Một số đề xuất nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý vốn tại công ty cổ phần gang thép Thái Nguyên

Hà Thị Thanh Nga và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 103(03): 9 - 16<br /> <br /> MỘT SỐ ĐỀ XUẤT NHẰM HOÀN THIỆN CƠ CHẾ QUẢN LÝ VỐN<br /> TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN GANG THÉP THÁI NGUYÊN<br /> Hà Thị Thanh Nga*, Nguyễn Thị Nga<br /> Trường Đại học Kinh tế & Quản trị Kinh doanh – ĐH Thái Nguyên<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên sản xuất kinh doanh thép xây dựng. Đối với sự phát triển của<br /> công ty thì cơ chế quản lý vốn giữ một vai trò quan trọng. Trong thời gian vừa qua, cơ chế quản lý vốn<br /> đã có những đóng góp nhất định cho hoạt động của Công ty như: đáp ứng tương đối nhu cầu về vốn cho<br /> sản xuất kinh doanh, giúp sử dụng vốn cố định, vốn lưu động trong Công ty… đúng mục đích. Tuy<br /> nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, cơ chế quản lý vốn của Công ty còn nhiều hạn chế như: sự bất<br /> hợp lý trong hình thức huy động vốn và cơ cấu vốn…. Vì vậy, cần có những nghiên cứu để tìm ra<br /> các giải pháp hoàn thiện cơ chế quản lý vốn phù hợp với điều kiện mới, mang lại hiệu quả kinh<br /> doanh cho Công ty trong giai đoạn tới.<br /> Từ khoá: cơ chế, quản lý vốn, cơ cấu vốn, huy động vốn, điều hoà vốn, gang thép Thái Nguyên<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ*<br /> Trong nền kinh tế thị trường, các doanh<br /> nghiệp có quyền tự chủ trong mọi hoạt động<br /> sản xuất kinh doanh, do đó vốn càng trở thành<br /> vấn đề quan trọng hàng đầu và doanh nghiệp<br /> phải tìm các biện pháp huy động vốn phù<br /> hợp, nhằm mang lại hiệu quả kinh doanh cao<br /> nhất cho mình. Để thực hiện yêu cầu đó, các<br /> doanh nghiệp phải thực hiện việc xây dựng cơ<br /> chế quản lý vốn đối với doanh nghiệp. Tuy<br /> nhiên, môi trường kinh tế vĩ mô hay sự thay<br /> đổi trong quá trình phát triển của doanh<br /> nghiệp trong những giai đoạn khác nhau, đòi<br /> hỏi cơ chế quản lý vốn phải có những thay<br /> đổi tương ứng, và nhu cầu hoàn thiện cơ chế<br /> quản lý vốn cho phù hợp với thực tiễn là rất<br /> cần thiết đối với mỗi doanh nghiệp.<br /> Công ty Cổ phần Gang thép Thái Nguyên,<br /> tiền thân là Công ty Gang thép Thái Nguyên<br /> được thành lập từ năm 1959. Hoạt động cơ<br /> bản của Công ty là sản xuất kinh doanh thép<br /> xây dựng cung cấp cho cả nền kinh tế do đó<br /> nhu cầu vốn cho hoạt động sản xuất kinh<br /> doanh là rất lớn. Trong những năm qua cơ chế<br /> quản lý vốn phù hợp đã góp phần không nhỏ<br /> trong sự tăng trưởng và phát triển của Công<br /> ty. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, cơ<br /> chế quản lý vốn đã bộc lộ những hạn chế nhất<br /> *<br /> <br /> Tel: 0912 898189<br /> <br /> định do không phù hợp với quy mô và sự phát<br /> triển của Công ty, nhất là sự bất hợp lý trong<br /> hình thức huy động vốn và cơ cấu vốn của<br /> Công ty, vì vậy cần có những nghiên cứu để<br /> tìm ra các giải pháp hoàn thiện cơ chế quản lý<br /> vốn phù hợp với điều kiện mới, mang lại hiệu<br /> quả kinh doanh cho Công ty trong giai đoạn tới.<br /> THỰC TRẠNG CƠ CHẾ QUẢN LÝ VỐN<br /> TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN GANG THÉP<br /> THÁI NGUYÊN<br /> Thực trạng cơ chế huy động vốn<br /> Việc huy động vốn chính là quá trình Công ty<br /> sẽ quyết định lựa chọn nguồn vốn nào để<br /> phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh<br /> của mình, xác định chi phí vốn, qui mô của<br /> từng loại vốn. Công ty được huy động vốn<br /> dưới mọi hình thức theo quy định của pháp<br /> luật như: vay vốn các ngân hàng, các tổ chức<br /> tín dụng, các doanh nghiệp, các tổ chức và cá<br /> nhân trong và ngoài nước. Các đơn vị thành<br /> viên của Công ty thực hiện huy động vốn theo<br /> quy định và bảo lãnh của Công ty. Việc huy<br /> động vốn chỉ sử dụng vào mục đích kinh<br /> doanh, không dùng vào mục đích khác và phải<br /> quản lý chặt chẽ có hiệu quả, trả nợ gốc và lãi<br /> theo đúng hạn đã cam kết khi huy động vốn.<br /> Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên sử<br /> dụng 2 nguồn tài trợ là vốn chủ sở hữu và nợ<br /> phải trả. Cơ cấu nguồn vốn được thể hiện qua<br /> bảng 01.<br /> 9<br /> <br /> 12Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Hà Thị Thanh Nga và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 103(03): 9 - 16<br /> <br /> Bảng 01: Tình hình huy động vốn của Công ty giai đoạn 2009-2011<br /> TT<br /> I<br /> 1<br /> 2<br /> <br /> Chỉ tiêu<br /> Nguồn vốn<br /> Vốn chủ sở hữu<br /> Tỷ trọng<br /> Nợ phải trả<br /> Tỷ trọng<br /> <br /> ĐVT<br /> Tr.đ<br /> Tr.đ<br /> %<br /> Tr.đ<br /> %<br /> <br /> 2009<br /> 5.262.136<br /> 1.943.454<br /> 37,93<br /> 3.318.682<br /> 63,07<br /> <br /> 2010<br /> 5.913.202<br /> 2.053.651<br /> 35,73<br /> 3.859.481<br /> 65,27<br /> <br /> 2011<br /> 8.491.796<br /> 1.983.473<br /> 23,36<br /> 6.508.323<br /> 76,64<br /> <br /> (Nguồn: Báo cáo tài chính của Công ty giai đoạn 2009-2011)<br /> Bảng 02. Tình hình cơ cấu nợ tại Công ty giai đoạn 2009-2011<br /> Đơn vị tính: triệu đồng<br /> TT<br /> I<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> <br /> Chỉ tiêu<br /> Tổng nợ phải trả<br /> Nguồn vốn tín dụng<br /> ngân hàng<br /> Nguồn vốn tín dụng<br /> thương mại<br /> Nguồn vốn khách<br /> hàng ứng trước<br /> Nợ khác<br /> <br /> 2009<br /> Số tiền<br /> 3.318.682<br /> <br /> %<br /> 100<br /> <br /> 2010<br /> Số tiền<br /> 3.859.481<br /> <br /> %<br /> 100<br /> <br /> 2011<br /> Số tiền<br /> 6.508.323<br /> <br /> %<br /> 100<br /> <br /> 2,772,619<br /> <br /> 83.55<br /> <br /> 3,404,171<br /> <br /> 88.20<br /> <br /> 5,625,843<br /> <br /> 86.44<br /> <br /> 353,382<br /> <br /> 10.65<br /> <br /> 167,398<br /> <br /> 4.34<br /> <br /> 555,876<br /> <br /> 8.54<br /> <br /> 2,355<br /> <br /> 0.07<br /> <br /> 3,264<br /> <br /> 0.08<br /> <br /> 4,453<br /> <br /> 0.07<br /> <br /> 190,326<br /> <br /> 5.73<br /> <br /> 284,648<br /> <br /> 7.38<br /> <br /> 322,151<br /> <br /> 4.95<br /> <br /> (Nguồn: Báo cáo tài chính của Công ty giai đoạn 2009-2011)<br /> <br /> Tình hình huy động vốn chủ sở hữu<br /> Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên là<br /> doanh nghiệp Nhà nước thuộc Bộ Công<br /> nghiệp nặng, nên vốn góp ban đầu là vốn đầu<br /> tư của Nhà nước. Phần vốn chủ sở hữu của<br /> Công ty chiếm tỷ trọng trung bình hơn<br /> 31,67% trên tổng nguồn vốn. Riêng năm<br /> 2011, thì tỷ trọng này thấp hơn mức trung<br /> bình là 23,36%, phần nguồn tài trợ của Công<br /> ty được cấu thành nên nguồn vốn chủ yếu là<br /> khoản nợ phải trả (tỷ trọng trung bình khoảng<br /> 68,33%). Qua nghiên cứu tình hình tăng giảm<br /> vốn chủ sở hữu tại Công ty cho thấy vốn chủ<br /> sở hữu tăng qua các năm (trừ năm 2011 có<br /> giảm nhẹ so với năm 2010 là 3,41% tương<br /> ứng 70.178 tr.đ là do lợi nhuận chưa phân<br /> phối giảm để trích bổ sung các quỹ như: quỹ<br /> dự phòng tài chính, quỹ đầu tư phát triển).<br /> Nguồn vốn chủ sở hữu của Công ty tăng chủ<br /> yếu do được bổ sung từ lãi trong các năm<br /> trước, hoặc do chênh lệch tỷ giá hối đoái….<br /> Giảm nguồn vốn chủ sở hữu là do điều<br /> chuyển từ các nguồn khác nhau, giảm do<br /> quyết toán thuế,…<br /> Tình hình huy động nợ phải trả<br /> Để đảm bảo vốn phục vụ cho hoạt động sản<br /> xuất kinh doanh, ngoài nguồn vốn chủ sở<br /> <br /> hữu, Công ty còn huy động vốn của các tổ<br /> chức, cá nhân trong và ngoài nước phục vụ<br /> nhu cầu sản xuất kinh doanh. Hình thức huy<br /> động vốn này được thực hiện theo quy định<br /> của pháp luật, Công ty phải quan tâm đến<br /> hiệu quả sử dụng vốn vay để đảm bảo hoàn<br /> trả nợ gốc và lãi vay theo đúng hợp đồng tín<br /> dụng đã ký kết.<br /> Qua số liệu thu thập được cho thấy, chỉ tiêu tỷ<br /> lệ nợ/tổng nguồn vốn của Công ty cổ phần<br /> Gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2009-2011<br /> tương đối cao (trên 68,33%), điều đó chứng tỏ<br /> vai trò của nguồn vốn nợ phải trả rất quan<br /> trọng trong việc đảm bảo nguồn vốn cho quá<br /> trình sản xuất kinh doanh tại Công ty.<br /> Tình hình nguồn vốn nợ phải trả tại Công ty<br /> được thể hiện qua bảng số liệu sau:<br /> Cơ cấu nợ tại Công ty cổ phần Gang thép<br /> Thái Nguyên được cấu thành từ nguồn vốn<br /> vay tín dụng dụng ngân hàng, tín dụng thương<br /> mại, nguồn vốn ngắn hạn do khách hàng đặt<br /> cọc và nợ khác. Trong đó, Công ty chủ yếu<br /> huy động nợ phải trả bằng 2 hình thức chính<br /> là tín dụng ngân hàng và nợ khác.<br /> Công ty cổ phần Gang Thép Nguyên huy<br /> động vốn nợ qua các hình thức như sau:<br /> - Tín dụng ngân hàng: là hình thức tín dụng<br /> cơ bản và quan trọng nhất, bởi vì huy động<br /> <br /> 10<br /> <br /> 13Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Hà Thị Thanh Nga và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> vốn bằng vay dưới nhiều hình thức khác nhau<br /> nên có thể đảm bảo được tính linh hoạt. Công<br /> ty thường tiến hành vay ở các ngân hàng lớn<br /> như Ngân hàng Thương mại cổ phần Công<br /> thương Lưu Xá, Ngân hàng Đầu tư và phát<br /> triển Thái Nguyên, Ngân hàng Thương mại<br /> cổ phần Quốc tế Thái Nguyên… Nguồn vốn<br /> này được công ty sử dụng để đầu tư mua sắm<br /> TSCĐ mới và đầu tư tài sản lưu động phục vụ<br /> cho sản xuất kinh doanh. Công ty vay được<br /> của ngân hàng với số vốn lớn như vậy là do<br /> Công ty đảm bảo các khoản trả nợ gốc và lãi<br /> vay đúng, tạo uy tín với ngân hàng. Việc duy<br /> trì tỷ lệ nợ trên tổng nguồn vốn có tác dụng<br /> đối với việc đáp ứng đầy đủ nhu cầu về vốn<br /> cho hoạt động kinh doanh của Công ty. Tuy<br /> nhiên, nếu duy trì tỷ lệ nợ lớn sẽ tiềm ẩn<br /> nhiều rủi ro, vì phụ thuộc quá nhiều vào<br /> nguồn vốn bên ngoài, rủi ro tài chính đối với<br /> Công ty tăng.<br /> - Tín dụng thương mại: Nguồn vốn tín dụng<br /> này chiếm tỷ trọng trên dưới 10% trong tổng<br /> nguồn vốn nợ tại Công ty. Năm 2010, 2011<br /> nguồn vốn tín dụng thương mại chiếm tỷ<br /> trọng rất thấp dưới 10% trong tổng cơ cấu<br /> vốn. Đây là hình thức huy động vốn với chi<br /> phí thấp, tiện lợi trong kinh doanh, tạo cho<br /> công ty khả năng mở rộng các quan hệ hợp<br /> tác trong kinh doanh lâu dài. Tuy nhiên, huy<br /> động vốn theo hình thức tín dụng này có hạn<br /> chế là: số lượng thì hạn chế, thời gian sử dụng<br /> vốn thường là ngắn hạn hơn so với tín dụng<br /> ngân hàng. Vì vậy, Công ty chỉ sử dụng được<br /> tỷ trọng nhỏ nguồn vốn này trong kinh doanh<br /> của mình.<br /> - Nguồn vốn ngắn hạn do khách hàng ứng<br /> trước tiền hàng: Phát sinh nguồn vốn này,<br /> chứng tỏ rằng Công ty cổ phần Gang thép<br /> Thái Nguyên đã xây dựng được chính sách<br /> <br /> 103(03): 9 - 16<br /> <br /> khai thác được khoản tiền đặt cọc của khách<br /> hàng, nhờ vào uy tín của Công ty và chất<br /> lượng sản phẩm thép tốt. Số lượng vốn huy<br /> động bằng việc khách hàng trả tiền hàng<br /> trước chiếm tỷ trọng không nhỏ trong tổng nợ<br /> của Công ty, giúp Công ty có thể tăng quy mô<br /> vốn của mình mà không phải trả khoản chi<br /> phí lãi vay.<br /> - Nợ khác: Công ty huy động vốn từ các<br /> khoản nợ khác này chiếm tỷ trọng tương đối<br /> cao trong tổng vốn nợ phải trả (chiếm tỷ lệ<br /> trung bình khoảng 6,02% trên tổng cơ cấu<br /> vốn). Hình thức huy động vốn bằng nợ khác<br /> chủ yếu là nợ dài hạn (thuê tài chính, vay<br /> nước ngoài), từ thuế và các khoản phải nộp<br /> Nhà nước, phải trả người lao động, chi phí<br /> phải trả, dự phòng trợ cấp mất việc làm hay<br /> các khoản nợ phải, ...<br /> Thực trạng cơ cấu vốn<br /> Thực tế cho thấy tỷ lệ nợ phải trả/vốn chủ sở<br /> hữu của Công ty đạt 1,71 vào năm 2009, năm<br /> 2010 là 1,88, năm 2011 là 3,28, chứng tỏ<br /> Công ty có xu hướng sử dụng nhiều nợ phải<br /> trả trong cơ cấu nguồn vốn của mình và<br /> nguồn tài trợ từ vốn chủ sở hữu giảm dần qua<br /> các năm.<br /> Việc sử dụng nhiều nợ tại Công ty làm cho<br /> chi phí vốn không cao. Hiện tại, Công ty sử<br /> dụng nợ vay nhiều để huy động vốn phục vụ<br /> cho hoạt động sản xuất kinh doanh của mình.<br /> Khi sử dụng nhiều nợ vay giúp cho Công ty<br /> có chi phí vốn thấp và phóng đại thu nhập<br /> trên vốn chủ sở hữu. Khi Công ty sử dụng<br /> nhiều nợ trong cơ cấu vốn có tác dụng tích<br /> cực đối với thu nhập. Tuy nhiên do quản lý<br /> chi phí chưa tốt nên lợi nhuận tại Công ty<br /> thấp so với doanh thu thuần.<br /> <br /> Bảng 03: Tình hình cơ cấu vốn của Công ty giai đoạn 2009-2011<br /> Đơn vị tính: %<br /> TT<br /> I<br /> 1<br /> 2<br /> II<br /> <br /> Chỉ tiêu<br /> Nguồn vốn<br /> Nợ phải trả<br /> Vốn chủ sở hữu<br /> Nợ phải trả/vốn chủ sở<br /> hữu (lần)<br /> <br /> 2009<br /> <br /> 2010<br /> <br /> 2011<br /> <br /> 100<br /> 63.07<br /> 36.93<br /> <br /> 100<br /> 65.27<br /> 34.73<br /> <br /> 100<br /> 76.64<br /> 23.36<br /> <br /> 1.71<br /> <br /> 1.88<br /> <br /> 3.28<br /> <br /> (Nguồn: Báo cáo tài chính của Công ty giai đoạn 2009-2011)<br /> <br /> 11<br /> <br /> 14Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Hà Thị Thanh Nga và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> Cơ chế điều hoà vốn tại Công ty cổ phần<br /> Gang thép Thái Nguyên<br /> Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên<br /> được quyền thay mặt Nhà nước quản lý vốn<br /> Nhà nước tại Công ty, có quyền điều động<br /> vốn từ Công ty tới các nhà máy, đơn vị thành<br /> viên và ngược lại. Như vậy điều hoà vốn của<br /> Công ty được thực hiện với 2 nội dung:<br /> - Điều hoà vốn trong nội bộ Công ty: Cơ cấu<br /> tổ chức của Công ty gồm các đơn vị như sau:<br /> 5 đơn vị nguyên liệu, đơn vị công nghệ là 3<br /> đơn vị phục vụ phụ trợ, 5 đơn vị tiêu thụ trực<br /> tiếp sản phẩm. Công ty cổ phần Gang thép<br /> Thái Nguyên thực hiện giao vốn cho các đơn<br /> vị thành viên để quản lý và sử dụng phù hợp<br /> với quy mô và nhiệm vụ sản xuất kinh doanh<br /> của từng đơn vị thành viên theo nguyên tắc<br /> bảo toàn, sử dụng hiệu quả và phát triển vốn.<br /> - Điều hoà vốn giữa Công ty và Tổng công ty<br /> Thép Việt Nam: Tổng Công ty thực hiện giao<br /> vốn thuộc sở hữu Nhà nước bao gồm vốn<br /> ngân sách, vốn có nguồn gốc từ ngân sách và<br /> vốn tự có của Công ty. Công ty được cấp bổ<br /> sung vốn khi Tổng Công ty thấy cần thiết<br /> phải đầu tư để hỗ trợ kinh doanh, hoặc để<br /> thực hiện nhiệm vụ Tổng Công ty giao bổ sung<br /> hoặc tăng giảm vốn theo quy định hiện hành.<br /> Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên có<br /> quyền thay đổi cơ cấu vốn, được sử dụng vốn<br /> của mình đầu tư ra ngoài như: mua trái phiếu,<br /> góp vốn liên doanh, thực hiện các hình thức<br /> đầu tư khác theo quy định của pháp luật, góp<br /> phần tăng quy mô vốn của công ty, từ đó góp<br /> phần tăng doanh thu, lợi nhuận cho Công ty.<br /> Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên<br /> được quyền giữ lãi khoản lợi nhuận sau thuế<br /> để bổ sung vốn cho hoạt động kinh doanh và<br /> trích lập các quỹ theo quy định.<br /> Đánh giá thực trạng cơ chế quản lý vốn tại<br /> Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên<br /> Qua nghiên cứu tình hình quản lý và sử dụng<br /> vốn tại Công ty cổ phần Gang thép Thái<br /> Nguyên có thể đánh giá như sau:<br /> Về ưu điểm:<br /> Cơ chế quản lý vốn đã tạo điều kiện cho Công<br /> ty và các đơn vị thành viên huy động vốn<br /> phục vụ nhu cầu của sản xuất kinh doanh<br /> <br /> 103(03): 9 - 16<br /> <br /> bằng nhiều hình thức khác nhau. Kết quả là<br /> Công ty đã huy động được một lượng vốn<br /> phục vụ nhu cầu sản xuất kinh doanh. Ngoài<br /> ra, Công ty đã tích cực tìm kiếm các nguồn<br /> vốn trong và ngoài nước, như là hình thức vay<br /> ngân hàng không phải thế chấp tài sản mà<br /> bằng phương thức bảo đảm là tín chấp, đã tạo<br /> điều kiện thuận lợi cho Công ty trong việc<br /> huy động vốn từ nguồn vốn vay tín dụng.<br /> Công ty đã khai thác và cân đối nguồn vốn<br /> đảm bảo cho các hoạt động sản xuất kinh<br /> doanh và đầu tư xây dựng cơ bản, mua sắm<br /> máy móc trong thiết bị để phục vụ cho sản<br /> xuất kinh doanh, bổ sung vốn lưu động kinh<br /> doanh các đơn vị thành viên, giải quyết được<br /> khó khăn về vốn cho các đơn vị, đồng thời<br /> nguồn vốn huy động từ liên doanh cũng góp<br /> phần đảm bảo tính cân đối trong Công ty.<br /> Với mục tiêu nâng cao năng lực sản xuất kinh<br /> doanh, đổi mới công nghệ đáp ứng nhu cầu<br /> của thị trường trong và ngoài nước, Công ty<br /> đã đầu tư rất nhiều trang thiết bị công nghệ<br /> phục vụ cho sản xuất. Hơn nữa ngành sản<br /> xuất thép là ngành kinh tế đặc thù đòi hỏi vốn<br /> đầu tư ban đầu rất lớn, để khắc phục tình<br /> trạng thiếu vốn, Công ty đã chủ động giải<br /> quyết nhu cầu vốn kinh doanh bằng phương<br /> thức thuê tài sản. Hình thức này có ưu điểm là<br /> tạo điều kiện thuận lợi cho người thuê mua<br /> trong việc thanh toán, có thể lựa chọn thời<br /> hạn tùy theo khả năng của mình, lãi suất phù<br /> hợp và rất phổ biến trên thế giới, được nhiều<br /> Công ty áp dụng. Tuy nhiên, phương thức này<br /> còn chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng tài sản của<br /> Công ty (dưới 1%).<br /> Hạn chế<br /> Thứ nhất, hình thức huy động vốn tại Công ty<br /> còn đơn điệu, khả năng thu hút, huy động vốn<br /> so với nhu cầu đầu tư còn thấp. Hiện nay,<br /> Công ty mới chỉ áp dụng các hình thức huy<br /> động vốn truyền thống như huy động vốn chủ<br /> sở hữu, vay ngân hàng và các tổ chức tín<br /> dụng khác, vay trong nội bộ công ty, vay<br /> công nhân viên… Các hình thức huy động<br /> vốn khác vẫn chưa được áp dụng như phát<br /> hành trái phiếu… Hình thức thuê tài chính đã<br /> được áp dụng nhưng chưa phổ biến. Tuy<br /> nhiên, việc huy động vốn từ nội bộ công ty<br /> <br /> 12<br /> <br /> 15Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Hà Thị Thanh Nga và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> vẫn còn khiêm tốn trong khi khả năng có thể<br /> huy động được nhiều hơn nữa cho sản xuất<br /> kinh doanh. Việc huy động vốn chủ yếu tập<br /> trung ở những đơn vị thành viên với số lượng<br /> còn thấp. Việc huy động vốn qua liên doanh<br /> còn ở quy mô nhỏ, chưa tương xứng với tiềm<br /> năng của Công ty.<br /> Thứ hai, quy mô và cơ cấu vốn chưa hợp lý.<br /> Trong thời gian qua Công ty đã bảo toàn và<br /> phát triển vốn được giao từng bước đầu tư<br /> nhằm cải thiện cơ cấu vốn, làm lành mạnh<br /> hoá các cân đối tài chính lớn. Tuy nhiên, quy<br /> mô và cơ cấu vốn hiện tại của Công ty chưa<br /> tương xứng với vai trò, phạm vi hoạt động<br /> của Công ty.<br /> Thứ ba, điều hoà và tập trung vốn trong nội<br /> bộ Công ty chưa thực hiệu quả, Công ty cũng<br /> chưa có các biện pháp hữu hiệu để thực hiện<br /> việc cân đối, điều hoà vốn một cách có hiệu<br /> quả giữa các đơn vị thành viên nhằm hỗ trợ<br /> về vốn trong nội bộ Công ty. Việc huy động<br /> vốn mới thực hiện theo một chiều, chưa tạo ra<br /> được luồng vốn 2 chiều giữa Công ty và các<br /> đơn vị thành viên.<br /> Thứ tư, tổ chức quản lý vốn, hiệu quả sử dụng<br /> vốn còn thấp. Việc quản lý vốn của Công ty<br /> chưa được cụ thể hoá thông qua việc việc ban<br /> hành quy chế để quản lý. Việc xây dựng quy<br /> trình để quản lý được nguồn vốn góp này có<br /> hiệu quả, không để thất thoát, mất vốn nhưng<br /> không can thiệp quá sâu vào hoạt động của<br /> Công ty là một vấn đề phải nghiên cứu, tiếp<br /> tục hoàn thiện. Việc quản lý sử dụng vốn còn<br /> nhiều hạn chế như tình trạng lãng phí vẫn xảy<br /> ra, chưa thực sự quan tâm đến việc bảo tồn<br /> vốn cố định về mặt hiện vật.<br /> Nguyên nhân chủ quan:<br /> Thứ nhất, công tác quản lý chi phí chưa được<br /> quan tâm đúng mức nên vẫn xảy ra tình trạng<br /> lãng phí chi phí. Việc bảo toàn vốn cố định<br /> mới chỉ quan tâm đến giá trị của tài sản, việc<br /> bảo toàn về hiện vật tài sản chưa thực sự được<br /> quan tâm. Trong quản lý vốn lưu động, cụ thể<br /> là quản lý các khoản phải thu chưa chặt chẽ,<br /> thiếu bộ phận chuyên trách thu hồi nợ, việc<br /> theo dõi và đôn đốc thu hồi nợ thiếu tập trung<br /> và thường xuyên. Quy trình thanh toán trong<br /> hợp đồng còn chưa chặt chẽ gây bất lợi cho<br /> <br /> 103(03): 9 - 16<br /> <br /> công ty trong công tác thu hồi nợ. Việc chấp<br /> hành quy định của Nhà nước, quy chế của<br /> Công ty trong công tác bán hàng tại một số<br /> chi nhánh, cửa hàng còn thiếu ngiêm túc, đã<br /> để xảy ra công nợ khó đòi, vi phạm về quy<br /> chế bán hàng, thu tiền, như các chi nhánh ở<br /> Quảng Ninh, Hà Nội.<br /> Thứ hai, hoạt động phân tích tài chính hiện tại<br /> mới chỉ dừng lại ở hoạt động so sánh đơn<br /> thuần giữa số kế hoạch và thực hiện, giữa số<br /> năm nay với năm trước chứ chưa có một báo<br /> cáo phân tích tài chính cụ thể.<br /> Thứ ba, trong cơ cấu tổ chức tại Công ty cổ<br /> phần Gang thép Thái Nguyên còn thiếu một<br /> bộ phận chuyên làm công tác quản trị tài<br /> chính. Nhiệm vụ của bộ phận này là thường<br /> xuyên phân tích và báo cáo về tình hình tài<br /> chính của công ty tại mọi thời điểm. Từ đó,<br /> đưa ra được cái nhìn tổng thể về tình hình sử<br /> dụng vốn, hiệu quả sử dụng vốn, những mặt<br /> còn hạn chế trong cơ chế quản lý vốn của<br /> công ty, để đưa ra các biện pháp nhằm khắc<br /> phục hạn chế đó, giúp Công ty nâng cao lợi<br /> nhuận, giá trị của mình.<br /> Thứ tư, trong Công ty có một số bộ phận công<br /> nhân viên còn có tâm lý ỷ lại, chưa thực sự<br /> làm việc hết mình, số lao động trong Công<br /> ty còn đông, một số ngành nghề chất lượng<br /> lao động chưa đáp ứng yêu cầu sản xuất<br /> kinh doanh.<br /> Nguyên nhân khách quan<br /> Thứ nhất, chính sách quản lý tài chính của các<br /> doanh nghiệp nhà nước nói chung và chính<br /> sách quản lý và sử dụng vốn tại Công ty nói<br /> riêng đã được đổi mới, bổ sung và chỉnh sửa<br /> theo Nghị định số 199/2004/NĐ-CP ngày 03<br /> tháng 12 năm 2004 theo chiều hướng tăng<br /> tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của Công ty.<br /> Tuy nhiên, trong việc huy động vốn mà hình<br /> thức huy động bằng phát hành trái phiếu<br /> Công ty vẫn còn những hạn chế. Bên cạnh đó,<br /> chính sách về lãi suất, thị trường chứng khoán<br /> cũng ảnh hưởng đến cơ chế quản lý vốn của<br /> Công ty.[1].[2]<br /> Thứ hai, nguyên nhân làm hạn chế khả năng<br /> huy động vốn tại Công ty là do thủ tục cho<br /> vay rườm rà, cứng nhắc, hạn mức tín dụng<br /> thấp,… lãi suất cho vay cao nên không hấp<br /> 13<br /> <br /> 16Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br />