BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

VÕ CẨM GIANG
TỰ DO HÓA TÀI KHOẢN VỐN TRONG QUAN ĐIỂM
BỘ BA BẤT KHẢ THI Ở VIỆT NAM
Chuyên ngành: Kinh tế Tài chính - Ngân hàng
Mã số: 60.31.12
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
TS. BÙI HỮU PHƯỚC
Tp. Hồ Chí Minh – Năm 2011
LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan luận văn: “Tự do tài khoản vốn trong quan điểm bộ ba bất khả thi ở
Việt Nam” là công trình nghiên cứu của bản thân, được đúc kết từ quá trình học tập
và nghiên cứu thực tiễn trong thời gian qua dưới sự hướng dẫn của TS. Bùi Hữu
Phước.
Tác giả luận văn
Võ Cẩm Giang
LỜI CẢM ƠN
Chân thành cảm ơn Ban giám hiệu Trường Đại học Kinh Tế Thành phố Hồ
Chí Minh đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi học tập và nghiên cứu.
Với tất cả tâm tình trân trọng xin được nói lên lòng biết ơn những gì tôi được
học hỏi từ các Thầy, Cô khoa sau đại học khoa tài chính doanh nghiệp đã tham gia
giảng dạy chương trình Cao học trong thời gian qua.
Chân thành cảm ơn TS. Bùi Hữu Phước, Thầy đã tận tình hướng dẫn và
những ý kiến đóng góp quý báu của Thầy đã giúp tôi có những ý tưởng để hoàn
thành luận án nhỏ này.
Xin trân trọng cảm ơn.
Tác giả luận văn
Võ Cẩm Giang
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1
Tóm lược .................................................................................................................... 2
Dẫn nhập .................................................................................................................... 3
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN .............................................................................. 5
1.1 Lý thuyết bộ ba bất khả thi ............................................................................... 5
1.2 Ảnh hưởng của từng chính sách trong quan điểm bộ ba bất khả thi đến
nền kinh tế .................................................................................................................. 7
1.2.1 Độc lập tiền tệ ............................................................................................. 7
1.2.2 Ổn định tỷ giá ............................................................................................. 7
1.2.3 Tự do hóa tài khoản vốn ............................................................................. 8
1.3 Mặt tích cực của tự do hóa tài khoản vốn ..................................................... 10
1.4 Mặt tiêu cực của tự do hóa tài khoản vốn ..................................................... 11
1.5 Các chỉ số trong mô hình của bộ ba bất khả thi ............................................. 8
1.5.1 Chỉ số độc lập tiền tệ (MI) ...................................................................................... 8
1.5.2 Chỉ số tỷ giá hối đoái cố định (ERS) ..................................................................... 9
1.5.3 Chỉ số mở cửa tài chính (OPEN) ........................................................................... 9
1.6 Kết quả các chỉ số bộ ba bất khả thi ở một số quốc gia ............................... 17
1.7 Bài học kinh nghiệm về tự do hóa tài khoản vốn ở Trung Quốc ................ 20
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TỰ DO HÓA TÀI KHOẢN VỐN CỦA VIỆT
NAM TRONG THỜI GIAN QUA ......................................................................... 27
2.1 Tổng quan nền kinh tế Việt Nam trong thời gian qua ................................. 27
2.1.1 Tăng trưởng GDP .................................................................................................. 27
2.1.2 Lạm phát ................................................................................................................ 29
2.1.3 Chính sách tỷ giá của Việt Nam .......................................................................... 30
2.1.4 Dự trữ ngoại hối .................................................................................................... 33
2.2 Thực trạng dòng vốn FDI ở Việt Nam trong thời gian qua ......................... 35
2.2.1 Giai đoạn từ đầu thập niên 90 đến năm 1996 ..................................................... 36
2.2.2 Giai đoạn từ năm 1997 - 1999 .............................................................................. 37
2.2.3 Giai đoạn từ năm 2000 - 2005 .............................................................................. 38
2.2.4 Giai đoạn từ năm 2006 đến nay ........................................................................... 39
2.3 Thực trạng dòng vốn FPI ở Việt Nam trong thời gian qua ......................... 44
2.3.1 Giai đoạn từ những năm 1990 đến trước khi gia nhập WTO (7/11/2006) ...... 44
2.3.2 Giai đoạn sau khi Việt Nam gia nhập WTO ....................................................... 49
2.4 Vấn đề “Bộ ba bất khả thi” ở Việt Nam ........................................................ 55
2.5 Kết quả tính toán các chỉ số bộ ba bất khả thi ở Việt Nam ......................... 58
2.5.1 Chỉ số độc lập tiền tệ (MI) .................................................................................... 58
2.5.2 Chỉ số ổn định tỷ giá (ERS) .................................................................................. 60
2.5.3 Chỉ số mở cửa thị trường (OPEN) ....................................................................... 63
2.5.4 Quan hệ tuyến tính của các chỉ số trong bộ ba bất khả thi ở Việt Nam ........... 64
2.6 Hiệu quả sự kết hợp các chỉ số của bộ ba bất khả thi Việt Nam trong thời
gian qua .................................................................................................................... 66
2.6.1 Tác động của lý thuyết bộ ba bất khả thi ở Việt Nam ........................................ 68
2.6.2 Sự lựa chọn hiệu quả các chỉ số bộ ba bất khả thi tại Việt Nam ....................... 70
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ........................................................................................ 72
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GỢI Ý CHO VẤN ĐỀ TỰ DO HÓA TÀI KHOẢN
VỐN CỦA VIỆT NAM ........................................................................................... 73
3.1 Dự báo tình hình kinh tế gắn liền với Việt Nam trong giai đoạn 2011 – 2015 .. 73
3.1.1 Tăng trưởng GDP giai đoạn 2011 - 2015 ................................................. 73
3.1.2 Lạm phát ................................................................................................... 74
3.1.3 Tăng trưởng tín dụng ................................................................................ 75
3.1.4 Giảm giá của đồng nội tệ .......................................................................... 75
3.2 Tiến trình tự do hóa tài khoản vốn ................................................................ 75
3.3 Một số gợi ý cho việc thực hiện tự do hóa tài khoản vốn với việc ổn định
kinh tế vĩ mô ............................................................................................................ 78
3.3.1 Một số gợi ý giải pháp hành chính ....................................................................... 78
3.3.2 Một số gợi ý giải pháp thị trường ......................................................................... 81
3.3.3 Một số giải pháp khác ........................................................................................... 82
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ........................................................................................ 86
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 89
PHỤ LỤC 1 : Thống kê lãi suất từ các năm 2000 – 2010 .................................... 90
PHỤ LỤC 2 : Thống kê tỷ giá từ các năm 2000 – 2010 ....................................... 91
PHỤ LỤC 3 : Bảng thống kê các chỉ số độ mở năm 1992 – 2010 ....................... 92