Luận văn Thạc sĩ Quản trị nhân lực: Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:135

Thêm vào BST

Báo xấu

17
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn "Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội" nhằm đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội thời gian vừa qua. Từ đó đưa ra định hướng và các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường của quận Hai Bà Trưng trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản trị nhân lực: Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG ĐOÀN CAO LAN ANH NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP PHƯỜNG THUỘC QUẬN HAI BÀ TRƯNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ NHÂN LỰC MÃ SỖ: 8 34 04 04 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. HÀ VĂN SỸ HÀ NỘI, NĂM 2022
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn thạc sĩ “Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội” là công trình nghiên cứu độc lập do tác giả thực hiện dưới sự hướng dẫn của TS. Hà Văn Sỹ. Luận văn chưa được công bố trong bất cứ công trình nghiên cứu nào. Các số liệu, nội dung được trình bày trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng, hợp lệ và đảm bảo tuân thủ các quy định về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Tôi xin chịu trách nhiệm về toàn bộ nội dung của luận văn thạc sĩ. Tác giả luận văn Cao Lan Anh
LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên học viên xin gửi lời cảm ơn tới Ban Giám hiệu, các Thầy giáo, Cô giáo và nhất là các Thầy Cô giáo khoa Sau đại học Trường Đại học Công Đoàn đã trang bị cho học viên nhiều kiến thức và đã tạo điều kiện tốt nhất cho học viên thực hiện đề tài này. Học viên xin được cảm ơn chân thành sâu sắc Tiến sĩ Hà Văn Sỹ - Giảng viên hướng dẫn trực tiếp đã chỉ bảo tận tình và giúp đỡ học viên trong suốt quá trình từ lựa chọn đề tài, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Tôi xin được cảm ơn các cô, các chú, các anh, các chị đang công tác tại Ủy ban nhân dân các phường trên địa bàn quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội đã giúp đỡ tận tình trong việc thu thập số liệu, tư liệu và tham gia những ý kiến quí báu trong quá trình nghiên cứu thực tế. Trong quá trình thực hiện đề tài, còn có những hạn chế chủ quan và khách quan, do đó không tránh khỏi những thiếu sót, tôi rất mong nhận được sự nhận xét và đóng góp ý kiến của các thầy, cô giáo và độc giả để đề tài được hoàn thiện và có tính khả thi hơn nữa. Xin trân trọng cảm ơn!
MỤC LỤC Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các chữ viết tắt Danh mục bảng MỞ ĐẦU............................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................... 1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu ...................................................................... 2 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................... 4 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.................................................................... 5 5. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................. 5 6. Đóng góp mới của đề tài .................................................................................. 6 7. Cấu trúc của luận văn ....................................................................................... 7 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP PHƯỜNG ............................................................................ 8 1.1. Một số khái niệm cơ bản liên quan............................................................ 8 1.1.1. Đội ngũ công chức ..................................................................................... 8 1.1.2. Đội ngũ công chức cấp phường ................................................................. 8 1.1.3. Chất lượng đội ngũ công chức cấp phường ............................................... 9 1.1.4. Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường .............................. 11 1.2. Đặc điểm, tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ công chức cấp phường .............................................................................................................. 12 1.2.1. Đặc điểm của đội ngũ công chức cấp phường ......................................... 12 1.2.2. Tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ công chức cấp phường ................. 14 1.3. Các hoạt động nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường........... 24 1.3.1. Tuyển chọn và bố trí công việc ................................................................ 24 1.3.2. Đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ công chức ................................................ 25 1.3.3. Đánh giá thực hiện công việc của đội ngũ công chức ............................. 26
1.3.4. Hoạt động chăm sóc sức khỏe.................................................................. 27 1.3.5. Hệ thống thù lao cho đội ngũ công chức ................................................. 27 1.3.6. Thăng tiến, hạ chức .................................................................................. 28 1.3.7. Khen thưởng, kỷ luật đội ngũ công chức ................................................. 29 1.3.8. Văn hóa công sở ....................................................................................... 30 1.3.9. Tạo môi trường làm việc thuận lợi........................................................... 31 1.3.10. Quy tắc ứng xử ....................................................................................... 32 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ công chức cấp phường .............................................................................................................. 33 1.4.1. Các yếu tố bên ngoài tổ chức ................................................................... 33 1.4.2. Các yếu tố bên trong tổ chức.................................................................... 34 1.5. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường của một số địa phương trong nước và bài học rút ra đối với quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội ................................................................................ 38 1.5.1. Kinh nghiệm về nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường ở một số địa phương .............................................................................................. 38 1.5.2. Bài học rút ra về nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội .................................................... 42 Tiểu kết chương 1 ............................................................................................. 44 Chương 2. THỰC TRẠNG NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP PHƯỜNG THUỘC QUẬN HAI BÀ TRƯNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ..................................................................................................................... 45 2.1. Giới thiệu khái quát quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội............... 45 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên .................................................................................... 45 2.1.2. Một số đặc điểm có ảnh hưởng tới nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường của quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội ........................... 47 2.2. Thực trạng nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội ............................................... 51 2.2.1. Thực trạng tuyển dụng bố trí, sắp xếp ..................................................... 59
2.2.2. Thực trạng hoạt động đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ công chức ............. 61 2.2.3. Thực trạng đánh giá thực hiện công việc ................................................. 65 2.2.4. Thực trạng hoạt động chăm sóc sức khỏe ................................................ 70 2.2.5. Thực trạng hệ thống thù lao cho đội ngũ công chức................................ 76 2.2.6. Thực trạng thăng tiến, hạ chức................................................................. 78 2.2.7. Thực trạng khen thưởng, kỷ luật đội ngũ công chức ............................... 81 2.2.8. Thực trạng xây dựng môi trường làm việc .............................................. 82 2.2.9. Thực trạng xây dựng và ban hành quy tắc ứng xử................................... 84 2.3. Đánh giá thực trạng nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường quận Hai Bà Trưng ............................................................................ 85 2.3.1. Ưu điểm .................................................................................................... 85 2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân ............................................................... 87 Tiểu kết chương 2 ............................................................................................. 91 Chương 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP PHƯỜNG THUỘC QUẬN HAI BÀ TRƯNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ..................................................................................................................... 92 3.1. Mục tiêu, phương hướng nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội ................................ 92 3.1.1. Mục tiêu.................................................................................................... 92 3.2.2. Phương hướng .......................................................................................... 93 3.2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội ............................................... 94 3.2.1. Hoàn thiện tiêu chuẩn vị trí công việc đội ngũ công chức ...................... 94 3.2.2. Xây dựng kế hoạch nhân lực dài hạn ....................................................... 96 3.2.3. Nâng cao chất lượng công tác quy hoạch đội ngũ công chức cấp phường .... 98 3.2.4. Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng đối với đội ngũ công chức cấp phường ........................................................................ 100 3.2.5. Hoàn thiện, chuẩn hóa các chức danh đội ngũ công chức cấp phường105
3.2.6. Hoàn thiện công tác tuyển dụng, bố trí và sử dụng đội ngũ công chức cấp phường ....................................................................................................... 107 3.2.7. Ban hành các chính sách khen thưởng, kỷ luật, tạo động lực lao động hợp lý cho đội ngũ công chức cấp phường ...................................................... 109 3.2.8. Hoàn thiện công tác đánh giá đội ngũ công chức cấp phường .............. 110 3.2.9. Đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cần thiết cho công chức cấp phường ........................................................ 112 Tiểu kết chương 3 ........................................................................................... 113 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .................................................................... 114 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................... 118 PHỤ LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT BHXH Bảo hiểm phường hội BHYT Bảo hiểm y tế CMNV Chuyên môn nghiệp vụ LLCT Lý luận chính trị THPT Trung học phổ thông UBND Ủy ban nhân dân
DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1. Giá trị sản xuất các ngành trên địa bàn quận Hai Bà Trưng ............. 47 Bảng 2.2. Quy mô và cơ cấu của đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 - 2021 .............................................. 51 Bảng 2.3. Số lượng của đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 - 2021........................................................... 52 Bảng 2.4. Cơ cấu phân theo giới tính của đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 - 2021 ........................... 53 Bảng 2.5. Trình độ văn hóa của đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 - 2021 .............................................. 54 Bảng 2.6. Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 – 2021 ............. 55 Bảng 2.7. Trình độ lý luận chính trị của đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 – 2021 ..................................... 56 Bảng 2.8. Trình độ ngoại ngữ của đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 – 2021.............................................. 57 Bảng 2.9. Trình độ tin học của đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 – 2021 .................................................... 58 Bảng 2.10. Số lượng hồ sơ ứng tuyển, trúng tuyển được tuyển dụng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 - 2021...... 59 Bảng 2.11. Tình hình đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 – 2021 ........................... 62 Bảng 2.12. Tình hình đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức cấp phường của quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội qua 3 năm 2019-2021 ....... 63 Bảng 2.13. Bảng kết quả khảo sát công tác đào tạo, nâng cao trình độ cho đội ngũ công chức thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019-2021 ..... 64 Bảng 2.14. Kết quả đánh giá đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 – 2021 .................................................... 67
Bảng 2.15. Cơ cấu phân theo giới tính của đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 - 2021 ........................... 71 Bảng 2.16. Kết quả về sức khỏe của đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 - 2021 ..................................... 72 Bảng 2.17. Số liệu về việc tham gia các hoạt động thể thao của đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 - 2021 .. 73 Bảng 2.18. Số liệu về việc tham gia các phong trào văn nghệ của đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 - 2021 .. 74 Bảng 2.19. Số liệu về việc tham gia tham quan du lịch của đội ngũ đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 - 2021 ..... 75 Bảng 2.20. Số liệu về việc tham gia công tác vệ sinh của đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 - 2021........ 75 Bảng 2.21. Bảng lương chi tiết một số ngạch của đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng .................................................. 77 Bảng 2.22. Ngân sách khen thưởng của đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019–2021 ....................................... 78 Bảng 2.23. Số liệu về quy hoạch đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng giai đoạn 2019 – 2021.............................................. 79 Bảng 2.24. Số lượng đội ngũ công chức cấp phường điều động, luân chuyển của quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội qua 3 năm 2019-2021.......... 80 Bảng 2.25. Kết quả khảo sát của hoạt động tinh thần ........................................ 83
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong hệ thống chính trị ở Việt Nam, chính quyền cấp phường (sau đây gọi chung là cấp phường) có một vị trí rất quan trọng, là cầu nối trực tiếp của hệ thống chính quyền nhà nước với nhân dân, thực hiện hoạt động quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế, văn hoá, phường hội, an ninh trật tự, an toàn phường hội ở địa phương theo thẩm quyền được phân cấp, đảm bảo cho các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước được triển khai thực hiện trong cuộc sống. Đội ngũ công chức cấp phường là lực lượng tiếp xúc trực tiếp, gần nhất với nhân dân, tiếp thu và phản ánh những tâm tư, nguyện vọng của nhân dân tới các cấp có thẩm quyền, là cầu nối giữa nhân dân địa phương với Đảng, Nhà nước. Chính vì vậy, những chính sách, chế độ của Đảng và Nhà nước có đến được tay nhân dân hay không đều dựa vào kết quả thực hiện công việc của đội ngũ công chức cơ sở này. Việc lựa chọn đúng người thật sự có tâm, có tài, có đủ tiêu chuẩn chính trị và việc bố trí, sắp xếp, sử dụng đội ngũ công chức cấp phường có vai trò, ý nghĩa hết sức quan trọng. Làm sao để đội ngũ công chức không chỉ phát huy được năng lực, sở trường của mình mà còn là tấm gương để người khác noi theo. Thực tiễn chỉ ra rằng đội ngũ công chức cấp phường luôn phải đối đối diện với một khối lượng công việc rất lớn, đa dạng và phức tạp, liên quan đến tất cả mọi mặt của đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, phường hội, an ninh, quốc phòng. Vì vậy, chất lượng đội ngũ công chức cấp phường có tác động đến lớn đến hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện các chủ trương chính sách của Đảng và nhà nước. Đây cũng là lý do nguyên nhân vì sao trong những năm qua, đội ngũ công chức cấp phường ở trên cả nước đã được chú trọng phát triển cả về số lượng và chất lượng. Nhờ đó, năng lực đội ngũ công chức cấp phường đã được cải thiện đáng kể, góp phần tích cực vào quá trình đổi mới
2 của đất nước, tác động hiệu quả lên quá trình phát triển kinh tế địa phương và cải thiện cuộc sống cho người dân. Quận Hai Bà Trưng là một trong số 12 quận của thành phố Hà Nội với số lượng đội ngũ công chức cấp phường khá đông đảo. Song, trên thực tế chất lượng đội ngũ công chức cấp phường vẫn còn tồn tại nhiều bất cập: trình độ, năng lực chuyên môn còn hạn chế, hầu hết chưa được đào tạo cơ bản, đúng chuyên ngành; ý thức tổ chức kỷ luật, tác phong lề lối làm việc chưa thật chuyên nghiệp; một bộ phận đội ngũ công chức còn vướng vào một số thói hư, tật xấu: uống rượu trong giờ làm việc, nhũng đoạn, sách nhiễu, gây phiền hà cho nhân dân, nhiều trường hợp còn hối lộ cấp trên… đặc biệt khi Nghị quyết Hội nghị Trung ương VI khoá XII của Đảng đi vào cuộc sống thì vấn đề nâng cao chất lượng chất lượng đội ngũ công chức cấp phường ở địa phương là đòi hỏi cấp thiết trong thời gian tới. Nhận thức được tầm quan trọng của chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trong sự nghiệp đổi mới và phát triển đất nước, với thực tiễn trên tôi chọn đề tài: “Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội” làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sĩ của mình. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường đã được các nhà nghiên cứu khoa học phường hội và các nhà hoạt động chính trị quan tâm nghiên cứu dưới nhiều góc độ khác nhau, có thể kể đến một số công trình nghiên cứu sau: Nguyễn Phú Trọng, Trần Xuân Sầm (2013), Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa– hiện đại hóa đất nước, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội. Nội dung luận cứ đưa ra cơ sở lý luận trong sử dụng tiêu chuẩn cán bộ của Đảng phù hợp với từng giai đoạn cách mạng, các quan điểm và phương hướng trong việc nâng cao chất lượng công tác cán bộ. Điểm nổi bật của luận cứ là việc
3 đưa ra nội dung, “tiêu chuẩn hóa cán bộ” đây là một quan điểm đổi mới trong công tác cán bộ mà tác giả có thể vận dụng và kế thừa trong luận văn của mình để đưa ra các tiêu chuẩn hóa đội ngũ công chức phù hợp với xu thế phát triển của thời đại và đặc trưng của đội ngũ công chức ở Việt Nam. Nguyễn Ngọc Hiến (Chủ biên – 2015), Các giải pháp thúc đẩy cải cách hành chính ở Việt Nam, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội. Tác giả cuốn sách đã đưa ra quá trình cải cách hành chính ở nước ta, những khó khăn, nguyên tắc và phương pháp thúc đẩy cải cách hành chính. Cải cách đội đội ngũ công chức là một nội dung quan trọng trong nội dung cải cách hành chính của nước ta trong giai đoạn 2010-2021. Luận văn có thể kế thừa những phương pháp cải cách hành chính trong đó có nội dung cải cách đội ngũ công chức phù hợp với đặc điểm của đội ngũ công chức trong giai đoạn hiện nay. Nguyễn Trọng Điền (chủ biên - 2014), Về chế độ công vụ Việt Nam, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia. Công trình nghiên cứu sâu về đội ngũ công chức, công vụ và các cơ sở khoa học để hoàn thiện chế độ công vụ ở Việt Nam hiện nay; đề tài phân tích một cách toàn diện và có hệ thống về lý luận và thực tiễn của chế độ công vụ và cải cách công vụ Việt Nam qua từng thời kỳ, có tham chiếu các mô hình công vụ của các nhà nước tiêu biểu cho các thể chế chính trị khác. Luận giải và đưa ra lộ trình thích hợp cho việc hoàn thiện chế độ đội ngũ công chức trong điều kiện xây dựng nhà nước pháp quyền phường hội chủ nghĩa, Nhà nước của dân, do dân, vì dân dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, qua đề tài này tác giả có thể vận dụng, đánh giá, rút ra bài học kinh nghiệm cho quận Hai Bà Trưng trong thời gian tới. Bùi Thị Hoa (2013), "Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường ở tỉnh Phú Thọ hiện nay", luận văn thạc sĩ Quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia, đề tài khái quát những vấn đề lý luận về đội ngũ công chức cấp phường và chất lượng đội ngũ công chức cấp phường; hệ thống hóa được những quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và những đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước ta về đội ngũ
4 công chức cấp phường. Từ đó đúc kết được những khái niệm và những tiêu chí đánh giá, những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ công chức cấp phường. Xuất phát từ tình hình thực tại đề xuất được một số giải pháp khá cụ thể để nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường ở Phú Thọ nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới. Như vậy, các công trình nghiên cứu trên đã đề cập đến các khía cạnh khác nhau về chất lượng đội ngũ công chức và có những đóng góp nhất định trong việc hoạch định chủ trương, chính sách và tìm ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức ở nước ta. Tuy nhiên, các công trình nghiên cứu trên tập trung chủ yếu về mặt phương pháp luận, hoặc nghiên cứu ở phạm vi rộng (toàn bộ đội ngũ công chức nhà nước) chưa chuyên sâu về đội ngũ công chức cấp phường, mặt khác do nghiên cứu đã lâu nên có nhiều nội dung đã bị lạc hậu so với bối cảnh kinh tế-phường hội có nhiều thay đổi như hiện nay. Đến nay, ở quận Hai Bà Trưng chưa có công trình nghiên cứu nào cụ thể và toàn diện về nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường dưới góc độ khoa học quản trị nhân lực. Do vậy, tác giả nghiên cứu đề tài: “Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội ” là rất cần thiết cả về mặt lý luận và thực tiễn. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1 Mục đích nghiên cứu Đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội thời gian vừa qua. Từ đó đưa ra định hướng và các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường của quận Hai Bà Trưng trong thời gian tới. 3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu - Góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận về nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường. - Phân tích thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội trong những
5 năm qua. - Đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1 . Đối tượng nghiên cứu Luận văn nghiên cứu chất lượng, nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường (gồm các chức vụ và các chức danh được quy định tại khoản 3, Điều 61 Luật CBCC năm 2008). 4.2. Phạm vi nghiên cứu * Phạm vi không gian Đề tài được thực hiện nghiên cứu là 20 phường thuộc quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội. * Phạm vi thời gian Thời gian nghiên cứu từ năm 2019 đến năm 2021 và đề xuất giải pháp đến năm 2025. * Phạm vi nội dung Đề tài nghiên cứu một số nội dung chủ yếu liên quan đến nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường. 5. Phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp thu thập số liệu - Thu thập số liệu thứ cấp: Nguồn số liệu thứ cấp liên quan đến đội ngũ công chức cấp phường được thu thập từ nguồn số liệu của Phòng Nội vụ quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội, Chi cục Thống kê quận Hai Bà Trưng, số liệu báo cáo của các phường, Niên giám Thống kê quận Hai Bà Trưng. Các thông tin liên quan đến cơ sở lý luận về đội ngũ công chức cấp phường được thu thập từ các văn bản quy phạm pháp luật như: Luật, Nghị định, Thông tư, quy định, hướng dẫn về đội ngũ công chức cấp phường, các nghiên cứu và các tài liệu chuyên ngành liên quan.
6 - Thu thập số liệu sơ cấp: Số liệu sơ cấp được xác định là nguồn thông tin quan trọng của đề tài để phân tích thực trạng chất lượng đội ngũ công chức và thực trạng nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường thời gian qua. Bên cạnh đó, số liệu sơ cấp cũng tìm hiểu và đánh giá mức độ đáp ứng công việc của đội ngũ công chức cấp phường trên quan điểm của các đối tượng liên quan. Tác giả tiến hành điều tra bằng phiếu khảo sát ngẫu nhiên 70 đội ngũ công chức cấp phường tương đương 70 phiếu khảo sát trên tổng 459 đội ngũ công chức đang làm việc tại quận Hai Bà Trưng; 70 doanh nghiệp tương đương 70 phiếu khảo sát trên tổng 1.231 doanh nghiệp trên địa bàn quận Hai Bà Trưng và 100 người dân tương đương 100 phiếu khảo sát trên tổng 303.586 người dân có đang sinh sống trên địa bàn quận Hai Bà Trưng. Tổng mẫu điều tra là 240 phiếu. Sau khi điều tra, kết quả điều tra sẽ được kết hợp với kết quả điều tra sâu để làm sạch số liệu trước khi tiến hành phân tích. 5.2. Phương pháp phân tích và xử lý số liệu - Sử dụng phương pháp cụ thể như phân tích thống kê (số tương đối, số tuyệt đối, số bình quân, tỷ trọng, so sánh), phương pháp mô tả, phân tích tổng hợp thông tin thông qua phần mềm Excel. - Phương pháp thống kê mô tả: Sử dụng các chỉ tiêu số tuyệt đối, số tương đối và số bình quân trong thống kê, ngoài ra còn sử dụng tính trung bình… để phân tích kết quả nghiên cứu. 6. Đóng góp mới của đề tài 6.1. Về lý luận Khái quát hóa cơ sở lý luận về nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường. 6.2. Về thực tiễn Luận văn chỉ ra những ưu điểm, nhược điểm của thực trạng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận Hai Bà Trưng, từ đó đề xuất các giải
7 pháp nhằm nâng cao chất lương đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận Hai Bà Trưng đến năm 2015, tầm nhìn năm 2030 và rút ra bài học áp dụng đối với việc nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn các quận, huyện trên cả nước. 7. Cấu trúc của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, nội dung chính của luận văn được chia làm 3 chương, bao gồm: Chương 1: Cơ sở lý luận về nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường; Chương 2: Thực trạng nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường thuộc quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội; Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường trên địa bàn quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội.
8 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP PHƯỜNG 1.1. Một số khái niệm cơ bản liên quan 1.1.1. Đội ngũ công chức Luật Đội ngũ công chức quy định:“Đội ngũ công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - phường hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp Quận; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - phường hội (sau đây gọi chung là đơn vị sự nghiệp công lập), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối với đội ngũ công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật”[20, Tr.2]. Như vậy, thuật ngữ đội ngũ công chức nói chung, đội ngũ công chức cấp phường nói riêng theo quy định tại khoản 3, Điều 4 Luật Đội ngũ công chức: “đội ngũ công chức cấp phường là công dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một chức danh chuyên môn, nghiệp vụ thuộc Ủy ban nhân dân cấp phường, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước” [20]. 1.1.2. Đội ngũ công chức cấp phường Đội ngũ công chức cấp phường có các chức danh: Trưởng Công an; Chỉ huy trưởng Quân sự; Văn phòng - thống kê; Địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường (đối với phường) hoặc địa chính - nông nghiệp - xây dựng và môi trường (đối với phường); Tài chính - kế toán; Tư pháp - hộ tịch; Văn hóa - phường hội [20, tr.4].
9 Đội ngũ công chức cấp phường do cấp Quận quản lý. 1.1.3. Chất lượng đội ngũ công chức cấp phường - Chất lượng Chất lượng là một thuật ngữ đã tồn tại từ lâu trong lịch sử. Trong từng giai đoạn phát triển của sản xuất đã xuất hiện một số định nghĩa về chất lượng: Theo Tổ chức Quốc tế về Tiêu chuẩn hóa, trong tiêu chuẩn ISO 8402:2000 (Quality Management and Quality Assurance), trong dự thảo DIS 9000:2000 đã đưa ra định nghĩa như sau: “Chất lượng là khả năng của tập hợp các đặc tính của một thực thể, tạo cho thực thể đó khả năng thỏa mãn các nhu cầu đã được công bố hay còn tiểm ẩn”. Theo Tiêu chuẩn Pháp: “Chất lượng là tiềm năng của một sản phẩm hay dịch vụ nhằm thỏa mãn nhu cầu người dùng.” Nhưng dù tiếp cận theo cách nào, khái niệm “chất lượng” cũng phải đảm bảo: phù hợp với tiêu chuẩn đã được công bố, phù hợp với những đòi hỏi của người sử dụng, sự kết hợp cả tiêu chuẩn và đòi hỏi của người tiêu dùng. Đó là yêu cầu không thể thiếu được để đánh giá chất lượng của một loại hàng hóa, dịch vụ nào đó. - Chất lượng nguồn nhân lực có thể được hiểu là “trạng thái nhất định của nguồn nhân lực thể hiện mối quan hệ giữa các yếu tố cấu thành bên trong của nguồn nhân lực” [7, Tr.65]. Như vậy, chất lượng của nguồn nhân lực được hiểu là tổng hợp những phẩm chất nhất định về sức khỏe, trí tuệ khoa học, chuyên môn nghề nghiệp, phẩm chất đạo đức, ý chí, niềm tin, năng lực; luôn gắn bó với tập thể, với cộng đồng và tham gia một cách tích cực vào quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. - Chất lượng đội ngũ công chức Chất lượng đội ngũ công chức là chỉ tiêu tổng hợp, đánh giá sức khỏe, phẩm chất đạo đức, trình độ năng lực và khả năng thích ứng của đội ngũ công chức đối với yêu cầu công việc của tổ chức và đảm bảo cho tổ chức thực hiện
10 thắng lợi mục tiêu đã đặt ra. Đây là một loại lao động có tính chất đặc thù riêng, xuất phát từ vị trí, vai trò của chính đội ngũ lao động này. Chất lượng của đội ngũ công chức thể hiện ở trình độ, năng lực chuyên môn, sự hiểu biết về chính trị - phường hội, phẩm chất đạo đức, khả năng thích nghi với sự chuyển đổi của nền kinh tế mới... Chất lượng của đội ngũ công chức còn bao hàm tình trạng sức khỏe, người đội ngũ công chức cần phải có đủ điều kiện sức khỏe để thực thi nhiệm vụ, công việc được giao. Chất lượng của đội ngũ công chức là một trạng thái nhất định của đội ngũ công chức, thể hiện mối quan hệ phối hợp, tương tác giữa các yếu tố, các thành phần cấu thành nên bản chất bên trong của đội ngũ công chức. Chất lượng của cả đội ngũ không phải là sự tập hợp giản đơn số lượng, mà là sự tổng hợp sức mạnh của toàn bộ đội ngũ. Sức mạnh này bắt nguồn từ phẩm chất vốn có bên trong của mỗi đội ngũ công chức và nó được tăng lên gấp bội bởi tính thống nhất của tổ chức, của sự giáo dục, đào tạo, phân công, quản lý và kỷ luật trong đội ngũ. Như vậy, có thể nói chất lượng của đội ngũ công chức bao gồm: - Chất lượng của từng đội ngũ công chức, cụ thể là phẩm chất chính trị, đạo đức, trình độ năng lực và khả năng hoàn thành nhiệm vụ. Chất lượng của từng đội ngũ công chức là yếu tố cơ bản tạo nên chất lượng của cả đội ngũ. - Chất lượng của cả đội ngũ, một chỉnh thể, thể hiện ở cơ cấu đội ngũ được tổ chức khoa học, có tỷ lệ cân đối, hợp lý vì số lượng và độ tuổi bình quân được phân bố trên cơ sở các địa phương, đơn vị và lĩnh vực hoạt động của đời sống phường hội. Như vậy, các yếu tố cấu thành chất lượng đội ngũ công chức không chỉ bao gồm một mặt, một khía cạnh nào đó, mà nó bao gồm cả một hệ thống, được kết cấu như một chỉnh thể toàn diện từ chất lượng của từng đội ngũ công chức (đây là yếu tố cơ bản nhất), cho đến cơ cấu số lượng nam nữ, độ tuổi, thành phần của đội ngũ cùng với việc bồi dưỡng, giáo dục, phân công, quản lý