Lý thuyết và bài tập ôn thi CĐ ĐH môn Hóa - Chương 14

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

202
lượt xem 111
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'lý thuyết và bài tập ôn thi cđ đh môn hóa - chương 14', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Lý thuyết và bài tập ôn thi CĐ ĐH môn Hóa - Chương 14

CHƯƠNG XIV. CÁC D N XU T HIDROCACBON I. D n xu t halogen c a hiđrocacbon no 1. C u t o − Do đ âm đi n c a nguyên t halogen (X) l n nên m i liên k t C-X b phân c c đáng k và nguyên t X linh đ ng d tham gia ph n ng. Theo chi u t Cl→ Br → I đ linh đ ng c a nguyên t X trong phân t d n xu t tăng lên. − Cách g i tên: Theo danh pháp th . Ví d 2. Tính ch t v t lý − Ba ch t CH3Cl, CH3Br, C2H5Cl là ch t khí. Các ch t khác là ch t l ng, r n. Đ u không màu. − Không tan trong nư c, d tan trong các dung môi h u cơ. 3. Tính ch t hoá h c a) Ph n ng thu phân trong môi trư ng ki m:
b) Ph n ng tách HX: c) Tác d ng v i NH3 d) Tác d ng v i Na 4. Đi u ch − Ph n ng th c a halogen vào hiđrocacbon no. − Ph n ng c ng HX vào hiđrocacbon chưa no. − Ph n ng gi a HX và rư u (có H2SO4 đ)
5. Gi i thi u m t s ch t a) CH2Cl − CH2Cl (đicloetan) là ch t l ng, dùng đ hoà tan nh a, ch t béo. b) CHCl3 (clorofom) là ch t l ng, dùng làm dung môi, gây mê. c) CCl4 (tetraclorua cacbon) là ch t l ng, dùng làm dung môi hoà tan cao su, ch t béo, d u m . d) Freon - 12 (CCl2F2) là ch t khí, không màu, không mùi, không cháy, không đ c. Dùng làm ch t sinh hàn trong máy l nh. Tuy v y, nó có như c đi m l n là phá hu t ng ozon b o v Trái Đ t, cho nên ngư i ta đang tìm cách h n ch s n xu t và s d ng nó. II. D n xu t halogen c a hiđrocacbon chưa no 1. C u t o phân t − Nguyên t X (halogen) có th đính vào C n i đôi ho c nguyên t C khác. Ví d , ng v i CTPT C3H5Cl có 3 ch t. và CH2 = CH − CH2 − Cl − Có liên k t b i (đôi ho c ba) trong phân t . 2. Tính ch t hoá h c Ph n ng c ng và ph n ng trùng h p:
3. Ph n ng trao đ i c a nguyên t halogen Nguyên t X linh đ ng và d tham gia ph n ng trao đ i - d b thu phân khi có m t ki m. III. Ngu n hiđrocacbon trong thiên nhiên Trong thiên nhiên có ba ngu n cung c p hiđrocacbon là: khí thiên nhiên, d u m và than đá. 1. Khí thiên nhiên − Thành ph n ch y u c a khí thiên nhiên là metan (90 - 98%), còn l i là eta, propan, butan và m t s đ ng đ ng cao hơn, ngoài ra còn m t lư ng nh H2S, N2,… − ng d ng: * Dùng làm nhiên li u * Dùng làm nguyên li u hoá h c đ đi u ch hiđro, axetilen, cao su nhân t o, ch t d o, nhi u ch t t ng h p khác. Ví d : T axetilen có th t ng h p nhi u ch t khác.
2. D u m 2.1. Thành ph n c a d u m . − D u m là ch t l ng đ c sánh, màu nâu s m, có mùi đ c trưng, nh hơn nư c. D u m n m trong nh ng túi d u sâu dư i đ t. − D u m là h n h p hiđrocacbon có th thu c các lo i: no m ch h , vòng no, thơm. Ngoài ra, còn ch a nh ng lư ng nh các ch t h u cơ khác trong phân t có O, N, S… − Trong d u m thành ph n hiđrocacbon l ng là ch y u, có hoà tan hiđrocacbon khí và r n. 2.2. Các s n ph m chưng c t d u m a) S n ph m nh c a d u m g m: − Khi chưng c t phân đo n d u m thu đư c các s n ph m nh ghi b ng sau: Tên phân S C trong Nhi t đ sôi, o ng d ng C đo n phân t Khí < 40 C1 - C4 Nhiên li u, nguyên li u THHC. Xăng nh 40 - 200 C5 - C11 Nhiên li u, dung môi Ligorin 120 - 240 C8 - C11 Nhiên li u, dung môi D u th p 150 - 310 C12 - C18 Nhiên li u, th p sáng
D u n ng 300 - 450 C15 → Nhiên li u, đ ng cơ điezen − Ph n còn l i c a d u m sau khi chưng c t s n ph m nh g i là mazut. Chưng phân đo n mazut thu đư c: + D u nh n: đ bôi trơn. + Vazơlin: đ bôi máy. + Parafin: đ làm n n th p sáng. + Cu i cùng là h c ín dùng đ làm nh a r i đư ng. b) Crackinh d u m Crackinh là quá trình "b gãy" phân t hiđrocacbon m ch dài (b ng nhi t và b ng xúc tác) thành các hiđrocacbon m ch ng n hơn. Ví d : Có 2 phương pháp crackinh − Crackinh b ng nhi t: Th c hi n 500 - 600oC, áp su t vài ch c atm. Xăng thu đư c theo phương pháp này ch a nhi u anken. − Crackinh b ng xúc tác: Th c hi n nhi t đ th p hơn, ch t xúc tác thư ng dùng là nhôm silicat. Xăng thu đư c b ng phương pháp crackinh này có ch t lư ng cao vì ch a nhi u ankan m ch nhánh, xicloanken và aren.
3. Than đá Khi nung nóng than đá lên kho ng 1000o C trong đi u ki n không có không khí, các h p ch t h u cơ l n trong than bay ra, còn l i than c c. Hơi bay ra khi chưng than đá đư c ngưng t và phân tách thành: 3.1. Khí lò c c: H2, CH4, oxit cacbon, NH3, N2, C2H4,… 3.2. Nh a than đá: là ch t l ng nh t, màu th m, khi chưng phân đo n thu đư c. − D u nh (nhi t đ sôi < 170 oC) ch a hiđrocacbon thơm. − D u trung (nhi t đ sôi = 170 - 230 oC) ch a phenol, naphtalen, piriđin − D u n ng (nhi t đ sôi = 230 - 270 oC) ch a naphtalen và các đ ng đ ng c a nó, cresol, … − D u antraxen (nhi t đ sôi = 270 - 360oC) ch a antraxen, phenantren. − Còn l i (kho ng 60%) là nh a than đá, dùng đ r i đư ng, làm v t li u xây d ng. 3. Nư c amoniac Hoà tan NH3 và các mu i amoni như (NH4)2CO3, NH4Cl,