Tham khảo bài viết 'mối quan hệ giữa nguyễn bỉnh khiêm - nguyễn dữ phùng khắc khoan_6', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Mối quan hệ giữa Nguyễn Bỉnh Khiêm - Nguyễn Dữ Phùng Khắc Khoan_6
- Mối quan hệ giữa Nguyễn
Bỉnh Khiêm - Nguyễn Dữ -
Phùng Khắc Khoan
Ngày trước, thi Hương, thi Hội thường phải qua bốn kỳ (bốn
trường); trúng trường nhất mới vào trường nhì; trúng trường nhì mới
vào trường ba v.v.. cứ thế tiếp tục. Tên gọi Nhất trường, Nhị trường,
Tam trường …là để chỉ những sĩ tử đã thi trúng các trường ấy. Còn nếu
trúng cả 4 trường thì khảo quan cộng điểm theo ưu, bình, bình thứ,
thứ, thứ thứ mà xếp loại học vị thi đỗ; còn liệt là bị hỏng thi. Vì hiểu
nhầm như thế mà bài viết đi đến kết luận là “Vì thế việc chép Nguyễn
Dữ trúng Tam trường là không chính xác” (30). Chúng tôi nghĩ, tác giả
bài tạp chí đã vội vàng rút ra kết luận không chính xác thì có, chứ các cụ
Hà Thiện Hán, Vũ Khâm Lân, Vũ Phương Đề, Lê Quý Đôn đã chép đúng
và rất chính xác đấy (vì chúng tôi đã kiểm tra lại các trang 49, 50 của
sách, ông Trần Ích Nguyên không viết câu kết luận trên). Còn thắc mắc
của Trần Ích Nguyên về địa danh huyện Thanh Tuyền không biết chính
xác ở đâu, trang 50 của sách, thì xin thưa, huyện này nay chính là huyện
Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phú.
- 4. Như vậy, theo chúng tôi, thông tin Nguyễn Dữ là học trò xuất sắc
của Nguyễn Bỉnh Khiêm chỉ là lời các cụ tiên Nho theo truyền thuyết
dân gian mà ghi lại chứ các cụ không kiểm chứng, cũng có thể do các cụ
nhầm, hoặc vì quá yêu mến và ngưỡng vọng, muốn tôn vinh nhà tư
tưởng - hiền triết, nhà thơ đạo lý Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm mà
gán cho? Từ đó, các học giả, các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước ở
thế kỷ XX và mấy năm đầu thế kỷ XXI lại y cứ mà viết theo. Thiết nghĩ
việc này chúng ta nên tỉnh táo, nếu không thì vẫn còn sẽ tiếp tục truyền
đạt lại (giảng hoặc viết) những truyền thuyết, giai thoại dân gian, thiếu
tính khoa học cho các thế hệ tương lai.
Trên cơ sở đó, chúng tôi đi đến kết luận Nguyễn Dữ là người sống cùng
thời với Nguyễn Bỉnh Khiêm, lớn hơn hay bằng hoặc nhỏ hơn Nguyễn
Bỉnh Khiêm vài ba tuổi, lại hiển vinh đỗ đạt trước Nguyễn Bỉnh Khiêm
đến hơn 10 năm. Như vậy, ông sinh khoảng trong mười năm cuối thế kỷ
XV, và mất tại nơi ẩn cư Thanh Hoá khoảng giữa thế kỷ XVI, xuất thân
trong gia đình có truyền thống văn chương khoa cử, thế gia vọng tộc,
nên ông không thể là học trò của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm như
các cụ ngày xưa và các học giả thế kỷ XX đã viết.
- Vấn đề thứ ba: CÓ PHẢI PHÙNG KHẮC KHOAN LÀ BẠN HỌC CỦA
NGUYỄN DỮ ?
Cũng trong những công trình, tài liệu đã nêu ở mục hai, các cụ ngày xưa
và các nhà nghiên cứu hôm nay y cứ mà viết theo khi cho rằng Phùng
Khắc Khoan và Nguyễn Dữ là bạn học, tức bạn đồng môn nơi trường
học của danh sư Nguyễn Bỉnh Khiêm tại am Bạch Vân.
Việc này lại càng lạ hơn và chúng tôi không hiểu tại sao các cụ tiên Nho
lại viết như thế, rồi các nhà nghiên cứu khoa học Ngữ văn hôm nay lại y
cứ viết theo, trong đó có những vị GS khả kính mà chúng tôi đã từng có
may mắn được thụ giáo. Có lẽ là do quý Thầy không để ý đó thôi?
Ở trên chúng tôi đã nói Phùng Khắc Khoan, Đinh Thì Trung, Trương Thì
Cử, Lương Hữu Khánh, Nguyễn Quyện… đúng là những học trò xuất sắc
làm rạng danh cho Thầy giáo lỗi lạc, nhà hiền triết vĩ đại, nhà thơ lớn
Nguyễn Bỉnh Khiêm. Nhưng với Nguyễn Dữ thì không phải, mà ông là
người sống cùng thời với cụ Trạng Trình, thành danh đỗ đạt trước Bạch
Vân tiên sinh. Thế thì Phùng Khắc Khoan làm sao lại là bạn học với
Nguyễn Dữ được?
Hãy trở lại tiểu sử các vị thì sẽ rõ. Hiện chưa có chứng cứ minh định về
- năm sinh và mất của Nguyễn Dữ, nhưng những ghi chép còn lại của Hà
Thiện Hán, của Vũ Khâm Lân, của Lê Quý Đôn, của Vũ Phương Đề mà ở
trên có nêu cũng đủ chứng minh cho vấn đề nêu ra. Ta thừa nhận
Nguyễn Dữ thi Hương đỗ Hương cống vào hồi cuối Hậu Lê sơ, từng
nhiều lần thi Hội trúng Tam trường, có ra làm quan cho nhà Hậu Lê
được một năm, sau đó lấy cớ mẹ già cáo quan về ẩn cư ở quê, cũng có
thể là ở Thanh Hoá, suốt đời không bước chân đến chốn thị thành vào
trước năm 1527 hoặc trong năm 1527, khi họ Mạc tiếm ngôi nhà Lê.
Trong khi đó thì Phùng Khắc Khoan lại sinh năm 1528. Như vậy, khi
Phùng tiên sinh còn là hạt bụi thì cụ Nguyễn Dữ đã là nho sinh lặn lội
nơi trường thi rồi hoặc đang làm quan và một năm trước khi họ Phùng
mới oe oe cất tiếng khóc chào đời thì cụ Nguyễn Dữ đã rũ áo từ quan
về quê để phụng dưỡng mẹ già! Lại nữa, theo tiểu sử của Phùng Khắc
Khoan thì thuở nhỏ ông học ở cha mẹ, đến năm 16 tuổi thì khăn gói
đến trọ học tại nhà thầy, ước tính vào năm 1543, đó cũng là năm
Nguyễn Bỉnh Khiêm vừa mới cáo quan về quê dựng am Bạch Vân dạy
học, lập quán Trung Tân để cứu giúp người cơ nhỡ. Chi tiết lịch sử này
lại rất chính xác với tiểu sử hành trạng của Trạng Trình và Trạng Bùng.
Thời điểm mà Phùng tiên sinh đến thụ giáo tại am Bạch Vân vào năm
1543 thì đó cũng là lúc Nguyễn Dữ đã yên vui tuổi già nơi thôn quê tĩnh
lặng hay nơi núi rừng thanh vắng, lấy đâu ra hình ảnh một ông đầu bạc
cùng ngồi học ê a với chàng tóc xanh nơi Bạch Vân am !?
- Nhân đây xin nói thêm, tác giả sách Phùng Khắc Khoan cuộc đời thơ
văn, NXB VHTT, HN, 2005, tại chương 2, mục 2, đã lẩm cẩm khi biện
luận loanh quanh để phản biện lại ý kiến nghi ngờ của Nguyễn Quân và
của Bùi Duy Tân khi các vị này bàn về quan hệ anh em giữa Trạng Trình
và Trạng Bùng, thì tác giả sách có nói cần khảo cứu lại năm sinh của hai
ông, nhất là năm sinh của Nguyễn Bỉnh Khiêm (31); cũng ở trang này,
tác giả đã khẳng định bà họ Nhữ lấy chồng lúc 20 tuổi (tác giả sách trên
lại lẩm cẩm nữa!)
Như vậy, ý kiến cho rằng Nguyễn Dữ là bạn đồng môn với Phùng Khắc
Khoan cần phải được đính chính (nếu là sách xưa) và cần loại bỏ ngay
(nếu là giáo trình văn học sử, sách giáo khoa Ngữ văn hôm nay). Bởi đó
là ý kiến thiếu cơ sở khoa học, nếu không muốn nói là hoàn toàn phi lý
và hoang tưởng!
Vấn đề thứ tư: NGUYỄN BỈNH KHIÊM VÀ PHÙNG KHẮC KHOAN CÓ
THAM GIA PHỦ CHÍNH, NHUẬN SẮC VĂN BẢN TRUYỀN KỲ MẠN LỤC
CỦA NGUYỄN DỮ KHÔNG?
1. Xin được bắt đầu vấn đề này bằng cách thuật lại ý kiến của các nhà
nghiên cứu khi biên soạn văn học sử Việt Nam thế kỷ XVI mà các vị đã
- căn cứ vào sách xưa để khẳng định một trong hai cụ Trạng đã tham gia
phủ (bổ) chính, nhuận sắc văn bản của Nguyễn Dữ, nhờ thế tác phẩm
này mới thành áng “thiên cổ kỳ bút”.
- Trong Sơ thảo lịch sử văn học Việt Nam, quyển 2, Nguyễn Đổng Chi đã
dựa theo Bạch Vân am thi tập, mục “Bạch Vân am sự tích” do An Quang
hầu biên soạn, mà viết rằng: “Nhưng chỉ được một năm, ông chán nghề
làm quan xin từ chức về nhà ở cùng mẹ (…) Truyền kỳ mạn lục có lẽ viết
vào hồi này. Sách viết xong, ông có đưa cho thầy học của mình là
Nguyễn Bỉnh Khiêm phủ chính” (32).
- Bùi Văn Nguyên trong Lịch sử văn học Việt Nam, tập 2, đã viết: “Theo
Vũ Khâm Lân và An Quang hầu thì Truyền kỳ mạn lục được Nguyễn Bỉnh
Khiêm bổ chính và cũng ở đời Mạc, sách này được Nguyễn Thế Nghi,
tước Đại Hưng hầu, người làng Mộ Trạch, diễn ra Quốc âm”. Ở chú
thích, tác giả ghi rằng: “Vũ Phương Đề có chép việc này trong Công dư
tiệp ký, quyển 2, tờ 35. Đời Lê Cảnh Hưng, năm 1763 có một cuốn
Truyền kỳ mạn lục chữ Hán, nhan đề là “Tân biên Truyền kỳ mạn lục
tăng bổ giải âm tập chú” và lại cũng có một cuốn Truyền kỳ mạn lục chữ
Nôm nhan đề là “Truyền kỳ mạn lục trùng san” không ghi tên dịch giả.
Không rõ đây có phải là bản Nôm của Nguyễn Thế Nghi không?” (33) .
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
