Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nâng cao hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Long An

Chia sẻ: ViJiji ViJiji | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:83

Thêm vào BST

Báo xấu

18
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn được nghiên cứu với mục tiêu nhằm phân tích thực trạng hiệu quả tín dụng tại Agribank Long An giai đoạn 2016 - 2018. Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại Agribank Long An trong giai đoạn từ nay đến năm 2025.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nâng cao hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Long An

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ CÔNG NGHIỆP LONG AN ------------------------------- NGUYỄN THANH TÂM NÂNG CAO HIỆU QUẢ TÍN DỤNG DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH TỈNH LONG AN LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng Mã số ngành: 8.34.02.01 Long An, tháng 12 năm 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ CÔNG NGHIỆP LONG AN -------------------------------- NGUYỄN THANH TÂM NÂNG CAO HIỆU QUẢ TÍN DỤNG DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỀN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH TỈNH LONG AN LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng Mã số ngành: 8.34.02.01 Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN KIM CHUNG Long An, tháng 12 năm 2019
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu và kết quả trong luận văn là trung thực và chưa được công bố trong các tạp chí khoa học và công trình nào khác. Các thông tin số liệu trong luận văn này đều có nguồn gốc và được ghi chú rõ ràng./. Học viên thực hiện luận văn Nguyễn Thanh Tâm
ii LỜI CẢM ƠN Sau một thời gian làm việc hết sức nghiêm túc, tác giả đã hoàn thành luận văn cao học ngành Tài chính - Ngân hàng với đề tài: “Nâng cao hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Long An”. Tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Quý Thầy (Cô) trường Đại học Kinh Tế Công Nghiệp Long An đã tận tình giảng dạy, trang bị kiến thức nền tảng cho tác giả trong quá trình học tập tại trường. Đồng thời, tác giả bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Thầy TS. Nguyễn Kim Chung đã nhiệt tình hướng dẫn tạo mọi điều kiện, động viên và giúp đỡ cho tôi trong cả quá trình nghiên cứu này. Tác giả xin gửi lời cảm ơn đến Ban Giám đốc Agribank Long An đã tạo điều kiện, động viên, hỗ trợ tôi rất nhiều để có thể hoàn thiện luận văn này. Mặc dù đã cố gắng hết sức nhưng do khả năng có hạn nên chắc chắn luận văn này không thể tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. Vì vậy, tác giả rất mong nhận được những ý kiến nhận xét, đánh giá của các Thầy/ Cô và các bạn. Tôi xin chân thành cảm ơn! Học viên thực hiện luận văn Nguyễn Thanh Tâm
iii NỘI DUNG TÓM TẮT Trong thời kỳ nền kinh tế phát triển nóng như hiện nay, vấn đề hiệu quả cho vay luôn là vấn đề lớn trong nền kinh tế nói chung và với ngân hàng nói riêng. Các DN ngày càng phát triển nên càng cần rất nhiều nguồn vốn từ ngân hàng vì thế vấn đề nâng cao hiệu quả tín dụng đối với khách hàng DN có ý nghĩa to lớn về trước mắt và lâu dài. Thông qua nội dung của ba chương đã trình bày, luận văn đã hoàn thành những nhiệm vụ sau: - Hệ thống hoá những vấn đề cơ bản về hoạt động tín dụng, hiệu quả cho vay. Từ đó khẳng định sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả cho vay của ngân hàng đối với các khách hàng DN. - Phân tích thực trạng hiệu quả cho vay tại Agribank Long An đối với các DN. Từ đó rút ra những vấn đề còn tồn tại và nguyên nhân của những tồn tại đó. - Trên cơ sở phân tích thực tế hoạt động tín dụng đối với DN tại Agribank Long An, kết hợp với mục tiêu và định hướng phát triển của ngân hàng, luận văn đã đề xuất một số giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả tín dụng đối với các khách hàng DN tại Agribank Long An. Thêm vào đó, nghiên cứu cần được xem như là một tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà nghiên cứu quan tâm đến lĩnh vực nghiên cứu này. Đây là những vấn đề mới gợi mở cho những người quan tâm tiếp tục nghiên cứu./.
iv ABSTRACT In the current period of hot economic development, lending efficiency has always been a big problem in the economy in general and with banks in particular. Businesses are growing, so they need a lot of capital from banks so the issue of improving credit efficiency for corporate customers has great significance in the immediate and long-term. Through the content of the three chapters presented, the thesis has completed the following tasks: - Systematizing the basic issues of credit operations, loan effectiveness. Since then affirming the need to improve bank lending efficiency for corporate customers. - Analyzing the status of loan efficiency at Agribank Long An for enterprises. From there draw out the remaining problems and the causes of those problems. - Based on the factual analysis of credit operations for businesses in Agribank Long An, combined with the objectives and development orientation of the bank, the thesis has proposed some solutions and recommendations to raise High credit efficiency for corporate customers at Agribank Long An. In addition, research should be viewed as a useful reference for researchers interested in this area of research. These are new issues that are open to those interested in continuing research./.
v MỤC LỤC Trang LỜI CAM ĐOAN............................................................................................................i LỜI CẢM ƠN.................................................................................................................ii NỘI DUNG TÓM TẮT.................................................................................................iii ABSTRACT...................................................................................................................iv MỤC LỤC.......................................................................................................................v DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.........................................................................................ix DANH MỤC BẢNG SỐ LIỆU.......................................................................................x DANH MỤC HÌNH VẼ.................................................................................................xi PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 1. SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI ................................................................................ 1 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ..................................................................................... 1 2.1. Mục tiêu chung ................................................................................................ 1 2.2. Mục tiêu cụ thể ................................................................................................ 2 3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU .................................................................................. 2 4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU ........................................................................................ 2 5. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ........................................................................................ 2 6. ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN VĂN ...................................................................... 2 7. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................................................ 2 8. TỐNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU TRƯỚC ................................................ 3 9. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN .................................................................................. 4 CHƯƠNG 1 ................................................................................................................... 5 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÍN DỤNG NGÂN HÀNG VÀ TÍN DỤNG DOANH ........ 5 1.1. Lý luận về tín dụng ngân hàng........................................................................... .5 1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng ...................................................................... .5 1.1.2. Bản chất của tín dụng ngân hàng .................................................................. .6 1.1.3. Vai trò của tín dụng ngân hàng ..................................................................... .7
vi 1.2. Lý luận về tín dụng doanh nghiệp tại ngân hàng thương mại ........................ .9 1.2.1. Khái niệm tín dụng doanh nghiệp ................................................................. .9 1.2.2. Sự cần thiết phải cấp tín dụng đối với doanh nghiệp .................................... .9 1.2.3. Vai trò của tín dụng ngân hàng đối với doanh nghiệp ................................. .10 1.2.4. Một số chỉ tiêu đánh giá hoạt động tín dụng tại ngân hàng thương mại .... .11 1.3. Các nhân tố ảnh ảnh hưởng đến hoạt động tín dụng doanh nghiệp của ngân hàng thương mại ................................................................................................ .12 1.3.1. Nhân tố khách quan .................................................................................... .12 1.3.2. Nhân tố chủ quan ........................................................................................ .14 1.4. Kinh nghiệm nâng cao hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại một số ngân hàng thương mại trên địa bàn và bài học kinh nghiệm rút ra cho ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Long An ........ .16 1.4.1. Kinh nghiệm nâng cao hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại một số ngân hàng thương mại trên địa bàn .............................................................................. .16 1.4.2. Bài học kinh nghiệm rút ra cho ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Long An .................................................. .19 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ............................................................................................ .20 CHƯƠNG 2 ................................................................................................................ .21 THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ TÍN DỤNG DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH TỈNH LONG AN ....................................................................................................... .21 2.1. Giới thiệu chung về ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh tỉnh Long An....................................................................... .21 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển .............................................................. .21 2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ và lĩnh vực kinh doanh của ngân hàng .................... .21 2.1.3. Cơ cấu tổ chức và chức năng từng bộ phận ................................................ .23 2.1.4. Kết quả hoạt động kinh doanh .................................................................... .26 2.2. Thực trạng tín dụng doanh nghiệp tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh tỉnh Long An ........................................... .27 2.2.1. Sản phẩm tín dụng đối với khách hàng doanh nghiệp ................................ .27
vii 2.2.2. Cơ sở pháp lý của hoạt động tín dụng đối với khách hàng doanh nghiệp .. .28 2.2.3. Quy trình xét duyệt tín dụng đối với khách hàng doanh nghiệp ................. .29 2.2.4. Quy trình chấm điểm tín dụng đối với khách hàng doanh nghiêp .............. .31 2.2.5. Thực trạng hiệu quả tín dụng khách hàng doanh nghiệp ............................ .33 2.3. Đánh giá chung hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát riển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh tỉnh Long An...................... .41 2.3.1. Kết quả đạt được ......................................................................................... .41 2.3.2. Tồn tại còn hạn chế ..................................................................................... .42 2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế ................................................................ .43 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ............................................................................................ .46 CHƯƠNG 3 ................................................................................................................ .47 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH TỈNH LONG AN....................................................... .47 3.1. Định hướng hoạt động và mục tiêu thực hiện của ngân hàng Nông nghiệp và Phát riển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh tỉnh Long An........................... .47 3.1.1. Định hướng hoạt động của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2025 ................................. .47 3.1.2. Mục tiêu thực hiện của Chi nhánh tỉnh Long An đến năm 2025 ................. .49 3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại ngân hàng Nông nghiệp và Phát riển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh tỉnh Long An ......... .50 3.2.1. Tuân thủ quy trình tín dụng một cách tuyệt đối .......................................... .50 3.2.2. Nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng doanh nghiệp ............................. .51 3.2.3. Xây dựng chính sách tín dụng doanh nghiệp hiệu quả ............................... .53 3.2.4. Nâng cao biện pháp xử lý nợ quá hạn, nợ xấu trong các khoản cấp tín dụng khách hàng doanh nghiệp............................................................................ .54 3.2.5. Nâng cao chất lượng thẩm định và phân tích tín dụng ............................... .54 3.2.6. Tăng cường hiệu quả xử lý nợ có vấn đề .................................................... .59 3.2.7. Thường xuyên tập huấn bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn đội ngũ cán bộ tín dụng ............................................................................................ .60
viii 3.2.8. Nâng cao chất lượng phục vụ, chăm sóc khách hàng ................................. .62 3.3. Một số kiến nghị ................................................................................................ .63 3.3.1. Đối với ngân hàng Nhà nước Việt Nam – Chi nhánh tỉnh Long An .......... .63 3.3.2. Đối với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam ........ .64 3.3.3. Đối với Ủy ban nhân dân tỉnh Long An ..................................................... .67 3.4. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo .......................................................... .67 KẾT LUẬN ............................................................................................................... .68 TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................................... .69
ix DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT KÝ HIỆU NỘI DUNG TIẾNG VIỆT TIẾNG ANH 1 Agribank Ngân hàng Nông nghiệp Bank for Agriculture Vietnam Bank for Ngân hàng Nông nghiệp và Agribank Agriculture and Rural 2 phát triển nông thôn Việt Nam Long An Development – Branch – Chi nhánh tỉnh Long An Long An 3 CBTD Cán bộ tín dụng Credit officer 4 CIC Trung tâm thông tin tín dụng Center Information Credit 5 DN Doanh nghiệp Enterprise 6 DNNN Doanh nghiệp nhà nước State enterprises 7 DNTN Doanh nghiệp tư nhân Private business 8 ĐVT Đơn vị tính Unit 9 HĐKD Hoạt động kinh doanh Business activities 10 HDKH Hướng dẫn khoa học Scientific guide 11 KH Khách hàng Client 12 NH Ngân hàng Bank 13 NHNN Ngân hàng nhà nước State Bank 14 NHTM Ngân hàng thương mại Commercial Bank 15 QĐ Quyết định Decision 16 QH Quốc hội Congress 17 TDDN Tín dụng doanh nghiệp Business credit 18 TS Tiến sĩ Dr. 19 TT Thông tư Circulars
x DANH MỤC BẢNG SỐ LIỆU Thứ tự Tên bảng Trang Kết quả hoạt động kinh doanh tại Agribank Long An giai đoạn Bảng 2.1 27 2016 – 2018 Bảng 2.2 Bảng xếp hạng khách hàng tại Agribank Long An 32 Bảng tổng hợp điểm và xếp hạng doanh nghiệp tại Agribank Bảng 2.3 33 Long An Tình hình dư nợ tín dụng đối với khách hàng doanh nghiệp tại Bảng 2.4 34 Agribank Long An giai đoạn 2016 – 2018 Tình hình tăng trưởng dư nợ tín dụng đối với khách hàng doanh Bảng 2.5 35 nghiệp tại Agribank Long An giai đoạn 2016 – 2018 Doanh số cho vay – thu nợ đối với khách hàng doanh nghiệp Bảng 2.6 36 tại Agribank Long An giai đoạn 2016 – 2018 Tình hình tăng trưởng cho vay – thu nợ đối với khách hàng Bảng 2.7 37 doanh nghiệp tại Agribank Long An giai đoạn 2016 - 2018 Nợ xấu của doanh nghiệp tại Agribank Long An giai đoạn Bảng 2.8 38 2016 - 2018 Lợi nhuận thu về từ hoạt động tín dụng khách hàng doanh Bảng 2.9 39 nghiệp tại Agribank Long An giai đoạn 2016 - 2018 Vòng quay vốn tín dụng của khách hàng doanh nghiệp tại Bảng 2.10 40 Agribank Long An giai đoạn 2016 - 2018
xi DANH MỤC HÌNH VẼ Thứ tự Tên hình vẽ Trang Hình 2.1 Cơ cấu tổ chức bộ máy của Agribank Long An 23 Hình 2.2 Quy trình xét duyệt tín dụng tại Agribank Long An 30 Dư nợ tín dụng đối với khách hàng doanh nghiệp tại Agribank Hình 2.3 34 Long An giai đoạn 2016 – 2018 Doanh số cho vay – thu nợ đối với khách hàng doanh nghiệp tại Hình 2.4 37 Agribank Long An giai đoạn 2016 - 2018 Tỷ lệ nợ xấu khách hàng doanh nghiệp tại Agribank Long An Hình 2.5 39 giai đoạn 2016 – 2018 Lợi nhuận thu từ hoạt động tín dụng khách hàng doanh nghiệp Hình 2.6 40 tại Agribank Long An giai đoạn 2016 - 2018 Vòng quay vốn tín dụng của khách hàng doanh nghiệp tại Hình 2.7 41 Agribank Long An giai đoạn 2016 - 2018
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam là một trong bốn ngân hàng thương mại nhà nước, vai trò chủ lực của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam là đầu tư phát triển tam nông. Dư nợ “ tam nông” chiếm 73,5% dư nợ cho vay nền kinh tế, tổng nguồn vốn đến 31/08/2018 đạt 1.117.615 tỷ đồng (tiền gửi dân cư chiếm đến trên 82% vốn huy động), tổng dư nợ cho vay nền kinh tế đạt 942.705 tỷ (trong đó cho vay đầu tư tam nông chiếm 73,5%), đáng chú ý cho vay hộ sản xuất cá nhân và doanh nghiệp tư nhân đạt 622.355 tỷ, tăng 9,4% so với thời điểm 31/12/2017, trong đó cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm tỷ trọng 83,3% dư nợ cho vay khách hàng doanh nhiệp. Dù có quy mô rất lớn nhưng nợ xấu Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam cũng chiếm tỷ lệ không nhỏ, hiện nay có khoảng 18.000 tỷ đồng nợ xấu nội bảng và gần 41.000 tỷ đồng trái phiếu đặc biệt VAMC, chiếm 2,05% dư nợ tín dụng, giảm nhẹ so với mức 2,08% cuối năm 2017 (theo báo Tài chính – Ngân Hàng). Hoạt động tín dụng không hiệu quả sẽ làm giảm lợi nhuận, giảm khả năng thanh toán cho các khoản thanh toán của ngân hàng, giảm uy tín của ngân hàng, có thể dẫn tới phá sản. Mặc khác, nó còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế như gia tăng sức ép lên tình trạng lạm phát, kìm hãm hoạt động sản xuất kinh doanh. Việc phân tích thực trạng và đưa ra các giải pháp nâng cao hiệu quả trong cho vay doanh nghiệp là việc làm cần thiết giúp Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Long An có thể giảm thiểu rủi ro, ngày càng hoàn thiện hơn quy trình cho vay doanh nghiệp và hoàn thành tốt kế hoạch chung của ngân hàng. Vì vậy, sau khi nghiên cứu và học tập chương trình cao học Tài chính Ngân hàng, tác giả chọn đề tài “Nâng cao hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Long An” làm đề tài luận văn thạc sĩ chuyên ngành Tài chính - Ngân hàng. 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 2.1. Mục tiêu chung Phân tích thực trạng hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại Agribank Long An.
2 Trên cơ sở đó, đề tài đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại Agribank Long An. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Phân tích thực trạng hiệu quả tín dụng tại Agribank Long An giai đoạn 2016 - 2018. - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại Agribank Long An trong giai đoạn từ nay đến năm 2025. 3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Đối tượng nghiên cứu là Hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại ngân hàng thương mại. 4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU Không gian: Tại Agribank Long An. Thời gian: Giai đoạn 2016 - 2018. 5. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU Nghiên cứu này được thực hiện nhằm mục đích cung cấp các bằng chứng thực nghiệm để trả lời cho các câu hỏi sau đây: Câu hỏi 1: Thực trạng hoạt động tín dụng tại Agribank Long An như thế nào? Câu hỏi 2: Thực trạng hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại Agribank Long An như thế nào? Còn tồn tại và khó khăn gì? Câu hỏi 3: Những giải pháp nào có thể thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại Agribank Long An ? 6. ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN VĂN Về phương diện khoa học: Kết quả nghiên cứu có thể bổ sung vào lý thuyết tín dụng, tài chính vi mô. Về phương diện thực tiễn: Kết quả nghiên cứu là tài liệu tham khảo cho Agribank Long An trong hoạch định các chính sách liên quan đến hoạt động tín dụng doanh nghiệp. Bên cạnh đó, nghiên cứu này cũng là tài liệu tham khảo cho các ngân hàng thương mại và đối tượng quan tâm đến nghiên cứu khoa học về tín dụng DN. 7. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Luận văn sử dụng phương pháp định tính và kết hợp với các phương pháp sau: Phương pháp thu thập dữ liệu: Lấy số liệu về tình hình cho vay doanh nghiệp
3 từ các báo cáo của Agribank Long An giai đoạn 2016 - 2018. Phương pháp thống kê, phương pháp so sánh: Dựa trên nguồn dữ liệu thu thập được để tổng hợp, mô tả về tình hình cho vay doanh nghiệp tại ngân hàng. Phương pháp phân tích số liệu: Từ các dữ liệu đã được tổng hợp để phân tích, đánh giá từ đó rút ra kết luận, rút kinh nghiệm qua thực tiễn. Ngoài ra tác giả tham khảo thêm những tài liệu có liên quan từ các số liệu báo cáo thống kê của ngành, các website chính thức. 8. TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU TRƯỚC Trước đây đã có nhiều công trình nghiên cứu về phát triển cho vay khách hàng doanh nghiệp của Ngân hàng thương mại. Tác giả của luận văn tham khảo và kế thừa các nghiên cứu trước có cùng hướng đề tài như sau: Tác giả Huỳnh Hiếu Minh (2013) nghiên cứu “Mở rộng cho vay khách hàng doanh nghiệp tại chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ. Tác giả tập trung nghiên cứu những lý luận cơ bản về cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp của Ngân hàng thương mại. Các nhân tố ảnh hưởng thuộc bản thân ngân hàng như: nguồn vốn ngân hàng, chính sách tín dụng, năng lực điều hành và các nhân tố bên ngoài ngân hàng ảnh hưởng đến hoạt động mở rộng cho vay khách hàng doanh nghiệp. Từ cơ sở lý luận đã nghiên cứu, tác giả đánh giá thực trạng, các giải pháp mà ngân hàng đã thực hiện nhằm mở rộng cho vay khách hàng doanh nghiệp vốn từ dân cư tại chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ. Từ đó đưa ra các giải pháp và một số kiến nghị cụ thể nhằm mở rộng cho vay khách hàng doanh nghiệp trong thời gian tới. Ngoài ra, tác giả Nguyễn Ngọc Thắng (2012) thực hiện nghiên cứu “Mở rộng hoạt động cho vay đối với doanh nghiệp tại Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội chi nhánh An Giang ”. Tại chương 1, cơ sở lý luận đựơc xây dựng khá đầy đủ, giúp tác giả có những phân tích rõ nét, theo đúng tiêu chí đánh giá về mở rộng cho vay doanh nghiệp đã được đề cập trước đó. Đó là cơ sở quan trọng để tác giả đề ra những giải pháp bám sát với các nhân tố ảnh hưởng này, nhằm giải quyết triệt để các vấn đề còn tồn tại đối với hoạt động mở rộng cho vay khách hàng doanh nghiệp tại ngân hàng. Bên cạnh đó, tác giả Ngô Tấn Lợi (2012) thực hiện đề tài “Mở rộng tín dụng đối với doanh nghiệp tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam - Chi
4 nhánh tỉnh Tiền Giang”. Luận văn đã khái quát hóa các vấn đề liên quan đến hoạt động cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp. Bên cạnh đó còn làm rõ nội dung mở rộng hoạt động tín dụng doanh nghiệp của Ngân hàng thương mại nói đến quan điểm mở rộng tín dụng, sự cần thiết của mở rộng tín dụng doanh nghiệp đồng thời đưa ra các chỉ tiêu đánh giá của việc mở rộng tín dụng đối với khách hàng doanh nghiệp. Luận văn còn chỉ ra thực trạng của việc mở rộng tín dụng tại Ngân hàng nghiên cứu và đánh giá những kết quả đạt được, những hạn chế, nguyên nhân để đưa ra những giải pháp và kiến nghị đối với việc mở rộng tín dụng doanh nghiệp. 9. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN Ngoài phần mục lục, danh mục các từ viết tắt, danh mục các bảng, danh mục các sơ đồ, hình vẽ thì nội chung chính của nghiên cứu được chia thành 3 chương. Nội dung các chương được tóm tắt như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận về tín dụng ngân hàng và tín dụng doanh nghiệp. Chương 2: Thực trạng hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Long An. Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả tín dụng doanh nghiệp tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Long An.
5 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÍN DỤNG NGÂN HÀNG VÀ TÍN DỤNG DOANH NGHIỆP 1.1. Lý luận về tín dụng ngân hàng 1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng Khái niệm về tín dụng xuất phát từ gốc La tinh Creditum có nghĩa là sự tin tưởng, tín nhiệm lẫn nhau, hay nói cách khác đó là lòng tin. Tín dụng là quan hệ vay mượn dựa trên cơ sở có hoàn trả cả gốc và lãi. Tín dụng là một phạm trù của kinh tế hàng hoá, là hình thức vận động của vốn cho vay. Nó phản ánh quan hệ kinh tế giữa chủ thể sở hữu và các chủ thể sử dụng đối với nguồn vốn nhàn rỗi trong nền kinh tế, là sự chuyển nhượng quyền sử dụng một lượng giá trị hay hiện vật theo những điều kiện, cam kết mà hai bên đã thoả thuận, trên nguyên tắc hoàn trả cả vốn và lãi. Tín dụng là sự chuyển nhượng tạm thời một lượng giá trị từ người sở hữu sang người sử dụng, sau một thời gian nhất định lại quay về với một lượng giá trị lớn hơn lượng giá trị ban đầu. Như vậy tín dụng là mối quan hệ kinh tế giữa người cho vay và người đi vay thông qua sự vận động của giá trị, vốn tín dụng được biểu hiện dưới hình thức tiền tệ hoặc hàng hoá. Tín dụng ngân hàng là mối quan hệ tín dụng bằng tiền giữa một bên là Ngân hàng - một tổ chức hoạt động kinh doanh trên lĩnh vực tiền tệ - với một bên là các tổ chức, cá nhân trongxã hội, mà trong đó ngân hàng giữ vai trò vừa là người đi vay, vừa là người cho vay. Với tư cách là người đi vay, ngân hàng (NH) huy động mọi nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi trong xã hội bằng các hình thức: Nhận tiền gửi, phát hành chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu, thẻ tiết kiệm... để huy động vốn trong xã hội. Với tư cách là người cho vay, ngân hàng đáp ứng nhu cầu vốn cho các thành phần kinh tế, các tổ chức, cá nhân khi có nhu cầu vốn cần được bổ sung cho quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, phát triển đời sống và tiêu dùng. Quá trình tạo vốn và sử dụng vốn của tín dụng ngân hàng tức là quá
6 trình đi vay để cho vay, luôn cóv quan hệ chặt chẽ với nhau. 1.1.2. Bản chất của tín dụng ngân hàng Bản chất của tín dụng biểu hiện ở quá trình hoạt động của tín dụng trong nền kinh tế thị trường thể hiện thông qua các giai đoạn Giai đoạn 1: Phân phối vốn tín dụng dưới hình thức cho vay. Ở giai đoạn này, vốn tiền tệ hoặc giá trị vật tư hàng hóa được chuyển từ người cho vay sang đi vay. Đây là đặc điểm cơ bản khác với việc mua bán hàng hóa (giao ngay) thông thường. Trong quan hệ mua bán hàng hóa thì giá trị chỉ thay đổi hình thái tồn tại. Người bán nhượng đi giá trị hàng hóa, nhưng lại nhận lại giá trị tiền tệ. Người mua nhượng đi giá trị tiền tệ nhưng nhận lại giá trị hàng hóa. Còn trong việc cho vay, chỉ có một bên nhận được giá trị và cũng chỉ một bên nhượng đi giá trị mà thôi. Giai đoạn 2: Sử dụng vốn tín dụng trong quá trình tái sản xuất. Sau khi nhận được giá trị vốn tín dụng, người đi vay được quyền sử dụng giá trị đó để thỏa mãn một mục đích nhất định. Ở giai đoạn này, vốn được sử dụng trực tiếp nếu vay bằng hàng hóa; hoặc vốn vay được sử dụng để mua hàng hóa nếu vay bằng tiền để thỏa mãn nhu cầu sản xuất hoặc tiêu dùng của người đi vay. Tuy nhiên, người đi vay không có toàn quyền sở hữu giá trị đó, mà chỉ được quyền sử dụng trong một thời gian nhất định. Giai đoạn 3: Sự hoàn trả của tín dụng. Đây là giai đoạn kết thúc một vòng tuần hoàn của tín dụng. Sau khi vốn tín dụng đã hoàn thành nhiệm vụ sản xuất hoặc tiêu dùng thì vốn tín dụng được người đi vay hoàn trả lại cho người cho vay. Sự hoàn trả của tín dụng là đặc trưng thuộc về bản chất vận động của tín dụng, là dấu ấn phân biệt phạm trù tín dụng với các phạm trù kinh tế khác. Mặt khác, sự hoàn trả của tín dụng là quá trình quay trở về của giá trị. Hình thái vật chất của sự hoàn trả là sự vận động dưới hình thái hàng hóa hoặc giá trị. Tuy nhiên, sự vận động đó không phải với tư cách là phương tiện lưu thông, mà với tư cách một lượng giá trị được vận động. Sự hoàn trả trong tín dụng luôn luôn phải được bảo tồn về mặt giá trị và có phần tăng thêm dưới hình thức lợi tức tín dụng. Sự hoàn trả của tín dụng là đặc trưng thuộc về bản chất vận động của tín dụng, là dấu ấn phân biệt phạm trù tín dụng với các phạm trù khác Tín dụng ngân hàngdựa trên cơ sở sự tin tưởng giữa người đi vay (khách hàng) và người cho vay (ngân hàng). Đây là điều kiện tiên quyết để thiết lập quan hệ tín
7 dụng. Người cho vay tin tưởng rằng vốn sẽ được hoàn trả đầy đủ khi đến hạn; người đi vay cũng tin vào khả năng phát huy hiệu quả của vốn vay. Sự gặp gỡ giữa người đi vay và người cho vay về lòng tin là điều kiện hình thành quan hệ tín dụng. Cơ sở của sự tin tưởng này có thể do uy tín của người đi vay, do giá trị tài sản thế chấp hoặc do sự bảo lãnh của một bên thứ ba... Tín dụng ngân hàng là sự chuyển nhượng tạm thời một lượng giá trị mà người cho vay cho một người khác (người đi vay) được sử dụng trong một thời gian nhất định với cam kết hoàn trả cả gốc lẫn lãi. Đối tượng của sự chuyển nhượng là sự chuyển nhượng tiền tệ. Tính chất tạm thời của sự chuyển nhượng đề cập đến thời gian sử dụng lượng giá trị đó. Thực chất trong tín dụng ngân hàng chỉ có sự chuyển nhượng quyền sử dụng lượng giá trị tạm thời nhàn rỗi trong khoảng thời gian nhất định mà không có sự thay đổi quyền sở hữu đối với lượng giá trị đó. Tính hoàn trả: Lượng vốn được chuyển nhượng phải được hoàn trả đúng hạn cả về thời gian và về giá trị, giá trị bao gồm cả gốc và lãi. Phần lãi phải đảm bảo cho lượng giá trị hoàn trả lớn hơn lượng giá trị ban đầu. Sự chênh lệch này là giá trả cho quyền sử dụng vốn tạm thời, do vậy giá trị đó phải đủ lớn để đủ sức hẫp dẫn người sở hữu vốn sẵn sàng bỏ qua quyền sử dụng lượng giá trị tiền tệ của mình trong một thời gian nhất định và mang tính chất tạm thời. 1.1.3. Vai trò của tín dụng ngân hàng Tín dụng góp phần thúc đẩy quá trình tái sản xuất của xã hội Tín dụng ngân hàng có vai trò vô cùng to lớn đối với cả nền kinh tế. Trong nền kinh tế thường xuyên có sự không khớp về thời gian nhàn rỗi tiền giữa chủ thể thiếu vốn và chủ thể thừa vốn. Bên cạnh đó không phải lúc nào những người đi vay cũng tìm được người có nhu cầu cho vay và những người cho vay không phải lúc nào cũng tìm được người sẵn sàng vay vốn để cho người cho vay có thể thu lãi ở tương lai. Hoạt động tín dụng trực tiếp này cũng tốn rất nhiều chi phí và tiềm ẩn nhiều rủi ro về người đi vay và cho vay. Tín dụng giúp cho các tổ chức, doanh nghiệp có đủ nguồn vốn kịp thời cho quá trình sản xuất kinh doanh, đầu tư mở rộng, đầu tư mới, dẫn đến việc tuyển thêm lao động trong nền kinh tế, làm dịch chuyển lao từ khu vực này sang khu vực khác. Từ đó