Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng công chức cấp xã, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:126

Thêm vào BST

Báo xấu

27
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của luận văn nhằm làm rõ những vấn đề lý luận chung về phân tích công chức cấp xã, chất lượng công chức cấp xã; đánh giá thực trạng chất lượng công chức cấp xã, huyện Phú Vang, đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công chức cấp xã, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng công chức cấp xã, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ........../.......... ....../...... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA LÊ MINH CƢỜNG CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ, HUYỆN PHÚ VANG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Thừa Thiên Huế - Năm 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ........../.......... ....../...... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA LÊ MINH CƢỜNG CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ, HUYỆN PHÚ VANG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: QUẢN LÝ CÔNG Mã số: 60 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGÔ THÀNH CAN Thừa Thiên Huế - Năm 2017
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng cá nhân tôi. Các số liệu, kết quả nghiên cứu trong luận văn là hoàn toàn trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình khoa học nào khác. Các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được ghi rõ nguồn gốc. Thừa Thiên Huế, ngày tháng năm 2017 Học viên Lê Minh Cƣờng
LỜI CẢM ƠN Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất đến thầy giáo, PGS.TS Ngô Thành Can - người đã định hướng, trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ và đóng góp ý kiến cụ thể vào kết quả nghiên cứu để tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy giáo, cô giáo Học viện Hành chính Quốc gia và toàn thể các thầy giáo, cô giáo đã trực tiếp giảng dạy, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ, tạo điều kiện, động viên của tất cả bạn bè, đồng nghiệp, gia đình và những người thân trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu. Trân trọng cảm ơn! Học viên Lê Minh Cƣờng
MỤC LỤC MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ......................................... 3 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn ................................................................. 5 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ............................................... 6 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ................................................ 6 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ......................................................... 7 7. Kết cấu luận văn ................................................................................................ 8 Chƣơng 1 .............................................................................................................. 9 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ ............................................................................................................................... 9 1.1. Một số vấn đề lý luận chung về công chức, công chức cấp xã .................. 9 1.1.1. Khái niệm công chức ........................................................................... 9 1.1.2.Khái niệm công chức cấp xã .............................................................. 10 1.1.3. Đặc điểm của công chức cấp xã ....................................................... 11 1.1.4. Vị trí, vai trò của công chức cấp xã .................................................. 12 1.1.5. Nhiệm vụ của công chức cấp xã........................................................ 15 1.2. Một số vấn đề lý luận chung về chất lượng và chất lượng công chức cấp xã ..................................................................................................................... 20 1.2.1. Khái niệm chất lượng và chất lượng công chức cấp xã ................... 20 1.2.2. Tiêu chí đánh giá chất lượng công chức cấp xã ............................... 22 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức cấp xã ......................... 30 1.4. Sự cần thiết phải nâng cao chất lượng công chức cấp xã ........................ 34 1.4.1. Xuất phát từ yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân, sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế .......................................................... 34 1.4.2. Xuất phát từ yêu cầu đẩy mạnh cải cách hành chính ....................... 36
1.4.3. Xuất phát từ đặc điểm của UBND cấp xã và vị trí, vai trò của đội ngũ công chức cấp xã .................................................................................. 38 1.4.4. Xuất phát từ yêu cầu khắc phục những hạn chế, yếu kém về chất lượng của đội ngũ công chức cấp xã .......................................................... 38 Tiểu kết Chƣơng 1 ............................................................................................. 40 Chƣơng 2 ............................................................................................................ 42 THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ, HUYỆN PHÚ VANG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ ................................................................ 42 2.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế ........................................................................................................ 42 2.1.1. Về điều kiện tự nhiên ......................................................................... 42 2.1.2. Về tình hình kinh tế - xã hội .............................................................. 43 2.2. Khái quát chung về công chức cấp xã, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế .................................................................................................................. 45 2.2.1. Về số lượng công chức cấp xã .......................................................... 45 2.2.2. Về giới tính ........................................................................................ 48 2.2.3. Về độ tuổi .......................................................................................... 49 2.3. Đánh giá thực trạng chất lượng công chức cấp xã, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế ............................................................................................... 50 2.3.1. Tiêu chí về phẩm chất chính trị, đạo đức .......................................... 51 2.3.2. Tiêu chí về trình độ lý luận chính trị và trình độ chuyên môn, nghiệp vụ ................................................................................................................. 54 2.3.3. Tiêu chí về kỹ năng ............................................................................ 63 2.3.4. Tiêu chí về kết quả hoàn thành nhiệm vụ được giao ........................ 67 2.4. Đánh giá chung về chất lượng của đội ngũ công chức cấp xã, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế............................................................................. 70 2.4.1 . Ưu điểm ............................................................................................ 70 2.4.2. Hạn chế ............................................................................................. 73 2.5. Nguyên nhân của những hạn chế ............................................................. 75 2.5.1. Nguyên nhân khách quan .................................................................. 75
2.5.2. Nguyên nhân chủ quan ...................................................................... 76 Tiểu kết Chƣơng 2 ............................................................................................. 78 Chƣơng 3 ............................................................................................................ 80 PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ, HUYỆN PHÚ VANG TỈNH THỪA THIÊN HUẾ ............................................................................................................................. 80 3.1. Phương hướng nâng cao chất lượng công chức cấp xã, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế ....................................................................................... 80 3.1.1 Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã phải nhận thức đúng vị trí, vai trò cấp xã ..................................................................................... 81 3.1.2. Nhận thức đúng đắn vai trò của đội ngũ công chức cấp xã ............. 82 3.1.3. Phương hướng, định hướng nâng cao chất lượng công chức cấp xã... 84 3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp xã, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế .............................................................................................. 86 3.2.1. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với nâng cao chất lượng công chức cấp xã .................................................................................................. 89 3.2.2. Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ công chức cấp xã ................................................................................................................. 90 3.2.3. Đổi mới công tác quy hoạch cán bộ, công chức cấp xã, gắn công tác quy hoạch với đào tạo, bồi dưỡng............................................................... 94 3.2.4. Xây dựng cơ chế tuyển dụng, bố trí, sử dụng đội ngũ công chức cấp xã hợp lý ...................................................................................................... 95 3.2.5. Hoàn thiện chế độ, chính sách cho công chức cấp xã ...................... 98 3.2.6. Thực hiện công tác thi đua, khen thưởng gắn liền với nâng cao hiệu quả công tác đánh giá công chức cấp xã và công tác kiểm tra, giám sát 100 3.2.7. Thực hiện đánh giá mức độ hài lòng của người dân đối với đội ngũ công chức cấp xã ....................................................................................... 103 Tiểu kết Chƣơng 3 ........................................................................................... 104 KẾT LUẬN ...................................................................................................... 105 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng số 2.1: Xếp loại cấp xã và định biên được giao của 20 xã, thị trấn của huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế .............................................................. 46 Bảng số 2.2: Số lượng công chức cấp xã huyện Phú Vang đã sử dụng theo 07 chức danh (tính đến ngày 31/12/2015)................................................................ 47 Bảng số 2.3: Giới tính công chức cấp xã, huyện Phú Vang (tính đến ngày 31/12/2015) ......................................................................................................... 48 Bảng số 2.4: Độ tuổi công chức cấp xã huyện Phú Vang (tính đến ngày 31/12/2015) ......................................................................................................... 49 Bảng số 2.5: Kết quả đánh giá của người dân về phẩm chất chính trị, đạo đức và thái độ, hành vi ứng xử của công chức cấp xã huyện Phú Vang ........................ 51 Bảng số 2.6: Kết quả tự đánh giá về phẩm chất chính trị, đạo đức của công chức cấp xã huyện Phú Vang ....................................................................................... 52 Bảng số 2.7: Trình độ văn hóa của công chức cấp xã trên địa bàn huyện Phú Vang (tính đến ngày 31/12/2015) ....................................................................... 54 Bảng số 2.8: Trình độ chuyên môn của đội ngũ công chức cấp xã, huyện Phú Vang (tính đến ngày 31/12/2015) ....................................................................... 55 Bảng số 2.9: Trình độ lý luận chính trị của công chức cấp xã, huyện Phú Vang (tính đến ngày 31/12/2015) ................................................................................. 56 Bảng số 2.10: Số lượng đảng viên của công chức cấp xã, huyện Phú Vang (tính đến ngày 31/12/2015) .......................................................................................... 57 Bảng số 2.11: Trình độ ngoại ngữ, tin học của công chức cấp xã, huyện Phú Vang (tính đến ngày 31/12/2015) ....................................................................... 58 Bảng số 2.12: Đánh giá của người dân về trình độ chuyên môn và quy trình và thời gian giải quyết công việc của công chức cấp xã huyện Phú Vang: ...................... 60 Bảng số 2.13 : Đánh giá về kết quả thực thi công vụ ......................................... 61 Bảng số 2.14: Tự nhận xét của đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn huyện Phú Vang về trình độ chuyên môn ............................................................................. 62 Bảng số 2.15: Kết quả đánh giá của người dân về kỹ năng ứng xử, giao của công chức cấp xã huyện Phú Vang .............................................................................. 64
Bảng số 2.16: Kết quả tự đánh giá của công chức cấp xã huyện Phú Vang về các kỹ năng xử lý công việc ...................................................................................... 64 Bảng số 2.17: Phân nhóm công chức cấp xã trên địa bàn huyện Phú Vang theo độ tuổi (tính đến ngày 31/12/2015) ..................................................................... 66 Bảng số 2.18: Kết quả hoàn thành nhiệm vụ được giao của công chức cấp xã huyện Phú Vang .................................................................................................. 68 Bảng số 2.19: Việc bố trí công việc và trình độ chuyên môn của công chức cấp xã huyện Phú Vang ............................................................................................. 69
DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 3.1: Ý kiến của người dân về giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp xã, huyện Phú Vang ...................................................................................... 87 Biểu đồ 3.2: Ý kiến của người dân về giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp xã, huyện Phú Vang ...................................................................................... 88
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Việt Nam đang trong công cuộc đổi mới, hội nhập ngày càng sâu rộng và tham gia ngày càng nhiều các diễn đàn hợp tác quốc tế. Từ thực tiễn này c ng với sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội thì công tác quản lý nhà nước đ t ra những đòi hỏi phải phát huy vai trò của các cơ quan nhà nước trong việc tham gia vào quá trình quản lý xã hội nh m từng bước thiết lập những trật tự theo đúng mục tiêu, định hướng chung của Đảng và Nhà nước đã đề ra cũng như ph hợp với xu hướng phát triển chung của thế giới. Để đáp ứng được những yêu cầu trên, Đảng và Nhà nước đã đề ra những giải pháp nh m đẩy mạnh cải cách nền hành chính nhà nước và một trong những nội dung trọng tâm trong thời gian tới là xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ phẩm chất, năng lực và trình độ, đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân và sự phát triển của đất nước. Trong hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước thì chính quyền xã, phường, thị trấn (hay còn gọi là chính quyền cấp xã) là đơn vị hành chính thấp nhất nhưng có vị trí, vai trò hết sức quan trọng trong hệ thống chính trị - hành chính. Là nơi gần dân nhất, là cầu nối trực tiếp của hệ thống chính quyền nhà nước với nhân dân, thực hiện hoạt động quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh trật tự, an toàn xã hội ở địa phương theo thẩm quyền được phân cấp, đảm bảo cho các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, được triển khai thực hiện trong cuộc sống. Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã có vai trò hết sức quan trọng trong xây dựng và hoàn thiện bộ máy chính quyền cơ sở, trong hoạt động thi hành công vụ. Hiệu lực, hiệu quả của bộ máy chính quyền cấp xã nói riêng và hệ thống chính trị nói chung, xét đến c ng được quyết định bởi phẩm chất, năng lực và hiệu quả công tác của đội ngũ công chức cấp xã vì đây là những người gần dân nhất, sát dân nhất. Họ là những người trực tiếp truyền tải và thực thi các chính 1
sách, pháp luật đến nhân dân thông qua giải quyết các công việc liên quan tới quyền và lợi ích của nhân dân, đồng thời cũng là người thấu hiểu nhất những tâm tư nguyện vọng của nhân dân, những vướng mắc, bất cập của chính sách, pháp luật khi áp dụng chúng trong thực tế. Vì vậy, việc nâng cao chất lượng của đội ngũ công chức cấp xã vững vàng về chính trị, văn hóa, có đạo đức lối sống trong sạch, có trí tuệ, kiến thức và trình độ năng lực để thực thi chức năng, nhiệm vụ theo đúng pháp luật, bảo vệ lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức và phục vụ nhân dân... là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Đảng, Nhà nước và cả hệ thống chính trị. Phú Vang là một huyện thuộc tỉnh Thừa Thiên Huế, n m về phía Đông - Nam của Thành phố Huế. Phía Tây Bắc giáp thành phố Huế và huyện Hương Trà, phía Nam giáp huyện Phú Lộc và huyện Hương Thuỷ, phía Đông giáp biển Đông. Huyện Phú Vang có 02 thị trấn và 18 xã; Đội ngũ công chức cấp xã huyện Phú Vang trong thời gian qua đã có sự phát triển cả về số lượng và chất lượng. Tuy nhiên, năng lực và trình độ của đội ngũ công chức cấp xã của địa phương vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ đ t ra. Còn thiếu kiến thức quản lý nhà nước, chưa nắm chắc pháp luật, ngoại ngữ, tin học và kỹ năng hành chính. Là một địa phương thuần nông nên trách nhiệm, lề lối làm việc còn trì trệ, chậm đổi mới; văn hóa công sở, giao tiếp hành chính và thái độ ứng xử của một bộ phận công chức chưa đạt yêu cầu. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng công việc chính quyền cơ sở ở địa bàn. Do vậy, việc nâng cao chất lượng của đội ngũ công chức cấp xã huyện Phú Vang là vô c ng cần thiết. Xuất phát từ thực tế trên, tôi chọn đề tài “C t u t u làm luận văn thạc sỹ. Đây là một đề tài vừa có ý nghĩa về m t lý luận và thực tiễn. 2
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Vấn đề liên quan đến chất lượng của đội ngũ công chức cấp xã được nhiều nhà khoa học và các nhà hoạt động chính trị quan tâm, có nhiều công trình đã được công bố nhưng được nhìn nhận, đánh giá dưới các góc độ khác nhau. Đến nay đã có nhiều công trình, nhiều bài viết được công bố, cụ thể như: - Hoàng Thị Quỳnh Trang: Nâng cao chất lượng công chức cấp xã địa bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng, Luận văn Thạc sỹ Quản lý Hành chính công, Học viện Hành chính Quốc gia năm 2013. Luận văn này tác giả đề cập đến cơ sở lý luận về công chức cấp xã, chất lượng công chức cấp xã. Đánh giá thực trạng và đưa ra giải pháp, kiến nghị nh m nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng. - Nguyễn Văn Linh: Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức của Vĩnh Phúc trong giai đoạn hiện nay, Luận Luận văn Thạc sỹ Quản lý Hành chính công, Học viện Hành chính Quốc gia năm 2007. Luận văn này tác giả đề cập đến cơ sở lý luận của việc nâng cao chất lượng đội ngũ công chức hành chính của tỉnh Vĩnh Phúc, đồng thời đánh giá thực trạng và đưa ra giải pháp, kiến nghị nh m nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức hành chính đáp ứng yêu cầu giai đoạn mới. Ngoài những luận văn nêu trên còn có các sách chuyên khảo của các nhà khoa học có uy tín, nhiều bài báo, bài viết trên các tạp chí, trong các cuộc hội thảo như: - PGS.TS Nguyễn Phú Trọng và PGS.TS Trần Xuân Sầm chủ biên: uận cứ khoa h c cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời k đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Nxb Chính trị Quốc Gia, Hà Nội 2001. Cuốn sách này đã luận chứng sâu sắc về vị trí, vai trò và yêu cầu khách quan cấp bách của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức. 3
Việt Nam giờ đây đang trong thời kỳ đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, những thay đổi về kinh tế - xã hội đang đ t ra nhiều vấn đề giải quyết. Một mặt, phải huy động mọi tiềm năng để đưa đất nước trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại, có nền kinh tế phát triển, đời sống của nhân dân được nâng cao, mặt khác, lại phải luôn tỉnh táo, cảnh giác để hướng sự phát triển này không đi chệch mục tiêu xã hội chủ nghĩa. Cuốn sách này đã góp phần lý giải, hệ thống hóa các căn cứ khoa học của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, từ đó đưa ra những kiến nghị về phương hướng, giải pháp nh m củng cố, phát triển đội ngũ này cả về chất lượng, số lượng và cơ cấu cho ph hợp với yêu cầu hiện nay. - PGS.TS. Ngô Thành Can: "Chất lượng thực thi công vụ - vấn đề then chốt của cải cách hành chính"; isos.gov.vn/.../ Viện Khoa học Tổ chức Nhà nước. Tác giả của bài viết đã đưa ra 03 yếu tố tác động đến chất lượng thực thi công vụ của cán bộ, công chức như: Năng lực thực thi công vụ của bản thân cán bộ, công chức, phụ thuộc vào kiến thức, kỹ năng và thái độ của họ đối với công việc; phụ thuộc vào công tác tổ chức, môi trường tổ chức, đó là sự phân công công việc, tính chất công việc, môi trường làm việc, điều kiện làm việc của cán bộ, công chức; sự động viên, khuyến khích của người lãnh đạo, quản lý, tạo động lực cho cán bộ, công chức từ chế độ, chính sách đãi ngộ và cơ hội thăng tiến phát triển đối với cán bộ, công chức. Trên cơ sở đánh giá thực trạng chất lượng thực thi công vụ của cán bộ, công chức, tác giả đã đưa ra những nguyên nhân của thực trạng trên cũng như các giải pháp nh m nâng cao chất lượng thực thi công vụ của cán bộ, công chức. - PGS.TS Nguyễn Trọng Điều: "Hoàn thiện chế độ công vụ và nâng cao chất lượng đội ngũ công chức"; www.tapchicongsan.org.vn/.../ Tạp chí Cộng sản. 4
Bài viết đã chỉ rõ hoàn thiện chế độ công vụ là nội dung quan trọng của cải cách hành chính nhà nước, làm cho chế độ công vụ ngày một hoàn bị hơn. Qua đó, bảo đảm sự vận hành của bộ máy hành chính thông suốt, nâng cao ý thức trách nhiệm công vụ của cán bộ, công chức; giải quyết đúng đắn, kịp thời các yêu cầu hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức; bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của công dân. Để hoàn thện chế độ công vụ đòi hỏi phải bảo đảm sự lãnh đạo thống nhất của Đảng về công tác cán bộ; gắn với đổi mới hệ thống chính trị, đổi mới tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước; bảo đảm hội nhập kinh tế quốc tế; nh m xây dựng nền công vụ phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân; gắn với tăng cường chuyên môn, nâng cao đạo đức công vụ, bảo đảm chế độ thủ trưởng trong các cơ quan công quyền. Ngoài ra bài viết cũng đưa ra các giải pháp để nâng cao chất lượng đội ngũ công chức. Tóm lại, những công trình nói trên đề cập tới những vấn đề chung về cán bộ, công chức nói chung và cán bộ, công chức cấp xã nói riêng ho c chỉ giới hạn phạm vi nghiên cứu đối với đội ngũ cán bộ, công chức của một tỉnh, thành phố, phường, xã nhưng chưa có công trình nào nghiên cứu một cách tập trung, cơ bản, toàn diện và hệ thống về chất lượng công chức cấp xã trên địa bàn huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. Đề tài kế thừa các kết quả nghiên cứu về chất lượng của đội ngũ công chức của các công trình nêu trên, đồng thời nghiên cứu thêm tiêu chí, các yếu tố ảnh hưởng cũng như những giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn huyện Phú Vang. Vì vậy, tác giả lựa chọn, nghiên cứu đề tài này mang ý nghĩa lý luận và thực tiễn, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của chính quyền cấp xã huyện Phú Vang. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mụ đí ủ uậ vă : Trên cơ sở nghiên cứu làm rõ những vấn đề lý luận chung về phân tích công chức cấp xã, chất lượng công chức cấp xã; đánh giá thực trạng chất lượng 5
công chức cấp xã, huyện Phú Vang, đề xuất các giải pháp nh m nâng cao chất lượng công chức cấp xã, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. 3.2. N m vụ ủ uậ vă : - Lý luận về công chức cấp xã; vị trí, vai trò của công chức cấp xã; chất lượng của đội ngũ công chức cấp xã. - Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng chất lượng của đội ngũ công chức cấp xã huyện Phú Vang tỉnh Thừa Thiên Huế. - Đề xuất các giải pháp nh m nâng cao chất lượng của đội ngũ công chức cấp xã huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đố t u: Chất lượng công chức cấp xã huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. 4.2. ạm v u: + Về không gian: 20 xã, thị trấn trên địa bàn huyện Phú Vang, trong đó tiến hành khảo sát trực tiếp tại 11 xã n m trong danh sách các xã đ c biệt khó khăn, v ng bãi ngang ven biển theo Quyết định số 539/QĐ-TTg ngày 01/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ và thống kê chất lượng công chức cấp xã của huyện Phú Vang. + Về thời gian: Từ năm 2013 đến khi hoàn thành khóa học. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu - Phương pháp luận nghiên cứu: Luận văn được nghiên cứu dựa trên cơ sở lý luận của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng, chủ nghĩa duy vật lịch sử và quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước có liên quan đến vấn đề chất lượng của công chức cấp xã. 6
- Phương pháp nghiên cứu cụ thể: Để thu thập thông tin phục vụ cho mục đích nghiên cứu, đề tài sử dụng kết hợp các phương pháp sau đây: + Phương pháp thu thập, nghiên cứu tài liệu: Tiến hành thu thập các báo cáo, tài liệu liên quan đến chất lượng công chức cấp xã nói chung và chất lượng công chức cấp xã, huyện Phú Vang. + Phương pháp quan sát: Sử dụng phương pháp quan sát công chức cấp xã, huyện Phú Vang, để có thông tin về số lượng, chất lượng, giới tính, độ tuổi, đ c điểm, thái độ giao tiếp trong quá trình thực thi nhiệm vụ, kết quả đánh giá chất lượng công chức hàng năm. + Phương pháp điều tra b ng bảng câu hỏi: Để phục vụ cho việc đánh giá chất lượng công chức cấp xã trên địa bàn huyện Phú Vang. Đối tượng điều tra: Công chức cấp xã của 11 xã n m trong danh sách các xã đ c biệt khó khăn, v ng bãi ngang ven biển ( uyết định số 539 Đ-TTg ngày 01 4 2013 của Thủ tướng hính phủ): 77 người và khảo sát ý kiến của người dân đối với quá trình thực thi công vụ của đội ngũ công chức: 100 người. + Nhóm phương pháp kỹ thuật khác: Xử lý số liệu thu thập được b ng một số công cụ thống kê, chương trình Word, Excel trong phần mềm Microsoft Office. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý ĩ về ý uậ : Luận văn góp phần làm rõ thêm cơ sở lý luận về tầm quan trọng của cơ quan hành chính nhà nước, chính quyền địa phương cơ sở, các hoạt động cụ thể của đội ngũ công chức (đ c biệt là đội ngũ công chức cấp xã) trong giải quyết công việc liên quan đến người dân. Góp phần vào việc bổ sung hoàn thiện những vấn đề mang tính lý luận chung về chất lượng của công chức cấp xã; đưa 7
ra một số tiêu chí đánh giá về chất lượng công chức và các yếu tố tác động đến quá trình thực thi công vụ. 6.2. Ý ĩ về t ự t ễ : Luận văn sẽ làm rõ thực trạng về năng lực và trình độ của đội ngũ công chức cấp xã; đưa ra các tiêu chí đánh giá chất lượng của công chức cấp xã. Qua đó, giúp cho các cơ quan quản lý nhà nước xây dựng quy hoạch, kế hoạch thực hiện nâng cao chất lượng công chức cấp xã ph hợp với điều kiện thực tế. Các giải pháp của luận văn sẽ góp phần giúp cho các cấp lãnh đạo của tỉnh, các ngành chuyên môn và huyện Phú Vang cũng như các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế tham khảo. Luận văn có thể d ng làm tài liệu tham khảo cho học viên, sinh viên Học viện Hành chính, Trường Chính trị Nguyễn Chí Thanh. 7. Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, các tài liệu tham khảo và phụ lục, cấu trúc của luận văn gồm 3 chương Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về công chức, công chức cấp xã, chất lượng và chất lượng công chức cấp xã Chƣơng 2: Thực trạng về chất lượng công chức cấp xã huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế Chƣơng 3: Phương hướng và giải pháp nh m hoàn thiện về nâng cao chất lượng công chức cấp xã huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế 8
Chƣơng 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ 1.1. Một số vấn đề lý luận chung về công chức, công chức cấp xã 1.1.1. K á m Khái niệm công chức ở nước ta được đánh dấu từ sắc lệnh số 76/SL ngày 20/5/1950 của Chủ tịch Hồ Chí Minh ban hành “Quy chế công chức của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa”, trong lời nói đầu có quy định: “Công chức Việt Nam là những công dân giữ một chức vụ trong bộ máy Nhà Nước của chính quyền nhân dân, dưới sự lãnh đạo của Chính Phủ”. Đến cuối những năm 1980, thực hiện chủ trương đổi mới toàn diện của Đảng và Nhà nước theo tinh thần Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ VI (1986), khái niệm “công chức” lại được d ng nhiều hơn trong các văn bản pháp luật của nhà nước. Để phân định ai là công chức, Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) đã ban hành Nghị định 169/HĐBT ngày 25/5/1991. Theo Điều 1 của Nghị định này thì: Công chức nhà nước là công dân Việt Nam được tuyển dụng và bổ nhiệm, giữ một chức vụ thường xuyên trong một sơ sở của Nhà nước ở Trung ương hay địa phương; ở trong hay ngoài nước; đã được xếp vào một ngạch; hưởng lương do ngân hàng nhà nước cấp gọi là công chức nhà nước [29, Điều 1]. Khi sự nghiệp đổi mới đất nước thu được những thành tựu nhất định thì nhiều vấn đề lớn đã được đ t ra, trong đó có vấn đề cán bộ, công chức Nhà nước .Xuất phát từ thực tiễn đó, theo tinh thần Nghị quyết của Đại hội Đảng lần thứ VII ngày 26/02/1998. Nhưng trong pháp lệnh này không đưa ra định nghĩa cho từng khái niệm “cán bộ”, “công chức” mà chỉ quy định ở Điều 1: “Cán bộ, công chức quy định tại pháp lệnh này là công dân Việt Nam, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước”. 9
Và cho đến nay, khái niệm “công chức” đã được quy định rõ hơn tại Điều 4 Luật Cán bộ, công chức ban hành ngày 13/11/2008, cụ thể như sau: Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị- xã hội ở Trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội (sau đây gọi chung là đơn vị sự nghiệp công lập), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối với công chức trong bộ máy lãnh đạo,quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật [30, Điều 4]. 1.1.2.K á m Theo Luật Cán bộ, công chức, Luật số 22/2008/QH12: Công chức cấp xã được định nghĩa như sau: Công chức cấp xã là công dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một chức danh chuyên môn, nghiệp vụ thuộc Uỷ ban nhân dân cấp xã, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước [30, Điều 4]. Hiện nay, theo Luật Cán bộ, công chức năm 2008 và theo quy định tại Khoản 2, Điều 3 Nghị định số 92/2009/ NĐ-CP ngày 22/10/2009 của Chính Phủ về chức danh, số lượng, một số chế dộ, chính sách đối với cán bộ, công chức ở xã, phường, thị trấn và những người hoạt động không chuyên trách thì công chức xã có các chức danh sau: + Trưởng Công an; + Chỉ huy trưởng Quân sự + Địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường (đối với phường thị trấn) ho c địa chính - nông nghiệp - xây dựng và môi trường (đối với xã) ; 10