóă(cid:1251)ătỷăl(cid:1227)ăhƠngă2ăb(cid:1237)ă16ăm(cid:1213)ăchoănĕngăsu(cid:1193)tăcao,ălƠă 33,1ăt(cid:1189)/ha.ă(cid:1250)ăm(cid:1261)căphơnă3ăv(cid:1247)iătỷăl(cid:1227)ăhƠngă2ăb(cid:1237)ă16ăm(cid:1213)ăvƠă2ăb(cid:1237)ă18ăm(cid:1213)ăchoănĕngăsu(cid:1193)tă
h(cid:1189)tăF1ăcaoănh(cid:1193)t,ăl(cid:1195)năl(cid:1133)ợtălƠă37,1ăvƠă35,0ăt(cid:1189)/ha,ăcaoăh(cid:1131)năcácăcôngăth(cid:1261)căcònăl(cid:1189)iă(cid:1251)ă m(cid:1261)căđángătinăc(cid:1201)y lƠă95%ă(b(cid:1191)ngă4.45).ăTuyănhiên,ătrongăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiădoădòngă m(cid:1213)ăcóăgiáăcaoăh(cid:1131)nădòngăb(cid:1237),ăvìăv(cid:1201)yăkhiăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăcôngăth(cid:1261)că2ăb(cid:1237)ă18ăm(cid:1213)ăs(cid:1217)ă
c(cid:1195)năl(cid:1133)ợngăgi(cid:1237)ngăm(cid:1213)ănhi(cid:1221)uăh(cid:1131)năsoăv(cid:1247)iă2ăb(cid:1237)ă16ăm(cid:1213).ăĐi(cid:1221)uănƠyăs(cid:1217)ălƠmăchoăchiăphíă
s(cid:1191)năxu(cid:1193)tătĕng,ădoăv(cid:1201)yătrongăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăt(cid:1241)ăhợpăAT27/RA28ăkhuy(cid:1219)năcáoănênă
s(cid:1265)ăd(cid:1257)ngă côngăth(cid:1261)căc(cid:1193)yălƠă2ăb(cid:1237)ă16ă m(cid:1213)ăv(cid:1247)iăl(cid:1133)ợngăphơnăbónălƠă110kgăN/ha,ătỷă l(cid:1227)ă N:P:K là 1:1:0,75.
2 : 20 4,2 197,2 138,9±9,9 66,2±9,4 24,9 32,5
110
B(cid:1191)ng 4.45. (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng c(cid:1259)a t(cid:1273) l(cid:1227) hàng b(cid:1237) m(cid:1213) vƠăl(cid:1133)(cid:1255)ng phân bón đ(cid:1219)nănĕngăsu(cid:1193)t th(cid:1269)c thu h(cid:1189)t F1 (cid:1251) v(cid:1257) mùa 2014
Đ(cid:1131)năv(cid:1231)ătính:ăt(cid:1189)/ha
TB.ătheoăl(cid:1133)ợngă phân bón Tỷăl(cid:1227)ăhƠngă(b(cid:1237):m(cid:1213)) 2 : 18 2 : 16 2 : 14 2 : 20
Ch(cid:1229)ătiêu đánhăgiá P1 P2 30,6 33,4 28,8 34,3 27,9 31,7 24,1 30,4 27,9 32,5
P3 P4 37,1 31,4 35,0 29,9 32,4 26,3 31,2 28,5 33,9 29,0
Ghi chú: CVTL(%) = 3,28
CVP(%) =3,71 LSD(2P/TL)0,05 =3,09 t(cid:1189)/ha LSD(2TL/P)0,05 =3,03 t(cid:1189)/ha
c) Đánh giá ảnh hưởng của lượng GA3 đến một số đặc điểm nông sinh học của bố mẹ và năng suất hạt F1 tổ hợp TH6-6.
Trongăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălúaălaiăF1,ăc(cid:1191)ăh(cid:1227)ălúaălaiă2ăvƠă3ădòng,ădoăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngădòngă m(cid:1213)ălƠădòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)c,ăkhiătrỗăcóăm(cid:1245)tăph(cid:1195)năbôngălúaăb(cid:1231)ă(cid:1193)pătrongăb(cid:1213)ăláăđòng.ăVìăv(cid:1201)y,ă trongăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăng(cid:1133)(cid:1249)iătaăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăGA3 đ(cid:1223)ăphunăchoădòngăm(cid:1213)ătrỗăthoátăvƠăđ(cid:1223)ă đi(cid:1221)uăch(cid:1229)nhăđ(cid:1245)ăcaoăgiữaădòngăb(cid:1237)ăvƠădòngăm(cid:1213)ăt(cid:1189)oăthu(cid:1201)nălợiăchoăvi(cid:1227)căth(cid:1257)ăph(cid:1193)năb(cid:1241)ă sung. Ngoài ra, theo Yuan and Xi (1995), GA3 cònălƠmătĕngătỷăl(cid:1227)ăthòăvòiănh(cid:1257)yăraă ngoƠi,ă tĕngă kh(cid:1191)ă nĕngă ti(cid:1219)pă nh(cid:1201)nă h(cid:1189)tă ph(cid:1193)nă c(cid:1259)aă númă nh(cid:1257)y,ă th(cid:1249)iă giană n(cid:1251)ă hoaă c(cid:1259)aă dòngă m(cid:1213)ăkéoădƠi,ătĕngăgócăm(cid:1251)ăc(cid:1259)aăhoa,ă m(cid:1251)ăr(cid:1245)ngăgócăláăđòngăt(cid:1189)oăthu(cid:1201)nălợiăchoă quáă trìnhă th(cid:1257)ă ph(cid:1193)nă chéo,ă lƠmă choă cácă d(cid:1191)nhă ph(cid:1257)ă phátă tri(cid:1223)nă nhanhă tr(cid:1251)ă thƠnhă cácă bôngăhữuăhi(cid:1227)u.ăCĕnăc(cid:1261)ăvƠoăk(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăthíănghi(cid:1227)mă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aăl(cid:1133)ợngăphơnăbónăvƠă tỷăl(cid:1227)ăc(cid:1193)yăhƠngăb(cid:1237)ăm(cid:1213),ăchúng tôiăti(cid:1219)năhƠnhăb(cid:1237)ătríăthíănghi(cid:1227)mănghiênăc(cid:1261)uă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngă c(cid:1259)aăli(cid:1221)uăl(cid:1133)ợngăGA3 đ(cid:1219)nănĕngăsu(cid:1193)tăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăc(cid:1259)aăt(cid:1241)ăhợpălaiăAT27/RA28ătrênă n(cid:1221)năphơnăbónălƠă110ăkgăNă+ă110ăkgăP2O5 + 82,5 kg K2OăvƠătỷăl(cid:1227)ăc(cid:1193)yăhƠngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ă lƠă2ăb(cid:1237)ă16ăm(cid:1213).ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăchoănh(cid:1201)năxétănh(cid:1133)ăsau:
Khiăkhôngăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăGA3 đ(cid:1223)ăphunăchoăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăkhiălúaătrỗăbôngăthìăchi(cid:1221)uăcaoă c(cid:1259)aădòngăb(cid:1237)ăvƠădòngăm(cid:1213)ăl(cid:1195)năl(cid:1133)ợtălƠă105,3cm;ă99,2cm,ădòngăb(cid:1237)ăcaoăh(cid:1131)nădòngăm(cid:1213)ă lƠă6,1cm.ăKhiăl(cid:1133)ợngăGA3 s(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăcƠngănhi(cid:1221)uăthìăchi(cid:1221)uăcaoăcơyăc(cid:1259)aădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ă cƠngătĕngăvƠăsựăchênhăl(cid:1227)chăv(cid:1221)ăchi(cid:1221)uăcaoăcơyăgiữaădòngăb(cid:1237)ăv(cid:1247)iădòngăm(cid:1213)ăcũngătĕngă theo.ă Tuyă nhiên,ă đ(cid:1223)ă t(cid:1189)oă t(cid:1133)ă th(cid:1219)ă thu(cid:1201)nă lợiă choă vi(cid:1227)că th(cid:1257)ă ph(cid:1193)nă chéo,ă theoă tácă gi(cid:1191)ă Nguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăTrơmă(2000)ăthìăchi(cid:1221)uăcaoăcơyăb(cid:1237)ăcaoăh(cid:1131)năcơyăm(cid:1213)ăt(cid:1263)ă25-30cm.ăNh(cid:1133)ă
33,1 32,0 29,6 28,6 TBătheoătỷăl(cid:1227)ă hƠngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)
111
v(cid:1201)y,ă trongă s(cid:1191)nă xu(cid:1193)tă h(cid:1189)tă laiă F1ă t(cid:1241)ă hợpă AT27/RA28,ă đ(cid:1223)ă cóă chi(cid:1221)uă caoă cơyă b(cid:1237)ă vƠă chi(cid:1221)uăcaoăcơyăm(cid:1213)ăphùăhợpăch(cid:1229)ăc(cid:1195)năphunăl(cid:1133)ợngăGA3 lƠă210ăgam/haă(G4).ăĐ(cid:1237)iăv(cid:1247)iă dòngăm(cid:1213)ăAT27ăch(cid:1229)ăc(cid:1195)năs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngăl(cid:1133)ợngăphună180ăgamăGA3 cho 1 ha thì bông lúa đƣăthoátăhoƠnătoƠnăraăkh(cid:1235)iăb(cid:1213)ăláăđòngă(chi(cid:1221)uădƠiăc(cid:1241)ăbôngălƠă1,3cm)ăvƠăs(cid:1237)ăh(cid:1189)tă(cid:1193)pă
b(cid:1213)ălƠă0ăh(cid:1189)t.ăTỷăl(cid:1227)ăđ(cid:1201)uăh(cid:1189)tădaoăđ(cid:1245)ngăt(cid:1263)ă29,7%ă(khôngăphunăGA3)ăchoăđ(cid:1219)nă69,4%ă (l(cid:1133)ợngăphunălƠă210ăgam/ha;ăcôngăth(cid:1261)căG4).ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăđ(cid:1189)tăt(cid:1263)ă16,8-39,7 t(cid:1189)/ha.ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuăđ(cid:1189)tăcaoănh(cid:1193)tălƠă39,7ăt(cid:1189)/haăv(cid:1247)iăl(cid:1133)ợngăphunăGA3 là 210 gam/haă(G4),ăcaoăh(cid:1131)năcácăcôngăth(cid:1261)căcònăl(cid:1189)iă(cid:1251)ătinăc(cid:1201)y là 95% (b(cid:1191)ngă4.46).
B(cid:1191)ng 4.46. (cid:1190)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ng c(cid:1259)aăl(cid:1133)(cid:1255)ng GA3 đ(cid:1219)năđ(cid:1211)căđi(cid:1223)m nông sinh h(cid:1233)c vƠănĕngăsu(cid:1193)t th(cid:1269)c thu h(cid:1189)t F1 (cid:1251) v(cid:1257) mùa 2015
Ch(cid:1229)ătiêu G1 G2 Côngăth(cid:1261)c G3 G4 G5 G6
99,2 105,3 111,8 128,6 126,8 161,2 132,3 175,8 121,6 148,7 115,7 139,2
6,1 21,4 16,8 20,3 34,4 23,5 43,5 23,7 27,1 22,6 23,5 20,5
-5,4 4,7 -3,4 4,8 6,5 4,6 7,2 4,7 5,3 4,5 1,3 4,5
212,4 216,9 203,4 203,4 207,9 212,4
142,7 42,4 144,3 72,3 145,2 100,7 137,9 90,9 139,3 89,3 141,4 94,5
11,9 29,7 7,2 50,1 0 69,4 0 65,9 0 64,1 0 66,8
24,8 22,3 24,9 39,1 24,9 51,0 24,8 46,9 24,7 46,9 24,7 47,5
Ghi chú: Phunăkhiăm(cid:1213)ătrỗăđ(cid:1133)ợcă15%ăs(cid:1237)ăbông;ăb(cid:1237)ătrỗăđ(cid:1133)ợcă5-10%.ăPhună2ăngƠyăliênăt(cid:1257)c. - X(cid:1265)ălỦăs(cid:1237)ăli(cid:1227)uătrênăch(cid:1229)ătiêuăNSTT:ăCV%=4,26;ăLSD0,05=3,02ăt(cid:1189)/ha
Tómă l(cid:1189)i,ă trongă s(cid:1191)nă xu(cid:1193)tă h(cid:1189)tă laiă F1ă t(cid:1241)ă hợpă AT27/RA28ă thìă th(cid:1249)iă v(cid:1257)ă gieoă dòngăb(cid:1237)ă1ăt(cid:1263)ă13-18/6,ădòngăb(cid:1237)ă2ăgieoăsauădòngăb(cid:1237)ă1ălƠă5ăngƠy,ădòngăm(cid:1213)ăgieoăsauă dòngăb(cid:1237)ă1ălƠă10ăngƠy.ăTỷăl(cid:1227)ăc(cid:1193)yăhƠngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ălƠă2ăb(cid:1237)ă16ăm(cid:1213).ăĐ(cid:1133)(cid:1249)ngăcông tác là 30cm,ăhƠngăb(cid:1237)ă1ăcáchăhƠngăb(cid:1237)ă2ălƠă20cm, hƠngăb(cid:1237)ăcáchăhƠngăm(cid:1213)ălƠă20cm, cơyăb(cid:1237)ă cáchă cơyă b(cid:1237)ă lƠă 20cm.ă HƠngă m(cid:1213)ă cáchă hƠngă m(cid:1213)ă lƠă 15cm,ă cơyă m(cid:1213)ă cáchă cơyă m(cid:1213)ă lƠă 12cm.ăL(cid:1133)ợngăphơnăbónăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngălƠă110ăkgăNă+ă110ăkgăP2O5 + 82,5 kg K2O/ha. L(cid:1133)ợngăGA3 là 210 gam/ha,ăphună2ăngƠyăliênăti(cid:1219)p.
16,8 29,7 39,7 35,5 35,2 35,9 Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăm(cid:1213)ă(cm) Chi(cid:1221)uăcaoăcơyăb(cid:1237)ă(cm) Chênhăl(cid:1227)chăb(cid:1237)-m(cid:1213)ă(cm) Chi(cid:1221)uădƠiăbôngăm(cid:1213)ă(cm) Chi(cid:1221)uădƠiăc(cid:1241)ăbôngă(cm) S(cid:1237)ăbông/khóm S(cid:1237)ăbông/m2 (Quiăđ(cid:1241)iă 100%ădi(cid:1227)nătích) S(cid:1237)ăhoa/bôngătrungăbình S(cid:1237)ăh(cid:1189)tăchắc/bông S(cid:1237)ăh(cid:1189)tătrongăb(cid:1213)ălá/bông Tỷăl(cid:1227)ăđ(cid:1201)uăh(cid:1189)tă(%) KL.1000ăh(cid:1189)tă(gam) NS.ăLỦăthuy(cid:1219)t NS.ăthựcăthuă(t(cid:1189)/ha)
112
PH(cid:1194)Nă5.ăK(cid:1218)TăLU(cid:1200)NăVÀăĐ(cid:1220) NGH(cid:1230)
5.1.ăK(cid:1218)TăLU(cid:1200)N
1) Laiăđ(cid:1131)năgiữaăcácădòngăTGMSăv(cid:1247)iăcácăgi(cid:1237)ngălúaăth(cid:1131)măr(cid:1239)iăchọnălọcăcáă th(cid:1223)ăt(cid:1263)ăF2ătheoăh(cid:1133)(cid:1247)ngăv(cid:1263)aăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căv(cid:1263)aăth(cid:1131)măđƣăchọnăraă23ădòngăTGMSăm(cid:1247)iănh(cid:1201)nă đ(cid:1133)ợcăgenăth(cid:1131)măfgr vƠăgenăb(cid:1193)tăd(cid:1257)cătms5 và tms2 t(cid:1263)ăb(cid:1237)ăm(cid:1213).ăSựăhi(cid:1227)nădi(cid:1227)nă2ălo(cid:1189)iăgenă th(cid:1131)măvƠăb(cid:1193)tăd(cid:1257)că(cid:1251)ăcácădòngăm(cid:1247)iănƠyăđƣăđ(cid:1133)ợcăxácăđ(cid:1231)nhănh(cid:1249)ăsựătrợăgiúpăc(cid:1259)aăcácă ch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăphơnăt(cid:1265)ăBADH2ă(tìmăgenăfgr)ăvƠăcácăch(cid:1229)ăth(cid:1231):ăSTSă(F18F/F18RM)ă(tìmăgenă tms3),ă4ăch(cid:1229)ăth(cid:1231)ăSSRă(RM11,ăRM257,ăC365-1 và RM3351) (tìm gen tms2, tms4, tms5 và tms6)ăbằngăkỹăthu(cid:1201)tăPCR.ă
2) Đánhăgiáătínhăm(cid:1199)năc(cid:1191)mănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăc(cid:1259)aăcácădòngătrongăbu(cid:1239)ngăkhíăh(cid:1201)uănhơnă t(cid:1189)oăđƣăsƠngălọcăđ(cid:1133)ợcă5ădòngăcóăng(cid:1133)ỡngănhi(cid:1227)tăđ(cid:1245)ăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iătínhăd(cid:1257)că(cid:1241)năđ(cid:1231)nhălƠă 240Cănênăcóăgiáătr(cid:1231)ăs(cid:1265)ăd(cid:1257)ngătrongăchọnăgi(cid:1237)ngălúaălaiăhaiădòngăt(cid:1189)iăVi(cid:1227)tăNam.
3) Đánhăgiáăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nădiătruy(cid:1221)năchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăt(cid:1263)ăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăsangăconăcáiăcóă bi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nădiătruy(cid:1221)năc(cid:1245)ngătínhăđ(cid:1219)nătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ngătheoăb(cid:1237)/m(cid:1213)ăcóăh(cid:1189)tădƠiăh(cid:1131)n;ăTỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oă xátăvƠătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăcaoăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)năsiêuătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ngătheoăb(cid:1237)/m(cid:1213)ăcóătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátă và tỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăcao h(cid:1131)n.
4) HƠmăl(cid:1133)ợngăproteinătrongăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oăc(cid:1259)aăconălaiăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nătr(cid:1245)iăơmăđ(cid:1219)năsiêuă tr(cid:1245)iă ơmă theoă b(cid:1237)/m(cid:1213)ă cóă hƠmă l(cid:1133)ợngă proteină th(cid:1193)p,ă nghĩaă lƠă tínhă tr(cid:1189)ngă nƠyă b(cid:1231)ă suyă
gi(cid:1191)mădoălai;ăHƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă(cid:1251)ăđaăs(cid:1237)ăt(cid:1241)ăhợpănghiênăc(cid:1261)uăbi(cid:1223)uăhi(cid:1227)nătrungăgiană
đ(cid:1219)nătr(cid:1245)iăd(cid:1133)(cid:1131)ngătheoăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăcóăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseăcao,ăvìăv(cid:1201)yămu(cid:1237)năt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălaiă
cóăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseăth(cid:1193)p,ăphùăhợpăv(cid:1247)iănhuăc(cid:1195)uătiêuădùngăc(cid:1195)năchọnăb(cid:1237)/m(cid:1213)ăcóă cóăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseăth(cid:1193)pă(t(cid:1263)ă15-20%);ăH(cid:1133)(cid:1131)ngăth(cid:1131)mătrongălôăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oălaiăkhôngă đ(cid:1239)ngăđ(cid:1221)uădoăphơnăly,ăđ(cid:1245)ăth(cid:1131)măch(cid:1231)uă(cid:1191)nhăh(cid:1133)(cid:1251)ngăc(cid:1259)aădòngăm(cid:1213)ănhi(cid:1221)uăh(cid:1131)nădòngăb(cid:1237),ă
vìăv(cid:1201)yăchọnăt(cid:1189)oădòngăm(cid:1213)ăth(cid:1131)măch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcaoălƠăh(cid:1133)(cid:1247)ngăđiăđúngătrongăchọnăgi(cid:1237)ngă lúa lai hai dòng.
5) Đánhăgiáăkh(cid:1191)ănĕngăk(cid:1219)tăhợpă(cid:1251)ăcácătínhătr(cid:1189)ngănĕngăsu(cid:1193)t,ăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăc(cid:1259)aă6ă dòngă TGMSă ă v(cid:1247)iă 5ă dòngă Ră thôngă quaă 30ă t(cid:1241)ă hợpă laiă đƣă xácă đ(cid:1231)nhă đ(cid:1133)ợcă 2ă dòngă
TGMSăth(cid:1131)măAT24ăvƠăAT27ăcóăKNKHăchungăcaoăv(cid:1247)iăcácădòngăRă(cid:1251)ătínhătr(cid:1189)ngăs(cid:1237)ă
bông/khóm,ăs(cid:1237)ăh(cid:1189)t/bông,ăkh(cid:1237)iăl(cid:1133)ợngă1000ăh(cid:1189)tăvƠănĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthu.ăDòngăAT27ă
cònă cóă KNKHă chungă caoă v(cid:1247)iă cácă dòngă Ră (cid:1251)ă tínhă tr(cid:1189)ngă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă xát,ă tỷă l(cid:1227)ă g(cid:1189)oă
nguyên,ăhƠmăl(cid:1133)ợngăprotein,ăđ(cid:1245)ăngonăc(cid:1131)măvƠăh(cid:1133)(cid:1131)ngăth(cid:1131)m.ăHaiădòngăAT24,ăAT27ă cònă cóă KNKHă riêngă caoă v(cid:1247)iă dòngă RA28ă (cid:1251)ă tínhă tr(cid:1189)ngă s(cid:1237)ă h(cid:1189)tă chắc/bông,ă kh(cid:1237)iă
113
l(cid:1133)ợngă1.000ăh(cid:1189)t,ănĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthu,ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátăđ(cid:1245)ăngonăc(cid:1131)măvƠăh(cid:1133)(cid:1131)ngăth(cid:1131)m.
6) Cĕnăc(cid:1261)ăvƠoăcácăch(cid:1229)ătiêuăđánhăgiáătrênăđ(cid:1239)ngăru(cid:1245)ngăk(cid:1219)tăhợpăv(cid:1247)iăchọnălọcă theoăch(cid:1229)ă s(cid:1237)ăđƣătuy(cid:1223)năchọnăđ(cid:1133)ợcă2ăt(cid:1241)ăhợpălaiă AT24/RA28ă(đ(cid:1211)tătênălƠăTH4-6) và AT27/RA28ă(đ(cid:1211)tătênălƠăTH6-6).ăHaiăt(cid:1241)ăhợpălaiăm(cid:1247)iănƠyăcóăth(cid:1249)iăgianăsinhătr(cid:1133)(cid:1251)ngă ngắn,ăki(cid:1223)uăcơyăbánălùn,ăthơnăc(cid:1261)ng,ăláăđ(cid:1261)ng,ăbôngăto,ănhi(cid:1221)u h(cid:1189)t,ăh(cid:1189)tăthonădƠiăx(cid:1219)pă h(cid:1189)tă sít,ătỷă l(cid:1227)ă lépă th(cid:1193)p,ă nĕngă su(cid:1193)tă cao,ă ch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngăg(cid:1189)oă t(cid:1237)t,ă c(cid:1131)mă th(cid:1131)mă ngon,ă đangă đ(cid:1133)ợcăđánhăgiáătrongăm(cid:1189)ngăl(cid:1133)(cid:1247)iăkh(cid:1191)oănghi(cid:1227)măqu(cid:1237)căgiaăt(cid:1263)ăv(cid:1257)ăxuân 2016.
7) Nhơnă dòngă m(cid:1213)ă AT27ă trongă v(cid:1257)ă xuơnă (cid:1251)ă mi(cid:1221)nă Bắcă c(cid:1195)nă gieoă m(cid:1189)ă t(cid:1263)ă 14- 23/12,ăl(cid:1133)ợngăphơnăbón là 120 kg N/haăv(cid:1247)iătỷăl(cid:1227)ăphơnăN:P:KălƠă1:1:0,75.ăM(cid:1201)tăđ(cid:1245)ă c(cid:1193)yălƠă50ăkhóm/m2.ăTrongăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ăt(cid:1241)ăhợpăTH6-6ăthìăth(cid:1249)iăv(cid:1257)ăgieoădòngă b(cid:1237)ă1ăt(cid:1263)ă13-18/6,ădòngăb(cid:1237)ă2ăgieoăsauădòngăb(cid:1237)ă1ălƠă5ăngƠy,ădòngăm(cid:1213)ăgieoăsauădòngă b(cid:1237)ă1ălƠă10ăngƠy.ăTỷăl(cid:1227)ăc(cid:1193)yăhƠngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ălƠ 2ăb(cid:1237)ă16ăm(cid:1213).ăĐ(cid:1133)(cid:1249)ngăcôngătácălƠă30cm,ă hƠngăb(cid:1237)ă1ăcáchăhƠngăb(cid:1237)ă2ălƠă20cm, hƠngăb(cid:1237)ăcáchăhƠngăm(cid:1213)ălƠă20cm, cơyăb(cid:1237)ăcáchă cơyăb(cid:1237)ălƠă20cm.ăHƠngăm(cid:1213)ăcáchăhƠngăm(cid:1213)ălƠă15cm,ăcơyăm(cid:1213)ăcáchăcơyăm(cid:1213)ălƠă12cm.ă L(cid:1133)ợngă phơnă bónă s(cid:1265)ă d(cid:1257)ngă lƠă 110kg N + 110kg P2O5 + 82,5kg K2O/ha.ă L(cid:1133)ợng GA3 lƠă210ăgam/ha,ăphună2ăngƠyăliênăti(cid:1219)p.
5.2. Đ(cid:1220) NGH(cid:1230)
1) Ti(cid:1219)păt(cid:1257)căhoƠnăthi(cid:1227)năquiătrìnhănhơnădòngăm(cid:1213)ăAT24ăvƠăquiătrìnhăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tă h(cid:1189)tălaiăF1ăt(cid:1241)ăhợpăTH4-6ăt(cid:1189)iămi(cid:1221)năBắc,ănhơnădòngăm(cid:1213)ăAT24ăvƠăAT27ăvƠăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tă h(cid:1189)tălaiăF1ăt(cid:1241)ăhợpăTH4-6 và TH6-6ăt(cid:1189)iăTơyăNguyên.ă
2) Xơyădựngăquiătrìnhăthơmăcanhăth(cid:1133)(cid:1131)ngăphẩmăchoăt(cid:1241)ăhợpăTH4-6 và TH6-
6ăt(cid:1189)iăcácăvùngăsinhătháiă(cid:1251)ăphíaăBắcăVi(cid:1227)tăNamăđ(cid:1223)ăm(cid:1251)ăr(cid:1245)ngăs(cid:1191)năxu(cid:1193)t.
114
DANHăM(cid:1256)CăCỌNGăTRỊNHăĐÃăCỌNGăB(cid:1236)ă
1. Nguy(cid:1225)năVĕnăM(cid:1133)(cid:1249)i,ăPh(cid:1189)măTh(cid:1231)ăNgọcăY(cid:1219)n,ăTr(cid:1195)năVĕnăQuangăvƠăNguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ă
Trơmă(2015).ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăchọnădòngăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căđựcădiătruy(cid:1221)nănhơnăm(cid:1199)năc(cid:1191)mănhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă(TGMS)ăvƠăcó mùiăth(cid:1131)m.ăT(cid:1189)păchíăKhoaăhọcăvƠăPhátătri(cid:1223)n,ăt(cid:1201)pă13,ăs(cid:1237)ă8- 2015, trang 1360-1371.
2. Nguy(cid:1225)năVĕnăM(cid:1133)(cid:1249)i, Ph(cid:1189)m Th(cid:1231) Ngọc Y(cid:1219)n, Tr(cid:1195)năVĕnăQuangăvƠăNguy(cid:1225)n Th(cid:1231) Trâm (2016). Đ(cid:1211)căđi(cid:1223)m nông sinh học và kh(cid:1191) nĕngăk(cid:1219)t hợp c(cid:1259)a các dòng b(cid:1237) m(cid:1213) lúa lai hai dòng. T(cid:1189)păchíăNôngănghi(cid:1227)păvƠăPhátătri(cid:1223)nănôngăthôn, Chuyên đ(cid:1221)ăgi(cid:1237)ngăcơyătr(cid:1239)ng,ăv(cid:1201)tănuôi-t(cid:1201)pă1,ăthángă6 nĕmă2016, trang 76-85.
3. Nguy(cid:1225)nă Vĕnă M(cid:1133)(cid:1249)i, Ph(cid:1189)m Th(cid:1231) Ngọc Y(cid:1219)n, Tr(cid:1195)nă Vĕnă Quangă vƠă Nguy(cid:1225)n Th(cid:1231) Trâm (2016). K(cid:1219)t qu(cid:1191) hoàn thi(cid:1227)n qui trình nhân dòng m(cid:1213) và s(cid:1191)n xu(cid:1193)t h(cid:1189)t lai F1 t(cid:1241) hợp lúa lai hai dòng TH6-6. T(cid:1189)păchíăNôngănghi(cid:1227)păvƠăPhátătri(cid:1223)nănôngă thôn, s(cid:1237)ă14,ănĕmă2016, trang 33-40.
115
TÀIăLI(cid:1226)UăTHAMăKH(cid:1190)O
Tài li(cid:1227)u ti(cid:1219)ng Vi(cid:1227)t 1. B(cid:1245)ăNôngănghi(cid:1227)păvƠăPTNTă(2004).ă Đánhăgiáăch(cid:1193)tă l(cid:1133)ợngăc(cid:1131)măbằngăph(cid:1133)(cid:1131)ngăphápă choăđi(cid:1223)m.ăTiêuăchuẩnăngƠnhă10TCN-590:2004.
2. C(cid:1257)căTr(cid:1239)ngătrọtă(2012).ă Báoă cáoăt(cid:1241)ngăk(cid:1219)tă phátă tri(cid:1223)nălúaălaiă giaiăđo(cid:1189)nă2001-2012, đ(cid:1231)nhăh(cid:1133)(cid:1247)ngăgiaiăđo(cid:1189)nă2013-2020.ăNamăĐ(cid:1231)nhăngƠyă10/9/2012.
3. C(cid:1257)căTr(cid:1239)ngătrọtă(2014),ăBáoăcáoăt(cid:1241)ngăk(cid:1219)tănĕmă2014ăvƠătri(cid:1223)năkhaiănhi(cid:1227)măv(cid:1257)ătrọngă tơmănĕmă2015.ăHƠăN(cid:1245)iăngƠyă15/01/2015.
4. DoƣnăHoaăKỳă(1996).ăKỹăthu(cid:1201)tănhơnăduyătrìădòngăTGMSăvƠăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tăh(cid:1189)tălaiăF1ăh(cid:1227)ă “haiădòng”.ăNXBăKhoaăhọcăKỹăthu(cid:1201)tăBắcăKinh,ă38ătrang.
5. D(cid:1133)(cid:1131)ngăXuơnăTú,ăNguy(cid:1225)năVĕnăKh(cid:1251)i,ăLêăTh(cid:1231)ăThanh,ăNguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăH(cid:1133)(cid:1249)ng,ăNguy(cid:1225)nă Th(cid:1219)ă D(cid:1133)(cid:1131)ng,ă Tr(cid:1195)nă Th(cid:1231)ă Di(cid:1227)uă vƠă Phană Hữuă Tônă (2014).ă S(cid:1265)ă d(cid:1257)ngă ch(cid:1229)ă th(cid:1231)ă phơnă t(cid:1265)ă ANDăxácăđ(cid:1231)nhăgenămùiăth(cid:1131)mătrongăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaăth(cid:1131)m.ăT(cid:1189)păchíăKhoaăhọcăvƠă Phátătri(cid:1223)n,ăt(cid:1201)pă12,ăs(cid:1237)ă4:ătr.ă539-548.
6. HoƠngă Tuy(cid:1219)tă Minhă (2002).ă Lúaă laiă haiă dòng.ă NXBă Nôngă nghi(cid:1227)p,ă HƠă N(cid:1245)i, 192 trang.
7. Nguy(cid:1225)năCôngăT(cid:1189)n,ăNgôăTh(cid:1219)ăDơn,ăHoƠngăTuy(cid:1219)tă Minh,ăNguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăTrơm,ăHoƠnă Nguy(cid:1225)năTríăvƠăQuáchăNgọcăÂnă(2002).ăLúaălaiă(cid:1251)ă Vi(cid:1227)tăNam.ă NXBăNôngănghi(cid:1227)pă HƠăN(cid:1245)i, 236 trang.
8. Nguy(cid:1225)năMinhăCôngăvƠă Nguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăMongă (2004).ă Sựădiă truy(cid:1221)năm(cid:1245)tăs(cid:1237)ă đ(cid:1245)tă bi(cid:1219)n gơyăt(cid:1189)oăt(cid:1263)ăgi(cid:1237)ngăđ(cid:1231)aăph(cid:1133)(cid:1131)ngăNamăB(cid:1245)-TƠiănguyênăđ(cid:1257)c. T(cid:1189)păchíăDiătruy(cid:1221)năhọcăvƠă (cid:1261)ngăd(cid:1257)ng,ăs(cid:1237)ă1/2004,ătr.ă24-30.
9. Nguy(cid:1225)nă Minhă Côngă vƠă Nguy(cid:1225)nă Ti(cid:1219)nă Thĕngă (2007).ă Sựă diă truy(cid:1221)nă đ(cid:1245)tă bi(cid:1219)nă mùiă th(cid:1131)mă phátă sinhă t(cid:1263)ă gi(cid:1237)ngă lúaă tẻă th(cid:1131)mă đ(cid:1211)că s(cid:1191)nă mi(cid:1221)nă Bắcă Támă Xuơnă ĐƠi.ă T(cid:1189)pă chí Nôngănghi(cid:1227)păvƠăPhátătri(cid:1223)năNôngăthôn. 10. tr. 21-22,14.
10. Nguy(cid:1225)nă Nh(cid:1133)ă H(cid:1191)iă vƠă Nguy(cid:1225)nă Vĕnă Hoană (2005).ă Đánhă giáă cácă t(cid:1241)ă hợpă lúaă laiă haiă dòngăm(cid:1247)iă chọnăt(cid:1189)o.ăT(cid:1189)păchíă Nôngănghi(cid:1227)păvƠăPhátă tri(cid:1223)nănôngăthôn,ă t(cid:1201)pă III (4), tr 262-265.
11. Nguy(cid:1225)nă Th(cid:1231)ă Trơmă (2000).ă Chọnă gi(cid:1237)ngă lúa lai. NXB Nôngă nghi(cid:1227)p,ă HƠă N(cid:1245)i, 131 trang.
12. Nguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăTrơm,ăPh(cid:1189)măTh(cid:1231)ăNgọcăY(cid:1219)năvƠăTr(cid:1195)năVĕnăQuangă(2008).ăGi(cid:1237)ngălúaălaiă haiă dòngă m(cid:1247)iă TH3-4.ă T(cid:1189)pă chíă Nôngă nghi(cid:1227)pă vƠă Phátă tri(cid:1223)nă nôngă thôn,ă HƠă N(cid:1245)i. 2. tr. 35 ậ 40.
13. Nguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăTrơm,ăVũăBìnhăH(cid:1191)i,ăTr(cid:1195)năVĕnăQuangăvƠ Nguy(cid:1225)năBáăThôngă(2010).ă Nghiênăc(cid:1261)uăxácăđ(cid:1231)nhă vùngănhơnădòngăvƠăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tă h(cid:1189)tă laiăF1ăh(cid:1227)ăhaiă dòngă(cid:1251)ăVi(cid:1227)tă Nam.ăT(cid:1189)păchíăNôngănghi(cid:1227)păvƠăPhátătri(cid:1223)nănôngăthôn. 3. tr. 10-15.
14. Nguy(cid:1225)nă Th(cid:1231)ă Trơm,ă Ph(cid:1189)mă Th(cid:1231)ă Ngọcă Y(cid:1219)n,ă Nguy(cid:1225)nă Vĕnă M(cid:1133)(cid:1249)i,ă Tr(cid:1195)nă Vĕnă Quang,ă Nguy(cid:1225)năTrọngăTú,ăVũăTh(cid:1231)ăBíchăNgọcăvƠăLêăTh(cid:1231)ăKh(cid:1191)iăHoƠnă(2011).ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăchọnă t(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaălaiăhaiădòngăm(cid:1247)iăTH8-3.ăT(cid:1189)păchíăKhoaăhọcăvƠăPhátătri(cid:1223)n. 2. tr. 30-38.
116
15. Nguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăTrơm,ăPh(cid:1189)măTh(cid:1231)ăNgọcăY(cid:1219)n,ăNguy(cid:1225)năVĕnăM(cid:1133)(cid:1249)i,ăTr(cid:1195)năVĕnăQuang,ăVũă VĕnăQuang,ăTr(cid:1195)năTh(cid:1231)ăHuy(cid:1221)năvƠăNguy(cid:1225)năTríăHoƠnă(2015).ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngă lúaă laiă haiă dòngă m(cid:1247)iă TH3-7ă nĕngă su(cid:1193)tă cao,ă khángă b(cid:1227)nhă b(cid:1189)că lá.ă T(cid:1189)pă chíă Nôngă nghi(cid:1227)păvàăPhátătri(cid:1223)năNôngăthôn,ăchuyênăđ(cid:1221)ăgi(cid:1237)ngăcơyătr(cid:1239)ng,ăv(cid:1201)tănuôi,ăt(cid:1201)pă2,ăthángă 12-2015, tr. 21-32.
16. Nguy(cid:1225)năTh(cid:1231) Trơmă(2016).ăHi(cid:1227)nătr(cid:1189)ngăcôngăngh(cid:1227)ătrongăchọnăt(cid:1189)oăvƠăs(cid:1191)năxu(cid:1193)tălúaălaiă t(cid:1189)iămi(cid:1221)năBắcăvƠăNamăTrungăb(cid:1245).ăBáoăcáoăthamălu(cid:1201)năt(cid:1189)iăH(cid:1245)iăth(cid:1191)oăthamăv(cid:1193)năph(cid:1133)(cid:1131)ngă phápă đánhă giáă nĕngă lựcă côngă ngh(cid:1227)ă lĩnhă vựcă lúaă g(cid:1189)oă t(cid:1189)iă mi(cid:1221)nă Bắcă vƠă Duyênă h(cid:1191)iă mi(cid:1221)năTrung.ăthángă3/2016 t(cid:1189)iăTơyăNguyên.
17. Nguy(cid:1225)năTríăHoƠnă(2003).ăK(cid:1219)tăqu(cid:1191)ăsoăsánhăgi(cid:1237)ngălúaălaiăqu(cid:1237)căgia,ăv(cid:1257)ăXuơnă2002,ă T(cid:1189)păchíăNôngănghi(cid:1227)păvƠăphátătri(cid:1223)nănôngăthôn. 3. tr. 252 - 252.
18. Nguy(cid:1225)năVĕnăGiang,ăT(cid:1237)ngăVĕnăH(cid:1191)i,ăPhanăHữuăTônăvƠăNguy(cid:1225)năChíăThƠnhă(2011).ă (cid:1260)ngă d(cid:1257)ngă ch(cid:1229)ă th(cid:1231)ă phơnă t(cid:1265)ă trongă chọnă gi(cid:1237)ngă lúaă laiă haiă dòngă khángă b(cid:1227)nhă b(cid:1189)că lá.ă T(cid:1189)păchíăKhoaăhọcăvƠăPhátătri(cid:1223)n. 2 (9). tr. 191 ậ 197.
19. Nguy(cid:1225)năVĕnăHoanăvƠăVũăH(cid:1239)ngăQu(cid:1191)ngă(2006).ăGơyăt(cid:1189)oădòngăph(cid:1257)căh(cid:1239)iăti(cid:1221)mănĕngă nĕngă su(cid:1193)tă caoă choă h(cid:1227)ă th(cid:1237)ngă lúaă laiă haiă dòng.ă T(cid:1189)pă chíă Khoaă họcă kỹă thu(cid:1201)tă nôngă nghi(cid:1227)p. 4. tr. 29.
20. Ph(cid:1189)măVĕnăThuy(cid:1219)t,ăĐƠmăVĕnăH(cid:1133)ng,ăNguy(cid:1225)năQu(cid:1237)căTrung,ăTr(cid:1195)năVĕnăQuangăvƠăLêă Qu(cid:1237)căDoanhă(2015).ăĐánhăgiáăđ(cid:1211)căđi(cid:1223)mănôngăhọcăvƠăxácăđ(cid:1231)nhăgenăm(cid:1199)năc(cid:1191)mănhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ăc(cid:1259)aăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ădòngăTGMS.ăT(cid:1189)păchíăKhoaăhọcăvƠăPhátătri(cid:1223)n. 13 (1). tr. 12-22. 21. Tr(cid:1195)nă Duyă QuỦă (2000). C(cid:1131)ă s(cid:1251)ă diă truy(cid:1221)nă vƠă kỹă thu(cid:1201)tă gơyă t(cid:1189)oă vƠă s(cid:1191)nă xu(cid:1193)tă lúa lai.
NXBăNôngănghi(cid:1227)p. tr. 134.
22. Tr(cid:1195)năM(cid:1189)nhăC(cid:1133)(cid:1249)ng,ăNguy(cid:1225)năQu(cid:1237)căTrung,ăNgôăTh(cid:1231)ăTrang,ăNguy(cid:1225)năQu(cid:1237)căĐ(cid:1189)i,ăTr(cid:1195)nă VĕnăQuangăvƠăPh(cid:1189)măVĕnăC(cid:1133)(cid:1249)ng (2014). Đánhăgiáăm(cid:1245)tăs(cid:1237)ăch(cid:1229)ătiêuăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăc(cid:1259)aă cácădòngăb(cid:1237)ăm(cid:1213)ăph(cid:1257)căv(cid:1257)ăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaălaiăhaiădòngăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăcao.ăT(cid:1189)păchíă KhoaăhọcăvƠăPhátătri(cid:1223)n, T(cid:1201)pă12,ăs(cid:1237)ă5:ă650-655.
23. Tr(cid:1195)năT(cid:1193)năPh(cid:1133)(cid:1131)ngă(2011).ăNghiênăc(cid:1261)uăchọnăt(cid:1189)oăgi(cid:1237)ngălúaăth(cid:1131)măph(cid:1257)căv(cid:1257)ăn(cid:1245)iătiêuă
vƠăxu(cid:1193)tăkhẩu.ăLu(cid:1201)năánăTi(cid:1219)năsĩ,ăTr(cid:1133)(cid:1249)ng Đ(cid:1189)iăhọcăNôngănghi(cid:1227)p HƠăN(cid:1245)i.
24. Tr(cid:1195)nă Vĕnă Đ(cid:1189)tă (2005).ă S(cid:1191)nă xu(cid:1193)tă lúaă g(cid:1189)oă th(cid:1219)ă gi(cid:1247)iă ậ Hi(cid:1227)nă tr(cid:1189)ngă vƠă khuynhă h(cid:1133)(cid:1247)ngă
phátătri(cid:1223)nătrongăth(cid:1219)ăkỷă21.ăNXBăNôngănghi(cid:1227)p, ThƠnhăph(cid:1237)ăH(cid:1239)ăChíăMinh.
25. Tr(cid:1195)năVĕnăQuang,ăTr(cid:1195)năM(cid:1189)nhăC(cid:1133)(cid:1249)ng,ăNguy(cid:1225)năTh(cid:1231)ăH(cid:1191)o,ăVũăQu(cid:1237)căĐ(cid:1189)i,ăPh(cid:1189)măMỹă Linhă vƠă ĐƠmă Vĕnă H(cid:1133)ngă (2013).ă K(cid:1219)tă qu(cid:1191)ă chọnă t(cid:1189)oă dòngă b(cid:1193)tă d(cid:1257)că đựcă nhơnă m(cid:1199)mă c(cid:1191)mă nhi(cid:1227)tă đ(cid:1245)ă (TGMS)ă th(cid:1131)mă m(cid:1247)iă (cid:1251)ă lúa.ă T(cid:1189)pă chíă Khoaă họcă vƠă Phátă tri(cid:1223)n,ă 3 (11). tr. 278-284.
26. VũăVĕnăLi(cid:1219)t,ăNguy(cid:1225)năVĕnăC(cid:1133)(cid:1131)ng,ăĐ(cid:1239)ngăHuyăGi(cid:1247)i,ăVũăTh(cid:1231)ăThuăHi(cid:1221)năvƠăTr(cid:1195)năVĕnă Quang (2013).ăNguyênălỦă vƠăPh(cid:1133)(cid:1131)ngăphápăchọnă gi(cid:1237)ngăcơyătr(cid:1239)ng.ăNXBă Đ(cid:1189)iă học Nôngănghi(cid:1227)păHƠăN(cid:1245)i, 289 trang.
Tài li(cid:1227)u ti(cid:1219)ngăn(cid:1133)(cid:1247)c ngoài 27. Amarawathi Y., R. Singh, A.K. Singh, V.P. Singh, T. Mohapatra, T.R. Sharma, and N.K. Singh (2008). Mapping of quantitative trait loci for basmati quality traits in rice (Oryza sativa L.), Molecular Breeding. Vol 21. pp. 49-65.
117
28. (2014). Development Hybrid Across Rice
APSA Asia Need of the Hour. In Symposium on Hybrid Rice: Ensuring Food Security in Asia 02.07.14, Bangkok, Thailand, p. 198.
29. Azim Uddin M.D. (2014). Hybrid Rice Development in Bangladesh: Assessment of Limitations and Potential. In Symposium on Hybrid Rice: Ensuring Food Security in Asia 02.07.14, Bangkok, Thailand, pp. 61-75.
30. Bahmaniar M.A. and G.A. Ranjbar (2007). Response of rice (Oryza sativa L.) cooking quality properties to nitrogen and potassium application. Pakistan journal of Biological sciences. Vol 10(10). pp. 1880 ậ 1884.
31. Bai D.L., Wei Wei, Y.P. Wei, Y.Z. Chen and R.B. Li (2008). Status and prospect of aromatic hybrid rice, No. 6. Guangxi Agricultural Sciences.
32. Bligh H.F.J., R.I. Till and C.A. Jone (1995). A microsatellite sequence closely linked to the waxy gene of Oryza sativa. Euphytica. Vol 86. pp. 83-85.
33. Bradbury L.M.T., T.L. Fitzgerald, R.J. Henry, Q. Jin and D.L.E. Waters (2005). The gene for fragrance in rice. Plant Biotech. J.. Vol 3. pp. 363ậ370.
34. Bradbury LMY, S.A. Gillies, D.J. Brushett, L.E.W. Daniel and R.J. Henry (2008) “Inactivationăofăanăaminoăaldehydeădehydrogenaseăisăresponsibleăforăfragranceăină rice”.ăPlantăMolăBiol.ăVolă68.ăpp.ă439ậ449:
35. Brar D.S. and K. Singh (2011). Oryza. In: Kole C (ed) Wild crop relatives: genomic and breeding resources, cereals. Springer, Berlin. pp 321ậ365
36. Calingacion M.N., R. Mumm, R. De Vos, H. Robert and M. Fitzgerald (2010). Metabolome analysis of basmati and jasmine rices, 3rd International rice congress, VietNam-IRRI, No. 4199 in CD-ROM.
37. Chang X.M. (2008). Indica type hybrid rice development in China. Paper presented to the 5th Sympossium of the International hybrid Rice, 11-15th September, 2008.
38. Chen L.Y., Y.H. Xiao and D.Y. Lei (2010). Mechanism of Sterility and Breeding Strategies for Photoperiod/Thermo- Sensitive Genic Male Sterile Rice. Rice Science. Vol. 17, No. 3, pp. 161-167.
39. Chen S., Y. Yang, W. Shi, Q. Ji, F. He, Z. Zhang, Z. Cheng, X. Liu and M. Xu (2008). Badh2, Encoding Betaine Aldehyde Dehydrogenase, Inhibits the Biosynthesis of 2- Acetyl-1-Pyrroline, a Major Component in Rice Fragrance. The Plant Cell. Vol 20. pp. 1850-1861.
40. Chen T., Y.D. Zhang, Z. Zhu, L. Zhao, Q.Y. Zhao, L.H. Zhou, S. Yao, YU Xin and C.L. Wang (2014). Development of New InDel Marker to Detect Genotypes of Rf- 1a Conferring Fertility Restoration of BT-Type Cytoplasmic Male Sterility in Rice, RiceăScience.ăVolă21(1).ăpp.ă13ứ19.ă
41. Chuan T., Y.L. Chen, F. Tang, F. Xu, Y. Huang, H. Chen, and J. Bao (2014). Genetic diversity of amylose content and RVA pasting parameters in 20 rice accessions grown in Hainan, China. Food Chemistry, pp. 161-239.
42. Dasgupta S. and Roy I. (2014). Hybrid Rice: the technology and the status of its adoption in Asia. FAO/APSA Expert Consultation on Hybrid Rice Development in Asia ậ Assessment of Limitations and Potential, 2-3 July 2014, Bangkok, pp. 35-45.
118
43. Daygon V.D.A., C. Boualaphanh, M. Kovach, S.R. McCouch and M. Fitzgerald (2010). Identification of a novel allele of BADH2 in Lao traditional variety Kai Noi Leuang, 3rd International rice congress, VietNam-IRRI. p. 99.
44. De la Cruz M., R. Fabiola and H. Hector (1997). DNA isolation and amplification from cacti. Plant Mol. Biol. Rep. Vol 15. pp. 319-325
45. Deng L. H., L. S. Weng and G. Y. Xiao (2014). Optimization of Epsps Gene and Development of Double Herbicide Tolerant Transgenic PGMS Rice J. Agr. Sci. Tech. Vol 16. pp. 217-228.
46. Dindo A.T., R.Susan, Brena, E. Jake and Carampatana (2014). Hybrid Rice in the Philippines. In Symposium on Hybrid Rice: Ensuring Food Security in Asia 02.07.14, Bangkok, Thailand, pp. 151-162.
47. Ding H.F., F.Y. Yao, G.X. Li, M.S. Jiang, R.F. Li, X.D. Zhang, W.Y. Wang, F. Chen and Y. Zhang (2009). Delimitation of the fgr Gene for Rice Fragrance to a 28- kb DNA Fragment, Russian Journal of Plant Physiology. Vol 56(4). pp. 532ậ539.
48. Dong-Ming N., Y.D. Ouyang, X. Wang, W. Zhou, C.H. Hu and J. Yao (2013). Genome-wide analysis of endosperm-specific genes in rice, Gene. Vol 530. pp. 236ậ247.
49. Doyle, J.J. and J.L. Doyle (1990). Isotation of plant DNA from fresh tissue, Focus. Vol 12. pp. 11-15.
50. Dung Nguyen Tien, M.O. Moe, Moon-Soo-Soh and K.P. Soon (2013). Bioengineering of Male Sterility in Rice (Oryza sativa L.). Plant breed Biotech, pp.218-235.
51. Fan C., Y. Xing, H. Mao, T. Lu, B. Han, C. Xu and X. Li (2006). GS3, a major QTL for grain length and minor QTL for grain width and thickness in rice, encodes a putative transmembrane protein. Theoretical and Applied Genetics. Vol 112. pp. 1164-1171.
52. Fitzgerald M.A., S.R. McCouch and R.D. Hall (2008). Not just a grain of rice: the quest for quality. Trends in Plant Science. Vol 14(3). pp. 133-139.
53. Fu C.J., P. Qin, X.C. Hu, Y.B. Song, Z.B. Sun and T.Z. Yang (2010). Breeding of thermo-sensitive genic male sterile lin Xiangling 628S, Journal of Agricultural Science and Technology, 12(6):90-97.Ge, Xing, Xu and He. 2008. Production of high quality rice with a low environmental impact.J. Fac. Agr., Kyushu Univ. Vol 53 (1). pp. 95ậ100.
54. Giraud G. (2013). The World Market of Fragrant Rice, Main Issues and Perspectives. International Food Agribusiness Management Review. Vol 16 (2). pp. 1-20.
55. Gomez K.A. (1984). “Statistical Procedures for Agricultural Research”, Second Edition (9780471870920 / 0471870927). Copyright © 1984 by John Wiley & Sons, Inc. Reproduced with permission from John Wiley & Sons, Inc, p. 680. 56. Goufo P., Duan M., S. Wongpornchai and X. Tang (2010). Some factors affecting the concentration of the aroma compound 2-acetyl-1-pyrroline in two fragrant rice cultivars grown in South China, Front. Agric. China. Vol 4(1). pp. 1ậ9.
119
57. Govindewami S. and A.K. Ghose (1969). The time of harvest, moisture content and method of drying on milling quality of rice. Oryza. Vol 6. pp. 54-66.
58. Hai Z., Q. Liu, J. Li, D. Jiang, L.Y. Zhou, P. Wu, S. Lu, F. Li, L. Zhu, Z.L. Liu, L. Chen, Y.G. Liu and C.X. Zhuang (2012). Photoperiod- and thermo-sensitive genic male sterility in rice are caused by a point mutation in a novel noncoding RNA that produces a small RNA, Cell Research. Vol 22. pp. 649-660.
59. Hari Prasad A.S., B.C. Viraktamath and T. Mohapatra (2014). Hybrid Rice Research and Development in India. In Symposium on Hybrid Rice: Ensuring Food Security in Asia 02.07.14, Bangkok, Thailand, pp. 89-102.
60. Huang X.H., S.H. Yang, J. Gong, Y. Zhao, Q. Feng, H. Gong, W. Li, Q.L. Zhan, B.Y. Cheng, J.H. Xia, N. Chen, Z. Hao, K.Y. Liu, C.R. Zhu, T. Huang, Q. Zhao, L. Zhang, D.L. Fan, C.C. Zhou, Y.Q. Lu, Q.J. Weng, Z.X. Wang, J.Y. Li and B. Han (2015). Genomic analysis of hybrid rice varieties reveals numerous superior alleles that contribute to heterosis, Nature communications, 6:6258, DOI: 10.1038/ncomms7258, pp. 629-633.
61. Hui Z., C.X. Xua,YiHea, J. Zong, X.Y. Huamin Si, Z.X. Sun, J.P. Hu, W. Lianga and D.B. Zhanga (2013). Mutation in CSA creates a new photoperiod-sensitive genic male sterile line applicable for hybrid rice seed production, 76ậ81,| PNAS. Vol. 110, no. 1, pp. 76-81.
IRRI. (2002). Standard evaluation system for rice, Los Banos, Philippines, p. 122.
62. 63. Jakkrit S., P. Sripichitt and T. Sreewongchai (2014). Heterosis and inheritance of fertility-restorer genes in rice, ScienceAsia. Vol 40 (2014). pp. 48ậ52.
64. Jennings P.R., W.R. Coffman and H.E. Kauffman (1979). Rice Improvement, IRRI, Los banos, Philippines. p. 120.
65.
Jihua D., Q. Lua, Y.D. Ouyang, H.L. Mao, P.B. Zhang, J.L. Yao, C.G. Xu, X.H. Li, J.H. Xiao and Q.F. Zhang (2012). A long noncoding RNA regulates photoperiod-sensitive male sterility, an essential component of hybrid rice, 2654ậ 2659, PNAS, February 14, 2012. Vol. 109 no. 7, pp. 649-660.
66.
Jing F., Y.J. Xu, L. Chen, L.M. Yuan, Z.Q. Wang and J.C. Yang (2013). Changes in Enzyme Activities Involved in Starch Synthesis and Hormone Concentrations in Superior and Inferior Spikelets and Their Association with Grain Filling of Super Rice, Rice Science. Vol 20(2). pp. 120-128
67.
Jing Z., Qu Y., Chen Y., Pan D., Fan Z., Chen J. and Li C. (2010). QTL Analysis of Yield-associated Traits using an Advanced Backcross Population Derived from Common Wild Rice (Oryza rufipogon L.). Molecular Plant Breeding Vol.1 No.1 (DOI:10.5376/mpb.2010.01.0001), pp. 1-10.
68. Kabria K., Islam M.M. and S.N. Begum (2008). Screening of aromatic rice lines by phenotypic and molecular markers, Bangladesh J. Bot. Vol 37(2). pp. 141-147. 69. Kempthorne, O. (1957). An Introduction to Genetic Statistics. Wiley, New York, p. 545.
70. Kottearachchi N.S., E.G.D. Priyangani and D.P.S.T.G. Attanayaka (2010). Identification of fragrant gene, fgr, in traditional rice varieties of Sri Lanka. Journal of the National Science Foundation of Sri Lanka, 38 (2): 139-143.
120
71. Kovach M.J., M.N. Calingacion, M.A. Fitzgerald and S.R. McCouch (2009). The origin and evolution of fragrance in rice (Oryza sativa L.). Proceedings of the National Academy of Sciences. Vol 106(34). pp. 14444-14449.
72. Kubo T., A. Yoshimura and N. Kurata (2011), Hybrid male sterility in rice is due to epistatic interactions with a pollen killer locus. Genetics. Vol 189. pp. 1083- 1092.
73. Lalitha Shanti M., G. Lalitha Devi, G. Naveen Kumar and H.E. Shashidhar (2010). Molecular Marker-Assisted Slection: A tool for insulating parental lines of hybrid rice against Bacterrial Leaf Blight, International Journal of Plant Pathology. Vol 1(3). pp. 114-123.
74. Lang N. T., T. T. T. Xa, T. T. Luy and B. C. Buu (2013). Rice breeding for grain quality in the Mekong Delta, Omonrice. Vol 19. pp. 54-60.
75. Li C.L., F. Yang, L. Luo, T.G. Luo, N. Liu and Q.S. Yang (2008). Research advance of the aroma of rice and its use in Hybrid rice breeding with aromatic and soft, Southwest China Journal of Agricultural Sciences.
76. Li C.L., L. Luo, F. Yang, Y.H. Tao, Y.G. Wei, T.G. Luo and G.H. Lu (2010). Studies on Genetic Diversity and Its Relationship with Heterosis of Yield in Aromatic and Soft Rice[J]. Southwest China Journal of Agricultural Sciences; 2010-04, pp. 127-139.
77. Louis J., L. Chen, G. Yue, Q. Lou, H. Mei, L. Xiong and L. Luo (2009). QTL mapping of grain quality traits in rice. Journal of Cereal Science. Vol 50. pp. 145 ậ 151.
78. Ma G.H. and L.P. Yuan (2002). Achievments and devlopment of hybrid rice in China, 4th international symposium on hybrid rice, 14-17 may 2002, Melia, Hanoi, Vietnam. p.22.
79. Mathure S., N. Jawali, R. Thengane and A. Nadaf (2010). Quantitative analysis of principle basmati aroma compound 2-acetyl-1-pyrroline and other aroma volatiles in local scented rice (Oryza sativa L.) cultivars of India. 3rd International rice congress, VietNam-IRRI, No. 4035 in CD-ROM.
80. Ming-Wei L., L. Yong, W. Shi-Quan, D. Qi-Ming and L. Ping (2005). Genetic Analysis and Mapping of Dominant Minute Grain Gene Mi3(t) in rice, Rice Science. Vol 12(4). pp. 243-248.
81. Mou T.M. (2000). Methods and procedures for breeding EGMS lines. Training course, Hangzhou, China.
82. Mudasir H.K., A.D. Zahoor and A.D. Sher (2015). Breeding Strategies for Improving Rice Yield-A Review. Agricultural Sciences. Vol 6. pp. 467-478 83. Nguyen Van Nguu (2008). Ensuring food surcurity in 21th Cetury by Hybrid Rice: ussues and challenges. Paper presented to the 5th Sympossium of the International hybrid Rice, 11-15th September, pp. 9-24.
84. Orachos N. (2012). Survey of Recent Innovations in Aromatic Rice, Paper preparedăforăpresentationăatătheă131stăEAAEăSeminară„InnovationăforăAgriculturală Competitiveness and Sustainability of Rural Areas, Prague, Czech Republic, September. pp.18-19.
121
85. Patil K.G., Surapaneni S., C.M.K. Varma, N. Kancharla, T.P. Sanka, S. Vinay, S.M. Ramesha and E.H. Shashidhar (2013). Marker-assisted breeding of Pi-1 and Piz-5 genes imparting resistance to rice blast in PRR78, restorer line of Pusa RH- 10 Basmati rice hybrid, Plant Breeding. Vol 132 (10). pp. 61ậ69.
86. Pawan K., R.H. Priyadarshi, A. Singh, R. Mohan, K. Ulaganathan and V. Shenoy (2012) Scope for utilization of native specialty landraces, cultivars and basmati types in rice heterosis breeding, Journal of Plant Breeding and Crop Science. Vol 4(8). pp. 115-124.
87. Peng H.F., X.H. Chen, Y.P. Lu, Y.F. Peng, B.H. Wan, N.D. Chen, B. Wu, S.P. Xin and G.Q. Zhang (2010). Fine mapping of a gene for non-pollen type thermosensieive genic male sterility in rice (Oryza sativa L.). Theor Appl. Genet. Vol 120. pp. 1013-1020.
88. Pinson S.R.M. (1994). Inheritance of aroma in six cultivars. Crop Sci. Vol 34. pp. 1151-1157.
89. Prathepha P. (2008). The fragrance (fgr) gene in natural populations of wild rice (Oryza rufipogon Griff.). Genet. Resour. Crop. Evol. Vol 56. pp. 13ậ18.
90. Qian Q., G. Longbiao, M.S Steven and L. Jiayang (2016). Breeding high-yield superior quality hybrid super rice by rational design, National Science Review 3: 283ậ294, 2016
91. Qiang F., P.J. Zhang, L.B. Tan, Z.F. Zhu, D. Ma, Y.C. Fu, X.C. Zhan, H.W. Cai and C.Q. Sun (2010). Analysis of QTLs for yield-related traits in Yuanjiang common wild rice (Oryza rufipogon Griff.). J. Genet. Genomics. Vol 37. pp. 147ứ157.ă
92. Qin H., K. Zhang, C. Xu and Y.Z. Xing (2010). Additive and additive × additive interaction make important contributions to spikelets per panicle in rice near isogenic (Oryza sativa L.) lines, J. Genet. Genomics. Vol 37. pp. 795ứ803.
93. Qin Y., S.M. Kim, J.K. Sohn (2008). Detection of Main-effect QTLs, Epistatic QTLs and QE Interactions for Grain Appearance of Brown Rice (Oryza sativa L.), J. Crop Sci. Biotech. Vol 11(2). pp. 151 ậ 156.
94. Qu Z., L. Li, J. Luo, P. Wang and S. Yu (2012). QTL Mapping of Combining Ability and Heterosis of Agronomic Traits in Rice Backcross Recombinant Inbred Lines and Hybrid Crosses. PLoS ONE 7(1): e28463. doi:10.1371/ journal. pone.0028463.
95. Ramkumar G., A.K.P. Sivaranjani, M.K. Pandey, K. Sakthivel, N. Shobha Rani, I. Sudarshan, G.S.V. Prasad, C.N. Neeraja, R.M. Sundaram, B.C. Viraktamath and M.S. Madhav (2010), Development of a PCR-based SNP marker system for effective selection of kernel length and kernel elongation in rice. Molecular Breeding. Vol 26. pp. 735ậ740.
96. Reddy V.D. and G.M. Reddy (1987). Genetic and biochemical basis of scent in rice (Oryza sativa L.). Theoretical and Applied Genetics. Vol 73. pp. 699-700. 97. Reflinur, J.H. Chin, S.M. Jang, B.K. Kim, J.H. Lee and H.J Koh (2012). QTLs for hybrid fertility and their association with female and male sterility in rice, Genes & Genomics. Vol 34. pp. 355-365.
122
98. Riya P. and T. Jagatpati (2013). Strategy of F1 Hybrid Rice Seed Production through CMS Breeding Technology. Journal of Environmental Treatment Techniques. Vol 1 (1). pp. 8-12.
99. Robin R., D. Kavithamani, S. Manonmani, K. Mohana Sundaram, and K. Thiyagarajan (2010). Molecular tagging of a thermo-sensitive genic male sterile gene and identifying new TGMS lines in rice, Presented at the 28th International Rice Research Conference, 8-12 November 2010, Hanoi, Vietnam.
100. Sarawgi A.K. and R.K. Verma (2010). Inheritance studies and breeding for quality traits in short grained aromatic rice. 3rd International rice congress, VietNam-IRRI.
101. Sarhadi W.A., Nguyen Loc Hien, Z. Mehran, Y. Wahida, Y. Tadashi and H. Yutaka (2011). Comparative Analyses for Aroma and Agronomic Traits of Native Rice Cultivars from Central Asia.
102. Satoto and Made J.M. (2014). Hybrid rice development in Indonesia, In Symposium on Hybrid Rice: Ensuring Food Security in Asia 02.07.14, Bangkok, Thailand, pp. 103-116.
103. Shao G., S. Tang, J. Luo, G. Jiao, X. Wei, A. Tang, J. Wu, J. Zhuang and P. Hu (2010). Mapping of qGL7-2, a grain length QTL on chromosome 7 of rice. J. Genet.ăGenomics.ăVolă37.ăpp.ă523ứ531.
104. Shen Y., S. Min, Z. Xiong and Y. Luo (1990). Genetical studies on amylose content of rice grain and modifies on the determination method. Sci. Agric Sin. Vol 23(1). pp. 60-68.
105. Sheng Z.H., X.J. Wei, G.N. Shao, M.L. Chen, J. Song, S.P. Tang, J.Y. Hu, P. Hu and L.Y. Chen (2013). Genetic analysis and fine mapping of tms9, a novel thermosensitive genic male sterile gene in rice (Oryza sativa L.). Plant Breeding. Vol 132. pp. 159ậ164.
106. Singh A., P.K. Singh, R. Singh, A. Pandit, A.K. Mahato, D.K. Gupta, K. Tyagi, A.K. Singh, N.K. Singh and T.R. Sharma (2010). SNP haplotypes of the BADH1 gene and their association with aroma in rice (Oryza sativa L.)”,ă Springeră Netherlands, Mol Breeding, DOI 10.1007/s11032-010-9425-1.
107. SinghăV.P.ă (2000).ă “TheăBasmatiăriceăofă India”,ă InăSinghăR.K.,ăSinghăU.S.,ăandă Khush G.S. (eds). Aromatic rices, Oxford & IBH Publishing Co., New Delhi, pp. 135-153.
108. Sobrizal S. and A. Yoshimura (2008). Identification and mapping of a gene for rice slender kernel using Oryza glumaepatula introgression lines. Indonesian Journal of Agricultural Science 9(2), 2008: 55-59
109. Sood B.C. and E.A. Siddiq (1978), A rapid technique for scent determination in rice, Indian J. Genet. Plant Breed. Vol 38. pp. 268-271.
110. Sreewongchai T., M. Weerachai, P. Chalermpol and S. Prapa (2014). Introgression of Gene for Non-Pollen Type Thermo-Sensitive Genic Male SterilityătoăThaiăRiceăCultivars,ăRiceăScience,ă2014,ă21(2):ă123ứ126.
111. Sukhonthaă S.,ă C.ă Theerakulkaită andă M.ă Miyazawaă (2009).ă “Characterizationă ofă volatileăaromaăcompoundsăfromăredăandăblackăriceăbran”,ăJ.ăOleo.ăSci.ă58(3). pp. 155-161.
123
112. Sun S.X., F.Y. Gao, X.J. Lu, X.J. Wu, X.D. Wang, G.J. Ren and H. Luo (2008). “Genetică analysisă andă geneă fineă mappingă ofă aromaă ină rice,ă (Oryza sativa L. Cyperales,ăPoaceae)”,ăGeneticsăandăMolecularăBiology,ă31(2).ăpp.ă532-538. 113. Suniyum T., M. Amorntip and M. Watcharin (2014). Hybrid Rice Development in Thailand. In Symposium on Hybrid Rice: Ensuring Food Security in Asia 02.07.14, Bangkok, Thailand, pp. 163-176.
114. Takano K.N., H. Jiang, T. Kubo, M. Sweeney, T. Matsumoto, H. Kanamori, B. Padhukasahasram, C. Bustamante, A. Yoshimura, K. Doi and S.R. McCouch (2009). Evolutionary History of GS3, a gene conferring grain length in rice. Genetics 182(4):1323ậ1334.
115. Tao Z., Z. Hongyu, J. Kaifeng, X. Peizhou, W. Xudong, W. Xianjun and Z. Jiakui (2008).ă“FineăMappingăofătheăFragranceăGeneăinăRice”,ăMolecularăPlantăBreeding,ă 6(6). pp. 1038-1044.
116. Tiwari D.K., P. Pandey, S.P. Giri and J.L. Dwivedi (2011). Effect of GA3 and other growth regulators on hybrid rice production, Asian Journal of Plant Sciences 10(2):133-139
117. Tomohiko K. and Toriyama K. (2014). Afertility restorer gene, Rf4, widely used for hybrid rice breedin gencode sapentatrico peptide repeat protein, Rice a Springer Open Journal 7:28.
118. Vikram P., B.P. Mallikarjuna Swamy, S. Dixit, H. Uddin Ahmed, M.T. Sta Cruz, A.K. Singh and A. Kumar (2011). qDTY1.1, a major QTL for rice grain yield under reproductive-stage drought stress with a consistent effect in multiple elite genetic backgrounds, BMC Genetics 2011, 12:89.
119. Virmani S.S., B.C. Viraktamath, C.L. Casal, R.S. Toledo, M.T. Lopez, and J.O. Manalo (1997). Hybrid rice breeding manual. Manila (Philippines): International Rice Research Institute. 151p.
International Symposium hybrid rice, 4th the on
120. Virmani, S.S. (2003). Advances in hybrid rice research and development in the tropics. In: Virmani S.S., CX Mao., B Hardy., editors. Hybrid rice for food security, poverty alleviation and environmental protection. Proceedings of 14- 17 May 2002, Hanoi, Vietnam Los Banos (Philippines): International Rice Research Institute. pp. 2-20.
121. Wang F. (2012), Improvement of Grain Quality Improvement of Grain Quality in Hybrid in Hybrid Rice Rice, Rice research Institute, Guangdong Academy of Agricultural Sciences,China.
122. Wang Q.Z., H.W. Fud, J.Z. Huang, H.J. Zhao, Y.F. Li, B. Zhang and Q.Y. Shu (2012). Generation and characterization of bentazon susceptible mutants of commercial male sterile lines and evaluation of their utility in hybrid rice production, Field Crops Research 137 (2012) 12ậ18.
123. Wang W., Z. Liu, Z. Guo, G. Song, Q. Cheng, D.M. Jiang, Y.G. Zhu and D.C. Yang. 2011. Comparative Transcriptomes Profiling of Photoperiod-sensitive Male Sterile Rice Nongken 58S During the Male Sterility Transition between Short-day and Long-day, BMC Genomics 2011, 12:462.
124
124. Weerachai M. (2011). Introgression of Thermo-Sensitive Genetic Male Sterility to Thai rice Cultivars. Master of science (Agronomy), Major Field: Agronomy Department of Agronomy.
125. Widjajaă R.,ă J.D.ă Craskeă andă M.ă Woottonă (1996).ă “Comparativeă Studiesă onă Volatile Components of Non-FragrantăandăFragrantăRices”,ăJ.ăSci.ăFoodăAgric.ă70,ă pp. 151-161.
126. Xu W., S.S. Virmani, J.E. Hernanadez, L.S. Sebastian, E.D. Redona and Z. Li (2002). Genetic diversity in the parental lines and heterosis of the tropical rice hybrids. Euphytica 127:139-148.
127. Yang B.S et al (2003). A sunmary of the Autumn seed production technicques of the series of combination of Peiai 64s, J. Hybrid Rice vol16, sum No 89- 4/ 2004, p. 19- 20.
128. Yoshida, S., and F.T. Parao (1976). Climatic influence on yield and yield components of lowland rice in the tropics. In Climate and Rice, International Rice ResearchăInstitute,ăLosăBanos,ăTheăPhilippines.ăpp.ă471ứ494.
129. Yoshihashiă T.,ă Nguyenă Thiă Thuă Huongă andă N.ă Kabakiă (2002).ă “Qualityă evaluation of Khao Dawk Mali 105, an aromatic rice variety of Northeast Thailand”,ăJIRCASăWorkingăReport,ă30,ăpp.ă151-160.
130. Yuan L.P. and Q.F. Xi (1995). Technology of hybrid rice production. Food and Agriculture Organization of the United Nation ậ Rome, pp. 84.
131. Yuan LP. (2008), Progress in breeding of super Hybrid Rice.- paper presented to the 5th Symposium on Hybrid Rice, Changsha, December 11~15, 2008.
132. Yuan G., B.S. Cheng and D.L. Hong (2010). Construction of SSR Linkage Map and Analysis of QTLs for Rolled Leaf in Japonica Rice, Rice Science, 2010, 17(1):ă28ứ34.
133. Yuan L.P. (2014). Development of Hybrid Rice to Ensure Food Security, Rice Science,ă2014,ă21(1):ă1ứ2.
134. Yubin X. (2010). Developing Marker-Assisted Selection Strategies for Breeding Hybrid Rice, Plant Breeding Reviews, Volume 23.
135. Zhan X.D., H.P. Zhou, R.Y. Chai, J.Y. Zhuang, S.H. Cheng and L.Y. Cao (2012). Breeding of R8012, a Rice Restorer Line Resistant to Blast and Bacterial Blight Through Marker-Assisted Selection, Rice Science, 2012, 19(1): 29-35.
136. Zhang H., H. Wang, G.Y. Ye, Y.L. Qian, Y.Y. SHi, J.F. Xia, Z.F. Li, L.H. Zhu, Y.M. Gao and Z.K. Li (2013). Improvement of Yield and Its Related Traits for Backbone Hybrid Rice Parent Minghui 86 Using Advanced Backcross Breeding Strategies, Journal of Integrative Agriculture 2013, 12(4): 561-570.
137. Zhang Q, B.Z. Shen, X.K. Dai, M.H. Mei, M.A. Saghai-Maroof and Z.B. Li (1994). Using bulked extremes and recessive class to map genes for photoperiod sensitive genic male sterility in rice. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 91:8675-8679.
138. Zhao K., M. Wright, J. Kimball, G. Eizenga, A. McClung, M. Kovach, W. Tyagi, M.D. Ali, C.W. Tung, A. Reynolds, C.D. Bustamante and S.R. McCouch (2010).
125
Genomic diversity and introgression in O. sativa reveal the impact of domestication and breeding on the rice genome. PloS ONE 5(5).
139. Zhou T.B., H.C. Xiao, D.Y. Lei, and Q.Z. Duan (1988). The breeding of indica photoperiod male sterile lines. J. Hunan Agric. Sci. 6:16-18.
140. Zhou Y.L., V.N. Uzokwe, C.H. Zhang, L.R. Cheng, L. Wang, K. Chen, X.Q. Gao, Y. Sun, J.J. Chen, L.H. Zhu, Q. Zhang, J. Ali, J.L. Xu and Z.K. Li (2011). Improvement of bacterial blight resistance of hybrid rice in China using the Xa23 gene derived from wild rice (Oryza rufipogon). Crop Protection 30 (2011) 637-644.
126
PH(cid:1256)ăL(cid:1256)C
PH(cid:1256)ăL(cid:1256)C
127
PH(cid:1256)ăL(cid:1256)Că1.ăM(cid:1244)TăS(cid:1236)ăHỊNHă(cid:1190)NHăMINHăH(cid:1232)A
DọNGăM(cid:1212)ăT1S-96 DọNGăM(cid:1212) T7S
DọNGăM(cid:1212) AT24 DọNGăM(cid:1212) AT27
128
T(cid:1240)ăH(cid:1254)PăTH4-6ă(AT24/RA28)ăV(cid:1256)ăMỐAă2013
T(cid:1240)ăH(cid:1254)PăTH6-6ă(AT27/RA28)ăV(cid:1256)ăMỐAă2013
129
Ngu(cid:1239)năg(cid:1237)c
Đ(cid:1211)căđi(cid:1223)m
Tên dòng/gi(cid:1237)ng
T1S-96
Vi(cid:1227)năNCăvƠăPTCT- Họcăvi(cid:1227)năNôngă nghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam
T7S
Vi(cid:1227)năNCăvƠăPTCT- Họcăvi(cid:1227)năNôngă nghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam
T23S
Vi(cid:1227)năNCăvƠăPTCT- Họcăvi(cid:1227)năNôngă nghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam
AT1
Vi(cid:1227)năNCăvƠăPTCT- Họcăvi(cid:1227)năNôngă nghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam.ă Laiăt(cid:1263)ăT1S-96/BT7
AT5
Vi(cid:1227)năNCăvƠăPTCT- Họcăvi(cid:1227)năNôngă nghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam.ă Laiăt(cid:1263)ăT7S/BT7
AT8
Vi(cid:1227)năNCăvƠăPTCT- Họcăvi(cid:1227)năNôngă nghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam.ă Laiăt(cid:1263)ăT1S- 96/Basmati
AT9
Vi(cid:1227)năNCăvƠăPTCT- Họcăvi(cid:1227)năNôngă nghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam.ă Laiăt(cid:1263)ăT1S/Basmati
TGSTăngắn,ă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiăcao,ăđẻăkh(cid:1235)e,ăcơyăcaoă trungăbình,ăláăh(cid:1213)păphẳng,ămƠuăxanhănh(cid:1189)t.ă Kh(cid:1191)ănĕngănh(cid:1201)năph(cid:1193)năngoƠiăt(cid:1237)t,ănh(cid:1189)yăc(cid:1191)mă GA3,ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căt(cid:1237)t,ăng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iătínhă d(cid:1257)călƠă240C. TGSTăngắn,ă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiăcao,ăđẻ kh(cid:1235)e,ăcơyăcaoă trungăbình,ăláălòngămo,ăxanhăđ(cid:1201)m.ăKh(cid:1191)ănĕngă nh(cid:1201)năph(cid:1193)năngoƠiăt(cid:1237)t,ăng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iă tínhăd(cid:1257)călƠă240C.ăNh(cid:1189)yăc(cid:1191)măGA3,ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)că t(cid:1237)t. TGSTăngắn,ă(cid:1133)uăth(cid:1219)ălaiăcao,ăkh(cid:1191)ănĕngănh(cid:1201)nă ph(cid:1193)năngoƠiătrungăbình,ăng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năđ(cid:1241)iă tínhăd(cid:1257)călƠă240C.ăNh(cid:1189)yăc(cid:1191)măGA3,ăb(cid:1193)tăd(cid:1257)că t(cid:1237)t.ăLáăcóămùiăth(cid:1131)mămùiăth(cid:1131)mănh(cid:1213). Cơyăcaoătrungăbình,ăđẻănhánhăkh(cid:1235)e,ăláădƠiă đ(cid:1261)ng,ăh(cid:1213)păphẳng,ăh(cid:1189)tăthonădƠi,ăx(cid:1219)păsít,ăm(cid:1235)ă h(cid:1189)tămƠu trắng.ăKi(cid:1223)uăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căkhôngăph(cid:1193)n,ă kh(cid:1191)ănĕngănh(cid:1201)năph(cid:1193)năngoƠiăkhá,ăng(cid:1133)ỡngă chuy(cid:1223)năhóaătínhăd(cid:1257)că240C. Cơyăcaoătrungăbình,ăláăngắn,ăh(cid:1213)p,ălòngămo,ă bôngăto,ăh(cid:1189)tădƠi,ăx(cid:1219)păsít,ăh(cid:1189)tămƠuăvƠngăsáng,ă m(cid:1235)ăh(cid:1189)tătrắng.ăKi(cid:1223)uăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căkhôngăph(cid:1193)n,ăkh(cid:1191)ă nĕngănh(cid:1201)năph(cid:1193)năngoƠiăt(cid:1237)t,ăng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)nă hóaătínhăd(cid:1257)că240C. TGST trung bình, cây cao trung bình, lá dài, láăđòngăđ(cid:1261)ng,ăbôngăto,ăh(cid:1189)tăthonădƠi,ăx(cid:1219)p sít, h(cid:1189)tămƠuăvƠngăsáng,ăm(cid:1235)ăh(cid:1189)tătrắng.ăKi(cid:1223)uăb(cid:1193)tă d(cid:1257)căkhôngăph(cid:1193)n,ăkh(cid:1191)ănĕngănh(cid:1201)năph(cid:1193)năngoƠiă khá,ăng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năhóaătínhăd(cid:1257)că240C. Cơyăcaoătrungăbình,ăláădƠi,ăláăđòngăđ(cid:1261)ng,ă phẳngăbôngăto,ăh(cid:1189)tăthonădƠi,ăx(cid:1219)păsít,ăh(cid:1189)tămƠuă vƠngăsáng,ăm(cid:1235)ăh(cid:1189)tătrắng.ăKi(cid:1223)uăb(cid:1193)tăd(cid:1257)căkhôngă ph(cid:1193)n,ăkh(cid:1191)ănĕngănh(cid:1201)năph(cid:1193)năngoƠiăkhá,ă ng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năhóaătínhăd(cid:1257)că240C.
PH(cid:1256)ăL(cid:1256)Că2.ăNGU(cid:1238)NăG(cid:1236)CăVÀăĐ(cid:1210)CăĐI(cid:1222)MăC(cid:1258)AăV(cid:1200)TăLI(cid:1226)UăNGHIểNăC(cid:1260)U
130
AT16
AT19
Vi(cid:1227)năNCăvƠăPTCT- Họcăvi(cid:1227)năNôngă nghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam.ă Laiăt(cid:1263)ăT1S-96/Hoa sữa Vi(cid:1227)năNCăvƠăPTCT- Họcăvi(cid:1227)năNôngă nghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam.ă Laiăt(cid:1263)ăT23S/Hoaă sữa
AT24
Vi(cid:1227)năNCăvƠăPTCT- Họcăvi(cid:1227)năNôngă nghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam.ă Laiăt(cid:1263)ăT1S/HC.
AT27
Vi(cid:1227)năNCăvƠăPTCT- Họcăvi(cid:1227)năNôngă nghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam.ă Laiăt(cid:1263)ăT7S/HC
BT7
Nh(cid:1201)păn(cid:1245)i
Basmati Nh(cid:1201)păn(cid:1245)i
Hoaăsữa Nh(cid:1201)păn(cid:1245)i
TGSTătrungăbình,ăth(cid:1193)păcơy,ăláăngắn,ăláăđòngă đ(cid:1261)ng,ăh(cid:1131)iămo,ăbôngăto,ăh(cid:1189)tăthonădƠi,ăx(cid:1219)păsít,ă h(cid:1189)tămƠuăvƠngăsáng,ăm(cid:1235)ăh(cid:1189)tătrắng.ăKi(cid:1223)uăb(cid:1193)tă d(cid:1257)căítăph(cid:1193)n,ăkh(cid:1191)ănĕngănh(cid:1201)năph(cid:1193)năngoƠiăkhá,ă ng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năhóaătínhăd(cid:1257)că240C. TGST trung bình,ăth(cid:1193)păcơy,ăláăngắn,ăb(cid:1191)năláă h(cid:1213)păđ(cid:1261)ng,ăbôngăto,ăh(cid:1189)tăthonădƠi,ăx(cid:1219)păsít,ăh(cid:1189)tă mƠuăvƠngăsáng,ăm(cid:1235)ăh(cid:1189)tătrắng.ăKi(cid:1223)uăb(cid:1193)tăd(cid:1257)că khôngăph(cid:1193)n,ăkh(cid:1191)ănĕngănh(cid:1201)năph(cid:1193)năngoƠiăkém,ă ng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năhóaătínhăd(cid:1257)că240C. Cơyăcaoătrungăbình,ăláăngắn,ăb(cid:1191)năláăh(cid:1213)pă đ(cid:1261)ng,ăphẳng,ăbôngăto,ăh(cid:1189)tăthonădƠi,ăx(cid:1219)păsít,ă h(cid:1189)tămƠuăvƠngăsáng,ăm(cid:1235)ăh(cid:1189)tătrắng.ăKi(cid:1223)uăb(cid:1193)tă d(cid:1257)căkhôngăph(cid:1193)n,ăkh(cid:1191)ănĕngănh(cid:1201)năph(cid:1193)năngoƠiă t(cid:1237)t,ăng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năhóaătínhăd(cid:1257)că240C. Cơyăcaoătrungăbình,ăláăngắn,ăb(cid:1191)năláăh(cid:1213)pă đ(cid:1261)ng,ăphẳng,ăbôngăto,ăh(cid:1189)tăthonădƠi,ăx(cid:1219)păsít,ă h(cid:1189)tămƠuăvƠngăsáng,ăm(cid:1235)ăh(cid:1189)tătrắng.ăKi(cid:1223)uăb(cid:1193)tă d(cid:1257)căkhôngăph(cid:1193)n,ăkh(cid:1191)ănĕngănh(cid:1201)năph(cid:1193)năngoƠiă t(cid:1237)t,ăng(cid:1133)ỡngăchuy(cid:1223)năhóaătínhăd(cid:1257)că240C. TGSTăngắn,ăcơyăcaoătrungăbình,ăh(cid:1189)tăg(cid:1189)oă trungăbình,ăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăt(cid:1237)t,ăcóămùiăth(cid:1131)măvƠă mùiăth(cid:1131)măb(cid:1221)năvƠă(cid:1241)năđ(cid:1231)nh TGSTăngắn,ăch(cid:1193)tăl(cid:1133)ợngăg(cid:1189)oăt(cid:1237)t,ăg(cid:1189)oăcóămùiă th(cid:1131)măđ(cid:1201)măvƠămùiăth(cid:1131)măb(cid:1221)n. TGSTătrungăbình,ăcơyăh(cid:1131)iăy(cid:1219)u,ăh(cid:1189)tădƠi,ăg(cid:1189)oă trong và có mùi th(cid:1131)m.
HC
TGSTătrungăbình,ăcơyăc(cid:1261)ngăkh(cid:1235)e,ăh(cid:1189)tădƠi,ă g(cid:1189)oătrongăvƠăcóămùiăth(cid:1131)măđ(cid:1211)cătr(cid:1133)ng.
ST12
Vi(cid:1227)năNCăvƠăPTCT- Họcăvi(cid:1227)năNôngă nghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam S(cid:1251)ăNNăvƠăPTNTă t(cid:1229)nhăSócăTrĕng
R253KBL Nh(cid:1201)păn(cid:1245)i
VT404
TGSTătrungăbình,ăcaoăcơy,ăcơyăh(cid:1131)iăy(cid:1219)u,ăh(cid:1189)tă r(cid:1193)tădƠi,ăg(cid:1189)oătrongăvƠăcóămùiăth(cid:1131)m. TGSTătrungăbình,ăth(cid:1193)păcơy,ăg(cid:1189)oăr(cid:1193)tătrungă bình,ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăth(cid:1193)p,ăg(cid:1189)oăm(cid:1221)m. TGSTătrungăbình,ăth(cid:1193)păcơy,ăg(cid:1189)oăr(cid:1193)tătrungă bình,ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăth(cid:1193)p,ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăđ(cid:1257)că 100%,ăg(cid:1189)oăm(cid:1221)m.
131
R6812
R12-1
Nh(cid:1201)păn(cid:1245)i
R12-7
Nh(cid:1201)păn(cid:1245)i
R12-13
Nh(cid:1201)păn(cid:1245)i
RA27
Vi(cid:1227)năNCăvƠăPTCT- Họcăvi(cid:1227)năNôngă nghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam.ă Laiăt(cid:1263)ăST12/HC.
RA28
Nh(cid:1201)păn(cid:1245)iăt(cid:1263)ăT(cid:1261)ă Xuyên-TrungăQu(cid:1237)c
RA29
Vi(cid:1227)năNCăvƠăPTCT- Họcăvi(cid:1227)năNôngă nghi(cid:1227)păVi(cid:1227)tăNam.ă Laiăt(cid:1263)ăNĐ5/H(cid:1133)(cid:1131)ngă c(cid:1237)m
TGSTătrungăbình,ăth(cid:1193)păcơy,ăg(cid:1189)oădƠiătrungă bình,ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênăth(cid:1193)p,ăc(cid:1131)măm(cid:1221)m. TGSTătrungăbình,ăth(cid:1193)păcơy,ăcơyăc(cid:1261)ng,ăđẻă nhánhăkh(cid:1235)e,ăláăđòngăngắn,ăd(cid:1195)yălòngămo.ăh(cid:1189)tă thonădƠi,ăg(cid:1189)oătrong. TGST trung bình, cây cao trung bình, cây c(cid:1261)ng,ăđẻănhánhăkh(cid:1235)e,ăláăđòngădƠiătrungăbình,ă láăxanhăđ(cid:1201)m.ăH(cid:1189)tăthonădƠi,ăg(cid:1189)oătrong. TGSTătrungăbình,ăcơyăcaoătrungăbình,ăđẻă nhánhăkh(cid:1235)e,ăláăđòngădƠiătrungăbình,ăláă phẳng,ămƠuăxanhănhat.ăH(cid:1189)tăthonădƠi,ăh(cid:1131)iă đ(cid:1257)c. TGST trung bình, cơyăcaoătrungăbình,ăđẻă nhánhăkh(cid:1235)e,ăláăđòngădƠiătrungăbình,ăláă phẳng,ămƠuăxanhănh(cid:1189)t.ăH(cid:1189)tăthonădƠi,ăg(cid:1189)oă trong.ăC(cid:1131)măm(cid:1221)m,ăcóămùiăth(cid:1131)m. TGSTătrungăbình,ăcơyăcaoătrungăbình,ăđẻă nhánhăkh(cid:1235)e,ăláăđòngăc(cid:1261)ngăvƠăgọn,ăláămo,ă màu xanhănh(cid:1189)t.ăH(cid:1189)tăthonădƠi,ăg(cid:1189)oătrong.ă C(cid:1131)măm(cid:1221)m,ăngon,ăv(cid:1231)ăđ(cid:1201)m,ăcóămùiăth(cid:1131)măđ(cid:1201)m. TGSTătrungăbình,ăth(cid:1193)păcơy,ăđẻănhánhătrungă bình,ăláăđòngăd(cid:1189)ngătrungăbình,ăláăphẳng,ă mƠuăxanhăđ(cid:1201)m,ăđ(cid:1245)ăb(cid:1221)năláăh(cid:1131)iăkém.ăH(cid:1189)tăthonă dƠi,ăg(cid:1189)oătrong.ăC(cid:1131)măm(cid:1221)m,ăngon,ăv(cid:1231)ăđ(cid:1201)m,ăcóă mùiăth(cid:1131)măđ(cid:1201)m.
132
PH(cid:1256)ăL(cid:1256)Că3.ăĐỄNHăGIỄăSỂUăB(cid:1226)NHăH(cid:1188)IăT(cid:1268)ăNHIểNă (cid:1250)ăV(cid:1256)ăXUỂNăVÀăV(cid:1256)ăMỐAă2012
AT1 AT5 AT9 AT24 AT27 Đơn vị tính: Điểm T7S T1S-96
1 1 3 1 1 1 3
1 1 1 3 1 1 1
1 3 3 3 1 3 1
n ơ u X ă (cid:1257) V
1 1 1 1 1 1 1
3 1 1 1 1 1 1
1 3 1 3 3 3 1
3 1 3 1 1 3 1
1 3 1 3 1 1 1
1 3 3 1 3 1 3
a ù M ă (cid:1257) V
3 1 1 3 3 1 1
3 3 1 1 1 1 3
3 1 3 3 1 3 3
3 1 1 3 1 3 3 Lo(cid:1189)iăsơuăb(cid:1227)nh Bọătrĩ R(cid:1195)yănơu Cu(cid:1237)nălá Đ(cid:1257)căthơn Đ(cid:1189)oăôn Khôăvằn Bọătrĩ R(cid:1195)yănơu Cu(cid:1237)nălá Đ(cid:1257)căthơn Đ(cid:1189)oăôn B(cid:1189)călá Khô vằn
Ghi chú:ăCácăch(cid:1229)ătiêuăđánhăgiáăvƠăchoăđi(cid:1223)mătheoă“H(cid:1227)ăth(cid:1237)ngăđánhăgiáăngu(cid:1239)năgenăc(cid:1259)aăcơyă lúa” (IRRI, 2002).
133
T(cid:1241)ăhợp
Cu(cid:1237)nălá Đ(cid:1257)căthơn
Đ(cid:1189)oăôn 1 1 3 3 1 3 1 3 3 1 1 3 1 1 3 1 1 3 1 1 3 3 1 3 3 1 3 1 1 1 1 1
Bọătrĩ 1 1 1 1 3 3 1 1 3 1 1 3 1 1 3 1 3 1 1 1 1 3 1 3 1 1 3 1 1 1 3 3
3 3 1 3 1 3 1 1 1 1 1 3 1 3 1 1 1 1 1 3 1 1 3 1 3 3 3 3 3 1 1 1
1 1 3 1 1 3 1 3 3 1 1 3 1 3 1 1 3 1 3 1 3 3 3 1 1 1 3 1 3 1 1 1
Khôăvằn 1 3 1 3 3 1 1 3 3 3 3 1 3 1 1 3 1 3 3 1 1 3 1 1 1 3 3 1 1 1 1 3
AT1/R12-1 AT1/R12-7 AT1/RA27 AT1/RA28 AT1/RA29 AT5/R12-1 AT5/R12-7 AT5/RA27 AT5/RA28 AT5/RA29 AT24/R12-1 AT24/R12-7 AT24/RA27 AT24/RA28 AT24/RA29 AT27/R12-1 AT27/R12-7 AT27/RA27 AT27/RA28 AT27/RA29 T1S-96/R12-1 T1S-96/R12-7 T1S-96/RA27 T1S-96/RA28 T1S-96/RA29 T7S/R12-1 T7S/R12-7 T7S/RA27 T7S/RA28 T7S/RA29 TH3-3ă(đ/c1) TH7-2ă(đ/c2)
PH(cid:1256)ăL(cid:1256)Că4a.ăĐỄNHăGIỄăSỂUăB(cid:1226)NHăH(cid:1188)IăT(cid:1268)ăNHIểNă(ĐI(cid:1222)M) (cid:1250)ăV(cid:1256)ăXUỂNă2012 R(cid:1195)yănơu 3 1 3 3 1 3 1 1 3 1 1 3 1 1 3 1 3 1 1 1 1 3 1 3 3 1 3 1 3 1 1 1
Ghi chú:ăCácăch(cid:1229)ătiêuăđánhăgiá vƠăchoăđi(cid:1223)mătheoă“H(cid:1227)ăth(cid:1237)ngăđánhăgiáăngu(cid:1239)năgenăc(cid:1259)aăcơyă lúa” (IRRI, 2002).
134
R(cid:1195)yănơu Cu(cid:1237)nălá Đ(cid:1257)căthơn Đ(cid:1189)oăôn
B(cid:1189)călá Khôăvằn
1 1 3 5 1 1 3 3 1 1 5 1 3 3 3 3 1 1 1 3 3 3 1 1 1 1 3 1 5 1 3 5 1
Bọătrĩ 3 1 3 3 1 1 3 3 3 3 1 3 3 3 1 3 3 3 1 1 3 3 1 3 3 3 1 3 1 3 1 1 1
1 3 1 3 1 3 1 3 3 1 1 3 3 1 3 1 1 3 1 1 3 3 3 1 3 1 3 3 1 1 1 1 3
3 3 1 3 1 1 1 3 3 1 1 1 1 3 3 3 3 1 1 3 3 1 1 1 3 3 1 1 3 1 3 1 3
1 1 1 3 3 1 3 3 1 3 1 3 3 1 1 1 3 1 1 1 3 1 1 1 1 3 3 1 1 3 3 3 1
3 3 1 3 3 3 1 1 1 3 1 3 3 1 1 1 3 3 1 1 3 3 3 3 1 3 3 1 3 3 3 3 1
3 3 1 3 3 1 1 3 3 3 1 1 3 1 1 3 3 3 1 3 1 1 3 3 1 1 3 3 3 3 1 3 1
T(cid:1241)ăhợp AT1/R12-1 AT1/R12-7 AT1/RA27 AT1/RA28 AT1/RA29 AT5/R12-1 AT5/R12-7 AT5/RA27 AT5/RA28 AT5/RA29 AT24/R12-1 AT24/R12-7 AT24/R12-13 AT24/RA27 AT24/RA28 AT24/RA29 AT27/R12-1 AT27/R12-7 AT27/RA27 AT27/RA28 AT27/RA29 T1S-96/R12-1 T1S-96/R12-7 T1S-96/RA27 T1S-96/RA28 T1S-96/RA29 T7S/R12-1 T7S/R12-7 T7S/RA27 T7S/RA28 T7S/RA29 TH3-3ă(đ/c1) TH7-2ă(đ/c2)
PH(cid:1256)ăL(cid:1256)Că4b.ăĐỄNHăGIỄăSỂUăB(cid:1226)NHăH(cid:1188)IăT(cid:1268)ăNHIểNă(ĐI(cid:1222)M) (cid:1250)ăV(cid:1256)ăMỐAă2012
Ghi chú:ăCácăch(cid:1229)ătiêuăđánhăgiáăvƠăchoăđi(cid:1223)mătheoă“H(cid:1227)ăth(cid:1237)ngăđánhăgiáăngu(cid:1239)năgenăc(cid:1259)aăcơyă lúa” (IRRI, 2002).
135
PH(cid:1256)ăL(cid:1256)Că5.ăK(cid:1218)TăQU(cid:1190)ăX(cid:1264)ăLụăTH(cid:1236)NGăKể 5.1ăX(cid:1264)ăLụăNĔNGăSU(cid:1192)TăTH(cid:1268)CăTHUăC(cid:1258)AăCỄCăT(cid:1240)ăH(cid:1254)PăLAIăV(cid:1256)ăXUỂNă2012
Trung bình Côngăth(cid:1261)că 1 Nhắcăl(cid:1189)iă 2 3
63,31 74,69 68,70 72,04 65,18 74,79 64,53 64,97 73,20 66,14 71,02 68,78 69,48 77,03 69,60 70,50 72,17 70,56 73,40 73,18 71,08 68,42 65,02 68,09 70,65 64,44 66,48 68,59 70,25 73,91 71,08 68,78 2.230,04 AT1/R12-1 AT1/R12-7 AT1/RA27 AT1/RA28 AT1/RA29 AT5/R12-1 AT5/R12-7 AT5/RA27 AT5/RA28 AT5/RA29 AT24/R12-1 AT24/R12-7 AT24/RA27 AT24/RA28 AT24/RA29 AT27/R12-1 AT27/R12-7 AT27/RA27 AT27/RA28 AT27/RA29 T1S-96/R12-1 T1S-96/R12-7 T1S-96/RA27 T1S-96/RA28 T1S-96/RA29 T7S/R12-1 T7S/R12-7 T7S/RA27 T7S/RA28 T7S/RA29 TH3-3ă(đ/c1) TH7-2ă(đ/c2) T(cid:1241)ngăăă
70,96 67,59 65,88 70,31 68,64 67,69 71,44 71,71 70,38 64,41 73,93 67,05 70,03 75,30 72,51 73,41 68,16 70,47 76,31 67,36 67,35 71,33 71,93 69,28 68,83 65,89 67,30 69,78 68,43 68,81 69,62 67,05 2.229,13 63,13 69,23 62,52 65,85 72,28 69,33 69,53 68,52 67,02 59,95 66,56 71,78 69,88 74,48 68,78 69,68 69,07 71,38 72,58 68,27 68,26 71,15 67,65 68,73 69,92 67,07 68,12 69,23 69,52 60,98 61,80 71,78 2.184,03 T(cid:1241)ngăcôngă th(cid:1261)căTi 197,40 211,50 197,10 208,20 206,10 211,80 205,50 205,20 210,60 190,50 211,50 207,60 209,40 226,80 210,90 213,60 209,40 212,40 222,30 208,80 206,70 210,90 204,60 206,10 209,40 197,40 201,90 207,60 208,20 203,70 202,50 207,60 6.643,20
T(cid:1241)ngătoƠnăb(cid:1245)ă TrungăbìnhătoƠnăb(cid:1245)ă S(cid:1237)ăcôngăth(cid:1261)că=ătă S(cid:1237)ăl(cid:1195)nănhắcăl(cid:1189)iă=ără n = r*t = = = 65,80 70,50 65,70 69,40 68,70 70,60 68,50 68,40 70,20 63,50 70,50 69,20 69,80 75,60 70,30 71,20 69,80 70,80 74,10 69,60 68,90 70,30 68,20 68,70 69,80 65,80 67,30 69,20 69,40 67,90 67,50 69,20 69,20 32,00 3,00 96,00
136
95,00 2,00 31,00 62,00 459.709,44 = = = = =
1.016,34 481,14 43,25 491,95 = = = =
= = = = = = 15,52 21,62 7,93 1,96 1,64 3,15 * Xácăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1245)ătựădoă Đ(cid:1245)ătựădoăt(cid:1241)ngăs(cid:1237)ă=ăr*tă-1 Đ(cid:1245)ătựădoănhắcăl(cid:1189)iă=ăr-1 Đ(cid:1245)ătựădoăc(cid:1259)aăNhơnăt(cid:1237)ă=ătă- 1 Đ(cid:1245)ătựădoăc(cid:1259)aăsaiăs(cid:1237)ă=ă(t-1)*(r-1) *ăXácăđ(cid:1231)nhăh(cid:1227)ăs(cid:1237)ăđi(cid:1221)uăch(cid:1229)nh:ăCFă=ăST2/nă *ăTínhăcácăt(cid:1241)ngăbìnhăph(cid:1133)(cid:1131)ng:ă T(cid:1241)ngăbìnhăph(cid:1133)(cid:1131)ngătoƠnăb(cid:1245):ăSSTOă=ă(x12ă+ầ+ăxn2)ă- CF T(cid:1241)ngăbìnhăph(cid:1133)(cid:1131)ngădoănhơnăt(cid:1237):ăSSAă=ă∑TAi2/ră- CF T(cid:1241)ngăbìnhăph(cid:1133)(cid:1131)ngănhắcăl(cid:1189)iăSSRă=ă∑TRi2/tă- CF T(cid:1241)ngăbìnhăph(cid:1133)(cid:1131)ngăsaiăs(cid:1237):ăSSE = SSTO - SSA-SSR *ăTínhăcácătrungăbìnhăbìnhăph(cid:1133)(cid:1131)ngă MSA = SSA/(t-1) MSR = SSR/(r-1) MSE = SSE/((t-1)*(r-1)) *ăTínhăFăthựcănghi(cid:1227)m:ăFtnă=ăMSA/MSEă *ăTínhăFăb(cid:1191)ngă=ăF(0.05,ădft, dfE) *ăTínhăFăb(cid:1191)ngă=ăF(0.05,ădfr,ădfE)ă *ăL(cid:1201)păb(cid:1191)ngăphơnătíchăph(cid:1133)(cid:1131)ngăsaiă
Ftn Đ(cid:1245)ătựădoă Făb(cid:1191)ngă Ngu(cid:1239)năbi(cid:1219)nă đ(cid:1245)ngă T(cid:1241)ngăbìnhă ph(cid:1133)(cid:1131)ngăSSă Bình ph(cid:1133)(cid:1131)ngă trung bình MS
2,73 1,96
43,25 481,14 491,95 1.016,34
21,62 15,52 7,93 3,15 1,64 2,30
2,00 Nhắcăl(cid:1189)iă 31,00 Nhơnăt(cid:1237)ă 62,00 Saiăs(cid:1237)ă ToƠnăb(cid:1245)ă 95,00 *ăSoăsánhătrungăbìnhăc(cid:1259)aăcácăcôngăth(cid:1261)cătheoăchuẩnătă Tính Sd = Sqrt(2MSE/r) *ăSoăsánhătrungăbìnhăc(cid:1259)aăcácăcôngăth(cid:1261)cătheoăDuncană ES = Sqrt(MSE/r) * Tính CV% = (Sqrt(MSE)/Xtb)*100 Tính LSD0.05 = t(0.05, dfE)*Sd = 1,63 = 4,07 4,598
137
5.2.ăX(cid:1264)ăLụăNĔNGăSU(cid:1192)TăTH(cid:1268)CăTHUăC(cid:1258)AăCỄCăT(cid:1240)ăH(cid:1254)PăLAIăV(cid:1256)ăMỐAă2012
Côngăth(cid:1261)că
T(cid:1241)ngăcôngă th(cid:1261)căTiă 183,90 190,80 187,50 185,40 178,20 188,10 184,50 179,10 191,70 168,90 192,60 194,70 185,40 207,60 194,10 201,90 178,20 196,50 208,20 188,10 191,70 184,50 194,70 198,90 185,40 193,80 189,60 185,10 190,50 185,40 194,40 197,70
1 58,95 67,56 65,34 64,29 56,07 66,66 57,74 56,46 66,74 58,79 64,69 64,50 61,50 70,55 64,04 66,64 61,64 65,27 68,74 66,08 65,96 59,72 61,89 65,73 62,60 63,31 62,43 61,13 64,30 67,48 68,18 65,50 2.040,48 AT1/R12-1 AT1/R12-7 AT1/RA27 AT1/RA28 AT1/RA29 AT5/R12-1 AT5/R12-7 AT5/RA27 AT5/RA28 AT5/RA29 AT24/R12-1 AT24/R12-7 AT24/RA27 AT24/RA28 AT24/RA29 AT27/R12-1 AT27/R12-7 AT27/RA27 AT27/RA28 AT27/RA29 T1S-96/R12-1 T1S-96/R12-7 T1S-96/RA27 T1S-96/RA28 T1S-96/RA29 T7S/R12-1 T7S/R12-7 T7S/RA27 T7S/RA28 T7S/RA29 TH3-3ă(đ/c1) TH7-2ă(đ/c2) T(cid:1241)ngăăă
Nhắcăl(cid:1189)iă 2 66,17 60,85 62,67 62,66 59,34 59,95 64,28 62,82 64,07 57,16 67,44 62,86 62,02 68,91 66,79 69,39 57,85 65,18 71,49 60,58 62,44 62,47 68,43 66,84 60,88 64,69 63,20 62,24 62,58 62,66 66,81 63,86 2.039,62 3 58,78 62,40 59,49 58,45 62,78 61,50 62,47 59,81 60,89 52,95 60,47 67,34 61,88 68,14 63,27 65,87 58,71 66,04 67,97 61,44 63,30 62,30 64,38 66,33 61,91 65,80 63,97 61,73 63,61 55,26 59,41 68,34 1.997,00 6.077,10
= = =
= Trung bình 61,30 63,60 62,50 61,80 59,40 62,70 61,50 59,70 63,90 56,30 64,20 64,90 61,80 69,20 64,70 67,30 59,40 65,50 69,40 62,70 63,90 61,50 64,90 66,30 61,80 64,60 63,20 61,70 63,50 61,80 64,80 65,90 63,30 32,00 3,00 96,00 95,00 T(cid:1241)ngătoƠnăb(cid:1245)ă TrungăbìnhătoƠnăb(cid:1245)ă S(cid:1237)ăcôngăth(cid:1261)că=ătă S(cid:1237)ăl(cid:1195)nănhắcăl(cid:1189)iă=ără n = r*t * Xácăđ(cid:1231)nhăđ(cid:1245)ătựădoă Đ(cid:1245)ătựădoăt(cid:1241)ngăs(cid:1237)ă=ăr*tă-1
138
2,00 = 31,00 = = 62,00 = 384.699,42
= = = = 1.189,27 711,27 38,62 439,38
= = = = = = 22,94 19,31 7,09 3,24 1,64 3,15 Đ(cid:1245)ătựădoănhắcăl(cid:1189)iă=ăr-1 Đ(cid:1245)ătựădoăc(cid:1259)aăNhơnăt(cid:1237)ă=ătă- 1 Đ(cid:1245)ătựădoăc(cid:1259)aăsaiăs(cid:1237)ă=ă(t-1)*(r-1) *ăXácăđ(cid:1231)nhăh(cid:1227)ăs(cid:1237)ăđi(cid:1221)uăch(cid:1229)nh:ăCFă=ăST2/nă *ăTínhăcácăt(cid:1241)ngăbìnhăph(cid:1133)(cid:1131)ng:ă T(cid:1241)ngăbìnhăph(cid:1133)(cid:1131)ngătoƠnăb(cid:1245):ăSSTOă=ă(x12ă+ầ+ăxn2)ă- CF T(cid:1241)ngăbìnhăph(cid:1133)(cid:1131)ngădoănhơnăt(cid:1237):ăSSAă=ă∑TAi2/ră- CF T(cid:1241)ngăbìnhăph(cid:1133)(cid:1131)ngănhắcăl(cid:1189)iăSSRă=ă∑TRi2/tă- CF T(cid:1241)ngăbìnhăph(cid:1133)(cid:1131)ngăsaiăs(cid:1237):ăSSE = SSTO - SSA-SSR *ăTínhăcácătrungăbìnhăbìnhăph(cid:1133)(cid:1131)ngă MSA = SSA/(t-1) MSR = SSR/(r-1) MSE = SSE/((t-1)*(r-1)) *ăTínhăFăthựcănghi(cid:1227)m:ăFtnă=ăMSA/MSEă *ăTínhăFăb(cid:1191)ngă=ăF(0.05,ădft, dfE) *ăTínhăFăb(cid:1191)ngă=ăF(0.05,ădfr,ădfE)ă *ăL(cid:1201)păb(cid:1191)ngăphơnătíchăph(cid:1133)(cid:1131)ngăsaiă
Ftn Đ(cid:1245)ătựădoă Făb(cid:1191)ngă Ngu(cid:1239)năbi(cid:1219)nă đ(cid:1245)ngă T(cid:1241)ngăbìnhă ph(cid:1133)(cid:1131)ngăSSă Bình ph(cid:1133)(cid:1131)ngă trung bình MS
2,73 3,24 3,15 1,64
38,62 711,27 439,38 1.189,27 2,00 31,00 62,00 95,00
19,31 22,94 7,09
Nhắcăl(cid:1189)iă Nhơnăt(cid:1237)ă Saiăs(cid:1237)ă ToƠnăb(cid:1245)ă *ăSoăsánhătrungăbìnhăc(cid:1259)aăcácăcôngăth(cid:1261)cătheoăchuẩnătă Tính Sd = Sqrt(2MSE/r) * So sánhătrungăbìnhăc(cid:1259)aăcácăcôngăth(cid:1261)cătheoăDuncană ES = Sqrt(MSE/r) * Tính CV% = (Sqrt(MSE)/Xtb)*100 Tính LSD0.05 = t(0.05, dfE)*Sd 2,17 1,54 4,21 4,345 = = =
139
5.3.ăPHỂNăTệCHăKNKHăCHUNGăVÀăKNKHăRIểNGăC(cid:1258)AăCỄCăDọNGăB(cid:1236)ăM(cid:1212) CHUONG TRINH PHAN TICH PHUONG SAI LINE * TESTER Ver 2.0 Nguyen Dinh Hien 1995
PHÂNăTệCHăV(cid:1246)Iă6ăDÒNGăM(cid:1212)ă(DÒNG)ăVÀă5ăDÒNGăB(cid:1236)ă(CÂYăTH(cid:1264))
5.3.1.ăPHỂNăTệCHăKH(cid:1190)ăNĔNGăK(cid:1218)TăH(cid:1254)PăCH(cid:1228)ăTIểUăS(cid:1236)ăBỌNG/KHịM BANG CAC GIA TRI TRUNG BINH CUA THI NGHIEM ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ Dong³ 1 ³ 2.333 ³ 4.667 ³ 3.333 ³ 3.333 ³ 1.667 ³ Dong³ 2 ³ 2.333 ³ 4.000 ³ 4.333 ³ 4.000 ³ 3.000 ³ Dong³ 3 ³ 3.667 ³ 2.000 ³ 4.667 ³ 4.667 ³ 3.000 ³ Dong³ 4 ³ 3.333 ³ 3.667 ³ 4.667 ³ 2.667 ³ 4.000 ³ Dong³ 5 ³ 3.667 ³ 1.667 ³ 2.333 ³ 2.333 ³ 4.000 ³ Dong³ 6 ³ 2.333 ³ 2.667 ³ 3.667 ³ 4.667 ³ 2.333 ³ BANG PHAN TICH PHUONG SAI I º Nguon bien dong ³ Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º 490.467 245.233 71.523 º º Khoi ³ 2 79.567 2.744 º Cong thuc ³ 29 0.800 º 198.867 3.429 º º Sai so ³ 58 º Toan bo ³ 89 768.900 º BANG PHAN TICH PHUONG SAI II º Nguon bien dong ³ Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º ³ 2 490.467 245.233 71.523 º º Khoi ³ 29 0.800 º 79.567 2.744 º Cong thuc ³ 29 0.800 º 79.567 2.744 º Cap lai 0.621 º 9.167 ³ 5 º GCA Dong 1.833 0.966 º 11.400 2.850 º GCA Tester ³ 4 0.860 º 59.000 2.950 º SCA Dong*Tester ³ 20 198.867 3.429 º ³ 58 º Sai so º Toan bo 768.900 º ³ 89 Ty le dong gop cua Dong , cay thu va tuong tac vao bien dong chung Dong gop cua Dong : 11.521 Dong gop cua Cay thu : 14.328 Dong gop cua Dong * Cay thu : 74.152 CAC TRUNG BINH CUA CAC DONG ³ md[ 1] = 3.067 ³ md[ 2] = 3.533 ³ md[ 3] = 3.600 ³ ³ md[ 4] = 3.667 ³ md[ 5] = 2.800 ³ md[ 6] = 3.133 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh mi va mj cua 2 dong Sd(mdi - mdj) = 0.676 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac dong Sd(mdi) = 0.436 CAC TRUNG BINH CUA CAC CAY THU ³ mct[ 1] = 2.944 ³ mct[ 2] = 3.111 ³ mct[ 3] = 3.833 ³ ³ mct[ 4] = 3.611 ³ mct[ 5] = 3.000 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh cua 2 cay thu Sd(mcti - mctj) = 0.617 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac cay Sd(mcti) = 0.390
140
³Bien dong³ 0.299 ³ -0.534 ³ -0.078 ³ -0.264 ³ 0.703 ³ -0.353 ³
KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAY THU ³ CAY THU ³ KNKH ³ ³ 1 ³ -0.222 ³ ³ 2 ³ -0.270 ³ ³ 3 ³ 0.442 ³ ³ 4 ³ 0.713 ³ ³ 5 ³ 0.349 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua cay thu: 0.436 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 cay thu: 0.617 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAC DONG ³ DONG ³ KNKH ³ ³ 1 ³ 0.286 ³ ³ 2 ³ 0.364 ³ ³ 3 ³ 0.230 ³ ³ 4 ³ 0.386 ³ ³ 5 ³ -0.381 ³ ³ 6 ³ -0.381 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua dong: 0.478 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 dong: 0.676 Kha nang ket hop rieng DONG * CAY THU ³ ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ ³ dong 1 ³ -0.378³ 1.789³ -0.267³ -0.044³ -1.100 ³ ³ dong 2 ³ -0.844³ 0.656³ 0.267³ 0.156³ -0.233 ³ ³ dong 3 ³ 0.422³ -1.411³ 0.533³ 0.756³ -0.300 ³ ³ dong 4 ³ 0.022³ 0.189³ 0.467³ -1.311³ 0.633 ³ ³ dong 5 ³ 1.222³ -0.944³ -1.000³ -0.778³ 1.500 ³ ³ dong 6 ³ -0.444³ -0.278³ 0.000³ 1.222³ -0.500 ³ Bien dong -0.369 0.411 -0.585 -0.031 -0.063 Sai so cua kha nang ket hop rieng : 1.069 5.3.2.ăPHỂNăTệCHăKH(cid:1190)ăNĔNGăK(cid:1218)TăH(cid:1254)PăCH(cid:1228)ăTIểUăS(cid:1236)ăH(cid:1188)T/BỌNG BANG CAC GIA TRI TRUNG BINH CUA THI NGHIEM CHUONG TRINH PHAN TICH PHUONG SAI LINE * TESTER Ver 2.0 Nguyen Dinh Hien 1995 ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ Dong³ 1 ³ 3.000 ³ 3.333 ³ 5.000 ³ 0.667 ³ 3.667 ³ Dong³ 2 ³ 3.000 ³ 4.000 ³ 4.667 ³ 1.000 ³ 4.000 ³ Dong³ 3 ³ 5.000 ³ 4.000 ³ 3.667 ³ 1.333 ³ 5.667 ³ Dong³ 4 ³ 5.333 ³ 6.000 ³ 5.333 ³ 2.000 ³ 4.000 ³ Dong³ 5 ³ 3.333 ³ 5.333 ³ 3.667 ³ 6.000 ³ 4.667 ³ Dong³ 6 ³ 4.667 ³ 5.000 ³ 5.000 ³ 3.667 ³ 3.667 ³ BANG PHAN TICH PHUONG SAI I --------------------------- º Nguon bien dong ³ Bac tu Do Tong BP 440.436 º Khoi 431.915 º Cong thuc ³ 2 ³ 29 Trung binh FTN º 220.218 38.101 º 1.384 º 7.998
141
5.780 º ³ 58 ³ 89 624.230 1496.582 º
Trung binh FTN º 38.101 º 220.218 1.384 º 7.998 0.000 º 0.000 1.378 º 7.965 18.230 º 105.368 0.568 º 4.138 2.289 º 16.662 7.280 1.260 º 5.780 º
º Sai so º Toan bo BANG PHAN TICH PHUONG SAI II --------------------------- º Nguon bien dong ³ Bac tu Do Tong BP ³ 2 440.436 º Khoi ³ 29 431.915 º Cong thuc 0.000 ³ 10 º Bo me 326.548 º Cap lai ³ 29 105.368 º Bo me vs Cap lai ³ 1 24.825 ³ 5 º GCA Dong 83.310 º GCA Tester ³ 4 218.413 º SCA Dong*Tester ³ 20 624.230 ³ 58 º Sai so º Toan bo 1496.582 º ³ 89 Ty le dong gop cua Dong , cay thu va tuong tac vao bien dong chung Dong gop cua Dong : 7.602 Dong gop cua Cay thu : 25.512 Dong gop cua Dong * Cay thu : 66.885 CAC TRUNG BINH CUA CAC DONG ³ md[ 1] = 3.389 ³ md[ 2] = 3.611 ³ md[ 3] = 3.389 ³ md[ 4] = 3.889 ³ md[ 5] = 4.667 ³ md[ 6] = 4.333 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh mi va mj cua 2 dong Sd(mdi - mdj) = 0.400 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac dong Sd(mdi) = 0.262 CAC TRUNG BINH CUA CAC CAY THU ³ mct[ 1] = 4.190 ³ mct[ 2] = 4.048 ³ mct[ 3] = 4.762 ³ mct[ 4] = 2.238 ³ mct[ 5] = 4.429 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh cua 2 cay thu Sd(mcti - mctj) = 0.371 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac cay Sd(mcti) = 0.239 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAY THU ----------------------------------- ³ CAY THU ³ KNKH ³ ³ 1 ³ 0.310 ³ ³ 2 ³ 0.167 ³ ³ 3 ³ 0.881 ³ ³ 4 ³ 0.416 ³ ³ 5 ³ 0.548 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua cay thu: 0.525 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 cay thu: 0.742
142
238.846 145.626 3.641 259.154 3.239 º 643.626 º ³ 2 ³ 29 ³ 58 ³ 89
KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAC DONG ----------------------------------- ³ DONG ³ KNKH ³ ³ 1 ³ -0.492 ³ ³ 2 ³ -0.270 ³ ³ 3 ³ 0.962 ³ ³ 4 ³ 0.918 ³ ³ 5 ³ 0.786 ³ ³ 6 ³ 0.452 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua dong: 0.567 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 dong: 0.801 Kha nang ket hop rieng DONG * CAY THU ----------------------------------------- ³ ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ ³ dong 1 ³ -0.698³ -0.222³ 0.730³ -1.079 ³ -0.270³ -0.606 ³ ³ dong 2 ³ -0.921³ 0.222³ 0.175³ -0.968 ³ -0.159³ -0.618 ³ ³ dong 3 ³ 1.302³ 0.444³ -0.603³ -0.413 ³ 1.730³ 0.753 ³ ³ dong 4 ³ 1.135³ 1.944³ 0.563³ -0.246 ³ -0.437³ 1.339 ³ ³ dong 5 ³ -1.643³ 0.500³ -1.881³ 2.976 ³ -0.548³ 1.658 ³ ³ dong 6 ³ 0.024³ 0.500³ -0.214³ 0.976 ³ -1.214³ -0.996 ³ Bien dong -0.329 1.071 -0.549 0.677 -0.629 Trung binh bien dong cua cay thu 0.539 Trung binh bien dong cua Dong 0.417 Sai so cua kha nang ket hop rieng : 0.694 5.3.3.ăPHỂNăTệCHăKH(cid:1190)ăNĔNGăK(cid:1218)TăH(cid:1254)PăCH(cid:1228)ăTIểUăS(cid:1236)ăH(cid:1188)TăCH(cid:1202)C/BỌNG BANG CAC GIA TRI TRUNG BINH CUA THI NGHIEM ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ Dong³ 1 ³ 4.000 ³ 2.333 ³ 2.667 ³ 5.333 ³ 3.333 ³ Dong³ 2 ³ 3.333 ³ 4.000 ³ 3.000 ³ 5.333 ³ 3.000 ³ Dong³ 3 ³ 3.667 ³ 2.333 ³ 4.000 ³ 4.333 ³ 4.333 ³ Dong³ 4 ³ 3.333 ³ 3.000 ³ 4.000 ³ 5.000 ³ 3.667 ³ Dong³ 5 ³ 5.000 ³ 2.333 ³ 3.000 ³ 4.667 ³ 5.000 ³ Dong³ 6 ³ 2.000 ³ 3.000 ³ 4.000 ³ 4.333 ³ 3.000 ³ BANG PHAN TICH PHUONG SAI I º Nguon bien dong ³ Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º 119.423 36.865 º º Khoi º Cong thuc 1.124 º º Sai so º Toan bo BANG PHAN TICH PHUONG SAI II º Nguon bien dong º Khoi º Cong thuc º Bo me º Cap lai º Bo me vs Cap lai ³ Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º 119.423 36.865 º ³ 2 1.124 º ³ 29 0.000 º ³ 10 0.827 º ³ 29 20.982 º ³ 1 238.846 145.626 3.641 0.000 0.000 2.678 77.656 67.970 67.970
143
0.543 º 5.486 º 0.537 º 0.944 9.539 1.739
4.722 38.156 34.778 259.154 3.239 º 643.626 º
³ 5 º GCA Dong º GCA Tester ³ 4 º SCA Dong*Tester ³ 20 ³ 58 º Sai so º Toan bo ³ 89 Ty le dong gop cua Dong , cay thu va tuong tac vao bien dong chung Dong gop cua Dong : 6.081 Dong gop cua Cay thu : 49.134 Dong gop cua Dong * Cay thu : 44.785 CAC TRUNG BINH CUA CAC DONG ³ md[ 1] = 3.533 ³ md[ 2] = 3.733 ³ md[ 3] = 3.733 ³ ³ md[ 4] = 3.800 ³ md[ 5] = 4.000 ³ md[ 6] = 3.267 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh mi va mj cua 2 dong Sd(mdi - mdj) = 0.657 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac dong Sd(mdi) = 0.424 CAC TRUNG BINH CUA CAC CAY THU ³ mct[ 1] = 3.556 ³ mct[ 2] = 2.833 ³ mct[ 3] = 3.444 ³ ³ mct[ 4] = 4.833 ³ mct[ 5] = 3.722 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh cua 2 cay thu Sd(mcti - mctj) = 0.600 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac cay Sd(mcti) = 0.379 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAY THU ³ CAY THU ³ KNKH ³ ³ 1 ³ -0.492 ³ ³ 2 ³ 0.365 ³ ³ 3 ³ -0.492 ³ ³ 4 ³ 0.270 ³ ³ 5 ³ -0.016 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua cay thu: 0.424 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 cay thu: 0.600 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAC DONG ³ DONG ³ KNKH ³ ³ 1 ³ 0.230 ³ ³ 2 ³ 0.063 ³ ³ 3 ³ 0.475 ³ ³ 4 ³ 0.486 ³ ³ 5 ³ -0.714 ³ ³ 6 ³ -0.381 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua dong: 0.465 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 dong: 0.657 Kha nang ket hop rieng DONG * CAY THU ³ ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ ³Bien dong³ ³ dong 1 ³ 0.770³ 0.579³ -1.230³ 0.675³ 0.294 ³ ³ dong 2 ³ -1.397³ 0.413³ -0.397³ 0.559³ 0.460 ³ ³ dong 3 ³ -0.508³ -0.032³ -0.175³ 0.730³ 0.349 ³ ³ dong 4 ³ 0.714³ -0.476³ 0.381³ 0.714³ 0.571 ³ -0.473 ³ -0.219 -0.515 ³ -0.724 ³
144
0.109 ³ -0.139 ³
³ 2 ³ 29 ³ 58 ³ 89
5.821 º 1.559 º 0.194 º
³ dong 5 ³ 0.048³ -1.143³ 1.048³ -0.048³ 0.571 ³ ³ dong 6 ³ -0.286³ 0.857³ -0.619³ 0.952³ -0.762 ³ Bien dong -0.241 -0.328 -0.342 -0.630 -0.461 Trung binh bien dong cua cay thu -0.327 Trung binh bien dong cua Dong -0.400 Sai so cua kha nang ket hop rieng : 1.039 5.3.4.ăPHỂNăTệCHăKH(cid:1190)ăNĔNGăK(cid:1218)TăH(cid:1254)PăCH(cid:1228)ăTIểUăKH(cid:1236)IăL(cid:1132)(cid:1254)NGă1000ăH(cid:1188)T BANG CAC GIA TRI TRUNG BINH CUA THI NGHIEM ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ Dong³ 1 ³ 3.333 ³ 3.000 ³ 3.000 ³ 2.667 ³ 2.333 ³ Dong³ 2 ³ 2.333 ³ 1.667 ³ 1.667 ³ 2.333 ³ 2.667 ³ Dong³ 3 ³ 2.000 ³ 2.333 ³ 1.333 ³ 2.333 ³ 2.000 ³ Dong³ 4 ³ 2.000 ³ 2.333 ³ 2.000 ³ 2.000 ³ 2.333 ³ Dong³ 5 ³ 2.000 ³ 1.667 ³ 1.667 ³ 2.000 ³ 2.333 ³ Dong³ 6 ³ 2.000 ³ 2.333 ³ 1.667 ³ 2.000 ³ 2.000 ³ BANG PHAN TICH PHUONG SAI I º Nguon bien dong ³ Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º 230.358 115.179 72.189 º º Khoi 2.063 º 131.675 3.292 º Cong thuc 127.642 1.596 º º Sai so º Toan bo 489.675 º BANG PHAN TICH PHUONG SAI II ³ Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º º Nguon bien dong 230.358 115.179 72.189 º ³ 2 º Khoi 2.063 º 131.675 3.292 ³ 29 º Cong thuc 0.000 º 0.000 0.000 ³ 10 º Bo me 17.156 0.592 ³ 29 0.371 º º Cap lai 114.519 114.519 71.775 º ³ 1 º Bo me vs Cap lai 1.804 9.022 ³ 5 º GCA Dong 0.483 1.933 ³ 4 º GCA Tester 6.200 ³ 20 0.310 º SCA Dong*Tester 127.642 1.596 º ³ 58 º Sai so 489.675 º ³ 89 º Toan bo Ty le dong gop cua Dong , cay thu va tuong tac vao bien dong chung Dong gop cua Dong : 52.591 Dong gop cua Cay thu : 11.269 Dong gop cua Dong * Cay thu : 36.140 CAC TRUNG BINH CUA CAC DONG ³ md[ 1] = 2.867 ³ md[ 2] = 2.133 ³ md[ 3] = 2.000 ³ ³ md[ 4] = 2.133 ³ md[ 5] = 1.933 ³ md[ 6] = 2.000 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh mi va mj cua 2 dong Sd(mdi - mdj) = 0.461 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac dong Sd(mdi) = 0.298 CAC TRUNG BINH CUA CAC CAY THU ³ mct[ 1] = 2.278 ³ mct[ 2] = 2.222 ³ mct[ 3] = 1.889 ³
145
³Bien dong³ -0.204 ³ -0.270 ³ -0.316 ³ -0.363 ³ -0.352 ³ -0.372 ³
³ mct[ 4] = 2.222 ³ mct[ 5] = 2.278 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh cua 2 cay thu Sd(mcti - mctj) = 0.421 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac cay Sd(mcti) = 0.266 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAY THU ³ CAY THU ³ KNKH ³ ³ 1 ³ 0.056 ³ ³ 2 ³ -0.040 ³ ³ 3 ³ -0.183 ³ ³ 4 ³ -0.040 ³ ³ 5 ³ 0.246 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua cay thu: 0.298 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 cay thu: 0.421 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAC DONG ³ DONG ³ KNKH ³ ³ 1 ³ 0.690 ³ ³ 2 ³ 0.219 ³ ³ 3 ³ 0.423 ³ ³ 4 ³ 0.517 ³ ³ 5 ³ -0.143 ³ ³ 6 ³ -0.254 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua dong: 0.326 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 dong: 0.461 Kha nang ket hop rieng DONG * CAY THU ³ ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ ³ dong 1 ³ 0.500³ 0.262³ 0.071³ -0.405³ -0.357 ³ ³ dong 2 ³ -0.349³ -0.511³ 0.127³ -0.016³ 0.032 ³ ³ dong 3 ³ 0.262³ 0.289³ -0.595³ 0.262³ -0.020 ³ ³ dong 4 ³ -0.016³ 0.156³ 0.127³ 0.116³ 0.032 ³ ³ dong 5 ³ -0.238³ -0.311³ -0.095³ 0.095³ 0.143 ³ ³ dong 6 ³ 0.206³ 0.289³ 0.016³ 0.206³ -0.413 ³ Bien dong -0.381 -0.314 -0.350 -0.385 -0.284 Trung binh bien dong cua cay thu -0.313 Trung binh bien dong cua Dong -0.343 Sai so cua kha nang ket hop rieng : 0.729 5.3.5.ăPHỂNăTệCHăKH(cid:1190)ăNĔNGăK(cid:1218)TăH(cid:1254)PăCH(cid:1228)ăTIểUăNĔNGăSU(cid:1192)TăTH(cid:1268)CăTHU BANG CAC GIA TRI TRUNG BINH CUA THI NGHIEM ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ Dong³ 1 ³ 2.000 ³ 3.667 ³ 3.000 ³ 2.667 ³ 4.333 ³ Dong³ 2 ³ 3.333 ³ 2.000 ³ 4.333 ³ 3.667 ³ 4.000 ³ Dong³ 3 ³ 3.333 ³ 3.333 ³ 2.333 ³ 5.000 ³ 3.333 ³ Dong³ 4 ³ 4.333 ³ 2.000 ³ 3.667 ³ 5.000 ³ 3.333 ³ Dong³ 5 ³ 3.333 ³ 2.000 ³ 3.000 ³ 4.000 ³ 2.667 ³ Dong³ 6 ³ 3.333 ³ 2.667 ³ 2.333 ³ 3.000 ³ 3.333 ³ BANG PHAN TICH PHUONG SAI I º Nguon bien dong ³ Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º
146
³ 2 ³ 29 ³ 58 ³ 89 396.211 198.106 54.564 º 320.813 8.020 2.209 º 290.455 3.631 º 1007.480 º
³ Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º 396.211 198.106 54.564 º ³ 2 320.813 8.020 ³ 29 2.209 º 0.000 0.000 ³ 10 0.000 º 0.583 º 61.389 2.117 ³ 29 259.424 259.424 71.453 º ³ 1 0.681 º 6.589 ³ 5 1.318 2.082 º 16.111 4.028 ³ 4 0.533 º 38.689 1.934 ³ 20 290.455 3.631 º ³ 58 1007.480 º ³ 89
º Khoi º Cong thuc º Sai so º Toan bo BANG PHAN TICH PHUONG SAI II º Nguon bien dong º Khoi º Cong thuc º Bo me º Cap lai º Bo me vs Cap lai º GCA Dong º GCA Tester º SCA Dong*Tester º Sai so º Toan bo Ty le dong gop cua Dong , cay thu va tuong tac vao bien dong chung Dong gop cua Dong : 10.733 Dong gop cua Cay thu : 26.244 Dong gop cua Dong * Cay thu : 63.023 CAC TRUNG BINH CUA CAC DONG ³ md[ 1] = 3.133 ³ md[ 2] = 3.467 ³ md[ 3] = 3.467 ³ ³ md[ 4] = 3.667 ³ md[ 5] = 3.000 ³ md[ 6] = 2.933 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh mi va mj cua 2 dong Sd(mdi - mdj) = 0.696 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac dong Sd(mdi) = 0.449 CAC TRUNG BINH CUA CAC CAY THU ³ mct[ 1] = 3.278 ³ mct[ 2] = 2.611 ³ mct[ 3] = 3.111 ³ ³ mct[ 4] = 3.889 ³ mct[ 5] = 3.500 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh cua 2 cay thu Sd(mcti - mctj) = 0.635 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac cay Sd(mcti) = 0.402 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAY THU ³ CAY THU ³ KNKH ³ ³ 1 ³ -0.040 ³ ³ 2 ³ 0.008 ³ ³ 3 ³ -0.183 ³ ³ 4 ³ 0.341 ³ ³ 5 ³ -0.135 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua cay thu: 0.449 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 cay thu: 0.635 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAC DONG ³ DONG ³ KNKH ³ ³ 1 ³ -0.794 ³ ³ 2 ³ 0.349 ³ ³ 3 ³ 0.762 ³
147
³ 4 ³ 0.762 ³ ³ 5 ³ 0.151 ³ ³ 6 ³ -0.571 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua dong: 0.492 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 dong: 0.696 Kha nang ket hop rieng DONG * CAY THU ³ ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ Bien dong³ ³ dong 1 ³ -0.349³ 0.937³ 0.460³ -0.397³ -0.254 ³ 0.303 ³ ³ dong 2 ³ -0.127³ -0.841³ -0.651³ 0.159³ 0.968 ³ -0.410 ³ ³ dong 3 ³ -0.571³ -0.286³ -0.095³ 1.381³ 0.776 ³ -0.354 ³ ³ dong 4 ³ 0.429³ 0.714³ -0.095³ 1.714³ 0.810 ³ -0.332 ³ ³ dong 5 ³ 0.373³ -1.008³ 0.183³ -0.008³ -0.532 ³ -0.730 ³ ³ dong 6 ³ 0.762³ 0.048³ -0.095³ 0.048³ -0.143 ³ -0.699 ³ Bien dong -0.561 -0.241 -0.519 -0.338 -0.603 Trung binh bien dong cua cay thu -0.370 Trung binh bien dong cua Dong -0.452 Sai so cua kha nang ket hop rieng : 1.100
³ 2 ³ 29 ³ 58 ³ 89
0.774 º 0.375 º 0.666 º
³ Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º 476.244 238.122 39.379 º ³ 2 1.599 º 386.732 9.668 ³ 29 0.000 º 0.000 ³ 10 0.000 102.100 3.521 ³ 29 0.582 º 284.632 284.632 47.070 º ³ 1 15.567 3.113 ³ 5 6.044 ³ 4 1.511 80.489 4.024 ³ 20 483.756 6.047 º ³ 58 1346.732 º ³ 89
5.3.6.ăPHỂNăTệCHăKH(cid:1190)ăNĔNGăK(cid:1218)TăH(cid:1254)PăCH(cid:1228)ăTIểUăT(cid:1272)ăL(cid:1226)ăG(cid:1188)OăXỄT BANG CAC GIA TRI TRUNG BINH CUA THI NGHIEM ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ Dong³ 1 ³ 4.667 ³ 3.000 ³ 2.333 ³ 2.667 ³ 4.667 ³ Dong³ 2 ³ 3.333 ³ 4.667 ³ 4.667 ³ 2.667 ³ 2.333 ³ Dong³ 3 ³ 2.667 ³ 2.333 ³ 4.667 ³ 3.000 ³ 2.333 ³ Dong³ 4 ³ 2.333 ³ 2.333 ³ 5.000 ³ 2.667 ³ 2.333 ³ Dong³ 5 ³ 2.333 ³ 5.000 ³ 4.000 ³ 4.667 ³ 5.000 ³ Dong³ 6 ³ 3.667 ³ 4.333 ³ 2.333 ³ 4.667 ³ 2.333 ³ BANG PHAN TICH PHUONG SAI I º Nguon bien dong ³ Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º 476.244 238.122 39.379 º º Khoi 386.732 9.668 º Cong thuc 1.599 º 483.756 6.047 º º Sai so 1346.732 º º Toan bo BANG PHAN TICH PHUONG SAI II º Nguon bien dong º Khoi º Cong thuc º Bo me º Cap lai º Bo me vs Cap lai º GCA Dong º GCA Tester º SCA Dong*Tester º Sai so º Toan bo Ty le dong gop cua Dong , cay thu va tuong tac vao bien dong chung Dong gop cua Dong : 15.246 Dong gop cua Cay thu : 5.920
148
³Bien dong³ 0.398 ³ -0.761 ³ -0.891 ³ -0.598 ³ -0.335 ³ -0.176 ³
Dong gop cua Dong * Cay thu : 78.833 CAC TRUNG BINH CUA CAC DONG ³ md[ 1] = 3.467 ³ md[ 2] = 3.533 ³ md[ 3] = 3.000 ³ ³ md[ 4] = 2.933 ³ md[ 5] = 4.200 ³ md[ 6] = 3.467 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh mi va mj cua 2 dong Sd(mdi - mdj) = 0.898 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac dong Sd(mdi) = 0.580 CAC TRUNG BINH CUA CAC CAY THU ³ mct[ 1] = 3.167 ³ mct[ 2] = 3.611 ³ mct[ 3] = 3.833 ³ ³ mct[ 4] = 3.389 ³ mct[ 5] = 3.167 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh cua 2 cay thu Sd(mcti - mctj) = 0.820 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac cay Sd(mcti) = 0.518 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAY THU ³ CAY THU ³ KNKH ³ ³ 1 ³ -0.349 ³ ³ 2 ³ 0.413 ³ ³ 3 ³ 0.127 ³ ³ 4 ³ 0.911 ³ ³ 5 ³ -0.159 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua cay thu: 0.580 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 cay thu: 0.820 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAC DONG ³ DONG ³ KNKH ³ ³ 1 ³ -0.135 ³ ³ 2 ³ -0.302 ³ ³ 3 ³ 0.746 ³ ³ 4 ³ 0.943 ³ ³ 5 ³ 0.198 ³ ³ 6 ³ 0.921 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua dong: 0.635 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 dong: 0.898 Kha nang ket hop rieng DONG * CAY THU ³ ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ ³ dong 1 ³ 1.516³ -1.246³ -1.294³ 1.611³ -1.008 ³ ³ dong 2 ³ -0.317³ 0.921³ -1.127³ -0.889³ 1.825 ³ ³ dong 3 ³ 0.127³ -0.635³ 1.651³ 1.141³ -0.397 ³ ³ dong 4 ³ -1.095³ 0.810³ 1.095³ 1.667³ -0.952 ³ ³ dong 5 ³ -1.151³ 0.754³ 0.373³ 0.611³ -1.341 ³ ³ dong 6 ³ -0.206³ -0.968³ 0.317³ 0.222³ 0.270 ³ Bien dong -0.603 -0.911 0.384 -0.991 -0.576 Trung binh bien dong cua cay thu -0.394 Trung binh bien dong cua Dong -0.539 Sai so cua kha nang ket hop rieng : 1.420
5.3.7.ăPHỂNăTệCHăKH(cid:1190)ăNĔNGăK(cid:1218)TăH(cid:1254)PăCH(cid:1228)ăTIểUăT(cid:1272)ăL(cid:1226)ăTR(cid:1202)NGăTRONG
149
Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º 705.577 352.789 74.977 º 2 407.626 10.191 29 2.166 º 376.423 4.705 º 58 1489.626 º 89
³ ³ ³ ³ ³ ³ ³ ³ ³ ³ ³
BANG CAC GIA TRI TRUNG BINH CUA THI NGHIEM ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ Dong³ 1 ³ 4.667 ³ 4.667 ³ 5.667 ³ 4.667 ³ 5.000 ³ Dong³ 2 ³ 4.667 ³ 4.000 ³ 4.000 ³ 4.000 ³ 5.000 ³ Dong³ 3 ³ 4.667 ³ 2.667 ³ 4.000 ³ 3.667 ³ 4.000 ³ Dong³ 4 ³ 3.667 ³ 3.000 ³ 3.667 ³ 4.000 ³ 3.667 ³ Dong³ 5 ³ 2.667 ³ 2.333 ³ 4.667 ³ 5.000 ³ 5.000 ³ Dong³ 6 ³ 3.333 ³ 4.667 ³ 2.333 ³ 4.333 ³ 2.667 ³ BANG PHAN TICH PHUONG SAI I º Nguon bien dong ³ ³ º Khoi ³ º Cong thuc ³ º Sai so º Toan bo ³ BANG PHAN TICH PHUONG SAI II Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º º Nguon bien dong 705.577 352.789 74.977 º 2 º Khoi 407.626 10.191 2.166 º 29 º Cong thuc 1.367 º 64.303 6.430 10 º Bo me 68.322 2.356 29 0.501 º º Cap lai 275.001 275.001 58.445 º 1 º Bo me vs Cap lai 2.187 º 22.056 4.411 5 º GCA Dong 0.736 º 5.933 1.483 4 º GCA Tester 40.333 2.017 20 0.429 º º SCA Dong*Tester 376.423 4.705 º 58 º Sai so º Toan bo 1489.626 º 89 Ty le dong gop cua Dong , cay thu va tuong tac vao bien dong chung Dong gop cua Dong : 32.282 Dong gop cua Cay thu : 8.684 Dong gop cua Dong * Cay thu : 59.034 CAC TRUNG BINH CUA CAC DONG ³ md[ 1] = 4.933 ³ md[ 2] = 4.333 ³ md[ 3] = 3.800 ³ ³ md[ 4] = 3.600 ³ md[ 5] = 3.933 ³ md[ 6] = 3.467 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh mi va mj cua 2 dong Sd(mdi - mdj) = 0.792 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac dong Sd(mdi) = 0.511 CAC TRUNG BINH CUA CAC CAY THU ³ mct[ 1] = 3.944 ³ mct[ 2] = 3.556 ³ mct[ 3] = 4.056 ³ ³ mct[ 4] = 4.278 ³ mct[ 5] = 4.222 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh cua 2 cay thu Sd(mcti - mctj) = 0.723 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac cay Sd(mcti) = 0.457 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAY THU ³ CAY THU ³ KNKH ³ ³ 1 ³ -0.024 ³ ³ 2 ³ -0.024 ³ ³ 3 ³ 0.024 ³
150
³Bien dong³ -0.962 ³ -0.955 ³ -0.798 ³ -1.157 ³ -0.027 ³ 0.202 ³
³ 4 ³ 0.462 ³ ³ 5 ³ 0.024 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua cay thu: 0.511 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 cay thu: 0.723 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAC DONG ³ DONG ³ KNKH ³ ³ 1 ³ -0.095 ³ ³ 2 ³ 0.238 ³ ³ 3 ³ -0.206 ³ ³ 4 ³ 0.361 ³ ³ 5 ³ -0.040 ³ ³ 6 ³ 0.405 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua dong: 0.560 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 dong: 0.792 Kha nang ket hop rieng DONG * CAY THU ³ ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ ³ dong 1 ³ -0.200³ 0.189³ 0.689³ -0.533³ -0.144 ³ ³ dong 2 ³ 0.400³ 0.122³ -0.378³ -0.600³ 0.456 ³ ³ dong 3 ³ 0.933³ -0.678³ 0.156³ -0.400³ -0.011 ³ ³ dong 4 ³ 0.133³ -0.144³ 0.022³ 0.133³ -0.144 ³ ³ dong 5 ³ -1.200³ -1.144³ 0.689³ 0.800³ 0.856 ³ ³ dong 6 ³ -0.067³ 1.656³ -1.178³ 0.600³ -1.011 ³ Bien dong -0.748 -0.338 -0.754 -0.890 -0.854 Trung binh bien dong cua cay thu -0.616 Trung binh bien dong cua Dong -0.717 Sai so cua kha nang ket hop rieng : 1.252
0.802 º
³ Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º ³ 2 ³ 29 ³ 58 ³ 89 726.756 363.378 205.463 º 41.156 1.419 102.578 1.769 º 870.489 º
5.3.8.ăPHỂNăTệCHăKH(cid:1190)ăNĔNGăK(cid:1218)TăH(cid:1254)PăCH(cid:1228)ăTIểUăCHI(cid:1220)UăDÀIăH(cid:1188)T BANG CAC GIA TRI TRUNG BINH CUA THI NGHIEM ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ Dong³ 1 ³ 4.667 ³ 3.667 ³ 2.667 ³ 3.333 ³ 3.333 ³ Dong³ 2 ³ 3.333 ³ 3.000 ³ 2.333 ³ 4.000 ³ 4.333 ³ Dong³ 3 ³ 2.667 ³ 3.667 ³ 3.000 ³ 3.667 ³ 4.000 ³ Dong³ 4 ³ 3.000 ³ 3.667 ³ 3.000 ³ 3.333 ³ 4.000 ³ Dong³ 5 ³ 3.000 ³ 2.333 ³ 4.667 ³ 2.667 ³ 3.333 ³ Dong³ 6 ³ 2.333 ³ 3.000 ³ 2.333 ³ 2.333 ³ 4.000 ³ BANG PHAN TICH PHUONG SAI I º Nguon bien dong º Khoi º Cong thuc º Sai so º Toan bo BANG PHAN TICH PHUONG SAI II º Nguon bien dong º Khoi º Cong thuc º Cap lai º GCA Dong ³ Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º ³ 2 ³ 29 ³ 29 ³ 5 726.756 363.378 205.463 º 41.156 1.419 41.156 1.419 1.031 5.156 0.802 º 0.802 º 0.718 º
151
1.265 º 0.812 º
7.267 1.817 28.733 1.437 102.578 1.769 º 870.489 º ³ 4 ³ 20 ³ 58 ³ 89
º GCA Tester º SCA Dong*Tester º Sai so º Toan bo Ty le dong gop cua Dong , cay thu va tuong tac vao bien dong chung Dong gop cua Dong : 12.527 Dong gop cua Cay thu : 17.657 Dong gop cua Dong * Cay thu : 69.816 CAC TRUNG BINH CUA CAC DONG ³ md[ 1] = 3.533 ³ md[ 2] = 3.400 ³ md[ 3] = 3.400 ³ ³ md[ 4] = 3.400 ³ md[ 5] = 3.200 ³ md[ 6] = 2.800 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh mi va mj cua 2 dong Sd(mdi - mdj) = 0.486 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac dong Sd(mdi) = 0.313 CAC TRUNG BINH CUA CAC CAY THU ³ mct[ 1] = 3.167 ³ mct[ 2] = 3.222 ³ mct[ 3] = 3.000 ³ ³ mct[ 4] = 3.222 ³ mct[ 5] = 3.833 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh cua 2 cay thu Sd(mcti - mctj) = 0.443 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac cay Sd(mcti) = 0.280 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAY THU ³ CAY THU ³ KNKH ³ ³ 1 ³ 0.008 ³ ³ 2 ³ -0.230 ³ ³ 3 ³ 0.480 ³ ³ 4 ³ -0.420 ³ ³ 5 ³ 0.341 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua cay thu: 0.313 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 cay thu: 0.443 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAC DONG ³ DONG ³ KNKH ³ ³ 1 ³ 0.222 ³ ³ 2 ³ 0.111 ³ ³ 3 ³ 0.111 ³ ³ 4 ³ 0.320 ³ ³ 5 ³ -0.167 ³ ³ 6 ³ -0.167 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua dong: 0.343 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 dong: 0.486 Kha nang ket hop rieng DONG * CAY THU ³ ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ ³ dong 1 ³ 1.159³ 0.397³ -1.317³ -0.413 ³ 0.159 ³ ³ dong 2 ³ -0.730³ -0.159³ -0.873³ 0.698 ³ 0.270 ³ ³ dong 3 ³ -0.730³ 0.841³ -0.873³ 0.365 ³ 0.270 ³ ³ dong 4 ³ -0.286³ 0.286³ -0.762³ 0.476 ³ 0.381 ³ ³ dong 5 ³ -0.119³ -0.548³ 1.071³ -0.357 ³ 0.214 ³ ³Bien dong³ 0.188 ³ -0.113 ³ -0.289 ³ -0.391 ³ 0.587 ³
152
-0.239 ³
237.870 150.699 3.767 266.130 3.327 º 654.699 º ³ Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º 118.935 35.752 º ³ 2 ³ 29 1.133 º ³ 58 ³ 89
Tong BP Trung binh FTN º 237.870 118.935 35.752 º 1.133 º 150.699 3.767 0.000 º 0.000 0.000 0.539 º 51.956 1.792 29.683 º 98.744 98.744 2.372 º 13.689 2.738 3.287 º 15.178 3.794 23.089 1.154 0.347 º 266.130 3.327 º 654.699 º ³ Bac tu Do ³ 2 ³ 29 ³ 10 ³ 29 ³ 1 ³ 5 ³ 4 ³ 20 ³ 58 ³ 89
³ dong 6 ³ -0.786³ -0.214³ 1.405³ -0.357 ³ -0.119 ³ Bien dong -0.041 -0.255 0.344 -0.281 -0.210 Trung binh bien dong cua cay thu -0.043 Trung binh bien dong cua Dong -0.089 Sai so cua kha nang ket hop rieng : 0.768 Sai so khi so sanh hai KNKHR : 1. 5.3.9.ăPHÂNăTệCHăKH(cid:1190)ăNĔNGăK(cid:1218)TăH(cid:1254)PăCH(cid:1228)ăTIÊUăHÀMăL(cid:1132)(cid:1254)NGăAMYLOSE BANG CAC GIA TRI TRUNG BINH CUA THI NGHIEM ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ Dong³ 1 ³ 2.667 ³ 1.333 ³ 0.667 ³ 3.333 ³ 2.333 ³ Dong³ 2 ³ 3.000 ³ 1.000 ³ 2.667 ³ 3.000 ³ 3.333 ³ Dong³ 3 ³ 2.667 ³ 0.667 ³ 2.333 ³ 2.333 ³ 2.333 ³ Dong³ 4 ³ 2.667 ³ 1.333 ³ 2.333 ³ 2.333 ³ 3.000 ³ Dong³ 5 ³ 1.667 ³ 2.000 ³ 1.333 ³ 1.000 ³ 1.667 ³ Dong³ 6 ³ 1.667 ³ 1.667 ³ 1.333 ³ 1.333 ³ 1.667 ³ BANG PHAN TICH PHUONG SAI I º Nguon bien dong º Khoi º Cong thuc º Sai so º Toan bo BANG PHAN TICH PHUONG SAI II º Nguon bien dong º Khoi º Cong thuc º Bo me º Cap lai º Bo me vs Cap lai º GCA Dong º GCA Tester º SCA Dong*Tester º Sai so º Toan bo Ty le dong gop cua Dong , cay thu va tuong tac vao bien dong chung Dong gop cua Dong : 26.347 Dong gop cua Cay thu : 29.213 Dong gop cua Dong * Cay thu : 44.440 CAC TRUNG BINH CUA CAC DONG ³ md[ 1] = 2.067 ³ md[ 2] = 2.600 ³ md[ 3] = 2.067 ³ ³ md[ 4] = 2.333 ³ md[ 5] = 1.533 ³ md[ 6] = 1.533 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh mi va mj cua 2 dong Sd(mdi - mdj) = 0.666 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac dong Sd(mdi) = 0.430 CAC TRUNG BINH CUA CAC CAY THU ³ mct[ 1] = 2.389 ³ mct[ 2] = 1.333 ³ mct[ 3] = 1.778 ³ ³ mct[ 4] = 2.222 ³ mct[ 5] = 2.389 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh cua 2 cay thu
153
³Bien dong³ -0.197 ³ -0.556 ³ -0.623 ³ -0.760 ³ -0.336 ³ -0.595 ³
Sd(mcti - mctj) = 0.608 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac cay Sd(mcti) = 0.385 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAY THU ³ CAY THU ³ KNKH ³ ³ 1 ³ 0.452 ³ ³ 2 ³ -0.833 ³ ³ 3 ³ 0.310 ³ ³ 4 ³ 0.119 ³ ³ 5 ³ 0.167 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua cay thu: 0.430 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 cay thu: 0.608 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAC DONG ³ DONG ³ KNKH ³ ³ 1 ³ 0.468 ³ ³ 2 ³ 0.468 ³ ³ 3 ³ 0.024 ³ ³ 4 ³ 0.079 ³ ³ 5 ³ -0.754 ³ ³ 6 ³ -0.476 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua dong: 0.471 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 dong: 0.666 Kha nang ket hop rieng DONG * CAY THU ³ ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ ³ dong 1 ³ 0.103³ -0.611³ 0.579³ 0.437³ 0.056 ³ ³ dong 2 ³ -0.230³ -0.278³ 0.246³ 0.103³ 0.389 ³ ³ dong 3 ³ 0.214³ -0.500³ 0.024³ 0.214³ 0.767 ³ ³ dong 4 ³ 0.159³ -0.222³ -0.032³ 0.759³ 0.444 ³ ³ dong 5 ³ -0.341³ 1.278³ -0.532³ -0.675³ -0.722 ³ ³ dong 6 ³ -0.286³ 1.000³ -0.476³ -0.619³ -0.667 ³ Bien dong -0.843 -0.198 -0.536 -0.503 -0.816 Trung binh bien dong cua cay thu -0.511 Trung binh bien dong cua Dong -0.579 Sai so cua kha nang ket hop rieng : 1.053 5.3.10.ăPHÂNăTệCHăKH(cid:1190)ăNĔNGăK(cid:1218)TăH(cid:1254)PăCH(cid:1228)ăTIÊUăHÀMăL(cid:1132)(cid:1254)NGăPROTEIN BANG CAC GIA TRI TRUNG BINH CUA THI NGHIEM ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ Dong³ 1 ³ 4.000 ³ 4.333 ³ 4.000 ³ 4.667 ³ 3.667 ³ Dong³ 2 ³ 3.000 ³ 3.667 ³ 2.333 ³ 5.333 ³ 5.333 ³ Dong³ 3 ³ 3.000 ³ 4.000 ³ 4.000 ³ 4.000 ³ 3.000 ³ Dong³ 4 ³ 5.000 ³ 2.667 ³ 4.667 ³ 5.333 ³ 4.333 ³ Dong³ 5 ³ 3.667 ³ 4.333 ³ 4.667 ³ 2.667 ³ 3.667 ³ Dong³ 6 ³ 5.000 ³ 4.333 ³ 5.000 ³ 4.333 ³ 5.333 ³ BANG PHAN TICH PHUONG SAI I º Nguon bien dong º Khoi ³ Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º 597.528 298.764 58.705 º ³ 2
154
641.350 16.034 3.151 º 407.138 5.089 º 1646.016 º ³ 29 ³ 58 ³ 89
1.210 º 0.319 º 0.462 º
³ Bac tu Do Tong BP Trung binh FTN º 597.528 298.764 58.705 º ³ 2 641.350 16.034 3.151 º ³ 29 0.000 º 0.000 ³ 10 0.000 64.222 2.215 ³ 29 0.435 º 577.127 577.127 113.402 º ³ 1 14.222 2.844 ³ 5 3.000 ³ 0.750 4 47.000 2.350 ³ 20 407.138 5.089 º ³ 58 1646.016 º ³ 89
º Cong thuc º Sai so º Toan bo BANG PHAN TICH PHUONG SAI II º Nguon bien dong º Khoi º Cong thuc º Bo me º Cap lai º Bo me vs Cap lai º GCA Dong º GCA Tester º SCA Dong*Tester º Sai so º Toan bo Ty le dong gop cua Dong , cay thu va tuong tac vao bien dong chung Dong gop cua Dong : 22.145 Dong gop cua Cay thu : 4.671 Dong gop cua Dong * Cay thu : 73.183 CAC TRUNG BINH CUA CAC DONG ³ md[ 1] = 4.133 ³ md[ 2] = 3.933 ³ md[ 3] = 3.600 ³ ³ md[ 4] = 4.400 ³ md[ 5] = 3.800 ³ md[ 6] = 4.800 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh mi va mj cua 2 dong Sd(mdi - mdj) = 0.824 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac dong Sd(mdi) = 0.532 CAC TRUNG BINH CUA CAC CAY THU ³ mct[ 1] = 3.944 ³ mct[ 2] = 3.889 ³ mct[ 3] = 4.111 ³ ³ mct[ 4] = 4.389 ³ mct[ 5] = 4.222 ³ Sai so khi so sanh 2 so trung binh cua 2 cay thu Sd(mcti - mctj) = 0.752 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac cay Sd(mcti) = 0.476 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAY THU ³ CAY THU ³ KNKH ³ ³ 1 ³ 0.000 ³ ³ 2 ³ 0.190 ³ ³ 3 ³ -0.381 ³ ³ 4 ³ 0.143 ³ ³ 5 ³ -0.048 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua cay thu: 0.532 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 cay thu: 0.752 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAC DONG ³ DONG ³ KNKH ³ ³ 1 ³ -0.111 ³ ³ 2 ³ 0.333 ³ ³ 3 ³ -0.556 ³ ³ 4 ³ 0.878 ³
155
³Bien dong³ -1.123 ³ 0.245 ³ -0.958 ³ -0.421 ³ -0.429 ³ -1.031 ³
³ 2 ³ 29 ³ 58 ³ 89 Tong BP Trung binh FTN º 184.042 51.505 º 368.085 1311.067 24.279 6.795 º 385.915 3.573 º 2065.067 º
³ 2 ³ 29 ³ 10 ³ 29
³ 5 ³ -0.333 ³ ³ 6 ³ -0.500 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua dong: 0.582 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 dong: 0.824 Kha nang ket hop rieng DONG * CAY THU ³ ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ ³ dong 1 ³ 0.033³ 0.422³ -0.133³ 0.256³ -0.578 ³ ³ dong 2 ³ -0.767³ -0.044³ -1.600³ 1.122³ 1.289 ³ ³ dong 3 ³ -0.433³ 0.622³ 0.400³ 0.122³ -0.711 ³ ³ dong 4 ³ 0.767³ -1.511³ 0.267³ 0.656³ -0.178 ³ ³ dong 5 ³ 0.033³ 0.756³ 0.867³ -1.411³ -0.244 ³ ³ dong 6 ³ 0.367³ -0.244³ 0.200³ -0.744³ 0.422 ³ Bien dong -1.057 -0.661 -0.637 -0.494 -0.803 Trung binh bien dong cua cay thu -0.620 Trung binh bien dong cua Dong -0.730 Sai so cua kha nang ket hop rieng : 1.302 5.3.11.ăPHỂNăTệCHăKH(cid:1190)ăNĔNGăK(cid:1218)TăH(cid:1254)PăCH(cid:1228)ăTIểUăĐ(cid:1244)ăNGONăC(cid:1130)M BANG CAC GIA TRI TRUNG BINH CUA THI NGHIEM ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ Dong³ 1 ³ 2.667 ³ 3.333 ³ 3.667 ³ 4.000 ³ 3.667 ³ Dong³ 2 ³ 1.667 ³ 1.000 ³ 3.333 ³ 4.000 ³ 3.333 ³ Dong³ 3 ³ 2.000 ³ 1.667 ³ 1.667 ³ 2.333 ³ 4.000 ³ Dong³ 4 ³ 1.667 ³ 3.333 ³ 2.000 ³ 2.667 ³ 2.667 ³ Dong³ 5 ³ 2.667 ³ 1.000 ³ 3.000 ³ 3.333 ³ 1.333 ³ Dong³ 6 ³ 1.667 ³ 1.667 ³ 1.667 ³ 3.667 ³ 4.000 ³ BANG PHAN TICH PHUONG SAI I º Nguon bien dong ³ Bac tu Do º Khoi º Cong thuc º Sai so º Toan bo BANG PHAN TICH PHUONG SAI II --------------------------- º Nguon bien dong ³ Bac tu Do Tong BP Trung binh º Khoi º Cong thuc º Bo me º Cap lai º Bo me vs Cap lai ³ 1 ³ 5 º GCA Dong ³ 4 º GCA Tester º SCA Dong*Tester ³ 20 368.085 184.042 1311.067 24.279 0.000 0.000 101.468 2.475 1209.598 1209.598 10.413 18.421 72.635 1.735 3.684 2.421 FTN º 51.505 º 6.795 º 0.000 º 0.693 º 338.511 º 0.717 º 1.522 º 0.678 º
156
³ 58 ³ 89 385.915 3.573 º 2065.067 º
º Sai so º Toan bo Ty le dong gop cua Dong , cay thu va tuong tac vao bien dong chung Dong gop cua Dong : 10.262 Dong gop cua Cay thu : 18.154 Dong gop cua Dong * Cay thu : 71.584 CAC TRUNG BINH CUA CAC DONG ³ md[ 1] = 3.222 ³ md[ 2] = 2.667 ³ ³ md[ 3] = 2.278 ³ md[ 4] = 2.722 ³ md[ 5] = 2.333 ³ ³ md[ 6] = 2.556 Sai so khi so sanh 2 so trung binh mi va mj cua 2 dong Sd(mdi - mdj) = 0.315 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac dong Sd(mdi) = 0.207 CAC TRUNG BINH CUA CAC CAY THU ³ mct[ 1] = 2.095 ³ mct[ 2] = 2.190 ³ mct[ 3] = 2.714 ³ mct[ 4] = 3.190 ³ mct[ 5] = 2.905 Sai so khi so sanh 2 so trung binh cua 2 cay thu Sd(mcti - mctj) = 0.583 Sai so khi so sanh mot trung binh voi trung binh cua tat ca cac cay Sd(mcti) = 0.377 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAY THU ----------------------------------- ³ CAY THU ³ KNKH ³ ³ 1 ³ -0.532 ³ ³ 2 ³ -0.437 ³ ³ 3 ³ 0.087 ³ ³ 4 ³ 0.563 ³ ³ 5 ³ 0.278 ³ Sai so cua kha nang ket hop chung cua cay thu: 0.413 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 cay thu: 0.583 KHA NANG KET HOP CHUNG CUA CAC DONG ----------------------------------- ³ DONG ³ KNKH ³ ³ 1 ³ 0.595 ³ ³ 2 ³ 0.040 ³ ³ 3 ³ -0.349 ³ ³ 4 ³ 0.695 ³ ³ 5 ³ -0.294 ³ ³ 6 ³ -0.071 ³
157
Sai so cua kha nang ket hop chung cua dong: 0.446 Sai so khi so kha nang ket hop chung cua 2 dong: 0.630 Kha nang ket hop rieng DONG * CAY THU ----------------------------------------- ³ ³ Cay 1 ³ Cay 2 ³ Cay 3 ³ Cay 4 ³ Cay 5 ³ ³ dong 1 ³ -0.024³ 0.548³ 0.357³ 0.214 ³ 0.167³ -0.534 ³ ³ dong 2 ³ -0.468³ -1.230³ 0.579³ 0.770 ³ 0.889³ 0.390 ³ ³ dong 4 ³ 0.254³ -0.175³ -0.698³ 1.108 ³ 1.444³ -0.347 ³ ³ dong 5 ³ -0.524³ 1.048³ -0.810³ 1.219 ³ 1.333³ -0.142 ³ ³ dong 6 ³ 0.865³ -0.897³ 0.579³ 0.437 ³ -1.278³ -0.193 ³ ³ dong 7 ³ -0.357³ -0.452³ -0.976³ 0.548 ³ 1.167³ -0.363 ³ Bien dong -0.743 -0.110 -0.354 -0.580 0.306 Trung binh bien dong cua cay thu -0.261 Trung binh bien dong cua Dong -0.320 Sai so cua kha nang ket hop rieng : 0.545
158
5.980 2.766 1.337 3.962 8.571 0.167 2.723 0.593 0.445 1.068 0.054 0.044 0.019 0.060 0.108 0.023 0.137 0.079 0.120 0.581 102.000 122.000 56.300 69.400 66.400 72.300 56.300 72.800 60.800 92.400 7.500 6.900 16.300 25.100 9.100 6.800 2.600 4.500 1.000 4.600
³ TGST ³ NSTT ³ TLGX ³ TLGN ³ TLTT ³ CDH ³ AMY ³ PRO ³
³ 1.000 ³ ³ 1.000 ³
³ 1.000 ³ ³ 0.293 ³ 1.000 ³ ³-0.788* ³-0.401* ³ 1.000 ³ ³ 0.751* ³ 0.489* ³-0.815* ³ 1.000 ³ ³ 0.568* ³ 0.347 ³-0.814* ³ 0.771* ³ ³ 0.746* ³ 0.527* ³-0.730* ³ 0.785* ³ ³ 0.358* ³-0.109 ³ 0.432* ³-0.078 ³-0.478* ³ 0.158 ³ 0.603* ³ 0.195 ³ 0.289 ³ 0.071 ³ 0.414* ³ 0.026
5.4.ăK(cid:1218)TăQU(cid:1190)ăPHỂNăTệCHăCH(cid:1228)ăS(cid:1236)ăCH(cid:1232)NăL(cid:1232)C 10ăCh(cid:1229)ătiêu:ăTGST;ăNĕngăsu(cid:1193)tăthựcăthuă(NSTT);ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oăxátă(TLGX);ătỷăl(cid:1227)ăg(cid:1189)oănguyênă (TLGN);ătỷăl(cid:1227)ătrắngătrongă(TLTT);ăchi(cid:1221)uădƠiăh(cid:1189)tă(CDH);ăhƠmăl(cid:1133)ợngăamyloseă(AMY);ă hƠmăl(cid:1133)ợngăproteină(PRO);ăđ(cid:1245) ngonăc(cid:1131)mă(DNC)ăvƠămùiăth(cid:1131)măc(cid:1131)mă(MTC). THONG KE CO BAN ÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ BIEN TRUNG BINH DO LECH HS BIEN DONG MIN MAX TGST 110.281 NSTT 63.303 TLGX 69.716 66.078 TLGN 79.275 TLTT 7.209 CDH 19.928 AMY 7.553 PRO 3.697 DNC 1.837 MTC ÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ BANG HE SO TUONG QUAN ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ ³ ³ÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ ³ TGST ³ 1.000 ³ ³ NSTT ³-0.283 ³ 1.000 ³ ³ TLGX ³-0.635* ³ 0.211 ³ TLGN ³-0.378* ³ 0.673* ³ 0.166 ³ TLTT ³-0.521* ³ 0.191 ³ CDH ³-0.306 ³-0.024 ³ AMY ³ 0.674* ³-0.075 ³ PRO ³-0.684* ³ 0.322 ³ DNC ³-0.626* ³ 0.245 ³ MTC ³-0.483* ³ 0.272 ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ ³ ³ DNC ³ MTC ³ ³ÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄij ³ DNC ³ 1.000 ³ ³ MTC ³ 0.646*³ 1.000 ³ ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ MUC TIEU
159
30.8
16.40 9.10 18.40 8.30 16.60 8.90 17.20 8.10 17.40 8.00 16.90 8.20
4.50 4.60 4.10 2.30 4.40 4.40 4.10 3.20 4.20 1.20 3.90 3.20
134.2 1.0 10.0 66.1 72.4 7.0 78.0 5.0 7.0 96.4 5.0 7.7 2.0 5.0 9.3 10.0 4.1 7.0 4.0
-6.45 -1.08 2.03 0.73 1.38 1.04 2.56 0.64 10.41 1.21 0.12 0.74 -2.78 -1.02 0.88 1.48 0.50 1.13 1.31 1.23
BIEN MUC TIEU HE SO GIA TRI ÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ TGST 4.0 NSTT 1.0 TLGX 2.0 TLGN 3.0 TLTT 2.0 CDH 3.0 AMY 4.0 PRO 3.0 DNC 1.0 MTC 2.0 ÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ CAC DONG DUOC CHON ÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ Dong Chi so Bien 1 Bien 2 Bien 3 Bien 4 Bien 5 Bien 6 Bien 7 Bien 8 Bien 9 Bien10 14 24.75 102.00 69.20 72.10 72.80 92.40 7.40 4 26.39 102.00 61.80 70.80 68.20 86.40 7.20 19 26.39 103.00 69.40 71.90 71.30 92.10 7.40 20 28.06 108.00 62.70 69.50 65.40 91.20 7.40 11 28.62 102.00 64.20 71.50 67.30 84.20 7.10 15 29.15 106.00 64.70 70.80 66.80 91.80 7.50 ÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ TOM TAT VE PHAN LUA CHON ÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ BIEN TBINH PHAN CHON HIEU CHUAN HOA TGST 110.28 103.83 65.33 NSTT 63.30 71.10 69.72 TLGX 68.63 66.08 TLGN 89.68 79.27 TLTT 7.33 CDH 7.21 17.15 AMY 19.93 8.43 PRO 7.55 4.20 3.70 DNC MTC 3.15 1.84 ÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ
160
5.5. PHỂNăTệCHăIRISTATă5.0ăTRểNăCH(cid:1228)ăTIểUăNĔNGăSU(cid:1192)TăTH(cid:1268)CăTHUăV(cid:1256)ă XUỂNăVÀăV(cid:1256)ăMỐAă2013 BALANCED ANOVA FOR VARIATE X13 FILE NS 4/ 5/16 23:10 ------------------------------------------------------------------ :PAGE 1 danh gia nang suat hatj lai trong hai vu Xuan va Mua 2013 VARIATE V003 X13 BOX-COX TRANSFORMATION MAXIMUM LIKELIHOOD SEARCH ------------------------------------------------ LAMBDA DDL(LAMBDA) S(LAMBDA) LMAX(LAMBDA) -0.30000E+01 0.22258E+00 0.18239E-19 -0.44428E+02 0.97298E+03 0.30000E+01 -0.16208E+00 0.21943E+15 -0.44141E+02 0.95005E+03 0.47192E+00 0.25574E-01 0.93613E+00 -0.43976E+02 0.93706E+03 0.81646E+00 0.21270E-02 0.84876E+02 -0.43972E+02 0.93669E+03 0.84772E+00 -0.34596E-04 0.12775E+03 -0.43972E+02 0.93669E+03 0.84722E+00 0.45114E-07 0.12692E+03 -0.43972E+02 0.93669E+03 0.84722E+00 -0.69248E-01 0.12692E+03 0.83022E+03 0.54310E+04 0.54310E+04 ANALYSIS OF DATA TRANSFORMED WITH POWER PARAMETER 0.84722E+00 AN APPROXIMATE 95% CONFIDENCE INTERVAL IS -0.66010E+01 TO 0.82954E+01 NONPARAMETRIC ANOVA FOR COMPLETELY RANDOMIZED DESIGN. K-W K = 0.2004E-01 (K HAS BEEN DIVIDED BY 0.9978 TO CORRECT FOR TIES) SOURCE OF VARIATION DF SUMS OF SCALED CHI-PROB SQUARES SQUARES ============================================================================= TH$ 7 728.833 14.6084 0.041 NL 2 24.1875 0.484804 0.785 ----------------------------------------------------------------------------- OVERALL KRUSKAL-WALLIS TEST 9 753.021 15.0932 0.088 ----------------------------------------------------------------------------- PARAMETRIC ANOVA ON RANKS OVER ALL OBSERVATIONS LN SOURCE OF VARIATION DF SUMS OF MEAN F RATIO PROB ER SQUARES SQUARES LN ============================================================================= 1 TH$ 7 728.833 104.119 3.70 0.018 3 2 NL 2 24.1875 12.0938 0.43 0.664 3 * RESIDUAL 14 394.479 28.1771 ----------------------------------------------------------------------------- * TOTAL (CORRECTED) 23 1147.50 49.8913 ----------------------------------------------------------------------------- TUKEY'S TEST FOR TRANSFORMABLE NON-ADDITIVITY SS= 29.0449 , F(1, 13)= 1.03, P= 0.330 REGRESSION SLOPE=-0.99426E-01 SUGGESTED POWER TRANSFORMATION= 3.4857 MEAN ORTHOGONAL RESIDUAL = -3.213 , P-VALUE= 0.038 PLOT OF LS RESIDUALS AGAINST FITTED VALUES .............................................................. : * : : * * : : : : : 4. -: * * : : * * * : : * : : * : : : 0. -: * * : : * * * * : : : : * : : * * : -4. -: * : : : : * * : : * * : : : -8. -: : :............................................................: : : : : : : 4. 8. 12. 16. 20. 24.
161
BOX PLOT OF STUDENTIZED RESIDUALS FROM LPLT= -1.608 TO ULPT= 1.737
NO.
162
PLOT OF LS RESIDUALS AGAINST FITTED VALUES
..............................................................
: * :
: :
: * :
: * * * :
2.5 -: * * :
: * * * :
: :
: :
: * :
0.0 -: * * :
: * * :
: * :
: * * :
: * :
-2.5 -: * :
: * :
: :
: * :
: * * :
-5.0 -: :
:............................................................:
: : : : : :
0. 4. 8. 12. 16. 20.
BOX PLOT OF STUDENTIZED RESIDUALS FROM LPLT= -1.697 TO ULPT= 1.649
NO.
163