Một số biện pháp bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lí trường mầm non theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình

VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 3 tháng 5/2019, tr 32-36; 42<br /> <br /> <br /> <br /> MỘT SỐ BIỆN PHÁP BỒI DƯỠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÍ<br /> TRƯỜNG MẦM NON THEO CHUẨN HIỆU TRƯỞNG<br /> Ở HUYỆN BỐ TRẠCH, TỈNH QUẢNG BÌNH<br /> Bùi Thị Linh Giang - Trường Mầm non Hưng Bình, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình<br /> <br /> Ngày nhận bài: 06/5/2019; ngày chỉnh sửa: 20/5/2019; ngày duyệt đăng: 26/5/2019.<br /> Abstract: In the article, we has generalized the basic contents of the theory of activities to foster<br /> preschool managers; determined the important role of Principal’s Standard for fostering<br /> management staffs at preschools in Bo Trach district, Quang Binh province. We also analyzed,<br /> evaluated and suggested practically on the status of fostering preschool to management staffs<br /> according to the Principal’s Standard, thus proposed some basic solutions to effectively implement<br /> on fostering to improve the quality of preschool management staff in Bo Trach district, Quang<br /> Binh province.<br /> Keywords: Principals’ standards, fostering, management staff, preschool.<br /> <br /> 1. Mở đầu Mục đích ban hành quy định Chuẩn hiệu trưởng<br /> Bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT, đáp ứng nhằm làm căn cứ để hiệu trưởng cơ sở GDMN tự đánh<br /> yêu cầu CNH, HĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định giá phẩm chất, năng lực; xây dựng và thực hiện kế hoạch<br /> hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, đòi hỏi đội rèn luyện phẩm chất, bồi dưỡng nâng cao năng lực quản<br /> ngũ cán bộ quản lí (CBQL) giáo dục cần có những phẩm trị nhà trường, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục; làm<br /> chất, năng lực để đáp ứng yêu cầu đổi mới, trong đó có đội căn cứ để các cơ quan quản lí nhà nước đánh giá phẩm<br /> ngũ CBQL cơ sở giáo dục mầm non (GDMN). Để góp chất, năng lực của hiệu trưởng cơ sở GDMN; xây dựng<br /> phần nâng cao năng lực đội ngũ CBQL cơ sở GDMN, Bộ và thực hiện chế độ chính sách phát triển đội ngũ CBQL<br /> cơ sở GDMN; lựa chọn, sử dụng đội ngũ CBQL cơ sở<br /> GD-ĐT đã ban hành Thông tư số 25/2018/TT-BGDĐT<br /> GDMN cốt cán. Chuẩn hiệu trưởng cũng làm căn cứ để<br /> ngày 8/10/2018 ban hành quy định Chuẩn hiệu trưởng cơ<br /> các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo, CBQL giáo dục<br /> sở GDMN. Chuẩn hiệu trưởng được xem như một thang<br /> xây dựng, phát triển chương trình và tổ chức đào tạo, bồi<br /> đo để đánh giá chất lượng đội ngũ CBQL cũng như là mục<br /> dưỡng phát triển phẩm chất, năng lực quản trị nhà trường<br /> tiêu để mỗi CBQL GDMN rèn luyện, bồi dưỡng nâng cao cho đội ngũ CBQL cơ sở GDMN; làm căn cứ để các phó<br /> phẩm chất và năng lực. Vì vậy, xác định bồi dưỡng, đào hiệu trưởng thuộc diện quy hoạch chức danh hiệu trưởng;<br /> tạo đội ngũ CBQL cơ sở GDMN theo Chuẩn hiệu trường giáo viên thuộc diện quy hoạch chức danh hiệu trưởng<br /> là tất yếu và phù hợp với bối cảnh hiện nay. hoặc phó hiệu trưởng tự đánh giá, xây dựng và thực hiện<br /> 2. Nội dung nghiên cứu kế hoạch rèn luyện, học tập phát triển phẩm chất, năng<br /> 2.1. Chuẩn hiệu trưởng cơ sở giáo dục mầm non lực quản trị nhà trường.<br /> Chuẩn hiệu trưởng cơ sở GDMN là hệ thống phẩm Với những nội dung trên, việc triển khai bồi dưỡng<br /> chất, năng lực mà hiệu trưởng cần đạt được để lãnh đạo đội ngũ CBQL theo chuẩn là đích đến của hoạt động phát<br /> và quản trị nhà trường. triển đội ngũ CBQL tại các trường mầm non.<br /> Chuẩn hiệu trưởng cơ sở GDMN gồm 5 tiêu chuẩn 2.2. Bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lí cơ sở giáo dục<br /> và 18 tiêu chí; có 3 mức phát triển năng lực lãnh đạo và mầm non theo tiếp cận Chuẩn hiệu trưởng<br /> quản lí trường học từ thấp đến cao, bao gồm: mức đạt, Quy trình tổ chức bồi dưỡng cho CBQL trường mầm<br /> mức khá và mức tốt (xem bảng 1). non theo Chuẩn hiệu trưởng gồm các bước sau đây:<br /> <br /> Bảng 1. Các mức phát triển năng lực lãnh đạo và quản lí trường học<br /> Mức đạt Mức khá Mức tốt<br /> Có phẩm chất, năng lực tổ chức Có phẩm chất, năng lực đổi mới, Có ảnh hưởng tích cực đến đổi mới<br /> thực hiện nhiệm vụ được giao trong sáng tạo tổ chức thực hiện nhiệm vụ quản trị cơ sở giáo dục mầm non và<br /> quản trị cơ sở giáo dục mầm non được giao trong quản trị cơ sở giáo phát triển giáo dục địa phương<br /> theo quy định dục mầm non<br /> <br /> <br /> 32 Email: linhgiangtho@gmail.com<br />  VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 3 tháng 5/2019, tr 32-36; 42<br /> <br /> <br /> - Trên cơ sở Chuẩn hiệu trưởng trường mầm non, xác trên, cần phải xác định mục tiêu cho cả 2 đối tượng có<br /> định khung năng lực cho CBQL trường mầm non đáp điểm chung và có những khác biệt để từ đó định hướng<br /> ứng yêu cầu đổi mới GDMN; - Phân tích những hạn chế xây dựng chương trình, nội dung và phương pháp phù<br /> về các năng lực của đội ngũ CBQL trường mầm non để hợp với từng nhóm đối tượng.<br /> xác định nhu cầu bồi dưỡng (đối tượng, nội dung bồi<br /> - Xác định nhu cầu<br /> dưỡng); - Xây dựng khung và chương trình bồi dưỡng;<br /> - Tổ chức các hoạt động bồi dưỡng (tài liệu, mời giáo Đây là một trong những bước quan trọng để xây dựng<br /> viên, hình thức, địa điểm tổ chức lớp bồi dưỡng...); - kế hoạch bồi dưỡng. Xác định nhu cầu bồi dưỡng dựa<br /> Đánh giá năng lực so với Chuẩn Hiệu trưởng; - Cải tiến trên kết quả đánh giá hiệu quả quản lí, mức độ đạt Chuẩn<br /> chương trình bồi dưỡng cho chu kì sau. hiệu trưởng cả về phẩm chất và năng lực quản trị cũng<br /> Trong bài viết, chúng tôi giới hạn phạm vi nghiên cứu như nhu cầu mong muốn của cá nhân CBQL.<br /> hoạt động bồi dưỡng cho đội ngũ CBQL cơ sở GDMN Việc xác định nhu cầu bồi dưỡng gắn với nội dung<br /> với các nội dung: - Xác định đối tượng bồi dưỡng; - Xác bồi dưỡng, vì vậy vấn đề đặt ra phải xác định được mỗi<br /> định mục tiêu, nhu cầu; - Xây dựng chương trình bồi đối tượng cần bồi dưỡng năng lực gì? bồi dưỡng phẩm<br /> dưỡng và xác định hình thức, phương pháp tổ chức hoạt chất gì?<br /> động bồi dưỡng. - Xây dựng chương trình<br /> Chuẩn Hiệu trưởng được xem như một công cụ quản Tùy theo loại hình bồi dưỡng, đối tượng bồi dưỡng<br /> lí, giúp các cấp quản lí xác định được chất lượng của đội để lựa chọn, xây dựng chương trình phù hợp. Tuy nhiên,<br /> ngũ CBQL thông qua hoạt động khảo sát, kiểm tra, đánh chương trình bồi dưỡng phải đảm bảo các tiêu chí:<br /> giá từng CBQL theo Chuẩn.<br /> Chương trình phải cập nhật kịp thời những đổi mới về<br /> - Xác định đối tượng bồi dưỡng quản lí giáo dục, đặc biệt là GDMN hiện nay và phải đảm<br /> Việc xác định đối tượng được bồi dưỡng sẽ nắm bắt bảo tính phù hợp với nội dung, đối tượng bồi dưỡng.<br /> được đặc điểm, nhu cầu của họ để từ đó xây dựng được - Kiểm tra, đánh giá<br /> kế hoạch, nội dung và có phương pháp bồi dưỡng thích<br /> hợp. Chuẩn hiệu trưởng như một công cụ thiết yếu làm Đây là khâu cuối trong quá trình bồi dưỡng. Mục đích<br /> căn cứ khảo sát, đánh giá chất lượng đầu vào của quá để đánh giá chất lượng đầu ra của một quá trình đào tạo,<br /> trình bồi dưỡng đội ngũ CBQL cơ sở GDMN. Có thể bồi dưỡng nhưng đồng thời cũng xác định thực trạng đầu<br /> phân nhóm đối tượng bồi dưỡng theo các hướng sau: vào của một quy trình mới. Việc đánh giá phải đảm bảo<br /> thực chất, khách quan và mấu chốt phải rút ra được ưu,<br /> + Nhóm cận chuẩn và nhóm xa chuẩn: Nhóm cận<br /> nhược của quá trình bồi dưỡng để làm cơ sở cho việc xây<br /> chuẩn là những CBQL được đánh giá ở mức “tốt, khá”;<br /> nhóm xa chuẩn là những CBQL được đánh giá ở mức dựng kế hoạch bồi dưỡng tiếp theo. Chuẩn hiệu trưởng<br /> “đạt chuẩn và chưa đạt chuẩn”. là công cụ cốt lõi để đánh giá chất lượng đội ngũ CBQL.<br /> + CBQL mới bổ nhiệm (thời gian bổ nhiệm chưa đủ 2.3. Thực trạng công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ<br /> 5 năm) và CBQL đã được bổ nhiệm từ 5 năm trở lên. quản lí trường mầm non theo Chuẩn hiệu trưởng ở<br /> huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình<br /> - Xác định mục tiêu<br /> Để đánh giá thực trạng công tác bồi dưỡng đội ngũ<br /> Mục tiêu của mọi chương trình bồi dưỡng phải gắn<br /> CBQL theo Chuẩn hiệu trưởng tại huyện Bố Trạch,<br /> liền với việc phân tích nhu cầu của đối tượng bồi dưỡng,<br /> các mục tiêu được xác lập đều phải cụ thể và có thể đo tháng 2/2019, chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu báo cáo<br /> lường được. Từ những mục tiêu này, các thành tố của của Phòng GD-ĐT Bố Trạch, khảo sát bằng phiếu hỏi 95<br /> khung kế hoạch và chương trình bồi dưỡng mới được CBQL và 755 giáo viên về nội dung này. Kết quả cụ thể<br /> hình thành trong mối tương quan giữa mục tiêu, nguồn như sau:<br /> lực về con người, cơ sở vật chất và thời gian. - Về đối tượng được bồi dưỡng: Chủ yếu là đội ngũ<br /> Mục tiêu bồi dưỡng đội ngũ CBQL mầm non phải hiệu trưởng và phó hiệu trưởng (95,5%) đã được bổ<br /> đáp ứng được nhu cầu bồi dưỡng theo Chuẩn hiệu nhiệm, một số ít là cán bộ dự nguồn sẽ bổ nhiệm trong<br /> trưởng. Đó là mục tiêu về phẩm chất, năng lực còn thiếu, thời gian tới (33,2%).<br /> yếu của đội ngũ CBQL các trường mầm non. Có nghĩa - Mục đích của việc bồi dưỡng: Có 60,9% ý kiến cho<br /> là, mục tiêu đưa ra phải tạo sự chuyển biến, thay đổi tích rằng góp phần nâng cao năng lực quản lí cho hiệu trưởng,<br /> cực chất lượng đội ngũ CBQL, khắc phục những hạn chế phó hiệu trưởng và giáo viên; 71,6% ý kiến cho rằng bồi<br /> mà đội ngũ còn tồn tại. Với cách phân chia đối tượng như dưỡng để tạo nguồn.<br /> <br /> 33<br />  VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 3 tháng 5/2019, tr 32-36; 42<br /> <br /> <br /> - Về hình thức bồi dưỡng: Chủ yếu là vừa học vừa tình trạng lạc hậu với xu thế quản lí mới. Bên cạnh đó,<br /> làm, hình thức tập trung chiếm tỉ lệ rất ít, bên cạnh đó nội dung kiến thức tại các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cũng<br /> chương trình bồi dưỡng thường xuyên được 100% chưa thực sự mới, tiến bộ dẫn đến tình trạng được đào<br /> CBQL thực hiện theo sự chỉ đạo của Bộ GD-ĐT nhưng tạo, bồi dưỡng xong nhưng chưa thực sự hiệu quả.<br /> chất lượng của chương trình bồi dưỡng thường xuyên Nội dung bồi dưỡng mà các cơ sở GDMN đang thực<br /> chưa kiểm soát được do việc quản lí công tác bồi dưỡng hiện còn nặng về hình thức, chưa chú trọng đúng mức<br /> thường xuyên còn nhiều hạn chế nên các CBQL tham việc nâng cao năng lực nghề nghiệp và thực hành. Hoạt<br /> gia với mục đích đối phó hơn là bồi dưỡng kiến thức động bồi dưỡng thông qua giao lưu khoa học, học tập<br /> cho bản thân. trao đổi kinh nghiệm thực hiện được rất ít. Các hoạt động<br /> - Về nội dung: Kết quả nghiên cứu báo cáo của Phòng tổ chức dự giờ thao giảng, tự bồi dưỡng còn ít hiệu quả.<br /> GD-ĐT Bố Trạch cho thấy, công tác bồi dưỡng đội ngũ Đặc biệt, đội ngũ hiệu trưởng trường mầm non ít có thời<br /> hiệu trưởng trường mầm non ở huyện Bố Trạch chủ yếu gian thâm nhập thực tế quản lí giáo dục để nâng cao năng<br /> tập trung về nâng cao trình độ chuyên môn; việc bồi lực xử lí tình huống thực tiễn quản lí giáo dục, đây là<br /> dưỡng về lí luận chính trị, quản lí giáo dục chưa được nguyên nhân của một số hạn chế năng lực quản lí của<br /> quan tâm đúng mức dẫn đến tình trạng nhiều hiệu trưởng hiệu trưởng hiện nay, như: nhận thức định hướng đổi mới<br /> khi được bổ nhiệm vẫn chưa đảm bảo các yêu cầu theo GDMN và quản lí giáo dục; kiến thức chuyên ngành<br /> quy định của Điều lệ trường mầm non và Chuẩn hiệu GDMN; khả năng hợp tác, liên kết với thực tiễn quản lí<br /> trưởng trường mầm non. Nguyên nhân là do Phòng GD- giáo dục; khả năng vận dụng kiến thức liên ngành...<br /> ĐT chưa xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cho đội Đối với đội ngũ hiệu trưởng trường mầm non ở các<br /> ngũ kế cận, dự nguồn mà chờ đến khi bổ nhiệm xong mới vùng có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống và những<br /> có kế hoạch gửi đi đào tạo, bồi dưỡng. Đa số ý kiến cho vùng có điều kiện kinh tế khó khăn chưa được bồi dưỡng<br /> rằng trước khi được bổ nhiệm, đội ngũ hiệu trưởng thêm những nội dung như: tiếng dân tộc thiểu số; kĩ năng<br /> trường mầm non chủ yếu được tạo điều kiện về mặt thời làm việc với cha mẹ và cộng đồng người dân tộc thiểu<br /> gian để tham gia các lớp nâng cao trình độ chuyên môn, số; phong tục tập quán của địa phương; nội dung giáo<br /> còn những nội dung khác không được cấp trên bố trí dục kĩ năng sống cho trẻ phù hợp với đặc thù của địa<br /> tham gia vì chưa có kế hoạch... phương; phương pháp chăm sóc, giáo dục trẻ dân tộc<br /> Nội dung bồi dưỡng chủ yếu tập trung vào kiến thức thiểu số và trẻ có hoàn cảnh khó khăn... Đội ngũ hiệu<br /> chuyên môn, kĩ năng và nghiệp vụ quản lí chỉ bồi dưỡng trưởng trường mầm non còn hạn chế về ngoại ngữ và kĩ<br /> ngắn hạn 1 lần (3 tháng), sau đó không được đào tạo, bồi năng sử dụng công nghệ thông tin, đây là một trở ngại<br /> dưỡng gì thêm; chính vì vậy mà đối với một số hiệu lớn trong việc khai thác kinh nghiệm quản lí trường mầm<br /> trưởng lâu năm, kiến thức về nghiệp vụ quản lí đã không non của các nước phát triển trên thế giới. Thực trạng này<br /> phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn chưa được đội ngũ hiệu trưởng trường mầm non nhận<br /> hiện nay nhưng không được bồi dưỡng lại nên dẫn đến thức đúng đắn, vẫn cho rằng không cần thiết.<br /> Bảng 2. Kết quả trưng cầu ý kiến về nội dung cần được đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ hiệu trưởng trường mầm non<br /> Giáo viên Cán bộ Phòng<br /> CBQL<br /> TT Nội dung mầm non GD-ĐT<br /> ĐTB ĐLC<br /> ĐTB ĐLC ĐTB ĐLC<br /> Lí luận chính trị; chủ trương, chính sách của<br /> 1 4,09 0,77 4,09 0,82 4,09 0,77<br /> Đảng và nhà nước về đổi mới GDMN<br /> Các kĩ năng xây dựng, chỉ đạo và tổ chức thực<br /> 2 hiện kế hoạch chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo 3,90 0,82 4,09 0,77 3,71 0,70<br /> dục trẻ<br /> 3 Kiến thức và kĩ năng quản trị nhà trường 3,98 0,85 4,16 0,74 3,72 0,74<br /> 4 Kĩ năng giao tiếp 3,88 0,85 4,05 0,78 3,71 0,78<br /> 5 Ngoại ngữ (tiếng Anh) 3,92 0,87 3,98 0,85 3,79 0,74<br /> 6 Tiếng dân tộc 3,77 0,78 3,99 0,72 4,16 0,74<br /> 7 Kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin 3,88 0,85 4,21 0,74 3,71 0,78<br /> (ĐTB: Điểm trung bình; ĐLC: Độ lệch chuẩn)<br /> <br /> 34<br />  VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 3 tháng 5/2019, tr 32-36; 42<br /> <br /> <br /> Kết quả trưng cầu ý kiến về nhu cầu kiến thức và kĩ Trên cơ sở phân tích thực trạng đội ngũ CBQL các<br /> năng cần đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ hiệu trưởng trường mầm non, chúng tôi xác định sẽ có 02 nhóm đối<br /> trường mầm non ở trên cho thấy, những nội dung cần bồi tượng: 1) Theo chức vụ: Nhóm hiệu trưởng, phó hiệu<br /> dưỡng đội ngũ CBQL trường mầm non ở huyện Bố trưởng và nhóm giáo viên cốt cán tạo nguồn; 2) Theo<br /> Trạch ở mức độ rất cần thiết và cần thiết khá cao; với giá thâm niên giữ chức vụ: CBQL giữ chức vụ trên 10 năm<br /> trị trung bình của các trung bình cộng có trọng số ĐTB = và CBQL mới được bổ nhiệm dưới 10 năm.<br /> 3,71. Trong đó, những nội dung cần thiết nhất là “Các kĩ 2.4.2. Lựa chọn nội dung bồi dưỡng phù hợp với nhu cầu<br /> năng xây dựng, chỉ đạo và tổ chức thực hiện kế hoạch thực tiễn và nhu cầu phát triển của đội ngũ cán bộ quản<br /> chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ” với ĐTB của cả 3 lí dựa trên Chuẩn hiệu trưởng<br /> đối tượng khảo sát là: giáo viên mầm non: 3,90; CBQL: Căn cứ vào đối tượng và nhu cầu bồi dưỡng (như đã<br /> 4,09; cán bộ Phòng GD-ĐT: 3,71 và nội dung ít cần thiết đề cập ở mục 2.4.1); các cấp quản lí cần tập trung chủ<br /> nhất là “Ngoại ngữ (tiếng Anh)” với giá trị ĐTB của giáo yếu vào các nội dung chung nhất, cốt lõi nhất cho cả 02<br /> viên mầm non là 3,92; CBQL là 3,98 và cán bộ Phòng đối tượng bồi dưỡng, bao gồm các nội dung bồi dưỡng<br /> GD-ĐT là 3,79. Nhu cầu kiến thức và kĩ năng cần đào sau:<br /> tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ hiệu trưởng trường mầm non - Phẩm chất nghề nghiệp: Đạo đức phong cách nghề<br /> ở vùng có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống và vùng nghiệp; tư tưởng đổi mới trong quản lí nhà trường; ý thức<br /> có điều kiện kinh tế khó khăn cho thấy những nội dung tự phát triển chuyên môn nghiệp vụ bản thân.<br /> đặc thù cần bồi dưỡng ở những vùng này có mức độ rất<br /> - Các nội dung về lĩnh vực kiến thức và kĩ năng gồm:<br /> cần thiết và cần thiết cao; giá trị trung bình của các trung<br /> Cập nhật, nâng cao kiến thức và kĩ năng quản trị nhà<br /> bình cộng có trọng số là: giáo viên mầm non: 3,77;<br /> trường: xây dựng kế hoạch phát triển nhà trường; quản<br /> CBQL: 3,99; cán bộ Phòng GD-ĐT: 4,16.<br /> trị hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng sức khỏe trẻ; quản trị<br /> Như vậy, để nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL các hoạt động giáo dục trẻ; quản trị nhân sự; quản trị tổ chức<br /> trường mầm non huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình cần hành chính; quản trị tài chính, cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ<br /> thiết phải có những biện pháp phù hợp. chơi, thiết bị dạy học trong nhà trường; kĩ năng giao tiếp<br /> 2.4. Một số biện pháp bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản và phát triển mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình, xã<br /> lí trường mầm non huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình hội; kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin, ngoại ngữ,<br /> theo Chuẩn hiệu trưởng tiếng dân tộc.<br /> 2.4.1. Xác định đối tượng, nhu cầu, mục tiêu đào tạo, bồi 2.4.3. Đa dạng hóa các hình thức tổ chức, phương pháp<br /> dưỡng bồi dưỡng cán bộ quản lí trường mầm non<br /> Xác định nhu cầu đào tạo nhằm trả lời các câu hỏi Đổi mới hình thức học tập của CBQL trong các<br /> chính như: Những kiến thức, kĩ năng cần thiết cho đội chương trình bồi dưỡng theo hướng tập trung vào nhu<br /> ngũ CBQL trường mầm non? Những kiến thức, kĩ năng cầu bồi dưỡng của CBQL với phương châm lấy tự học,<br /> cần thiết mà đội ngũ CBQL trường mầm non hiện có? tự bồi dưỡng là chính. Mở rộng môi trường bồi dưỡng<br /> Những kiến thức, kĩ năng còn thiếu của đội ngũ CBQL với việc tăng cường tổ chức bồi dưỡng chuyên đề theo<br /> trường mầm non đối với vị trí công việc? Làm cách nào từng cụm trường. Tạo điều kiện cho CBQL đóng góp<br /> để xác định đúng những thiếu hụt đó? Những khóa học kinh nghiệm bản thân vào xây dựng nội dung, chương<br /> nào cần tổ chức để khắc phục những thiếu hụt về kiến trình bồi dưỡng. Cụ thể:<br /> thức, kĩ năng cho đội ngũ CBQL trường mầm non? - Đổi mới hình thức tổ chức và nâng cao chất lượng<br /> Để nắm bắt nhu cầu đào tạo cần sử dụng các phương bồi dưỡng thường xuyên cho CBQL<br /> pháp sau: 1) Phân tích tổ chức, các kế hoạch hoạt động + Thay vì tập trung tại Sở GD-ĐT để bồi dưỡng như<br /> và kế hoạch nguồn nhân lực; 2) Phân tích công việc, phân hiện nay, nên tổ chức bồi dưỡng thường xuyên tại các<br /> tích đánh giá thực hiện công việc; 3) Điều tra, khảo sát Phòng GD-ĐT. Giảng viên thực hiện nhiệm vụ này là<br /> chất lượng đội ngũ (phiếu khảo sát, thảo luận, lấy ý kiến CBQL cốt cán, chuyên viên chuyên môn thuộc Phòng<br /> chuyên gia). GD-ĐT có thể mời chuyên viên chuyên môn của Sở GD-<br /> Công cụ chính để khảo sát, đánh giá chất lượng đội ĐT tư vấn.<br /> ngũ CBQL trường mầm non là Chuẩn hiệu trưởng. Trên + Triển khai bồi dưỡng thường xuyên phải đảm bảo<br /> cơ sở khảo sát, làm rõ những mong muốn, nguyện vọng tính phù hợp với điều kiện thực tế của mỗi địa phương<br /> của CBQL trường mầm non đối với công tác đào tạo, bồi và có nội dung riêng cho từng địa phương<br /> dưỡng; lập kế hoạch thực hiện xác định nhu cầu đào tạo, + Đưa việc giảng dạy các kĩ năng mềm vào chương<br /> bồi dưỡng; phân tích nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng. trình bồi dưỡng; xây dựng chương trình bồi dưỡng cần<br /> <br /> 35<br />  VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 3 tháng 5/2019, tr 32-36; 42<br /> <br /> <br /> phải đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin, ngoại quản lí để chuyển từ “bắt buộc” thành tự giác, từ “áp lực”<br /> ngữ và tiếng dân tộc. sang động lực khi thực hiện nhiệm vụ tự bồi dưỡng.<br /> - Tổ chức hiệu quả các hoạt động bồi dưỡng tại chỗ Tổ chức các hình thức bồi dưỡng: Có hai hình thức<br /> + Tổ chức bồi dưỡng CBQL thông qua các hội thảo: tổ chức bồi dưỡng thích hợp cho hiệu trưởng trường mầm<br /> Đổi mới hình thức tổ chức hội thảo; nội dung hội thảo non: bồi dưỡng chính thức thông qua các khóa học (hiệu<br /> phải mang tính thực tiễn cao. Việc tổ chức hội thảo phải trưởng được cử tham dự chương trình bồi dưỡng của các<br /> sát với thực tiễn của các đơn vị trường học và có mời diễn cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cho CBQL giáo dục); Tự học,<br /> giả, giảng viên cốt cán cấp Sở, Phòng trao đổi, chia sẻ. tự bồi dưỡng: việc tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao trình<br /> độ, kiến thức, kĩ năng, thái độ ngay trong công việc là<br /> + Chỉ đạo việc nghiên cứu khoa học và tổ chức công<br /> hình thức tốt nhất để tạo ra động lực mạnh mẽ cho quá<br /> bố đều đặn các kết quả nghiên cứu của CBQL: Đổi mới<br /> trình phát triển năng lực, giúp cho mọi hiệu trưởng có thể<br /> hình thức viết đề tài sáng kiến kinh nghiệm hằng năm<br /> chủ động học tập suốt đời.<br /> bằng nghiên cứu cải tiến sư phạm theo nhóm; khuyến<br /> khích CBQL tham gia viết bài tại các hội thảo chuyên 2.4.4. Đánh giá công tác đào tạo, bồi dưỡng theo Chuẩn<br /> ngành quản lí giáo dục từ thực tiễn quản lí, hoặc các tạp hiệu trưởng<br /> chí chuyên ngành có chất lượng để nâng cao ý thức tự Đánh giá đào tạo, bồi dưỡng để xác định mức độ đạt<br /> học, tự bồi dưỡng của CBQL; nội dung sáng kiến kinh được về mục tiêu, nội dung, chương trình, giảng viên,<br /> nghiệm gắn liền với thực tiễn quản lí trường mầm non. học viên, công tác tổ chức đào tạo, bồi dưỡng như thế<br /> + Tổ chức bồi dưỡng CBQL thông qua các hoạt nào; học viên học được những gì và họ áp dụng được<br /> động trải nghiệm thực tiễn: Nâng cao hiệu quả hoạt những điều đã học vào thực tế công việc như thế nào;<br /> động tham quan, học tập kinh nghiệm; phương thức kết hiệu quả của chương trình đào tạo, bồi dưỡng... Tổ chức<br /> hợp giáo dục giữa nhà trường, gia đình và xã hội... cho đánh giá công tác đào tạo, bồi dưỡng bằng cách:<br /> tất cả CBQL tham gia; Tổ chức và tham gia các hội thi - Xây dựng phiếu khảo sát để hỏi ý kiến của các đối<br /> CBQL giỏi, các hội thi tìm hiểu về đổi mới căn bản toàn tượng (CBQL, giáo viên mầm non) được tổ chức đào tạo,<br /> diện GD-ĐT; Tổ chức kiểm tra chéo công tác quản lí bồi dưỡng sau mỗi khóa học để đánh giá toàn bộ khóa<br /> giữa các trường trong cụm; tổ chức góp ý, rút kinh học. Đồng thời, giám sát, đánh giá tác động khóa học (về<br /> nghiệm; khen thưởng, động viên các CBQL giỏi và kiến thức, kĩ năng thu nhận được, thay đổi hành vi) sau<br /> nhân rộng điển hình. khi giảng viên đã vận dụng để nâng cao chất lượng và<br /> - Quản lí việc tự học, tự bồi dưỡng và nghiên cứu của hiệu quả giảng dạy tại cơ sở đào tạo, bồi dưỡng.<br /> CBQL - Kiểm tra năng lực sau khóa đào tạo, bồi dưỡng để<br /> Cần tập trung vào quản lí việc xây dựng kế hoạch tự đo được năng lực mới hình thành so với khung năng lực<br /> bồi dưỡng của CBQL, tổ chức, chỉ đạo và hướng dẫn sau bồi dưỡng, nhằm cải tiến liên tục chương trình, đồng<br /> CBQL thực hiện kế hoạch tự bồi dưỡng có hiệu quả, thời điều chỉnh hình thức linh hoạt và đa dạng đáp ứng<br /> quản lí nội dung, hình thức và các điều kiện đảm bảo hoạt nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng.<br /> động tự bồi dưỡng cũng như kiểm tra, đánh giá kết quả 3. Kết luận<br /> tự bồi dưỡng của CBQL. Tóm lại, Chuẩn hiệu trưởng có mục đích phát triển<br /> + Tạo điều kiện thuận lợi cho CBQL tham gia vào năng lực lãnh đạo và quản lí trường học của CBQL cơ sở<br /> hoạt động học tập bồi dưỡng, qua đó phát hiện và khơi GDMN. Việc tiếp cận chuẩn để nâng cao chất lượng đội<br /> dậy tiềm năng lao động của họ; Phải tăng cường củng cố ngũ CBQL là cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Để thực<br /> hoạt động của tổ trưởng tổ chuyên môn; xây dựng mạng hiện có hiệu quả hoạt động này, các cấp quản lí cần xác<br /> lưới quan hệ cộng đồng giúp CBQL mở rộng kết nối bên định Chuẩn hiệu trưởng như một công cụ tất yếu để khảo<br /> trong và ngoài nhà trường phục vụ công tác tự bồi dưỡng sát chất lượng đầu vào, làm thang đo cho chất lượng quá<br /> một cách thường xuyên liên tục; Phải tổ chức đánh giá trình đào tạo, bồi dưỡng và mức độ đạt được của đầu ra<br /> và đưa ra các phản hồi về kết quả tự bồi dưỡng của đội của hoạt động bồi dưỡng với 04 nội dung chính: 1) Xác<br /> ngũ nhằm giúp cho đội ngũ CBQL không ngừng phát định đối tượng, nhu cầu, mục tiêu đào tạo, bồi dưỡng;<br /> triển các kĩ năng và kiến thức cần thiết. 2) Lựa chọn nội dung bồi dưỡng phù hợp với nhu cầu<br /> + Để nâng cao khả năng, động lực tự phát triển, thực tiễn và nhu cầu phát triển của đội ngũ CBQL dựa<br /> khuyến khích những hoạt động đột phá của CBQL; tạo trên Chuẩn hiệu trưởng; 3) Đa dạng hóa các hình thức tổ<br /> cho CBQL có tinh thần tự giác học tập suốt đời, sáng tạo chức, phương pháp bồi dưỡng đội ngũ CBQL; 4) Đánh<br /> tìm tòi, cần hai điều kiện: hỗ trợ CBQL và tạo “sức ép” giá kết quả công tác bồi dưỡng CBQL.<br /> đối với CBQL. Các đơn vị cần tăng cường hoạt động (Xem tiếp trang 42)<br /> <br /> 36<br />  VJE Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 3 tháng 5/2019, tr 37-42<br /> <br /> <br /> - Cần có quy chế khen thưởng rõ ràng sau quá trình [6] Bùi Minh Hiền (2006). Quản lí giáo dục. NXB Đại<br /> thanh tra, kiểm tra, đánh giá. học Sư phạm.<br /> 3. Kết luận [7] Đặng Vũ Hoạt (1997). Hoạt động giáo dục ngoài giờ<br /> Các biện pháp được đề xuất ở trên đã được chúng tôi lên lớp ở trường trung học cơ sở. NXB Giáo dục.<br /> đưa vào triển khai thực hiện ở Trường Tiểu học Nguyễn [8] Nguyễn Thị Tuyết Hạnh (chủ biên) - Lê Thị Mai<br /> An Ninh, TP. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai từ năm 2016. Sau Phương (2015). Giáo trình khoa học quản lí giáo<br /> khi triển khai các biện pháp, chúng tôi nhận thấy hiệu quả dục. NXB Giáo dục Việt Nam.<br /> tổ chức các HĐTN đã được cải thiện rõ rệt, HS hứng thú, [9] Phạm Minh Hạc (2002). Giáo dục và phát triển<br /> say mê tích cực và chủ động trong học tập, từ đó hiệu quả nguồn nhân lực trong thế kỉ XXI. NXB Giáo dục.<br /> dạy học cũng được nâng cao, đáp ứng mục tiêu đổi mới [10] Đinh Thị Kim Thoa (2015). Xây dựng chương trình<br /> giáo dục hiện nay. Điều này cho thấy, các biện pháp nêu hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong chương trình<br /> trên là có tính thực tiễn và có tính khả thi. giáo dục phổ thông. Tạp chí Quản lí giáo dục, số đặc<br /> Để các biện pháp đề xuất được triển khai thực hiện ở biệt tháng 4, tr 45-49.<br /> các trường tiểu trên địa bàn thành phố Biên Hòa đạt hiệu [11] Đinh Thị Kim Thoa (chủ biên, 2010). Giáo dục giá<br /> quả, chúng tôi kiến nghị: - Đối với Bộ GD-ĐT: cần nghiên trị sống và kĩ năng sống cho học sinh trung học phổ<br /> cứu ban hành sớm các cơ chế, chính sách quản lí HĐTN thông. NXB Đại học Quốc gia Hà Nội.<br /> thống nhất trong phạm vi cả nước, gồm cả nội dung, hình<br /> thức và nguồn lực. Nâng cao tính pháp lí, tính hiệu lực của<br /> các văn bản hướng dẫn, xây dựng các chương trình đào<br /> tạo, bồi dưỡng để triển khai tại các địa phương; - Đối với MỘT SỐ BIỆN PHÁP BỒI DƯỠNG ĐỘI NGŨ...<br /> Sở GD-ĐT Đồng Nai và Phòng GD-ĐT TP. Biên Hòa: (Tiếp theo trang 36)<br /> trên cơ sở cơ chế chính sách của nhà nước, của Bộ GD-<br /> ĐT ban hành, tổ chức hướng dẫn cụ thể cho các trường Tài liệu tham khảo<br /> tiểu học trên địa bàn, bảo đảm thực hiện thống nhất các nội [1] Bộ GD-ĐT (2018). Thông tư số 25/2018/TT-<br /> dung, hình thức, quy trình, mô hình triển khai HĐTN, BGDĐT ngày 08/10/2018 Ban hành quy định<br /> hướng dẫn việc huy động và quản lí nguồn lực, chấp hành Chuẩn hiệu trưởng cơ sở giáo dục mầm non.<br /> đúng quy định của pháp luật và phù hợp với điều kiện thực [2] Bộ GD-ĐT (2015). Quyết định số 04/2008/VBHN-<br /> tế của địa phương. Tổ chức tập huấn, đào tạo cho CBQL, BGDĐT ngày 24/12/2015 Ban hành Điều lệ trường<br /> GV và các chủ thể có liên quan về chương trình, nội dung, mầm non.<br /> hình thức triển khai HĐTN; - Đối với các trường tiểu học [3] Phòng GD-ĐT Bố Trạch (2019). Báo cáo Sơ kết học<br /> trên địa bàn TP. Biên Hòa: các trường cần tổ chức nghiên kì 1 năm học 2018-2019, triển khai nhiệm vụ năm<br /> cứu, triển khai đồng bộ các biện pháp đã được đề xuất, học 2018-2019.<br /> trong đó tập trung vào việc nâng cao nhận thức, năng lực [4] Nguyễn Thị Kim Thanh (chủ biên, 2005). Cẩm nang<br /> cho đội ngũ CBQL và GV, có sự phối hợp chặt chẽ giữa dành cho hiệu trưởng trường mầm non. NXB Giáo<br /> phụ huynh HS và các tổ chức xã hội. dục.<br /> [5] Chu Thị Hồng Nhung - Trần Thị Ngọc Trâm -<br /> Tài liệu tham khảo Nguyễn Thị Sinh Thảo (2014). Tăng cường năng<br /> [1] Bộ GD-ĐT (2018). Thông tư số 32/2018/TT- lực quản lí lớp/trường của giáo viên: Dành cho giáo<br /> BGDĐT ngày 26/12/2018 về việc ban hành Chương viên mầm non. NXB Giáo dục Việt Nam.<br /> trình giáo dục phổ thông. [6] Nguyễn Thị Duyên (2015). Quản lí bồi dưỡng cán<br /> [2] Bộ GD-ĐT (2015). Kĩ năng xây dựng và tổ chức các bộ quản lí trường mầm non tỉnh Hải Dương theo<br /> hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong trường trung học. chuẩn hiệu trưởng trong bối cảnh hiện nay. Luận án<br /> [3] Ban Chấp hành Trung ương (2013). Nghị quyết số tiến sĩ Quản lí giáo dục, Trường Đại học Sư phạm<br /> 29/NQ-TW ngày 04/11/2013 về đổi mới căn bản, toàn Hà Nội.<br /> diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp [7] Trần Thị Ngọc Trâm - Bùi Thị Kim Tuyến (2012).<br /> hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường Một số mô hình quản lí cơ sở giáo dục mầm non<br /> định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. ngoài công lập. Tạp chí Giáo dục, số 295, tr 62-65.<br /> [4] Nguyễn Thanh Bình (2011). Giáo trình chuyên đề [8] Trần Thị Ngọc Trâm và cộng sự (2012). Quản lí cơ<br /> giáo dục kĩ năng sống. NXB Đại học Sư phạm. sở giáo dục mầm non ngoài công lập của một số<br /> [5] Vũ Cao Đàm (2008). Phương pháp luận nghiên cứu nước trên thế giới. Kỉ yếu hội thảo “Hướng tới đổi<br /> khoa học. NXB Giáo dục. mới nền giáo dục Việt Nam”, tr 268-275.<br /> <br /> 42<br />