intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

luận văn:Thực trạng và một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác tạo động lực lao động tại Văn phòng Tổng công ty Lâm nghiệp Việt Nam

Chia sẻ: Nguyễn Thị Bích Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:83

129
lượt xem
40
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Không phải ngẫu nhiên mà hiện nay trong các mục thông tin tuyển dụng đều có nội dung về chế độ đãi ngộ “sẽ được làm trong môi trường năng động, chuyên nghiệp; với mức lương cạnh tranh tương xứng với năng lực và đóng góp của bạn; có cơ hội thăng tiến không ngừng; được thử thách và đào tạo trong công việc…”

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: luận văn:Thực trạng và một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác tạo động lực lao động tại Văn phòng Tổng công ty Lâm nghiệp Việt Nam

  1. Lu n văn t t nghi p ----- ----- ÁN T T NGHI P tài: “Th c tr ng và m t s gi i pháp nh m hoàn thi n công tác t o ng l c lao ng t i Văn phòng T ng công ty Lâm nghi p Vi t Nam” 1
  2. Lu n văn t t nghi p L I C M ƠN hoàn thành bài lu n văn này, tôi ã nh n ư c s giúp t n tình và nh ng l i ng viên khích l t phía gia ình, b n bè và các th y cô giáo, c bi t là s hư ng d n t n tình, chu áo c a th y giáo PGS.TS Phan Kim Chi n. Qua ây, tôi xin g i l i c m ơn chân thành nh t n các th y cô giáo, gia ình và b n bè - nh ng ngư i ã luôn giúp , ng viên tôi trong su t quá trình làm lu n văn. M c dù ã có nhi u c g ng song ây là công trình nghiên c u c a m t sinh viên m i bư c u ch p ch ng trên con ư ng nghiên c u khoa h c nên không tránh ư c nh ng thi u sót. Tôi mong s óng góp chân thành c a quý th y cô, b n bè… bài lu n văn này hoàn ch nh hơn n a. Em xin chân thành c m ơn! 2
  3. Lu n văn t t nghi p M CL C L IM U ......................................................................................................... 7 CHƯƠNG 1: LÝ LU N CHUNG V NG L C LAO NG VÀ T O NG L C LAO NG. ..................................................................................... 9 1.1. ng l c lao ng.......................................................................................... 9 1.1.1 Khái ni m ng l c lao ng. .................................................................. 9 1.1.2. Phân bi t ng l c lao ng và ng cơ lao ng. ................................. 11 1.1.3. M i quan h gi a nhu c u, l i ích v i ng cơ, ng l c lao ng. ....... 12 1.2. T o ng l c lao ng. ................................................................................ 13 1.2.1. Khái ni m. ............................................................................................ 13 1.2.2. Các h c thuy t t o ng l c. ................................................................. 14 1.2.2.1. Các h c thuy t v nhu c u c a Maslow, Clayton Alderfer và David Mc. Cleiland. .............................................................................................. 14 1.2.2.2. H c thuy t v thư ng ph t c a Skinner. ......................................... 16 1.2.2.3. H c thuy t kỳ v ng c a Vroom. ..................................................... 17 1.2.2.4. Thuy t h th ng 2 y u t c a Herzberg. ......................................... 17 1.2.2.5. Thuy t v s công b ng c a Stancy Adams. ................................... 18 1.2.2.6. Thuy t t m c tiêu c a Edwin Locke. ........................................... 18 1.2.3. Các y u t nh hư ng nt o ng l c lao ng. ................................. 18 1.2.3.1. Nhóm nhân t xu t phát t b n thân ngư i lao ng ....................... 18 1.2.3.2. Nhóm nhân t xu t phát t phía doanh nghi p ................................ 15 1.2.4. S c n thi t c a t o ng l c lao ng. ................................................. 18 1.2.4.1. i v i b n thân ngư i lao ng: ................................................... 22 1.2.4.2. i v i t ch c: ............................................................................. 23 1.3. Các công c t o ng l c lao ng: ............................................................. 23 1.3.1. Ti n lương, ti n công: ........................................................................... 23 1.3.2. Các khuy n khích tài chính. .................................................................. 27 1.3.2.1. Ti n thư ng. ................................................................................... 24 1.3.2.2. Ph c p. ......................................................................................... 26 3
  4. Lu n văn t t nghi p 1.3.2.3. Phúc l i và d ch v . ........................................................................ 27 1.3.3. Các khuy n khích phi tài chính ............................................................. 28 1.3.3.1. B n thân công vi c: ........................................................................ 29 CHƯƠNG 2: TH C TR NG CÔNG TÁC T O NG L C LAO NG T I VĂN PHÒNG T NG CÔNG TY LÂM NGHI P VI T NAM ................. 31 2.1. Tình hình chung c a T ng công ty. .............................................................. 31 2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a T ng công ty. ............................ 31 2.1.2 Cơ c u t ch c. ...................................................................................... 37 2.1.3. K t qu ho t ng s n xu t kinh doanh ................................................. 36 2.1.4. c i m ngư i lao ng t i Văn phòng T ng công ty .......................... 41 2.2. Th c tr ng công tác t o ng l c t i văn phòng T ng công ty Lâm nghi p Vi t Nam. ........................................................................................................... 40 2.2.1. Ch ti n công, ti n lương ................................................................. 40 2.2.1.1. Nh ng nguyên t c chung ................................................................ 41 2.2.1.2. Ngu n hình thành qu ti n lương ................................................... 42 2.2.1.3. S d ng qu ti n lương .................................................................. 42 2.2.1.4. Quy nh tr lương g n v i k t qu lao ng .................................. 42 2.2.1.5. Quy nh thanh toán ti n lương ...................................................... 49 2.2.1.6. Quy nh thanh toán ti n lương làm thêm gi ................................. 49 2.2.1.7. M t s quy nh kèm theo ch tr lương: ................................... 51 2.2.1.8. ơn giá ti n lương ......................................................................... 51 2.2.2. T o ng l c thông qua ti n thư ng ...................................................... 55 2.2.3. T o ng l c lao ng thông qua tr c p, phúc l i và d ch v ............... 57 2.2.3.1. Phúc l i b t bu c theo quy nh c a pháp lu t. ............................... 57 2.2.3.2. Phúc l i t nguy n: ........................................................................ 57 2.2.4. T o ng l c qua công tác phân công lao ng h p lý. ......................... 58 2.2.5. T o ng l c cho ngư i lao ng thông qua vi c c i thi n i u ki n làm vi c. ................................................................................................................ 59 4
  5. Lu n văn t t nghi p 2.2.6. T o ng l c thông qua công tác qu n lý lao ng và ánh giá k t qu làm vi c: ......................................................................................................... 60 2.2.7. T o ng l c thông qua công tác ào t o và b t cán b . ................... 60 CHƯƠNG 3: M T S GI I PHÁP NH M T O NG L C CHO CÁN B CÔNG NHÂN VIÊN T I VĂN PHÒNG T NG CÔNG TY LÂM NGHI P VI T NAM ........................................................................................................... 66 3.1. Các gi i pháp ra: ..................................................................................... 66 3.1.1. Xây d ng chính sách ti n lương, ti n thư ng h p lý: ............................ 67 3.1.2. V phúc l i. .......................................................................................... 70 3.1.3. Phân tích và ánh giá công vi c th c hi n: ............................................ 71 3.1.4. C i thi n môi trư ng và i u ki n làm vi c. .......................................... 75 3.1.5. C i ti n phương ti n lao ng: .............................................................. 74 3.1.6. y m nh ho t ng ào t o phát tri n ngư i lao ng: ........................ 76 3.1.7. M t s gi i pháp khác: .......................................................................... 78 3.1.7.1. Xây d ng ch làm vi c ngh ngơi h p lý: .................................. 78 3.1.7.2. Kích thích tâm lý cu c s ng: .......................................................... 79 3.1.7.3. T ch c các ho t ng ngo i khoá: ................................................ 80 3.2. M t s ki n ngh i v i nhà nư c v công tác t o ng l c cho ngư i lao ng nói chung:............................................................................................................... 80 3.2.1. Nhà nư c c n ph i i u ch nh s tăng lương và m c lương cơ b n. ..... 80 3.2.2. Nhà nư c ph i tăng thêm s ngày ngh cho ngư i lao ng. .................. 80 K T LU N ........................................................................................................... 80 DANH M C TÀI LI U THAM KH O ............................................................. 81 5
  6. Lu n văn t t nghi p DANH M C B NG BI U, SƠ Sơ 1.1: Quá trình t o ng l c ......................................................................... 13 B ng 1.2: Mô hình l p nhu c u c a Maslow .......................................................... 15 B ng 1.3: Ví d c i m nhu c u, m c tiêu c a m t s lo i ngư i: ...................... 19 Sơ 2.1: Cơ c u t ch c c a t ng công ty ........................................................... 37 B ng 2.2: K t qu ho t ng s n xu t kinh doanh ................................................. 39 B ng 2.3: Cơ c u lao ng trong Văn phòng T ng công ty .................................... 41 B ng 2.4: Xác nh b ng h s i m theo c p b c công vi c áp d ng .................... 48 B ng 2.5: B ng ăng ký k ho ch thêm gi .......................................................... 49 B ng 2.6: B ng thanh toán ti n lương làm thêm gi .............................................. 50 B ng 2.7: B ng quy t toán qu lương năm 2005 ................................................... 51 B ng 2.8: B ng quy t toán qu lương năm 2006 .................................................. 52 B ng 2.9: B ng quy t toán qu lương năm 2007 ................................................... 50 B ng 2.10: B ng lương c a m t s CBCNV ......................................................... 51 B ng 2.11: M u b ng ch m công .......................................................................... 59 B ng 3.1: B ng mô t công vi c c a cán b qu n lý ti n lương phòng T ch c Lao ng ............................................................................................................... 72 B ng 3.2: ánh giá th c hi n công vi c c a nhân viên phòng kinh doanh: ............ 75 6
  7. Lu n văn t t nghi p 7 L IM U Không ph i ng u nhiên mà hi n nay trong các m c thông tin tuy n d ng u có n i dung v ch ãi ng “s ư c làm trong môi trư ng năng ng, chuyên nghi p; v i m c lương c nh tranh tương x ng v i năng l c và óng góp c a b n; có cơ h i thăng ti n không ng ng; ư c th thách và ào t o trong công vi c…” T i sao l i như v y? Khi mà trư c ây, h u h t các doanh nghi p u không quan tâm nv n này b i h coi ó là m t vi c không áng làm vào th i i m ó, hay cũng là t phía ngư i lao ng lúc ó chưa th c s hi u bi t v ch ãi ng cho h b i s t t b t lo toan ki m mi ng ăn hàng ngày và n i lo b th t nghi p. Nhưng cùng v i s phát tri n c a n n kinh t th trư ng, i s ng c a ngư i lao ng t ng bư c ư c nâng cao và h ngày càng có thêm nhi u nhu c u khác n a. ng th i, theo xu hư ng phát tri n kinh t , ngày càng có nhi u ngành ngh m i ra i òi h i m t s lư ng l n ngu n nhân l c và hơn c là ngu n nhân l c ch t lư ng cao… Chính vì th , vi c quan tâm n ch ãi ng nhân s nh m t o ng l c cho ngư i lao ng là m t i u c c kỳ c n thi t. Ph i hoàn thi n công tác t o ng l c cho ngư i lao ng có th thu hút và gi chân ư c nh ng ngư i tài gi i, có th giúp mình c nh tranh và chi n th ng trong n n kinh t th trư ng năng ng và bi n i không ng ng.Chính nh nh ng ngư i tài gi i thì doanh nghi p ó, t ch c ó m i có th t n t i, c nh tranh và phát tri n v ng m nh ư c. T ng công ty Lâm nghi p Vi t Nam không n m ngoài gu ng quay ó, c n ph i có nh ng gi i pháp t t hoàn thi n công vi c có ý nghĩa l n lao này. Văn phòng T ng công ty là trái tim c a T ng công ty, là nhân t c c kỳ quan tr ng T ng công ty có th phát tri n l n m nh và c bi t là ngành Lâm nghi p Vi t Nam có th phát tri n hơn n a. Chính vì th tôi l a ch n tài: “Th c tr ng và m t s gi i pháp nh m hoàn thi n công tác t o ng l c lao ng t i Văn phòng T ng công ty Lâm nghi p Vi t Nam” làm tài cho lu n văn c a mình. V i tài này, tôi tìm hi u th c tr ng c a công tác t o ng l c lao ng t i Văn phòng T ng công ty, nh m tìm ra nh ng ưu, như c i m và t ó tôi xu t m t s gi i pháp i v i Văn phòng T ng công ty, và ưa ra m t s ki n ngh i v i nhà nư c. 7
  8. Lu n văn t t nghi p 8 K t c u c a Bài lu n văn g m 3 chương: Chương 1: Lý lu n chung v ng l c lao ng và t o ng l c lao ng Chương 2: ánh giá công tác t o ng l c lao ng t i Văn phòng T ng công ty Lâm nghi p Vi t Nam Chương 3: M t s gi i pháp nh m t o ng l c lao ng cho CBCNV t i Văn phòng T ng công ty Lâm nghi p Vi t Nam K T LU N 8
  9. Lu n văn t t nghi p 9 CHƯƠNG 1: LÝ LU N CHUNG V NG L C LAO NG VÀ T O NG L C LAO NG. 1.1. ng l c lao ng. 1.1.1 Khái ni m ng l c lao ng. Trong giai o n hi n nay, ngu n l c con ngư i óng vai trò ngày càng quan tr ng i v i t ch c, ó là “ngu n nhân l c” c a t ch c. Các nhà qu n lý ngày càng quan tâm t i vi c làm sao ngu n l c này có th phát huy m t cách t t nh t, làm sao m t ngư i lao ng c th có th làm vi c m t cách hăng say, nhi t tình nh t, t hi u qu cao nh t. V i cùng m t công vi c, cùng m t i u ki n làm vi c, tuy nhiên, m i ngư i s có m t k t qu khác nhau. S khác nhau nay ngoài nh ng y u t khác ra, m t y u t quan tr ng c n ư c nói t i ó là ng l c lao ng. Mà chính nó, ch u s tác ng c a t t c nh ng y u t khác, s ư c c p ph n sau. V y, ng l c lao ng là gì? Có m t s nh nghĩa sau: Theo giáo trình qu n tr nhân l c c a PGS. TS Nguy n Ng c Quân và ThS Nguy n Vân i m: “ ng l c lao ng là s khao khát, t nguy n c a ngư i lao ng tăng cư ng n l c nh m hư ng t i vi c t ư c m c tiêu, k t qu nào ó”. Theo giáo trình Hành vi t ch c c a Bùi Anh Tu n: “ ng l c lao ng là nh ng nhân t bên trong nh m kích thích con ngư i n l c làm vi c trong i u ki n cho phép t o ra năng su t, hi u qu cao. Bi u hi n c a ng l c lao ng là s s n sàng n l c, say mê làm vi c nh m t ư c m c tiêu c a t ch c cũng như c a b n thân ngư i lao ng”. ■ B n ch t c a ng l c lao ng: ng l c lao ng luôn g n li n v i m t công vi c, m t t ch c, m t môi trư ng làm vi c c th và m t cá nhân c th . i u này có nghĩa là không có ng l c chung chung, mà v i m i cá nhân khác nhau, v i m i công vi c mà h m nh n khác nhau, v i m i i u ki n lao ng khác nhau và thái khác nhau mà b n thân ngư i lao ng s có nh ng n l c làm vi c khác nhau. 9
  10. Lu n văn t t nghi p 10 ng l c lao ng không ph i là c h u trong m i con ngư i, nó thư ng xuyên thay i. Vào th i i m này ng l c lao ng cao, tuy nhiên cũng có lúc ng l c lao ng l i th p ho c chưa ch c h n ã t n t i trong b n thân ngư i lao ng. Trong nh ng i u ki n, hoàn c nh khác nhau thì ng l c lao ng s phát huy khác nhau. Chính nh c i m này mà nhà qu n lý có th can thi p, tác ng vào ngư i lao ng có th phát huy n l c làm vi c c a ngư i lao ng. ng l c lao ng mang tính t nguy n. B n thân m i ngư i lao ng s t c m th y ư c n l c làm vi c tuỳ t ng lúc mà h c m th y tho i mái, h ng thú. B n ch t c a con ngư i là thích ư c ch ng trong m i vi c ch không b ng. Dĩ nhiên, trong m t t ch c s ch ng c a cá nhân là ph i trong khuôn kh . Và ngư i qu n lý ph i bi t rõ c i m này có th phát huy ư c ng l c lao ng t t nh t, ph i có ngh thu t tăng cư ng tính t nguy n c a ngư i lao ng. ng l c lao ng là nhân t quan tr ng d n n tăng năng su t lao ng cá nhân và s n xu t có hi u qu trong i u ki n các nhân t khác không thay i. ng l c lao ng gi ng như m t s c m nh vô hình t bên trong con ngư i thúc y h làm vi c hăng say hơn, n l c hơn, làm vi c m t cách không bi t m t m i. Nhưng c n ph i hi u r ng ng l c là m t nhân t ch không ph i là ngu n g c d n n tăng năng su t lao ng cá nhân và hi u qu s n xu t kinh doanh. Vì i u này còn ph thu c r t nhi u vào trình , tay ngh c a ngư i lao ng, và cơ s v t ch t, trang thi t b máy móc…. Ngư i lao ng dù không có ng l c lao ng thì v n có th hoàn thành công vi c ư c giao, v n có th t ư c yêu c u c a nhà qu n lý, b i trong h v n có trách nhi m v i công vi c, có trình , có tay ngh và có nghĩa v ph i làm. H làm vi c theo quán tính và kh năng. Khi ó, k t qu c a công vi c ó không ph n ánh ư c h t kh năng c a h . Khi làm vi c có ng l c, không nh ng công vi c ư c hoàn thành mà h còn làm ư c t t hơn r t nhi u. Có th là hoàn thành công vi c s m hơn, có th là làm ra nh ng s n ph m t t hơn, làm ư c nhi u hơn, kh năng c a h ư c b c l , và chính kh năng này s là nhân t quan tr ng phát tri n t ch c, t o cho t ch c th c nh tranh trong n n kinh t hi n nay. 10
  11. Lu n văn t t nghi p 11 1.1.2. Phân bi t ng l c lao ng và ng cơ lao ng. R t nhi u khi chúng ta l m l n gi a hai khái ni m này, vi c phân bi t chúng nh m th y ư c s khác nhau gi a chúng, ng th i cũng s có cái nhìn sâu s c hơn v ng l c lao ng. ■ Gi ng nhau: C ng l c lao ng và ng cơ lao ng u là nh ng cái không th nhìn th y ư c, không th o lư ng ư c, mà ch thông qua quan sát hành vi, thái c a ngư i lao ng r i nh n bi t. Chính vì th , nhà qu n lý c n ph i tinh ý, nhanh nh y n m b t ư c c tính này có th phát huy ư c ng l c lao ng cao hơn. u ch u s tác ng mang tính ch t quy t nh t phía b n thân ngư i lao ng. Không ai có th i u khi n theo ý mu n ư c mà ch có th tác ng m t cách nh t nh và t ó b n thân ngư i lao ng s ý th c ư c và thay i. Luôn luôn bi n i, lúc cao, lúc th p, có khi là tri t tiêu trong b n thân ngư i lao ng. ■ Khác nhau: ng cơ lao ng là cái có tác d ng chi ph i, thúc y ngư i ta suy nghĩ và hành ng. Còn ng l c lao ng là cái thúc y ngư i lao ng h phát tri n trong lao ng. ng cơ lao ng ch u s tác ng l n t phía b n thân ngư i lao ng, gia ình c a h và môi trư ng xã h i xung quanh. Còn ng l c lao ng ch u s tác ng t phía b n thân ngư i lao ng và môi trư ng t ch c nơi h làm vi c và nh ng chính sách liên quan n b n thân h . Nói n ng cơ lao ng là nói n s phong phú, a d ng. Có th có nhi u ng cơ t n t i cùng m t lúc trong h . Còn nói n ng l c lao ng là nói n s bi n iv m c cao hay th p, có hay không mà thôi. ng cơ lao ng tr l i cho câu h i: Vì sao ngư i lao ng l i làm vi c. Còn ng l c lao ng l i tr l i cho câu h i: Vì âu mà ngư i lao ng làm vi c trong t ch c có hi u qu như v y. 11
  12. Lu n văn t t nghi p 12 Như v y, nhà qu n lý s nên quan tâm n ng cơ lao ng hơn hay ng l c lao ng hơn? Ngư i lao ng v a là tài nguyên c a t ch c v a là nhân t c u thành nên chi phí s n xu t r t l n c a t ch c. a s các t ch c ho t ng vì m c tiêu l i nhu n. Cái mà h quan tâm là làm sao v i chi phí b ra ít nh t mà h có th t ư c hi u qu l n nh t. Hay nói cách khác là h quan tâm n vi c làm th nào s d ng h p lý và khai thác có hi u qu nh t ngu n nhân l c trong t ch c. i u này ch ng t t ch c c n ph i quan tâm n ng l c lao ng. ■ ng cơ lao ng và ng l c lao ng có tách r i nhau? ng cơ lao ng và ng l c lao ng có m i quan h r t b n ch t. ng cơ là cơ s , là ti n hình thành nên ng l c lao ng. ng cơ lao ng là cái d n d t con ngư i i tìm m t công vi c. Trong quá trình làm vi c, dư i tác ng c a nhi u y u t thì ng l c lao ng có th xu t hi n. N u không có ng cơ lao ng thì cũng không có ng l c lao ng. n lư t mình, ng l c lao ng l i có tác ng ngư c tr l i c ng c ng cơ lao ng. Chính vì th n u n m ư c ng cơ lao ng c a ngư i lao ng thì s tìm ra bi n pháp t o ng l c lao ng. 1.1.3. M i quan h gi a nhu c u, l i ích v i ng cơ, ng l c lao ng. Nhu c u là nh ng òi h i, nh ng mong ư c c a con ngư i xu t phát t nh ng nguyên nhân khác nhau nh m t ư c m c ích nào ó. Nhu c u có tính phong phú, a d ng và luôn v n ng. Cùng v i s phát tri n c a xã h i, nhu c u c a con ngư i ngày càng tăng lên, và phát sinh thêm nhi u nhu c u khác n a. H th ng nhu c u con ngư i và s tho mãn h th ng nhu c u ó luôn luôn có m t kho ng cách nh t nh, nó bu c con ngư i ho t ng tho mãn cá nhân t c là thu ng n kho ng cách ó. Hay nói cách khác, chính nhu c u ã sinh ra ng cơ lao ng. L i ích là m c tho mãn nhu c u c a con ngư i trong m t i u ki n c th . L i ích có ư c càng l n thì m c tho mãn c a con ngư i càng cao, d n n ng l c lao ng càng l n. Chính l i ích ã kích thích, thúc y ng l c lao ng phát tri n. 12
  13. Lu n văn t t nghi p 13 1.2. T o ng l c lao ng. 1.2.1. Khái ni m. M t t ch c ch có th t năng su t lao ng cao khi h có nh ng nhân viên lao ng tích c c và sáng t o. t ư c i u này thì ph thu c vào cách th c và phương pháp mà nh ng nhà qu n lý s d ng t o ng l c lao ng. V y t o ng l c là gì? Theo giáo trình Qu n tr nhân l c trong doanh nghi p c a TS. Hà Văn H i: “T o ng l c là h th ng các phương pháp, chính sách, th thu t c a nhà qu n lý tác ng n ngư i lao ng nh m cho ngư i lao ng có ng l c làm vi c”. Sơ 1.1: Quá trình t o ng l c Nhu c u c a con ngư i ng cơ ho t Kh năng (tri n v ng) tho ng c a con mãn nhu c u ngư i L i th v năng l c c a con Ho t ng tho mãn ngư i nhu c u ng l c lao ng Ho t ng hi u qu hơn Nhu c u ư c tho mãn ■ L i ích c a t o ng l c lao ng: i v i ngư i lao ng: 13
  14. Lu n văn t t nghi p 14 - Tăng năng su t lao ng cá nhân: Ngư i lao ng có ng l c thì s d n h t kh năng và tâm s c c a mình vào công vi c. Ho t ng c a h tr nên có hi u qu hơn, h s t o ra ư c nhi u s n ph m hơn trong m t ơn v th i gian nh t nh. Như v y h s nh n ư c k t qu x ng áng v i nh ng gì mà h ã làm ra ó là ti n lương, ti n thư ng s tăng… - Tăng s g n bó c a ngư i lao ng v i công vi c và v i t ch c: Khi có ng l c lao ng ngư i lao ng s c m th y mình có m t b u nhi t huy t v i công vi c, h s c m th y yêu công vi c mình làm và hăng say v i nó. T ó hình thành nên s g n bó v i công vi c và t ch c mà mình ang làm vi c. - Kích thích tính sáng t o c a ngư i lao ng: Kh năng sáng t o thư ng ư c phát huy khi con ngư i c m th y tho i mái, h ng thú làm vi c - Hoàn thi n cá nhân: Khi có ng l c lao ng ngư i lao ng làm vi c có hi u qu , h c m th y tho mãn v i k t qu mình t ư c, h c m th y vi c làm c a mình th t có ích. Khi ó trong h s hình thành tính luôn h c h i có th làm vi c ư c t t hơn n a, ó là lúc h hoàn thi n cá nhân mình . i v i t ch c: - S d ng có hi u qu ngu n nhân l c, khai thác t i ưu các kh năng c a ngư i lao ng, nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh. - T o nên ư c b u không khí làm vi c hăng say, góp ph n xây d ng văn hoá doanh nghi p, nâng cao uy tín, hình nh công ty. - Hình thành nên i ngũ lao ng gi i, có tâm huy t v i ngh . ng th i cũng t ó mà thu hút ư c thêm nhi u nhân tài cho t ch c. 1.2.2. Các h c thuy t t o ng l c. 1.2.2.1. Các h c thuy t v nhu c u c a Maslow, Clayton Alderfer và David Mc. Cleiland. i m tương ng nh t là các h c thuy t này u cho r ng ng l c là ngu n l c t o ra t s khao khát c a các cá nhân tho mãn v nhu c u tâm - sinh lý c ah 14
  15. Lu n văn t t nghi p 15 Theo Maslow, mu n t o ra ng l c cho ngư i lao ng, nhà qu n lý c n bi t nhân viên c a h ang thang b c nhu c u nào có tác ng thích h p nh m tho mãn và thúc yh n thang b c ti p theo cao hơn. B ng 1.2: Mô hình l p nhu c u c a Maslow Các y u t chung Các l p nhu c u Các y u t c th m t t ch c 1. S phát tri n 1. Nhu c u t kh ng nh 1. M t công vi c thách th c 2. S thành t mình 2. S sáng t o 3. S ti n b 3. S thăng ti n trong công ty 4. S thành t trong công vi c 1. S th a nh n 2. Cái tôi, a v và s 1. Ch c danh 2. Tr ng thái. quý tr ng 2. Tăng lương theo thành tich t ư c 3. S t ánh giá 3. S th a nh n c a c p trên. 4. Lòng t tr ng 4. B n thân công vi c 5. Trách nhi m 1. Tình b n 3. Nhu c u xã h i 1. Ch t lư ng c a s giám sát 2. Tình c m 2. Nhóm làm vi c tương thích 3. Tình h u ngh 3. Nh ng tình b n h p tác trong chuyên môn 1. S an toàn 4. An toàn và an ninh 1. i u ki n làm vi can toàn 2. An ninh 2. Phúc l i 3. S sung túc 3. Các kho n tăng thu nh p 4. S n nh 4. n nh công vi c 1. Không khí 5. Nhu c u sinh lý 1. Không khí nơi làm vi c 2. Lương th c 2. Lương cơ b n 3. Nhà 3. Quán ăn t ph c v 4. Tình d c 4. i u ki n làm vi c 15
  16. Lu n văn t t nghi p 16 Clayton Alderfer thì cho r ng nhi u nhu c u có th xu t hi n cùng m t lúc và n u vi c tho mãn nhu c u b c cao hơn tr nên khó khăn thì mong mu n tho mãn các nhu c u b c th p hơn tăng lên. David Mc. Cleiland l i chia nhu c u c a con ngư i thành 3 nhóm: Thành t, liên k t, quy n l c. Nhu c u thành t ư c hi u là nhu c u vươn t i các thành t u và th ng l i. Nó thúc y con ngư i làm vi c t t hơn v i chi phí ít hơn ho c th i gian ng n hơn. Ngư i có nhu c u thành t s hư ng t i m c tiêu cao hơn và các k t qu c th hơn. Nhu c u liên k t là nhu c u ư c m i ngư i yêu quý và ch p nh n. Nó khuy n khích con ngư i làm vi c sao cho m i ngư i u c m th y tho i mái và yêu quý mình. Nh ng ngư i có nhu c u quy n l c s có xu hư ng tác ng t i ngư i khác, tr nên tr i hơn ngư i khác, tác ng t i hoàn c nh, ki m soát và chi ph i hoàn c nh. T t nhiên, m i ngư i u có m t nhu c u ch o chi ph i, quy t nh hành vi c a ngư i ó. 1.2.2.2. H c thuy t v thư ng ph t c a Skinner. Thuy t này d a trên quan i m v cơ ch h c t p c a con ngư i. C th thuy t này nói r ng các tác ng l p i l p l i c a thư ng- ph t s có th c i bi n hành vi c a con ngư i. C th là nh ng hành vi ư c thư ng có xu hư ng l p l i và ngư c l i, nh ng hành vi b ph t s gi m i. Tuy nhiên i u ó ch th c s có hi u qu khi mà kho ng cách th i gian gi a th i i m x y ra hành vi và th i i m ti n hành thư ng ph t ng n nh t. T h c thuy t này ta th y, nhà qu n lý nhân l c c n h t s c lưu ý n vi c ghi nh n các thành tích c a anh em nhân viên và có ph n thư ng x ng áng cho thành tích ó. ng th i cũng có nh ng hình ph t phù h p. 16
  17. Lu n văn t t nghi p 17 1.2.2.3. H c thuy t kỳ v ng c a Vroom. Vroom cho r ng con ngư i luôn mong i hay kỳ v ng r ng m t s n l c nh t nh s em l i m t thành tích nh t nh, và thành tích ó s d n nm tk t qu hay ph n thư ng tương x ng. Do ó nhà qu n lý nhân l c c n chú ý t i tâm lý c a ngư i lao ng. H c n ư c t o lòng tin r ng khi h t thành tích thì s ư c t ch c ghi nh n và khen thư ng. ng th i ph n thư ng ph i h p d n. Nhưng ph i chú ý n y u t cá nhân vì m i cá nhân khác nhau thì m c h p d n c a ph n thư ng s khác nhau. Ph i có s l a ch n thích áng. 1.2.2.4. Thuy t h th ng 2 y u t c a Herzberg. Herzberg chia các y u t tác ng vào s n l c c a con ngư i làm 2 nhóm: Nhóm các y u t t o ng l c và các y u t duy trì (hi u theo nghĩa n u th c hi n t t các y u t này thì ng l c không b m t i). ■ Năm y u t ta ng l c chính mà Herzberrg nh c n là: S thành t trong công vi c S th a nh n thành tích B n thân công vi c (m c h p d n, m c thách th c…) Các quy nh v trách nhi m và ch c năng trong công vi c S thăng ti n ây là nh ng y u t n i t i và n u không ư c tho mãn thì ngư i lao ng s m t i ng l c ■ Các y u t duy trì g m có: Các chính sách, các quy nh v qu n lý c a t ch c S giám sát, hư ng d n trong công vi c Ti n lương Quan h con ngư i i u ki n v t ch t M c dù trên th c t , không ph i y u t nào tác ng n n l c làm vi c c a con ngư i cũng thu c nhóm th nh t hay nhóm th hai. Tuy nhiên, các nhà qu n lý cũng nh ó mà nh n ra s quan tr ng c a vi c t o ng l c cho ngư i lao ng. Ví 17
  18. Lu n văn t t nghi p 18 d như công vi c c n ư c thi t k h p d n và h p lý, trong ó ngư i lao ng ph i có m t không gian nh t nh t quy t nh và ki m soát. 1.2.2.5. Thuy t v s công b ng c a Stancy Adams. ng l c c a con ngư i b nh hư ng r t l n b i s nhìn nh n c a ngư i lao ng v m c công b ng trong t ch c. Ai cũng mu n ư c i x công b ng, do ó, h luôn có khuynh hư ng so sánh quy n l i và s óng góp c a ngư i khác. Và m t khi c m th y b thi t thòi, h s n y sinh c m giác tiêu c c như có thái lư i bi ng, ch ng i. Vì v y nhà qu n lý c n ph i duy trì s công b ng trong t ch c c a mình cũng như chú ý cách làm nào ch rõ cho ngư i lao ng th y ư c s công b ng ó. 1.2.2.6. Thuy t t m c tiêu c a Edwin Locke. Ý làm vi c hư ng t i m c tiêu là ngu n g c ch y u c a ng l c lao ng. Các m c tiêu c th và thách th c s d n s th c hi n công vi c t t hơn. Vi c t m c tiêu ph i k t h p v i công tác cung c p thông tin ph n h i m t cách hi u qu . làm ư c i u này, c n có s tham gia xây d ng c a c hai bên: Nhà qu n lý và ngư i lao ng sao cho chúng: - Ph c t p nhưng có th t ư c. - Có th i h n xác nh. - Có th o lư ng ư c. - Có công c phù h p. 1.2.3. Các y u t nh hư ng nt o ng l c lao ng. 1.2.3.1. Nhóm nhân t xu t phát t b n thân ngư i lao ng: S t n t i và phát tri n c a con ngư i là s an xen quá trình ho t ng và tho mãn nhu c u; an xen quá trình hình thành và tích lu và s d ng ki n th c; an xen thành công và th t b i. M i con ngư i là m t xã h i thu nh , chúng ta c n bi t v con ngư i. M i ngư i, v i hoàn c nh khác nhau, gi i tính khác nhau, tu i khác nhau thì s có nh ng nhu c u, m c tiêu khác nhau. C th là: ■ S khác bi t v các khía c nh cá nhân c a ngư i lao ng. 18
  19. Lu n văn t t nghi p 19 Gi i tính, tu i: m i tu i khác nhau, con ngư i s có nh ng m c ích s ng khác nhau, có nhu c u khác nhau. Tu i tr có nhu c u ph n u trong ngh nghi p, khi v già h c n s n nh hơn… Và m c ích, nhu c u c a nam và n cũng khác nhau. Vì v y, n m rõ tâm lý c a m i tu i, c a m i gi i là i u c n thi t i v i ngư i qu n lý. Trình , kh năng khác nhau ngư i lao ng s có ng l c khác nhau trong lao ng. Ngư i lao ng có trình , kh năng cao thì ng l c lao ng c a h ó là: Có cu c s ng sung túc hơn, có a v xã h i cao hơn… còn nh ng ngư i có trình chuyên môn th p thì h luôn c g ng làm t t nh ng công vi c hàng ngày, mu n có thu nh p trang tr i cho cu c s ng c a h và gia ình, và mu n h c h i thêm, nâng cao trình chuyên môn c a mình có th làm ư c nhi u công vi c hơn, ho c ôi khi ư c giao m t tr ng trách gì ó. S khác bi t v tình tr ng kinh t . Khi cu c s ng còn thi u th n v t ch t s t o ng l c m nh cho ngư i lao ng h nâng cao thu nh p, m b o cu c s ng. Khi cu c s ng n nh hơn, ng l c làm vi c do nhu c u v t ch t gi m, nhưng ng l c thôi thúc h lúc ó s là nhu c u tho mãn tinh th n…. B ng 1.3: Ví d c i m nhu c u, m c tiêu c a m t s lo i ngư i: Lo i ngư i lao ng c i m nhu c u, m c tiêu 1 Ngư i lao ng tr Luôn mu n ph n u, mu n th hi n mình 2. Ngư i lao ng n Luôn mu n n nh… 3. Ngư i sinh trư ng trong hoàn c nh khó Ch u khó làm giàu, ti c ti n khăn 4. Ngư i có h c v n, văn hoá cao Luôn mu n làm nhưng công vi c khó khăn 5. Ngư i công nhân s n xu t công nghi p Yêu lao ng, quý thành qu lao ng, sáng t o… 6. Ngư i nóng tính Luôn mong mu n m i vi c suôn s … 7. Ngư i có l ch s thành công t t p Luôn mong mu n m i vi c t t p 8. Ngư i có v th cao. T hào, ch quan, gia trư ng… 9. Ngư i v a t t v a x u Ph n ng tuỳ thu c môi trư ng, i tác… 19
  20. Lu n văn t t nghi p 20 Khi quan h v i m t ngư i c th , chúng ta c n xem xét h thu c lo i ngư i nào, có th t o m i quan h t t hơn. Là ngư i qu n lý, s d ng lao ng thì càng ph i hi u bi t v v n này có th phát huy ư c kh năng c a h . 1.2.3.2. Nhóm nhân t xu t phát t phía doanh nghi p: ■ Y u t công vi c: B n ch t và c i m c a công vi c: Tuỳ vào t ng công vi c mà nó có t o ng l c cho ngư i lao ng ư c hay không. M t công vi c phù h p ho c cao hơn m t tí v i kh năng, chuyên môn thì s t o ư c ng l c l n cho ngư i lao ng, h s c m th y r t h ng thú khi làm vi c, và như v y, hi u qu công vi c s cao hơn. N u công vi c quá d ho c quá khó khi n ngư i lao ng c m th y b c b i thì s không hi u qu . H th ng công ngh : Nhân t này cũng có m t ph n quan tr ng trong vi c phát tri n ng l c lao ng. N u h th ng công ngh t t, h tr ngư i lao ng gi i quy t ư c công vi c d dàng hơn thì s làm ngư i lao ng c m th y tho i mái khi làm vi c, còn n u nó quá l c h u, quá cũ k mà không th h tr t t cho công vi c ngư i lao ng thì h cũng c m th y b c xúc khó ch u. Ngoài ra nó còn có tác d ng làm gi m m c n ng nh c trong công vi c, làm cho ngư i lao ng hao t n s c l c làm năng su t lao ng tăng lên và s ư c tăng ti n lương, t ó s tăng ng l c lao ng. ■ Y u t v t ch c qu n lý: i u ki n làm vi c: Nó cũng có nh hư ng n năng su t làm vi c c a ngư i lao ng. N u ngư i lao ng u c làm vi c trong i u ki n an toàn, trong s ch thì hi u qu công vi c cũng s cao hơn. S s p x p, b trí công vi c: T c ph i phân công công vi c h p lý. M i ngư i u có m t th m nh riêng c a mình. N u phân công úng ngư i úng vi c thì cũng t hi u qu làm vi c cao hơn r t nhi u. ánh giá k t qu làm vi c: ây cũng là v n quan tr ng, b i ngư i lao ng r t quan tâm nv n công b ng, ai làm ư c nhi u thì s ư c lương cao hơn. Vi c ánh giá k t qu làm vi c ph i toàn di n và khách quan. 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
7=>1