Luận văn Thạc sĩ Luật kinh tế: Quản lý nhà nước về vận chuyển hàng không – từ thực tiến cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

BÙI LÊ AN THIỆN

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ VẬN CHUYỂN HÀNG KHÔNG – TỪ THỰC TIẾN CẢNG HÀNG KHÔNG QUỐC TẾ TÂN SƠN NHẤT

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

Hà Nội, năm 2020

1

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 3

Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ VẬN CHUYỂN HÀNG KHÔNG .................................................................... 10

1.1. Khái niệm, đặc điểm, nguyên tắc, sự cần thiết của quản lý nhà nước về vận chuyển hàng không ....................................................................... 10

1.2. Nội dung quản lý nhà nước về vận chuyển hàng không dân dụng 19

1.3. Kinh nghiệm quốc tế về quản lý vận chuyển hàng khóa bằng đường hàng không............................................................................................... 28

Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ VẬN CHUYỂN HÀNG KHÔNG TẠI CẢNG HÀNG KHÔNG QUỐC TẾ TÂN SƠN NHẤT 34

2.1. Đặc điểm, vị trí và vai trò của Cảng hàng không Quốc tế Tân Sơn Nhất ......................................................................................................... 34

2.2. Thực trạng quản lý nhà nước về vận chuyển hàng không tại Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất ........................................................... 36

Chương 3 PHƯƠNG HƯỚNG, GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VẬN CHUYỂN HÀNG KHÔNG TẠI CẢNG HÀNG KHÔNG QUỐC TẾ TÂN SƠN NHẤT ...................................................................................... 56

3.1. Phương hướng tăng cường quản lý nhà nước về vận chuyển hàng không tại Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất .................................. 56

3.2. Giải pháp tăng cường quản lý nhà nước về vận chuyển hàng không tại Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất .................................................. 62

KẾT LUẬN ..................................................................................................... 75

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................... 78

2

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu

Những năm gần đây cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế,

ngành hàng không dân dụng Việt Nam đã và đang từng bước khẳng định vai trò

kinh tế mũi nhọn của mình trong tiến trình công nghiệp hoá hiện đại hoá đất

nước. Ngành hàng không dân dụng Việt Nam hiện là chiếc cầu nối kinh tế, xã

hội, văn hoá của đất nước và các nước khác trên thế giới với tốc độ nhanh nhất,

đảm bảo an toàn và thuận tiện, từ đó tạo điều kiện để thúc đẩy sự phát triển của

các lĩnh vực khác như: du lịch, đầu tư, thương mại. Ngành hàng không dân

dụng Việt Nam được cấu thành từ 3 bộ phận: cảng hàng không, quản lý bay và

các hãng hàng không, trong đó cảng hàng không là điểm đầu và điểm cuối của

tất cả các hành trình trên không, giúp các hãng hàng không thực hiện vận

chuyển hành khách một cách an toàn, hiệu quả và liên tục. Để tồn tại và phát

triển, cảng hàng không Việt Nam phải liên tục đa dạng hóa và hoàn thiện các

hoạt động của mình dù dưới hình thức thương mại hay phi thương mại. Chúng

vừa cho phép cảng phục vụ ngày càng tốt hơn các đối tượng sử dụng cảng hàng

không vừa kích thích được tính hiệu quả trong công tác quản lý và khai thác

cảng nhằm thúc đẩy doanh thu cho cảng hàng không [3].

Ra đời năm 1956, ngành HKVN đã có những bước chuyển biến không

ngừng, đáp ứng được nhu cầu vận chuyển, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá

- hiện đại hoá đất nước trong bối cảnh hội nhập kinh tế khu vực và thế giới.

Mặt khác những thành tựu phát triển kinh tế – xã hội do chính sách đổi mới của

Đảng và Nhà nước cũng đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển ngành

HKVN. Ngày nay, HKVN đã đạt được những bước tiến đáng kể với đội máy

bay ngày càng được hiện đại hoá, với kết cấu hạ tầng không ngừng được nâng

cấp và hoàn thiện, mô hình tổ chức và quản lý được hợp lý hoá, mạng đường

bay nội địa cũng như quốc tế được mở rộng [2]. Tổng công ty HKVN trong

những năm gần đây đã đạt được những thành tích đáng kể, khối lượng vận

3

chuyển tăng lên theo từng năm không chỉ ở vận chuyển hành khách mà cả trong

vận chuyển hàng hoá. Việt Nam đang trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế

sâu rộng, thể hiện bằng một loạt sự kiện như trở thành thành viên của các tổ

chức, định chế khu vực và quốc tế: ASEAN, ASEM, APEC... Có thể thấy rằng

tiến trình hội nhập và phát triển của Việt Nam đã có những bước tiến về chất

với dấu mốc quan trọng là sự kiện Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế

giới (WTO), chính thức trở thành thành viên thứ 150 của WTO ngày

11/1/2007. Với vai trò là một chiếc cầu nối liền Việt Nam với các nước trên thế

giới cũng như giữa các vùng trong cả nước, phát triển vận tải hàng không vừa

là tiền đề, vừa là động lực để phát triển thương mại, du lịch, mở rộng quan hệ

chính trị, khoa học công nghệ... và chủ động hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế

thế giới. Với tầm quan trọng đặc biệt của hàng không trên nhiều khía cạnh kinh

tế, an ninh, chính trị, quốc phòng, ngoại giao… quá trình phát triển của ngành

hàng không luôn được Chính phủ và Bộ Giao thông vận tải quan tâm chỉ đạo.

Do vậy mà trong thời gian qua, Cục HKDD Việt Nam và các doanh nghiệp

hoạt động trong lĩnh vực hàng không cũng đã và đang có nhiều hoạt động mang

lại những kết quả tích cực, đóng góp vào sự phát triển chung của ngành. Tuy

nhiên, bên cạnh những thành tựu đã đạt được, hoạt động quản lý nhà nước

trong hoạt động vận tải hàng không từ hệ thống văn bản pháp quy, đến công tác

quy hoạch, kế hoạch, tổ chức bộ máy, đào tạo đội ngũ cán bộ công chức, công

tác thanh tra, kiểm tra... vẫn còn nhiều hạn chế. Điều này đã làm cho sự phát

triển vận tải hàng không chưa đáp ứng được tốt nhất yêu cầu phát triển kinh tế -

xã hội của đất nước. Để ngành hàng không phát triển đúng với vị thế hiện nay

thì cần thiết phải nâng cao vai trò quản lý nhà nước trong lĩnh vực này.

Cảng Hàng không quốc Tế Tân Sơn Nhất (tên tiếng Anh là: Tan Son

Nhat International Airport (TIA)) là một trong các cảng hàng không quốc tế

nhộn nhịp nhất và có số lượng chuyến bay cất hạ cánh nhất nhì ở Việt Nam, là

cửa ngõ quan trọng của thành phố Hồ Chí Minh cũng như của các nước, cách

trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh 10 km về phía bắc ở quận Tân Bình, sân

4

bay quốc tế Tân Sơn Nhất là đầu mối giao thông quan trọng của cả miền Nam.

Cảng hàng không Quốc tế Tân Sơn Nhất: năm 2014 phục vụ hơn 26 triệu lượt

khách, năm 2016 phục vụ: 32,6 triệu lượt khách, tăng 22,8% so với năm 2015

và hơn 40 triệu lượtt khách vào năm 2019 có nhu cầu đi lại trong nước và ngoài

nước [15, tr. 8].

Tuy có tầm quan trọng như vậy, nhưng hiện nay Cảng hàng không Quốc

tế Tân Sơn Nhất vẫn chưa thể hiện được tầm cỡ quốc tế của mình bởi khả năng

phục vụ hành khách và công tác quản lý và khai thác cảng hàng không. Điều đó

không chỉ ảnh hưởng uy tín đến của cảng mà còn kìm hãm sự phát triển của các

đơn vị khác các tổ chức xung quanh cảng.

Trước tình hình thực tế của Cảng hàng không Quốc tế Tân Sơn Nhất,

vậy vấn đề đặt ra là nâng cao hiệu quả quản lý và khai thác Cảng hàng không

quốc tế Tân Sơn Nhất nhằm đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng của cảng nói riêng

và nền kinh tế đất nước nói chung. Từ những lý do nêu trên có thể khẳng định,

đề tài: "Quản lý nhà nước về vận chuyển hàng không – Từ thực tiến Cảng hàng

không quốc tế Tân Sơn Nhất" là đề tài có tính cấp thiết.

2. Tình hình nghiên cứu Đề tài

. Có thể nêu lên một số tài liệu như: Cuốn sách “Tiếp tục xây dựng và

hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam”

do TS. Đinh Văn Ân & TS. Lê Xuân Bá đồng chủ biên, NXB Khoa học và Kỹ

thuật, 2006 [1]. Đề tài nghiên cứu khoa học của GS.TS. Ngô Đình Giao “Các

giải pháp phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong thời kỳ quá độ của

Việt Nam”, GS.TS; Phạm Vũ Luận “Đổi mới quản lý nhà nước đối với thương

nhân ở nước ta hiện nay” [10]; GS.TS. Lương Xuân Quỳ với đề tài nhánh mã

số KX.03.04 “Những quan điểm và kiến nghị về cơ chế thị trường và vai trò

của nhà nước trong quản lý nền kinh tế nước ta hiện nay”[17]...và nhiều đề tài

nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước của các cá nhân và tập thể khác về vấn đề

quản lý nhà nước. Nhìn chung, các công trình nêu trên, mỗi công trình có khía

cạnh khác nhau liên quan đến đề tài cần kế thừa. Tuy vậy, chưa có đề tài cụ thể

5

về nội dung quản lý nhà nước đối với hoạt động vận tải HKDD được nghiên

cứu một cách tổng thể, toàn diện kể từ khi ban hành Luật HKDD năm 2006.

Trước sự phát triển của nền kinh tế và yêu cầu của thực tiễn, đề tài sẽ kế thừa

kết quả của các công trình đã có, đồng thời nghiên cứu một cách có hệ thống,

toàn diện về lý luận, thực trạng và giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý nhà nước

đối với hoạt động vận tải hàng không dân dụng ở Việt Nam [16].

Khoá luận tốt nghiệp đại học Ngoại thương của Trần Thị Hà năm 2010

về “Giải pháp phát triển chiến lược cạnh tranh của VietNam Airlines” đã hệ

thống hóa lý luận về cạnh tranh, năng lực cạnh tranh, chiến lược cạnh tranh,

đặc biệt là chiến lược cạnh tranh trong ngành hàng không. Khoá luận đã phân

tích, đánh giá các yếu tố cạnh tranh của chiến lược cạnh tranh tại Hãng hàng

không Quốc gia Việt Nam, từ đó đưa ra những giải pháp giúp nâng cao chiến

lược cạnh tranh tại Vietnam Airlines qua những yếu tố cạnh tranh trong ngành,

giúp hãng có thể cạnh tranh bền vững với những đối thủ trong ngành [18].

Luận văn tốt nghiệp của Nguyễn Xuân Tùng năm 2004 về “Một số giải

pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh vận tải hàng không của hãng hàng

không quốc gia Việt Nam (Vietnam airlines)” đã đưa ra các giải pháp chủ yếu

nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh vận tải hàng không của hãng hàng không

quốc gia Việt Nam (VNA) trên thương trường hàng không quốc tế trong điều

kiện tiềm lực tài chính, năng lực và kinh nghiệm kinh doanh còn hạn chế. Từ

đó nghiên cứu các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh trong vận tải

của hãng hàng không quốc gia Việt Nam.

Luận văn Thạc sĩ của Đỗ Hồng Hải năm 2015 về “Định hướng chiến

lược và các giải pháp thực hiện chiến lược phát triển Hãng hàng không quốc

gia Việt Nam đến năm 2015” trình bày những nghiên cứu về chiến lược kinh

doanh và các giải pháp thực hiện chiến lược nhằm nâng cao năng lực cạnh

tranh của Vietnam Airlines trong thời gian từ 2006 đến 2015. Luận văn đã phân

tích thực trạng của Hãng hàng không quốc gia Việt Nam qua các năm nhằm rút

ra những mặt ưu điểm và hạn chế; phân tích các yếu tố môi trường vi mô và vĩ

6

mô nhằm rút ra những cơ hội, điểm mạnh và các nguy cơ, điểm yếu của

Vietnam Airlines. Trên cơ sở phân tích nghiên cứu đó, luận văn xác định những

tiền đề để định hướng chiến lược, cũng như đề ra các giải pháp đồng bộ nhằm

phát triển Hãng hàng không quốc gia Việt Nam [16].

Luận văn Thạc sĩ của Nguyễn Kim Nhung năm 1998 về “Công nghệ

Marketing hàng không trong việc nghiên cứu, dự báo, phát triển thị trường tại

Vietnam Airlines” nêu lên một cách nhìn tổng quan chung về công nghệ

Marketing hàng không, một bộ phận của Marketing quốc tế, và việc ứng dụng

nó tại Vietnam Airlines. Trên cơ sở mục đích nghiên cứu, luận án đã có một ý

nghĩa quan trọng trong việc giúp cho những ai muốn quan tâm hiểu biết thêm

về lý luận công nghệ Marketing hàng không và việc vận dụng công nghệ

Marketing trong nghiên cứu, dự báo và phát triển thị trường hàng không. Đồng

thời, luận án cũng có ý nghĩa quan trọng trong việc phân tích được những điểm

mạnh, điểm yêu và đua ra được các giải pháp đóng góp một phần nào đó cho

bộ phận nghiên cứu thị trường Vietnam Airlines có cái nhìn tổng quan chung

về tình hình công tác Marketing trong những năm qua nhằm rút ra những bài

học kinh nghiệm và tiếp tục nghiên cứu tìm ra các phương pháp hoạt động kinh

doanh mới có hiệu quả hơn [19].

Đánh giá các công trình nghiên cứu liên quan. Các nghiên cứu trong và

ngoài nước bằng nhiều phương pháp khác nhau như định tính và định lượng đã

nêu được tầm quan trọng và ảnh hưởng nói chung ngành vận tải hàng không,

phân tích được vị trí, vai trò cũng như ưu nhược điểm của ngành vận tải hàng

không. Bên cạnh đó cũng đã có nhiều nghiên cứu chuyên sâu phân tích ảnh

hưởng của ngành vận tải hàng không đến nền kinh tế Việt Nam nói chung và

các hãng hàng không của Việt Nam nói riêng.

Dù vậy, các nghiên cứu chưa đánh giá được đầy đủ tất cả hoặc có thể

chưa phù hợp với tình hình vận tải hàng không của Việt Nam. Trước sự phát

triển của nền kinh tế và yêu cầu của thực tiễn, đề tài sẽ kế thừa kết quả của các

công trình đã có, đồng thời nghiên cứu một cách có hệ thống, toàn diện về

7

những năng lực sẽ giúp hàng không của Việt Nam nâng cao khả năng cạnh

tranh trong hội nhập kinh tế quốc tế.

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

3.1. Mục đích nghiên cứu

Luận giải cơ sở khoa học cho những đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện

quản lý nhà nước đối với hoạt động vận chuyển hành khách và hàng hóa của

hàng không trong thời gian tới qua Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất.

3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Góp phần làm rõ cơ sở khoa học của quản lý nhà nước trong hoạt động

vận tải hàng không.

- Phân tích, đánh giá một cách toàn diện và hệ thống, chỉ ra thành tựu,

hạn chế và nguyên nhân của thực trạng quản lý nhà nước trong hoạt động vận

tải HKDD hiện nay của Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất.

- Đề xuất phương hướng và các giải pháp cơ bản nhằm hoàn thiện quản

lý nhà nước trong hoạt động vận tải HKDD của Cảng hàng không quốc tế Tân

Sơn Nhất trong thời gian tới.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn

4.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Luận văn tập trung vào phân tích và đánh giá

quản lý nhà nước đối với hoạt động vận tải hành khách và hàng hóa qua Cảng

hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất và quản lý nhà nước đối với hoạt động vận

tải hàng không dân dụng ở việt nam nói chung.

4.2. Phạm vi nghiên cứu

Phạm vi nghiên cứu của đề tài xung quanh các khía cạnh nhằm đưa ra

những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và khai thác Cảng hàng

không Quốc tế Tân Sơn Nhất, những vấn đề chung về quản lý và khai thác cảng

hàng không sẽ là cơ sơ để đi vào tìm hiểu cụ thể về thực trạng quản lý và khai

thác Cảng hàng không Quốc tế Tân Sơn Nhất từ đó tìm ra các mặt yếu kém

trong công tác quản lý và khai thác cảng và có những giải pháp gợi mở nhằm

8

khắc phục tình trạng đó.

5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

Để đạt được mục đích đề ra, đề tài được nghiên cứu trên cơ sở phương

pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của Chủ nghĩa Mác – Lênin

Phương pháp hệ thống: Thu thập, hệ thống, phân tích và tổng hợp các dữ

liệu thông tin của các đối tượng khác nhau, có mối liên hệ qua lại với nhau

cùng tác động đến một thực thể là doanh nghiệp đang nghiên cứu.

Phương pháp thống kê, phân tích, so sánh và suy luận logic: để tổng hợp

những số liệu, dữ liệu nhằm xác định mục tiêu cũng như trong việc lựa chọn

phương án, giải pháp chiến lược.

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn

Luận văn có ý nghĩa lý luận: góp phần nghiên cứu những vấn đề cơ bản

của quản lý nhà nước về vận chuyển hành khách, hàng hóa bằng đường hàng

không ở nước ta.

Luận văn có ý nghĩa thực tiễn ở chỗ xác định rõ hơn, vị trí, vai trò của

các cơ quan quản lý nhà nước (Bộ Giao thông vận tải, Cục Hàng không dân

dụng và Cảng vụ Hàng không miền Nam) trong quản lý vận chuyển hàng

không của Cảng hàng không Quốc tế Tân Sơn Nhất.

7. Kết cấu của luận văn

Luận văn được chia làm 3 chương, không kể phần mở đầu, kết luận,

danh mục tài liệu tham khảo, cụ thể:

Chương 1: Những vấn đề lý luận của quản lý nhà nước về vận chuyển

hàng không

Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về vận chuyển hàng không tại

Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất

Chương 3: Phương hướng, giải pháp tăng cường quản lý nhà nước vận

chuyển hàng không tại Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn nhất

9

Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ VẬN CHUYỂN HÀNG KHÔNG

1.1. Khái niệm, đặc điểm, nguyên tắc, sự cần thiết của quản lý nhà

nước về vận chuyển hàng không

1.1.1. Khái niệm quản lý nhà nước

Quản lý nhà nước là sự điều khiển chỉ đạo một hệ thống hay quá trình để

nó vận động theo phương hướng đạt mục đích nhất định căn cứ vào các quy

luật hành chính, luật nguyên tắc tương ứng.

Quản lý nhà nước là hoạt động thực thi quyền lực nhà nước do các cơ

quan nhà nước thực hiện nhằm xác lập một trật tự ổn định, phát triển xã hội

theo những mục tiêu mà tầng lớp cầm quyền theo đuổi.

Bao gồm toàn bộ hoạt động của cả bộ máy nhà nước từ lập pháp, hành

pháp đến tư pháp vận hành như một thực thể thống nhất.

Chấp hành, điều hành, quản lý hành chính do cơ quan hành pháp thực

hiện đảm bảo bằng sức mạnh cưỡng chế của Nhà nước.

Quản lý hành chính nhà nước là sự tác động có tổ chức và điều chỉnh

bằng quyền lực nhà nước đối với các quá trình xã hội, hành vi hoạt động của

công dân, do các cơ quan trong hệ thống hành pháp tiến hành để thực hiện chức

năng, nhiệm vụ của nhà nước, phát triển các mối quan hệ xã hội, duy trì an ninh

trật tự, thỏa mãn các nhu cầu hợp pháp của công dân[1].

Theo nghĩa rộng, quản lý hành chính nhà nước là việc thực thi nhiệm vụ,

quyền hạn của mọi cơ quan trong bộ máy nhà nước và của bất kỳ tổ chức, cá

nhân nào khi được nhà nước trao quyền nhân danh nhà nước[6].

Theo nghĩa hẹp, quản lý hành chính nhà nước là hình thức hoạt động của

nhà nước thuộc lĩnh vực chấp hành và điều hành được thực thi chủ yếu bởi các

cơ quan hành chính nhà nước nhằm đảm bảo chấp hành các quy định của cơ

quan quyền lực nhà nước.

10

Điều kiện để thực hiện quyền quản lý: Phải có quyền uy; Có tổ chức; có

sức mạnh cưỡng chế. Quản lý nhà nước là sự tác động của các chủ thể mang

quyền lực nhà nước chủ yếu bằng pháp luật tới các đối tượng quản lý nhằm

thực hiện các chức năng đối nội đối ngoại của nhà nước chủ quan của quản lý

nhà nước là tổ chức hay mang quyền lực nhà nước trong quá trình hoạt động tới

đối tượng quản lý.

Chủ thể quản lý nhà nước bao gồm: Nhà nước, Cơ quan nhà và cá nhân

được nhà nước uỷ quyền thực hiện quyền quản lý nhà nước

Khách thể của quản lý nhà nước: Là trật tự quản lý nhà nước. Quản lý

hành chính nhà nước là một hình thức hoạt động của nhà nước được thực hiện

trước hết và uỷ quyền các cơ quan hành chính nhà nước

Tính chấp hành thể hiện ở chỗ bảo đảm thực hiện thực tế các văn bản

pháp luật của cơ quan quyền lực nhà nước được tiến hành trên cơ sở pháp luật

Tính chất điều hành để đảm bảo cho các văn bản pháp luật các cơ quan

quyền lực nhà nước được thực thi. Trong thực tế các chủ thể của quản lý nhà

nước tiến hành hoạt động tổ chức và hoạt động trực tiếp đối với các đối tượng

quản lý

Cơ quan hành chính nhà nước ban hành mệnh lệnh cụ thể bắt buộc các

đối tượng quản lý phải thực hiện. Như vậy các chủ thể quản lý hành chính nhà

nước sử dụng quyền lực nhà nước điều khiển hoạt động của các đối tượng quản

lý. Hoạt động điều hành là nội dung cơ bản của hoạt động chấp hành quyền lực

nhà nước.

Chủ thể của quản lý hành chính nhà nước: Là các cơ quan nhà nước, các

cán bộ nhà nước có thẩm quyền, các tổ chức xã hội cà cá nhân được nhà nước

trao quyền quản lý hành chính.

1.1.2. Quản lý nhà nước về vận chuyển hàng không

1.1.2.1. Sự cần thiết của quản lý nhà nước về hàng không dân dụng

Nhà nước với vai trò quản lý nền kinh tế cần thiết phải quản lý các

11

ngành, các lĩnh vực để phát triển kinh tế quốc gia. Là một ngành trong nền kinh

tế quốc dân, Nhà nước cần thiết phải quản lý ngành HKDD để đảm bảo phát

triển theo đường lối, chính sách và quy hoạch giao thông vận tải.

Tuy nhiên do vận tải hàng không vừa là yêu tố cấu thành của hệ thống

giao thông vận tải quốc gia, vừa là ngành kinh tế độc lập và mang tính quốc tế

cao nên công tác quản lý nhà nước đối với ngành HKDD nói chung và vận tải

hàng không nói riêng có những nét đặc thù riêng. Vì vậy, ngoài việc quản lý về

chiến lược, quy hoạch, chính sách... như các ngành kinh tế khác, Nhà nước còn

phải thực hiện quản lý chuyên ngành về HKDD nhằm vừa đảm bảo xử lý hài

hoà giữa yêu cầu phát triển chung của hệ thống giao thông vận tải, bảo đảm cho

các hoạt động vận tải hàng không được an toàn, vừa xử lý hài hoà mối quan hệ

giữa bảo vệ chủ quyền quốc gia với phát triển giao lưu quốc tế bằng đường

hàng không. Mặt khác, đối với các quốc gia đang phát triển, hội nhập quốc tế

luôn có tính 2 mặt, vừa tạo cơ hội mới, vừa tạo ra thách thức và nguy cơ nên

quản lý nhà nước đối với ngành HKDD còn phải bảo hộ hợp lý nhằm tận dụng

cơ hội, né tránh các nguy cơ cho ngành HKDD.

Vận chuyển hàng không thường lệ là việc vận chuyển bằng đường hàng

không bao gồm các chuyến bay được thực hiện đều đặn, theo lịch bay được

công bố và được mở công khai cho công chúng sử dụng. Đây là những chuyến

bay vận chuyển hành khách, hàng hóa của các hãng hàng không theo lịch bay

đã công bố.

Vận chuyển hàng không không thường lệ là việc vận chuyển bằng đường

hàng không không có đủ các yếu tố của vận chuyển hàng không thường lệ.

Thường đây là những chuyến bay thuê chuyến (charter), chuyến bay theo

những yêu cầu riêng của khách hàng...

Theo phạm vi thị trường khai thác, vận chuyển hàng không bao gồm vận

chuyển hàng không nội địa và vận chuyển hàng không quốc tế.

Vận chuyển hàng không nội địa là việc vận chuyển bằng đường hàng

không trong lãnh thổ của một quốc gia. Tương đồng với khái niệm này là khái

12

niệm về chuyến bay nội địa – chuyến bay được thực hiện hoàn toàn trong lãnh

thổ một quốc gia.

1.1.2.2. Chủ thể của quản lý nhà nước về vận tải hàng không

Chủ thể của quản lý nhà nước trong lĩnh vực hàng không là cơ quan nhà

nước được giao nhiệm vụ quản lý trong lĩnh vực vận chuyển hành khách và

hàng hóa của hàng không dân dụng theo quy định tại Điều 8 Luật hàng không

dân dụng 2006 và sửa đổi bổ sung năm 2014 về quản lý nhà nước về hàng

không dân dụng:

Chủ thể quản lý nhà nước về vận tải hàng không thuộc về các cơ quan

quản lý nhà nước từ Chính phủ đến các Bộ, Ngành và Ủy ban Nhân dân các

cấp. Nội dung này đã được quy định tại Điều 9 Luật HKDD Việt nam, gồm:

1) Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về hàng không dân dụng.

2) Bộ Giao thông vận tải chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện

quản lý nhà nước về hàng không dân dụng.

3) Bộ Quốc phòng có trách nhiệm quản lý và bảo vệ vùng trời Việt Nam;

giám sát hoạt động bay dân dụng; phối hợp với Bộ Giao thông vận tải trong

việc tổ chức và sử dụng vùng trời phục vụ hoạt động hàng không dân dụng.

4) Bộ, cơ quan ngang bộ trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình

có trách nhiệm phối hợp với Bộ Giao thông vận tải thực hiện quản lý nhà nước

về hàng không dân dụng theo quy định của Chính phủ.

5) Uỷ ban nhân dân các cấp trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của

mình thực hiện quản lý nhà nước về hàng không dân dụng tại địa phương.

Chủ thể trực tiếp của quản lý nhà nước đối với hoạt động vận tải hàng

hóa và hành khách của hàng không dân dụng là Cục HKVN, cơ quan trực thuộc

Bộ Giao thông vận tải, thực hiện chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ

Giao thông vận tải quản lý nhà nước về hàng không dân dụng trong phạm vi cả

nước và là Nhà chức trách hàng không theo quy định của pháp luật. Trực thuộc

Cục HKVN có các Cảng vụ hàng không miền Bắc, Trung, Nam và các đơn vị

sự nghiệp là Tạp chí hàng không Việt nam và Trung tâm y tế Hàng không.

13

Từ quy định của Luật Hàng không dân dụng hiện hành, có thể khái quát

các cơ quan quản lý nhà nước về hàng không dân dụng ở nước ta hiện nay có

thể khái quát bằng sơ đồ sau;

CHÍNH PHỦ

Bộ giao thông vận tải

Cục HKVN

Tổng công ty HKVN

Các Cảng vụ hàng không

Học viện Hàng không

Các công ty con

Các đơn vị sự nghiệp

Các Tổng công ty Cảng

T. công ty đảm bảo hoạt động bay

Các công ty liên kết

1.1.2.3. Khách thể quản lý nhà nước về vận tải hàng không dân dụng

Khách thể quản lý nhà nước về vận chuyển hàng không dân dụng là hoạt

động vận chuyển hàng hóa và hành khách của các hãng hàng không, các cảnh

hàng không dân dụng.

Các Tổng công ty Cảng gồm: Tổng công ty Cảng miền Bắc, miền Trung

và miền Nam được thành lập năm 2008, trực thuộc Bộ giao thông vận tải, trên

cơ sở tổ chức lại Cụm cảng hàng không sân bay miền Bắc, miền Trung và miền

Nam. Các Tổng công ty Cảng thực hiện chức năng đầu tư, quản lý, khai thác,

kinh doanh các cảng hàng không, sân bay và kinh doanh các dịch vụ hàng

không và phi hàng không tại sân bay.

Tổng công ty đảm bảo hoạt động bay Việt Nam: Được thành lập năm

2008, trực thuộc Bộ giao thông vận tải, trên cơ sở tổ chức lại Trung tâm quản

lý bay dân dụng Việt nam. Tổng công ty đảm bảo hoạt động bay Việt nam thực

14

hiện chức năng cung ứng dịch vụ công ích bảo đảm hoạt động bay, đầu tư đảm

bảo trang thiết bị bảo đảm hoạt động bay và sản xuất các linh kiện phụ tùng vật

tư bảo đảm bay.

Tổng công ty Hàng không Việt nam: Được thành lập ngày 27/05/1996,

theo mô hình Tổng công ty 91 trực thuộc Chính phủ là Tổng công ty nhà nước

có quy mô lớn, lấy vận tải hàng không làm nòng cốt. Năm 2006 Tổng công ty

HKVN đã chuyển sang tổ chức và hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty

con. Công ty mẹ là Tổng công ty HKVN (Vietnam Airlines Coporation viết tắt

là Vietnam Airlines). Tổng công ty HKVN thực hiện kinh doanh vận tải hàng

không và các dịch vụ đồng bộ trong dây chuyền vận tải hàng không, đồng thời

kinh doanh đa ngành nghề thông qua việc đầu tư vốn vào các doanh nghiệp

khác là công ty con hoặc công ty liên kết. Trong Tổng công ty HKVN có 2

doanh nghiệp vận tải hàng không là Hãng hàng không quốc gia Việt nam

(Vietnam Airlines) và Công ty bay dịch vụ hàng không (VASCO). Tính đến

năm 2008, Tổng công ty HKVN đầu tư vốn vào khoảng 16 công ty con và 5

công ty liên kết là các doanh nghiệp cung cấp các dịch vụ thương mại hàng

không và các lĩnh vực ngoài hàng không [2].

Đối với Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, về mặt quản lý nhà

nước có Cảng vụ Hàng không Tân Sơn Nhất dưới sự quản lý trực tiếp của Cảng

vụ Hàng không miền Nam.

Tổng cục Hàng không, cơ quan trực thuộc Bộ Giao thông Vận tải, thực

hiện quản lý nhà nước đối với các Cảng vụ Hàng không miền Bắc, Cảng vụ

Hàng không miền Trung và Cảng vụ Hàng không miền Nam.

 Nhiệm vụ quản lý nhà nước về vận tải hàng không dân dụng

Các cơ quan nhà nước thực hiện chức năng quản lý nhà nước về vận tải

hàng không dân dụng có những nhiệm vụ sau:

1. Ban hành và tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật, định mức

kinh tế - kỹ thuật, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, quy chế, quy trình về hàng

không dân dụng.

15

2. Xây dựng, chỉ đạo thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và chính

sách phát triển ngành hàng không dân dụng theo quy định của pháp luật.

3. Quản lý về hoạt động bay dân dụng trong lãnh thổ Việt Nam và ở

vùng thông báo bay do Việt Nam quản lý; quản lý việc đầu tư xây dựng cơ sở

cung cấp dịch vụ, hệ thống kỹ thuật, trang bị, thiết bị bảo đảm hoạt động bay.

4. Quy hoạch, quản lý việc đầu tư xây dựng, tổ chức khai thác cảng hàng

không, sân bay; quản lý việc sử dụng đất tại cảng hàng không, sân bay.

5. Quản lý hoạt động vận chuyển hàng không; kiểm tra, giám sát hoạt

động của các doanh nghiệp vận chuyển hàng không, doanh nghiệp kinh doanh

dịch vụ hàng không.

6. Đăng ký tàu bay và đăng ký các quyền đối với tàu bay.

7. Quản lý việc thiết kế, sản xuất, khai thác, sửa chữa, bảo dưỡng, xuất

khẩu, nhập khẩu tàu bay, động cơ tàu bay, cánh quạt tàu bay, trang bị, thiết bị

của tàu bay và các trang bị, thiết bị, vật tư khác phục vụ hoạt động hàng không

dân dụng.

8. Cấp, công nhận chứng chỉ, giấy phép, giấy chứng nhận và các giấy tờ,

tài liệu khác liên quan đến hoạt động hàng không dân dụng.

9. Quản lý việc bảo đảm an ninh, an toàn cho hoạt động hàng không dân

dụng; tổ chức và bảo đảm an ninh, an toàn chuyến bay chuyên cơ, chuyến bay

đặc biệt.

10. Quản lý hoạt động tìm kiếm, cứu nạn và điều tra sự cố, tai nạn tàu

bay.

11. Hợp tác quốc tế về hàng không dân dụng.

12. Quản lý việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực của ngành hàng

không dân dụng, giám định sức khỏe nhân viên hàng không.

13. Quản lý hoạt động khoa học, công nghệ trong lĩnh vực hàng không

dân dụng; bảo vệ môi trường, phòng, tránh thiên tai, ứng phó với biến đổi khí

hậu trong hoạt động hàng không dân dụng.

14. Quản lý giá, phí và lệ phí trong hoạt động hàng không dân dụng.

16

15. Kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm

trong hoạt động hàng không dân dụng.

Cơ quan quản lý nhà nước tại của Cảng HKQT Tân Sơn Nhất là Cảng vụ

Miền Nam. Theo quy định từ điều 59 đến 61 Luật hàng không dân dụng 2006

và sửa đổi bổ sung năm 2014, Cảng vụ miền Nam được xác định là cơ quan

trực thuộc Cơ quan thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước chuyên ngành hàng

không dân dụng, thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về hàng không dân dụng

tại cảng hàng không, sân bay theo quy định của pháp luật. Giám đốc Cảng vụ

hàng không là người đứng đầu Cảng vụ hàng không.

Theo quy định tại Điều 60 Luật hàng không dân dụng 2006 và sửa đổi bổ

sung năm 2014 nhiệm vụ, quyền hạn của Cảng vụ hàng không Tân Sơn Nhất

là:

1. Quản lý toàn bộ diện tích đất cảng hàng không, sân bay được giao để

xây dựng, phát triển kết cấu hạ tầng cảng hàng không, sân bay; tổ chức thực

hiện và quản lý việc xây dựng các công trình trên mặt đất, mặt nước, dưới lòng

đất tại cảng hàng không, sân bay theo đúng quy hoạch và dự án đã được cơ

quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

2. Kiểm tra, giám sát việc tuân thủ các quy định về: a) Việc thực hiện

quy hoạch và kế hoạch phát triển cảng hàng không, sân bay; b) Tiêu chuẩn an

toàn hàng không, an ninh hàng không tại cảng hàng không, sân bay và trong

khu vực lân cận cảng hàng không, sân bay; c) Trật tự công cộng, bảo vệ môi

trường tại cảng hàng không, sân bay; d) Khai thác vận chuyển hàng không tại

cảng hàng không, sân bay; đ) Khai thác cảng hàng không, sân bay, trang bị,

thiết bị kỹ thuật cảng hàng không, sân bay; e) Cung cấp dịch vụ bảo đảm hoạt

động bay tại cảng hàng không, sân bay; g) Sử dụng đất cảng hàng không, sân

bay.

3. Phối hợp với doanh nghiệp cảng hàng không thực hiện phương án

khẩn nguy, cứu nạn, xử lý sự cố và tai nạn tàu bay xảy ra trong khu vực cảng

hàng không, sân bay và khu vực lân cận cảng hàng không, sân bay.

17

4. Quyết định đóng tạm thời cảng hàng không, sân bay.

5. Đình chỉ việc xây dựng, cải tạo công trình, lắp đặt trang bị, thiết bị,

trồng cây trong khu vực cảng hàng không, sân bay; kiến nghị cơ quan nhà nước

có thẩm quyền đình chỉ việc xây dựng, cải tạo công trình, lắp đặt trang bị, thiết

bị, trồng cây trong khu vực lân cận cảng hàng không, sân bay vi phạm quy

hoạch cảng hàng không, sân bay, quy định về quản lý chướng ngại vật, gây uy

hiếp an toàn cho hoạt động bay tại cảng hàng không, sân bay.

6. Xử lý hành vi vi phạm pháp luật theo thẩm quyền.

7. Chuyển giao hoặc phối hợp với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền

để giải quyết vụ việc phát sinh tại cảng hàng không, sân bay.

8. Đình chỉ thực hiện chuyến bay; yêu cầu tàu bay hạ cánh tại cảng hàng

không, sân bay; khám xét, tạm giữ tàu bay; thực hiện lệnh bắt giữ tàu bay; đình

chỉ hoạt động của thành viên tổ bay không đáp ứng yêu cầu về an toàn hàng

không, an ninh hàng không.

9. Thu, quản lý, sử dụng phí, lệ phí tại cảng hàng không, sân bay theo

quy định của pháp luật về phí, lệ phí.

10. Quản lý tài sản được Nhà nước giao.

11. Chủ trì việc sắp xếp vị trí làm việc của các cơ quan quản lý nhà nước

hoạt động thường xuyên tại cảng hàng không, sân bay.

Hoạt động quản lý nhà nước tại cảng hàng không, sân bay được quy định

tại Điều 61 Luật hàng không dân dụng 2006 và sửa đổi bổ sung năm 2014:

1. Cảng vụ hàng không và các cơ quan khác tại cảng hàng không, sân

bay thực hiện các hoạt động nghiệp vụ và phối hợp giải quyết các vấn đề phát

sinh trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, bảo đảm an toàn, an ninh và

hoạt động bình thường của cảng hàng không, sân bay.

2. Cảng vụ hàng không chủ trì, phối hợp hoạt động của các cơ quan quản

lý nhà nước tại cảng hàng không, sân bay; triệu tập và chủ trì các cuộc họp liên

tịch định kỳ hàng tháng hoặc bất thường giữa các cơ quan quản lý nhà nước và

các tổ chức hoạt động tại cảng hàng không, sân bay.

18

3. Trong trường hợp các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan tại cảng

hàng không, sân bay không thống nhất cách giải quyết vấn đề phát sinh, Giám

đốc Cảng vụ hàng không có quyền quyết định và chịu trách nhiệm về quyết

định đó.

4. Trong trường hợp cảng hàng không, sân bay bị công bố là khu vực có

dịch bệnh nguy hiểm, Cảng vụ hàng không phối hợp các cơ quan, tổ chức hoạt

động trên địa bàn cảng hàng không, sân bay để áp dụng các biện pháp thích

hợp ngăn ngừa lây lan dịch bệnh và dập tắt dịch bệnh theo sự chỉ đạo chuyên

môn của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

1.2. Nội dung quản lý nhà nước về vận chuyển hàng không dân

dụng

Xuất phát từ sự cần thiết trên, quản lý nhà nước về HKDD bao gồm cả

quản lý nhà nước nói chung lẫn quản lý nhà nước về chuyên ngành HKDD. Nội

dung quản lý nhà nước về HKDD ở Việt nam được quy định tại Điều 8 Luật

HKDD Việt Nam, gồm: 1) Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, tiêu chuẩn,

quy trình về HKDD; 2) Xây dựng, chỉ đạo thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế

hoạch và chính sách phát triển ngành HKDD; 3) Quản lý về hoạt động bay dân

dụng trong lãnh thổ Việt Nam và ở vùng thông báo bay, hệ thống kỹ thuật,

trang bị, thiết bị bảo đảm hoạt động bay; 4) Quy hoạch, quản lý việc tổ chức

khai thác cảng hàng không, sân bay; chủ trì, phối hợp hoạt động của các cơ

quan quản lý nhà nước và của các tổ chức khác tại cảng hàng không, sân bay;

5) Quản lý hoạt động vận chuyển hàng không; 6) Đăng ký tàu bay và đăng ký

các quyền đối với tàu bay; 7) Quản lý việc thiết kế, sản xuất, bảo dưỡng, xuất

khẩu, nhập khẩu tàu bay, động cơ tàu bay, cánh quạt tàu bay, trang bị, thiết bị

của tàu bay và các trang bị, thiết bị, vật tư khác phục vụ hoạt động HKDD; 8)

Cấp, công nhận chứng chỉ, giấy phép, giấy chứng nhận và các giấy tờ, tài liệu

khác liên quan đến hoạt động HKDD; 9) Quản lý việc bảo đảm an ninh, an toàn

cho hoạt động HKDD; tổ chức và bảo đảm an ninh, an toàn các chuyến bay

chuyên cơ, các chuyến bay đặc biệt; 10) Quản lý hoạt động tìm kiếm, cứu nạn

19

và điều tra sự cố, tai nạn tàu bay; 11) Hợp tác quốc tế về HKDD; 12) Quản lý

việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực của ngành HKDD; 13) Quản lý hoạt

động khoa học, công nghệ trong lĩnh vực HKDD; bảo vệ môi trường trong hoạt

động HKDD; 14) Kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi

phạm trong hoạt động HKDD.

Quản lý nhà nước chuyên ngành HKDD là những nội dung quản lý nhà

nước đặc trưng riêng cho ngành HKDD do cơ quan quản lý nhà nước chuyên

ngành về HKDD thực hiện (nhà chức trách hàng không) nhằm vừa đảm bảo xử

lý hài hoà giữa yêu cầu phát triển chung của hệ thống giao thông vận tải, bảo

đảm cho các hoạt động vận tải hàng không được an toàn, vừa xử lý hài hoà mối

quan hệ giữa bảo vệ chủ quyền quốc gia với phát triển giao lưu quốc tế bằng

đường hàng không.

Cơ cấu quản lý nhà nước chuyên ngành HKDD bao gồm quản lý nhà

nước chuyên ngành HKDD ở trung ương và quản lý nhà nước chuyên ngành về

HKDD tại địa phương.

Quản lý nhà nước chuyên ngành HKDD ở trung ương, thường là cơ quan

HKDD (Civil Aviation Authority), thực hiện chức năng quản lý nhà nước

chuyên ngành HKDD trong phạm vi toàn quốc.

Quản lý nhà nước về HKDD tại địa phương, thường là nhà chức trách

hang không sân bay (Airport Authority), thực hiện chức năng quản lý nhà nước

chuyên ngành HKDD tại các cảng hàng không, sân bay.

Qua quá trình phát triển, đến nay cơ quan quản lý chuyên ngành về

HKDD ở Việt nam ở trung ương là Cục Hàng không Việt nam và ở cảng hàng

không, sân bay là các Cảng vụ hàng không.

 Bộ giao thông vận tải

Bộ Giao thông vận tải là cơ quan của Chính phủ, thực hiện chức năng

quản lý Nhà nước về giao thông vận tải đường bộ, đường sắt, đường sông, hàng

hải và hàng không trong phạm vi cả nước; quản lý nhà nước các dịch vụ công

và thực hiện đại diện chủ sở hữu phần vốn của nhà nước tại doanh nghiệp có

20

vốn nhà nước thuộc Bộ quản lý theo quy định của pháp luật. Bộ Giao thông vận

tải chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về HKDD.

 Cục Hàng không Việt nam

Cục HKVN là cơ quan trực thuộc Bộ Giao thông vận tải, thực hiện chức

năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quản lý nhà nước về

hàng không dân dụng trong phạm vi cả nước và là Nhà chức trách hàng không

theo quy định của pháp luật. Cục Hàng không Việt Nam có tên giao dịch viết

bằng tiếng Anh: Civil Aviation Administration of Vietnam, viết tắt là: CAAV.

Đứng đầu Cục HKVN là Cục trưởng. giúp việc Cục trưởng có các Phó Cục

trưởng. Tổ chức giúp việc cho Cục trưởng gồm: Phòng Kế hoạch - Đầu tư;

Phòng Tài chính; Phòng Tổ chức cán bộ; Phòng Quản lý cảng hàng không, sân

bay; Phòng Tiêu chuẩn an toàn bay; Phòng Quản lý hoạt động bay; Phòng Vận

tải hàng không; Phòng An ninh hàng không, Phòng Khoa học, công nghệ và

môi trường; Phòng Pháp chế - Hợp tác quốc tế; Thanh tra hàng không và Văn

phòng. Trực thuộc Cục HKVN có các Cảng vụ hàng không miền Bắc, Trung,

Nam và các đơn vị sự nghiệp là Tạp chí hàng không Việt Nam và Trung tâm Y

tế Hàng không.

Nhiệm vụ và quyền hạn của Cục Hàng không Việt Nam được quy định

tại Quyết định số 94/2009/QĐ-TTg ngày 16/7/2009 của Thủ tướng Chính phủ.

Cụ thể như sau:

Xây dựng, trình Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải ban hành theo thẩm

quyền hoặc để Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải trình Thủ tướng Chính phủ

chiến lược, quy hoạch, kế hoạch dài hạn, 5 năm và hàng năm, các chương trình,

dự án quốc gia, các đề án phát triển thuộc ngành hàng không dân dụng trong

phạm vi cả nước.

Cục Hàng không Việt Nam xây dựng, trình Bộ trưởng Bộ Giao thông

vận tải dự thảo văn bản quy phạm pháp luật về hàng không dân dụng; Xây

dựng, trình Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải ban hành tiêu chuẩn, định mức

kinh tế - kỹ thuật, quy chuẩn kỹ thuật chuyên ngành hàng không dân dụng; ban

21

hành tiêu chuẩn cơ sở chuyên ngành hàng không dân dụng, tiêu chuẩn nhân

viên hàng không; Tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật, chiến lược,

quy hoạch, kế hoạch, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, định mức kinh tế - kỹ

thuật chuyên ngành sau khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt, ban hành; quy

định việc áp dụng cụ thể tiêu chuẩn, quy trình kỹ thuật, quy chế khai thác, tài

liệu nghiệp vụ phù hợp với pháp luật về hàng không dân dụng; công bố, phát

hành trong nước và quốc tế các thông tin, thông báo liên quan đến hoạt động

hàng không dân dụng; Ban hành chỉ thị, huấn lệnh, thực hiện các biện pháp

khẩn cấp bao gồm cả việc đình chỉ chuyến bay và hoạt động của phương tiện,

thiết bị, nhân viên hàng không để bảo đảm an ninh, an toàn hàng không và duy

trì hoạt động đồng bộ của dây chuyền vận chuyển hàng không; tổ chức hệ

thống giám sát, quản lý an ninh, an toàn, cung cấp dịch vụ hàng không, tìm

kiếm cứu nạn, khẩn nguy sân bay; bổ nhiệm giám sát viên để thực hiện chức

năng giám sát, bảo đảm an ninh, an toàn hàng không [7].

Cục Hàng không dân dụng có nhiệm vụ tổng hợp, phân tích và đánh giá

báo cáo sự cố, tai nạn tàu bay; kiểm tra, giám sát việc khắc phục sự cố, tai nạn

tàu bay và thực hiện các biện pháp phòng ngừa sự cố, tai nạn tàu bay; điều tra

sự cố, tai nạn tàu bay theo phân công của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải.

Về công tác bảo đảm chuyến bay chuyên cơ Cục Hàng không daaan dụng

là đầu mối tiếp nhận, triển khai nhiệm vụ bảo đảm chuyến bay chuyên cơ trong

ngành hàng không dân dụng; b) Giám sát việc tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật, bảo

đảm an ninh, an toàn hàng không đối với chuyến bay chuyên cơ theo quy định

của pháp luật; c) Cấp phép bay cho chuyến bay chuyên cơ theo quy định của

pháp luật.

Cục Hàng không dân dụng có nhiệm vụ quản lý cảng hàng không, sân

bay: Một là, Xây dựng, trình Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải đề án quy hoạch

tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc, quy hoạch chi

tiết cảng hàng không, sân bay quốc tế, quy hoạch chi tiết cảng hàng không, sân

bay nội địa để Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quyết định theo thẩm quyền

22

hoặc trình Thủ tướng Chính phủ quyết định; Ha là, Ban hành quy trình làm thủ

tục đối với hành khách, hành lý, hàng hóa, bưu phẩm, bưu kiện, thư tại cảng

hàng không, sân bay trên cơ sở thống nhất với các cơ quan thực hiện chức năng

quản lý nhà nước chuyên ngành liên quan; Ba là, Chủ trì, phối hợp hoạt động

tại cảng hàng không, sân bay theo phân cấp của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận

tải; Bốn là, Thẩm định đề nghị mở, đóng cảng hàng không, sân bay; công bố

việc mở, đóng, mở lại cảng hàng không, sân bay và đề nghị Bộ trưởng Bộ Giao

thông vận tải quyết định việc tạm thời đóng, mở lại cảng hàng không, sân bay

theo quy định của pháp luật; Năm là, Quản lý việc sử dụng, khai thác đất cảng

hàng không, sân bay theo quy định của pháp luật; phối hợp với Ủy ban nhân

dân các cấp và cơ quan có thẩm quyền quản lý khu vực lân cận cảng hàng

không, sân bay; chỉ đạo việc cung cấp dịch vụ tại cảng hàng không, sân bay;

Sáu là, Cấp, cấp lại, bổ sung, sửa đổi, thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký cảng

hàng không, sân bay, Giấy phép kinh doanh cảng hàng không, sân bay, Giấy

chứng nhận khai thác cảng hàng không, sân bay và Giấy phép cung cấp dịch vụ

hàng không tại cảng hàng không, sân bay theo phân cấp của Bộ trưởng Bộ Giao

thông vận tải; Bảy là, Kiểm tra, giám sát việc xây dựng, cải tạo, nâng cấp, bảo

dưỡng, sửa chữa công trình, lắp đặt hệ thống kỹ thuật, thiết bị tại cảng hàng

không, sân bay; Tám là, Cấp, công nhận hiệu lực, gia hạn, thu hồi, hủy bỏ hoặc

đình chỉ sử dụng giấy phép hoạt động của hệ thống kỹ thuật, thiết bị khai thác

tại cảng hàng không, sân bay theo phân cấp của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận

tải; Chín là, Điều phối giờ hạ, cất cánh tại cảng hàng không, sân bay.

Về quản lý vận chuyển hàng không: Cục Hàng không Việt Nam có

nhiệm vụ

Một là, Xây dựng, trình Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quy hoạch phát

triển doanh nghiệp vận chuyển hàng không Việt Nam; tổ chức thực hiện các

biện pháp phát triển thị trường vận tải hàng không;

Hai là, Thẩm định hồ sơ đăng ký cấp, cấp lại, điều chỉnh, sửa đổi và đề

nghị thu hồi Giấy phép kinh doanh vận chuyển hàng không;

23

Ba là, Cấp, cấp lại, điều chỉnh, sửa đổi, thu hồi Giấy phép kinh doanh

hàng không chung và Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động hàng không chung;

Bốn là, Cấp, thu hồi Giấy phép mở văn phòng đại diện, chi nhánh, văn

phòng bán vé cho hãng hàng không nước ngoài; cấp Giấy chứng nhận đăng ký

hợp đồng chỉ định đại lý bán vé, Giấy chứng nhận đăng ký xuất vận đơn hàng

không thứ cấp theo phân cấp của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải;

Năm là, Ban hành quy tắc vận chuyển hàng không, kinh doanh dịch vụ

vận chuyển hàng không; tổ chức đăng ký Điều lệ vận chuyển của các hãng

hàng không;

Sáu là, Tổ chức cấp, thu hồi, điều chỉnh quyền khai thác vận chuyển

hàng không; phê duyệt các hợp đồng hợp tác liên quan đến quyền vận chuyển

hàng không; chấp thuận việc thuê, cho thuê tàu bay giữa tổ chức cá nhân Việt

Nam và tổ chức, cá nhân nước ngoài; trình Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải

chỉ định hãng hàng không Việt Nam là doanh nghiệp nhà nước khai thác đường

bay đến các vùng có nhu cầu thiết yếu về vận chuyển hàng không công cộng;

Bảy là, Tổ chức kiểm tra, giám sát việc tuân thủ quy định của pháp luật

về kinh doanh vận chuyển hàng không.

Cục Hàng không dân dụng thực hiện quản lý nhà nước về tàu bay và

quản lý khai thác tàu bay: a) Tổ chức việc đăng ký quốc tịch tàu bay và đăng

ký các quyền đối với tàu bay; b) Ban hành hoặc thừa nhận tiêu chuẩn áp dụng

đối với tàu bay, trang bị, thiết bị lắp trên tàu bay, thiết bị, vật tư tiêu chuẩn, vật

tư tiêu hao phục vụ công tác sửa chữa, bảo dưỡng tàu bay; c) Hướng dẫn thực

hiện, kiểm tra, giám sát việc thiết kế, sản xuất, thử nghiệm, khai thác, sửa chữa,

bảo dưỡng tàu bay, trang bị, thiết bị lắp trên tàu bay, thiết bị, vật tư tiêu chuẩn,

vật tư tiêu hao phục vụ công tác sửa chữa, bảo dưỡng tàu bay; d) Cấp, gia hạn,

công nhận, thu hồi, đình chỉ hiệu lực Giấy chứng nhận loại cho tàu bay, động

cơ và cánh quạt tàu bay; phê chuẩn trang bị, thiết bị lắp trêu tàu bay, thiết bị,

vật tư tiêu chuẩn, vật tư tiêu hao phục vụ công tác sửa chữa, bảo dưỡng tàu

bay; đ) Cấp, gia hạn, công nhận, thu hồi, đình chỉ hiệu lực Giấy chứng nhận

24

người khai thác tàu bay, Giấy chứng nhận đủ điều kiện bay của tàu bay và các

chứng chỉ, giấy phép khác liên quan đến đủ điều kiện bay của tàu bay, điều

kiện khai thác tàu bay; e) Cấp, gia hạn, thu hồi, đình chỉ hiệu lực Giấy phép

hoạt động của cơ sở thiết kế, sản xuất, bảo dưỡng, thử nghiệm tàu bay, động

cơ, cánh quạt tàu bay, trang bị, thiết bị lắp trên tàu bay, thiết bị, vật tư tiêu

chuẩn, vật tư tiêu hao phục vụ công tác sửa chữa, bảo dưỡng tàu bay; g) Phê

chuẩn, chấp thuận cơ sở bảo dưỡng và chương trình bảo dưỡng tàu bay, động

cơ, cánh quạt và trang bị, thiết bị trên tàu bay.

Về quản lý hoạt động bay Cục Hàng không có nhiệm vụ:: a) Xây dựng,

trình Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải phương án thiết lập, điều chỉnh, hủy bỏ,

công bố đường hàng không, vùng trời sân bay dân dụng, sân bay dùng chung

để Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quyết định theo thẩm quyền hoặc trình Thủ

tướng Chính phủ quyết định; b) Xây dựng, trình Bộ trưởng Bộ Giao thông vận

tải phương án thiết lập, điều chỉnh khu vực bay phục vụ hoạt động hàng không

chung để Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải đề nghị Bộ trưởng Bộ Quốc phòng

quyết định; c) Thẩm định đề án thành lập doanh nghiệp cung cấp dịch vụ bảo

đảm hoạt động bay; d) Quản lý việc tổ chức khai thác đường hàng không, vùng

trời sân bay dân dụng, khu vực bay hoạt động hàng không chung trong vùng

trời Việt Nam, vùng thông báo bay do Việt Nam quản lý; đ) Thiết lập, điều

chỉnh, hủy bỏ, công bố khu vực trách nhiệm của cơ sở cung cấp dịch vụ bảo

đảm hoạt động bay; công bố hoặc thông báo khu vực cấm bay, khu vực hạn chế

bay, khu vực nguy hiểm, khu vực xả nhiên liệu, thả hành lý, hàng hóa dành cho

tàu bay dân dụng; e) Ban hành quy chế bay, phương thức bay cho hoạt động

bay dân dụng, danh mục sân bay dự bị phục vụ cho hoạt động bay dân dụng

trong nước và quốc tế, các tài liệu hướng dẫn liên quan đến quản lý hoạt động

bay; g) Cấp phép bay cho hoạt động bay dân dụng theo quy định pháp luật; h)

Cấp Giấy phép khai thác cho hệ thống kỹ thuật, thiết bị bảo đảm hoạt động bay,

cơ sở cung cấp dịch vụ bảo đảm hoạt động bay; giao nhiệm vụ, ký kết hợp

đồng và kiểm tra, giám sát việc cung cấp dịch vụ bảo đảm hoạt động bay, dịch

25

vụ bay hiệu chuẩn theo phân cấp của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải; i) Quản

lý chướng ngại vật hàng không theo quy định của pháp luật; công bố bề mặt

giới hạn chướng ngại vật và danh mục chướng ngại vật tự nhiên, nhân tạo có

thể ảnh hưởng đến an toàn của hoạt động bay; k) Chủ trì, phối hợp với cơ quan,

đơn vị của Bộ Quốc phòng và cơ quan có liên quan khác trong việc tổ chức sử

dụng vùng trời, quy chế bay khu vực sân bay dùng chung của cảng hàng không

quốc tế, lập kế hoạch bay, điều hành bay, quản lý hoạt động bay đặc biệt, tìm

kiếm cứu nạn, sử dụng các dịch vụ bảo đảm hoạt động bay, phối hợp quản lý

hoạt động bay dân dụng và quân sự; l) Phối hợp với cơ quan nhà nước có liên

quan trong việc quản lý, sử dụng tần số thuộc nghiệp vụ hàng không.

Trong lĩnh vực bảo vệ môi trường Cục Hàng không có nhiệm vụ a) Xây

dựng, trình Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn,

quy tắc về bảo vệ môi trường đối với hoạt động hàng không dân dụng; b)

Hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc tuân thủ quy định về bảo vệ môi trường

trong hoạt động hàng không dân dụng.

Về an ninh hàng không Cục Hàng không có nhiệm vụ: a) Xây dựng,

trình Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải ban hành Chương trình an ninh hàng

không dân dụng, Chương trình kiểm soát chất lượng an ninh hàng không dân

dụng, Chương trình đào tạo huấn luyện an ninh hàng không dân dụng, quy định

về giấy tờ của hành khách khi đi tàu bay; hướng dẫn, tổ chức, kiểm tra, giám

sát việc thực hiện; b) Trình Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải phê duyệt Chương

trình an ninh hàng không dân dụng của người khai thác cảng hàng không, sân

bay và hãng hàng không Việt Nam; chấp thuận Chương trình an ninh hàng

không dân dụng của hãng hàng không nước ngoài hoạt động tại Việt Nam. c)

Phê duyệt Quy chế an ninh của các đơn vị cung cấp dịch vụ hàng không tại

cảng hàng không, sân bay; là cơ quan thường trực, điều phối công tác bảo đảm

an ninh hàng không dân dụng theo phân công của Bộ trưởng Bộ Giao thông

vận tải; d) Ban hành hoặc thừa nhận tiêu chuẩn áp dụng đối với hệ thống kỹ

thuật, thiết bị bảo đảm an ninh hàng không; danh mục các vật phẩm nguy hiểm

26

hạn chế mang theo người và hành lý lên tàu bay; quản lý việc cấp thẻ, giấy

phép và mẫu thẻ, mẫu giấy phép kiểm soát an ninh hàng không; đ) Kiểm tra,

giám sát việc tuân thủ quy định pháp luật về an ninh hàng không đối với tổ

chức, cá nhân trong hoạt động hàng không dân dụng; e) Tổ chức lực lượng an

ninh hàng không, lực lượng tham gia ứng phó ban đầu với hành vi can thiệp bất

hợp pháp vào hoạt động hàng không dân dụng; g) Cấp, gia hạn, đình chỉ hiệu

lực Giấy phép khai thác trang thiết bị an ninh hàng không, Giấy phép cung cấp

dịch vụ an ninh hàng không theo phân cấp của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận

tải.

Về nhân viên hàng không Cục Hàng không có nhiệm vụ: a) Kiểm tra,

giám định và thực hiện việc cấp, công nhận, thu hồi các loại giấy phép, chứng

chỉ, chứng nhận năng định đối với nhân viên hàng không; thẩm định, đánh giá,

công nhận kết quả kiểm tra, giám định việc đáp ứng tiêu chuẩn nhân viên hàng

không theo quy định của pháp luật; b) Kiểm tra cấp, công nhận, thu hồi Giấy

chứng nhận đủ điều kiện đào tạo huấn luyện nghiệp vụ nhân viên hàng không

đối với cơ sở đào tạo, huấn luyện nghiệp vụ nhân viên hàng không; kiểm tra,

kiểm soát việc đào tạo, huấn luyện nghiệp vụ nhân viên hàng không theo quy

định của pháp luật; c) Hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chế độ lao

động, kỷ luật lao động đặc thù đối với nhân viên hàng không.

Cục Hàng không có trách nhiệm trong lĩnh vực quản lý dự án đầu tư

trong lĩnh vực hàng không : a) Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan

quyết định đầu tư, chủ đầu tư đối với dự án đầu tư xây dựng theo phân công,

phân cấp của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải; b) Thực hiện nhiệm vụ của cơ

quan có thẩm quyền đối với dự án BT, BOT, BOO về hàng không dân dụng

theo phân công, phân cấp của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải.

Cục Hàng không có nhiệm vụ quy định về giá, cước, phí, lệ phí a) Tham

gia xây dựng, hướng dẫn việc xác định khung giá, cước dịch vụ hàng không,

giá các hoạt động dịch vụ khác có liên quan đến lĩnh vực hàng không và đơn

giá sản phẩm, dịch vụ công ích trong lĩnh vực hàng không do nhà nước quy

27

định; b) Chủ trì đề xuất mức phí, lệ phí chuyên ngành hàng không và đơn giá

sản phẩm, dịch vụ công ích trong lĩnh vực hàng không do nhà nước quy định để

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải đề nghị cơ quan có thẩm quyền quy định; c)

Tổ chức quản lý, kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy định về phí, lệ phí, giá,

cước dịch vụ hàng không và đơn giá sản phẩm, dịch vụ công ích trong lĩnh vực

hàng không.

Cục Hàng không thực hiện nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu

nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và bảo đảm việc chấp hành quy

định của pháp luật về hàng không dân dụng, xử lý vi phạm pháp luật theo thẩm

quyền; tham gia xử lý tranh chấp về hàng không dân dụng.

Cục HKVN là cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành HKDD chi phối

các doanh nghiệp trong ngành về chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và chính

sách phát triển; chính sách vận tải; chính sách an toàn, an ninh, khoa học công

nghệ, môi trường… Các doanh nghiệp vận tải hàng không, với tư cách là nhà

vận chuyển được cấp thương quyền bay và nhà khai thác được cấp chứng chỉ

khai thác máy bay, chịu sự quản lý của Cục HKVN về các vấn đề sau:

Chính sách vận tải hàng không như thương quyền, các quy định, thể lệ

vận chuyển hàng không, các dịch vụ liên quan đến vận tải hàng không. Các vấn

đề về an toàn, an ninh, khoa học công nghệ, môi trường… như: Đăng ký máy

bay, kiểm tra, cấp công nhận chứng chỉ đủ điều kiện bay, chứng chỉ khai thác

máy bay, thuê mua máy bay, sản xuất sử dụng trang thiết bị máy bay, các giấy

phép liên quan đến người lái, nhân viên kỹ thuật, khai thác….

1.3. Kinh nghiệm quốc tế về quản lý vận chuyển hàng khóa bằng

đường hàng không

1.3.1 Kinh nghiệm của một số nước

Tại Mỹ, trong khi tất cả các sân bay thương mại đều do Nhà nước sở hữu

thì các dịch vụ sân bay và việc cung cấp nguồn vốn lại thuộc về lĩnh vực tư

28

nhân. Việc tư nhân hóa các sân bay thương mại tại Mỹ được thực hiện cách đây

hơn 20 năm.

Năm 1989, quận Albany, New York đã tìm cách bán hoặc nhượng quyền

khai thác sân bay cho các nhà điều hành và các tập đoàn hàng không để giảm

các khoản trợ cấp mà sân bay vẫn nhận đều đặn từ ngân sách của quận. Khi đó,

Cơ quan Hàng không liên bang Mỹ (FAA) phản đối đề xuất này và nó còn gây

tranh cãi cho đến khi Mỹ ra sắc lệnh năm 1992, khuyến khích chính quyền các

bang hỗ trợ việc tư nhân hóa các cơ sở hạ tầng Nhà nước, trong đó có sân bay

[6].

Một sắc lệnh khác năm 1994 đã xác nhận lại một lần nữa sắc lệnh năm

1992 và chỉ thị chính quyền các bang tìm cách đẩy mạnh tư nhân hóa. Đến nay

các sân bay thương mại của Mỹ đều do tư nhân điều hành. Từ những năm

2005, 2006, phần lớn các sân bay đều đã tư nhân hóa. Tại các sân bay như

Kennedy, LaGuardia và Newark, số nhân viên Nhà nước chỉ chiếm 3% so với

các nhân viên tư nhân.

Nước Anh đã tư nhân hóa các sân bay thương mại từ năm 1987. Để làm

được điều này, Anh bán một phần British Airports Authority (BAA), tập đoàn

Nhà nước điều hành 7 sân bay lớn, trong đó có Heathrow và Sân bay Gatwick ở

London, với giá 2,5 tỷ USD. Chính phủ vẫn giữ lại mức cổ phần đủ để nắm

quyền phủ quyết. Tư nhân hóa BAA là một thành công trong kế hoạch tư nhân

hóa của Anh, mặc dù một số nhà kinh tế cho rằng, việc bán liền 7 sân bay của

BAA, thay vì bán từng cái một, khiến Chính phủ không có được tối đa giá bán

[8].

Trung Quốc cũng đi theo xu hướng này bằng việc tư nhân hóa Sân bay

Quốc tế Bắc Kinh. Sân bay này có 35% vốn tư nhân, 10% vốn của Tập đoàn

ADP-M (Pháp), Chính phủ Trung Quốc chỉ chiếm 55%. ADP-M cũng chiếm

35% cổ phần của Tập đoàn Sân bay Thổ Nhĩ Kỳ.

Khu vực Đông Nam Á cũng đã có nhiều nước đi theo xu hướng tư nhân

hóa các sân bay thương mại. Tại Thái Lan, các sân bay ở Koh Samui,

29

Sukhothai, Trad là do Hãng Hàng không Bangkok Airways đầu tư. Campuchia

đã nhượng quyền quản lý, khai thác ba sân bay lớn nhất tại Phnom Penh, Siem

Reap và Sihanoukville cho Tập đoàn ADP-M (Pháp). Sân bay Indonesia là do

Hãng Hàng không Air Asia khai thác.

Việc nhượng quyền kinh doanh các sân bay thương mại thường là với

thời hạn dài như 99 năm hay 75 năm, đặc biệt là đối với nhiều sân bay lớn.

Riêng Tây Ban Nha lại hạn chế thời hạn nhượng quyền kinh doanh tối đa là 40

năm. 4 trong số 5 sân bay của Moscow được chuyển giao cho tư nhân khai thác

trong 99 năm.

Việc tư nhân hóa các sân bay thương mại đem lại nhiều lợi ích, cho cả

Nhà nước, tư nhân và hành khách sử dụng dịch vụ. Cameron Gordon, giảng

viên cấp cao Đại học Canberra (Australia), khoa Doanh nghiệp và Chính phủ

cho biết, việc tư nhân hóa các sân bay thương mại nói riêng và lĩnh vực giao

thông nói chung có lợi cho Nhà nước ở chỗ thu hút được nguồn vốn tư nhân.

Tại Austalia, một trường hợp thành công điển hình của quá trình nhượng

quyền khai khác sân bay cho khu vực tư nhân là Cảng Hàng không Brisbane

Airport (BNE). Sân bay này được Tập đoàn BAC mua lại trong hợp đồng khai

thác 50 năm trị giá 1,4 tỉ USD vào năm 1997 từ chính quyền liên bang. Điều

khoản của hợp đồng cho phép BAC có thể kéo dài thời gian khai khác thêm 49

năm nữa nếu muốn [6].

Nhờ năng lực quản trị của BAC, sân bay này đã trở thành một biểu

tượng đáng tự hào của bang Queensland. Hiện Brisbane Airport đang phục vụ

cho 26 hãng hàng không với lộ trình bay tới 67 địa điểm trên toàn thế giới. Lợi

ích kinh tế mà sân bay này tạo ra cho địa phương lên tới hơn 4 tỉ USD mỗi

năm. Cảng Hàng không Brisbane Airport (BNE) sau khi nhượng quyền khai

thác cho Tập đoàn BAC đã trở thành một biểu tượng đáng tự hào của bang

Queensland, đem về khoản lợi ích kinh tế nhiều tỷ USD mỗi năm.

Nhưng chưa dừng lại ở đó, BAC đang có kế hoạch xây thêm một đường

băng mới cùng các công trình hỗ trợ kèm theo với giá trị lên tới 1,35 tỉ USD.

30

Dự án được kỳ vọng sẽ hoàn thành vào năm 2020 để đáp ứng nhu cầu tăng lên

và giúp Brisbane Airport có thể cạnh tranh tốt hơn với các sân bay nổi tiếng ở

Singapore và Hồng Kông.

Trên thế giới, tổng số sân bay xây theo hình thức hợp tác công – tư chỉ

chiếm 14%, nhưng lại phục vụ 41% lưu lượng hành khách vận chuyển toàn

cầu. Nhiều sân bay hoạt động hiệu quả hơn hẳn sau khi chuyển cho tư nhân

quản lý.

1.3.2 Bài học đối với Việt Nam

Nếu như ở Việt Nam, các cảng hàng không, trong đó có Cảng Hàng

không Tân Sơn Nhất đều nằm dưới sự quản lý của các cơ quan nhà nước, từ cơ

sở hạ tầng, điều hành bay, an ninh hàng không...thì hiện nay ở nhiều nước trên

thế giới đã đi theo hướng tư nhân hóa các cảng hàng không.