Một số giải pháp kích cầu ở nước ta hiện nay liên hệ với thực tiễn ở tỉnh Thái Nguyên

Trần Đình Tuấn<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 58(10): 14 - 20<br /> <br /> MỘT SỐ GIẢI PHÁP KÍCH CẦU Ở NƯỚC TA HIỆN NAY<br /> LIÊN HỆ VỚI THỰC TIỄN Ở TỈNH THÁI NGUYÊN<br /> Trần Đình Tuấn*<br /> Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh - Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Sự suy thoái ngày càng sâu rộng của kinh tế thế giới đã tác động tiêu cực<br /> đến thị trường hàng hóa xuất khẩu, thị trường vốn và hoạt động dịch vụ<br /> nước ta. Ở trong nước, lạm phát cao cùng với suy giảm sản xuất công<br /> nghiệp và xây dựng cuối năm 2008 kéo dài sang những tháng đầu năm 2009<br /> đã làm trầm trọng thêm những khó khăn, yếu kém vốn có của nền kinh tế. Vì<br /> vậy việc tìm ra những giải pháp cấp bách nhằm ngăn chặn suy giảm kinh tế,<br /> duy trì tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội cho nền kinh tế nói chung<br /> và cho từng địa phương nói riêng là vấn đề hết sức cần thiết. Qua bài viết tác<br /> giả đề xuất một số giải pháp kích cầu đầu tư và tiêu dùng ở nước ta và cho<br /> tỉnh Thái Nguyên nhằm thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế.<br /> Từ khóa: Một số giải pháp kích cầu ở việt nam trong giai đoạn khủng khoảng<br /> kinh tế toàn cầu.<br /> <br /> *<br /> <br /> Khủng hoảng cho vay thế chấp dưới<br /> chuẩn lan rộng ở Mỹ kể từ giữa năm<br /> 2007 đã dẫn tới tình trạng suy thoái<br /> kinh tế toàn cầu hiện nay. Năm 2008,<br /> nền kinh tế thế giới và trong nước có<br /> nhiều biến động vô cùng phức tạp.<br /> Giá dầu thô, nhiều loại nguyên liệu,<br /> lương thực, thực phẩm và nhiều loại<br /> hàng hóa khác trên thị trường thế giới<br /> tăng mạnh trong những tháng đầu<br /> năm khiến cho lạm phát xảy ra tại hầu<br /> hết các nước trên thế giới. Đến cuối<br /> năm, giá cả các loại hàng hóa và<br /> nhiên liệu lại sụt giảm mạnh do tác<br /> động của suy thoái kinh tế toàn cầu.<br /> Đứng trước tình hình đó, Chính phủ<br /> và các cấp, các ngành từ Trung ương<br /> đến địa phương, các tổ chức kinh tế<br /> và toàn xã hội đều phải xác định thực<br /> *<br /> <br /> Trần Đình Tuấn, Tel: 0912039920<br /> Email:<br /> <br /> ,<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> hiện nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách là<br /> phải tập trung mọi nỗ lực để tìm mọi<br /> giải pháp chủ động ngăn chặn suy<br /> giảm kinh tế, thúc đẩy sản xuất, kinh<br /> doanh, đẩy mạnh xuất khẩu, kích cầu<br /> đầu tư và tiêu dùng, bảo đảm an sinh<br /> xã hội, phấn đấu thực hiện mục tiêu<br /> tăng trưởng kinh tế năm 2009 và các<br /> năm tiếp theo.<br /> Tình hình triển khai thực hiện các<br /> giải pháp chống suy giảm và ổn<br /> định vĩ mô nền kinh tế nước ta<br /> trong thời gian qua<br /> Trong năm 2008, dưới sự lãnh đạo<br /> của Đảng, sự điều hành quyết liệt của<br /> Chính phủ, sự giám sát có hiệu quả<br /> của Quốc hội với việc thực hiện có kết<br /> quả 8 nhóm giải pháp của Chính phủ,<br /> lạm phát đã được kiềm chế, kinh tế vĩ<br /> mô cơ bản giữ được ổn định, an ninh<br /> xã hội được bảo đảm, tốc độ tăng<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Trần Đình Tuấn<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> trưởng kinh tế đạt 6,23%. Tuy vậy,<br /> khủng hoảng tài chính và suy thoái<br /> kinh tế toàn cầu đã tác động trực tiếp<br /> đến kinh tế nước ta, làm cho sản<br /> xuất, kinh doanh và xuất khẩu giảm<br /> sút, ảnh hưởng trực tiếp đến việc làm<br /> và đời sống nhân dân. Trước tình<br /> hình đó, Chính phủ đã ban hành Nghị<br /> quyết số 30/2008/NQ-CP ngày 11-122008 về những giải pháp cấp bách<br /> nhằm ngăn chặn suy giảm kinh tế,<br /> duy trì tăng trưởng kinh tế, bảo đảm<br /> an sinh xã hội với 5 nhóm giải pháp<br /> chủ yếu: (1) Thúc đẩy sản xuất kinh<br /> doanh và xuất khẩu; (2) Thực hiện<br /> các biện pháp kích cầu đầu tư và tiêu<br /> dùng; (3) Chính sách tài chính và tiền<br /> tệ; (4) Bảo đảm an sinh xã hội; (5)<br /> Tăng cường công tác điều hành, tổ<br /> chức thực hiện chính sách. Nhờ việc<br /> triển khai kịp thời, quyết liệt, có những<br /> chính sách cụ thể trong việc thực hiện<br /> các giải pháp cơ bản trên, tình hình<br /> kinh tế - xã hội hai quý đầu năm 2009<br /> đã có những dấu hiệu tích cực: Kinh<br /> tế vĩ mô cơ bản ổn định, tăng trưởng<br /> kinh tế được duy trì; việc điều hành lãi<br /> suất, tỷ giá linh hoạt, phù hợp, giữ<br /> được an toàn hệ thống ngân hàng;<br /> lạm phát được kiềm chế; sản xuất<br /> nông nghiệp phát triển; an sinh xã hội<br /> được tăng cường... Nhưng nhìn<br /> chung nền kinh tế nước ta vẫn đang<br /> đứng trước nhiều khó khăn thách<br /> thức trong việc thực hiện chính sách<br /> tài chính và tiền tệ, sản xuất và tiêu<br /> thụ sản phẩm, thu hút và giải ngân<br /> nước ngoài tăng chậm; giải quyết việc<br /> làm đang là vấn đề nhức nhối... Vì vậy<br /> vẫn phải tiếp tục thực hiện đồng bộ<br /> các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho<br /> sản xuất, kinh doanh, huy động tối đa<br /> các nguồn lực cho phát triển nhằm<br /> ngăn chặn suy giảm kinh tế và duy trì<br /> tăng trưởng trong bối cảnh nền kinh tế<br /> - xã hội đang gặp khó khăn... Dưới<br /> góc độ bài viết này, tác giả xin trao đổi<br /> một số nội dung liên quan đến vấn đề<br /> thực hiện một số giải pháp kích cầu<br /> hiện nay ở nước ta và liên hệ với tỉnh<br /> Thái Nguyên.<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> 58(10): 14 - 20<br /> <br /> Một số giải pháp nhằm thực hiện<br /> kích cầu hiện nay ở nước ta<br /> 1. Những quan điểm để thực hiện<br /> giải pháp kích cầu<br /> - Kích cầu phải lấy hiệu quả kinh tế xã hội làm thước đo: Thực hiện kích<br /> cầu phải làm tăng thêm của cải vật<br /> chất cho xã hội, tăng trưởng GDP cho<br /> nền kinh tế, tăng thu nhập cho doanh<br /> nghiệp, tạo thêm việc làm cho người<br /> lao động nhằm tăng thu nhập cho<br /> người lao động nói riêng và nhân dân<br /> nói chung. Đồng thời thúc đẩy các<br /> cân đối vĩ mô, giảm bội chi ngân<br /> sách, cải cách thể chế, thực hiện<br /> công bằng xã hội... Cơ chế hỗ trợ lãi<br /> suất của Chính phủ là giải pháp kích<br /> cầu phù hợp với yêu cầu của nền kinh<br /> tế, có tác dụng thúc đẩy sản xuất kinh<br /> doanh, tạo việc làm cho người lao<br /> động và hiện đang được các doanh<br /> nghiệp và toàn xã hội hưởng ứng,<br /> đồng tình.<br /> - Kích cầu phải có trọng tâm, trọng<br /> điểm, không rải mành mành, phân tán<br /> manh mún..., nhưng phải đặc biệt<br /> quan tâm giám sát vì rất dễ tạo ra cơ<br /> chế “xin – cho”, tình trạng “chạy dự<br /> án”, “nước chảy chỗ trũng” để được<br /> ưu tiên vốn hoặc lãi suất kích cầu... Vì<br /> vậy cần tăng cường giám sát để tránh<br /> việc chi sai mục tiêu, đối tượng sử<br /> dụng, gây lãng phí nguồn lực. Đối với<br /> nước ta là một nước nông nghiệp vì<br /> vậy cần ưu tiên các nguồn lực cho<br /> khu vực nông, lâm nghiệp và thủy<br /> sản. Khu vực kinh tế tư nhân, các<br /> doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng cần<br /> phải được quan tâm phát triển do đặc<br /> điểm kinh tế của nước ta còn sản xuất<br /> nhỏ, đồng thời góp phần giải quyết<br /> vấn đề lao động dư thừa ở nông thôn.<br /> Kinh nghiệm quốc tế cho thấy rằng,<br /> sản lượng nông nghiệp chỉ tăng<br /> nhanh khi lao động nông nghiệp được<br /> chuyển từ khu vực nông nghiệp ra<br /> các khu vực khác. Rất cần có một môi<br /> trường hỗ trợ cho sự phát triển doanh<br /> nghiệp để khuyến khích sự tăng<br /> trưởng của các ngành công nghiệp sử<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Trần Đình Tuấn<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> dụng nhiều lao động ở nông thôn [4].<br /> Thực hiện kích cầu cũng cần đặc biệt<br /> quan tâm đến các đối tượng bị ảnh<br /> hưởng nhiều trong cuộc khủng hoảng<br /> kinh tế là tầng lớp dân nghèo, yếu thế<br /> ở khu vực nông thôn, lao động thất<br /> nghiệp... Nói chung, hiệu quả của gói<br /> kích cầu của Chính phủ phải đến<br /> được tới từng người dân, không phân<br /> biệt giàu nghèo, đối tượng.<br /> - Kích cầu cần được triển khai đồng<br /> bộ trên cả 2 giác độ sản xuất và tiêu<br /> dùng. Sản xuất và dịch vụ làm tăng<br /> cung sản phẩm, còn tiêu dùng lại làm<br /> tăng cầu hàng hóa và dịch vụ. Ở Việt<br /> Nam, vai trò của sản xuất và tiêu<br /> dùng trong GDP rất quan trọng, nên<br /> muốn tăng trưởng kinh tế bền vững<br /> nhất thiết phải quan tâm đến cả 2 mặt<br /> sản xuất và tiêu dùng.<br /> - Kích cầu mang tính ngắn hạn nên<br /> cần phải phát huy tác dụng nhanh, do<br /> đó cần quan tâm đến tiêu chí thời<br /> gian dự án. Những dự án kích cầu<br /> cần thời gian triển khai càng dài thì ý<br /> nghĩa, tác dụng của kích cầu càng<br /> giảm.<br /> 2. Một số giải pháp đối với kích cầu<br /> đầu tư và kích cầu tiêu dùng ở Việt<br /> Nam hiện nay<br /> a) Về kích cầu đầu tư<br /> Giải quyết bài toán nâng cao hiệu quả<br /> sử dụng vốn đầu tư cần được coi là<br /> nhiệm vụ vừa cấp bách vừa là chiến<br /> lược đối với nền kinh tế Việt Nam<br /> trong thời gian tới. Cần phải tập trung<br /> mọi nguồn lực tài chính của Chính<br /> phủ để thúc đẩy sản xuất, kinh doanh,<br /> duy trì nền kinh tế phát triển ổn định.<br /> Đồng thời, phải tăng cường kiểm tra,<br /> giám sát chặt chẽ để tránh tình trạng<br /> chi sai mục tiêu, đối tượng sử dụng,<br /> gây lãng phí các nguồn lực. Trong<br /> kích cầu đầu tư, nguồn tiền sẽ được<br /> trích từ ngân sách nhà nước về xây<br /> dựng cơ bản hàng năm, trái phiếu<br /> Chính phủ và vốn ODA. Chính phủ đã<br /> cho phép hoãn thu hồi 3.383,7 tỉ đồng<br /> vốn ngân sách đã ứng những năm<br /> trước và cho phép thực hiện 7.700 tỉ<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> 58(10): 14 - 20<br /> <br /> đồng trái phiếu chính phủ chưa thực<br /> hiện năm 2008. Số vốn trái phiếu đã<br /> thông báo sẽ phát hành năm 2009 là<br /> 36.000 tỉ đồng, đồng thời tiếp tục trình<br /> Quốc hội xin phát hành thêm khoảng<br /> 15.000 – 20.000 tỉ đồng trong năm<br /> 2009. Số trái phiếu Chính phủ bằng<br /> ngoại tệ đợt 1 đã phát hành là 300<br /> triệu USD trên thị trường vốn trong<br /> nước. Ngoài nguồn vốn của các<br /> doanh nghiệp trong nước, cần tăng<br /> cường thu hút các nguồn vốn đầu tư<br /> nước ngoài để thực hiện giải pháp<br /> kích cầu. Các nguồn tài chính dành<br /> cho kích cầu đầu tư cần được sử<br /> dụng hỗ trợ các doanh nghiệp thuộc<br /> các thành phần kinh tế phát triển sản<br /> xuất và mở rộng dịch vụ. Tập trung<br /> nguồn lực quan trọng nhất để đầu tư<br /> cho các ngành kinh tế, các doanh<br /> nghiệp, các hộ sản xuất, kinh doanh<br /> dịch vụ chất lượng cao. Đặc biệt là<br /> phải ưu tiên nguồn lực cho xuất<br /> khẩu, nhất là khi nước ta đang ở<br /> trong giai đoạn nhập siêu.<br /> + Cần phải có một chính sách điều<br /> hành tỷ giá linh hoạt. Trong cơ chế thị<br /> trường mở, điều tiết nền kinh tế có 3<br /> yếu tố quan trọng: giá cả hàng hóa,<br /> dịch vụ, tỷ giá và lãi suất, không thể<br /> xem nhẹ yếu tố nào. Nhưng một nền<br /> kinh tế mở cửa càng gắn bó với thị<br /> trường thế giới thì tỷ giá càng quan<br /> trọng. Nếu cố định tỷ giá, làm tê liệt<br /> công cụ điều tiết thị trường, thì tác hại<br /> của nó là khôn lường. Một chính sách<br /> điều hành tỷ giá linh hoạt thực chất là<br /> một chính sách để cho các yếu tố của<br /> cơ chế thị trường tự động điều tiết<br /> nền kinh tế, chính phủ chỉ can thiệp<br /> để giảm bớt mực độ thái quá của<br /> chúng [3].<br /> + Đẩy mạnh việc thực hiện lãi suất<br /> 4% đối với các doanh nghiệp thông<br /> qua Ngân hàng Thương mại. Bản<br /> chất của việc bù lãi suất là sử dụng<br /> công cụ tài khóa để thực hiện chính<br /> sách tiền tệ. Số tiền bù chênh lệch<br /> được lấy từ ngân sách, được Ngân<br /> hàng Nhà nước triển khai qua hệ<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Trần Đình Tuấn<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> thống Ngân hàng Thương mại. Theo<br /> số liệu đăng ký kế hoạch giải ngân<br /> vốn vay được hỗ trợ lãi suất trong<br /> tháng 2 và 3/2009 của các Ngân hàng<br /> Thương mại khoảng 400.000 tỉ đồng,<br /> số vốn này sẽ ngày càng tăng thêm.<br /> Hỗ trợ vốn vay trong chương trình<br /> kích cầu cần ưu tiên cho các doanh<br /> nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp tư<br /> nhân để tạo thêm nhiều việc làm cho<br /> nhiều lao động đang thất nghiệp do<br /> khủng hoảng kinh tế gây ra (khoảng<br /> 600 nghìn người) và lao động dư<br /> thừa ở nông thôn. Việc thực hiện kích<br /> cầu lãi suất thông qua hệ thống Ngân<br /> hàng Thương mại cần phải có một<br /> thiết chế ngân hàng và tài chính lành<br /> mạnh, thông thoáng, đủ rõ ràng. Thực<br /> tế cho thấy rằng, thiết chế ngân hàng,<br /> tài chính của các nước đang lâm vào<br /> khủng hoảng nếu thiếu những yếu tố<br /> trên sẽ không có khả năng kiểm soát<br /> và bị bộ máy chính trị can thiệp quá<br /> mức vào hoạt động ngân hàng với<br /> những quan hệ mờ ám. Tam giác lợi<br /> ích: Các quan chức lãnh đạo - Các<br /> ngân hàng - Các công ty “liên kết” lợi<br /> ích với nhau làm cho thiết chế ngân<br /> hàng tài chính của các nước này trở<br /> nên hư hỏng. Những quan hệ móc<br /> ngoặc, hối lộ, những chỉ thị ngầm để<br /> được vay vốn và đầu tư ưu đãi là<br /> những ung nhọt trong hệ thống ngân<br /> hàng và tài chính Châu Á. Đây cũng<br /> là một trong những nguyên nhân làm<br /> cho hệ thống ngân hàng và tài chính<br /> của các nước Châu Á khó điều chỉnh<br /> linh hoạt theo những thay đổi mới của<br /> thị trường [2].<br /> + Tăng cường và ưu tiên kích cầu cho<br /> khu vực nông nghiệp, nông thôn bao<br /> gồm cả đầu tư trực tiếp và đầu tư<br /> gián tiếp thông qua hỗ trợ lãi suất tín<br /> dụng. Đây là một khu vực rộng lớn cả<br /> về sản xuất, dân cư và thị trường.<br /> Thực tế cho thấy, vừa qua khu vực<br /> này chịu ảnh hưởng ít nhất của khủng<br /> hoảng kinh tế và vẫn đang có sự tăng<br /> trưởng. Nông nghiệp cung cấp các<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> 58(10): 14 - 20<br /> <br /> nhu yếu phẩm hàng ngày cho con<br /> người, vì vậy đầu tư vào khu vực này<br /> có hiệu quả sẽ có ảnh hưởng rộng<br /> đến các ngành kinh tế khác và cả xã<br /> hội. Ưu tiên phát triển nông nghiệp và<br /> nông thôn có ý nghĩa vô cùng quan<br /> trọng trong việc giảm nghèo, đầu tư<br /> vào khu vực này vừa nhằm thực hiện<br /> tinh thần Nghị quyết Trung ương 7<br /> khóa X về nông nghiệp, nông dân và<br /> nông thôn; thực hiện Chương trình<br /> giảm nghèo nhanh và bền vững tại 61<br /> huyện nghèo đang được triển khai<br /> tích cực; vừa nhằm mục tiêu tăng<br /> nhanh nông sản hàng hóa phục vụ<br /> cho tiêu dùng trong nước và cho xuất<br /> khẩu. Trong 6 tháng đầu năm 2009,<br /> Việt Nam đã xuất khẩu được gần 3,5<br /> triệu tấn gạo đem lại nguồn thu hơn<br /> 1,5 tỷ USD. Với xu hướng này, Việt<br /> Nam có thể xuất khẩu 5 triệu tấn gạo<br /> trong năm 2009. Nhưng cũng cần có<br /> chính sách quản lý xuất khẩu gạo để<br /> chống phá giá gạo xuất khẩu. Ngoài<br /> gạo, các mặt hàng nông sản có thế<br /> mạnh của nước ta cũng cần phải<br /> được đầu tư để mở rộng thêm thị<br /> trường xuất khẩu. Đồng thời, phải<br /> khẩn trương ban hành chính sách hỗ<br /> trợ xúc tiến thương mại, hỗ trợ xuất<br /> khẩu, kiểm tra chặt chẽ nhập siêu, có<br /> chính sách phù hợp để khuyến khích<br /> sản xuất và tiêu dùng trong nước.<br /> Hiện nay, lúa là cây lương thực chiếm<br /> tới 60% diện tích đất nông nghiệp,<br /> cần phải có chiến lược cho nông dân<br /> thực hiện đa dạng hóa sản xuất để<br /> tăng thu nhập và giảm bớt khả năng<br /> dễ bị tổn thương do biến động của thị<br /> trường.<br /> Sản xuất nông nghiệp hiện nay, khi tư<br /> liệu sản xuất quan trọng là đất đai<br /> đang bị thu hẹp, nhường chỗ cho các<br /> dự án công nghiệp, dịch vụ thì việc<br /> phát triển du lịch nông thôn tại những<br /> địa phương có nhiều tiềm năng du<br /> lịch cần được quan tâm hơn để góp<br /> phần giải quyết việc làm, tạo nguồn<br /> thu nhập từ dịch vụ cho nông dân.<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> Trần Đình Tuấn<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> Phát triển dịch vụ nói chung và du lịch<br /> nông thôn nói riêng ở nước ta có vai<br /> trò quan trọng để tăng trưởng kinh tế,<br /> tạo nhiều việc làm mới ở nông thôn.<br /> Dự kiến những ngành này sẽ tăng<br /> trưởng GDP 14% mỗi năm vào năm<br /> 2010 (so với 4% của nông nghiệp); tỷ<br /> lệ của những ngành này trong tổng<br /> việc làm ở nông thôn sẽ tăng từ 14%<br /> năm 2000 lên đến 28% năm 2010, tạo<br /> ra khoảng 400.000 việc làm trực tiếp<br /> mỗi năm và hàng trăm ngàn việc làm<br /> gián tiếp do hiệu ứng của du lịch nông<br /> thôn [6]. Thực hiện được mục tiêu<br /> trên sẽ góp phần xóa đói, giảm nghèo<br /> và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo<br /> hướng sản xuất hàng hóa và phát<br /> triển nông thôn mới.<br /> b) Về kích cầu tiêu dùng<br /> Cùng với kích cầu đầu tư, kích cầu<br /> tiêu dùng cũng là nhóm giải pháp rất<br /> quan trọng để hạn chế ảnh hưởng<br /> của suy thoái kinh tế. Ở các nước<br /> khác nhau, kích cầu tiêu dùng được<br /> thực hiện bằng các giải pháp khác<br /> nhau rất đa dạng. Thường được thực<br /> hiện bằng việc miễn giảm thuế cho<br /> người nghèo, bồi hoàn thuế thu nhập<br /> cá nhân; giảm giá hàng tiêu dùng<br /> hoặc trợ giá hàng hóa, dịch vụ, du<br /> lịch, vui chơi giải trí...; cho người<br /> nghèo vay mua nhà trả góp với lãi<br /> suất ưu đãi... Ở Việt Nam, Chính phủ<br /> đã sử dụng cả chính sách tài khóa và<br /> chính sách tiền tệ để kích thích tăng<br /> trưởng, phòng ngừa sụt giảm kinh tế.<br /> Trong phạm vi của chính sách tài<br /> khóa, kích cầu tiêu dùng nội địa là<br /> biện pháp quan trọng hàng đầu. Tăng<br /> cường thị trường nội địa vừa đáp ứng<br /> nhu cầu tiêu dùng của người dân<br /> trong nước, vừa góp phần làm giảm<br /> áp lực nhập khẩu hàng tiêu dùng, góp<br /> phần cân bằng cán cân thương mại.<br /> Để tăng sức mua trong nước, Chính<br /> phủ đã quyết định giảm 50% thuế<br /> VAT cho 19 nhóm mặt hàng và hoãn<br /> thuế thu nhập cá nhân trong 5 tháng<br /> đầu năm 2009, tăng mức lương tối<br /> thiểu... [6]. Tuy nhiên sức cầu tiêu<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> 58(10): 14 - 20<br /> <br /> dùng của dân cư đang ở mức thấp vì<br /> tâm lý lo ngại về suy thoái kinh tế dẫn<br /> đến việc người dân lưu giữ các tài<br /> sản có giá, tiết kiệm chi tiêu làm cho<br /> sức mua trên thị trường dù có tăng<br /> nhưng mức tăng rất thấp. Vì vậy, kích<br /> cầu tiêu dùng ở nước ta hiện nay vẫn<br /> cần phải tìm ra các giải pháp thích<br /> hợp.<br /> + Kích thích tiêu dùng nội địa: Trong<br /> khi thị trường xuất khẩu giảm sút, cần<br /> tiếp tục đẩy mạnh sức mua trên thị<br /> trường nội địa bằng các biện pháp<br /> như phát triển mạng lưới phân phối,<br /> mở rộng hệ thống bán lẻ hàng hóa<br /> dịch vụ. Tăng cường các biện pháp<br /> quản lý thị trường, giá cả, chất lượng<br /> hàng hóa, chống đầu cơ, độc quyền.<br /> Tiếp tục cơ chế điều hành giá với một<br /> số mặt hàng thiết yếu như điện, than,<br /> xăng dầu, nước sạch, phân bón, sắt<br /> thép, xi măng, thuốc chữa bệnh...<br /> Ngăn chặn tình trạng tăng giá dây<br /> chuyền ảnh hưởng tới sản xuất, kinh<br /> doanh và đời sống của nhân dân.<br /> Khuyến khích các doanh nghiệp giảm<br /> giá hàng hóa và dịch vụ... để kích cầu<br /> tiêu dùng.<br /> + Cần nghiên cứu miễn hoặc lùi thời<br /> gian nộp thuế thu nhập cho các<br /> doanh nghiệp; lùi thêm thời hạn thực<br /> hiện thuế thu nhập cá nhân; tiếp tục<br /> thực hiện việc miễn giảm thuế VAT<br /> đối với một số hàng hóa, dịch vụ sản<br /> xuất trong nước. Biện pháp này có<br /> thể làm giảm nguồn thu của ngân<br /> sách, nhưng lại có tác dụng kích thích<br /> sản xuất và tăng sức mua, vì sức<br /> mua của người dân phụ thuộc vào thu<br /> nhập của họ. Giảm thuế có tác dụng<br /> tương tự như việc tăng một phần thu<br /> nhập cho người lao động.<br /> + Cần tiếp tục phát triển thêm thị<br /> trường xuất khẩu cho những mặt<br /> hàng có thế mạnh của Việt Nam như<br /> hàng nông sản, hàng dệt may, giày<br /> dép, thiết bị điện tử... Để đạt được<br /> mục tiêu trên có thể thực hiện các<br /> vấn đề như: chính sách điều hành tỷ<br /> giá linh hoạt, có lợi cho hoạt động<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br />