intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương

Chia sẻ: Tomhum999 Tomhum999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:118

Thêm vào BST
Báo xấu
11
lượt xem 4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài là làm rõ thực trạng quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương, từ đó đề xuất một số giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương

  1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ---/--- ---/--- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA BÙI THẾ HÙNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ VIỆC LÀM TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH DƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG TP. HỒ CHÍ MINH - 2020
  2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ---/--- ---/--- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA BÙI THẾ HÙNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ VIỆC LÀM TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH DƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. Hoàng Mai TP. HỒ CHÍ MINH - 2020
  3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS. Hoàng Mai. Các kết quả nghiên cứu có tính độc lập riêng, chưa được công bố ở bất kỳ đâu. Các số liệu trong luận văn được sử dụng trung thực, nguồn trích dẫn có chú thích rõ ràng, minh bạch, có tính kế thừa, phát triển từ các tài liệu, tạp chí, các công trình nghiên cứu đã được công bố, các website. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan của tôi. TP. Hồ Chí Minh, ngày 20 tháng 02 năm 2020 TÁC GIẢ Bùi Thế Hùng i
  4. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Cụm từ viết tắt Giải nghĩa NLĐ Người lao động NSDLĐ Người sử dụng lao động LĐ Lao động QLNN Quản lý nhà nước LĐ-TB&XH Lao động – Thương binh và Xã hội QLLĐ Quản lý lao động KN, TC Khiếu nại, tố cáo HĐND Hội đồng nhân dân UBND Ủy ban nhân dân PBGDPL Phổ biến giáo dục pháp luật QHLĐ Quan hệ lao động DVVL Dịch vụ việc làm BHXH Bảo hiểm xã hội GQVL Giải quyết việc làm KCN Khu công nghiệp GDNN Giáo dục nghề nghiệp TVPL Tư vấn pháp luật LĐLĐ Liên đoàn lao động TTTVVL Trung tâm tư vấn việc làm ii
  5. DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng Tên bảng Trang Thông tin nhu cầu tuyển dụng việc làm năm Bảng 2.1. 53 2019 Bảng 2.2. Thông tin nhu cầu tìm việc làm năm 2019 54 Số lượng doanh nghiệp, người lao động tham gia BHTN và mức đóng bình quân tham gia Bảng 2.3. 55 trên địa bàn tỉnh Bình Dương giai đoạn 2010- 2018 Mức đóng BHTN bình quân qua các năm 2010 Bảng 2.4. 56 – 2018 Số lượng lao động thất nghiệp được hỗ trợ học Bảng 2.5. 60 nghề giai đoạn 2010 – 2018 Thống kê tình hình thanh tra, kiểm tra, xử phạt Bảng 2.6. vi phạm hành chính liên quan đến việc làm giai 69 đoạn 2015 – 2019 DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Biểu đồ Tên biểu đồ Trang Biểu đồ 1 Cung – cầu lao động năm 2019 52 Biểu đồ 2 Lực lượng lao động năm 2019 53 Nhu cầu tuyển dụng lao động theo trình độ Biểu đồ 3 54 năm 2019 Biểu đồ 4 Nhu cầu tìm việc làm theo trình độ năm 2019 54 Quy mô đào tạo các ngành, nghề tại các cơ sở Biểu đồ 5 58 giáo dục trên địa bàn tỉnh Bình Dương iii
  6. MỤC LỤC Trang Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt Danh mục các bảng, biểu đồ MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ VIỆC LÀM Ở CẤP TỈNH ......................................................................................... 9 1.1. Những vấn đề chung về việc làm ........................................................... 9 1.1.1. Khái niệm, đặc điểm việc làm ............................................................ 9 1.1.2. Giải quyết việc làm .......................................................................... 10 1.1.3. Vai trò của việc làm và giải quyết việc làm ...................................... 11 1.2. Cơ sở pháp lý của quản lý nhà nước về việc làm ................................ 12 1.2.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của quản lý nhà nước về việc làm ...... 12 1.2.2. Hệ thống văn bản quản lý nhà nước về việc làm ở nước ta ............. 14 1.2.3. Quản lý nhà nước về việc làm ở cấp tỉnh.......................................... 17 1.2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về việc làm ................ 29 1.3. Kinh nghiệm của một số địa phương trong quản lý việc làm ........... 34 1.3.1. Kinh nghiệm của tỉnh Đồng Nai ....................................................... 34 1.3.2. Kinh nghiệm của tỉnh Bình Phước .................................................... 35 1.3.3. Giá trị tham khảo rút ra cho công tác quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương .......................................................................... 36 Tiểu kết chương 1 .......................................................................................... 37 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ VIỆC LÀM TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH DƯƠNG ..................................................... 39 iv
  7. 2.1. Khái quát về tỉnh Bình Dương và vấn đề việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương .................................................................................................... 39 2.1.1. Khái quát về tỉnh Bình Dương .......................................................... 39 2.1.2. Khái quát về vấn đề lao động, việc làm ở tình Bình Dương ............. 41 2.2. Phân tích thực trạng quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương .................................................................................................... 43 2.2.1. Ban hành và tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật về việc làm ................................................................................................................... 43 2.2.2. Tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật về việc làm............... 46 2.2.3. Quản lý lao động, thông tin thị trường lao động, bảo hiểm thất nghiệp49 2.2.4. Quản lý tổ chức và hoạt động của trung tâm dịch vụ việc làm, doanh nghiệp hoạt động dịch vụ việc làm ................................................................. 62 2.2.5. Kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo (KN, TC) và xử lý vi phạm pháp luật về việc làm............................................................................. 68 2.3. Đánh giá chung ...................................................................................... 71 2.3.1. Những mặt làm được và nguyên nhân .............................................. 71 2.3.2. Những mặt hạn chế và nguyên nhân ................................................. 74 Tiểu kết chương 2 .......................................................................................... 78 Chương 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ VIỆC LÀM TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH DƯƠNG .. 79 3.1. Mục tiêu, định hướng phát triển.......................................................... 79 3.1.1. Mục tiêu phát triển nguồn nhân lực .................................................. 79 3.1.2. Định hướng phát triển việc làm ......................................................... 79 3.2. Một số giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương..................................................................................... 80 3.2.1. Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chính sách và các văn bản quy phạm pháp luật về việc làm tại Bình Dương. 80 v
  8. 3.2.2. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và định hướng nghề nghiệp, việc làm .................................................................. 82 3.2.3. Tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong công tác quản lý nhà nước về việc làm.................................................. 84 3.2.4. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức quản lý nhà nước về việc làm và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ........................................... 86 3.2.5. Hoàn thiện hệ thống thông tin thị trường lao động........................... 93 3.2.6. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đối với công tác quản lý nhà nước về việc làm ............................................................................................. 95 3.2.7. Tăng cường huy động các nguồn lực xã hội vào thực hiện các chính sách liên quan đến việc làm ............................................................................ 96 3.3. Khuyến nghị ........................................................................................... 98 Tiểu kết chương 3 .......................................................................................... 99 KẾT LUẬN .................................................................................................. 100 TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................... 102 PHỤ LỤC vi
  9. MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Quản lý nhà nước về việc làm là một vấn đề cấp bách, mang tính chiến lược, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia, dân tộc. Đặc biệt, đối với các nước đang phát triển có lực lượng lao động lớn như Việt Nam hiện nay thì giải quyết việc làm cho người lao động trong sự phát triển của thị trường lao động là tiền đề quan trọng để sử dụng có hiệu quả nguồn lao động, góp phần tích cực vào việc hình thành thể chế kinh tế thị trường, đồng thời tận dụng lợi thế để phát triển, tiến kịp khu vực và thế giới. Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã đề ra nhiều chủ trương, đường lối, chính sách thiết thực, hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, chuyển đổi cơ cấu lao động, đáp ứng yêu cầu của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tạo nhiều việc làm cho người lao động, giảm tỷ lệ thất nghiệp, góp phần nâng cao đời sống của người dân, xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020 đã được thông qua tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng, nêu rõ: “Giải quyết việc làm là yếu tố quyết định để phát huy nhân tố con người, ổn định và phát triển kinh tế, tạo sự gắn kết cung cầu, đáp ứng nguyện vọng chính đáng và yêu cầu bức xúc của nhân dân”. Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI cũng xác định cần thiết phải: “Phát triển thị trường lao động trong mọi khu vực kinh tế tạo sự gắn kết cung cầu lao động, phát huy tính tích cực của người lao động trong học nghề, tự tạo và tìm việc làm. Tập trung giải quyết tốt chính sách lao động, việc làm và thu nhập”. Bình Dương với cơ cấu kinh tế: Công nghiệp - Dịch vụ - Nông nghiệp đã và đang là điểm đến có sức hút lớn về việc làm đối với người lao động. Công tác quản lý nước về việc làm trên địa bàn tỉnh đã đạt được những thành tựu nhất định: công tác xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản 1
  10. quy phạm pháp luật về việc làm được thực hiện đúng quy định, kịp thời, đúng thời điểm; công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về việc làm được triển khai, thực hiện sâu rộng đến tất cả với các nhóm đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức, các doanh nghiệp, tổ chức, nhân nhân sử dụng lao động và người lao động trên địa bàn tỉnh; công tác giải quyết việc làm, tư vấn – giới thiệu việc làm và hỗ trợ phát triển thị trường lao động đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận; công tác thanh tra, kiểm tra được duy trì thường xuyên; tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật; giải quyết kịp thời những đơn khiếu nại, tố cáo bức xúc của người lao động... Bên cạnh đó, các cơ sở sản xuất kinh doanh, các chủ thể sử dụng lao động cũng đã áp dụng nhiều biện pháp tìm kiếm, tuyển dụng lao động nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường lao động của mình. Tuy nhiên, cũng phải khách quan thấy rằng, công tác quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương trong những năm qua vẫn còn một số hạn chế: Việc tổ chức thực hiện các quy định pháp luật, chính sách của Nhà nước về việc làm ở Bình Dương còn chưa có tính sáng tạo để phát huy tiềm năng, thế mạnh đặc thù của địa phương; công tác tuyên truyền, tổ chức thực hiện các chính sách về lao động, việc làm còn chậm, gặp nhiều khó khăn do số lượng đối tượng lớn; trung tâm dịch vụ việc làm còn hạn chế về khả năng tư vấn, giới thiệu việc làm và thu thập thông tin về cung - cầu lao động; việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động dịch vụ việc làm, trong tiếp nhận, giải quyết các thủ tục hành chính và quản lý nhà nước về lao động còn hạn chế… Xuất phát từ thực trạng đó, cần thiết phải đổi mới công tác quản lý nhà nước về việc làm ở tỉnh Bình Dương để một mặt giải quyết tốt vấn đề việc làm trên địa bàn tỉnh, mặt khác thu hút đầu tư để phát triển kinh tế tỉnh nhà. Với tất cả những vấn đề nêu trên, học viên quyết định chọn đề tài 2
  11. “Quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương” làm luận văn tốt nghiệp thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu của đề tài Trong những năm gần đây, công tác quản lý nhà nước về việc làm đã và đang được các cơ quan quản lý nhà nước quan tâm, đã có nhiều công trình nghiên cứu và làm rõ công tác quản lý việc làm ở nhiều góc độ tiếp cận, đối tượng, phạm vi khác nhau của các ngành khoa học như: xã hội học, kinh tế học, chính sách công, quản lý công… Nghiên cứu về lĩnh vực này, có thể khái quát thành 2 nhóm tiêu biểu sau: Thứ nhất, nhóm các công trình nghiên cứu về lao động, việc làm: Đinh Đăng Định (2004), “Một số vấn đề về lao động, việc làm và đời sống NLĐ ở Việt Nam hiện nay”. Đề tài đã đi sâu phân tích cơ cấu lao động, khả năng giải quyết việc làm, thực trạng lao động và việc làm ở Việt Nam. Trên cơ sở đó, đề xuất phương hướng và giải pháp mang tính định hướng về các chương trình phát triển công nghiệp, dịch vụ, khuyến khích xã hội hóa dịch vụ công nhằm nâng cao chất lượng nguồn lao động và giải quyết việc làm ở Việt Nam trong thời gian tới. Ngân hàng Thế giới, "Cải cách Giáo dục và đào tạo nghề". Công trình đi sâu nghiên cứu kinh nghiệm về cải cách giáo dục và đào tạo nghề của các nước các nước chậm phát triển, các nước phát triển và các nước đang chuyển đổi. Từ đó khẳng định, mỗi quốc gia, mỗi nền kinh tế có những điều kiện cụ thể khác nhau về cải cách hệ thống dạy nghề nhưng đều tập trung vào một vấn đề cốt lõi cần được giải quyết là làm thế nào để cải cách hệ thống giáo dục nghề nghiệp hiện nay phù hợp với thị trường lao động. Bùi Tôn Hiến, “Nghiên cứu việc làm của lao động qua đào tạo nghề ở Việt Nam”. Đề tài đã đi sâu nghiên cứu những vấn đề về lý luận và thực tiễn về việc làm của lao động qua đào tạo nghề ở Việt Nam như thực trạng thị 3
  12. trường lao động, việc làm của lao động kỹ thuật, lao động đã qua đào tạo nghề và việc phát triển hệ thống cung đào tạo sao cho phù hợp với nhu cầu của thị trường. Thứ hai, nhóm các công trình nghiên cứu về công tác quản lý việc làm: Bùi Đức Hoàng (2009), Nghiên cứu giải pháp chủ yếu nhằm tạo việc làm cho thanh niên nông thôn huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình. Đề tài đã chỉ ra các nguyên nhân dẫn đến thiếu việc làm đối với lao động nông thôn nói chung, thanh niên nông thôn nói riêng; từ đó đề xuất các giải pháp chuyển đổi việc làm và cách thức tạo việc làm cho đối tượng trên. Trần Thị Minh Phương (2015), Giải pháp tạo việc làm cho lao động nông thôn thành phố Hà Nội trong bối cảnh đô thị hoá. Đề tài đã đi sâu phân tích cơ sở lý luận và thực tiễn về việc làm cho lao động nông thôn; nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến tạo việc làm cho lao động nông thôn trong bối cảnh đất nước đang trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, quá trình đô thị hoá diễn ra với tốc độ nhanh, đặc biệt là ở Hà Nội; phân tích sự tác động của những chính sách, quy định của pháp luật đến công tác việc làm và hỗ trợ tạo việc làm cho lao động nông thôn; đồng thời đề xuất các giải pháp tăng cường khả năng tạo việc làm cho khu vực này. Nguyễn Thị Kim Oanh (2017), “Quản lý nhà nước về việc làm cho lao động nữ trên địa bàn tỉnh Quảng Bình”. Đề tài đã đi sâu phân tích các đặc trưng về lao động và thực trạng công tác giải quyết việc làm cho lao động nữ tại tỉnh Quảng Bình; từ đó đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về việc làm cho lao động nữ tại địa phương. Trần Thị Mai Hương (2018), “Quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho ngư dân ven biển trên địa bàn thành phố Đà Nẵng”. Đề tài đã hệ thống hóa cơ sở lý luận của công tác quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho ngư dân ven biển thành phố Đà Nẵng. Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực 4
  13. trạng công tác quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho ngư dân. Tác giả đã đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về giải quyết việc làm cho ngư dân ven biển trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Có thể thấy, tất cả các công trình nghiên cứu trên đều khẳng định vai trò quan trọng vấn đề việc làm và giải quyết việc làm. Các công trình nghiên cứu đều tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau từ lý luận, thực tiễn đến pháp lý. Tuy nhiên, các công trình nêu trên chủ yếu đề cập đến vấn đề việc làm và giải quyết việc làm cho lao động nói chung; việc nghiên cứu đề cập đến nội dung Quản lý nhà nước về việc làm cho lao động còn tương đối ít hoặc tiếp cận với độ sâu rộng, mức độ đầy đủ còn hạn chế, đặc biệt còn chưa có các nghiên cứu có tính toàn diện, toàn trình về công tác quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn cấp tỉnh ở nước ta nói chung, trên địa bàn tỉnh Bình Dương nói riêng. Trên địa bàn tỉnh Bình Dương cho đến nay, chưa có công trình nghiên cứu chính thức nào về vấn đề này. Vì vậy việc lựa chọn đề tài của tác giả là phù hợp, đảm bảo không có sự trùng lắp. Kết quả của các công trình nêu trên sẽ là nguồn tài liệu quý báu để tác giả kế thừa và thực hiện đề tài “Quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương”. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Làm rõ thực trạng quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương, từ đó đề xuất một số giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương trong thời gian tới. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa cơ sở khoa học về quản lý nhà nước về việc làm. - Phân tích và đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương. 5
  14. - Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Luận văn nghiên cứu quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Về nội dung: Nghiên cứu nội dung quản lý nhà nước về việc làm ở cấp tỉnh. Về không gian: Luận văn nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Dương. Về thời gian: Các số liệu, thông tin được sử dụng phân tích trong phần thực trạng chủ yếu trong giai đoạn 2010-2019. Tuy nhiên, để đảm bảo tính hệ thống, luận văn có đề cập đến một số vấn đề liên quan ở giai đoạn trước và sau thời gian trên. 5. Phương pháp nghiên cứu của luận văn - Về phương pháp luận: Luận văn sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử để phân tích cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý nhà nước về việc làm ở tỉnh Bình Dương. - Về phương pháp nghiên cứu: tác giả sử dụng kết hợp hai phương pháp chính là phân tích, tổng hợp và phương pháp lịch sử, lôgíc. Phương pháp phân tích, tổng hợp được quán triệt trong trình bày thực trạng công tác quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương, là cơ sở cho việc đúc rút các nhận xét và kết luận. Phương pháp lịch sử được sử dụng trong việc xem xét, nghiên cứu các số liệu, sự kiện dưới dạng tổng quát qua các năm, từ đó vạch ra bản chất, khuynh hướng vận động của đối tượng nghiên cứu. Phương pháp lôgíc được thể hiện trong trình bày từng chương, tiết, đặc biệt là những vấn đề mang tính khái quát như đúc rút nhận xét và tổng kết 6
  15. kinh nghiệm. Bên cạnh đó, luận văn sử dụng phương pháp thu thập và xử lý tài liệu thứ cấp. Phương pháp này được sử dụng để thu thập, nắm bắt thông tin thực tế và lấy số liệu trực tiếp từ các đơn vị quản lý tại địa phương, kết hợp số liệu hiện có liên quan đến đề tài nghiên cứu để phân tích, đánh giá thực trạng và đề ra giải pháp. Ngoài ra luận văn còn sử dụng phương pháp thống kê, so sánh, đánh giá, diễn dịch, quy nạp… 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận - Đề tài cung cấp những vấn đề lý luận và thực tiễn quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương để phục vụ công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học. - Kết quả của luận văn góp phần cung cấp thêm những cơ sở khoa học cho các cơ quan, ban ngành của tỉnh tham khảo trong quá trình thực hiện chính sách tạo việc làm của tỉnh Bình Dương. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Về mặt thực tiễn, từ phân tích thực trạng quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương giai đoạn 2010-2019, luận văn chỉ ra những kết quả đạt được, những mặt hạn, nguyên nhân và đề xuất các giải pháp phương hướng nhằm thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương. Đây là những đánh giá và đề xuất có căn cứ lý luận và thực tiễn và có tính khả thi. Vì vậy, luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo tốt cho tỉnh Bình Dương nói chung và Sở Lao động - Thương binh và xã hội tỉnh Bình Dương nói riêng và các tỉnh có điều kiện kinh tế - xã hội tương tự. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu thành 3 chương, 9 tiết: Chương 1: Cơ sở khoa học của quản lý nhà nước về việc làm ở cấp tỉnh 7
  16. Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương Chương 3: Định hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương 8
  17. Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ VIỆC LÀM Ở CẤP TỈNH 1.1. Những vấn đề chung về việc làm 1.1.1. Khái niệm, đặc điểm việc làm Việc làm là khái niệm được nhiều nhà khoa học quan tâm, tìm hiểu. Ở các ngành khoa học khác nhau như: xã hội học, kinh tế học, chính sách công, quản lý công… mỗi tác giả đưa ra những quan niệm khác nhau về thuật ngữ “việc làm”. Cho đến nay vẫn chưa có một định nghĩa chung mang tính khái quát bao trùm về việc làm. Dưới góc độ lý luận, C. Mác cho rằng: “Việc làm là phạm trù để chỉ trạng thái phù hợp giữa sức lao động và những điều kiện cần thiết (vốn, tư liệu sản xuất, công nghệ…) để sử dụng sức lao động đó” [8, tr.125]. Dưới góc độ kinh tế - xã hội: việc làm thường được biểu hiện dưới ba hình thức sau đây: Một là, việc làm là làm một công việc để nhận tiền lương, tiền công hoặc hiện vật... Điều này có thể hiểu là việc người lao động bỏ công sức lao động và được nhận lại thành quả lao động của chính mình sau một quá trình tham gia vào hoạt động lao động có thể bằng chân tay hoặc lao động bằng trí óc. Hai là, việc làm tạo ra thu nhập. Tuy nhiên hoạt động lao động này phải phù hợp với chuẩn mực của xã hội dưới góc độ pháp lý, một hoạt động lao động sẽ không được coi là việc làm nếu hoạt động lao động tạo đó ra thu nhập nhưng trái pháp luật và không được pháp luật thừa nhận. Ba là, yếu tố lao động trong việc làm phải có tính hệ thống, tính thường xuyên và tính nghề nghiệp. Theo quan niệm quốc tế: Tổ chức Lao động quốc tế (Viết tắt là ILO) đã đưa ra quan niệm về người có việc làm với các biểu hiện như sau: “Người có 9
  18. việc làm là những người làm một việc gì đó, được trả tiền công, có lợi nhuận hoặc được thanh toán bằng hiện vật, hoặc những người tham gia vào các hoạt động mang tính chất tự tạo việc làm vì thu nhập hay vì lợi ích gia đình, không nhận được tiền công hay hiện vật” [5, tr.47]. Như vậy, người có việc làm bao gồm những người lao động đang làm việc có thu nhập đem lại vật chất để nuôi sống cho bản thân, gia đình hoặc mang lại lợi ích cho xã hội. Đây là khái niệm được phần đông các quốc gia đang sử dụng bởi tính mềm dẻo, phù hợp với nền kinh tế thị trường theo hướng hiện đại. Ở Việt Nam, theo quy định tại Khoản 1 Điều 9 Bộ Luật Lao động năm 2012 và khoản 2 Điều 3 Luật Việc làm năm 2013 thì: “Việc làm là hoạt động lao động tạo ra thu nhập mà không bị pháp luật cấm” [23]. Theo quan điểm trên, nội hàm của khái niệm việc làm được cấu thành bởi 3 yếu tố là hoạt động lao động, tạo ra thu nhập và hoạt động đó phải hợp pháp, cụ thể: Thứ nhất, việc làm phải là hoạt động lao động của con người, thể hiện sự tác động của sức lao động vào tư liệu sản xuất để tạo ra sản phẩm, dịch vụ. Thứ hai, việc làm là hoạt động tạo ra thu nhập. Thu nhập chính là nhân tố quan trọng, vừa là mục tiêu, vừa là động lực thúc đẩy NLĐ làm việc để tạo ra của cải, vật chất, tinh thần cho bản thân, gia đình và cho xã hội. Thứ ba, hoạt động lao động tạo ra thu nhập chỉ được coi là việc làm khi hoạt động đó không bị pháp luật cấm. Quan điểm về việc làm nêu tại Bộ Luật Lao động năm 2012 ở nước ta là tương đối rộng, linh hoạt và mềm dẻo. Trong phạm vi của luận văn tác giả sử dụng khái niệm này để làm cơ sở cho công tác nghiên cứu. 1.1.2. Giải quyết việc làm Giải quyết việc làm cho người lao động là một trong những nội dung cơ bản của chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia. Có thể hiểu, 10
  19. giải quyết việc làm cho người lao động là tạo ra các cơ hội cho người lao động có việc làm phù hợp với năng lực và sở trường của mình. Theo nghĩa rộng: Giải quyết việc làm là tổng thể những biện pháp, chính sách của nhà nước, cộng đồng và bản thân người lao động nhằm tạo điều kiện thuận lợi để đảm bảo cho mọi người có khả năng lao động trong xã hội có việc làm. Theo nghĩa hẹp: Giải quyết việc làm là các biện pháp nhằm tạo ra việc làm cho người lao động (chủ yếu hướng vào đối tượng thất nghiệp, thiếu việc làm) nhằm duy trì tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp nhất. 1.1.3. Vai trò của việc làm và giải quyết việc làm 1.1.3.1. Đối với kinh tế - xã hội Về mặt kinh tế: việc làm gắn liền với vấn đề sản xuất. Vì vậy, hiệu quả của việc giải quyết tốt vấn đề việc làm cũng chính là hiệu quả của sản xuất. Kinh tế phát triển sẽ tạo điều kiện để giải quyết tốt vấn đề việc làm và ngược lại, nếu không giải quyết tốt vấn đề việc làm và thất nghiệp thì đó sẽ là những yếu tố kìm hãm sự tăng trưởng của kinh tế. Về mặt xã hội: bảo đảm việc làm là chính sách xã hội có hiệu quả to lớn trong vấn đề phòng, chống, hạn chế các tiêu cực xã hội, giữ vững được kỉ cương, nề nếp xã hội. Thất việc và việc làm không đầy đủ, thu nhập thấp là tiền đề của sự đói nghèo, thậm chí là điểm xuất phát của tệ nạn xã hội. Các tệ nạn của xã hội như tội phạm, ma túy, mại dâm, có nguyên nhân cốt lõi là từ vấn đề việc làm và thất nghiệp. 1.1.3.2. Đối với chính trị, pháp lý Hậu quả của việc thất nghiệp, thiếu việc làm không những ảnh hưởng tới kinh tế - xã hội mà còn đe dọa lớn đối với an ninh và sự ổn định của mỗi quốc gia... Việc làm đã, đang và luôn là vấn đề gay cấn nhạy cảm đối với từng cá nhân, từng gia đình đồng thời cũng là vấn đề xã hội lâu dài, cấp bách nếu 11
  20. không được giải quyết tốt có thể trở thành vấn đề chính trị. Trên bình diện pháp lý: việc làm là phạm trù thuộc quyền cơ bản của con người, đóng vai trò là cơ sở hình thành, duy trì và là nội dung của quan hệ lao động. Khi việc làm không còn tồn tại, quan hệ lao động cũng theo đó mà triệt tiêu, không còn nội dung, không còn chủ thể. 1.1.3.3. Đối với quốc gia, quốc tế Đối với mỗi quốc gia: chính sách việc làm và giải quyết việc làm là bộ phận có vị trí quan trọng đặc biệt trong hệ thống các chính sách xã hội nói riêng và trong tổng thể chính sách phát triển kinh tế xã hội nói chung. Chính sách xã hội của nhà nước ở hầu hết các quốc gia đều tập trung vào một số các lĩnh vực như thị trường lao động, bảo đảm việc làm, bảo hiểm xã hội… Chính sách việc làm là chính sách cơ bản nhất của quốc gia, góp phần bảo đảm an toàn, ổn định và phát triển xã hội. Đối với quốc tế: vấn đề lao động việc làm không chỉ dừng lại ở phạm vi quốc gia mà nó còn có tính toàn cầu hóa, tính quốc tế sâu sắc. Vấn đề hợp tác, đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài cũng được đặt ra đồng thời với việc chấp nhận lao động ở nước khác đến làm việc tại nước mình. Điều này giúp cân bằng lao động. 1.2. Cơ sở pháp lý của quản lý nhà nước về việc làm 1.2.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của quản lý nhà nước về việc làm 1.2.1.1. Khái niệm Theo từ điển Luật học định nghĩa “Quản lý nhà nước là hoạt động thực thi quyền lực Nhà nước do cơ quan nhà nước thực hiện nhằm xác lập một trật tự ổn định và phát triển xã hội theo những mục tiêu mà tầng lớp cầm quyền theo đuổi. Quản lý nhà nước theo nghĩa rộng bao gồm toàn bộ hoạt động của cả bộ máy nhà nước từ lập pháp, hành pháp đến tư pháp vận hành như một thực thể thống nhất. Theo nghĩa hẹp là hướng dẫn chấp hành, điều hành, quản 12
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học
320 tài liệu
1253 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
14=>2